BELASTINGFRAUDE IN
ONS LAND VALT MEE
„Ether-guerrilla's" in Westerhaar
Nederland duur
toeristenland
gale zender: net als roken of verslaafd zijn aan drank
Slechts 116 processen-verbaal
WOENSDAG 7 OKTOBER 1970; LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 9
DEN HAAG (GPD) „Uit de ter beschikking staande ge-
kan niet de conclusie worden getrokken, dat in het
de belasting op grote schaal wordt ontdoken" schreef
Grapperhaus in de vorige week vrijdag vrij-
nota aan de vaste kamercommissie voor Financiën.
vertaald: het valt met
in ons
nogal mee, al schreef de
er in dezelfde
wel bij, dat er uit de aard
de zaak nooit een volledig
in de werkelijke omvang
belastingfraude kan worden
Wie de fiscus om de
leiden doet dat in het
en hangt het niet aan de
klok.
Hoe komt de bewindsman, lees:
zijn staf van belastingdeskundigen
dan toch aan zijn voor ons allemaal
nogal gunstig oordeel? Hij kan het
afleiden uit de fraudes, die wel wor
den ontdekt. Die zyn, hoewel de in
specteurs der belastingen en de re
chercheurs van de fiscale opsporings-
en inlichtingendienst hun ogen goed
open houden en er meer stille ver
klikkers in de boekhouding verbor
gen zitten, dan de gemiddelde leek
kan bevroeden, niet opzienbarend van
omvang, een enkele geruchtmakende
zaak ten spijt.
Over 1969 onderzocht de FIOD 344
gevallen van vermoedelijke fraude,
er kwamen slechts 116 processen-ver-
baal uit voort. Nog kleiner is het aan
tal vonnissen, dat in dat jaar werd
uitgesproken op grond van deze pro
cessen-verbaal en die welke van vo-
„Pet voor meneer" een nieuw
moppenboek van Max Tailleur
iverd gisteren ten doop gehouden.
Bij die plechtigheid waren ook
Toon Hermans en Eppo Doeve
aanwezig. De laatste zorgde voor
de tekeningen in het boekje.
W
rige jaren overstonden: 103. Niet veel
als men bedenkt, dat we in ons land
toch miljoenen belastingplichtigen
hebben.
Tien van de 103 vonnissen behels
den bovendien nog vrijspraak. 44 lie
pen uit op een geldboete en maar drie
fraudeurs hadden het zo bont ge
maakt. dat zij de gevangenis kregen
aangewezen als plaats om over hun
zonden na te denken.
Verbazen
Niemand zal zich verbazen als hy
hoort, dat de meeste ontduikingen
zich voordoen in de sector van de in
komstenbelastingen. De FIOD ont
dekte vorig jaar 5,9 miljoen voor de
belastingdienst verzwegen guldens
aan inkomen, al weer niet veel tegen
de achtergrond van de honderddui
zend miljoen die wy met elkaar jaar
lijks verdienen. Voor een goed begrip:
het gaat hier om verzwegen 'belast
bare bestanddelen'. Waren die 5,9
miljoen wel opgegeven dan zou de
fiscus daarvan nog maar een deel
hebben gekregen zoals nu, door
de ontdekking in feite dan ook ge
beurd is.
Als tweede op het ranglystje van
niet opgegeven transacties, waarby de
fiscus tekort werd gedaan, pry kt het
begrip 'omzet', waarover geiyk be
kend, omzetbelasting verschuldigd is.
Er werd voor 4,2 miljoen verzwegen,
al of niet opzettelyk, want de vader
landse belastinggaarders hebben er
begrip voor, dat niet alle oneffen
heden in onze verhouding tot de
schatkist te wyten zyn aan boze be
doelingen.
Een voorbeeld: de 20.000 ambtena
ren, die de belastingdienst rijk is kon
den de opbrengst van de inkomsten
belasting in het jaar 1967 door cor
recties op de aangiften met f 160
miljoen verhogen, maar zy speelden
tegelijkertyd f 50 miljoen aan de be
lastingplichtigen terug beide ge
tallen hebben betrekking op de fase
voordat de aanslag werd opgelegd.
Fouten in de aangiften worden-dus
naar twee kanten hersteld, het gaat
tenslotte om een rechtvaardige ver
deling van de belastingdruk.
Wegwijs
In totaal spoorde de FIOD in 1969
14,6 miljoen guldens aan inkomen,
winst, vermogen, omzet, successie
rechten diversen op, waar de fiscus
buiten was gehouden. En in de jaren
daarvoor was het al niet veel meer.
vaak wel minder.
Het valt dus nogal mee. Er zyn
wel onoirbare zaken, waarvan de fis
cus een vaag vermoeden heeft, maar
die hy niet kan achterhalen, laat
staan bewyzen. Wie goed thuis is in
de wereld van de grote getallen weet
wegen om belasting te ontgaan. In
een jaar waarin veel verdiend is
en dus een hoge heffing te verwach
ten valt kan een rytje verwaar
loosde huizen met veel «aftrekbare)
opknap-kosten worden aangekocht.
Dat mag, maar er zyn grensgevallen
denkbaar. 'Het is de vraag' schryft
de staatssecretaris 'waar de grens
moet worden getrokken en hoe het
criterium voor het onoirbaar ontgaan
van belasting moet worden gesteld'.
De grootste voor de fiscus onzicht
bare post ligt waarschynlyk dat we
ten we allemaal, in het 'handje-con-
tantje' van de bijverdiensten. Hulpen
in de huishouding, die nog best be
reid zyn een andere huismoeder een
ochtend in de week te komen helpen
mits de betaling belastingvry
blyft.
De 'klusjesman' op zyn vrye dag,
de handige 'doe het zeiver' die de
handen tegen betaling uit de mou
wen steekt in andermans huis, het
karwei of het consult, want er zyn
ook medische en juridische klusjes
waarvoor de opdrachtgever geen kwi
tantie verlangt, loonbestanddelen die
niet op de belastingstaten worden
vermeld.
GENÈVE (RTR) Spanje
en Joego-Slavië zyn van de
voornaamste toeristenlanden in
Europa het goedkoopst. Neder
land. Zwitserland en Frankryk
het duurst. Dit blykt uit een
overzicht van de Internationale
Bond van Erkende Reisbureaus
(IUOTO) in Genève.
De bond heeft uitgerekend
dat een toerist in Spanje of
Joego-Slavië met de helft van
het bedrag kan rondkomen dat
hy in Frankrijk zou moeten uit
geven. Verbiyf in een hotel kost
in Frankryk gemiddeld 20 dol
lar per persoon per dag, in Ne
derland en Zwitserland 18,5 dol
lar. De hotels in Spanje en Joe-
go-Slavi berekenen gemiddeld
10,5 en 10,3 dollar per dag.
De organisatie heeft voor het
eerst cyfers bekendgemaakt
over de bedragen die een dag
kamperen in de diverse Euro
pese landen kost. Ook hier is
Frankryk het duurst, nameiyk
9,5 dollar per persoon, en Joe
go-Slavië het goedkoopst, ge
middeld 5.1 dollar. Het grote
prysverschil maakt het moge-
ïyk vier dagen in Joego-Slavië
te kamperen voor het bedrag
dat voor één dag verbiyf in een
hotel in Frankryk moet worden
betaald Anders gezegd. een
dag hotel in Spanje of Joego-
Slavië kost maar weinig meer
dan een dag kamperen in
Frankryk.
De organisatie merkt op dat
de pryzen in diverse toeristi
sche gebieden in één land soms
nogal uiteenlopen. Aan de
Adriatische kust van Italië by-
voorbeeld liggen ze gemiddeld
zeventien procent lager dan aan
de Italiaanse Rivièra. In de cy
fers van de IUOTO zyn hotel
kosten, pryzen van maaltyden
en bykomende toeristische kos
ten verwerkt maar geen reis
kosten.
De organisatie wyst erop dat
de prijzen die bij het jongste, in
Nederland verrichte onderzoek
uit de bus zyn gekomen, veel
overeenkomst vertonen met de
resultaten van een Italiaans
onderzoek van begin dit Jaar.
Volgens de Italiaanse onderzoe
kers zyn Spanje. Joego-Slavië
en Oostenryk het goedkoopst en
Zwitserland, Frankryk en Ne
derland het duurst. De gemid
delde pryzen die de Italianen
hebben gevonden liggen over
het algemeen iets hoger dan
de cyfers van de IUOTO maar
dat komt vermoedeiyk doordat
meer aandacht is geschonken
aan hotels in grote steden.
De IUOTO heeft by haar on
derzoek geheel verzorgde reizen
buiten beschouwing gelaten.
Aan de reisbureaus, die deze
reizen organiseren worden be
langrijke kortingen op de pry
zen van verbiyf en diensten ver
leend .Door de concurrentie
tussen de reisbureaus en door
andere marktfactoren kunnen
de kosten van een geheel ver
zorgde reis aanzienlyk afwyken
van de bedragen die in het rap
port van de IUOTO voorkomen
en die gebaseerd zyn op de
prijzen die aan de onafhankeiy-
ke toerist worden berekend.
Let op de leeuw op het
pakje. Dan pas bent u
zeker van echte
Ceylon thee -
de fijnste thee
ter wereld..
ADVERTENTIE
THUERE
CO-OP
TEN HAVE
ALBERT HEIJN
SIMON DE WIT
K G
FOUR FINE CEYLON TEAS
TIKTAK
SPAR
- WESTERHAAR (GPD) „Het onbehagen over de
:iaal-economische toestanden in Twente' aldus een pas-
ige uit een rapport van de Reclasseringsraad uit het ar
rondissement Almelo, „is mede de oorzaak van het sinds
65 groeiende aantal illegale zenders. Het gebrek aan
hnisch inzicht van de mensen die zich eraan schuldig
laken is daarbij verbluffend".
Wie in onze oostelijke gebiedsdelen
tyn radio-vertier' op de middengolf
lekt, raakt tussen de 180 en 240 me-
ir het luisterspoor alras bUster. In
Swente vooral maar ook in de delen
*n Friesland, Groningen en Drente
^*ar het sociaal milieu zyn treurige
iperkingen kent, woedt een verbo
den spitsuur in de ether: tot diep in
avond is het hier een komen en
•n van de clandestiene zenders en
volumineuze schlager-parades -
5t platteland kent al langer dan 30
«r zyn ether-guerrilla's, werkloze
iwvakkers en ongeschoolde fa-
iksarbeiders meestal die het pi
tte zendbedrijf van vader op zoon
irdragen.
feronica, de trotse piraat op de
iwig zingende golven en Hilversum
moeten er onverwyld aan geloven
toneer de radiostations vanuit de
9lderkamertjes en de schrale ach-
fcjes van het Twentse land hun
rboden boodschap de buurt instu-
,A1 vaak hebben de mannen van de
hun misnoegen kenbaar ge
takt over de massale overtreding
artikel 22 van de Telegraaf-
Telefoonwet. Nu er weer eens een
leving te signaleren valt in het
ttal arrestaties ter plekke loont het
moeite een bezoek te brengen aan
broedplaatsen van het zoals de
tyk bewyst onuitroeibare
tad van het illegale zendvertier.
Ie begeven ons daartoe naar Wes-
lirhaar. een langgerekt veendorp in
p schaduw van Vroomshoop, waar
Uwdag nog pas Tarzan is opgerold.
Westerhaar biedt, zoals zich al ver-
loeden liet. een weinig opwinden-
Jt aanblik. Kleine huisjes met rode
laken stoffeerden de lege straten. In
m tuinen wappert de lange onder
roek.
Geen geheim
Het dorp telt 4000 zielen, onder wie
küe werklozen zyn. Him tydverdrijf
||at zich gemakkelyk raden: waar
aen de blik ook wendt, steken de yie
tndmastjes omhoog uit bomen en
ulnen en op daken en schuurtjes.
„Ach", zegt een voorbyganger die ons
de weg wyst. „Het is toch zeker niks
geen geheim hier. Iedereen weet er
van. De politie net zo goed".
De plaatseiyke politie-functionaris,
de opperwachtmeester der rykspolitie
G. Ziel spreekt dat niet tegen. „Het
is hier altyd een a-sociale zaak ge
weest". zei hy. „Er is hier voor de
mensen weinig te beleven. Hoewel ik
moet zeggen dat de gemeente Vrie-
zenveen er alles aan doet om er wy-
ziging in te brengen. Er komt hier
een zwembad, zaterdags is er een
beatclub en ook met de sport gaat
het goed. Een paar Jaar geleden zyn
we zelfs kampioen van het zaterdag
voetbal geworden".
De heer Ziel pakt een transistorra
diootje, draaide aan een knopje en
glimlacht wanneer een stortvloed
van een blaaskapelachtig soort mu
ziek, waarby men talryk gekreun, ge
fluit en gepiep op de koop toe moest
nemen, de kamer vult. 'Even horen
wie het is', zegt hy, 'Ja hoor, het is
de Torpedo, die zich hier vlak by be
vindt. daar in de bouw?'
"Hallo, hallo", klinkt het uit het
toestel. "Alle amateurs en luiste
raars. hier zyn we weer met ons pro
gramma, wat jammer is, is dat de
plck-up te langzaam loopt. Hallo hal
lo hier is ons programma".
De opperwachtmeester schudt ver
moeid het hoofd. "Het is allemaal
niks", zegt hy, "Weet u wat zo jam
mer is? Velen maken van de zender
gebruik als ze onder invloed van
drank zyn. De taal die ze dan uit
slaan. Het is werkelyk jammer".
Honderd
De ethervervuiling in Westerhaar
laat zich wat gemakkeiyker begrij-
pen wanneer men bedenkt dat het
aantal illegale stations door insiders,
als de plaatseiyke radiohandelaar
Jan Niks, op "zeker honderd, som
mige huis aan huis" wordt geschat.
Maar de hobby van het dorp kent
zyn ongerief ook op het eigen erf.
„Voor de buurt is het een grote
kwaal", zegt de heer Ziel. "Het aan
tal klachten van de tv-bezittors Is le
gio. Zondagochtend belde er nog een
boze man. die by Studio Sport alleen
maar het geluid van de geheime
zender van zyn buurman hoorde".
Toch kennen ettelyke studio's een
grote luisterdichtheid. "Sommigen
zyn werkelyk heel populair", aldus
de heer Ziel, "We hebben er eentje
gehad van een zwaar gereformeerde
man. Hy zond altyd geestelyke liede
ren uit. Iedereen in Westerhaar
kwam er zondagmorgens vroeg voor
uit zyn bed. Op een woensdagmiddag
hebben we hem gepakt toen hy in
eens bezig was met smartlappen".
De heer Ziel barst by de herinne
ring in een harteiyk gelach uit. Het
bittere einde van de gereformeerde
piraat valt in het achtergebleven
dorp met zyn zondige genoegens
slechts zeer weinigen ten deel. We
moeten bovendien opmerken dat de
opperwachtmeester op de hoogte is
van de verbiyf plaatsen van alle clan
destiene zenders en met de eigena
ren op zeer vriendschappeiyke voet
staat.
Sportiviteit
Waarom, zo dringt de vraag zich
op, worden niet meer onverlaten in
de kraag gegrepen? „Ik zit hier al 17
jaar in het vak en de illegale zen
der", antwoordt de heer Ziel, jk kan
zeggen, dat ik er in die tyd verschei
dene gepakt heb. Misschien wel 200.
Het is voor my geen moeite om er
tien op een dag op te pakken. Maar
dan is de sportiviteit ook weg. Ik
kan heel goed met ze overweg.
Maar het is wel zo dat als ik door
een wyk ry overal de zenders weg
vallen. Ze waarschuwen elkaar. Bo
vendien moet Je er een technische
man van de PTT by hebben .Ze,
gooien vaak gauw een onderdeeltje
weg. Ik ben niet technisch, ik kan
niet zien of ze gedraaid hebben".
De uitzending van „de Torpedo",
komt op dat moment tot een abrupt
einde- „Radio Lissabon", zei de stem
„kom er maar in". Ik kom niet re
tour. Het is thuis niet ,luis". En ook
de heer Ziel wachten nieuwe bezig
heden. „Het politiewerk", zei hy. „be
staat natuuriyk niet alleen uit het
opsporen van geheime zenders. Er
is hier meer werk aan de winkel".
En om zyn korte beschouwing over
het criminele leven in Westerhaar,
kracht by te zetten, overhandigt hy
ons een politierapport van die och
tend waaruit blykt dat onbekende
misdadigers die nacht een zwart
bonte pink in een weiland op bru
tale wijze geslacht hebben.
De heer Ziel verwacht dat het on
derzoek naai- de mysterieuze dood van
het kalf geruime tyd in beslag zal
nemen. We begrypen daaruit dat
ook deze week de radiopiraten van
Westerhaar ongestoord hun zendert
jes zullen kunnen bedienen. „Maar,
natuuriyk", zegt één van hen, de 36-
jarige bouwvakker Wessels verbaasd,
terwyi hy ons voorgaat naar een
groen schuurtje achter zyn huis,
.Mynheer Ziel, dat is werkelyk
een bovenste beste, een politieman
waar ik persoonlyk graag myn petje
voor afneem. Hy zal byv. nooit na
laten me vriendeiyk te groeten en
dat terwyl hy net zo goed als ieder
een weet dat ik al vier jaar lang met
de „Oceaanstomer" in de lucht zit".
Wessels, in de van het radiojargon
doordrongen Westerhaar algemeen
als „stomer' 'aangeduid, toont ons in
het schuurtje (aaltyd op slot", zegt
hy knipogend» met begrijpeiy-
ke trots zyn riante, ruim f 700, waard
zynde installatie bestaande uit een
reusachtig antiek radiotoestel, een
microfoon, twee versterkers, een een
voudige pick-up en de in een was
mand verborgen zender. In de klei
ne ruimte bevinden zich verder klei
ne stapeltjes 45- en 78- toeren pla
ten, tuingereedschap en tientallen le
ge bierflesjes.
Alcohol
Behoort hy, so vragen wy, tot de
categorie van zendamateurs die zyn
verborgen arbeid rykelyk bespren
kelt met alcoholische dranken? De
heer Wessels staart ons mispryzend
aan. "Ik zal u één ding zeggen",
zei hy, "En dat is dat ik persoonlyk
doodziek word van de collega's die
dronken voor het ding gaan zitten.
Het is het enige kwaad van het ille
gale zenden. Anderhalf jaar geleden
is hier een collega gepakt. De opspo
ringsambtenaar heeft toen letteriyk
gezegd dat het onzin was om te be
weren dat de luchtvaart of andere
zaken last van ons hadden. Maar als
we jullie toelaten, zei hy, dan kun
nen we het aan de kust ook niet ver
bieden.
Nou, zeggen wfj dan, Westerhaar
ligt toch zeker niet aan de kust.
Maar die drank, dat is de ellende.
Het gebeurt heel veel dat collega's
er dronken voor zitten, schunnige
taal verkopen, fluiten en tieren, de
politie uitschelden en de PTT uitda
gen, zo van: probeer me maar eens
te vinden, dat lukt nooit. Kijk. an
dat is nou iets waar ook mynheer
Ziel niet tegen kan. Ik geef hem
groot geiyk.
Als ik om vyf uur thuis kom, spring
ik meteen in de ether. Als ik dan de
politie zou gaan zitten uitschelden,
mogen ze ook my meteen pakken.
Als ik in de ether ben, raak ik nooit
bier aan. Van te voren natuuriyk
wel eens. Ik ben nou eenmaal één
van de bekendste amateurs. De an
deren lopen de deur plat om over
het spul te praten. Het is logisch
dat Je meedrinkt als zy hun borrel
tje en pilsje pakken. Maar me zat
drinken, dat zal me nooit gebeuren".
Hobby boven alles
We vernemen vervolgens van Wes
sels hoe diep de zend-hartstocht in
het leven der Westerhaarders gewor
teld zit. "Ik heb", zegt hy, "ook wel
eens gehoord dat het zou komen om
dat we hier niks anders te doen heb
ben. Maar ik weet het nog niet zo of
dat er iets mee te maken heeft- Je
kunt toch genoeg andere hobbies be
denken. Maar deze hobby gaat ons
boven alles. Het is myn leven. Ik
zou nooit iets anders meer willen.
Als hier een bioscoop zou komen,
zouden ze er my echt niet zien. U
moet het zo zien: het is hetzelfde als
je gaat stropen. Het is een kwestie
van: het mag niet. Dat is de sport.
De spanning houdt je op de been. Zo
denken we er allemaal over. De man
van de 'Aston Villa' heeft er pas 72
dagen voor in het hok gezeten. De
man kan het niet laten. Hy komt nu
by anderen om te vragen of hy ook
even de lucht in mag".
Eenzelfde lot is voorlopig nog ver-
,fiier is de Oceaanstomer"
re van Wessels, bewoner van een
eentonige straat met 13 onwettige
zenders. De gerechteiyke straffen
voor een amateur die voor de eerste
maal bekeurd is, bedragen meestal
enkele honderden guldens en een
voorwaardeiyke vrijheidsstraf.
"Luister goed" .zegt onze gastheer
terwyi hy met een vuist op tafel
slaat en een felle gloed zich over
zyn wangen verspreidt. "Komen ze
eens ook by my dan ben ik sportief,
dan zeg ik: heren hier staat het spul
en belieft u een kopje koffie Maar
als ik veroordeeld ben. doe ik het ab
soluut weer. Ik kan het niet laten.
Het is het mooiste uit je leven, het
allermooiste wat er is. Het is net zo
slim als roken of verslaafd zyn aan
drank".
