De rode beer wankelt
Rellen in Ulster
geen geloofskwestie
Gratis reizen
2 septemberdagen
voor65+ers
Priester gemarteld
voordelig uit met NS
1. Twee predikanten uit Ierland op bezoek
Braziliaanse bisschoppen:
De Tijd samen
met NRC en
Handelsblad
W
Francois Mauriac
ernstig ziek
ISRAEL VERWERPT HET PLAN VAN FULBRIGHT
In vogelvlucht
Olietekort
Zweden krijgt volgende maand algemene verkiezingen
Dienstplichtigen
ZATERDAG 39 AUGUSTUS 1970
LEID6CH DAGBLAD
PAGINA 9
(Van onze correspondent)
STOCKHOLM <GPD) In oppo-
litlonele kring in Zweden groeit lang-
nam maar zeker de overtuiging dat
de verkiezingen op 20 september
'de sociaal-democratische regering
[pottend de rode beer genoemd
lindelyk het loodje gaat leggen. De
«rkiezingen van september zullen
joor de eerste keer gelden voor het
lén-kamerparlement dat Zweden op
I januari 1971 krijgt.
De 5.640.000 stemgerechtigde Zwe
ien zullen 350 parlementsleden kie
len, plus 1500 leden der provinciale
[aten en 25.000 gemeenteraadsleden,
'oor de regering Palme is de onder -
,ang van de regering Wilson een te-
I en aan de wand geweest, dat duide-
Jk het vertrouwen in eigen gelede
ren zwaar heeft geschokt. Men hoopt
t kunnen voortgaan op het sedert
932 bewandelde sociaal-democra-
lische pad, maar zelden was de on-
ikerheid over de verkiezingsuitslag
roter dan nu. Dit blijkt ondermeer
It het feit dat men zich niet aan
e afspraak heeft gehouden de affi-
hering pas op 22 augustus te begin-
en. Op 10 augustus doken de eerste
jciaal-democratische plakkaten op
ide verschillende steden: tot groot
ngenoegen van de oppositie natuur-
jk. Moeilijk is het overigens om in
weden het woord oppositie te nemen
Dor wat het is. De agrarische cen-
umpartij, de liberale of volkspar-
j en de conservatieven hebben se-
>rt jaar en dag bewezen onderling
et tot overenstemming te kunnen
>men, hetgeen de kiezers wei-
g keus heeft gelaten. En van enig
rschil in doelstellingen tussen de
ciaal-democraten en de oppositie is
jna geen sprake. De onzekerheid va
i kiezers is nog groter gewor-
n doordat van oppositionele zijde
en enkele moeite gedaan is een ge-
menlijk verkiezingsprogramma op
fel te leggen. Men verzekert echter
t, als de verkiezingen worden ge-
jnnen binnen de korste tijd een re-
ringsprogramma wordt gepresen-
trd.
i heden geen privileges voor behoefti- ten en liet de oppositiepartij in de merparlement, dan is dit voor bijna
Van start
De verkiezinsgcampagne die inmid-
f (is van start is gegaan blinkt uit
P lor de aggressieve manier waarop
regeringszijde de oppositie in het
wordt gedreven, een bewijs te-
ier voor de onzekerheid betreffen
de eigen postie. De communisti-
e partij wordt echter meestal met
t gelaten. Die is bij de laatste ver
sing in 1968 door de Sowjet-in-
1 in Tsjecho-Slowakije vrijwel de
ond ingeboord. Dit „buitengebeu-
q" leverde de socialisten een onver-
chte winst op die voor het eerst se-
rt 1940 resulteerde in een absolu-
meerderheid in zowel Eerste als
reede Kamer. Maar in de 13 sedert
i einde van de Tweede Wereldoor-
l ln Zweden gehouden verkiezingen
bben de socialisten slechts 4 maal
5 procent van de stemmen gekre-
i, een aantal dat nu absoluut no-
is om de meerderheid in het één-
nerparlement te krijgen. Hierbij
ent men erop dat de communis-
en de chrisetlijk-democratische
rtij (KDS) de 4 procent drempel
t zullen halen en daardoor uit het
element verdwijnen. Natuurlijk is
socialistisch-communistische coa-
e mogelijk. Maar gaat het erom de
eringsmacht in handen te blijven
)den. dan behoort een coalitie van
J klisten en centrum-partijen eer-
'tot de mogelijkheden.
Vakbonden
Ie conservatieve, de liberale en de
itrum-partij vertegenwoordigen elk
meer dan 15 procent van de kie-
en zou men er uiteindelijk eens
keer in slagen het onderlinge ge-
ikel achterwege te laten dan
es- &kt men een goede kans de „rode
Dg, r" in de oppositie te krijgen. Te-
daar er duidelijk sprake is van
evredenheid onder de Zweedse be-
king, hetgeen zich o.a. heeft geuit
een serie stakingen. De rol die het
bondswezen in Zweden speelt is
10- rby van groot belang voor de ver-
de üngsuitslag en hier betreft 't na-
rlijk niet alleen de financiële
IQ.
leer en meer krijgt de indruk de
rhand dat het vakbondswezen te-
deel is geworden van het be-
fsleven en zodoende de belangen
de werknemers niet meer verte-
wfordigt op de manier die men
in verwacht. Tijdens een groot
ital van de wilde stakingen zo
lermeer in de LKAB-staatsmijnen
Noord-Zweden werd inmenging
vakbondszijde tijdens de onder-
idelingen van de hand gewezen.
Prijsstijgingen
ctle >e oppositie heeft genoeg argu-
aten om de kiezers er ditmaal
i te overtuigen dat het roer dient
vorden overgenomen. De prijsstij-
!en van de laatste tijd hebben
'onomische vormen aangenomen
ln de families waar de biefstuk
londag heeft moeten plaatsmaken
r spaghetti, wordt weinig begrip
ebracht voor het streven van re-
ingszijde een aanzienlijke verbe-
ng van de betalingsbalans te be
en. De prijzen van levensmidde-
i alleen zijn al de laatste 12 maan-
i gestegen met 10 procent. Dit
no? speciaal de mensen met lage
«mens. En Zweden neemt nog al-
11 de eerste plaats in waar het hu-
en belastingen betreft. Het valt
1 te ontkennen dat het land de
1 gste levensstandaard heeft van
st-Europa, maar de prijs die hier-
1 f moet worden betaald, wordt
hoog.
ie Zweedse burgers, is met de
1 tepel ingegoten dat sociale zeker-
gen zijn, maar rechten voor ieder
een. Nu men daarvan overtuigd is,
begint men zich bijvoorbeeld af te
vragen waarom er geen sprake is
van tandverzorging op ziekenfonds
basis. In 1964 werd dit al toegezegd,
maar anno 1970 hebben de sociaal
democraten het weer als verkie-
zings-slogan uit de ijskast gehaald
Hetgeen de kiezers eraan heeft her
innerd dat men de belofte van eer
tijds niet heeft gehouden.
Zelfs in sociaal-democratische
kring wordt af en toe wel eens ge
zegd dat het misschien zijn voorde
len zou hebben als de oppositie eens
aan de beurt zou komen. Ten eerste
zou dan snel genoeg blijken dat de
huidige sociaal-democratische be
leidsvorm het beste is en dat de op
positie het toch niet beter kan. En
ten tweede zou er een beetje oprui
ming worden gehouden in alle rege
ringsorganen, departementen, orga
nisaties etc. die gedurende deze lan
ge bijna 40-jarige regeringsperiode
zijn uitgegroeid tot ware bureaucra
tische gedrochten van parkinsonach-
tige afmetingen. De grote twistappel
tijdens de verkiezingsdebatten is
trouwens de Zweedse buitenlandse
politiek geworden, waarbij de nadruk
is kamen te liggen op de mogelijkhe
den van aansluiting bij de EEG.
Een woordvoerder van de conser
vatieve partij beschuldigde de so
ciaal-democratische partij van nala
tigheid en vooral laksheid wat het
zoeken naar aansluitingsvormen be
trof. Vreemd genoeg bracht daarop
de centrumpartij zwaar geschut in
stelling, steunde de sociaal-democra-
steek. Indien inderdaad na de ver- 100 procent te wijten aan het onver-
kiezingen van 20 september blijkt, mogen van de oppositie om tot sa-
dat de socialistische regeringstradi- menwerking te komen, men heeft
tie wordt voortgezet in het één-ka- I wel de kans maar niét de kracht.
WASHINGTON (AP) Vergele
ken met vijf Jaar geleden worden nu
tien keer zoveel Amerikanen ver
volgd. omdat zij proberen zich aan
de militaire dienstplicht te onttrek
ken. In dezelfde periode steeg het
aantal veroordelingen tot het drie
voudige. Een reden dat het aantal
veroordelingen niet gelijke tred
houdt is dat als de verdachte zich
bereid verklaart voor dienstplicht te
melden geen schuldig wordt uitge
sproken.
AMSTERDAM (GPD) De ge-
j welddadigheden van de laatste maan
den in Ulster hebben niets van
doen met de scheiding tussen rooms-
katholiek en protestant. Zij hebben
ook niets van doen met discriminatie
van ene of de andere bevolkings
groep want als er al van discri
minatie sprake is, is die er over en
weer. Ze worden aangestoken en ge
leid door mensen, die met de kerk
alleen maar in naam een band heb
ben, maar die overigens niet eens
weten wat t is, protestant of katho
liek te zijn. Een niet gering deel van
deze knapen heeft een strafblad of
tenminste een flink deel van zün
leven in een opvoedingsgesticht door-
FORTALEZA (AFP) Vijftien
aartsbisschoppen en bisschoppen uit
Noordoost-Brazilië hebben na afloop
van een bijeenkomst in Sao Luiz,
een communigué uitgegeven waarin
zij de federale politie in de staat Ma-
ranhao ervan beschuldigen de Bra
ziliaanse priester Jose Antonio Mag-
alhaes Monteiro gemarteld te heb
ben.
Deze priester werd op 3 aug in
Sao Luiz gearresteerd samen met
een Franse pastoor van' een naburige
parochie. Alleen de Braziliaanse
priester is gefolterd.
Enkele uren voor de publikatie
van het communiqué had het
hoofd van de federale politie van
Sao Luiz verklaard dat de priester
niet gemarteld is, maar „spontaan"
een bekentenis heeft afgelegd".
In het communiqué van de aarts
bisschoppen en bisschappen worden
de martelingen omschreven. Zo had
men de priester aan zijn knieën aan'
een staaf opgehangen, geschopt, ge
slagen en aan zijn haren getrokken.
Aan het eind van zijn krachten
had deze toen maar alles getekend
wat men hem had voorgelegd.
Elf van de veertien personen die
ervan beschuldigd worden in septem-
Rudolf Olma, een 27-jarige Pool
veroorzaakte een ontploffing aan
boord van een vliegtuig tussen
Katowice en Warschau. Hij pro
beerde het vliegtuig te kapen om
ermee naar Wenen te vliegen.
Maar de dynamiet die hij ter be
dreiging wilde gebruiken ontplof
te. Olma verloor een oog, tien
passagiers werden gewond. Op de
foto: wat er van een deur over
bleef.
ber 1969 te hebben deelgenomen aan
de ontvoering in Rio de Janeiro van
de Amerikaanse ambassadeur Burke
Elbrick, zijn door een Braziliaans
militair tribunaal veroordeeld tot ge
vangenisstraffen van twee tot acht
jaar. Slechts vier der beklaagden
waren aanwezig. Zeven werden bij
verstek berecht. De zaak van de ove
rige drie werd niet behandeld daar zij
drie maanden geleden uitgewis
seld tegen de eveneens ontvoerde
Westduitse ambassadeur het land
konden verlaten.
AMSTERDAM <ANP) De be
sturen van de Nederlandse Dagblad
unie N.V. en de Verenigde Neder
landse Uitgeversbedrijven N.V. heb
ben in beginsel besloten tot samen
werking bij het uitgeven van de tot
de NDU behorende dagblad NRC-
Handelsblad enerzijds en het tot de
VNU behorende dagblad De Tijd an
derzijds.
In een vrijdagavond uitgegeven
communiqué zeggen beide concerns
dat zij zich hebben laten leiden door
de overweging dat zij de genoemde
dagbladen hun eigen karakter willen
doen behouden, terwijl toch de con
currentie van de etherreclame en de
voortdurende kostenstijgingen tot
maatregelen nopen.
Het is de bedoeling dat de samen
werkende journalistieke, commerciële
gebracht. De rellen treffen ook de
beide bevolkingsgroepen in gelijke
mate. katholieken zo goed als pro
testanten.
Dit vertellen twee Presbyteriaanse
predikanten uit Belfast, ds. H. R. Al
len en ds. W. J. Vance, die on uit
nodiging van de Nederlandse Her
vormde Gem. van Amsterdam en
kele dagen op bezoek zijn in de
hoofdstad. Zij kunnen zich zodoen
de een beeld vormen van de relaties
tussen protestanten en katholie
ken in ons land en zullen zondag
morgen een verklaring afleggen in
een speciale kerkdienst in de Wes-
terkerk aldaar.
Ds. Vance, jlie wijkpredikant is in
Crumlin Road de laatste maan
den een van de stormcentra van Bel
fast vertelde dat de relletjes voor
al worden aangestoken door Jongelui
van buitenaf, die vervuld zijn van
een redeloze haat tegen de samenle
ving. Hierin bijgevallen door ds. Al
len zette hij uiteen, dat de bevolking
in overgrote meerderheid het liefst
in vrede en goede harmonie wil
leven. Als gevolg van de rellen en de
vaok diepgaande beledigingen over
en weer en ook als gevolg van de
schade die is aangericht, kunnen pro-
j testanten en katholieken momenteel
maar moeilijk vertrouwen in elkaar
opbrengen. Maar waar het nodig is
j werken zij samen, niet alleen in het
handhaven van de orde, maar ook in
i allerlei Jeugdwerk.
Aan de top is de samenwerking
tussen de protestantse kerken en de
katholieke primaat uitstekend. Welis
waar maakt de katholieke perkprovin-
cie nog geen deel uit van de Ierse
raad voor kerken, maar in verschil
lende commissies werken hiertoe door
en technische elementen zal bevatten.
Er komt op geen enkele wijze ver
andering in de juridische structuur
van de betrokken ondernemingen,
noch ook in de journalistieke verant
woordelijkheid voor de betrokken
dagbladen.
Wat het journalistieke aspect van
de samenwerking betreft, stellen de
besturen van beide concerns zich voor
dat met instemming van de hoofdre
dacties en na overleg met de re
dacteuren etappegewijs gestreefd zal
worden naar het vormen van een ge
meenschappelijke nieuwsdienst voor
de drie kranten. Opiniërende arti
kelen zullen geheel geheel gescheiden
blijven, zodat de kranten hun eigen
geestesmerk zullen blijven behouden.
Wat het technisch aspect aangaat
zal het drukken van het dagblad De
Tijd plaatsvinden op de persen van
Algemeen Handelsblad NV in Am
sterdam. De drukkerij van De Tijd
in Amsterdam zal worden gesloten.
De zetterij van De Tijd zal worden
gehandhaafd.
de hierachie aangewezen katholie
ken samen met vertegenwoordigers
van de protestantse denominaties.
Voor het optreden van ds. Paisley
hebben de beide predikanten geen
goed woord over. Ze vinden hem een
gevaarlijk demagoog wiens betekenis
als kerkleider en als mens volslagen
wordt overschat. Zij schatten zijn
aanhang op ongeveer 10.000 kerkle
den, aangevuld met een groep die zijn
politieke opvattingen steunt. Paisley
noemt zich een „vrije Presbyteriaan",
maar heeft nooit tot de Presbyte
riaanse kerk (400.000 leden) be
hoord. Zijn „kerk" is een eigen
schepping, zijn „predikanten" heb
ben geen enkele theologische oplei
ding. Zijn kerk is in 1951 ontstaan,
doordat enige Presbyteriaanse ambts
dragers him oude kerk verlieten
en zich bij hem voegden. De Paisleya-
nen hebben in sterke mate misbruik
gemaakt van plaatselijke ontevre
denheid. Daarbij ging het altijd om
politieke moeilijkheden, niet om
godsdienstige.
ADVER'IEN'ITE
zijn. Legitimatie en
pasfoto meebrengen.
De 65+ reductiekaart
geeft recht, op reizen
tegen de halve enkele-
reisprijs.
Ben driemaandskaart
kost f 20.-, voor echt
paren f 30.-. Jaarkaart
f 50.-, voor echtparen
f75.-.
Vraagt n gelijk een
septemberkalendertje.
In september kunt u
met NS op uw 65-f kaart
twee dagen gratis en
onbeperkt reizen.
Welke dagen?
Kiest u er maar twee
uit: elke dinsdag,
woensdag, donderdag of
zaterdag in september
is er goed voor.
Hoe?
Door simpelweg uw
65+kaart aan bet loket
te laten afstempelen.
Hebt u nog geen 65+
kaart?
Koop er dan een aan
het loket. Verkrijgbaar
voor iedere 65-plusser.
Uw vrouw mag jonger
De zanger Theo Sarapo is gis
teren bij een auto-ongeval in de
buurt van Limoges m Frankrijk,
om het leven gekomen. De auto
waarin hij zat botste in volle vaart
tegen een boom en Sarapo stierf en
kele minuten na aankomst in het
ziekenhuis van Limoges. De vier an
dere inzittenden van de wagen zijn
weliswaar gewond, maar verkeren
niet in levensgevaar. Theo Sarapo
was 32 jaar. Hij was de laatste echt
genoot van de Franse chansonnière
Edith Piaf.
PARIJS (GPD TRIQt Men
maakte zich gisteravond in Parijs
ernstig zorgen over de toestand van
de beroemde literator Francois Mau
riac, die sedert zondag opgenomen
is in het ziekenhuis Pasteur van de
hoofdstad. Aan zijn ziekbed wordt
door de familie voortdurend ge
waakt, wat er op wijst dat de pa
tiënt, die 85 Jaar is, in zorgwekken
de toestand verkeert. Tot wachtende
Journalisten zei Claude Mauriac, één
van de zoons, bij het verlaten van
het ziekenhius: „Vadre is ernstig
ziek."
Verleden Jaar april brak Mauriac
tijdens een val in huis zijn rechter
schouderblad, waarvan hij nooit
meer geheel is hersteld. Toch
schreef hij nog iedere week zijn
blocnote voor de Figaro-Literair.
Francois Mauriac. die een groot
aantal romans en ook enkele toneel
stukken op zijn naam heeft staan, is
lid van de Académie Frangaise en
drager van de Nobelprijs voor de
literatuur. Van generaal De Gaulle
is hij een groot bewonderaar.
Israël heeft, bij monde van zijn
premier en vice-premier, een dui-
ielijk afwijzend standpunt inge
nomen ten opzichte van het voor
stel van William Fulbright, voorzit
ter van de Amerikaanse senaatscom
missie voor buitenlandse betrekkin
gen. Wat wilde Fulbright en wat zijn
de motleven van Israëls weigering?
Fulbright kwam er in de toespraak,
die hij maandag J.l. in de Senaat
hield, rond voor uit, dat hij de Ver
enigde Naties nieuw leven wil inbla
zen en. door het bereiken van een re
geling voor het Midden-Oosten on
der VN-toezicht. een „gelukkig prece
dent" wilde scheppen „voor het op
lossen van andere conflicten". Zo'n
regeling voor het Midden-Oo6ten zou
dan volgens Fulbright moeten inhou
den. dat Israël, in ruil voor de ont
ruiming van de sinds 1967 bezette
gebieden, waterdichte garanties voor
zijn veiligheid zou krijgen. Er zou
den VN-troepen moeten worden ge
legerd in de heuvels van Golan, in
''Gaza, aan de Golf van Akaba en
langs de Jordaan, terwijl er bepaal
de grensstroken zouden moeten wor
den geneutraliseerd. Voorts zou Israël
een deel van de Palestijnse vluchte
lingen moeten terugnemen, de rest
zou zich met Israëlische schadever
goeding en Arabische hulp in de om
ringende landen moeten vestigen.
„Als overwinnaar", aldus Fulbright,
„kan Israël grootmoedig zijn onder
dat dit als zwakte wordt beschouwd,
maar het heeft tot nu toe weinig
neiging getoond de winst te ruilen
voor de vrede". Met deze laatste zin
snede toonde Fulbright reeds de
zwakte van zijn ontwerp aan. „De
winst ruilen voor de vrede" is een
mooi klinkende uitdrukking, maar
zij betekent in feite een premie op
aanhoudende agressie. Eerst eisen
alle Arabische publiclteitsmldde-
len, dat Israël van de kaart geveegd
moet worden en bereiden de mili
tairen er zich op voor, de daad bij
het woord te voegen, en dan, als de
slag verloren is, worden de spelde-
prikken eindeloos voortgezet tc/tdat
Israël, volgens een plan als dat van
Fulbright, de „vrede kan kopen" j
door afstand te doen van al zijn
voordelen. Om het met de woorden
van Israëls vice-premier Allon te zeg
gen: „Als dit voorstel-Fulbright wer
kelijkheid zou worden, zou het Is
raël tot een protectoraat maken". Is
raëls premier mevrouw Meir sprak
in gelijke geest toen zij zei, dat Is
raël, dan een land zou worden, dat
„volledig afhankelijk zou worden
van het oordeel van andere landen".
En ook de positie van Amerika-zelf
zou allerminst met een dergelijk plan
gediend zijn. Zoals hier en daar j
reeds is gezegd: de Sowjet-Unie heeft
in het Midden-Oosten duidelijk vaste
voet gekregen door Egypte tot zijn
bolwerk te maken. Alleen de aanwe-
zigheid van uitsluitend Amerikaanse
troepen langs gedemilitariseerde zo-
nee zou voor een redelijk tegenwicht
kunnen zorgen. Maar Fulbright op
perde niet de legering van Ameri
kaanse maar van VN-troepen, dus
een gemengde legermacht. Dit zou
dan inhouden, dat de Ver. Staten de
Sowjet-Unie als volledige deelgenoot
in het Midden-Oosten zouden aan
vaarden, met alle consequenties van
dien. Hoe dit zij, aan Israëlische zij
de ontbreekt ten enenmale het ver
trouwen, dat een dergelijke oplossing
tot een bevredigende situatie zou lei
den.
Sterker nog: Israël verwacht eer
der toeneming van de moeilijkheden,
waarmee het nu te maken heeft. Het
zou de eerste stap zijn op een snel
hellend vlak, dat zijn zelfstandigheid
zou vernietigen.
De vraag rijst intussen, waarom
toch Amerika door het plan-
Rogers en nu weer door het
voorstel-Fulbright alles in het werk
stelt om de vrede in het Midden-
Oosten te bevorderen. Met name de
uitspraken van Fulbright hebben
verbazing gewekt, omdat de Ameri
kaanse senator bekend staat als een
isolationist, die zich steeds tegen de
bemoeiingen van zijn land elders in
de wereld, vooral in Vietnam, heeft
verzet en nu plotseling bereid blijkt
Amerikaanse garanties aan Israël te
geven. Fulbrights „ommezwaai" heeft
bij Amerikaanse Journalisten de her
innering wakker geroepen aan wij
len Senator Vandenberg, een voor
ganger van Fulbright als voorzitter
van de senaatscommissie voor bui
tenlandse betrekkingen, die zich
aanvankelijk fel keerde tegen Ame
rikaanse „inmenging" in de Europe
se zaken, maar die later vrij plotse
ling van opvatting veranderde
Waarom dus nu deze Amerikaanse
druk? Het antwoord is niet moeilijk
als men in de „Christian Science Mo
nitor" in een artikel van John K.
Cooley, correspondent in Libanon,
leest dat „olie" een van de voor
naamste motieven is waarom zowel
Amerika als West-Europa zo snel
mogelijk een regeling voor het Mid
den-Oosten tot stand willen zien ge
bracht. Nu reeds kan van een (tij
delijk) tekort aan olie gesproken wor
den, waardoor de kosten van verwar
ming, elektriciteit en industriële pro-
duktie in West-Europa en de Ver
enigde Staten gestegen zijn. Zouden
de vijandelijkheden opnieuw uitbre
ken en zich zelfs tot het gehele Mid
den-Oosten uitbreiden, dan zou het
Westen geconfronteerd worden met
een sterke vermindering of mogelijk
zelfs algehele afsluiting van de olie
toevoer.
En ondanks de recente vondst
van enorme voorraden olie en gas
in Alaska en elders in de wereld,
staat het vrijwel vast, dat Amerika
en West-Europa gedurende de eerst
volgende tien Jaren nog in sterke ma
te afhankelijk zullen zijn van aan
voer uit het Midden-Oosten. Dit geldt
óók voor de Verenigde Staten, hoewel
die slechts voor één vijfde deel van
hun gebruik op invoer zijn aangewe
zen en die dan bovendien nog uit
Latijns-Amerika betrekken. Maar
men rekene met de voortdurend toe
nemende industriële produktie van
drie tot vier procent per Jaar,
waardoor ook Amerika in de komen
de jaren steeds afhankelijker wordt
van de olie-aanvoer uit het gebied
van het Midden-Oosten. Voor West-
Europa geldt dit in nog sterker mate
en Japan steunt zelfs gehéél op de
olie uit de Arabische landen. Daar
bij komt, dat de z.g. Transarabische
pijpleiding („Tapline") van Saoedi-
Arabië naar de Middellandse Zee
sinds begin mei niet meer functio
neert en Syrië reparatie weigert. Ge
volg: enorme vraag naar reusach
tige tankers om de olie via de Kaap
naar het Westen te brengen. Maar
ook als er voldoende olieschepen zijn
betekent dit vervoer toch nog een
groot nadeel ten opzichte van het
transport via de Tapline, omdat dit
laatste zes tot achtmaal sneller gaat
dan per schip. Bovendien zijn de kos
ten, zoals voor de hand ligt, ook met
reusachtige schepen veel hoger dan
via een olieleiding. Wie zich dus ver
baast over het gemak waarmee Ame
rikaanse regeringsautoriteiten over de
nationale belangen van Israël heen
stappen, dient de oplossing niet in
de eerste plaats in de politieke maar
in de economische sfeer te zoeken.
RL
