/Vmman een stad van doden m puin geef iets van ae slijter... Congres in Dusseldorf duikt in problemen van wereldzeeen T ontmoet vandaag de mens van morgen Zes dagen opgesloten in het Hotel Intercontinental op visite? Chaban-Delmas staat nu sterker tegenover president Pompidou hij maakt er een fijn cadeau van fÉr PANORAMA TRIOMF VAN DE STOMHEID' Veel scherpere Röntgenfoto's op nieuwe film Geen goedkope vakantie voor "onaangepaste" schrijvers (JUDERDAG 24 SEPTEMBER 1970 gangen vegen en vuil opruimen, schaarse maaltij- fn bij kaarslicht en duiken als de kogels binnenvlogen, pat was het leven in het Intercontinental Hotel voor 20 mannen, een vrouw en een meisje van anderhalf [e daar gevangen hebben gezeten tijdens de eerste 5 dagen van zware gevechten tussen het leger en de mmando's. De meeste gasten waren buitenlandse ^respondenten. Het bevel voor de Jordaanse troepen was eenvoudig: S je iemand op straat ziet, schiet hem neer. En aan een de Bedoeïenen-militairen van Hoessein zich niet ruk maakten over het verschil tussen een guerrilla- jijder en een journalist, waagde niemand het naar jjten te gaan. Het hotel van zes verdiepingen droeg reds de littekens van vorige botsingen toen de jongste evechten uitbraken. Na een week strijd was nauwe- jlcs nog één ruit heel. De gasten namen het nogal coniek op. Er werd geroepen „binnenkomend" of „uit- '.95 LBÏDSCH DAGBLAD PAGINA 7 gaand" al naar gelang het lood vloog. Maar er waren ook zenuwachtige ogenblikken als iedereen zich op de grond wierp terwijl kogels door de hal suisden of insloegen in de muren van de slaapkamers. Nadat zij de eerste twee dagen nog druk bezig ge weest waren met het maken van aantekeningen, foto's, film- en bandopnamen beperkten de journalisten zich tot de routine van alle dag. waarop een commis sie van zes man die zij gekozen hadden toezicht hield. Emmers water moesten naar boven gedragen worden, want vrijwel onmiddellijk nadat de gevechten waren uitgebroken was de water- en elektriciteitsvoorziening uitgevallen en het telefoonverkeer verbroken. Emmer brigades werden gevormd om de slaapkamertoiletten door te spoelen. Vóór wassen en drinken was het rant soen twee flessen per persoon per dag. De twee ma gere maaltijden waren de hoogtepunten van de dag. Men stond in de rij voor ongelooflijk kleine porties ge kookte rijst, gekookte aardappelen en stukjes vlees van beesten die in het kaarslicht natuurlijk niet te herken nen waren. Een journalist die een Pulitzer prijs had gewonnen dweilde een gang en gooide een ontsmet tingsmiddel in de toiletten. De enige vrouw in het hotel was de echtgenote van de Indiase zaakgelastigde. Zij had een dochtertje, die de hotelmascotte werd. Journalisten stoeiden met haar en voor de fotografen lachte zij altijd. Met naald en draad was haar moeder de toeverlaat voor dringende reparaties. Aangezien er geen water voor scheren gemist kon worden, lieten velen hun baard staan. Anderen scho ren zich elektrisch totdat de batterijen op waren. De nieuwsuitzendingen van de BBC waren het enige con tact met de buitenwereld. Ze werden liggend beluisterd welke voorzorg meer dan noodzakelijk bleek. De uitzen dingen waren alleen te verstaan als de transistorradio's buiten op de balkons werden gezet. ADVERTENTIE AMMAN (AP) De Bedoeïenen-soldaten van koning oessein zijn de Jordaanse hoofdstad binnengetrokken om de ales tij nse guerrillastrijders te verdrijven. Zij hebben de stad erwoest alsof zij bezet gebied betraden in plaats van de hoofd- !ad van hun land. Na zes dagen strijd was nog nauwelijks én huis onbeschadigd gebleven. Enkele stadswijken, en in het ijzonder de vluchtelingenkampen aan de rand van de stad, aar duizenden Palestijnen woonden, zijn door artillerie aan iiin geschoten. In de stad van 600.000 mensen wachten de mensen liggend hun kelders op het eind van de verschrikkingen. Als korte welddadige eenacters volgen de gevechtsscènes pijlsnel op ;aar. In het holst van de nacht, beweegt iets op een dag. Een geurrillastrij - r, een nieuwsgierige huurder of een t? Maar de bedoeïen achter zijn itrailleur is al aan het schieten. ?t ene salvo na het andere volgt, udanks de instructie zuinig met de unitie te zijn. De zware kogels »an tegen het huis, lichtspoorminu- vermengt zich met gele vlammen G- tdat de muren als door paars rijklicht verlicht worden. Aan de donkere horizon beginnen vuurmonden op te lichten. Aan donkere horizon in een wijk van ianolaman waar Palestynen wonen die eds een etmaal in de weer zijn om n geweldige brand te blussen. Een olk rook stijgt op, terwijl al weer de Ogende granaat huilend over de trduisterde stad suist. Het is plotseling even rustig, een ^Palestijnse vrouw komt hollend uit huis, valt voor de voeten van laanse militairen en kust hun arzen, steeds maar smekend of zij et meer op haar huis willen schie- tn kinderen, mijn vader, mijn steunt zij, terwijl zy grijpt de broekspijpen van een mili- met een machinepistool. De mi- stapt onbewogen opzij en de lw valt neer op het trottoir, snik- van ellende. EERSTE DAG, DONDERDAG 17 EMBER: Het is alsof het gekraai van de »n het sein voor het begin van strijd is. Nauwelijks heeft het van de nacht plaats gemaakt een heldere dageraad of de lichtspoorkogels trekken hun n door de lucht langs de don- silhouetten van de slanke mina- n, die scherp afsteken tegen de De stad is even voor vijf uur tot gekomen door het geluid van jffende granaten. Als het stern- van een symfonie-orkest. 05.15 uur Als de eerste stralen een bloedrode zon uitkomen bo de kammen van de woestijnheu- aan de horizon, barsten aan alle in explosies los. We horen het .j geblaf van de machinegewe- en het gehamer van lichtere wa- overal in de stad. Geweren en kanonnen zetten nu li een orkest in. Het is een oorver- nvend lawaai. Iedere explosie doet een hard scherp geluid weer- linken, dat teruggekaatst wordt tor de steile hellingen en zich dan ctoënd mengt met de andere gelul- ien van de strijd in de smalle stra- van de stad. Hierdoor ontstaat n onophoudelijk gebulder als van *n enorme waterval. 07.00 uur tientallen zwarte rook luiken verheffen zich overal boven Ie stad en geven zo de plaats aan artilleriegranaten brand hebben woorzaakt. In het zuidoosten van imman schijnt de gehele helling nar het vluchtelingenkamp Wahdat *t. in brand te staan. Twee uur na eerste explosies zyn de diepe val- verdwenen onder een dikke rooklaag. De toppen van de ïvels zijn in rookwolken gehuld, langzaam in de stralen van de optrekken, jGedurende deze eerste uren van stryd valt er, behalve het geraas de gevechten en de rookkolom- van de vele branden, niets op merken. Nergens in de stad be- ook maar iets. 07.05 uur Twee pantserwagens n de Sjareh Safara. de straat ambassades binnen, de deftige ik aan de westzijde van Amman, stoppen voor het hotel Intercon- 'ntal en openen met zware ma- legeweren het vuur op een flat- .aw in aanbouw Ook een aantal ,'s aan de andere kant van de kt worden beschoten. Enkele mi- later verdwijnen de pantser- jens weer. Dit wordt nog vijf maal Ifeze dag herhaald. De soldaten pro- niet eens de huizen, die zij luit hun pantserwagens onder ruur nemen, binnen te gaan. 08.55 uur Een mortiergranaat komt vlak bi] een legervrachtwagen terecht, die voor het hotel stilstaat. De wagen vertrekt onmiddellijk ter wijl de boordschutter in het wilde weg naar alle kanten schiet. Enkele kogels treffen het hotel. 09.00 Een cameraman van de Zweedse tv wordt in het hotel ge wond door een granaatscherf, die hem in zijn dij raakt, 11.00 uur Op verscheidene pun ten van de stad rijzen dikke zware rookwolken op. De stryd wordt met onverminderde hevigheid voortgezet. 11.30 Boven het geraas van de strijd horen we de oproep tot gebed van de moeëzzin. Het geluid komt waarschnlyk uit een van de minaret ten in de buurt en moet wel haast op de band zijn opgenomen. 12.10 uur Het gedaver van de gevechten zwijgt gedurende tien mi nuten. Slechts af en toe klinkt nog een schot. Daarna wordt plotseling weer van alle kanten het vuren her vat. 17.00 uur Opnieuw een korte stilte in de stryd. Voor de eerste maal vandaag horen we ver weg de stemmen van kinderen. In een huis aan de andere kant van de straat verschijnen twee mannen op het bal kon en proberen een door kogels doorzeefde watertank te repareren. Zy verdwijnen echter weer snel naar binnen, als aan het andere eind van de straat met ratelend lawaai een pantserwagen komt aangereden, 18.00 uur met het invallen van de duisternis wordt overal weer hard geschoten. De stad is geheel verduis terd. Er is geen elektriciteit. Het schijnsel van exploderende granaten, lichtspoormunitie en vuurpijlen ver licht af en toe het strijdtoneel. De strijd wordt in alle hevigheid gedu rende de nacht voortgezet Het vluchtelingenkamp Wahdat is door de branden helder verlicht. Het blijft er de hele nacht branden en er stijgen donkere rookwolken op. TWEEDE DAG. VRIJDAG 18 SEPTEMBER. Even na 05.00 uur weerklinkt er voor het hotel een ontzettend lawaai worden met .50 machinegeweren en het hotel en nemen voor de zoveel- Er ont- boordkanonnen beschoten, staan enkele branden. 11.00 uur De pantserkolonne die langs het hotel was gereden, komt weer terug. Op nieuw worden de nu al verwoeste huizen beschoten 11.05 uur Het kamp Wahdat Gezicht op Amman vanaf de bovenste verdieping van het In tercontinental Hotel. gen er in de gewonden mee te ne men in hun ambulance. ste maal de huizen langs hun route onder vuur. Het is duidelijk dat er nergens een vijand te bekennen valt in deze gebouwen, die in de afgelopen drie dagen al zo dikwijls door het leger zyn beschoten. 10.00 uur - De gevechten hebben j VIJFT>F. DAG. MAANDAG wordt opnieuw door artillerie bescho- i zich uitgebreid tot het centrum van ten. Granaat na granaat ontploft op de stad. Voor de eerste maal wordt j 21 SEPTEMBER de helling, die door een wolk vaner geschoten rond het hoofdpostkan toor. Ook nier sty gen nu rookwolken op. Overal in de stad schiet het leger op de huizen. Waar je ook kykt. ont ploffen granaten. 11.15 uur Tijdens een korte ge vechtspauze rond het hotel breekt (gratis fraaie geschenkverpakking) stof en rook aan het gezicht wordt onttrokken. 13.00 uur De huizen tegenover het hotel worden weer enkele uren beschoten. 16.00 uur De pantserkolonne trekt opnieuw het hotel voorbij in de richting van de stad. Weer wor den dezelfde huizen onder vuur ge nomen. 17.00 uur Het schieten in het noorden van de stad bij het Djebel Hoessein vluchtelingenkamp neemt in hevigheid toe. Met het vallen van de avond wordt de horizon voortdu rend verlicht door ontploffende gra naten. Het kamp wordt waarschijn lijk gebombardeerd. 19.00 uur De bedoeïenen voor het hotel beschieten de hele stad met hun zware machinegeweren. Uit de lichtsporen die hun munitie trekt, blijkt dat zy maar in het wilde weg schieten. MHet lawaai van ontploffingen en De parkeerplaats is in de afgelopen mïchinMeWeemiur duurt de hele nacht bezet door een aantal pantser wagens en andere voertuigen. Zodra het licht werd, openden de soldaten met al hun wapens het vuur op de huizen aan de overkant die ook gis teren al beschoten werden. 07.00 uur voor het hotel wordt gevochten. Voor de eerste maal zien we dat een 106 mm terugstootloze vuurmond, die op een jeep is ge monteerd aan de beschietingen deel neemt. Het kanon schiet granaat na granaat af op een gebouw vlak ach ter de Egyptische ambassade, die op minder dan 650 meter van het hotel ligt. By ieder schot schudt het ho tel op zijn grondvesten en wordt be dekt door wolken stof en rook. 08.00 uur na een laatste beschie ting van de huizen rond het hotel vertrekt de pantserkolonne in de richting van het stadscentrum. Alle nacht voort, maar is minder dan de vorige nacht. De meeste explosies klinken uit de richting van de twee vluchtelingenkampen Wahdat in het zuiden en Djebel Hoessein in het noorden. DERDE DAG, ZATERDAG 19 SEPTEMBER PARIJS (GPD) Zowel de over winnaar premier Jacques Chaban- Delmas als de verliezer Jean Jac ques Servan-Schreiber hebben deze week hun lessen getrokken uit de spectaculaire verkiezingsuitslag die zondagavond in Bordeaux werd beslecht. De eerste minister, die een forse overwinning behaalde op de ex-directeur van „L'express" ziet zyn positie nu vooral in twee rich tingen versterkt. In de gaullistische partij en in het bijzonder de kamer fractie is men nu wel verplicht te erkennen dat Chaban-Delmas als St. Joris de draak of het spookbeeld Servan-Schreiber kundig heeft ver slagen. zo niet gedood. Maar die overwinning, waardoor Chaban-Del- ket een^ydigmas zyn basis in het kiezersvolk van zyn stad aanzienlijk verbreed een groep soldaten, die de groene ba retten van de koninklijke garde dra gen, een herenmodezaak open in de galery naast het hotel. Zij komen met handenvol overhemden en an dere zaken de vinkei uit en verdwij nen met de buit ln hun pantserwa gens. 13.00 uur Een bedoeïenen soldaat komt de lobby van het hotel binnen en vraagt om water. Arabisch spre kende verslaggevers verdringen zich om de man en vragen hem hoe het gaat. Als één van de journalisten no tities maakt, wordt de soldaat ver schrikkelijk kwaad en wil de man i opnieuw gevechten mee naar buiten nemen om hem in i 16.00 uur Koning Hoessein elkaar te slaan. Hij denkt dat de ver- j maakt in een bewogen redevoering slaggever een spion is. Er wordt eenvoor de radio bekend dat zijn troepen luitenant bijgeroepen, die de gemoe- in het noorden de stryd hebben aan- afgekondigde bestand, waartoe de militaire gouverneur van Jordanië bevel heeft gegeven, breken er op nieuw gevechten uit. By het aanbre ken van de dag klinkt, net als de voorgaande dagen, het geluid van zware artillerie. 07.00 uur Over de radio wordt omgeroepen dat in enkele wijken van Amman het uitgaansverbod gedeelte lijk zal worden opgeheven. We hopen dat de strijd ten einde is. 09.15 uur De troepen beschieten de huizenrij tegenover het hotel er wordt niet teruggeschoten. 13.00 uur Het uitgaansverbod in de wijk Djebel Amman zal gedurende drie uur worden opgeheven. Nadat het een uur rustig is gebleven, wa gen een paar mensen zich naar bui ten. Een sluipschutter veroorzaakt deren weer tot bedaren brengt. Deze vertelt dat de guerrillastrijders in de stad verslagen zijn en zich terug trekken naar de buitenwijken. Hy zegt dat er overal op straat gesneu velden liggen. Tegen het vallen van de avond openen de bedoeïenen met al hun wapens nog eens het vuur op de hui zen in de straat. gebonden met Syrische tanks. 17.00 uur De koning geeft al zijn eenhedeji in Amman bevel het vuren te staken. Is dit het einde van de strijd? Alex Efty en Elias Antar zijn Deze keer is het bij het aanbreken van de dag rustig rond het hotel. Maar de eerste hanen hebben nog VIERDE DAG, ZONDAG niet gekraaid of overal elders in de j 2® SEPTEMBER. heeft, versterkt nu ook zijn positie ten opzichten van het staatshoofd president Pompidou. Een premier kan volgens de Franse grondwet door het staatshoofd zonder verdere opgaven van redenen van de ene op de andere dag worden ontslagen of afgedankt. Maandenlang evenwel hebben in politiek Parys geruchten gecircu leerd. dat het krediet van Chaban- Delmas in het Elysée gevaarlijk be gon te tanen. De premier heeft on- tegenzegenlijk vooruitstrevender denkbeelden dan de president, die met name voor Chaban-Delmas' am bities in de richting van werkelijke decentralisatie en van een sociaal rechtvaardiger samenleving nooit veel geestdrift wist op te brengen. Het is daarom veelzeggend, dat op de avond van zijn overwinning Chaban-Delmas die beide parade paarden triomfantelijk van stal durf de te halen. Zonder het nu tot een machts strijd met de president te laten ko men (die hem alleen maar fataal zou kunnen worden) is het wél verslaggevers van het Amerikaanse j waarschijnlijk dat de soepele stra- persbureau Associated Press. teeg Chaban-Delmas thans zal po- AD VERTEN TIE stad is het geluid van de strijd weer te horen. De vallei ten oosten van Amman, waar het vliegveld ligt, wordt door rookwolken aan het zicht onttrokken. 06.25 uur Het bombardement van de vluchtelingenkampen duurt onverminderd voort. Pantserwagens en vrachtwagens met militairen met huizen langs de route van de wagens1 zware machinegeweren trekken langs Bij het aanbreken van de dag wordt er niet zo hevig gevochten als: de voorgaande dagen. 08.00 uur Een aantal zieken- j broeders probeert gewonden af te halen by een huis in de vallei tegen- over het hotel. De bedoeïenen voor het hotel schieten op hen. De man-1 nen van de Rode Halve Maan1 zwaaien met een witte vlag en sla- i (Van onze correspondent) DEN HAAG (GPD) Halen wij uit onze wereldzeeën wat er in zit? Een groot aantal geleerden en prak tijkmensen krijgt met deze vraag een enorme kluif aan problemen voorgeschoteld op eon internationaal oceanografisch congres, dat van 10 tot en met 15 november in Düssel- dorf wordt gehouden. Zy zullen, in niet minder dan 22 algemene lezin gen en 66 kortere voordrachten, pra ten over de vraag hoeveel voedsel er uit de wereldzeeën te halen is, hoeveel mineralen, wat daarbij de Juridische moeilijkheden zyn, wat de gevolgen zyn van de vervuiling en wat er aan gedaan moet worden en wat in verband met storm en golf slag de beste scheepvaartroutes zijn. Het oceaanwater beslaat 71 pet. van de totale aardoppervlakte. Een goede exploitatie van het leven in zee is volgens sommigen „de" oplos sing van het wereldvoedselprobleem. Maar komen we daarvoor niet al te laat? Insecticiden als ddt en an dere gechloreerde koolwaterstoffen hebben zich via het plantaardig en dierlijk plankton al in dergelijke ho ge concentraties in de vetweefsels der vissen opgehoopt, dat het de vraag is of de mens zich op den duur met consumptie van eiwitten uit zee niet zal vergiftigen. Wat vindt-schout-bij-nacht ir. W. Langeraar, de man die als hoofd van de hydrografische dienst van de Ko ninklijke Nederlandse Marine en voorzitter van de intergouvernemen tele oceanografische commissie van de Unesco het congres zal openen, daarvan? Ir. Langeraar antwoordde op een persconferentie in het Haagse Congresgebouw als volgt: „Zulke vragen zal het congres moeten be antwoorden. Er moet heel snel wat gedaan worden, ook aan de oceaan verontreiniging in het algemeen. Deskundigen verzekeren dat met moderne methoden een viervoudige opbrengst aan vis uit zee mogelijk moet zijn. Dan moeten we de signa len voor overbevissing wel tijdig ho ren en natuurlijk mogen we de zee niet meer als Internationaal vuilnis vat gebruiken." Ir. Langeraar zei te hopen, dat rampen als met de Torrey Canyon, waarbij vele tonnen olie in de Noord zee terecht kwamen die zeer veel le ven vernietigde .nooit meer zullen voorkomen: „Je zal er toch reke ning mee moeten blijven houden. Dat betekent dat Je zoiets als een brand weer op zee moet hebben om de ge volgen zo snel mogelijk de baas te kunnen zijn." Volgens de schout-bij-nacht is één Amerikaans bedrijf al in staat op een diepte van 3000 tot 5000 meter op de zeebodem z.g. „mangaanknol- len" te oogsten, ertssubstanties die zowel mangaan als kobalt, nikkel en ijzer bevatten. „Interocean 70" in Düsseldorf wil zo mogelyk alle problemen van oceanografische aard boven water brengen. Studenten aan technische hogescholen, hogere technische scho len en universiteiten die zich daar voor interesseren kunnen tegen sterk gereduceerde prijzen aan het con gres deelnemen, waarvoor zy dan een verzoek moeten indienen bü overste J. P. H. Huyskens. afd hy drografie Koninklijke Marine, Bad huisweg 171 in Den Haag. gen.zijn van huis uit conservatieve parlementaire meerderheid toch voor een wat vooruitstrevender politiek mee te slepen. Hij zal zich dan ook zeker kunnen beroepen op de nood zaak Servan-Schreiber de wind uit de zeilen te nemen door nu zelf een politiek van hervormingen uit te voeren, waarvoor in tamelijk bre de kring wel enige belangstelling blijkt te bestaan. KOPENHAGEN (AP) Een grote politiemacht hield gisteravond in het centrum van de Deense hoofdstad Kopenhagen militainte jongelui in toom nadat de Deense premier Baunsgaard had gewaarschuwd, dat de regering volledig achter de politie staat by- de bestrijding van de onge regeldheden tegen de jaarvergadering van de Wereldbank en het Interna tionale Monetaire Fonds. „Dit is de triomf van de stomheid op het verstand", zo zei de premier in een verklaring voor radio en tv. Omstreeks 10 uur meldde de politie dat alles rustig was, al was de sfeer nog steeds gespannen. PARIJS (AP) Franse geleerden zyn er. in samenwerking met de Duits-Belgische Agfa-Gevaertgroep. in geslaagd een nieuwe rontgenfilm te ontwikkelen, die veel gedetail leerder beelden geeft en blauw is in plaats van het normale zwart en wit. De film, die de handelsnaam medichrome heeft gekregen, is in Parijs gedemonstreerd. De betere kwaliteit van de beelden is te dan ken aan de kleinere kleurpigmenten en een minder grote gevoeligheid voor stralingseffecten dan tot nu toe. Verder geeft de nieuwe film veel betere details in opnamen van longen, hersens en bepaalde ande re delen van het lichaam. De prijs ligt iets hoger dan die van de ge bruikelijke zwart-wit rontgenfilm. PRAAG (Reuter) Auteurs die zich niet aanpassen aan de culturele politiek van communistisch Tsjecho- Slowakije, mogen geen goedkope va kantie doorbrengen in het schrijvers- hotel te Karlovy Vary in Bohemen. Het Tsjechoslowaakse persbureau Tseteka meldde dat dit hotel, dat eigendom was van de vereniging van Tsjechoslowaakse auteurs, overgeno men is door een Tsjechische letter kundige instelling die onder toezicht staat van het Tsjechische ministerie van Culturele zaken. Tot voor kort konden alle leden van de auteurs- vereninging een vakantie in dit hotel doorbrengen' tegen verlaagd tarief Het Tsjechische ministerie van Culturele zaken liet weten dat het hotel voortaan alleen als recreatie centrum voor schrijvers zal dienen die volledig akkoord gaan met de culturele politiek van de partij en de staat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 7