Nu reeds slachtoffers van
„textielbaron" De Ruiter
Rijkspostspaarbank
rentetot 7%
„B. en W. moeten afspiegeling
van de gemeenteraad zijn"
Maisonnettes in strijd
met bestemmingsplan
Al maanden geen pensioen
Rechtbank bepaalt:
Zwembadkrakers schuldig
maar zonder boete
Minister Beernink Binnenlandse Zaken):
ONRUST-
Afbakening van
continentaal
plat akkoord
WOENSDAG 19 AUGUSTUS 1970
LHDflCH DAGBLAD
PAGINA 7
AMSTERDAM (GPD) In Amsterdam en Utrecht hebben
zeven gepensioneerde werknemers allen met een lange en
vlekkeloze staat van dienst bij Van Veen's bedden-, matrassen-
en meubelmagazijnen n.v. ondervonden dat de woorden
van Nederlands nieuwe textielkoning Cor de Ruiter (Centrum
Bank) niets te betekenen hebben. Letterlijk: zijn zwart op wit
gestelde beloften zijn geen cent waard gebleken nu zij al sinds
maanden hun pensioen van f 125 niet meer ontvangen
Van dit bedrag plus hun a.o.w. konden zij redelijk rondkomen.
1000 matrassen
De drie filialen van Van Veen
behoorden tot de eerste textiel
zaken. die de Centrum Bank de
afgelopen maanden heeft ge
kocht. Het personeel en de ge
pensioneerden kregen een nieuwe
werkgever, maar verder zou er
niets veranderen.
De Centrum Bank liet in het con
tract waarbij de 120 aandelen van
het familiebedrijf Van Veen in an
dere handen overgingen, vastleggen,
dat de zaak normaal zou worden
voortgezet, dat niemand zou worden
ontslagen en dat de rechten van de
gepensioneerde werknemers volledig
zouden worden gehonoreerd. Geen
zorgen dus voor de toekomst, werd
er bij Van Veen geredeneerd.
De ongeveer 25 man personeel
hadden echter buiten de manipula
ties van de Centrum Bank gerekend.
Twee of drie dagen na de transacties
al deed de heer De Ruiter de drie
Van Veen-filialen van de hand aan
de Amsterdamse handelaar in tex
tiel en onroerend goed Jaap Kroo-
nenberg, die aan de lopende band
textielzaken koopt en verkoopt (de
prijsbreker, forty four) en die op
het ogenblik eigenaar is van naar
ruwe schatting tussen de zeventig en
tachtig winkels.
Ontdekking
Het personeel kwam tot die ont
dekking, toen op een morgen een
accountant van Kroonenberg bin
nenstapte om de boeken te contro
leren De werknemers, wetend wat
ln de textielbranche omgaat, kon
den toen al voor zeker aannemen,
dat het met de drie zaken van Van
Veen net zo zou gaan als met de an-
winkels, die Kroonberg in de
afgelopen jaren heeft gekocht: de
voorraad uitverkopen, de zaak li
quideren en het pand vervolgens
(met forse winst) verkopen of duur
verhuren. Met andere woorden: ont
slag voor het gehele personeel.
Bij de verkoop van Van Veen door
de Centrum Bank aan Kroonenberg
heeft de heer De Ruiter zich niets
gelegen laten liggen aan de beloften
waarmee hij de inmiddels overleden
leer J. van Veen, zoon van de op
richter van de zaak en het personeel
ïad gerustgesteld. Kroonenberg be-
toefde (wilde misschien) zich niet
aan iemand of iets gebonden te voe-
en paste de formule toe, die hem
het verleden al een fortuin heeft
ipgeleverd.
Het personeel werd de straat op
Bstuurd. De zeven gepensioneerden
regen een brief met de korte za-
telijke mededeling, dat de uitkering
an hun pensioen was geschorst en
dat de uitbetaling pas zou worden
hervat, als de naamloze vennoot-
chap weer winst zou gaan maken,
log korter gesteld kwam dat erop
dat zy nooit meer op hun
ensioentje behoeven te rekenen,
let pensioenpotje met zeventigdui-
end gulden, dat in het bedryfska-
itaal had gerouleerd, was bij de
fwikkeling van de liquidatie verlo-
ten gegaan.
Driftig
In zijn Amsterdamse bovenwoning
ïrtelt Bernard A. Geurs (76), één
&n de zeven gedupeerde gepensio-
Kerden, zijn triest verhaal. Hij be-
int rustig, maar naarmate hij de
Umax nadert, wordt zijn stem drif-
fc, gaan zijn handen beven en sprin-
tn er tranen in zijn blauwe ogen.
•aar zit een man die 43 jaar
tos dag en nacht zijn beste
lachten heeft gegeven aan een be
kijf, met hart en ziel heeft gewerkt
die nu bijna op de leeftijd van
zeer sterken is afgescheept met
e summiere mededeling dat hij geen
ensloenuitkering meer krijgt. Hij en
zes andere gepensioneerden zyn
eerst slachtoffers van de aan- en
ttkopen van textielbedrijven, die
Èter de rug van meer dan twee-
■hzend personeelsleden zijn of nog
Orden gedaan.
Bernard Geurs werd in 1959 ge
fusioneerd, maar dat had voor hem
geen leven-van-rust tot gevolg,
'ergestapt in „tijdelijke dienst" van
to Veen beheerde hij enige tijd de
Halen in Hilversum en Utrecht en
orkte hij mee in de stands van
<t bedrijf op de jaarbeurs. Meester-
öecht Geurs was een gewaardeerde
wknemer wiens vakkennis het be
lli node kon missen.
«Meneer Van Veen was geen ge
melijke baas. Nee, dat niet, maar
waardeerde hem om zijn koop-
toschap en zijn vooruitstrevend-
W. Onder zijn leiding breidde de
*k zich snel uit. Op het hoogte-
bt van de bloei waren er zeven
kien, één voor ieder van zijn kin-
fto. Veel werk hadden we vooral
de levering van matrassen
andere artikelen aan schepen,
•w de KPM hebben we 27 schepen
Meverd. Zóveel werk hadden we
dat alle orders voor de koop-
,JJrdy in overuren moest worden
r paan. Van Veen was een begrip,
Sereen kende het bedrijf".
Na de bevrijding begonnen dade
lijk pogingen de zaak weer draaien
de te krijgen en was Geurs opnieuw
de inspirerende kracht, die voor een
plezierige arbeidssfeer onder zijn
collega's zorgde. Toen Van Veen kort
na de rampnacht van '53 meteen
duizend noodmatrassen moest leve
ren, kreeg Geurs het voor elkaar, dat
ze al de volgende morgen konden
worden ingescheept. Het geld dat ze
met een nacht overwerk hadden ver
diend, gaven de werknemers spon
taan aan de slachtoffers van de wa
tersnoodramp.
De heer J. van Veen overleed in
1956. Zijn opvolger, zoon Wout van
Veen. kwam kort na zijn vader te
overlijden. De directeurstoel was
toen beschikbaar voor de derde zoon,
Jan van Veen.
Geurs: ,HU had niet veel verstand
van het bedrijf en daarom riep hij de
eerste de beste dag myn hulp in. Ik
beloofde hem naar beste kunnen te
assisteren. Waarom niet? Ik kende
Jan van jongsaf aan. Voordat hij
vroeger naar school ging, liep hij
eerst de werkplaats binnen om me
een zoen te geven. Later, toen hy
een jongeman was geworden, was hij
meer bij mij in huis dan bij zijn
-
ouders, en toen hij myn baas werd i voor wat hy al die jaren voor de
bleef hij gewoon Jan voor mij". zaak heeft gedaan? „Toen het be-
KI. I drijf was verkocht, zei de boekhouder
IN iets te maken nog: je hoeft niet bang te zijn, hoor.
Meesterknecht Geurs haalt ver- het 15 Maar '<*n
twijfeld zijn schouders op. Is de in- I e' me* mÜn Pensioen ging ha-
trekking van zijn pensioen de dank
len, zeiden ze: nou, dat is dan de
ADVERTENTIE
SPAARBANK
SERIE- EN VOLG
999-123
RüUpaavMrMt
"*T"
Er zijn 2300 vestigingen. Op de postkantoren kunt u
de hele dag terecht. Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond
of de plaatselijke koopavond geopend.
Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden.
Werknemer van Van Veen
Verbitterd
laatste keer geweest. Kroonenberg,
de nieuwe eigenaar van Van Veen,
heeft gezegd, dat hij met jullie, de
gepensioneerden, niets te maken
heeft".
Thuis vertelde hy het verhaal aan
zijn vrouw. Ze konden het eenvou
dig niet geloven. Het kón niet waar
zijn. In juli kwam echter de brief,
die de mondelinge mededeling be
vestigde. Ziek op de bank liggend,
zegt mevrouw Geurs: „Het is schan
dalig, vooral als je weet hoeveel m'n
man heeft gewerkt. We waren hele
maal op het pensioen ingesteld. Dat
ligt toch voor de hand? Nu de hum-
met zes gulden is verhoogd, verwo
nen we f 123,50 in de maand. Dat is
een heel bedrag met alleen je aow
van f 477. Je begrijpt, dat vakantie
er voor ons deze zomer niet is bij-
geweest".
By het afscheid zwaait hij zyn
knokige vuist in de lucht. Het is
een gebaar van machteloze woede,
gemaakt door een diep teleurgesteld,
ontgoochelt man.
AMSTERDAM (GPD) De ge
meente Uithoorn heeft in het uit
breidingsplan Zijdelwaard IV een
aantal maisonnettes onrechtmatig
gebouwd. Dit was de uitspraak van
de vice-president van de Amsterdam
se rechtbank gisteren tijdens een kort
geding, dat de heren J. A. Lemstra
en dr. G. van der Wal tegen de ge
meente hadden aangespannen.
De vice-prisident was het met de
raadsman van de twee Uithoornse
eisers, mr. dr. Schut uit Amsterdam
(een broer van de minister), eens dat
de maisonnettes in strijd met het be
stemmingsplan en zonder goedkeu
ring van de Provinciale Planologische
Dienst en Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland zyn gebouwd.
Toewyzing van de primaire eis tot
afbraak achtte de vice-president te
ver gaan. maar ging wel akkoord met
de subsidiaire eisen van stopzetting
van de bouw binnen vyf dagen en
het niet verhuren van de woningen.
Het kort geding van de heren Lem
stra en Van der Wal, respectlevehjk
wonend aan de Du Perronlaan en de
Slauerhofflaan, ging tegen de bouw
aan het einde van deze lanen van
zeven maisonnettes boven veertien
garages, als gevolg waarvan hen het
uitzicht is ontnomen.
Krachtens het bestemmingsplan
mocht de gemeente op die plaats
slechts zes garages met daarboven
drie eenpersoonsflatjes van een
woonlaag bouwen, zodat er uitzicht
zou biyven.
Op drie andere plaatsen bouwde
de gemeente ook blokken van veer
tien garages met daarboven zeven
maisonnettes. Ook in deze gevallen
is de gemeente in overtreding, daar
de woningen niet uit twee maar uit
een woonlaag dienen te bestaan. De
bewoners, die deze blokken als sluit
stukken van hun lanen hebben, over
wegen thans ook een civiele vorde-
dering tegen de gemeente in te stel
len
De vice-presiedent veroordeelde
uit het betoog van mr. J. P. Wyn,
raadsman van de gemeente Uithoorn,
diens uitlating, als zou de gemeente
Uithoorn een vergeeflyke omissie
hebben begaan door het bouwplan
niet ter beoordeling aan de provin
cie voor te leggen.
„Dit is een on vergeeflyke fout", al
dus de vice-president, die in de han
deling van de gemeente een daad
van onbehooriyk bestuur zag.
De toestemming van Gedeputeerde
Staten is essentieel, daar dit college
het beste alle aan het bouwplan ver
bonden belangen tegen elkaar kan
afwegen. „Daarom snijdt het formele
excuus geen hout", aldus de vice-
president.
GORINCHEM (ANP) Het Gor-
kumse kantongerecht beleefde dins
dag de primeur van de berechting
van een aantal zwembadkrakers. Het
waren er zeventien in totaal, allen
afkomstig uit Hardinxveld-Giessen-
dam. Daar werd op 28 juni en op
5 juli het zwembad „De Duikelaar"
gekraakt. Kantonrechter mr. J. van
Gulik liet biyken dat hy sympathi
seerde met de krakers: „Ik ben het
graag met u eens dat het bad op
zondag open moet, maar u heeft
rechtertje gespeeld. U mocht zich
daar niet bevinden en u wist dat".
De officier van Justitie, mr. J. L.
van Leeuwen, vond het een simpele
zaak: „Wy zyn hier niet om te be
oordelen of het bad terecht op zon
dag dicht is. Dit is een gezagskwes
tie. Als het gemeentebestuur zegt dat
het niet open mag, dan moeten wy
daar de consequentie van dragen.
Het gezag moet gerespecteerd wor
den".
De Sliedrechtee raadsman mr. A.
T. Koppelaar bestreed dat: „In ons
DEN HAAG (ANP) ..By de sa
menstelling van het college van
wethouders moet heel sterk gelet
worden op een dusdanige samen
stelling, dat dit college zoveel mo-
geiyk iedere groep in de gemeen
teraad vertegenwoordigt. By een
dergeiyke samenstelling bestaat
naar myn mening de kans op be-
hoorlyke samenwerking met de ge
meenteraad, waarvan de wethou
ders deel uitmaken.
By een programcollege sluit men
by voorbaat een deel van het be
sturend college uit by de samen
werking in het dagelyks bestuur".
Aldus zei dinsdag desgevraagd mi
nister mr. H. K. J. Beernink van
Binnenlandse Zaken.
Op dinsdag 1 september moeten de
op woensdag 3 juni jl nieuwgeko-
zen gemeenteraden volgens het
bepaalde in de gemeentewet
voor het eerst byeenkomen. Dan
vindt niet alleen de installatie
plaats. Ook de wethouders moe
ten gekozen worden.
In verschillende gemeenten in het
land zyn de afgelopen weken al
dan niet openbare voorbesprekin
gen gehouden over de samenstel
ling van het wethouderscollege.
Daarby kwam hier en daar de
wens naar voren het college geen
afspiegelingscollege te laten zyn,
maar een programcollege. Voor de
motivering van deze wens werd
verwezen naar de ministerraad.
„Men moet", aldus minister Beer
nink, „onderscheid maken tussen
een college van B en W en de mi
nisterraad. De wethouder» worden
door en uit de gemeenteraad ge
kozen en maken dus als raads
lid deel uit van het besturend
orgaan van de gemeente. De ge
meenteraad is het hoofd van de
gemeente en alle leden van de
raad. met inbegrip van de wethou
ders, hebben in de gemeente een
besturende functie".
Minister Beernink zei van mening
te zyn, dat het met het parlemant
en de ministerraad geheel andere
ligt. „De ministers en staatssecre
tarissen worden niet gekozen door
het parlement. Ze behoeven ook
geen lid van het parlement te zyn.
Verschillende malen komt het voor
dat ministers en staatssecretaris
sen voor hun ambtsaanvaarding
nooit lid van het parlement zyn
geweest. Ook de ministerraad als
geheel maakt geen deel uit van
het parlement, maar werkt wel
samen met het parlement. Het
parlement is geen besturend doch
een uitvoerend lichaam".
De voorkeur voor een afspiegelings
college baseert minister Beernink
ook op de praktyk. „In het verle
den hebben de grote plaatsen in
de meeste gevallen een afspiege
lingscollege gehad en de wethou
ders in die college's werkten vrucht
baar samen. In kleine plaatsen
met enkele wethouders kwamen
de wethouders wel uit de partyen
die de meerderheid in de raad
vormden. Maar er waren ook ge
meenten, waar de meerderheid
een wethouder uit de mindereid
koos, omdat hij deskundige was".
hart zeggen wy allemaal dat het
eigenlyk absurd is om deze mensen
te straffen. Het gezag moet, vooral
in deze tyd, redeiyke en zedeUjke
normen naleven, anders krygt dat
gezag een enorme klap".
De officier eiste tegen alle over
treders een tientje boete. De kan
tonrechter stelde zich met name ten
aanzien van de tien mensen die op
28 juni als eersten het bad kraakten,
zeer coulant op: „Ik heb geen be
hoefte om u te straffen. Ik zal u
schuldig verklaren zonder toepassing
van straf. Als u maar goed begrypt
dat dit niet de weg is". Om de mo
gelijkheid tot het aantekenen van
hoger beroep open te laten, gaf hy
een van hen fll boete.
DEN HAAG/KOPENHAGEN (ANP/
DPA) In Den Haag wordt ver
wacht dat Nederland, Denemarken
en West-Duitsland wellicht nog voor
het einde van het jaar een verdrag
over de afbakening van het conti
nentaal plat zullen ondertekenen.
De ambteiyke delegaties van de drie
landen hebben op 19 en 20 maart in
Den Haag in beginsel overeenstem
ming bereikt over de afbakening. De
werkgroepen die de delegaties heb
ben ingesteld komen 1 en 2 septem
ber in Kopenhagen by een.
Het Deense ministerie van Buiten
landse Zaken heeft verklaard dat op
deze by een komst het ontwerp zal
worden voltooid. Het zal aldus de
Deense woordvoerder, de volgende
punten omvatten:
een nauwkeurige beschrijving van
de verdelingsiyn van het continen
taal plat;
bepalingen over zg. grensover
schrijdende structuren van gas- en
olievoorkomens;
regels voor arbitrage.
Desgevraagd deelde een woordvoer
der van het ministerie van Buiten
landse Zaken in Den Haag mee dat
het overleg in Kopenhagen ook zal
gaan over de positie van maatschap-
pUen die in 1968 van de Nederland
se regering een op6poringsvergunning
hebben verkregen voor olie en gas,
en wier vergunningsgebied aan de
Duitse zyde van de nieuwegrens komt
te liggen.
DEN HAAG (GPD) De beset
ting van het kabinet van de gevol
machtigd minister van Suriname is
meer dan een demonstratief gebaar
van groepen Surinaamse studeren
den en werknemers. Het is in de
eerste plaats een uitbarsting van op
gekropte gevoelens jegens het so
ciaal-economisch beleid van de rege
ring Lachmon-Sedney en in de twee
de plaats een protest tegen de ge
brekkige begeleiding van Surinaam
se studerenden.
De Surinaamse regering negeerde
deze onlustgevoelens consequent en
ging ondanks voortdurende aan
drang van jonge Surinaamse intel
lectuelen in Nederland niet verder
dan het verlenen van „een gewillig
oor."
De Surinaamse sociaal-economi
sche ontwikkeling verloopt traag en
is tot nu toe teleurstellend, mede
door het wanbeleid van vorige rege
ringen en het gebrek aan deskundi
gen. De huidige regering (Lachmon
is de leider van de Hindoestaanse be
volkingsgroep, premier Sedney is
een compromisfiguur van de Creo
len) die tien maanden aan het be
wind is. tracht hier veranderingen te
brengen.
Die veranderingen zyn naar het
oordeel van de Surinaamse studenten
in Nederland teveel gericht op het
verlenen van monopolies aan een
handjevol Nederlandse en Ameri
kaanse maatschappyen. Slechts een
kleine elite van maatschappeiyk ge
vestigde politici vaart er wel by, ter-
wyi de brede laag van de bevol
king verstoken blyft van de meest
essentiële zekerheden. De kosten van
levensonderhoud stygen schrikba
rend, steeds meer werkkrachten ver
laten het land.
Zo groeide onder de Surinaamse
studenten in Nederland steeds meer
verzet tegen het beleid van de ge
volmachtigd minister dr. J. Polanen
met betrekking tot de begeleiding
van in Nederland studerende bursa
len. Het studierendement van de
Surinaamse studenten met een beurs
ligt naar de mening van de gevol
machtigd minister erg laag. Volgens
de Surinaamse studenten is dit niet
zo verbazingwekkend daar in het
verleden aan Surinamers om andere
dan zuiver intellectuele begaafdhe
den beurzen werden verstrekt. Jonge
Surinamers die in het goede politie
ke bootje zaten, kwamen in de eer
ste plaats in aanmerking voor een
beurs. Capaciteiten speelden een on
dergeschikte rol.
Om greep te krygen op de 800
studenten die met een beurs stude
ren zond de gevolmachtigde minis
ter op 7 augustus een brief naar
20 gemeenten waarin gevraagd
werd om namen van personen die
eventueel als mentor van de studen
ten kunnen worden aangesteld. Als
primaire taak van de mentoren werd
gesteld toezicht houden op de „le
vens- en studieomstandigheden", een
formulering die volgens de studen
ten alle mogeiykheden openstelt om
inbreuk te maken op de persooniy-
ke vrijheid van de bursalen.
Toezicht op de levensomstandighe
den kan betekenen dat de mentor,
als hy het niet eens is met het lid
maatschap van een politieke party
of organisatie, de bursaal op straf
fe van intrekking van de beurs kan
dwingen het lidmaatschap op te zeg
gen. De mentor zal maandehjks by
de student kunnen binnenvallen voor
controle en daarna rapport uitbren
gen aan het kabinet van de gevol
machtigde minister.
De student zal zyn geld niet meer
via de giro of een andere bonafide
instantie ontvangen, maar uit han
den van zyn mentor. Hy wordt ge
manoeuvreerd in een zeer afhanke-
lyke en onzekere positie.
Volgens de gevolmachtigde minis
ter van Suriname is het mentoren
systeem ingesteld om de bursalen
en in het by zonder de pas aangeko-
menen, wegwys te maken in de Ne
derlandse gemeenschap.
Minister Polanen: „De mentor zal
de bursalen opvangen en vooral
voor zorgen dat hy niet in verkeerde
handen terecht komt en daarmee
doel ik op voor Suriname gevaariy-
ke en schadeiyke groeperingen. Ik
dacht dat het alleen een voordeel
voor de jonge bursaal zou zyn in
dien hy een mentor krygt".
Sinds het nieuwe bewind in Para
maribo in het zadel zit (oktober 19
69) biykt er een toenemende interes
se te bestaan voor het privé doen en
laten van Surinamers die op de een
of andere wyze in relatie staan tot
de Surinaamse overheid. Zo liet de
gevolmachtigde minister op 4 maart
een circulaire uitgaan naar het per
soneel van zyn kabinet met de vraag
opgave te doen van lidmaatschappen
van verenigingen en organisaties.,
in uw privé hoedanigheid en uit
hoofde van uw functie".
In de afgelopen maanden verlie
ten zeven functionarissen het kabi
net. vrywillig of gedwongen, omdat
zy het niet eens waren met wat ge
noemd wordt „het zeer persoonlyke
autoritaire optreden" van de gevol
machtigd minister. Het meest recen
te ontslag betrof het hoofd van de
afdeling onderwys van het kabinet,
drs. W. de Vries, die aan sollicite
rende onderwyzers, naast de officie-
Ie informatie meer objectieve
voorlichting "gaf in een stencil van
de Vereniging van Leraren van het
Middelbaar Onderwys en kweekscho
len, de organisatie die het bewind-
Pengei liet vallen.