Leidsch Dagblad | 1970 | 5 september 1970 | pagina 13

Priesters zoeken een baan
lm maatschappij

Koningin Wilhelmina-
woud bij Nazareth

kerkdiensten Leiden en omgeving

wFoor uitgetreden geestelijken een reële kans van slagen

Mensen moeten iets doen
met hun tijd

Uit Leidse U.B.
jeschenk voor
Soeharto

Woord van
bezinning

TRDAG 5 SEPTEMBER 1970

LEIDSCH DAGBLAD

PAGINA 11

[UTRECHT (GPD) Er gaan verhalen over uitgetreden
([esters en religieuzen, die de indruk wekken dat deze mensen
Jelal in moeilijke omstandigheden verkeren. Zo bijvoorbeeld
'C geval van een kapelaan, die al anderhalf jaar stad en land
loopt om een baan, maar nog geen succes heeft gehad en in
tachting van een goede kans nog in functie blijft om zo van
Jst en onderdak verzekerd te zijn.

kor

tf de ervaring van een ex-pastoor,
geen geschikt werk kan vinden
[oende niet durft te trouwen
de weduwe waarmee hij sa men-
int. omdat anders een belangryk
van het inkomen bestaande
het pensioen van de vrouw plus
weduwen- en wezenrente weg-

it soort trieste situaties blykt ech-
meer uitzondering dan regel te
De heer N. J. M. Vendrik, pries-
directeur van het adviesbureau
r priesters en religieuzen. Frans
sstraat 15 in Utrecht zegt hier-
„In doorsnee zUn de kansen
uitgetreden priesters en reli-
izen normaal en reëel. In een
sduur van drie maanden tot een
lukt het ons wel zodanig te ad-
ren, dat de mensen die wij hier
gen wel een baan vinden,
lleen voor ziekelijke, minder ge
kten en mensen boven de 50 jaar
het veel moeilijker. Maar in die
allen is er toch altijd nog de bij-
idswet of de werkloosheidswet
st de uitkering ineens van de
pegatie of het bisdom waaruit
mensen afkomstig zijn",
isnvankelijk liep het niet zo vlot,
lat het verschijnsel van uitgetre-
priesters en kloosterlingen nog
ewoon was. Gaandeweg kwam in
situatie een verbetering en te-
woordig komt het meer dan eens
dat ons adviesbureau („Nee, ik
de term arbeidsbureau vermij-
wij zijn meer een adviesbureau
wergangsmoeilijkheden naar een
er arbeidsterrein") aanvragen uit
bedrijfsleven en de overheid voor
dtrachten krijgt.

ief

in-

5IDÈN Het geschenk, dat
Jngin Juliana namens de Ne-
andse regering aan de Indone-
president Soeharto heeft
leboden: het historische hand-
ift van de Nagarakretaga-
was sinds het einde van de vo-
eeuw in het bezit van de
ise Uiversiteitsbibliotheek
et uit 1365 daterende handschrift
kt een onderdeel uit van de
lbokcollectie, die vrijwel voor het
etste deel in Djakarta is onder
licht. Het behoorde tot één van
tastbaarste handschriften uit de
eling van de Universiteitsbi-

to dienste van het wetenschap-
jk onderzoek beschikt de biblio-
»k over een microfilm van het
geschrift.

Hoewel het aantal uittredingen nog
steeds fors toeneemt (cijfers van
Kaski over het afgelopen jaar spre
ken van 245 priesters en ruim 600
mannelijke en vrouwelijke religieu
zen), neemt het percentage, dat voor
bemiddeling bij het adviesbureau
aanklopt af. In de afzonderlijke
groepen blijken de verhoudingen
echter nogal sterk uiteen te lopen.

De priesters die het ambt verlaten
vormen zowel absoluut als relatief de
grootste groep werkzoekenden. Jaar-
lyks komen er thans ongeveer 80 tot
120, zo'n 30 tot 50 procent van het
totaal om bemiddeling. Een vrij gro
te groep daarvan heeft vooral be
langstelling voor de pastorale kant.
Maar aangezien daarin, buiten
groepswerk en huisbezoek, niet zo
erg veel mogelijkheden zijn, kan niet
meer dan twee drie procent van
deze mensen dat werk gaan (blijven)
doen. Ruimare kansen biedt het on
derwijs. althans voor mensen met
duidelijk pedagogische kwaliteiten,
voor functies van docent in de theo
logie.

Sociale beroepen

Voorts bieden de sociale beroepen
als maatschappelijk werk, reclasse
ring en personeelszaken en sociaal
cultureel vormingswerk in bedrijven,
jeugdcentra enz. mogelijkheden al
is het voor een aantal van deze be
roepen nodig dat hiervoor de vereis
te opleiding is of wordt gevolgd. An
dere mogelijkheden liggen bij de de
partementale administratie «afhan
kelijk van de opleiding van eenvou
dige administratieve arbeid tot refe
rendaris) alsook in documentatie- en
bibliotheekwerk. In de mogelijkheden
bij uitgeverijen is echter, zoals de
heer Vendrik zegt, sterk de klad ge
komen.

Aanmerkelijk lager ligt het aantal
mannelijke en vrouwelijke religieu
zen dat bemiddeling vraagt.

Onder de uitgetreden fraters en
broeders zijn het er zo'n 25 per jaar
en onder de nonnen ongeveer 50 tot
60 per jaar. De reden hiervan is dat
onder deze mensen een groot aantal
zelf werk kunnen vinden: dat ze ge
schoolde vaklieden, onderwijzers, on
derwijzeressen en verplegers en ver
pleegsters zijn. Degenen die niet zo
gemakkelijk ean de slag komen zijn
overwegend niet gekwalificeerde
mensen, die het moeten zoeken in de
huishoudelijke richting en/of bejaar-
denwerk.

De belangstelling blijkt het sterkst
uit te gaan naar sociale beroepen?

„In de sociale en verzorgende sec
tor lukt het vaak het best, mits men
ervoor geschikt is. Daarom adviseren
wü de mensen goed te kiezen en een
functie te zoeken waarin ze arbeids-
bevrediging vinden en goed zitten.
Om teleurstelling zoveel mogelijk te
voorkomen laten wij ze. in samen
werking met het arbeidsbureau,
meestal een beroepskeuze-test afleg-
en".

Hoe is de samenwerking met de

arbeidsbureaus?

„Voor deze mensen zitten by de
arbeidsbureaus regionaal een tiental
bemiddelaars, die zich specifiek met
hun problemen bezig houden. Onze
ervaringen zijn gunstig".

In welke omstandigheden komen

de mensen meestal by u?

„Dat is verschillend, hetgeen ook
met de tweeledige opzet van ons bu
reau te maken heeft wy zyn er zo
wel voor de opvang van mensen, die
het moeilijk hebben met hun func
tie maar het ambt of het klooster
niet willen verlaten, als voor de hulp
verlening aan degenen die om be
paalde redenen willen uittreden. De
groep met vragen rond het ambt,
maar die er niet uit wil stappen, om
vat ongeveer 1/3 van het totaal aan
tal dat ons bureau bezoekt.

Daarnaast komen er die erover lo
pen be denken om, zoals dat heet. er
uit te stappen. De grootste groep
vormen degenen die besloten hebben
pastorie of klooster te verlaten en om
advies komen vragen in de geest van
welke moeilijkheden te verwachten
zyn en wat geregeld dient te wor
den".

Hebt u een advies voor degenen

die besloten zijn uit te treden?

..Och, de situaties verschillen nog
wel eens. Maar als het mogelijk is.
verdient het aanbeveling de functie
te continueren tot voor de man of
vrouw een betrekking is gevonden".

Kunt u nog iets zeggen over mo
gelijke aanpassingsproblemen

„Bij de overgang van het vrije be
roep naar een werknemersver
houding hoor je de mensen wel eens
klagen. Hier staat tegenover dat het
voor velen toch ook een gevoel van
bevrijding geeft gewoon met andere
mensen te kunnen verkeren. In het
algemeen verloop de aanpassing vry
redelijk, al is het nog wel eens moei
lijk voor mensen uit besloten com
muniteiten, met name onder vrou
wen".

Hoe zit het met de financiële be
loning?

„Wat de beloning betreft: een vrij
grote groep zit daarmee op middel
baar niveau, met afwijkingen naar
boven en naar beneden.

Hoe ziet u de tendens van full
time naar part-time priesterschap?

„Momenteel wordt hard gestudeerd
op het vraagstuk hoe de priesterop
leiding te gaan doen. Misschien moet
wel een stuk beroepsvorming worden
gegeven. De behoefte aan full-time
theologen en priesters zal echter blij
ven bestaan.

Wat zou u nog willen opmerken?

Priesters hard nodig

..Dat ik het belangryk vind, dat de
mensen die het ambt of klooster heb
ben verlaten als normale mensen
worden gezien. Soms merk je dat ze
nog wel eens worden beschouwd als
zielige wezens. Ik zou ook nog willen
opmerken, dat ik het jammer vind
dat priesters de pastorale zorg moe
ten verlaten als ze gaan trouwen
want gehuwde priesters worden door
Rome niet geaccepteerd Die pries
ters konden we de komende Jaren
wel eens hard nodig hebben, gezien
het gevaar van tekort en vergrij
zing".

De heer N. JM. Vendrik, pries
ter-directeur van het adviesbu
reau voor priesters en religieuzen.

NAZARETH Het Joods Nationaal Fonds In Israël ziet het al vele Jaren
als één van zijn belangrijkste taken om te komen tot herbebossing van dit
land, dat in bijbelse tijden veel wouden telde.

Dc meest vanzelfsprekende
dingen kunnen ons in een draai
kolk je van gedachten brengen.
Iedere dag opnieuw moeten wf)
allen ervoor zorgen dat we iets
met zo ongeveer zestien uren
doen. Vroeger was dat geen
probleem. En dat is het onder
normale omstandigheden voor
verreweg de meeste mensen
nog niet. Toch is het een van
de grootste problemen van onze
tijd aan het worden.

Tegenwoordig werken wij ge
middeld ruim 2000 uur per
Jaar. Iedereen weet dat dit min
der zal worden. De schattingen
lopen uiteen tussen krap 1000 en
zo ongeveer 1600 uur over een
dertig jaar. Uitgestreken over
het hele jaar dus zon drie tot
vijf uur per dag. Wat doen we
met de reet? Ik denk nu niet
alleen aan het „vrije tijdspro
bleem." Belangrijker is eigen
lijk dat wij mensen iedere week
ontslagen zullen zyn van de
meest dwingende verplichtingen
die ons werk met zich pleegt te
brengen. Wy kunnen dan kiezen
wat we met onze tijd zullen
doen. Ieder „vrij" uur vraagt
in principe een keuze van ons
Al die uren kunnen ook een
groeiende, al dan niet door ons
weggedrongen onzekerheid op
roepen wat we nu eigenlijk met
ons leven willen.

Het gaat hier om een ontwik
keling die al vele jaren aan de
gang ls. We kunnen dus nu al
aardig beoordelen of dit inder
daad een echt probleem voor
ons mensen wordt. We zouden
kunnen verwachten dat het beat
meevalt. Hobby's genoeg. Ver
enigingen te over. De politiek
en de kerk zitten te springen
om geïnteresseerde mensen die
tijd over hebben. Maar er
wordt, zegt men. niet zoveel
meer aan hobby's gedaan als
enkele tientallen jaren geleden.
Met het verenigingsleven is het
ln het algemeen niet zo beet ge
steld. Politieke party en en ker
ken merken er niet zoveel van
dat de mensen meer tijd zouden
hebben.

Men heeft ook geen tijd. Dat
is een vreemde zaak. Er is na
tuurlijk wel een verklaring voor
T.v. enz., enz. Ik vraag me
echter af welke rol een onver
mogen speelt om te kiezen wat
wU eigenlijk willen. Wat is be
langryk voor ons? Het zal er
niet makkelijker op worden om
dat te beslissen. Wij hebben tal
loze mogelijkheden om de uren
die ons ter beschikking staan, te

vullen. Er wordt van allerlei
kanten een beroep op ons ge
daan. Ons gezin heeft ons no
dig. familie, vrienden en ken
nissen. het huis en de tuin. al
die apparaten waarmee wij ons
omringen moeten onderhouden
en gerepareerd worden. En dan
hebben we misschien toch ook
nog liefhebberijen. We doen aan
sport. Kranten, boeken en tijd
schriften kan je toch ook niet
laten liggen. Blijft er tijd over

voor politieke party, beroepebe-
langen En een kerk? Nog nooit
moeeten zoveel mensen beslis
sen wat zij nu eigeniyk boven
aan het verlangiystje voor hun
leven willen zetten. En zij moe
ten er zelf achter zien te komen
wat zij moeten doen en voor
al ook wat zij moeten laten
om hun wensen in vervulling te
laten gaan. Ieder beschikbaar
uur is een uitdaging om d4t
verlanglijstje te maken en om
er wat aan te doen. ZUn alle
uren van al die mensen evenzo-
vele demonstraties van het feit
dat dit een ontzettend moeilijke
opgave is waar vrywel ieder
een zich aan vertilt? Wij biyven
steken in vrijblUvendheid.

Om zo'n verlanglUstje te ma
ken heeft een mens geloof no
dig Niet noodzakeiykerwys
christelUk geloof. Maar je moet
nu eenmaal enig idee hebben
van hetgeen je met je leven
wilt. enig idee hebben van het
geen je wilt doen met al die mo
gelijkheden. risico's, verleidin
gen en uitdagingen die ons be
staan over ons uitstrooit. Je
moet weten wat „goed voor ons
mensen is." en wat ons be
dreigt. Je moet zoiets als een
ziel in je lijf hebben. En die
ziel moet iets te zeggen hebben.
Geloof, dat is wat de ziel van
een mens hem te zeggen heeft.
Waarover? Over al datgene
waar het eigenlUk om gaat bij
al wat wy mensen, als enkelin
gen en als samenleving, met
onze tyd doen.

Christelijk geloof heeft ons
mensen niet altUd een goede
dienst bewezen door de ziel te
vaak zo weinig daarover te la
ten zeggen.

Dr A. W. Cramer

Rem. predikant in Leiden.

eiden. Hervormde gemeente
leterskerk 10.00 uur: Ds. J. A. Eek-

an iooglandee Kerk 10 uur: Ds. W. G.
dlngius te Alkmaar 11.45 uur Oec.
lentendienst.

uekerk 10.30 uur ds. A. J. de
C 5.00 uur ds. A. J. de Jong.
Uranathakerk Lage Morsweg 10
ds. G. C. Post.

ethlehemkerk Driftstraat 10.00
dc. E. M. Pannekoek.
evrfldlngskerk Montgomery-
tet 9. uur ds. Joh. Poort. 5 uur ds.
Bovenberg (gecombineerde Herv.-
ftf. dienst)
tedeskerk Burggravenlaan 10.00
r dr. W. van der Zwaan geref.
He ugdkapel 10 uur dhr. D. J. Bon
ter. Vrijz. Hervormden geen
er nst (zie Hooglandse kerk)

gll6e Wallone Breestraat 10.30
Pasteur D. Ribs.
mm endemisch Ziekenhuis 10. uur ds. P.
- van Malssen.

Macuue^senhuls Houtlaan (66) 10

ds. H. W. Hemmes.

Geref. Kerk Zulderkerk: 10 uur ds.
J. Lamping (NH) 5 uur dr. Dron-

ëtrakerk: 10 uur ds. Hortenslus, 6
rdr. v. d. Zwaan

Beloftekerk 10 uur dr. Dronkert 6.50
f ir ds. Bovenberg (Dienst met be
ntellenden).

Bevrijdingskerk 10.30 uur ds. F D.
aan te Den Haag 5 uur ds. Boven-

(Gemeensch. dienst met herv.)
roenhoven 10 uur ds. Kronemeijer
jj uGeref. Jeugdhuis 10 uur mevr Ds.
Geense (Jeugddienst) Raves tain:
Jderdorp

Gezinsdiensten ..Jeugdhaven". 10 u.
Mirt", dhr. Witte 10 u. „Het Mie-
Mest", de heer Kromhout.

Geref. Kerk (vrljgem.) 10 en 5 u. ds
d. Haar.

RK Kerk H. Antonlus 9.30 11. 12.15
tógse Schouw (zat. av 7 u) 9.30.
■30 en 6.30 u Hartebrug (zat. av.
0 U.) 8 9, 10.45, 12 en 7 u. Heren-
fel (zat. av. 7 u.) 8.30, 9.30, 11,

0 n. Bijkerk Timorstr. 9.30 en 11 u.
Leonardu6 (zat. av. 7 u.) 9, 10.30

1 13 U. Studentenparochie (zat. av.
U. In de LodewUkskerk

[Oeref. Gem. 10 en 4.30 u. ds. Boo-
jaard.

[Christian Science Steenschuur 6, 10.
Mr Ned. dienst.

IBaptlstengem Oude Ryn 3. 10 u. ds.
rWifReüing (HA)

[Oud Kath Kerk Cronesteinkade 9.45
Jur HM

t.r18er des Heili 10 u- hieligtngsdienst
i« ffO'erlossingfcsamenkomst.

^hr. Geref. Ksrk 1 en 5 u. ds. Car-

Doopsgezinde Rem. Gem. 10 u. de. E. Bodegraven Herv gemeente

Poortman te Loc hem.

Evang. Chr. Gemeenschap (Middel
stegracht 3) 10 en 5 u. dhr. Th. D4k-
kes.

Evang. Luth. Kerk 10.15 u

Vrije Kath. Kerk Vreewijkstr.) 10.30
u gezongen H. Mis.

Nieuw Apostolische Kerk (Ho
ge Rijndijk 24 9.45 u dienst.

Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u.
en 7 u. ds. G. van Hoegee. Geref.
Kerk 10 u. ds. M. van Harmeien te
Alphen aan den Rijn. 6.30 u. ds. A.
P Ilelner te Ter Aar. Chr. Geref.
Kerk 9.30 u. Dienst des woords. 2.30
uur prof. dr. W. H. Velema te Uch-
gelen. R.K. (zat. 7 u.) 7.30 uur en
10.30 uur. Dorpshuis Ter Aar Aardam
9 en 12 uur.

Alpüen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Jullanastraat 9.30 u. ds.
M. Haneraaaijer, 6.30 uur ds. Hatts-
ma te Woerden. Kruiskerk Gouwsluls
1.30 uur ds M. Fokkema. Opstandings-
kerk 9.30 uur ds. V. A. Lefeber, 6.30
uur ds. M. Hanemaaijer. Ge
bouw Nabij 9.30 uur d6. J. H. Bogers
Gezinsdlenst H. Avondmaal. Zaal Op-
standlngskerk 9.30 uur Jeugdkapel de
heer J. Pont Martha-6tlchting Rijn
stroom 10.30 uur ds. I. J. Walpot
Oudshoorn Kerkgebouw Oudsehoorn-
seweg 10 uur ds. G Cadée, Herv
Slonskerk 9.30 uur de heer van der
Kamp te Den Haag. 6.30 uur ds. S.
W Verploeg. Gebouw Onderweg 10.15
uur ds. N. J. M. Hoogendijk Aula
Morgensterschool Parelstraat 10 uur
ds. 8. W Verploeg. Het Kasteel Veld-
bloemweg 9 uur ds. N. J. M. Hoogen
dijk Geref. Kerk Maranathakerk
Raadhuisstraat 10 uur ds. Fr. de Jong
6 30 uur ds J. Vo6. Salvatorikerk W.
de Zwijgerlaan 10 uur ds. A. Borman
6.30 uur ds. W P. H. Pouwels Hllle-
gom, De Goede Herderkerk 10 uur ds
J Vos. 6.30 uur ds. Fr de Jong. Kas
teel Ridderveld 10.15 uur ds. P W. H.

Anker 9.30 en 10.30 u. ds J. H. Clr-
kei (H. Doop) 6.30 u. ds C. A. van
Harten. Salvatorkerk 10 u. ds. Balke I
(H. Doop) 6.30 u. s. H. Harkema, I
Zeist. Bethelhemkerk 9.30 u. ds. C. A I
van Harten (H. Doop), 6.30 u. ds. J
H. Cirkel. Geref. Kerk: Bodegraven
10 u. ds. Schoep. 6.30 u ds. Bulten- i
huls. Nieuwerbrug: 9.30 u. leesdienst 1
14.30 u. ds. H. W. Ophof Gouda Ge-
reform. Gemeente 10 en 6.30 u. ds. C I
Wisse. Elspeet woensdag 9 setp. 7.30 u
ds. A. Hofman. Schevenlngen. Evang
Luth. Kerk 10.30 u. Kand. Van Na
gel Valkenburg (ZH). Evangelisatie
kring 10 u. eredienst 6.45 u. geen
dienst.

Boskoop Herv. Gem. 9.30 u. ds.
A. de Leeuw. 6.30 u. ds W. L. Heij-
mans. Geref. Kerk 9.30 en 5 u. ds.
W. Bakker. Amstelveen. Maranatha-
mavo, Snydelwijk, 11 u. ds. W. Bak
ker, Amstelveen, Chr Geref. Kerk 9.30
u, de. J. Westerink uit Kerkwerve en
6.39 u. cand. R. v. d. Kamp uit Den
Haag. Geref. Gem 9.30 u. leesdienst.
en 7 u. ds. R. Boogaard, Vrijz. Prot.
Geloofsgemeenschap 7 u de heer
P, v. d. Laarse. Evangeliecentrum
„Nieuw Leven", 9.30 u. pred. Th Ver
woerd, Verg. van gelovigen, 9.30 u. en
5 u. samenkomst ln lokaal Nleuwstr
27. Volle evangelie, kapel Bethel 9.30
u. de heer I Modderkolk R.K. Kerk
Refjerskoop (zat. av 7 u.) 7.30. 9 u
en 11 u. Snydelwijk (zat. av 5.30)

10 u.

Hazerswouilr Herv Gem. 9 30
uur ds. Gerbrandy te Sclhedam 6.30
u. ds. L. Boer. gèref. Kerk 9.30 en 5
uur drs. W. Bakker te Amstelveen RK
Kerk st. Bernardus Rijndijk (zat. 7
uur), 8. 9.30 en 11 uur. RK Kerk St.
Mlchaël Rijndijk (zat. 7 uur) 8. 9, en

11 uur. RK Kerk Dorp <zat. 7 uur)
8.10 en 11.30 uur.

Pouwels te Hillegom, 6.30 uur ds. M
van Harmeien Geref. Kerk Vrljgem.

9.30 en 6.30 uur dienst. Chr. Geref.
Kerk Jeruzalemkerk Grljpensteinstr.
9.30 uur ds P. Sneep, 6 uur de heer
J. van Leeuwen te Nieuwkoop. Oud
Geref Gem. Kerkgebouw Hooftstraat
240 9.30 uur en 4 uur Leesdlensten.
Rem Geref Gem. Van Mandersloo-
straat 10.30 uur Streekdienst te Gou
da. Baptisten Gemeente 10 en 6.30 u.
ds. Koekkoek, R.K. St. Bonlfacius-
kerk (zat. 7 uur) 8.30. 10 11.30, 6 uur.
RK Plus X kerk (zat. 7 uur) 7.30, 9
10.30. 11.45. en 6.30 uur.

Benthuizen Geref. Gem. 9.30 uur
leesdienst. 3 uur ds. Honkoop
Moercapelle.

Hooginade Herv. Gem. 10 uur
ds P. Schoonenboom. RK Kerk (zat 7
uur) 9 en 11 uur.

Katwijk aan den Ryn Herv
Gem. Dorpskerk 9.30 u. ds. A. Mak-
kenze (HD) 6 uur ds. A. Baas, Ont-
moetlngskerk 10 uur ds. A. Baas HD
6.30 uur ds. A. Makkenze. Gymnastiek
lokaal Otto Baron van Wassenaer v.
Catwijckschool 10.30 uur ds. C. Beze-
mer te Schevenlngen, Geref. Kerk 9.30
uur da. I. Groenenberg te Den Haag
7 uur ds. R. de Vries te Katwijk aan
Zee. R.K. kerk za. av 7 8. 9.30 en
11.15 uur, de Wllbert za av. 6.30, 6.30
uur.

Katwyk aan Zee Herv Gemeen
te te Nieuw# Kerk 10 u. ds. A. W van
der Plaa. van Ooltgensplaat, (oppas

Hoewel er nog lang niet voldoen
de bomen staan kan het fonds er
met trots op wyzen, dat in 1971 de
100 miljoenste boom in Israël wordt
geplant. Men kan iemand eren door
op zUn naam één of meer bomen
in Israël te laten planten, hetgeen
ln Joodse kringen al tientallen ja
ren gebruik ls. 't Is echter ook mo-
gelyk een park (minimum 2000 bo
men» of een woud (minimum 10.000
bomen te stichten om zodoende ie-

dienst) 6 uur ds. W. Chr. Hovlus (af-
scheldsdlenstOude Kerk 10.00 u ds
J. G. van Ieperen (oppasdienst) 4.45
uur samenzang, 5.00 uur ds. J P. van
Roon. Jeugddienst, onderwerp „Wat ls
nu eigenlijk het ware geloof", Ich-
tuskerk 10 uur ds. J. Kramer, van
Aalsmeer (oppasdienst), Pnlelkerk:
0.30 uur ds. W. Vroegindewey (oppas
dienst) 5 uur ds. H J. van Achter
berg van Leiden. Groen van Prinste-
rerschool 10 uur ds J. C van Hun-
nik. Zeehospitium 8.30 uur ds. J C
van Hunnlk. Ziekenhuis „Overduln".
2 uur d6. J. G van Ieperen. geref
Kerk Vredeskerk 9.30 uur ds. F Pyi-
man, 5 uur ds. I. Groen. Triumfator-
kerk 9.30 uur ds R. de Vries. 5 uur
ds. F. Pijlman. Chr Geref. Kerk 10
uur ds. H. C. van der Ent. 5 uur ds.
H. C. van der Ent. Geref Kerk vrij
gemaakt 9.00 uur ds. N 't Hart. van
Steenwyk, 7 uur ds. N 't Hart 11. u.
ds. C. J. Breen, van Amsterdam 5 u.
leesdienst. Geref. Gem Remisestraat
10 en 5 uur ds. Van der Bijl, Ger
Gem. in Nederland Kerkgebouw Lou
westraat zaterdag 5 september 7.30 u.
Student A. van den Berg. Volle Evan-

feliegemeente Katwijk (Voorstraat
00) 10 uur dienst.

Koudekerk Herv gemeente 10 u.
(HD) en 7 u. ds. Quak Geref Kerk
10 en 7 uur ds. Swlerts.

Leiderdorp Herv. Gem. (in ge
ref. kerk) 9 uur ds. J. P Honnef
(Schepplngskerk) 11 uur ds. A Geen-
se. Geref Kerk (Hoofdstraat) 10.30
u. ds. F. C. Zwaai. Winterswijk. Be
vestiging ds. Van Netten. 6.30 u ds
J. A. van Netten (intrede). Schep-
pingskerk (Van Poelgeestlaan) 9.30
uur ds. Van Loenen 5 u. geen
dienst R.K Kerk Menswording (zat.
av. 7.30) 9. 10.30 en 12 uur. Meerburg
«zat. av. 7 uur) 8.30. 10. 12 en 6 uur.

Lelmulden Herv. Gem 9.30 u. ds.
A. Vtnk. 6 u. mevr ds. Geense geref.
predikant te Leiderdorp. (Gemeensch.
Jeugddienst met de geref.) Geref kerk
9.30 uur ds. W. van den Bos te PtJij-
acker, 5 uur Gemeensch Jeugddienst ln
de herv. kerk voorgangster mevr. ds.
Geense te Leiderdorp RK kerk (zat.
7 uur) s.30, 9.30 en 11.16 uur.

Llsse Herv. Gem. Grote kerk 10
uur ds. H. J van Achterberg te Lei
den, 7 u. ds. J. van der Velden, Helv.
kapel 10 u. ds. J van der Velden,
Geref Kerk 10 en 7 uur drs. A. H.
van der Woude. Chr. geref kerk 10
en 4.30 u. ds. D. H. Blesma, Geref.
Gem. 10 en 4 uur ds. A. Verhoef van
Lethbridge (Canada) Geref. Kerk vr.
gemaakt 10 en 4.30 uur. ds. J. J.
Verbuur. Oud geref. gemeente 9.30.
en 3 uur Leesaiensten (maandagav 7
7.30 uur de feerw. heer J Schinkels-
hoek, van Kampen). Ned. Prot. Bond
10.15 uur dhr. P. Hulsbos, van Sas-
senheim. Aktie Kruistochten Nederl.
Maandagav. 8 uur Ev&ngellsatledlenst
ds. J. Gravendeel, in Gasthuis Wel
kom, Bondstraat. RK Kerk St Aga-

mands naam met Israël op bijzonde
re wijze te verbinden.

Het planten van een boom kost
f. 7,50

In het 25ste jaar van onze bevrijding
is het feit dat wijlen H. M Koningin
Wilhelmina 90 jaar zou zyn gewor
den. aanleiding geweest om te ko
men tot het stichten van een woud
op haar naam Dit woud zal dicht
by Nazareth worden geplant. Het is
voor het eerst dat op naam van een

lid van het Huis van Oranje een
woud in Israël wordt aangelegd.

Negentig jaar

Het Joods nationaal Fonds wil aan 1
alle Nederlanders, die op 31 augu6-
tus 1970 de leeftijd van 90 jaar be- j
reikten, als zeer speciaal geschenk i
een certificaat aanbieden, waaruit
blykt dat op hun naam door het
Joods Nationaal Fonds een boom in
het Koningin Wilhelmina-woud is
geplant.

Iedereen die hiervoor in aanmer

king komt. wordt verzocht dit schrif-
telük op te geven aan het Joods Na
tionaal Fonds. Joh. Vermeeretraat
22 te Amsterdam onder byvoeglng
van een afschrift van haar of zyn
1 geboortebewys of van een ander
stuk waaruit de juiste geboorteda
tum blykt.

In de omgeving van Nazareth tref
fen wU diverse wouden aan. die op
naam van vorsten staan: Koning Al-
bert van België, Koningin Elisabeth
van België, Koning Boudewyn van
België, Koning George V van Enge
land. Koningin Elisabeth II van En
geland. Koning Gustaaf VI Adolf van
Zweden, Koningin Cristiaan van De
nemarken en Koning Haakon VII
van Noorwegen, zy allen hebben een
woud in Israël.

Ook het Winston ChurciM-woud en
Het George Wash 1 ngton - woud beun
den zich in de omgeving van Naza
reth.

Door de aanleg van het Koningin
Wilhelmina-woud wordt er een le
vend monument gesticht voor de
vorstin, die het Nederlandse volk
in zyn zwarte dagen tot steun «n
voorbeeld is geweest.

thakerk 8.30, 10.15, 11.45 en 7 u. zat,
av. 7 u. Dependance Poelpolder (aula
prot. chr. school) 8.30 en 12 u. Maria-
kerk 8.30 u. 10.30, 12. 5.30 u. zat. av.

7 u Engelbewaarder 7.30. 8.45. 10.45
en 5.45 u. zat. av. 7 u.

Nieuwkoop Herv Gem. 9.30 u.
ds. de Jong te Loosdreclit 6.30 u. ds.
G. van Doorn, Geref Kerk 9.30 u. en
6.30 u. ds. J. E Brederveld te Lelden
Rem. Geref Gem 10.30 uur Streekd.
te Gouda. Chr Geref Kerk 9.30 u. de
heer J. van Leeuwen. 6.30 u. ds. P.
Sneep te Alphen aan den Rijn. RK
kerk (zat. 7 uur) 7.30. 9, 10.45 en 7
uur.

NTeuwveen Herv Gem 9.30 uur
ds. W. Bouw te Kenya, 6.30 uur ds.
J Gebraad, geref. kerk 9 30 uur en

6.30 uur d6 J W. van Otterloo te
Amsterdam. RK kerk (zat. 7 uur). 9
10.45 en 5 uur

Noonluyk-Binnen: Herv Gem. 10
uur dr. J. O. B. Jansen (HD). 7 uur
ds H. Oostinga (Lisse). Geref. Kerk
9.30 uur ds. C. Warner. 7 uur ds. W
Dekker. Van den Berghstlchtlng 11
uur ds. C. Warner, Ned Prot. Bond.
10.30 uur ds. P. M. Luca (Amster
dam) RK Kerk (zat. av. 7 u.) 8 30
11.15. en 5.30 uur.

N'oordwyk aan Zee Herv. Gem.
Hoofdstrat 10 uur dr. G P. H. Locher
(Oegstgeest), Kapel Hoofdstraat 7 u.
dr. J. G. B Jansen. De Rank 10 u.
ds A. L. Lapré (HD). Geref. Kerk 10
uur ds W Dekker. 7 uur ds C Waar-
ner. Sole Mlo 9.30 uur ds. B Bouma
Herv Ger Evangelisatie 11 uur geen
dienst (Herv Kapel. Hoofdstraat) 3 30
uur ds. W. Vroegindewey (Katwijk a.
Zee). RK Kerk (zat. av 7 uur) 7.30
I 9. 10.30 en 12 uur.

Nnordwijkerhoiit Herv. Gem 10
- uur ds. J. Streefland (H. Doop) RK
Kerk St Jozef (zat. av. 7 u.) 7.30.

8 45. 10 15. 11.30 en 7 uur. 8t Viktor
izat.av 7 uur) 8 00. 9 30. 11 00 en 6
uur. H. Hart van Jezus In de Zllk
izat. av 7 uur) 8.30, 10.00 en 11.30 u.

l'egsi Herv. Gemeente groe
ne kerk 10.30 uur ds. I Irlk (Paulus-
kerk) 10 uur ds W. E Verdonk (ge-
I zinsdienstGem centrum 7.30 uur
gespreksdienst over (Alg. Kerkverga
dering, wat nu?, vrijz. herv. (gemeen
te centrum) 10.30 uur ds. J. Heidlnga
te Haarlem. Geref Kerk 10 en 7 u.
drs. G. P Nooteboom (Indonesië):
Geref. Kerk (vrljgem.) 8.30 en 3 uur
d6. J. v. d. Haar. R.K. Kerk (zat. av.
7.30 uur) 9, 10.30 12 en 7.30 uur. Bo-
naventurakapel (zat. av. 6.80 uur) 8,
10 en 11 uur.

Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
u ds Lalleman. Geref Kerk 9.30 u.
en 6.30 u. ds. G. O. N Veenhulzen te
Alphen aan den Rijn Rem Geref..
Gem. Geen dienst R.K. Kerk (zat. 6.30
uur). 8. 9.16. 10.30 en 12 uur.

Rynsaterwoude Herv. Gem. 0 30
uur en T uur ds. T. H. O os ten brug

Chr. Geref. Kerk 9.30 uur Dienst de6
Woords 2.15 uur ds. G. Bouw te Sche
venlngen. R.K. Kerk (zat. 7 uur) 7.30
0.30 en 11.15. uur.

Rijnshiirg Herv. gemeente (gro
te Kerk) 9.30 uur ds. I. Wisse, 5 u.
ds. H. van Gosllga (Bethelkerk) Ó.30 u.
ds. Van Goellga, 5 uur ds. Wisse geref
kerk Petrakerk 9.30 uur ds. J. P
I-rins te Den Haag Loosduinen. 6 u.
I ds. Bijleveld. Immanuelkerk 9 30 uur
ds v d. Linde (Bevestiging van ds. P
Huisman) 7 uur ds Huisman (in
trede) Maranathakerk 9.30 u. ds. By-
I leveld. 5 u. ds J. P. Prins Geref
Kerk (vrijgem.) 10 en 5.15 uur ds. K.
Deddens Chr. Geref Kerk 9.30 en 5
uur ds De Vries RK Kerk Tulnb
school (ast. av. 7 uur) 10.30 uur.

Sa*.«enhelni Herv. Gem. 9 en
10.30 u. ds. A. Westra. 6.30 u. da. H.
v. d. Gleaen. Nleuwerkerk a/d IJasel.
Oeref. Kerk 9.30 u. ds. J D. te Win
kel 5 u. ds. H. v. d. Berg. Chr. Oeref
Kerk 10.00 en 5u ds. L S den Boer
RK Kerk (zat av 7 u) 8 9.30. 11
en 5.30 uur.

Valkenburg Herv. gemeente 10 u
en 6.30 u. ds. G. Zonneveld. Geref.-
Kerk 0.30 uur kand. Van Andel 6.30
u ds. G. van Laren te Leiderdorp,
Geref. Kerk (Vrijgemaakt) 0.30 uur
leesdienst. 7 u. dr. C. J. Breen

Voorhout Herv gemeente 10 uur
ds J. M. Snijders te Warmond. R K
Kerk (zat. 8 enl9.00 uur) 7.30. 9
10.30. 11.45 en 17.30 uur.

Voorschoten Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u. Ds Meljerlng. 7 u. ds. Sa
raber (H Avondmaal), Hulp en Hel!
10 u ds Verheul. Aula Noord-Hof
land 10 uytr ds. de Beus (H Doop)
RUndiJk 10 u. ds. Saraber Geref. kerk

9 u. en 10.30 u ds. de Zeeuw. 5 uur
Geref Kerk (Vrljgem.) 10 en 5 uur
ds. F de Vries. R.K. Kerk Laurentlus
(zat av. 7 u.) 7.30 9 10.30. 12 en 5
u. Moeder Gods (zat av 7 u.) 8. 10
11.30 en 6 uur.

Warmond Herv. Gemeente 10 u.
ds. F. C. Xamma uit Oegstgeest. 7 u
Ds. J. M Snijders R.K. Kerk (zat
av. 7 u.) 8. 10 en 11.30 uur.

Wassenaar Herv. Gemeente
Dorpskerk 10 u. dr. Th. C Frederlk-
se. 4 u. ds. C. van den Bergh. Kat
wyk aan Zee, Klevletkerk 10 u. da. J.
T. Wlerama. Messlaekerk 10 u. ds. J.
A. G. van Zanten, 7 u. openlngsd.,
winterwerk. Dorpscentrum 9.30 u. J.
Henzen. Leiderdorp. 10 u. klnderdlen-

10 en 7 u. ds. L. Bech Zy liaan 10 u
ds. B. ter Haar. Rotterdam 7 u ds.
H. Sweepe, Schevenlngen. Ned. Prot.
Bond Lange Kerkdam 10.30 u ds J
G Jacob#, den Haag. R.K Kerk Wil-
Ubrordus (nat. av. 7 u> 8. 9.30 11. 12 15
en 5 u. Goede Herder (zat av 5 u.)
8.30. 10 en 11.30 uur Joseph (zat av.
7 u.) 7.30, 845, 1030 12.16 en 7 uur.

Wnuhrugge Herv. gemeente 0.30
«ur br. Goedhart, Nieuwkoop 6.30 ds

Pieterskerk - Leiden

(Foto LD/Holvast?

van Dijk, Zuiltchem. geref. kerk 9.30
en 6.30 kand. van Cretner Amster
dam.

Zevenhoven Herv Gem. 9.30 u.
ds. Reljenga, De Hoef 7 u. da. Reijen-
ga. Geref. Kerk 9.30 uur en 7 uur
ds K Vegter te Oegstgeeet. R.K. kerk
(zat. 7 uur) 7.35. 9 en 10 45 uur.

Zoeterwoude Herv. Gem. 10 uur
ds. L. Boer te Hazerswoude. R.K.
Kerk St. Jan Zuldbuurtseweg (zat. av
7.30) 7.30, 9 en U uur. RK Kerk St.
Aluslua Kapel (zat 7 u.) 7.30, 9. 10.30,
en 11.30. R.K. Meerburg (zat. 7 u.)
8.45, 10.30 12 en 6 uur.

Zwaminerdani Herv Gem. 10
u. dr. Stam te Rotterdam 6.30 u. ds
heer Vink te Katwijk aan Zee. Geref.
Kerk 11 u. ds. L Buitenhuls te Bo
degraven 6.30 u. ds. A. Treurniet te
Woerden. Rem. Gerei Gem. 10.30 u.
Streekdienst te Gouda RJC (zat. 7
u.) 8, 10, 11.30 en 6.30 uur.