smari vier
lunderaars bij Damrellen
maanden
cel
in
WAT ZIJN:
Wet geeft ruimte
én beperkingen
SITUATIE IN
ÏIJSCHOOLBEDRIJF
ONAANVAARDBAAR
Ichttienjarige jongen
leed het omdat iedereen het deed
uitleenbedrijven
uitzendbureaus
koppelbazen
Voor verscherpte controle:
tongres in Amsterdam
Aanklager in
Tate-proces
teruggetrokken
Van Dungen naar Kwatta-
groep
LETDSCB DAGBLAD
PAGINA 9
lt i!
on J
ing
1 li AMSTERDAM (GPD) Eugene B., een 18-jarige jongen uit Sittard, genoot giste-
wi i in Amsterdam de twijfelachtige eer de eerste te zijn, die in Nederland ooit wegens
rej indering terecht had te staan", zoals politierechter mr. G. H. Nomes het noemde. Na
911 eis van een half jaar gevangenisstraf, veroordeelde de politierechter de jonge Lim-
"d? '8er v'er maanden, waarvan één voorwaardelijk en met aftrek van het voorarrest
Jugene B. was de eerste in een rij van 17 jongelui, die vorige
p'« sk tijdens de ongeregeldheden in Amsterdam werden gear-
Jr, teerd en die nu al wegens plundering en openlijke geweld-
ging voor de rechter verschenen. Gisteren waren het er vijf.
andag volgen er nog vijf en dinsdag zeven. Er zijn acht bui-
landers bij. Voor de kinderrechter zullen zich bovendien
een 15 minderjarigen te verantwoorden hebben.
tot
wij
b. Nomes had in de geschiedenis
de Nederlandse rechtspleging
zaak wegens plundering kun-
vinden. „We hebben hier met
novum te maken, maar dan een
onder ernstig novem". Eugene B.
g van de officier van justitie
gehouden, dat hij biy mocht
dat zijn zaak voor de politie-
ter was aangebracht. „Het is een
bijf, waar zes jaar op staat,
bevoegdheid van de politierech
ts echter beperkt, hij kan geen
ore! irdere straf dan zes maanden
todst
0-11
san
de-
vert
laar
b
utel
kaai Jï
Riinp
;elrt
tag
Tegen de Limburger meende hij
dat maximum ook te moeten eisen.
Hem was slechts tenlaste ge
legd, dat hü van een chocolaterie
annex souvenirwinkel een ruit had
ingegooid en twee tableuas souvenirs
had weggeroofd. Maar in de woelin
gen van begin vorige week in de
Amsterdamse binnenstad had hij
nog wat diefstallen uit etalages ge
pleegd en wat winkelruiten ingesme
ten. Eugene B. zei, zoals meer ver
dachten zouden zeggen,: „Ik deed het
omdat iedereen het deed".
ISTERDAM (GPD) In verge-
met andere Westeuropese
en is het in Nederland, het land
de meeste auto's per kilometer
nog altijd niet best gesteld met
I ositie van de rij-instructeur en
rijschoolhouder. Immers, nog
ontbreekt in Nederland de
eving, die de positie van de rij-
0 en bepaalt, die bepaalt wie wel
par{ ten rijles mag geven en die voor-
jft welke kennis de instructeurs
moeten hebben om over te dra-
zodat de lesnemer wordt opge-
tot een redelijk weggebruiker.
t de voorzitter van de vakafde-
autorijscholen van de FNOP,
Leenders, gistermiddag op het
nfisionaal FNOP-autoryschoolcon-
in de RAI in Amsterdam hier
de aandacht vestigde was dan
minder omdat hij de situatie
lieerde, als wel omdat, zo meen-
ui hij, de toestand langzamerhand
bil
vormen is gaan aannemen en
t consequenties heeft voor rij-
re len en lesnemers, dat hij op de
irezige leden van de Tweede Ka-
!o| „een dringend beroep" deed „ge
le te maken van hun bevoegd-
in, sn de behandelingsprocedure te
bral aellen. In besprekingen met com
missies van de Tweede Kamer heb
ik bij herhaling gewezen op de on
aanvaardbare situaties in het auto-
rijschoolbedrijf", zo zei hij.
Want wat is het geval? Doordat
teveel mensen het als een aardige
bijverdienste beschouwen 's avonds
in hun eigen auto les te geven, zijn
veel rijschoolinstructeurs genood
zaakt de inkomstenderving te com
penseren door een andere bijverdien
ste te zoeken.
„Ik wil er de aandacht op vestigen,
dat geen enkele autorij instructeur
verplicht is zich vakbekwaam te ma
ken. De vakbekwaamheid is in ons
land nog steeds een vrijwillige zaak.
Het argeloze publiek, aangelokt door
de vele advertenties waarin autorij
lessen tegen abnormaal lage tarieven
worden aangeboden, beseft niet dat
ze bij de neus worden genomen. Op
allerlei manieren wordt er geknoeid.
Maar het ergste is nog wel, dat beun
hazen voor zover het betreft hun
vakbekwaamheid van leerlingen
geen veilige weggebruikers kunnen
maken. De vele honderden onbekwa
me zichzelf autorij-instructeurs noe
mende personen vormen de zwarte
vlek in het autoryschoolbedryf en
een niet te onderschatten bedreiging
van de verkeersveiligheid."
(Van onze Juridische medewerker)
LEIDEN By invalswegen
Den Haag auto's gecontroleerd op
wapenbezitbus Ambonese school
kinderen uit Moordrecht terugge
stuurdAmbonezen toegang Den
Haag ontzegd door politie. op
stoppingen verkeer ten gevolge van
aanhoudingenfouilleringen op
wapenbezitinbeslagname wa
pens, scherpe voorwerpen en derge
lykemarchaussee en leger in
gezet op bepaalde punten.
Een greep uit de berichten van de
voorvallen, die zich voordeden by de
verscherpte controle tydens het be
zoek van president Soeharto. Dat
deze maatregelen noodzakelyk waren,
als zy handelt in een situatie van
publieke noodweer. Tegen dit stand
punt pleit het feit dat wy een wet
hebben die de bevoegdheden van de
politie by dergelyke situaties regelt,
namelyk de wet Buitengewone Be
voegdheden Burgerlyk Gezal van
1954. Deze wet onderscheidt een toe
stand van verhoogde waakzaam
heid en de verdergaande „burgeriy-
ke uitzonderingstoestand". Om deze
wet in werking te laten treden moet
een dergelyke toestand worden afge
kondigd in de Nederlandse Staats
courant. waarmee enige dagen ge
moeid zijn.
Artikel 1 van deze wet bepaalt:
In geval van de rechtsorde en het
kan worden afgeleid uit de hoeveel- volksbestaan bedreigende oproerige
De officier van justitie, mr. J.
Friesema: „Wat vorige week gebeur
de was niet alleen agressie tegen
het openbaar gezag zoals helaas in
het verleden meermalen in Amster
dam heeft plaatsgevonden. Men
richt zich thans niet alleen In alle
felheid tegen de politie, maar men
heeft zich ook niet ontzien eigen
dommen van anderen te be
schadigen, te roven of te plunde
ren".
„De politie, die nog niet eens was
opgetreden in verband met het zo
genoemde slaapverbod op de Dam,
werd vrijwel onmiddellijk by het
van kracht worden van het verbod
geconfronteerd met gewelddadig op
treden. Het argument van machts
vertoon of provocatie erg veel
gebruikt als excuus voor een reac
tie op de zogenaamde uitdaging van
de politie faalt nu ten enen male".
Ontoelaatbaar
„Het bedenkelyke en afschuwely-
ke van deze vormen van agressie is.
dat zy reacties opwekken, die ook
weer ontoelaatbaar zyn voor de
overheid. De eigen richting door de
ene party bedreven in byzon-
der ernstige vormen, lokt uit tot ei
gen richting van de benadeelde par
ty. Het is deze escalatie van geweld,
die de situatie zo bedenkeiyk heeft
gemaakt"
„Het punt is nu gekomen, dat het
Nederlandse volk in brede kringen
ernstig verontrust is door deze toe
standen en met afkeer deze anarchie
gepleegd door eigen zonen en
zgn. gasten (buitenlandse jonge toe
risten) ziet plaatsvinden."
„Een vryheid zonder grenzen is
ontoelaatbaar", aldus mr. Friesema.
„Zij schept ongelijkheid tussen
burgers ten aanzien van de hand
having van de wetten. De vryheid
van beweging, of beter misschien
immobiliteit, die wordt geëist door
een zeer beperkte en speciaal ge
aard zynde groep op het Nationale
Monument op de Dam, legt aan ve
le miljoenen landgenoten in het
land beperkingen op ten aanzien er8er dam plunderaars", meende de
van de functie van het monument". I °^^lc^er van justitie. Henk D. kreeg
conform de eis vier maanden met
aftrek van de ruim één week voor-1
arrest.
Drie maanden ieder kregen de 22-
jarige losarbeider Pieter van L. uit
Amersfoort afkomstig maar de laat- I
ste maanden geregeld op de Dam
logerend, en de 18-jarige Leo B. uit
Oudewater, die samen met een
vriend naar Amsterdam was geko
men om de rellen mee te beleven.
Beiden gaven toe een steen naar
een politieauto te hebben gegooid.
Enkele van de verdachten waren
door burgers in de kraag gepakt en
aan de politie uitgeleverd. De jongen
uit Oudewater viel in handen van
een man, die juist had besloten elke
steengooier, die hy te pakken kon
krygen in het nekvel te grypen.
Vlak tevoren had hy een steen door
de ruit zien gaan van de zaak van
zyner vrienden. Mr. No-
„Het is een goed ding van de
heid inbeslaggenomen wapens en de
opstootjes die zich desondanks voor
deden. Maar dat neemt niet weg dat
men zich kan afvragen in hoeverre
deze verregaande maatregelen legaal
zyn, dat wil zeggen hun grondslag
vinden in de wetgeving. Dit geldt
dan ten aanzien van inbreuken op
algemeen erkende rechten, zoals de
vryheid van beweging en het recht
j op eigen lichaam.
I Een aantal van deze individuele
rechten is gewaarborgd in de grond
bewegingen, onlusten of soortgeiy-
ke stoornissen van de openbare or
de of van ernstige vrees voor het ont
staan daarvan, kan ten aanzien van
het ryk of van een gedeelte daar
van de toestand van verhoogde waak
zaamheid dan wel de burgeriyke uit
zonderingstoestand worden Ingesteld.
Als zich dus een dergelyke situatie
voordoet en een dergelijke maatregel
door de regering wordt afgekondigd,
krygt de politie vergaande bevoegd
heden. Zo mag zy volgens arlkel
wet. Andere zoals de vrijheid van i 12b aan personen, van wie men erns-
I beweging moeten worden afgeleid
i uit het feit, dat inbreuken en be
perkingen hierop steeds hun grond-
slag vinden in nauwkeurig geformu-
leerde wetteiyke regelingen.
Politie: justitiële taak
I Met name de politie heeft bepaal-
I de bevoegdheden om haar justitiële
L taaqhet opsoren van strafbare fei-
ten, te kunnen uitvoeren. Deze be-
I voegdheden van de politie zijn om
schreven in het Wetboek van Straf
recht en het Wetboek van Strafver-
ordering, waar byvoorbeeld wordt
tig vermoedt dat zy de openbare or
de in gevaar zullen brengen, beve
len een gebied te verlaten of ver
bieden zich daarheen te begeven.
Maar, zoals gesteld, om deze wet
van toepassing te doen zyn, moet
de toestend van verhoogde waak
zaamheid of de burgeriyke uitzonde
ringstoestand uitdrukkeiyk worden
afgekondigd. Dit is nu niet gebeurd.
Het zou betekend hebben dat het
staatsiebezoek van president Soehar
to had moeten worden uitgesteld.
Men kan betogen dat een dergelijk
uitstel geboden was, nu bepaalde ver-
bepaald onder welke voorwaarden de 1 scherpte maatregelen nodig waren.
politie iemand mag staande houden,
fouilleren, voorwerpen in beslagne-
men en dergelyke.
Behalve voor het aanhouden om
te vragen naar de Identiteit van de
persoon, moet er steeds sprake zyn
van verdenking van een strafbaar
feit. Met andere woorden er moet
een verdachte zyn. Voor het uitvoe
ren van deze taak ressorteert de
politie onder het openbaar ministerie
j met als uiteindehjk verantwoordelyk
persoon' de minister van Justitie.
waarvoor de wet Buitengewone Be
voegdheden Burgerlyk Gezag uit
drukkeiyk de basis verschaft.
V reemdelingen
De bevoegdheden van de politie
met betrekking tot vreemdelingen
gaan verder dan ten aanzien van
Nederlanders. De rechtspositie van
de Ambonezen Ujkt wat dat betreft
minder scherp gewaarborgd. Onze
Vreemdelingenwet onderscheidt ech
ter tussen vreemdelingen aan wie het
D j. ji is toegestaan voor onbepaalde tyd in
rolitie: ordehandhaving Nederland te verblyven en tussen
Hiernaast heeft de politie een or-
j dehandhavende taak. Artikel 28 poli-
tiewet bepaalt de politie heeft tot
I taak in ondergeschiktheid aan het
Prins Claus hoopt morgen zijn
44ste verjaardag te vieren. De
foto die ter gelegenheid daarvan
werd gemaakt is van Erno Vis.
De politierechter veroordeelde de
18-jarige Duitser Jtirgen Z. tot drie
maanden, waarvan één voorwaarde-
ïyk. Jürgen hield vakantie in Am
sterdam. Hy hoorde. dat er
moeilykheden op en rondom de
dam dreigden en wilde wel eens
zien wat een rel zou betekenen. By
C. en A. stapte hij, zoals hy ver
klaarde, een kapotgegooide etalage
ln, sjorde van een pop een suede
maxi-jas af, die hy aantrok om
vervolgens weg te rennen.
Stenengooier
Drie Jongens stonden terecht we
gens het gooien met stenen. Henk D.
een 18-jarige kantoorbediende uit
Amsterdam, had een steen naar po
litiemannen gegooid, omdat zoals hy
zei, op Koninginnedag hyzelf door de
politie in elkaar was geslagen en nu 1 een
zag dat weer mensen de gummilat mes:
over zich heen gelegd kregen Men- burgery. De taak van de politie is al
sen attaqueren vind ik eigenlyk nog zwaar genoeg".
LOS ANGELES <AP> De offi
cier van Justitie heeft vrijdag de
verbazingwekkende stap genomen
alle bevelen geven die hy ter hand-
having van de openbare orde nodig
"hrfet P™*sTate, acht" Deze taakomschrijving is aan-
mïT JTT f" merkelijk ruimer dan de precies be-
men en hem opdracht gegeven te- d bevoegdheden van de politie
rug te keren tot administratieve ar- I de mining van 2«n justitiële
Stovitz heeft met het proces vanl^™ dan °°k tót m0eU«k-
meet-af aan te maken gehad Er was Er wordt wel dat de
dezer dagen enige kritiek op hem ge- utie verregaande boudheden heeft
weest. onder meer uit de juridische
hoek, dat hy tot de verdachte Susan
Atkins, die donderdag klaagde over
hevige buikpyn, had toegevoegd „dat
haar optreden een Sarah Bernhardt
waardig was". Dit was. zei hy na- BREDA NIJMEGEN (ANP)
derhand, geen „officiële uitlating" Van chocolade fabrle-
geweest. j ken N.V. zullen toetreden tot de
De heer Stovitz zal worden opge-
bevoegde gezag en in overeenstem
ming met de geldende rechtsregels
te zorgen voor de daadwerkeiyke
handhaving van de rechtsorde.
Voor de uitoefening van deze taak
ressorteert zy onder de burgemees
ter. De burgemeester is nu net
verantwoording verschuldigd aan de
gemeenteraad met betrekking tot de
uitoefening van deze taak. Op grond
van artikel 219 gemeenteweg mag de
burgemeester ingeval van oproerige S^rept van discriminatie. Met belang-
bewegingen, samenscholingen of an- j stelling kan ^worden^ afgewacht wat
dere stoornis van de openbare orde, J j||
vreemdelingen aan wie dit niet is
toegestaan. Is geen onbepaalde ver
blijfsduur verleend, dan mag op
grond van artikel 18 Vreemdelingen
wet de vryheid van beweging van
een vreemdeling worden beperkt In
het belang van de openbare orde en
rust.
De positie van de Ambonezen in Ne
derland is, naar men mag aannemen,
zo. dat deze niet onder de categorie
tydelyke vreemdelingen vallen.
Daarom lykt respect voor hun be-
wegingsvryheid geboden. Verschillen
de Kamerleden hebben in dit verband
de ministers Beernink i Binnenlandse
Zaken) en Polak (Justitie) te zeg
gen hebben op de vragen van het
Kamerlid Roethof over de instruc
ties van de politie en hoe deze zich
verdragen met artikel 4 van de
Grondwet, waarin is vastgelegd, dat
allen die zich op Nederlands grond
gebied bevinden, geiyke aanspraak
hebben op bescherming van persoon
en goed.
volgd door de plaatsvervangende of
ficier van Justitie Donald Musich,
Musich, die tot nu toe geheel buiten
het proces-Tate heeft gestaan.
Een medewerker van Stovitz heeft
verklaard, dat deze door het proces-
Tate al lang zyn eigeniyke, belang
rijke werk niet had kunnen doen en
dat zyn terugkeer dat werk alleen
maar ten goede zal komen.
Kwatta-groep, zo ls door de bestu
ren van de beide concerns meege
deeld. De transactie zal worden ge-
effectueerd door overdracht van al
le uitstaande aandelen van Dun
gen aan Kwatta. Hiertoe zullen nom.
f 600.000 nieuwe gewone aande
len Kwatta worden uitgegeven. Ge
rekend naar de laatste beurskoers.
betekent dit, dat Kwatta voor Van
Dungen ca. f 810.000 betaalt.
Het besluit tot samengaan is ge
nomen na overleg met de vakorga
nisatie. waarby de besturen heb
ben verklaard dat zy van het samen
gaan geen nadelige gevolgen voor de
werkgelegenheid in totaliteit van al
le by de betrokken bedryven werk
zame personen verwachten. Met t\e
ondernemingsraden heeft overleg
plaatsgevonden, waarna het per
soneel is ingelicht.
EIDEN Koppelbazen, uitleen-
brk rijven, uitzendbureaus. Het zyn
:s Iele begrippen, over de inhoud
rvan niet door iedereen hetzelf-
Pr i wordt gedacht. Er is begripsver-
icb ring, wat o.a. van de week in ons
ir I tot uiting kwam door een inge-
fenstuk, waarin 'n lezer inhaak -
m Op de berichtgeving rondom de
kt Üngen. Een insider in het uitzend-
1 j en' mede door bondswerk, is de
vin r J. Ph. N. Bodry uit Leiderdorp,
P1 icteur van Actief Uitzendbureau
m die vastomiynde ideeën heeft
sen t de verschillende begrippen. Dit
syo laai is de neerslag van een ge-
|k met onze redacteur Hans Mel-
a&l Iet verschil tussen uitzend- en uit-
oo, drijven is niet vast omlynd
ijü legeven. Het Gemeenschappeiyk
nlnistratie Kantoor wil daar wel
er» r toe en heeft vóór 1 Januari 1972
h» des gevraagd, waarby het GAK
heeft gesteld in verband met de
aj gescheiden te willen zien het
•IS lendbureau voor kantoorpersoneel
het uitzendbureau voor industrie-
rs toneel
kt zyn uitleenbedryven? Dat zyn
r N frijven, die meest technische
id,
mensen in dienst hebben, all round
krachten, die worden uitgeleend. Ze
zyn in vaste dienst en dus volledig
verzekerd.
Een uitzendbureau heeft geen per
soneel in dienst, maar zendt krach
ten uit, die per uur worden betaald.
Dat personeel is sociaal verzekerd,
maar krygt niet doorbetaald in va
kantie, op vrye dagen enz. Dat is in
het uurloon verdisconteerd. By ziek
te zyn er twee wachtdagen, die men
evenwel na drie weken terugkrygt.
Het uitleenbedryf zendt eigen per
soneel voor langere tyd uit, het uit
zendbureau zendt uurkrachten voor
kleinere perioden uit. Beide staan
onder controle van het GAK en de
loonbelasting en betaling met zwart
geld het z.g. rotzooien is niet
mogelyk.
Ronselaar
Dat doet wel de koppelbaas, naar
oud-Nederlandse spraakwyze ronse
laar. Hy trekt personeel aan voor
een karwei, vraagt niet naar de
naam, betaalt meteen, maar draagt
niet af. De problemen beginnen als
men ziek wordt.
Koppelbazen opereren rond de ha
vens en in de bouw. in welke laatste
sector ook vast personeel risico's
loopt. Er wordt hier gedeeltelyk
zwart loon betaald en wat blyft daar
van over als de man ziek is. Dan heeft
hy recht op zyn loon-op-papier. On
juist acht de heer Bodry het voorts,
dat uitleenbedryven ongeschoolden
Inzetten voor geschoold werk, o.a.
Marokkanen.
Er is één bond voor het uitzend-
wezen sinds kortgeleden de Al
gemene Bond van Uitzendbureaus en
de Nederlandse Organisatie van
Uitzendbureaus een fusie aangingen.
De ABU bundelt 75 uitzendbureaus
op een totaal van ruim 100 onder
nemingen, die kantoorkrachten uit
zenden, en staat nu ook open voor
andere uitzendbureaus dan die van
kantoorkrachten.
Omdat het nog steeds mogeiyk is
zomaar een uitzend- en uitleenbedryf
te beginnen, is de ABU van plan een
wetsontwerp voor te bereiden, waar
in van iedere ondernemer die krach
ten uitzendt, wordt verlangd:
een geiyke kennis als van een
personeelschef van een groter be-
dryf.
een gedegen kennis van de bran
che, waarin zyn bureau werkt,
handelskennis volgens de vesti
gingswet van ondernemers.
kredietwaardigheid.
Spelregels
Om het uitzendbureau niet te la
ten fungeren als concurrent van het
bedryfsleven wil de ABU, dat spel
regels worden r^ageleefd als het voe-
ren van een behoorlyke administra
tie, het regelmatig voldoen van socia
le en fiscale lasten, het tydig beta
len van de uitzendkrachten en
het naleven van een erecode.
De ABU vindt het voorstel van
de drie centrale werknemersorgani
saties om uitzendbureaus te verbie
den ongefundeerd, alleen al. omdat
de minister van Sociale Zaken nooit,
gebruik heeft gemaakt van zyn wet-
teiyke bevoegdheid in te grypen, om
dat de verhoudingen op de arbeids
markt werden geschaad. De ABU be
reidt het wetsontwerp voor om het
uitzendwezen in goede banen te lei
den, zoals ook wordt gewerkt aan de
voorbereiding van een vakopleiding.
De begrafenis van hoofd
agent Moolenaar die maandag
door Zuidmolukkers iverd dood
geschoten bij de residentie van
de Indonesische ambassadeur j Beernink en Polak (niet op de
trok gisteren zeer grote belang- fotowaren aanwezig Geheel
stelling. Burgemeester Geertsema links de weduwe,
van Wassenaar en de ministers
