Regering wil inspraak vergroten
)pvoering van
ot 130.000
Q.
Roolvink vraagt SER
advies over loonpauze
|oor woningbouw 200 milj. meer
Grote belangstelling
voor kort geding
tegen bouwvakbonden
)AG 15 SEPTEMBER 1070
LEÏDflCH DAGBLAD
PAGINA 7
LEDEN VAN DE STATEN-
GENERAAL,
In onze zich vernieuwende
maatschappij verschuiven nor
men snel. Daarbij treden span
ningen op tussen behoud en
vernieuwing, die echter nimmer
zullen mogen leiden tot het
prijsgeven van fundamentele
waarden. In die situatie is ver
draagzaamheid jegens elkaar
van groot belang. Het verlangen
om mee te werken aan de ont
wikkeling van de maatschappij
vereist bereidheid tot samen
werken en tot respecteren van
de opvattingen van anderen.
De regering draagt hierbij een
verantwoordelijkheid. Zij zal
dan ook voortgaan met de moei
lijke opgave om de wetgeving
aan te passen aan de zich wij
zigende levensopvattingen, zo
als het verlangen naar meer
vrijheid en meer democratische
beïnvloeding.
Zij zal echter tevens krachtig
optreden tegen groepen; die de
geboden vrijheid misbruiken om
op onverdraagzame wijze ande
ren hun opvattingen en ge
dragspatroon op te drnigen of
ernstig overlast aan te doen.
De regering wil de communi
catie tussen bestuur en bevol
king verbeteren en de inspraak
bij de beleidsvoorbereiding ver
groten. Zij denkt hierbij in het
bijzonder aan het rapport open
baarheid-openheid, het memo
randum omtrent het maat
schappelijk en cultureel welzijn
en het rapport van de raad van
advies voor de ruimtelijke orde
ning. De regering zal de uit
komst van het beraad hierover
in wetsvoorstellen omzetten.
De toeneming van de wel
vaart die ons volk zich in de
afgelopen jaren heeft verwor
ven, geeft reden tot voldoening.
Zij roept ook nieuwe problemen
op. De schadelijke neveneffec
ten voor ons leefmilieu worden
zorgwekkend. De groei van de
welvaart zal in toenemende
mate worden gericht op verbe
tering van de omgeving waarin
wij leven. Velen zijn zich in dit
Europese Natuurbeschermings
jaar meer bewust geworden van
het belang van de bescherming
en het behoud van natuurter
reinen en van de noodzaak ver
ontreiniging van lucht, water en
bodem tegen te gaan.
De wetten inzake de lucht
verontreiniging en de verontrei
niging van oppervlaktewateren
zijn hiervoor noodzakelijke in
strumenten. Het verheugt de re
gering dat bij de bestrijding van
de verontreining van lucht en
water ook de internationale sa
menwerking meer gestalte,
krijgt.
Voor een op de toekomst ge
richt onderwijsbestel acht de re
gering een ingrijpende herzie
ning van het kleuter- en lager
onderwijs nodig. Ook zullen
maatregelen worden getroffen
ter verdere verlaging van de
leerlingenschaal bij dit onder
wijs.
Uit de u heden aangeboden
nota blijkt dat de regering zo
veel mogelijk wil bevorderen dat
de positie van de werkende
jongeren gelijkwaardig wordt
aan die van leef tijdgenoten die
nog voortgezet onderwijs ont
vangen.
De regering streeft ernaar
spoedig de noodzakelijke her
structurering van het weten
schappelijk onderwijs te verwe
zenlijken. Zij zal bijzondere
aandacht schenken aan de ver
dere vormgeving van het we
tenschapsbeleid.
Het woningbouwprogramma
zal voor 1971 met 2000 woningen
worden verhoogd. In het belang
van de woningbouw wordt de
afgifte van rijksgoedkeuring
voor die delen van het land waar
de spanning op de arbeidsmarkt
in de bouw het grootst is, ge
temporiseerd voor bouwwerken
in de sectoren nijverheid, handel
en verkeer. Deze tijdelijke maat
regel wil de regering laten volgen
door een investeringsheffing van
beperkte duur, waartoe een ont
werp van wet aan u zal worden
voorgelegd.
Voortgaande liberalisatie en
invoering van huurharmonisatie
zullen het bouwen van voldoen
de goede nieuwe woningen sti
muleren. Voor de verbetering
van de bestaande woningvoor
raad is de begroting aanzienlijk
opgevoerd. De rljkssteun voor de
woningbouw zal door een nieuwe
wijze van verdeling meer wor
den toegespitst op die gebieden
en die categorieën van woning-
behoevenden die daaraan het
meest behoefte hebben. Mede
door het ingevoerde systeem van
aanvullende individuele huur
subsidie wordt meer rekening
gehouden met de lagere inko
mensgroepen.
De sterke expansie van onze
economie manifesteert zich ook
dit jaar in een belangrijke toe
neming van produktie, in- en
uitvoer en werkgelegenheid. De
verbetering van het reëel vrij
besteedbaar loon is aanzienlijk.
Het uitkeringsniveau van de
a.o.w. en a.w.w. is extra ver
hoogd.
De laatste maanden voltrekt
zich echter de groei van de to
tale nationale bestedingen in
een te snel tempo, met name als
gevolg van de ontwikkeling van
de investeringen in bedrijven
van de particuliere consumptie.
Hierdoor loopt de spanning op
de arbeidsmarkt en de kapitaal
markt verder op en tekent zich
sedert kort een gevoelige ver
slechtering van de handelsba
lans af.
De spanrungen ontladen zich
nu bovendien in onverwachte,
aanzienlijke extra loon uitkerin
gen. De versnelling in de loon-
en prijsstijgingen die reeds werd
gevreesd, krijgt daarmede een
zeer gevaarlijke impuls. De beta
lingsbalans zal nog veel ongun
stiger worden. Delen van het
bedrijfsleven zullen in ernstige
moeilijkheden kunnen geraken,
hetgeen zyn effect op ae werk
gelegenheid niet zal missen.
De regering is vast besloten
aan deze ongunstige ontwikke
ling het hoofd te bieden. Zy
kondigt daartoe het voigenae
programma van maatregelen
aan;
op de rijksbegroting 1971 zal
een bedrag van 140 miljoen
gulden worden geblokkeerd;
op korte termijn bereikt u
een ontwerp van wet dat een
voorstel bevat tot het con
junctureel hanteren van de
tarieven van enige belastin
gen. Op basis van die wette
lijke bevoegdheid wil de re
gering per 1 januari 1971
voor de duur van 12 maan
den de tarieven van de loon-
en inkomstenbelasting, de
vennootschapsbelasting. de
benzine-accyns en de bijzon
dere verbruiksbelasting op
personenauto's verhogen met
3% van de op dat tijdstip
van kracht zijnde tarieven;
mede ter versterking van het
restrictieve monetaire beleid
zal worden overgegaan tot
beperking van het consump
tief krediet en van het door
de overheid garanderen van
leningen buiten de woning-
bouwsector;
de regering is van mening dat
de in artikel 10 van de Wet
op de loonvorming vermelde
voorwaarden zijn vervuld. Zy
heeft het voornemen aan dit
aritkel toepassing te geven.
Daartoe richt zij heden een
adviesaanvrage aan de Soci
aal-Economische Raad;
de beoogde matiging van de
loonontwikkeling zal door
voortzetting van een krachtig
prijsbeleid worden onder
steund.
De regering acht deze ingrij
pende maatregelen noodza
kelijk ter verzekering van de
toekomstige werkgelegenheid,
van de welvaart en het welzijn
in ons land.
Het welslagen van dit pro
gramma hangt mede af van het
te voeren begrotingsbeleid.
Meer dan ooit is thans een be
groting vereist die een even
wichtig en gezond beeld ver
toont. Een verdere verlaging van
invoerrechten en een verlenging
van de tijdelijke verlaging van
de suikeraccijns en vooral de
stijgende gemeentelijke uitga
ven voor de sociale zorg, ver
eisten enkele nieuwe fiscale
maatregelen.
Daartoe wordt voorgesteld op
1 januari 1971 het normale ta
rief van de omzetbelasting te
brengen op 14% en het verlaagd
tarief op 4% te handhaven. Een
aantal artikelen gaat van het
normale naar het verlaagde ta
rief over ten einde de invloed
op de kosten van levensonder
houd beperkt te houden.
De inkomstenbelasting op het
privé-gebruik van auto's dat door
de onderneming wordt bekos
tigd, zal worden verzwaard door
een meer op de werkelijkheid
afgestemde waardering.
Renteverrekening zal worden
ingevoerd bij bepaalde te innen
en terug te betalen belastingen.
Bij de gekozen opzet van de
rijksbegroting kan in 1971 wor
den volstaan met een aanzien
lijk geringer beroep op de open
kapitaalmarkt dan dit jaar, het
geen de financiering van ge
meentelijke investeringen ten
goede kan komen.
Ofschoon landelijk gezien de
inkomensontwikkeling ook in de
landbouw en visserij niet onbe
vredigend is, zijn er bepaalde
sectoren, groepen en gebieden,
zoals het noorden, die bijzon
dere zorg vereisen. In de begro
tingsvoorstellen die u heden
worden aangeboden, vindt u de
beleidsvoornemens van de rege
ring inzake deze en andere be
langrijke onderwerpen van
staatszorg.
ir ir ir
Dit jaar wordt de oprichting
herdacht van de Verenigde Na
ties. In de 25 jaar van haar be
staan is de volkerenorganisatie
een onmisbare functie gaan ver
vullen bij de handhaving van de
wereldvrede, vooral door het be
vorderen van de internationale
samenwerking op economisch en
cultureel gebied.
Het in deze kabinetsperiode
gestelde doel om de Nederlandse
ontwikkelingshulp in 1971 1%
van het nationale inkomen te
doen bedragen, wordt bereikt in
de begroting die u heden wordt
aangeboden. De taken en ver
plichtingen die in de ontwikke
lingsstrategie voor de jaren ze
ventig worden neergelegd, dienen
nieuwe richting te geven aan de
inspanning van alle betrokken
landen. De regering zal hieraan
haar volle medewerking geven,
evenals aan het tot stand ko
men van een algemeen stelsel
ven handelspreferenties voor de
ontwikkelingslanden.
Van essentieel belang voor
het bereiken van een meer sta
biele internationale veiligheid
zijn de besprekineen tussen de
Sowjet-Unie en de Verenigde
Staten over beperking van de
strategische nucleaire bewape
ning en het ontwapeningsover-
leg te Genève. Voorzover het
binnen haar vermogen ligt,
draagt de regering het hare hier
toe bij, evenals tot het herstel
van de vrede in de gebieden die
thans door oorlogsgeweld wor
den geteisterd.
De regering ziet het daar
naast als een belangrijke taak,
zowel binnen de Noordatlanti-
sche verdragsorganisatie als
daarbuiten, mede te werken
aan het streven naar vermin
dering van de spanningen en
vergroting van de veiligheid in
Europa. In dit verband wordt
in het bijzonder gedacht aan
een evenwichtige beperking van
de militaire middelen.
De grondslag voor de veilig
heid van het koninkrijk blijft
intussen handhaving van de
Nederlandse deelneming aan
een Atlantische strijdmacht,
modern uitgerust en van vol
doende omvang om een moge
lijke tegenstander, vooral ook
met conventionele middelen, te
kunnen weerstaan en hem te
kunnen weerhouden van het
uitoefenen van politieke druk.
Nederland dient zich in ver
band hiermede een passende
defensie-inspanning te blijven
getroosten.
De ontwikkelingen in de Euro
pese gemeenschappen sedert de
Haagse conferentie van staats-
en regeringshoofden stemmen
hoopvol voor de toekomst van de
Europese integratie. Van wezen
lijke betekenis hiervoor acht de
regering het slagen van de on
derhandelingen over de uitbrei
ding van de gemeenschappen.
Zij steunt de verdere integratie
op economisch, sociaal en mo
netair gebied. De eenwording
van West-Europa blijft zy zien
als einddoel.
De verschijnselen van groeiend
protectionisme baren de rege
ring zorg. Mede in het kader
van de Europese gemeenschap
blijft zij ijveren voor een vrij
internationaal handelsverkeer
op de grondslag van eerlijke
concurrentie.
De regering van Suriname,
de Nederlandse Antillen en
Nederland zyn overeengekomen
het overleg over de toekomstige
verhoudingen tussen de landen
van het koninkrijk in het ko
mende parlementaire jaar te
intensiveren. Nederland zal de
economische en sociale ontwik
keling van deze landen in toe
nemende mate steunen.
Er is in de komende maanden
nog een omvangrijk programma
van wetgeving af te werken.
Hieronder valt de eerste lezing
van de wetten tot grondwets
herziening. Van de reeds inge
diende voorstellen acht' de rege
ring vooral van belang de be
handeling van de wet houdende
wijziging van de bepalingen in
zake gemeentelijke en provin
ciale belastingen, de wet ter in
voering van een jaarlijkse bij
stelling van de tarieven van de
loon- en inkomstenbelasting,
voorstellen voor structurele wij
zigingen van de inkomstenbe
lasting. de vestigingswet detail
handel, de herziening van het
ondernemings- en het vennoot
schapsrecht. de wettelijke rege
ling van werkstaking, een wijzi
ging van het onteigeningsrecht,
de herziening van het echt
scheidingsrecht en voorstellen
over de bescherming van de
persoonlijke levenssfeer.
De regering stelt zich voor
onder meer nog te komen met
voorstellen betreffende het in
stellen van regionale bestuurs-
eenheden, een vernieuwing van
de wet toezicht kredietwezen,
een wet tot wijziging van de
huurwet en de woningwet, een
wijziging van de algemene bij
standswet en van de wet op de
bejaardenoorden.
Ik wens u toe, leden van de
Staten-Generaal, dat vrucht
dragende discussies u voldoe
ning schenken in het verant
woordelijk werk dat u wacht.
Moge Gods zegen op u en uw
werk rusten. Hiermede verklaar
ik deze zitting van de staten-
generaal geopend.
15 SEPTEMBER 1970
[Si
(Van onze parlementaire redactie)
Jf 'EN HAAG (GPD) Op de begroting voor Volkshuis-
Sng e Ruimtelijke Ordening zal er volgend jaar 200 mil
iar n gulden meer zijn gereserveerd voor de woningbouw,
S ardoor het mogelijk zal worden om voor 108.000 woningen
•sidie toe te zeggen.
opnieuw 22.000 a 23.000 on-
ibsidieerde woningen zullen
ien gebouwd zal daarmee
woningbouwprogramma tot
3 000 a 131.000 worden opge
ld rd. Al met al betekent het dat
aj woningbouwprogramma met
i woningen wordt opgevoerd.
|W amaast kan nog subsidie ver-
td worden voor vijfduizend
Ten in verzorgingstehuizen,
djkssteun voor de woningbouw
door een nieuw systeem van ver-
ld£ meer warden toegespitst op
s gebieden en groepen van woning-
den, die daaraan het meest
hebben. In dit systeem zal
verdeling van de rijkssteun ge-
leden op basis van een meerja-
dat steeds mem: moet zyn
d op de rest van regionaal
Marktonderzoek,
i de woningbouw zal een
matiging van de nieuwbouw
'ea betracht om de woningpro-
te te bevorderen, vooral in de
fen van ons land waar een grote
tong op de arbeidsmarkt is.
a de noodzakelijke verscheiden-
to woonvormen wordt tegemoet
door bijzondere aandacht
'en aan speciale behoeften van
Wen, gehandicapten, minder
Jhtigen en alleenstaanden.
Ho In ie 108.000 in 1871 te sub-
sidiëren woningen ruim 12.000 zelf
standige bejaardenwoningen begre
pen.
Voor de verbetering van het oude
woningbestand en voor stadsvernieu
wing worden door het rijk ruimere
middelen beschikbaar gesteld. Van 1
januari 1969 tot 1 juli 1970 (dus in
anderhalf jaar) worden rijksbijdra
gen toegezegd van ruim 196 miljoen
gulden voor 104 gemeentelijke sane
ringsplannen en van ruim 27 miljoen
gulden voor 14 reconstructieplannen,
terwijl voor bijdragen in sanerings
plannen in 1971 tot een bedrag van
200 miljoen gulden (in 1970: 150 mil
joen gulden) ter beschikking worden
gesteld en voor bijdragen in stads
reconstructie 70 miljoen gulden (in
1970 40 miljoen gulden).
Huurliberalisatie
De voorbereiding voor de huurli
beralisatie in die streken in het wes
ten. die daarvoor in aanmerking ko
men, zal naar verwachting in het be
gin van 1971 kunnen worden afge
rond. Verder wordt in de drie weste
lijke provincies en in Gelderland na
gegaan of in gemeenten die nog niet
voor algemene huurliberalisatie in
aanmerking komen, toch tot liberali
satie van bepaalde categorieën van
gebouwd onroerend goed zou kunnen
worden overgegaan.
Binnenkort zal een wetsontwerp
worden ingediend voor een nieuwe
aanpak van de huurharmonisatie.
Een belangrijk onderdeel van deze
voorstellen is dat de woningcorpora
ties en de gemeenten zich van tijd
tot tyd zullen moeten gaan bezinnen
over de aanpassing van huren van
woningwetwoningen. In de daarvoor
in aanmerking komende gevallen
zullen zij voorstellen tot wijziging
van de huurprijs moeten doen.
irDe harmonisatie van de huren,
die ook in het verleden een belang
rijk aspect van het huurbeleid is ge
weest, moet op een nieuwe leest
worden geschoeid", meent minister
Schut in de toelichting op zyn be
groting. De verschillen in het huur-
patroon doen zich vooral voor tus
sen de huren van de voor- en na
oorlogse woningen als binnen het
pakket na-oorlogse woningen.
Zeer duidelijk komen zy tot uit
drukking by een vergelijking van de
wettelijk beheerste huren van voor
oorlogse middenstandswoningen met
de koopprijzen van deze woningen,
Huurharmonisatie is verder volgens
minister Schut een belangrijk ele
ment bij de doorstroming.
In verband met deze doorstroming
wordt opgemerkt dat er ongeveer
700.000 bewoners zouden willen ver
huizen naar een andere woning.
Deze doorstroming zou kunnen wor
den gerealiseerd door de huren naar
boven toe aan te passen aan de in
komens van de bewoners die een a
lage huur moeten betalen.
\DVERTENTIE
Ditishetrecept:
Kaasfondue van
Nederlandsekaas.
Caquelon inwrijven met wat
knoflook. Dan 4 dl halfdroge
witte wijn in de pan verwarmen
tot de wijn gaat bruisen.
Nn 600 gr fijngesneden jong
belegen Goudse toevoegen, goed
roeren en weer aan de kook
brengen. Binden met maïzena
en op smaak
afmaken met
zout. peper,
nootmuskaat
en een
scheutje kirsch.
m met maïzena
DEN HAAG (ANP) De minis-
ster van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, de heer B. Roolvink, heeft
dinsdag, namens het kabinet, aan
de Sociaal-Economische Raad een
zgn. gerichte adviesaanvraag doen
uitgaan over het voornemen in 1971
een loonpauze in te stellen. Het ka
binet is voornemens zo'n op artikel
10 van de Loonwet gebaseerde maat
regel te nemen omdat het van oor
deel is dat de welvaart, het welzijn
AMSTERDAM (ANP) De pre
sident van de Amsterdamse recht
bank, mr. U. W. H. Stheeman, zal
uiterlijk dinsdag 22 september uit
spraak doen in het kort geding, dat
de in de Raad van Bestuur Bouw
bedrijf Verenigde Werkgeversbonden
in de bouwnijverheid hebben aan
gespannen tegen de drie bouwvak
bonden.
Met het geding, dat gisterochtend
onder grote belangstelling voor de
president diende, willen de aanne
mersbonden bereiken, dat de gedaag
de organisaties zich onthouden van
acties die de werknemers stijven in
hun streven om een extra uitkering
van f 400 te krijgen.
Voorts is de president gevraagd de
vakbonden binnen twee dagen na te
wijzen vonnis te bevelen, dat zij hun
leden zullen aanzeggen zich te ont
houden van acties ter verkrijging
van de uitkering. De werkgeversbon
den vragen in beide gevallen een
dwangsom van f 1 miljoen voor elke
dag dat toch actie wordt gevoerd.
Mr. A. J. Haakman, die optrad
namens de aannemersbonden, zei in
een toelichting dat voor de werkge
vers de circulaire van de bouwvak
bonden waarin hun leden worden
aangespoord de uitkering direct van
hun werkgever te eisen de aanleiding
is gpweest tot het aanspannen van
het kort geding. Mr. Haakman stel
de. dat hierdoor de onderhandelingen
worden verplaatst van de vakbonden
naar het niveau van de ondernemin
gen. „En dat is voor de werkgevers
niet acceptabel", zo zei hy.
Mr. M. G. Rood, optredend voor
de vakbonden, wees er de president op
dat deze een stuk Jurisprudentie ging
vormen van een wetsontwerp dat nog
aanhanging is. Voorts zei hij, dat
.hetgeen aan u wordt gevraagd nog
nooit aan een Nederlandse rech
ters is gevraagd, nl. de vakbonden
acties verbieden ter verbetering van
de arbeidsvoorwaarden van hun le
den". Mr. Rood kon dit alleen zien
als een poging van de werkgevers de
vakbonden bulten spel te zeggen en
hen in hun wezen aan te tasten.
Hy schetste voorts de achtergron
den van de onrust, die ln de scheeps
bouw begon en waaraan het kop-
pelbazenvraagstuk ten grondslag lag.
De acties zijn aldus mr. Rood spon
taan ontstaan. De vakbonden hebben
zich achter de stakers gesteld, maar
de uitkering direct op een maximum
van f 400 vastgesteld. „Wat op in
stigatie van agitatoren meer werd
gevraagd hebben zij afgewezen
en de werkgelegenheid daarmee In i
de toekomst veilig kunnen wor
den gesteld.
In de adviesaanvraag deelt minis
ter Roolvink o.m. mee, dat de aan
I de gang zijnde, loonbeweging nu
os. u.et is te overzien, maar dat het
I kaLInet niettemin meent dat een
loonmaatregel nu al niet meer kan
worden ontbeerd.
Nader moet worden bezien of de
tijdelijke verlenging van de geldende
arbeidsvoorwaarden (daar komt in
feite een loonpauze op neer. Red.)
gepaard moet gaan met uitzonderings
maatregelen die de wet op de loon
vorming van april J.l. kent.
Minister Roolvink heeft op een
toelichtende persconferentie o. m.
meegedeeld aan het parlement te
hebben toegezegd de werking van de
Loonwet rond de Jaarwisseling te
zullen onderwerpen aan het oordeel
van het georganiseerde bedrijfsleven.
Dat bedrijfsleven heeft hem eind
11967 unaniem geadviseerd over de
Loonwet en met dat advies is de wet,
met artikel 8. tot stand gekomen.
De bezwaren die twee vakcentra
les sindsdien tegen artikel 8 in het
licht hebben gesteld, zijn de minis-
ter niet onbekend gebleven. Toch
heeft hem geen stuk van het geor-
J ganiseerde bedrijfsleven bereikt,
waarin men op zijn eerder gege
ven advies terug is gekomen.
De adviesaanvraag moet zJ. ook
worden beschouwt als een uitgesto
ken hand, al zal men misschien
spreken van een knieval.
Minister Roolvink heeft verder
meegedeeld, dat in de adviesaan-
I vraag geen duur van een loonpau-
I ze is genoemd. Dat is een zaak voor
i advies van het georganiseerde be-
j dryfsleven. Pas als dat advies binnen
is zal het kabinet een beslissing kun
nen nemen.
Nederland kent niet. zoals de Bonds
republiek Duitsland, een verbod van
indexeringsclausules. In het alge
meen is de minister, naar hij zei,
geen tegenstander van indexerings
clausules, maar dan moeten die z.i.
wel zo worden toegepast dat niet al
le prijsstijgingen voortvloeiende uit
loonstijgingen via dergelijke clausu
les weer verwerkt worden ln de con
tracten. Het ls hem bekend dat men
zich in enkele sectoren van het be
drijfsleven daarover bezint. HU
wacht nog op het advies dat hy de
SER over indexering heeft gevraagd.
(ADVERTENTIE)
Voor enkele centen mé^r
per glas geniet U van de aller
beste Hollandse cognac,
DE KUYPER VIEUX
met de originele uit Frankrijk
geïmporteerde brandy.
