Studenten stemmen niet op
de confessionele partijen
Door de mazen in de sociale wetgeving
Opkomstoefening
van afgezwaaide
dienstplichtigen
Joegoslaaf
sprong in
wanhoop
uit trein
D 66 krijgt 21 procent en VVD 19
\l
Nog drie
patiënten
overleden
Zuid-Holland
organiseert
milieubeheer
VVD vraagt
leden om
een tientje
^(■iiÉÉËlSüüLidv
>AG 27 OKTOBER 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
ROTTERDAM (ANP) Als de voorkeur van de Ne-
landse studenten voor de politieke stromingen in Ne
land door iedereen zou worden overgenomen, betekent
op dit ogenblik min of meer het bankroet van de be-
ande politieke partijenstructuur in Nederland. Volgens
•esultaten van een omvangrijke studentenenquete ziet
keuze van de Nederlandse student er namelijk als volgt
21 procent geeft de voorkeur aan D'66, 19 procent
de VVD, 1 2 procent aan de PSP en 1 1 procent aan de
laruit blijkt dat by de Neder-
j se studenten een duidelijke af-
jig plaats vindt tegen de be-
iade grote politieke partijen met
indering van D'66 en de VVD. De
rlandse student geeft de voor
aan de progressieve politieke
ierheid, hoewel bij tien procent
studenten nog geen enkele
ieke stroming genade kan vinden,
uitkomsten van deze enquête
a op 5 en 6 november worden
■oken tydens het in Rotterdam
ien conbres „studenten voor
as?"
jj het stemgedrag van de studen-
jbepalend zou zyn in Nederland
tón de confessionele partijen geen
ji van bestaan meer hebben en de
pj'van de Arbeid niet verder ko-
4 dan 11 pet. van de stemmen,
peer 40 pet. van de studenten
t linkser dan de vader, 11 pet.
flinks als de vader, 7 pet. van de
Enten stemt daarentegen recht-
de vader.
Internationaal
ilgens de onderzoekers gaat de
belangstelling bij de Studen-
uit naar de internationale poli
vraagstukken (bij 70 pet. van
tudenten), de minste belangstel -
(zes pet.) gaat uit naar de bui-
ndse politiek, die Nederland
De leefbaarheid van de samen-
en de verdeling van de wel
zijn de binnenlandse politieke
rwerpen, die de grootste belang-
ng van de Nederlandse studen-
jenieten, gevolgd door de onder-
emieuwing en de werkgelegen-
het onderzoek blijkt voorts dat
tweederde van de Nederlandse
aten van mening is dat de de-
atisering van de universiteit te
:aam gaat. Vooral studenten in
letteren, socialè wetenschappen,
liedenis en aardrijkskunde vin
dat. De studenten in de tand-
inde en farmacie, maar ook de
iten in de wiskunde vinden in
lere mate dat de democratise-
te langzaam gaat en zyn ook
van mening, dat „die hele de-
atisering niet hoeft", de mening
overigens van 12 pet. van de Neder
landse studenten.
Ontevreden
Bijna de helft van de Nederlandse
studenten is ontevreden met de wijze
waarop de studentenresultaten wor
den beoordeeld. Men is niet boos over
slechte cyfers, maar boos over de
wijze waarop de beoordeling tot stand
komt. De meest ontevreden studenten
in dit opzicht worden gevonden by
de sociale wetenschappen, wijsbe
geerte en theologie en de economie.
De studenten zijn het erover eens
dat gebleken inzicht en ook feiten
kennis de beoordelingscriteria met
betrekking tot de studieresultaten
moeten zijn. De kritiek richt zich dan
ook niet op de algemene beoorde
lingscriteria, maar op de ondemocra
tisch gehanteerde criteria. Volgens
bijne de helft van de ondervraagde
studen^n moeten de studieresultaten
op de een of andere wyze bepaald
worden door docenten en studenten
samen. Dit blijkt volgens de onder
vraagden in feite niet te gebeuren.
Andere conclusies uit het onder
zoek:
het merendeel der studenten (60
pet.) komt nog steeds uit de hoogste
sociaal-economische milieus. Slechts
zes pet. van de studenten is ofkom-
stig uit het arbeidersmilieu;
studenten komen typisch uit de
grote gezinnen in Nederland: 51 pet.
der studenten komt uit een gezin met
vier of meer kinderen;
☆de gezelligheidsvereniging heeft als
hèt organisatiekader der studenten by
uitstek afgedaan: meer dan de helft
van de studenten is geen lid van een
gezelligheidsvereniging, twintig pet.
van de studenten is nog actief lid van
een gezelligheidsvereniging;
een klein deel van de studenten is
üd van een politieke studentenver
eniging (acht pet.), actieve leden van
een politieke studentenvereniging
vormen samen niet meer dan drie
pet. van de hele Nederlandse stüden-
tenbevolking. Het aandeel van de le
den en actieve leden van een stu-
dentenpolitieke vereniging is onge
veer constant voor elke studiefase.
ARNHEM (GPD ANP) —Via radio
en televisie zijn gistermiddag om
vier uur honderdzestig reeds afge
zwaaide dienstplichtigen van het Elf
de Pantserinfanteriebataljon verzocht
met de grootste spoed naar" hun on
derdeel, gelegerd in de Saksen Wei-
markazerne in Arnhem, terug te rei
zen. De opgeroepenen het betreft
een op elf september met zgn.
"klein verlof" afgezwaaide compag
nie moesten naar hun onderdeel
terugkeren i. v. m. een bijzondere
opkomstoefening.
Doel hierbij is na te gaan hoe snel
een bepaald reserve-onderdeel na
alarm voltallig en gevechtsklaar is.
Aan de hand van vragenlijsten, die
door de opgekomenen ingevuld wor
den, en aan de hand van de snelheid
waarmee het onderdeel compleet is,
wordt nagegaan welke waarde het
oproepsysteem in de praktijk heeft.
Vanochtend om half acht was rond
Opkomst van militairen met
mobilisatiebestemming X in de
Saksen Weimar Kazerne 'in Arn
hem. De maats begroeten elkaar.
zeventig procent van het dienstplich
tige en reserve personeel van 11
Pantser infanterie bataljon opgeko
men. Tegen middernacht was onge
veer vijftig procent aanwezig. Tot
laat in de nacht hebben de met klein
verlof zynde militairen zich gemeld.
Om kwart over zes gisteravond stond
de eerste al voor de poort van de
Saksen Weimar Kazerne in Arnhem.
Van diegenen die niet of pas na
latere tijd opkomen zal worden na
gegaan wat hiervan de oorzaken zyn.
"Het is niet zo", aldus een functio
naris van de Legervoorlichtings-
dienst, "dat degenen die duidelijk
verhinderd zijn om te komen, we
gens ziekte of verblijf in het buiten
land bijvoorbeeld, vervolgd zullen
worden. Wel zal dit waarschijnlijk
gebeuren met degenen die geqp gel
dig excuus hebben. De opgeroepenen
vallen officieel nog onderde krijgs
tucht. Zij zijn weliswaar in de bur
germaatschappij teruggekeerd, maar
hebben nog de status van dienst
plichtigen".
DEN HAAG (ANP) —Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland vin
den dat er in hun provincie behoefte
bestaat aan een speciale organisatie
voor het milieubeheer. Zij schrijven
dit in een voordracht aan Provincia
le Staten over de ontwerp-begroting
van de provincie voor 1971. Een aan
tal taken, zoals registratie en bewa
king van de toestand waarin het mi
lieu verkeert, controle op de nale
ving van de wettelijke voorschriften,
en studie van schadelijke invloeden
op mens, dier en plant, worden in
feite al verricht door de Provinciale
Waterstaat, aldus GS. Voor het mi
lieubeheer willen zij de bezetting van
deze dienst uitbreiden.
Voorts zal er naar het oordeel van
G5. een afzonderlijke vaste commis
sie voor milieubeheer uit de Provin
ciale Staten moeten komen. Het col
lege wil zich ook verzekeren van de
adviezen van een provinciale com
missie voor het milieubeheer. Daar
in zouden deskundigen zitting moe
ten hebben op het gebied van o.m.
de biologie, de ecologie, het natuur
beheer, de volksgezondheid en de
technologie.
DEN HAAG (GPD) «De WD
heeft nog een schuld groot f250.000.
De presidente, mevrouw H. van So
merenDowner wil die schuld del
gen vóór de partij begint aan haar
verkiezingscampagne. „U begrijpt dat
wij zo niet de verkiezingen kunnen
ingaan", schrijft mevrouw Van So
meren in een persoonlijk schrijven
aan alle 30.000 gewone en 10.000
huisgenoot-leden van haar partij.
Evenals vorig jaar vraagt zy thans
opnieuw een tientje per lid. „Er zul
len er onder u zijn, die dit niet kun
nen missen, die doen het dan ge
woon niet; er zullen er zijn die meer
willen geven, dat is fijn. Ons zijn
alle leden even lief, wat zij ook ge
ven". aldus mevrouw Van Someren.
die haar verzoek besluit met de op
merking. dat men, gesteund door het
in te zamelen bedrag „aan de slag
gaat voor de beste verkiezingsuitslag
voor onze partij, die we ooit hebben
gehad".
ADVERTENTIE
^)udt
voor exclusieve parties
in privé sfeer
maximaal 24 couverts
air conditioned
Zondags gesloten
tegenover parkeerterrein
Steenstraat 40/51. LEIDEN. Tel
(Van onze oorrespondent)
VENLO (GPD) De Joegoslavi
sche gastarbeider Milan A. (33) is
gisteren bij een poging aan de
Grenzschutz-polizei te ontsnappen,
uit een rijdende trein in Venlo ge
sprongen. De vluchteling bleef ern
stig gewond op de rails van een
tweede spoor liggen en moest in het
ziekenhuis worden opgenomen.
De in Vlaardingen werkende fa
brieksarbeider keerde via West-
Duits land van een vakantie in zyn
geboorteland terug. De in Mönchen-
eiadbach in de trein gekomen leden
van de Grenzschutzstelle contro
leerden even over de grens bij gang
Milans paspoort. De Joegoslaaf bleek
in het opsporingsregister te
Voordat de politiemannen hem had
den kunnen grijpen dook Milan A.
in volle vaa,rt een deur uit. De trein
reed op dat ogenblik met een snel
heid van rond zestig kilometer berg
afwaarts naar het Venlose station.
Door een ruk aan de noodrem werd
de trein tot stoppen gedwongen. De
Joegoslaaf lag zwaar gewond tussen
de rails. Hij was met het hoofd op
de spoorstaven gevallen. Het rech
terbeen was gebroken en Milan A.
had ernstig hoofdletsel.
DELFZIJL (GPD) Het aantal
slachtoffers van de brand in de psy
chiatrische inrichting Groot Brons
wijk in Wagenborgen is inmiddels op
gelopen tot vijftien. Gistermiddag
overleed in het St. Lucas-ziekenhuis
te Winschoten een en in het Delf-
zicht-ziekenhuis te Delfzijl twee pa
tiënten aan de tijdens de brand in
de nacht van zaterdag op zondag op
gelopen verwondingen. De drie
slachtoffers zijn resp. 72, 72 en 54
jaar en afkomstig uit het Friese Bu-
rum, Amsterdam en Maarn.
De geneeskundige inspectie voor de
Volksgezondheid in de provincie Gro
ningen heeft op verzoek van de di
rectie van het ziekenhuis in Delfzijl
een beroep gedaan op eventueel niet
meer in ziekenhuizen werkende ge
diplomeerde verplegers en verpleeg
sters om zich gedurende de eerst
komende vijf dagen beschikbaar te
stellen voor de medische verzorging
van de in dit ziekenhuis opgenomen
patiënten uit Wagenborgen.
Men kampt in het ziekenhuis door
de opname van een aantal gewonden,
van wie enkelen nog zwaar gewond
zijn, met een gebrek aan voldoende
geschoold personeel. Vanwege de con-
tinue-dienst zijn twaalf verplegers
en/of verpleegsters nodig.
ker
emen.
iarden.
r 53867
HAAG (GPD) Wachtloka-
an Gemeentelijke Sociale Dien-
zjjn voor veel mensen vaak de
ortalen naar de laatste hoop:
beetje geld van de gemeenschap
op de rand van het mogelijke
te leven. De drempelvrees is
iltyd groot.
Armenwet van 1912 (het was
junst als Je elke dag op het po-
!ureau een stempeltje mocht ko-
halen) leeft nog altijd voort. Dit
nks het feit, dat die wet in 1963
rvangen door de Algemene Bij-
Iswet, een overkoepeling van
en meer aangepast aan
«genwoordige maatschappij-op-
■gen.
1 laarden, zieken, woonwagenbe-
rs, moeizaam voortlevende zelf-
ügen, gerepatrieerde Neder-
rs, door hun man en kostwin-
n de steek gelaten vrouwen
leen worden tegenwoordig te-
geholpen. Niet meer door poli-
ictionarissen, maar door maat-
ipelijke werkers en sociale dien
de drempelvrees is gebleven,
laar probeerde het ministerie
Cultuur, Recreatie en Maat-
jpelijk Werk een t.v.-spot, om de
en over die drempel te helpen,
dat het spotje werd uitgezon-
ïond 64 procent van de Neder-
18 de gang naar de Socia-
ienst een hele stap, 30 procent
die stap nooit doen, uit angst,
unte voor de buurt enz. en 5
nt zou die stap helemaal nooit
Na de proef met het reclame-
bleek dat nog steeds 73 pro
van de mensen de drempelvrees
iad overwonnen.
DUWTJE IN DE
RUG MISLUKTE
spotje is als duwtje in de rug
4t. Het ministerie geeft dat toe.
bet onderzoek kwamen echter
opmerkelijke cyfers: 12 procent
de 13 miljoen Nederlanders ls
Indirect of direct met de A.B.W
mraking geweest. Een cyfer dat
enige maanden van ministe
riële overpeinzing nu nader zal
worden onderzocht, door een bureau
voor marktonderzoek.
Het tweede cyfer is tenminste zo op
merkelijk: 79 procent van de Neder
landers vindt dat er misbruik wordt
gemaakt van de sociale bijstand. Dat
misbruik wordt niet verder onder
zocht.
De heer Vermeulen van het direc
toraat Bijstandszaken van CRM: „Ik
zou willen zeggen: gemeenten, con
troleer naar jullie eigen uitgaven.
Natuurlijk, van alle wetten wordt
misbruik gemaakt. Als de belasting
wordt ontdoken en staatssecreta
ris Grapperhaus heeft dat bij de al
gemene beschouwingen in de Tweede
Kamer nog eens aangestipt dan
zeggen we er niks van. Maar het per
centage onderduik by de A.B.W. is
niet zo groot".
Sussende woorden die ook worden
gesproken door de heer Van Vliet, di
recteur van Divosa (voluit: Vereni
ging van Directeuren van Overheids
organen voor Sociale Arbeid een
Semi-overheidsorgaan). Hy zegt:
„De A.B.W. is een wet voor nette,
brave mensen. Over misbruik is wel
eens gesproken. Vorig Jaar vroeg één
lid om een sociale recherche te vor
men. Dat heeft het hoofdbestuur af
gewezen, omdat men bevreesd was
terug te keren tot de methoden die
in de tijd van de Armenwet gebrui
kelijk waren".
ARTIKEL MET
STRAFSANCTIES
„Iets anders is of het niet dienstig
zou zyn om bij een volgende wets
wijziging een artikel op te nemen
waarin een strafsanctie zou komen
op het plegen van frauduleuze han
delingen. Maar daarover heeft het
hoofdbestuur z'n standpunt nog niet
bepaald. Dat komt pas als er een ad
viesaanvrage van CRM zou komen".
CRM zegt echter, dat als het mis
bruik zo toeneemt, Divosa dan maar
met een voorstel moet komen. Een
heen en weer geschuif, dat er toe
heeft geleid dat in de nu komende
wetswijziging waaraan staatsse
cretaris H. J. van de Poel sinds 1968
heeft gewerkt tijd genoeg, zou men
zeggen over misbruik geen woord
wordt gezegd.
De enige sanctie die op het ogen
blik bestaat (artikel 3, lid 4 van de
AJB.W.) bestaat uit het intrekken of
verminderen van de bijstand. Het Ju
ridisch aantonen van valsheid in ge
schrift of andere frauduleuze han
deling is door de ondoorzichtigheid
van de wetgeving bijzonder moeilijk.
Daarom is de Justitie er ook niet
happig op om malefide gevallen in
behandeling te nemen. Van de 31 ge
vallen bijvoorbeeld die in het tweede
en derde kwartaal van 1968 in Eind
hoven door de eerste sociale recher
cheur van Nederland werden aange
bracht, konden er slechts vier wor
den veroordeeld.
Het Openbaar Ministerie zit
doordat er geen formele sanctiemo
gelijkheden zyn niet alleen met
een moeilyke bewijslast, ^maar zegt
ook dat het neerkomt op „het pluk
ken van een kale kip".
- IN 1969 AL
249 GEVALLEN
De heer J. P. Martens, waar
nemend directeur van de Sociale
Dienst in Eindhoven: „De figuur van
de sociale rechercheur, al heeft hij
dan nog geen opsporingsbevoegdheid,
is toch al meer geïnstitutionaliseerd.
We hebben daartoe onder meer een
positief gesprek gehad met de offi
cier van Justitie in Den Bosch".
Zo kon het in Eindhoven gebeuren
dat in 1969 al 249 gevallen konden
worden aangewezen en in de eerste
helft van dit Jaar al 202. Hoge per
centages (ongeveer 7 procent van de
bijstand-trekkenden)Terwijl slechts
een klein deel van de werkelijke ge
vallen bewijsbaar zyn.
mr. W. A. A. Aarts directeur van
In zyn jaarverslag over 1969 schrijft
de Sociale Dienst in Leeuwarden
dan ook heel voorzichtig: "Hoewel
kwantitatief niet van misbruik op
grote schaal kan worden gesproken,
ls de bestrijding van deze euvelen
van groot belang. Vooral omdat de
openbare mening de speciale voor
meningen in het algemeen buiten
verhouding wordt beinvloed door de
kwalijke praktijken van een kleine
minderheid van de clienten". Ook in
Leeuwarden is een "controleur" aan
gesteld die volgens het Jaarver
slag „een aantal fraude-gevallen"
heeft opgespoord.
Emotioneler al spreekt de heer
Van Ster van de Sociale Dienst in
Tilburg, een structurele probleemge
meente met één controleur. De heer
Van Ster: "We hebben een stille
hoop, dat die vooral preventief werkt.
Helaas weten we niet hoeveel mis
bruik er gemaakt wordt, maar we
vermoeden dat het veel meer is dan
we nu denken. Ja, die 3 procent van
Roolvink ken ik, maar het ligt wel
vele malen hoger.
De moeilijke groepen zyn hier e n
overal de R.W.W.'ers (Rijksgroeps
regeling Werkloze Werknemers), de
mensen die al 2 Jaar werkloos zyn.
Daarvan hebben wé vorig Jaar 59
niet-bonafide gevallen gehad. En dan
de verlaten vrouwen. Dat is haast
niet bewijsbaar. De Bijstandswet is
een prachtige wet voor de goedwil-
lenden. Maar daarnaast moeten er
maatregelen komen voor de mensen
die de zaak beduvelen. Dat zyn er
duizenden".
EERST UITKERING
DAN AAN T WERK
Het meest concreet is burgemees
ter van het Zuidlimburgse Eygelsho-
ven (6000 inwoners), mr. Joh. G. A.
Janssen, tot voor twee Jaar werk
zaam op de Sociale Dienst in Eind
hoven. Hij zegt: "We hadden in Eind
hoven zo'n 800 man in de .WW .V.
lopen (Wet Werkeloosheids Voorzie
ning, een overbrugging van twee
Jaar van Sociale Zaken tussen de
W.W. en de R..WW. R.B.), en
dat was in 1967 we hadden het ge
voel dat daar nogal wat misbruik
van werd gemaakt. Kwamen ze 's-
morgens de uitkering halen en dan
zag Je ze 's-middags ergens gewoon
werken. Eén notoir geval dat ons
voor vijfduizend gulden bij de kraag
had gehad, is later ook veroordeeld".
"We hebben toen by wijze van
proef een rechercheur die met
pensioen ging, gevraagd wat contro
le uit te oefenen. Hij liep 's-morgens
in de gang van de Sociale Dienst,
nou dan liepen er zo vijf, zes man z»
weer de deur uit. Die sociale recher
cheur zoals we hem zijn gaan noe
men werkt enorm preventief".
Twee jaar geleden werd de heer
Janssen benoemd tot burgemeester
in Eygelshoven, onder de rook van
Kerkrade en aan de voet van de
mijnbergen, monumenten van een
verloren arbeidsterrein. De heer
Janssen: "Hier aan de grens is het
helemaal moeilijk, omdat veel man
den over de grens werken en him
vrouwen de uitkering laten halen".
Met de qmliggende gemeenten
Nieuwenhagen, Schaesberg en Ubach
over Worms werd een verbond ge
sloten tot het gezamenlijk aanstellen
van twee sociale rechercheurs. Die
moesten waken over zeker vijf mil
joen, die werd uitgekeerd aan zo'n
achttienhonderd van de vertigdui-
zend inwoners. De ex-leden van de
Mynpolitie pas dit jaar aange
steld werken perfect. Niet alleen
preventief. Dertig zaken zijn al in
onderzoek, één is inmiddels al ver
oordeeld. Een hoog percentage, maar
het is een moeilijk gebied.
EFFECTIEVE
CONTROLE
Burgemeester Janssen: "Je komt
iedere keer weer gemiddeld op die
tien procent. Dat is voldoende ver
antwoord om deze kosten te ma
ken". Dat laatste slaat op een op
merking van ex-minister Veldkamp,
die na zyn constatering dat tien pro
cent fraude mogelijk was. heeft ge
zegd dat voor die tien procent geen
effectieve controle mogelijk is, een
controle die bovendien te duur zou
zijn.
Dat laatste blijkt echter in de vele
gemeenten waar nu controleurs of
sociale rechercheurs aan het werk
zijn, beslist niet het geval. Hen ont
breekt het echter vooral aan de Ju
ridische opsporingsbevoegdheid. Dat
gemis wordt zeker gevoeld in de za
ken waar men een zogeheten schijn-
verlating vermoedt. De bedvoelers
uit de tijd van armenwet zijn
terecht verdwenen.
Evenals het concubinaat zonder
meer. Aangetoond moet worden dat
er tussen de man en vrouw die het
zelfde huis bewonen een economi
sche eenheid bestaat. De heer Ver
meulen van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk werk: „Ik betwijfel
of justitie die opsporingsbevoegdheid
zal geven".
Oud-minister Veldkamp
arie procent of meer?
Burgemeester Janssen van Eygels
hoven: "Die straf mogelijkheid moet
er komen. De sociale uitkeringen in
deze streek zijn in vijf jaar tijds
86,7 procent gestegen. Dat is toch
wat? Vijftien tot twintig procent van
de gevallen moet gecontroleerd wor
den. Er wordt beslist niet rigoureus
opgetreden. Ik vind dat. zoals het
zich in Eindhoven ontwikkeld heeft,
de sociale recherche ook een bemid
delingsinstituut moet worden, dat ze
eesrt mensen die fout zijn, naar het
arbeidsbureau sturen. Maar er moet
wel opgetreden worden tegen die Jon
ge gasten die over de grens werken".
