Regering begon onderzoek
Particulier
wil geding
CAO-METAAL WORDT
NU OPENGEBROKEN
Het liep toch de
spuigaten uit?
Soldaat
verzon
een zoon
Tweede Kamer debatteert volgende week over Amsterdam
Staatsmijnen veroorzaken lawaai
in
nacht
Na spoedberaad over Rotterdamse stakingen
Marinier over actie op Dam:
Minister
Witteveen
wil gemeenten
helpen
Den Haag had
niets van doen
met slaapverbod
Propria Cures
nu stichting
Audiëntie Tito
bij Paus?
Golden American - groot van smaak en zo znirer als gond!
DONDERDAG 37 AUOU6TOS 1970 IEIDSCH DAGBLAD PAGINA 7
DEN HAAG/AMSTERDAM (GPD) De Tweede Kamer
zal volgende week woensdag of donderdag debatteren over de
ongeregeldheden die deze week in Amsterdam hebben plaats
gehad.
kabouters, drie van de vyf nieuwe
gekozenen, gaven herhaaldelijk uiting
geen genoegen te nemen met de gel
dende vergaderprocedure.
Een motie van Roel van Duyn om
het slaapverbod in te trekken, werd
verworpen.
Winkeliers hadden niet expliciet
om een slaapverbod gevraagd, maar
wel de wens uitgesproken dat hun
winkels toegankelijk zouden bleven,
zei de heer Samkalden. De sterk toe
genomen criminaliteit In het centrum
van Amsterdam is de directe aan
leiding geweest om het slaapverbod
af te kondigen.
De communistische fractieleider
W. K. van 't Schip zei: „Hoe is het
mogelijk dat de politie niet op de
hoogte was van de komst van de
mariniers? In de afgelopen jaren
hebben we ik weet niet hoeveel ge
ïnvesteerd in mobilofoons om een
doeltreffend optreden te garanderen.
De enige die het wel met de ma
rine-actie eens was, was mevrouw
Baank-Meijer. Haar voorganger heeft
zich destijds van de Boerenfractie
afgescheiden. Zij zat gisteren voor
het laatst namens zichzelf. Zij hoop
te dat de matrozen in de toekomst
legaal zouden kunnen deelnemen aan
onrustbestrijdingen.
Van de zijde van de regering zul
len in elk geval minister-president
De Jong en staatssecretaris Van Es
van marine aanwezig zijn. Er wordt
nog overleg gepleegd of ook de mi
nisters van Defensie, Justitie en Bin
nenlandse Zaken de debatten zullen
bijwonen.
Oppositieleider Den Uyl (PvdA)
wil op korte termijn opening van
zaken over de manier waarop de ac
tie van mariniers en matrozen is ge
organiseerd. Ook wil hij weten wie
er verantwoordelijk is voor dit op
treden en tot welk niveau van te
voren bekend was dat marineperso
neel in actie zou komen. Tenslotte
wil de heer Den Uyl weten welke
maatregelen er zullen worden ge
troffen.
De overgrote meerderheid van de
Tweede Kamer stand achter het
voorstel van de heer Den UyL Slechts
de hr. Koekoek (Boerenpartij) had
woorden van waardering voor het
marinepersoneel. Hij meent dat de
marine wel moest optreden nu bur
gemeester Samkalden alsmaar in ge
breke blijft. Hij stemde dan ook te
gen het voorstel van de heer Den
Uyl. .Omdat men anders wel eens zou
kunnen menen dat de Boerenpartij
tegen het optreden van het marine
personeel is'.
Minister-president De Jong heeft
kamervoorzitter Van Thiel inmiddels
laten weten dat van de zijde van de
regering al begonnen is met een on
derzoek naai- de rellen op maandag
avond en dinsdagavond. De inlich
tingen zullen de Tweede Kamer
uiterlijk volgende week dinsdag be
reiken.
De Tweede Kamer besloot dat het
kabinet zelf maar moet uitmaken
welke ministers bij het debat vol
gende week aanwezig zullen zijn.
Vast staat echter wel dat dit niet
minister Klompé van CRM is, ook al
heeft de heer Nuyens (Boerenpartij)
daarom gevraagd. De heer Nuyens
zei van mening te zijn dat de minis
ter van CRM aanwezig dient te zijn
bij het debat omdat zij de gelegen
heidsgeefster is doordat zij financiële
middelen beschikbaar stelt die aan
leiding zijn tot dit soort ongeregeld
heden.
Rumoerige raad
„Niet de buitenlanders zijn de oor
zaak van de ongeregeldheden van
dinsdagavond. Eens temeer blijkt uit
het optreden van de matrozen noe-
zeer de situatie door buitenlanders
verkeerd is beoordeeld en hoe ver
werpelijk het op zichzelf reeds on
toelaatbare optreden van de marine
mensen is geweest Wij zullen de be
langen van de buitenlandse toeris
ten, tegen wie deze actie van de ma
rinemensen was gerioht, blijven ver
dedigen".
Burgemeester Samkalden van Am
sterdam zei dit gistermiddag aan het
begin van de laatste vergadering van
de oude gemeenteraad. Die vergade
ring had een zeer rumoerig verloop;
de interrupties van kabouter Roel
van Duyn en van de PSP-fractie
kwamen met grotere frequentie dan
in gewone vergaderingen. Maar het
meest liet de stampvolle publieke
tribune horen. De daar aanwezige
Een wat verward debat in de
Amsterdamse gemeenteraad. Een
bezoekster op de publieke tribune
mengt zich in het debat om haar
visie te geven.
DEN HAAG (GPD) De cao voor
de groot-metaal zal worden open
gebroken om het daarin voorkomen
de artikel over de activiteiten van
koppelbazen scherper te stellen. Het
is de bedoeling dat in het te wijzi
gen artikel een maximum percen
tage voor het verschil in belonings
niveau tussen eigen en ingeleend per
soneel wordt opgenomen. De werk
nemers denken aan 10 procent, de
werkgevers aan 12 procent. Ook zal
een maximum worden gesteld aan de
duur van de tewerkstelling van in
geleend personeel: een jaar.
Dit beginsel-akkoord is in de afge
lopen nacht bereikt tijdens een vijf
uur durend spoedberaad van werkge
vers en werknemers in de metaal
industrie. samenwerkend in de raad
van overleg voor de metaalindustrie.
De vakbonden verlangden dit naar
aanleiding van de stakingen op wer
ven in het Waterweggebied. Een de
finitieve beslissing over de cao-wijzi
ging zal worden genomen nadat de
werkgevers-organisatie haar leden
heeft geraadpleegd.
De heer Zondervan voorzitter van
de NW-metaal bedrijfsbond zei, dat
by de vaststelling van een bepaald
percentage voor het verschil in be
loningsniveau tussen eigen en inge
leend personeel het „natuuriyk niet
aangaat de lonen van het ingeleen
de personeel terug te schroeven".
„Daarvoor is er teveel gebeurd", al
dus de heer Zondervan. „Het loon
niveau van het eigen personeel moet
omhoog".
Reeds by de onderhandelingen over
een nieuwe, meerjarige cao in het
najaar van 1969 zyn de metaal
vakbonden gekomen met een voorstel
om maxima vast te stellen voor de
beloning en duur van de tewerk
stelling van ingeleend personeel. Het
bleef in de cao echter by een ar-
DOORN (GPD) Op het exercitie
terrein van de Van Braam Houck-
geestkazerne in Doorn heeft de
commandant der mariniers gisteren
bevel geven dat „alle hens op ap
pèl moest verschynen". Het bevel
dat voorbehouden is voor by zonde-
re omstandigheden. Daar heeft de
overste voor het front van de troe
pen de acties van mariniers en ma
trozen op de Dam afgekeurd, ge
zegd dat niemand t recht in eigen
tikel. waarin wordt gesteld dat de
ondernemingsraad periodiek moet
worden ingelicht over de situatie met
betrekking tot het ingeleende perso
neel.
Een Antilliaans onthaal voor
premier Petronia van de Antillen.
Rechts de gevolmachtigd minis
ter van de Nederlandse Antillen
Jonckheere. Links een geamu
seerde premier De Jong
hand mag nemen en een onderzoek
aangekondigd. Maar in Doorn waar
verder de enige geüniformeerde po-
litie-agenten zyn, zegt een eenzame
boodschap moet doen: .De com
mandant heeft nu wel gezegd dat
hy 't optreden op de Dam afkeurt,
maar vindt hy dat ook werkelyk?
Verstandelyk gezien valt het niet
goed te praten, maar gevoelsmatig:
het liep toch de spuigaten uit in
Amsterdam".
Volgens de marinier is het initiatief
tot de acties van mariniers en ma
trozen in Doorn genomen. „We
hebben van hieruit gebeld naar de
kazernes in Den Helder en Rot
terdam.
Van ons zyn er zo'n veertig naar
toe geweest. Het waren voorname-
ïyk dienstplichtigen en het meest
emotioneel betrokken by de zaak
waren de Amsterdammers. Die had
den zich al eerder geërgerd aan die
Damslapers. Zy zagen nu him akns
om er in groepsverband wat aan te
doen".
De marinevoorlichtingsdienst heeft
onder meer het volgende meege
deeld: „Zoals uit de voorlopige rap
portering van de desbetreffende
commandant blykt, hebben zich
dinsdagavond 2 groepen van jeug
dig marinepersoneel, resp. uit Den
Helder en Doorn naar Amsterdam
begeven. De groep uit Den Helder,
bestaande uit ongeveer 15 schepe
lingen, voornameiyk matrozen, was
afkomstig van een fregat.
.Uit verhoren, die inmiddels hebben
plaatsgevonden, bleek een van de
hoofdredenen van het optreden van
de marinemannen te zyn, dat de
naar hun mening plaats hebbende
ontluistering van het Nationaal
Monument niet langer kon worden
geaccepteerd. Tevens blykt uit de
reeds plaatsgevonden verhoren, dat
by het gezameniyk optreden geen
specifieke leiders aanwezig waren".
Voor vrije dag
DEN HAAG (GPD) de 22-jarige
Haarlemse soldaat was al vaker een
paar dagen thuis gebleven onder het
mom van een .griepje" of ziekte
van zyn vrouw. Toen hy op de 18e
december van het vorig jaar na twee
dagen onveroorloofd verlof weer te
rugkeerde op zyn onderdeel, wist hy
dan ook niet meer wat hy als reden
voor zyn afwezigheid moest opgeven.
„Myn vrouw is van een zoon beval
len". zei hy by ingeving tegen zyn
commandant.
Een snelle leugen, die nogal wat
gevolgen zou hebben voor de soldaat:
hy moest de heugelyke gebeurtenis
gaan melden in Amsterdam, waar hy
eigenlyk als soldaat geregistreerd
stond. In paniek spoedde de jonge
„vader" zich naar de Haarlemse bur.
gerlyke stand om aangifte te doen
van de geboorte van zyn zoon Eg-
bert op 17 december 1969.
Toen een paar maanden later, op
2 maart 1970, werkelyk een zoon in
het Haarlemse gezinnetje werd gebo
ren. begon de ellende pas goed. De
soldaat durfde het kind, dat Richard
werd genoemd, niet aan te geven, om
dat de ambtenaren van de burgeriyke
stand waarschyniyk niet in de eerste
plaats aan een biologisch wonder
zouden denken, als zy zouden ont
dekken, dat tussen de geboorte van
zoon nummer één en zoon nummer
twee slechte drie en een halve maand
lag. Ondanks de aansporingen van
de vroedvrouw weigerde de soldaat
zyn zoon te laten registreren. Tot
dat tenslotte toch alles uitkwam.
Ter zitting van het Hoog Militair
Gerechtshof gaf de soldaat alle hem
tenlaste gelegde feiten (valsheid der
geschrifte, achterhouden van gege
vens) toe. Hy was echter by het HM
ln beroep gekomen, omdat hy de
straf, die de krygsraad in Den Hoag
hem had opgelegd: acht maanden
militaire detentie, waarvan zes voor-
waardeiyk met een proeftyd van drie
jaar. wel erg zwaar vond.
zyn raadsman stelde ter zitting,
dat het vonnis van de krygsraad in
elk geval vernietigd diende te wor
den. omdat niet meer dan zes
maanden militaire detentie kan wor
den opgelegd. Hy zei het verder niet
juist te vinden de soldaat een zo
lange voorwaardelyke detentie op te
leggen, gezien het feit dat zyn cliënt
per 11 september met klein verlof
gaat en by een eventueel in de toe
komst als burger gepleegd delict weer
een militaire straf zou moeten on
dergaan. Hy vroeg het hof de soldaat
een vryheidsstraf op te leggen, die
even lang zou duren als de tyd dat
hy nog in dienst zou doorbrengen:
tot 11 september.
De advocaat-fiscaal eiste vier we
ken militaire detentie. Uitspraak
over 14 dagen.
DEN HAAG (ANP) Minister
Witteveen van Financiën is bereid in
zyn beleid de kapitaalvoorziening
van de gemeenten een zwaar gewicht
te geven. Dit staat in een aan de
Tweede Kamer overgelegde brief, die
de minister zond aan de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten in ant
woord op een brief van deze vere
niging over de financiering van de
gemeenteiyke voorzieningen.
Minister Witteveen zegt, dat hy er
begrip voor heeft dat de vereniging
zoekt naar wegen om de omvang van
de financieringsmiddelen ten behoeve
van de gemeente te versterken. Toch
kan hy bezwaarlyk gevolg geven
aan het voorstel van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten de ge-
meentelyke bydragen aan het alge
meen burgerlijk pensioenfonds aan
de centrale financiering ter beschik
king te stellen.
HEERLEN (GPD) De N.V. Ne-
derl. Staatsmynen zullen worden
gesommeerd er voor te zorgen dat
nachteiyke lawaaihinder in de wes-
telyke mynstreek voortaan uitblyft.
Mr. H. Gorissen uit Heerlen zal bo
vendien proberen in opdracht van
„sociaal adviseur" Dirk de Vroome
uit Stein in kort geding daarvoor
een voorziening van de president
van de Maastrichtse rechtbank te
krygen. Gevraagd zal worden de
N.V. Nederlandse Staatsmynen in
Heerlen op straffe van tien miljoen
gulden per overtreding te verbieden
ernstige lawaaihinder in de nacht te
veroorzaken.
Dirk de Vroome had het kort ge
ding liefst onmiddellyk behandeld ge
zien nadat een waterkrachtcentrale
van de chemische bedryven in de
wedstelyke mynstreek in de nacht
na dinsdag voor oorverdovend la
waai zorgde. Door een ernstige sto
ring in die WKC-noord moest plotse
ling een enorme hoeveelheid stoom
worden afgeblazen. De sociaal advi
seur was er meteen klaar wakker
van. Na telefonisch inlichtingen te
hebben ingewonnen by de mynpoli-
tie, de politie in Stein en Maastricht
en de officier van justitie in Maas
tricht belde hy midden in de naoht
vice-president mr. P. G. H. Paulus-
sen uit bed. „Ik wilde gebruik ma
ken van het recht om op ieder mo
ment van de dag van de rechter een
voorziening te vragen met het doel
de rechter in de gelegenheid te stel
len de Staatsmynen te gelasten er
meteen mee op te houden," zei Dirk
de Vroome gisteren.
Artikel 289 van het wetboek van
burgerüjke rechtsverordening be
paalt inderdaad dat in byzondere
spoedeisende gevallen een voorzie
ning in kort geding op ieder moment
van de dag kan worden gevraagd.
Dat kan zelfs ook op zondagen ge
beuren en de terechtzitting kan dan
ook ten huize van de president van
de rechtbank worden gehouden.
„Ik heb zo'n byzonder spoedeisend
kort geding nog nimmer meege
maakt en ook niet gehoord dat het
elders is voorgekomen. Praktisch is
het ook onmogeiyk," zei mr. Paulus-
sen gisteren in Maastricht. Voor de
behandeling van het kort geding
moet de tegenparty worden gedag
vaard. Daarvoor moet altyd een ad
vocaat-procureur in de arm worden
genomen. Die dagvaarding kan in
bepaalde gevallen achterwege bly-
ven. Maar dan móet de tegenparty
op verzoek van de eisende party ge
heel vry willig voor de rechter ver
schynen. Mr. Paulussen meende dat
„elk moment van de dag" niet met
„elk moment van de nacht" in de
wet is bedoeld. Hy wees er ook op
dat de eisende party wel de behan
deling op een bepaald tydstip mag
verzoeken, maar dat het aan de
rechter voorbehouden is dat tydstip
vast te stellen.
DEN HAAG (GPD) Geruchten
dat burgemeester Samkalden van
Amsterdam het slaapverbod op de
Dam heeft afgekondigd op instruc
tie van Den Haag hebben de Rijks
voorlichtingsdienst en het departe
ment van Binnenlandse Zaken met
klem tegengesproken. Directeur G. v.
der Wiel van de RVD verklaarde dat
hem niets bekend is van voorafgaand
overleg tussen de regering en de bur
gemeester: „Wü hebben ook vragen.
Ook wij begrijpen niet waarom dat
slaapverbod nu plotseling moest
ingaan". Men ontkent ook elk ver
band met het komend bezoek van
de Indonesische president Soeharto.
AMSTERDAM (ANP) De uitga
ve en exploitatie van het Amster
damse studenten weekblad Propria
Cures is overgegaan in handen van
een gelyknamige stichting. In het
bestuur hebben zititng de oud-redac
teuren D. Hillenius, C. Winkler, J.
van Heerden en R. Proper, de voor
malige uitgever van P.C. P. Clausen
en de oudste leden van de zittende
redactie, G. Luyters en N. Wilter-
dink.
Propria Cures kwam het afgelopen
studiejaar in financiële moeiiykhe-
den. toen de Algemene Studenten
Vereniging Amsterdam (ASVA) het
collectief abonnement beëindigde, in
de bedoeling met de vrygekomen
gelden meer steun te verlenen aan
een blad ter voorlichting en begelei
ding van het studentenactivisme. Een
compromis tussen de redactie van
Propria Cures en het bestuur van de
ASVA bleek niet meer mogelyk.
ROME (GPD) President Tito
van Joego-Slavië zal wellicht tydens
zyn staatsbezoek in oktober aan
Italië ook zyn opwachting by de
Paus maken. Op het ogenblik
reist een speciale pauseiyke afgezant
door Joego-Slavië, die dezer dagen
op het eiland Brioni zal aankomen,
waar maarschalk Tito zyn zomerver-
blyf heeft. Men neemt aan dat de
uitnodiging voor een bezoek aan de
Paus dan aan hem zal worden over
gebracht.
ADVERTENTIE
25 King Size Filter voor F. 1.50
