1ionnenspelen vereisen een
accurate berekening!
Kruiswoordraadsel
De Wolk
om er ACHT-er
Van Emmen naar Katwijk
Pim en Pom
II.
i
H. W. Filarski's bridgerubriek V
pAG 5 SEPTEMBER 1970
LEIDSCH DAOBLA»
PAGINA 21
een aantal schaakspelers dat meent dat pionnen-eind-
tegenwoordig niet meer in de grootmeesterpraktijk
men. Deze opinie is geheel ongegrond. In de laatste uit-
ji „Schach-Informator", deel 8, kwamen wij er nog een
intal tegen. Omdat aan deze materie te weinig aan
gordt besteed geheel ten onrechte kozen wij voor
ibriek een paar opmerkelijke stellingen, die buiten de
oldoening van naspelen stellig zullen bijdragen tot meer-
jnnis van het eindspel, waarvan iedere schaakliefheb-
zijn minst „iets" moet weten!
eerste diagram zien we
nder leerzaam pionneneind-
is algemeen bekend dat
verwijderde vrijpion in
pion a2 voor zwart het
evaar oplevert. In het on-
/al is dit gevaar gro-
afgewend, omdat zwarts
fich in het kwadraat van
pion bevindt en wit een
pi moet verliezen om pion
po ver en.
CAMILLERI
shiedde in de partij
11 4!?
f4 volgt zeer verrassend
c2!, 2. Ke3 Kc3! met remi-
de volgendie mooie varian-
dl! g5!, 2. f4 gf4: 3. gf4
f5 f6! 5. KclKe2!, 6.
7. Kc3 Ke3, 8. Kc2 Ke2!
1. Kdl d5?, 2. f4
h6, 4. h4 h5. 5. a3ü Kb3.
i3: 7. Kc3!- en wint.
Kc3-c2??
ferdnderstelling remise te
Oor de opmars van de d-
wit met de a-pion naar
Juist was echter 1.
!d3 Ka4:. 3. Kc4 g5ü, 4.
5. Kd6 Kc3, 6 Kd7: Kd3,
Ce3, 8. Kf7Kf3:. 9. Kg7
remise. 2. Ke2e3! Kc2—
(3—e4 Kc3c4, 4. a4—a5
iihet enige. Op 4. Kb5
zonder moeite.
■e5 d5-d4, 6. a5-a6 d4-d3,
3-d2, 8. a7-a8D d2-dlD.
Beste pionnen-eindspelen,
tide partijen over een vrij-
ïikken, eindigen in Dame-
Zij behoren tot de moei-
rstof van het eindspel, om-
berekenen bijna onmoge-
eeuwig schaak niet is uit-
n
ir k
jj- |C6i" Kc4-b3, 10. Dc6-d5t
,TI.Dd5xdl Kc2xdl. 12. Ke5
13. Kf6xf7 Ke2xf3, 14.
koi 13-
ngc »te hoop. daar 14Kg2
Kh216. g4! eveneens tot
idt voor zwart. 15. Kg7xh7
16. h2—h3 g'6g5, 17. g3-
iwart gaf het op.
Let op de verraderlijke
Kg7? g4, 18. h4?? pat!
TUKMAKOV
heden met tijdlimiet niet mogelijk
is!
1 f2-f3 f7-f5.
Als sterker werd 1a4! aan
gegeven.
2. b2-b3 g6-g5, 3 Kc3-d3 c6-c5?
Spelers met een onstuimig ka
rakter verliezen in dei-gelijke situa-
t es vaak hun geduld! De volgende
belangwekkende variant werd door
de grote eindspelkenner Averbach
aangegeven
3. g4, 4. a4 ba4:. 5. ba4: gf3:
6. gf3Kd5, 7. Kc3 h5. 8. h4 Kc5, 9.
e4 e4 10. Fe4, Kd6. 11. Kd4 c5t,
12. Kc4 Ke5, 13. Kc5: Ke4:. 14. Kb5
Kd5!, 15. Ka5: Kc5! remise.
4 Kd3-c3? en
Sterker is direct 4. a4! enz. 4.
Ke5-d5, 5. Kc3-d3 Kd5-e5?
Zie onze opmerking onder het
tweede diagram. Hier bood 5.
g4! de beste kansen op lijfsbehoud.
6 a3a4! c5c4t.
Een aardige riposte. Een andere
mogelijkheid was 6. ba4:,
ba4: Kd5, 8. e4t fe4:. 9. fe4 Keó. 10.
N. D. GRIGORJEW
Opgedragen aan de nagedachtenis
van Richard Réti
(Moskou 1969).
Dit eindspel lijkt gewonnen voor
wit, maar in werkelijkheid is de
winst problematisch.
De zwarte Koning staat goed op
gesteld en vormt zijn meerderheid op
de damevleugel voldoende compen
satie voor wits overwicht op de Ko
ningsvleugel. Dergelijke eindspelen
met twaalf pionnen op het bord
brengen vaak het element „geluk"
ter sprake, omdat ook hier een vol
ledige berekening van alle mogelijk-
HP "'U/ I gp
Wit maakt remise
Kc4 Ke4:. 11. Kc5 Ke3. 12. Kb6 Kf2,
13. g4 en wit wint.
7 b3xc4 b5b4, 8. g2—g3! h7—hfi,
9. f3—f4+ g5xf4. 10. g3xf4t Ke5—d6.
11. e3e4 f5xe4. 12. Kd3xe4 Kd6c5
13. Ke4d3
Wit moet natuurlijk zotgen dat hij
steeds in het kwadraat van dezwar- 1
I te b-pion blijft. Hij dekt tevens zijn
I r-pion.
13. b4b314. f4—f5 en zwart
i gaf de partij op
Bovenstaande compositie van de
Russische pionnenkunstenaar Gri-
gorjew is ook in de praktij ijk enige
malen voorgekomen, hoewel in iets
gewijzigde vorm. Het thema blijft
echter identiek en is dus voor onze
lezers heel belangrijk.
1. Kei—f2! Kd7c6, 2. Kf2—g3!
Kcfi—d5. 3. Kg3—h4! Curieus! Wit
eeeft pion e5. hoewel deze pion toch
j niet te houden is.
3Kd5d4, 4. Kh4—h5! Kd4
e4.
De oppositie speelt i pionnen-
eindspelen de grootste rol. 5. Kh5
I g4! Ke4xe5.
Gedwongen, anders volgt herha
ling van zetten.
6. Kg4g5 remise!
Een andere mogelijkheid ia:
1Ke7, 2. Ke3! Kf7, 3. Kd4!
Kg6, 4. Kc5! Kg5!, 5. Kd6 Kf5. 6.
i Ke7 met remise.
Zo juist vernemen wij dat de
.Schach-Informator" in 1971 in drie
i delen per jaar zal verschijnen. Het
is momenteel het beste schaakblad
op internationaal niveau, mede door
do medewerking van de grootste top-
«pelers ter wereld, waaronder de
oud-wereldkampioenen Smyslow, Tal
en Petrosian. Elk deel bevat onge-
i veer 700 partijen. De zetten wor-
den aangegeven door figuren. Het
vex-schijnt in vijf talen, maar kan
aoor Nederlandse spelers op een
voudige wijze worden gelezen.
BISHOP.
In de maand augustus hebben we in kleinere plaatsen enkele wed- i
strijden gehad waarvoor ook Hè Nederlandse topspelers zich interes
seerden. In Drente organiseerde men te Emmen het 4e Hunnebed-
toernooi, waar de jonge Utrechtse combinatie Rinus Balkenende
Jaap Trouwborst zegevierend vandaan kwamen. Hans Kreyns, die
in Drente niet meedeed, won een week later een wedstrijd van vrij-
dagavond 8 uur tot zaterdagmiddag 12 uur. Een echte uitputtings
slag dus voor de zéér sterken!
Bescheidenheid hebben we in Em
men kunnen leren toen de volgende
combinatie zich aandiende:
Zuid Noord
A97652 10
9 A 8 5 H 10 6 4 3 2
OA O 9 7
4. 10 5 3 +AHB2
Zuid gever. NZ kwetsbaar. NZ heb
ben 23 punten aan hoge kaai-ten sa
men klein slem harten is voor het
neerleggen omdat de troeven 2 2
zaten. Maar zelfs als harten 3 1
valt is zes harten nog te winnen
indien west maar klavervi-ouw twee-
s acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
De juiste oplossing vindt u elders in de pagina.
V B 5
(?V4
O 86
4. A B 9 4 3 2
N
W O
z
de of derde heeft Koi-tom een bij
zonder goed slembod dat natuurlijk
niemand bood omdat we tegenwoor
dig ..punten tellen". Deze NZ-com-
binatie toont wel dat topcontroles
(de 4 azen», troeflengte (de zeskaai-t
plus de driekaart). de aftroefwaarde
(ruitenaas sec) en vitale midden-
kaarten (klaverboer en klaver tien)
belangrijker zijn dan „punten". Maar
kom er maar eens allemaal op tijd
achter
In Katwijk aan Zee stonden diver
se spelleiders en tegenspelers in het
holst van de nacht voor een mysterie
dat zelfs op klaarlichte dag nog
moeilijk genoeg is:
4 2
8 7 3 2
V 10 5 2
4. H 8 5
4 87
(?H1065
O H 9 7 4
4» V 10 6
A H 10 9 6 3
(j)AB9
O A B 3
7
West gever, niemand kwetsbaar.
Ik zal u niet met biedproblemen ver
moeien doch slechts vertellen dat
verschillende NZ-paren „toch maar"
vier schoppen boden. De vraag, zelfs
met open kaarten lastig, is of dit
contract down kan worden gespeeld?
Ik geef één mogelijke variant: slag 1
klaveraas, slag 2 hartenvrouw die
zlid weigert, slag 3 harten na voor
Zuid weigert, slag 3 harten na voor
schoppenheer en schoppen na. Weet
Kom er achter
inaojq uba ubb .loaiu afpBBjq 8 i
sauijaaqos 'i
uaSuof uba puuq '9
Mno.iA uba uaaq q
UI03(SIA Ut SJA 't-
puwj uaa ijeeq ubui g
toB^uoodois i
ueui uba uaoqos u( .ta^sA x
is aan slag, moet ruiten of klaver I
brengen en NZ maken tien slagen.
Grappig is dat met welke kleur west j
ook uitkomt er allerlei problemen rij
zen. Ziet u als OW kans vier schop- j
pen down te krijgen?
Ik niet!
BRIDGEVRAAG
Uit de WK voor mixed paren West
gever, allen kwetsbaar. De oostspeler
heeft:
ik A, 9 A 8 4. O H 7.
A B 10 8 7 5 3
West past noord past oost één
klaver zuid één ruiten west
één harten noord één schoppen I
oost drie klaver zuid pas oost
drie ruiten noord doublet oost
drie SA zuid doublet west pas
noord pas wat doet u als oost?
Had u als ooet op drie ruiten, ge
volgd door noords doublet, ook drie
SA geboden 9
Antwoord elders op deze pagina.
Pom: mmmmmmmmmmm
wat ruikt het hier lek-ker. Oo
owat ver-ruk-ke-lijk. Mijn
po-ten kun-nen niet meer. Ver
der zo lek-ker ruikt het hier.
Stem van Pim: Dat doe ik.
Pom: Wat?
Pim: Dat lek-ke-re lucht-je.
Dat maak ik, hier, in de dou
che.
Pom: (loopt met zijn neus in
de lucht op het lek-ke-re lucht
je af) Hoe dat?
Pim: (staat op de rand van de
dou-che-bak en zwaait met een
gro-te spons heen en weer).
Zo!
Pom: Brrr een spons. Doe
weg, Pim. Doe weg. Ik hou niet
van spon-sen
Pim: Maar daar maak ik dat
lek-ke-re lucht-je juist mee.
Pom: (ril-lend) Met een
spons?
Pim: Moet je zien als ik met
mijn poot in de spons pets
komt er een wit wolk-je met
een lek-ker lucht-je uit. Ik to
ver. zie je wel?
Pom: Ik ge-loof er niks van.
Het komt uit dat fles-je daar.
(hij wijst naar een fles-je).
Pim: Ja. zo be-gon het. Dat
fles-je heeft geen dop-je, zie je
wel. Nou, goed ik ruik er-aan
en per-on-ge-luk stoot ik er
toen te-gen met mijn poot. Er
valt wat van dat spul op de
spons. Ik pets op de spons en
wat zie ik? Een wolk-je dat
ruikt.
Pom: 'schudt zijn kop» niet te
ge-lo-ven. Maar lek-ker ia het
wel.
Pim: (zwaait met de spon6)
ik nog meer wol-ken ma-ken?
PomMmmm als dat zou
kun-nen. Je weet hoe gek ik
ben op lek-ke-re lucht-jes.
Pim: Nou. dan moet jij eens
op-let-ten. Dan gooit me-neer
de to-ve-naar nog een beet-je
van dat goed-je uit die fles op
de spons en dan maakt me-neer
de to-ve-naar nog veel meer
wolk.
Pont: (kijkt met gro-te o-gen
naar wat Pim doet) Is dat niet
een beet-je veel. me-neer de to-
ve-naar?
Pim: Niks hoor. me-neer de to-
ve-naar weet wat ie doet. En je
wou toch een he-le-boel lek-ker
lucht-je?
PomMmmm mmm ik
wordt er he-le-maal draai-e-rig
van. zo lek-ker is het.
Pim: (heeft nog veel meer
goed-je op de spons ge-daan
Zo en wat doet me-neer de
to-ve-naar nu? Nu petst hij jou
op je wan-ge-tje met zijn to-
vers-opns.
Pom: Brrr nee. niet doen.
Geen nat-te klie-der.
Pim: Het is geen klie-der. Het
is al-leen maar wolk.
Pom: koert bjj-n als een
duif) Mmmm krrrr krr
wat is dat lek-ker. Zo'n lek-ker
lucht-je heb ik nog nooit ge-
ro-ken. Het lijkt wel of ik zweef.
Pim: Pets. pets pets lek-ker
to-ver-goed-je, heooooo
moet je zien. als maar meer
wol-ken (hij petst nu ook op
Pom z'n oort-jes en zijn he-le
kop; er komt meer schuim uit
de spons).
Pom: Ik zweef ik zweef echt
van lek-ker-te. Zo-iets heb ik
nog nooit mee-ge-maakt.
Pim: (kijkt een beet-je ver
schrikt) Het het houdt nooit
meer op. Er komt steeds meer
wolk uit de spons,
pom: Pim. Heé, hal-lo, Pim.
Ik ge-loof dat ik echt zweef.
Ik zie je niet meer.
Pim: Ik jou ook niet. Je bent
he-le-maal weg in die wolk.
Pom: Het wordt een beet-je te
veel. Pim. To-ver het nou weer
e-ven weg.
Pim: Ja. ik zal het pro-be-ren.
(hij veegt met zijn spons door
het schuim, waar Pom he-le-
maal in ver-stopt zit: het lukt
niet er komt al-leen nog meer
schuim)
Pom: Pim, Pim waar ben je?
Ik vind het nu niet zo leuk
meer. Pim.
Pim: (zuch-tend), ik doe mijn
best.
Pom: Ik wil er-uit, Pim. Ik
wil nou uit die wolk.
Pim: Maar ik weet niet hoe.
Pom: (blaast) het zit in die
spons; die spons is be-to-verd.
Hou er mee op. Pim. (ptsss
ptsss de schuim-bel-le-tjes om
Pom heen be-gin-nen stuk te
gaan
Pom: wacht e-ven. Ik zie het
bla-zen. bla-zen. Pom.
(Pom blaast van bin-nen uit de
wolk en Pim van bui-ten-af,
het duurt heel lang; dan komt
Pom weer voor de dag) Hè. hè.
ge-luk-kig dat je er weer bent.
Pom: (veegt het laat-ste schuim
van zijn kop) Goe-ie-dag. me
neer de to-ve-naar. Hou voor
taan uw kunst-Jes maar voor u.
MIES BOU-HUYS.
Horizontaal
1. paiavaan
6. voegwoord
11. lijkbus
12 zoogdier
14. windvrij
16. zijidvier van de Douro
18. zoogdier
20. vrucht
22. mythologische figuur
23 achting
25. boom
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
OPLOSSING BRIDGEVRAAG
In principe „vraagt" west's drie
ruitenbod om een ruitedekking bij
oost en tevens garandeert het. een
zekere aansluiting in klaver. West's
bod is dus goed. alhoewel het natuur
lijk een hachelijke geschiedenis blijft,
daar allee afhangt van de vraag of
de zeven klaverlagen wel thuis te
brengen zijn zónder tempoverlies. In
de praktijk Jiad west 4 V B 3 2,
B 9 7 5. O 8 5 3. 4» H 6 en ook
bij ruitenstart zou oost drie SA heb
ben gewonnen door klaverheer en
aas te slaan. Een fikse dosis moed
was hier dus vereist om tot het.
maximale resultaat te komen. Volle
digheidshalve noem ik nog het zuid-
spel: 4 H 10 5, 9 V 10 J, A B
9 6 4, 4» V 9.
De eerste prijs van f. 10.- weid toe
gekend aan de heer W. Sohuitema-
ker, Koninginnelaan 11. Oegstgeeat;
de tweede pi*ijs van f. 7,50 aan me
vrouw La robrechts. Schelpenkade 26.
Leiden; de twee prijzen van elk f.5,-
werden gewonnen door mevrouw H.
J. Tuinhof-De Moed, Granaathof 26,
Leiden en mevrouw B. J. M. Lager-
wey-Luciën, Albeit Verweystraat 1.
Noordwijk aan Zee. De prijzen zullen
aan de winnaar (essen) worden toe
gezonden.
26. zijde
27. scheepemaaA
28. priem
30. griffel
32. gereed geld
34. uiting van vrolijkheid
36. bijwoord
37. bijwoord
39 kledingstuk
40 veenvorming
41. vasthoudend
43 toon
44. bijwoord
45. hof
47. aanzien
49. vochtig
52. vertrokken
53. lantaarnplaatje
55 boom
56. voorstevenknie
58. voegwoord
61. heidemeer
63. mythologische figuur
65. sober
66. wreedaard
67. plaats in Gelderland
69 snij werktuig
70. bijwoord
71. de loop der duigen
72. sekse
Verticaal
2. garenweefsel
3 wagenspoor
4. voegwoord
5. suffen
7. maatstok
8.1uim
9. winkelhaak
10. vogel
12. onbepaald voornaamwoord
13. vadsig
15. boom
17 bontsjaal
18. zwoel
19. bindende regel
21. oude munt
28. vaartuig
24. hoogte
28. keur
29. vis
30. egaal
31. rust (muziek)
32 ademhalingsorgaan
33 rondhout
35. wei
36 houding
38. aap
39 kleefmiddel
42. attribuut van Athene
46 onbepaald voornaamwoord
48. voorzetsel
50. voorzetsel
51. nog eens
54. bergweide
55. griezelig
56. vogel
57. orgaan
59. gedwee
60. toon
61. grondsoort
62. bijwoord
64. plaats in Belgie
66 kloosterlinge
68. kiem
70. tussenwerpsel.
Oplossingen onder 't motto KRUIS/
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur in het
bezit te zijn van de redactie van het
Leidsch Dagblad. Witte Singel 1, Lei
den. Wij stellen vier prijzen beschik
baar: één van flO,- één van f7.50
en twee van elk f 5,-. Alleen abon
nees kunnen meedingen.