Earner oordeelde verdeeld
ver gesprek met Soeharto
Benzinebom politie bureau ingegooid
Soeharto nodigt
Koningin uit
voor tegenbezoek
Amsterdamse pers wil
onderzoek solidariteit
bij krantenredacties
Tot diep in de nacht onrustig in Den Haag en Capelle a.d. IJssel
Van Mierlo (D'66)
Onzinnig gesprek"
Schmelzer (KVP)
Openhartig en ernstig'
Examen moet in
een keer kunnen
rDAG 4 SEPTEMBER 1970
j
LtLDSCB DAGBLAD
PAGINA 7
(Van onze speciale verslaggever)
lN HAAG (GPD) „Zo hoeft het voor mij niet
en „Dit was een zeer onzinnig gesprek.
dus typeerden respectievelijk de kamerleden Den Uyl
IA) en Van Mierlo (D'66) het gesprek dat de com
es van Buitenlandse Zaken en van Ontwikkelings-
en Handel uit de beide kamers gistermiddag geza-
ijk hadden met het Indonesische staatshoofd.
name de heer Van Mierlo
,ch in negatieve zin uit over
discussie, die plaatshad in
ebouw van de Eerste Kamer
voorzitterschap van de
fractieleider in de Tweede
ff, drs. W. K. N. Schmelzer.
gesprek ademt de onvrije
waarin dit bezoek van de In-
sche president plaatsheeft",
Van Mierlo, die er nog aan
gde dat het verloop van het
ik hem nog eens van de juist-
van zijn standpunt, dat het
bezoek beter een paar maanden
;unnen worden uitgesteld, had
ligd. „Onder de indruk van het
rde in Wassenaar was het een-
j onmogelijk tot een zinnige
sie te komen", zo zei de trac
er van D'66.
heer Den Uyl voerde voorname-
raktische bezwaren aan tegen
ng van zaken bij het gesprek,
'aren teveel parlementariërs,
Bveel vragen stelden, om be
ft problemen werkelijk enigszins
diepen".
heer Schmelzer stelde zich po-
>r op. Hy zei het gesprek met
aal Soeharto nuttig te hebben
den, omdat het vooral het ka-
van een uitwisseling van in-
itie had. Schmelzer prees de
en de openhartigheid waarmee
donesische president op de vra-
an de kamerleden was ingegaan.
>t de president zeer veel prys
op dit onderhoud, wordt toch
vel geïllustreerd door het feit
Üj anderhalf uur met ons dis-
ierde. in plaats van de aanvan-
geplande tyd van nog geen
aldus de KVP'er op de onmid-
c na afloop van het gesprek
iden persconferentie.
Vertaalmoeilijkheden
,t betreft de beantwoording van
agen door de president was het
a-iyk dat de vertaling aanleiding
ot misverstanden. De kamerle-
spraken Nederlands, Soeharto
oordde in het Behasa Indonesia,
ertaler bleek te weinig getraind
-t simultaan vertalen, als gevolg
5 van byvoorbeeld de beantwoor-
van de door de Den Uyl gestelde
j over de mogelykheid van be-
aan de Indonesische politieke
ngenen door het internationale
Ie Kruis niet geheel begrypelyk
cwam. Volgens Den Uyl moet
arto hebben geantwoord dat
EM idee by de Indonesische rege-
zeer zeker goed zou vallen".
beer Sirie, pers-attaché van de
•nesische ambassade, die even-
by de discussie aanwezig was
sest, verklaarde echter dat de
Ident zou hebben gezegd: „Dit is
volkomen nieuw idee voor de In
dische regering". Het Eerste ka-
5er *Mid voor de VVD, ir. J. Baas
aanwezig by het gesprek
kte in dit verband de veelbete-
~~-2nde opmerking: „Vertaalmoei-
^"Aeden moet u begrypen als een
^^^re uitdrukking voor ontwykende
oorden".
totaal hebben zeven perlementa-
vragen gesteld aan generaal
^Miarto. Dat waren: Den Uyl,
KVP Berghuis (AR)
v ek (BP), Van Mierlo (D'66) en
idhardt (DS'70).
p de vraag van Den Uyl of de
onesische regering toewerkt naar
situatie, waarin algehele vryheid
lf party vorming weer mogelyk is,
l de president geen concreet ant-
>rd gegeven. De KVP-er Mommer-
ig had de indruk gekregen dat de
p|u^atie voor de politieke gevangenen
de nabye toekomst beter zou wor-
l, wanneer Djakarta werkelijk zou
overwegen het internationale
terr^cte Kruis toegang te verlenen tot
kampen, waarin deze mensen wor-
1 vastgehouden.
Zuidmolukkers
onc^e heer Mommersteeg had ook de
ganijestie Van de Zuidmolukkers aan-
De mening van Soeharto is
noa^ en duideiyk: „Als de Zuidmo-
tkers zich wensen op te stellen als
donesische staatsburgers, dan zal
ftkarta in beweging komen om hen
helpen him problemen op te los-
f-
een vraag van Van Mierlo over
ze kwestie had de president ge-
itwoord: „iedere daad die niet in
ereenstemming is met de gedachte
.n de Indonesische eenheidsstaat
^.1 door het volk van Indonesië als
Xlrraad worden ervaren."
^.Generaal Soeharto heeft de moge'
kheid van knoeiery met Nederland-
i ontwikkelingsgelden, waarover de
.VP-er Mommersteeg een vraag
telde, uitgesloten geacht. „Daar kan
Jen sprake van zyn", zo moet het
adonesische staatshoofd hebben ge-
De anti-revolutionair Berghuis had
pïnformeerd naar de verhoudingen
m christen en moslims in Indo-
Soeharto had hem de verzeke-
a^^ssei
ring gegeven dat er op het punt van
de godsdienst in zyn land volkomen
gelykwaardigheid bestaat.
Vrees voor EEG
De WD-er Baas had gevraagd
naar de mogelykheden voor Indone
sië om tot een grotere connectie te
komen met de Europese markt. In
verband hiermee merkte hy op dat
in Djakarta grote vrees bestaat voor
een verdergaande economische sa
menwerking met EEG-landen omdat
men vreest daarmee de politiek van
„non-alighment" in gevaar te bren
gen. Zyns inziens dient de Indone
sische regering zich over deze angst
heen te zetten omdat een bepaalde
vorm van associatie met de EEG zeer
wel in het voordeel van de Indone
sische economie kan werken.
Het kamerlid Goedhardt wilde
weten of Djakarta overweegt officiële
betrekkingen met Nationalistisch
China (Taiwan) aan te knopen. Pre
sident Soeharto moet daarop hebben
geantwoord, dat de betrekkingen met
Taiwan vooralsnog uitsluitend op het
gebied van de handel worden uit
gebreid en verbeterd. Ook had Goed
hardt zyn bezorgdheid uitgedrukt
over het feit dat Djakarta een ver
tegenwoordiger van de militante be-
vrydingsbeweging El Fatah „vrien-
deiyk" had ontvangen.
Soeharto had hem duideiyk gemaakt
dat zyn regering de zaak van de Ara
bische volkeren en die van de Pa-
lestynse vrijheidsstrijders met sym
pathie volgt. Het feit. dat El Fatah
steun ontvangt uit Communistisch-
China aldus beweerde de heer
Goedhardt was voor hem geen
belemmering geweest deze vertegen
woordiger van El Fatah vriendeiyk
te ontvangen. „Wy weren uitsluitend
subversieve elementen uit ons land",
zo moet de Indonesische president
hebben gezegd.
Protest
Twee partyen waren uit protest
tegen de praktyken van het regime-
Soeharto niet naar de by eenkomst
gekomen: CPN en PSP. Het kamer
lid Van der Spek zei: „Ik ga niet
naar een by eenkomst waar het ac
cent veel te zwaar op het eerbetoon
ligt en waar een echte discussie niet
mogelyk is". De heer Jongeling
(GPV), bekend om zyn sympathieën
voor de zaak van de Zuidmolukkers,
kon de discussie wegens plotselinge
verhindering niet by wonen.
Aan het einde van de persconfe
rentie zei de heer Schmelzer dat
wordt overwogen om een letteriyk
verslag van het gesprek met gene
raal Soeharto openbaar te maken.
Een dergelyk verslag zal evenwel
nog geruime tyd op zich laten wach
ten, omdat eerst alle sprekers
waaronder generaal Soeharto in
concept kennis moeten kunnén ne
men van wat de bandopnameappara-
tuur heeft geregistreerd.
President Soeharto heeft gis
teren een gesprek gehad met en
kele kamercommissies. Op de fo
to v.n.l.r. minister Luns, mr. M.
drs. W. KN. Schmelzer, -president
Soeharto, min. Adam Malik van
Buitenlandse Zaken en de Indo
nesische ambassadeur in ons land
de Niet, voorzitter Eerste Kamer, I Natadiningrat.
AMSTERDAM (GPD) De Am
sterdamse pers heeft gistermiddag
een resolutie aangenomen waarmee
het bestuur van de Nederlandse
Vereniging van Journalisten (NVJ)
wordt opgedragen by alle Nederland
se krantenredacties een onderzoek
in te stellen naar de solidariteit in
deze categorie werknemers. Dit met
het oog op in de nabye toekomst mo
gelyk noodzakelyke acties. Een verte
genwoordiger van het NVJ-bestuur,
W. Klinkenberg, heeft de resolutie
in ontvangst genomen.
De Amsterdamse pers. de groot
ste afdeling binnen de NVJ. nam de
resolutie aan op een protestvergade
ring die werd gehouden na het be
sluit per 1 oktober de Nieuwe Rot
terdamse Courant en het Algemeen
Handelsblad gedeeltelyk samen te
voegen met het dagblad De Tyd.
Maandag jJ. hebben de redacties
van deze drie dagbladen, nadat vo
rige week vrijdag de samenvoeging
was aangekondigd, besloten „geen
enkel besluit omtrent het journalis
tieke element in de drie dagbladen
te aanvaarden, tenzy een dergelyk
besluit de goedkeuring van de be
trokken redacties heeft." De bedoe
ling hiervan is geen structuren op
gelegd te krijgen die tegen de zin
zyn van de journalisten die verant-
woordelyk zyn voor de redactionele
inhoud van hun krant. Het bestuur
van de NVJ heeft zyn adhesie be
tuigd met deze verklaring.
De Amsterdamse Pers heeft zich
nu eveneens solidair verklaard met
dit besluit. Gistermiddag droeg de
drukbezochte vergadering de bestu
ren van de Amsterdamse pers en de
NVJ op. in nauw contact met de
betrokken redacties maatregelen voor
de bereiden die op de meest doel
treffende wyze deze solidariteit in
praktyk kunnen brengen."
De vergadering „doet een beroep
op alle Nederlandse Journalisten hun
daadwerkelijke steun aan deze maat
regel te verlenen."
Autorijscholen bijeen
AMSTERDAM (ANP) Het hoofd
van de sectie ry proef voor gevorder
den van de verkeersafdeling van de
A.N.W.B. de heer F. Schalk, heeft op
het nationaal autoryschool congres,
dal vandaag in het Amsterdamse
RAI-gebouw werd gehouden gezegd
dat de werkelyke goed en gedurende
een voldoend aantal lesuren opgelei
de kandidaat in principe voor het
eerste ry-examen moet kunnen sla
gen. Maar dat de overgrote meerder
heid van de kandidaten dit deson
danks niet presteert, komt in de eers
te plaats door de onbekwame zich rij-
instructeur noemende lieden ver
zorgde ryopleiding. In de tweede
plaats de neiging van vele kandida
ten om voor 'n dubbeltje op de eerste
rang te willen zitten en ook omdat
het ry-examen een „belaste" zaak
is geworden. De heer Schalk vroeg
zich dan ook af of het centraal bu
reau voor de afgifte van ryvaardig-
heidsbewyzen, eventueel in samen
werking met organisaties van autory-
schoolhouders, mogeiyk iets aan „pu
blic relations" zou moeten doen met
de bewuste opzet de publieke opinie
over het ry-examen en de image van
de examinatoren te verbeteren.
Andere punten, waaraan tydens
de ry-examens in de toekomst aan- i
dacht zou moeten worden besteed zyn
volgens de heer Schalk de manier
van sturen en de technische behan
deling van de auto. alsmede het punt
van verkeersinzicht.
DEN HAAG (GPD) Presi
dent Soeharto heeft Koningin
Juliana uitgenodigd op korte
termyn een tegenbezoek te
brengen aan Indonesië. Dat ge
beurde tydens een galadiner dat
Koningin Juliana en Prins
Bernhard in het Huis ten Bosch
aan de president en mevrouw
Soeharto aanboden ter gelegen
heid van het officiële bezoek
van het Indonesische staats
hoofd aan Nederland.
„Het zal voor ons een grote
eer en genoegen zyn", aldus pre
sident Soeharto.
Koningin Juliana sprak in
haar tafelrede haar grote vreug
de uit over de komst van de
president en wees er op dat Ne
derland dit gebaar van Indone
sië als een wel zeer byzondere
gebeurtenis ziet. De koningin
wees er ook op. dat Prins Bern
hard tydens zyn bezoek aan In
donesië, in de lente van dit jaar,
een onvergetelyke en overweldi
gende gastvryheid had onder
vonden zowel van de president
en zyn vrouw als van het hele
Indonesische volk.
„Uw bezoek", zo vervolgde de
koningin, „wordt door de Neder
landse natie beleefd als een his
torisch moment. Zy voelt hierin
de voltooiing van een eeuwen
lange ontwikkeling, die in deze
eeuw vele jaren onze hoofden,
maar vooral onze harten zo zeer
heeft beroerd. Het geeft
grote voldoening, elkander nu
eindeiyk in de persoon van het
staatshoofd zelf, als broederlan
den in volle vryheid te kunnen
ontmoeten."
Hierna wees de koningin op
het feit, dat hoe wonderbaarlyk
het ook mocht zyn juist uit alle
wederzydse emoties een diepe
vriendschap was gegroeid tus
sen beide volken. „Veel Neder
landers zyn er steeds geweest,
die oprecht hun beste krachten
hebben gegeven aan uw volk,
dat zy lief hadden als hun eigen
volk, of meer", zei Koningin
Juliana, doelend op het verle
den. Sprekend over het heden
zei de koningin: „Wij weten van
de problemen, waarvoor u en
tiet Indonesische volk zich nog
gesteld zien en begrijpen de
worsteling om deze moeilykhe-
den, die zo verschillend beoor
deeld worden, op te lossen.
Op allerlei wyze blijkt, dat In
donesië thans onze medewerking
zoekt op die terreinen, waarop
het internationale samenwer
king begeert. Onder de andere
buitenlandse gegadigden, onder
vindt Nederland vaak Indone
sië's voorkeur, en ook hierin on
derscheid ik duideiyk, onder de
andere dryfveren die daartoe
leiden, die van de hechtheid
van die wonderbaarlyke vriend
schapsband".
De koningin bracht aan het
slot van haar redevoering een
dronk uit op haar gasten en op
het heil van het Indonesische
volk en de groeiende wederzydse
vriendschap tussen Indonesië en
Nederland.
Koningin Juliana over
handigt het geschenk van de
Nederlandse regering, het
historische handschrift van
de Nagarakrtagama aan de
Indonesische president Soe
harto.
CAPELLE AAN DE IJSSEL/
DEN HAAG (GPD, ANP) De
afgelopen nacht zijn opnieuw
moeilijkheden ontstaan tussen
bewoners van het Ambonezen
kamp en de politie in Capelle
aan de IJssel. Omstreeks twee
uur vannacht werd er plotseling
een benzinebom het groepsbu-
reau van de politie binnenge-
worpen. Een tweede bom werd in
een buitenstaande politiewagen
gedeponeerd. In het bureau kon
het vuur snel gedoofd worden,
maar de auto brandde geheel uit.
Het personeel van het groepsbu-
reau vroeg versterking en deze werd
verleend door vyftig man van de
mobiele eenheid van de rykspolitie,
die in Den Haag is gestationeerd.
Deze versterking kwam met vier
overvalwagens, waarna de rust terug
keerde.
Eerder gisteravond waren twee
auto's van de rykspolitie in de Am-
bonezenwyk door jeugdige bewoners
met stenen en flessen bekogeld en
zwaar beschadigd. Politiemannen
liepen daarby lichte verwondingen
op. Donderdagmiddag hadden onge
veer 40 jonge Ambonezen geprobeerd
de woonwyk te verlaten, vermoedeiyk
met het doel naar Den Haag te gaan.
zy deden dit door een busje als
dekking te gebruiken en daarachter
en daarnaast lopend op te rukken
in de hoop zich zo een uitweg te kun
nen banen. De op wacht staande
agenten hebben de Ambonezen tot
staan weten te brengen, echter niet
nadat zy waarschuwingsschoten had
den gelost.
De politie in Den Haag heeft gis
teren meer dan veertig arrestaties
verricht. Onder de arrestanten, van
wie een aantal na verhoor weer op
vrye voeten is gesteld, bevonden zich
Zuidmolukse mannen bewapend met
messen. In één gevel bracht de po
litie een arrestant op, die in het be
zit bleek te zyn van een pistool. Het
was overigens de hele avond rumoe
rig in de binnenstad en het Bezui-
denhoutkwartier
Er waren tameiyk veel kleine groe
peringen, voornamelyk jongeren, die
onrust zaaiden door met bierflesjes,
benzine- en rookbommen te gooien.
Een enkel verkeersbord werd ver
nield.
De politie had handenvol werk aan
de handhaving van de orde. Door de
plotselinge extra-assistentie, die
's middags moest worden verleend by
relletjes werd er nogal wat geschoven
met manschappen, zodat er in de
loop van de avond een peloton van
de marechaussee zoek was. De lei
ding van de bewaking was bezig de
vervanging van de troepen in een
schema te gieten, toen er door im
provisatie en onoverzichtelykheid
enige moeilykheden dreigden. Korte
tyd later was het zoekgeraakte pelo
ton opgespoordhet lag te slapen om
nieuwe krachten op te doen om de
afgelopen nacht te worden ingezet.
Achttien personen, merendeels Zuid
molukkers, werden gistermiddag om
kwart over twee op de Leidse Straat
weg opgepakt wegens wanordelyk ge
drag. Op het politiebureau zaten
toen reeds enige uren twee Zuidmo
lukkers die op het Station Holland
Spoor werden aangetroffen in het
bezit van uitbeenmessen.
Kort na half twee werden op de
Vyverberg drie mannen aangehou
den die in het bezit waren van een
pistool. Van dit drietal had een de
Indonesische nationaliteit. De ande
ren waren afkomstig van West-Irian.
Vier vrouwen werden op de Hof
weg aangehouden, zy demonstreer
den tegen de aanwezigheid van Soe
harto met borden en spandoeken.
Een student, die de politie beledigde,
werd opgepakt evenals een scholier
die de politie met stenen gooide. Kort
na half zes werden by de Leidse
Straatweg nog tien jongeren wegens
baldadigheid gearresteerd. Een van
de jongens had een steekwapen by
zich.
De arrestatie van een Ambo
nees op het Buitenhof tijdens de
ongeregeldheden in Den Haag.