In Zweden vijfduizend doden per
jaar door misbruik van alcohol
PTT
Gevaarlijke gevolgen van vreemde politiek der regering in Stockholm
PTT
_Te weinig voedsel
Publikatie van de PTT
Voorschriften voor de aanleg enz. van
Gemeenschappelijke Antenne-inrichtingen
en Centrale Antenne-inrichtingen*
Korte staking
bij 1 rouw
Noor leidt duel
PSV-Gottwaldow
Publikatie van de PTT
Aanmeldingsplicht voor
bestaande of in aanleg zijnde
Gemeenschappelijke
Antenne-inrichtingen
^o;
Aanmeldingsbon (met blokletters invullen s.v.p.)
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1970
PAGINA 27
advertentie
(Van onze correspondent H. Ruyssenaars)
STOCKHOLM (GPD) Het waren 150 witte ratten, en
allemaal min of meer onder de invloed van sterke drank. De
een dronk gewoon witte wijn, en andere wat rode, terwijl een
rde zich tegoed deed aan whisky of cognac. Het zou het be-
kunnen zijn van een sprookje, maar de werkelijkheid is
[aanmerkelijk minder sprookjesachtig dan het lijkt.
In een der vele laboratoria van het St. Görans ziekenhuis in
Itockholm, onderzoekt docent K. H. Kiessling sedert 1963 wel-
;e invloed de geregelde consumptie van bepaalde soorten alco-
il en ethanol heeft op ratten. De noodzakelijkheid hiervan
iwijst een kortelings verschenen rapport over de resultaten
tn een onderzoek door artsen van het Karolinska ziekenhuis
Stockholm: men schat in dit rapport het aantal Zweden, dat
irlijks overlijdt ten gevolge van alcoholmisbruik, op ten
minste 5000.
ontstellend hoog: cijfer, aldus chef-
arts Gunnar Lundquist die het on
derzoek heeft geleid.
Het onderzoek met de ratten in
het St. Görans ziekenhuis is slechts
één der veie aspecten uit de strijd
die de Zweedse staat tegen het over
matig gebruik van alcohol voert,
waarvan de verkoop tevens para
doxaal genoeg een staatsmonopo
lie is.
De pogingen van regeringszijde de
consumptie van sterke drank te ver
lagen. dateert van 1855, toen enkele
mijnwerkers in noord-Zweden beslo
ten iets te gaan doen aan zoals zy
het uitdrukten „grenzeloos ge-
zuip" van een groot deel der bevol
king. Sedert het jaar 1400, toen de
brandewijnstokerij haar intrede deed
in Zweden, beschikte iedereen over
de mogelijkheid brandewijn te stoken
en te verkopen, of voor eigen ge
bruik te houden.
In de vele kleine boerenstulpjes
was het voornaamste deel van de
huisraad een destilleerapparaat, en
men beschouwde de brandewijn niet
alleen als een leuk drankje, maar te
vens als een soort geneesmiddel dat
volledig de plaats van de chirurgijn
verving. Kleine kinderen kregen een
slokje voor het slapen gaan, evenals
de ouderen dit namen, terwijl bij
koorts, verkoudheden en bevallingen
de fles nijver werd gehanteerd. De
plaats van de ton met regenwater
werd langzamerhand ingenomen
door het vaatje brandewijn, en by
het binnenkomen werd eerst de
kroes of soeplepel gehanteerd, die in
het vat lag, om de hevige dorst te
Docent Kiessling gebruikt echter
voor zyn onderzoekingswerk witte
ratten, albinoratten. die onderver
deeld in bepaalde groepen langere
|d inplaats van water bijvoorbeeld
rijn of sterk alcoholhoudende dran
ken te consumeren krijgen.
De organische veranderingen die
rich hierby voordoen, het krimpen of
opzwellen van de lever en de dege
nerering van het zenuw- en spier
stelsel, worden op de voet gevolgd
door kleine operaties. Hierbij verwij
dert men een klein deeltje van het
lever- of spierweefsel, teneinde dit
Ie kunnen onderzoeken.
Hierbij is aan het licht gekomen,
zo vertelde ons dr. Kiessling, dat le-
reraandoeningen die het gevolg zyn
overmatig drankgebruik, van
ontstellend lange duur kunnen zijn.
Gebleken is namelijk, dat de gedege-
aereerde levercellen zich niet her
stellen, maar als een dode massa de
effectiviteit van de lever langzaam
naar zeker vermindert, hetgeen een
langzame vergiftiging in de hand
rerkt.
Men slaagde er in het laborato
rium in om een mengsel van amino-
ruren, vitaminen en mineralen sa
aien te stellen, dat de ongunstige in-
loed van de alcohol ten dele afrem-
ie.
„Het gevaarlijke voor alcoholis-
in," verklaarde dr. Kiessling, „is
namelijk het feit dat zij, hoe meer
tij drinken, des te minder voedsel tot
óch nemen. En dat veroorzaakt sto-
lingen in de lichaamshuishouding.
Als wij er nu bijvoorbeeld in sla-
jen de meest gedronken dranken te
rermengen met de juiste vitamines
tn mineralen zonder dat dit iets aan
de smaak of kwaliteit afdoet, dan
rijn we al een goed eind op weg naar
ons einddoel: het voorkomen van het
ontstaan van door alcohol verwekte
organische veranderingen."
Vijf maal zoveel
Hoe gevaarlijk deze veranderingen
kunnen zijn blijkt uit het weten-
ichappelijke rapport van de artsen
;an het Karolinska ziekenhuis, waar-
ran de cijfers door experts als
.schokkend" worden beschouwd. Te-
neer schokkend daar een juist ver-
chenen statistiek over verkeerson-
levallen spreekt van .slechts" 1100
»t 1300 dodelijke ongevallen per
aar. Dit bij een bevolkingstotaal
*n nog geen 8 miljoen inwoners.
Byna vyf maal meer mensen gaan
tr aan drank ten onder dan het mo
derne verkeer opeist en dat is een
gen, en het stoken van geestrijk
vocht aan particulieren te verbieden.
Andere steden volgden dit voorbeeld
en reeds in 1855 werd er een wets
voorstel aangenomen dat de verkoop
en distributie van drank in handen
van de staat legde. Dit resulteerde
uiteindelijk in 1860 in een algemeen
verbod om voor eigen gebruik te sto
ken, waarbij nu ook de economie in
een gunstiger positie kwam. Men
had enorm veel geld nodig om de
bouw van spoorwegen in het land te
financieren, en op deze manier zou
men door het heffen van belasting op
dit veelbegeerde vocht daarin kunnen
voorzien.
Uit het feit dat de spoorwegen als
paddestoelen uit de grond rezen,
blykt wel hoeveel er gedronken werd
en zo langzamerhand kwam men tot
de slotsom dat er radicaal ingegre
pen diende te worden, daarbij den
kende aan een nationaal verbod om
alcoholhoudende dranken te drinken.
Inkoopboekje
Deze totale drooglegging was het j
grote doel waarnaar alle geheelont
houders streefden. In 1909, het jaar
van de grote economische moeilijk
heden, toen de eerste duizenden
Zweden naar Amerika begonnen te
emigreren, verzamelde men twee
miljoen handtekeningen (de helft
van de volwassen bevolking van het
land. toentertijd) van mensen die
zich voor een algeheel verbod uit
spraken. De regering besloot een
anti-alcohol-comité te vormen, dat
er tenslotte in slaagde een systeem op kosten van de staat zouden laten
te ontwerpen waarbij men controle verzorgen,
kon uitoefenen op, aan wie en hoe-
veel men verkocht, hetgeen door een
speciaal verkoopsysteem mogelijk
gemaakt moest worden. Men besloot
een inkoopboekje te vervaardigen,
waarin alle inkopen werden geno
teerd. dat voorzien was van een
nummer ten einde controle op mis
bruikers mogelijk te maken.
Men probeerde dit systeem eerst
in Stockholm. De resultaten bleken
zo goed te zijn, dat men besloot het
Illegaal stoken
In de restaurants was het onmo
gelijk een borrel te krijgen zonder
een bepaalde hoeveelheid eten te be
stellen, maar natuurlijk kon men
niemand dwingen te eten. Hoeveel
drank er werd geschonken in het
restaurant was afhankelijk van vele
factoren: was het een mannelijke of
vrouwelijke gast? Hoe laat was het?
Tot welke maatschappelijke klasse
in het gehele land in te voeren. Om behoorde de gast en welke indruk
in het bezit te komen van een derge- maakte hij op het bedienende per-
lijke drankpas motbok inkoopboeki soneel? Tot welke klasse behoorde1
moest men tenminste 25 jaren oud ten slotte het restaurant?
zijn, onder redelijke economische Ondanks alles slaagde men er niet
Aan banden gelegd
De absolute verbruikstop werd be
reikt in 1820. toen de gemiddelde
consumptie per volwassene gestegen
was to dertig liter brandewijn per
jaar, wijn en bier buiten beschou
wing gelaten. Maar toen beschikte
men dan ook over ruim 175.000 des
tilleer apparaten, terwijl het aantal
volwassenen in het hele land minder
dan twee miljoen bedroeg.
Men dronk koffie met een scheut
brandewijn en lengde er zelfs de
soep mee aan. Deze toenemende al-
coholisering leidde ertoe, dat men
een anti-alcoholvereniging in het le
ven riep, onder leiding van de
Zweedse idealist Peter Wieselgren,
die ernstig pleitte voor produktiebe-
perking en ingrijpen van de staat ten
einde aan de volledige catastrofe te
ontkomen. Men slaagde erin om in
de Noordzweedse plaats Falun als
eerste de verkoop aan banden te leg-
omstaaidigheden leven en een onbe
sproken levenswandel hebben. Vol
deed men aan deze voorwaarden
(die overigens streng werden nage
gaan), dan kon men een verzoek in
dienen om toewijzing van een be
paald kwantum drank. Het absolute
maximum was vier liter per maand,
maar dat werd zo goed als nooit toe
gestaan. In 1941 werd dit kwantum
verminderd tot 3 liter per maand.
Het z.g. „motbok" was absoluut per-
j toonlijk en alleen bruikbaar in een
bepaalde Winkel. Bij aankoop ont-
ln om de sterk verbreide algemene
volksdorst te beteugelen, hetgeen
mede werd veroorzaakt door de
sterk toenemende smokkelarij van
drank en natuurlijk door de illegale
drankstokerytjes. Het fabriceren van
destilleerapparaten is namelyk niet j
verboden, evenmin als het verkopen
ervan. Maar bezit en gebruik zijn I
wél verboden.
Een algemene volksstemming in
1922 verhinderde op het nippertje de
drooglegging: van de 1.8 miljoen stem
mers wenste 49 procent een droog-
ving men een stempel met datum in j legging naar Amerikaans voorbeeld,
het boekje, waaruit bleek waar en de „prohibition," zoals toen Finland
wanneer het maandelijkse rantsoen j en Noorwegen ook reeds kenden
verstrekt was.
I Openbare dronkenschap werd
behalve met een of meerdere nach-
I ten in de nor gestraft met het in
trekken van het „motbok" voor een
tijd die door de politierechter werd
bepaald. Ook waren er velen van
wie men vond. dat ze het hele kwan
tum niet ineens konden krijgen, om
te voorkomen dat ze hun hele maan
delijkse toelage er ineens zouden
doorjagen, waarna ze hun delirium
advertentie
Ingevolge de Ministeriële Beschikking d.d.
27 juli 1970, Staatscourant nr. 144, zijn voor
de aanleg, instandhouding en exploitatie van
gemeenschappelijke en centrale antenne
inrichtingen die na de publikatiedatmn van
deze beschikking zijn of worden aangelegd,
machtigingen, vereist, te verlenen door de
Directeur-Generaal der PTT.
CENTRALE DTRBCITE
Deze machtigingen worden alleen verleend
wanneer de inrichtingen voldoen aan
bepaalde, hiervoor gestelde technische
voorschriften.
Nadere inlichtingen over de wijze v*n
verkrijging van dergelijke machtigingen kunt
n schriftelijk aanvragen bij de Centrale
Directie der PIT, afdeling Draadomroep-
systemen, Kortenaerkade 12 te 's-Gravenhage.
12yn
inrichtingen met ten hoogste 100 woningen, of
meer dan 100 woningen wanneer na kruising van
openbare wegen géén versterking wordt toegepast.
Centrale antenne-inrichtingen zijn inrichtingen
van grotere omvang dan een gemeenschappelijke
Gedurende de daaropvolgende Ja
ren, van 1920 tot en met 1055. steeg
de consumptie van brandewijn van
35 miljoen liter tot 55 miljoen liter,
wat het vermoeden deed ontstaan,
dat het veel geroemde ..motbok"
toch blijkbaar niet dat effect had
gesorteerd dat men ervan verwacht
had. Uit een onderzoek bleek boven
dien dat meer dan 75 procent van
de onder drankinvloed begane delic
ten op het conto geschreven dienden
te worden van degenen die geen
„motbok" bezaten. Nadat dit duide
lijk was gebleken kwam men tot de
slotsom dat het motbok geen nutti
ge functie vervulde in de dorstige
maatschappij, en dus evengoed af
geschaft zou kunnen worden. Wat in
oktober 1955 dan ook gebeurde en
als „de oktoberrevolutie" in de an
nalen van de Zweedse geschiedenis
is vermeld.
Zo nodig legitimatie
Om zomaar een winkel te kunnen
binnenstappen wel een staatssly-
I tery natuurlyk en daar met vaste
stem een paar liter te kunnen fyestel-
I len zonder daarbij eerst een massa
controles en andere formaliteiten
j over zich heen te laten gaan vorm-
j de iets van een sensatie.
Weliswaar moet men nog steeds
(anno 1970) bereid zijn om desge
vraagd een legitimatie te tonen,
maar de vreugde over het feit dat
men vanaf 1965 bier in de levens
middelenzaken zou kunnen kopen
doet dit snel vergeten. Het is slechts
j „mellan öl" een sooort licht middel-
bier, dat vry weinig alcohol bevat,
maar het is in elk geval toch wat.
j In Zweden kent men overigens
I drie soorten bier„stark-öl", dat is
het gewone Nederlandse pilsje dat
als sterk bier wordt geklasslficeerd.
Dan volgt het voorgenoemde „mel-
I lan-öl", met niet meer dan 3 1/2 pro-
I cent, alcohol, waarna het z.g. „pils
ner" komt, dat elke bierliefhebber
alleen „van horen zeggen" kent en
j absoluut niets uitstaande heeft met
het echte produkt uit Pilsen.
Nog steeds echter vormt Zweden
voor de wat meer liberale Nederlan
der iets van een onderontwikkeld ge
bied als het op gezelligheid buitens
huis en een daarbij passend borrel
tje of glaasje blei- aankomt. Gefrap
peerd wordt men dan o.m. door:
de legitimatie die men (op ver
zoek moet kunnen laten zien in de
overheidssly terijen
de onmogelijke taak een ge
woon gezellig café te ontdekken waar
men voor een redelijk bedrag iets
kan drinken:
de houding die de gemiddelde
Zweed aanneemt tegenover drank
verboden vruchten smaken nog
steeds het zoetst)
de ietwat beschaamde gezichten
en handelwijze van de mensen die
drank kopen en de verrassend snelle
wijze waarop de flessen in aktetas
sen en jaszakken worden weggemof
feld.
Op een voetstuk
Ondanks alles echter staat Zweden
op de negende plaats waar het de al
cohol-consumptie betreft, Nederland
op de vijftiende, maar het is niet
moeilijk vast te stellen dat de door
de Scandinavische regeringen gedu
rende de afgelopen decennia gevoer
de alcoholpolitiek met al haar beper
kingen er slechts toe heeft bijgedra
gen om de alcohol en het gebruik er
van op een volkomen misplaatst
voetstuk te stellen, voorzien van een
vals aureool.
Het grapje van de reiziger die op
de thuisreis alle souvenirs uitdronk,
kan heel goed van Scandinavische
oorsprong zijn, te wijten dan aan de
verhoogde consumptie van alcohol
houdende dranken op buitenlandse
reisjes. Hetgeen overigens natuurlijk
ook voor een groot deel door het
enorme prijsverschil in de hand
wordt gewerkt, (een fles Jenever
van een bekend Nedei-lands merk
kost bijna f 30 in Zweden)
Psychologen en sociologen zoeken
al jarenlang naar een verklaring
voor het feit dat toenemende wel
vaart verhoogde alcoholconsumptie
veroorzaakt. Zy zyn doorgaans van
mening dat de jacht naar welstand,
of het mislukken erin, en de steeds
meer aanvaarde houding van „mind
your own business" er voor een
groot deel de oorzaak van is, dat
de mens zijn ontspanning in de (ver
boden) roes gaat zoeken. Met narco
tica is dit ook het geval, zo zeggen
zij.
Farmacologisch onderzoek heeft
aangetoond dat alcohol nooit stimu
lerend werkt, maar altijd een depri
merend effect heeft. Dit heeft tot ge
volg dat de aan spanning onderhevi
ge mens een gevoel van welbehagen
ondervindt bij het consumeren van
een geringe hoeveelheid alcohol.
Doordat eerst de hogere centra van
het zenuwstelsel worden uitgescha
keld, krijgt men een veel meer on
geremde, optimistische kyk op zaken
en is men geneigd minder zwaar aan
het leven te tillen. Hoe zwaarder de
strijd voor het dagelykse bestaan en
natuurlijk de jacht op de welstand,
des te meer behoefte heeft men aan
ontspanning. En alcohol verschaft
deze ontspanning, plus een hele hoop
nadelige gevolgen. Bij het presente
ren vas de laatste begroting in Zwe
den wenden alle drankprijzen weer
verhoogd, terwijl de geheelonthou
ders in het parlement voor meer be
perkingen ijveren.
Uit de statistieken blykt, dat wat
Zweedse geheelonthouders vrezen,
n.l. de algehele verwording van de
bevolking van een Scandinavisch
land indien er minder beperkingen
zijn op de verkoop van' alcoholica,
in Denemarken niet heeft plaatsge
vonden. Integendeel: van de gemid
deld driehonderd personen die we
gens hun benevelde toestand uit de
goten van de Deense hoofdstad wor
den geraapt tydens een normaal
weekeinde, is doorgaans tweederde
van Zweedse origine. In Denemarken
heeft men verhoudingsgewijs veel
minder alcoholisten, maar daar
wordt er ook veel minder over der
gelijke problemen gepraat. De
Zweedse regering daarentegen zet
onvermoeid haar vreemde politiek
voort en draagt er zodoende haar
steentje bij dat de alcohol vele mil
jarden belasting blijft opleveren,
maar ook jaarlijks vijfduizend levens
eist. Van kwade wil kan hier geen
sprake zijn, maar wel van ónver
stand.
AMSTERDAM (GPD) Het ver
schijnen van het christelijke dag
blad „Trouw" vanochtend is tot
gisteravond laat een onzekere zaak
geweest. De zetters van de krant
hadden het werk neergelegd, om
dat zij zekerheid wensten over hun
toekomst. Na een gesprek met
de directie gingen ze toch weer
aan de slag.
Aanleiding tot de onrust by het dag
blad was een bericht in het week
blad „Vrij Nederland". Daarin
werd gemeld dat „Trouw" en de
bladen van het .Rotterdammer
Kwartet" (waartoe ook de in Lei
den en omstreken verschijnende
Nieuwe Leidse Courant behoort»
gedrukt zouden gaan worden by
het Sythoffconcern in Ryswijk.
Dat zou betekenen dat de zetters
in Amsterdam geen bemoeienis
meer met hun krantv zouden heb
ben.
De directie van „Trouw" kon de zet
ters ervan overtuigen dat het be
richt uit de lucht was gegrepen.
Weliswaar zitten „Trouw" en het
Rotterdammer Kwartet al geruime
tyd samen in de stichting „De
christelijke pers", maar de bladen
worden nog afzonderlijk gemaakt.
„Trouw" heeft juist een drukcon-
tract afgesloten met de N.V. Pers
combinatie (waarin „Parool" en
„Volkskrant" samen gaan) Deze
overeenkomst wordt op 1 juli van
kracht en loopt in ieder geval nog
drie jaar.
Korfbalprogramma
LEIDEN In het korfbal pro
gramma. dat afgelopen woensdag
in ons blad gepubliceerd werd, zijn
enkele foutjes geslopen. De volgen
de wedstrijden zyn vastgesteld: West
1 C: Vicus OriëntisOns Eiland «26
9 16.00); Swift—KNS. (14 30) Zuid
West Res. 2C: Fluks 3Ons Ei
land 2 (14.00).
advertentie
EINDHOVEN (ANP) De voet
balwedstrijd PSV TJ Gottwaldow,
de tweede ontmoeting tussen de Ne
derlandse en de Tsjechoslo waakse
club ta de eerste ronde van het toer
nooi om de Europa-cup voor beker
winnaars, zal worden geleid door de
Noorse scheidsrechter Koare Sire-
vaag. Hy wordt geassisteerd door
zyn landgenoten Sigurd Gundersen
en Sverre Eugen Olsen.
De wedstryd wordt op 30 septem-
I ber in Eindhoven gespeeld.
Ingevolge de Ministeriële Beschikking &d. 27 juli 1970,
Staatscourant nr. 144, moeten de bestaande dan wel de ten
tijde van de publikatie van deze beschikking in aanleg zijnde
gemeenschappelijke antenne-inrichtingen vóór 1 februari
1971 worden aangemeld.
De aanmelding dient te geschieden door de eigenaar, of door
degene die opdracht heeft gegeven tot de aanleg, dan wel
door degene die belast is met het beheer; dit kan zowel een
natuurlijke als een rechtspersoon zijn.
De meldingsplicht betreft alle inrichtingen, dus ook de
inrichtingen waarvoor de PTT in het verleden, ten behoeve
van de aanleg, een verklaring van 'geen bezwaar* heeft
afgegeven.
Indien een inrichting vóór 1 februari 1971 niet is aangemeld,
valt hij op grond van de Ministeriële Beschikking onder de
categorie van de gemeenschappelijke antenne-inrichtingen
waarvoor een individuele machtiging is vereist Dat betekent
dat de bestaande inrichting dan moet voldoen aan alle
technische eisen die aan nieuwe inrichtingen gesteld worden.
Ter voldoening aan de meldingsplicht kan men desgewenst
de onderstaande bon invullen en in gesloten envelop
ongefrankeerd opzenden aan de Centrale Directie der PTT,
Antwoordnummer 37; Den Haag.
Na ontvangst zullen de nodige bescheiden
(waaronder de veiligheidseisen waaraan
de inrichting conform de bovengenoemde
Ministeriële Beschikking ten minste moet
voldoen) worden toegezonden.
Zend mij de nodige bescheiden voor de aanmelding van
(aantal) gemeenschappelijke antenne-inrichtingen.
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:TEL.
