doen overige partijen
et vast-
esteld
rogram
Sarrasani experimenteert
„Sleutels Conserven
gaat samenwerken
in Europees verband
e0 ïondje lr/SSe
Leids PAK gaat in oppositie
u°or optsttS^
Rodeo-paard werd
sterk gemist
ïu-jitsu examens
Leiden vier dagen circusstad
Heropening
Eigen woning
zonder licht
Leids
museum
onderzoekt 2
altaren in de
Oosterschelde
UK8DAO 18 AUGUSTUS 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAOINA 3
LEIDEN Wat gaat het nieuwe college, over de „beman-
ng" waarvan vanavond wel een voorstel openbaar zal wor-
131, doen met de beleidslijnen, die vorige week in het fractie
rerleg op papier zijn gezet? Het Progressief Akkoord gaat
et in het college. Deze door de fractie voorgestelde manier
u m handelen is vannacht door de ledenvergadering na een
aotische bijeenkomst in zaal Mekel met applaus bekrachtigd,
esteld werd: het werkprogramma is een minimum en te ge-
ig voor ons als PAK om eraan te denken de wethouders-
tusule in het geding te brengen, die een meerderheid in het
illege voorschrijft.
CVP-onderhandelaar mr. Dries-
die evenals ds. Kret als onder-
ndelaar van de prot. chr. groep
open vergadering bijwoonde, ging
sluiting met PvdA-onderhande-
r Van Aken in debat, waarbij
^jek, dat voor hem het werkpro-
imma geen stuk op zichzelf is. Hy
van mening te zijn, een mening,
door Kret werd gedeeld, dat het
ik met beleidslijnen een onderdeel
1 van 'n procedure in het overleg,
moest leiden naar een college,
arin het PAK met drie wethou-
s (en dus niet de meerderheid)
i deelnemen. Driessen verweet Van
en aan de PAK-leden te hebben
a wegen, dat dit de opzet is ge-
Est. Van Aken ontkende, dat dit
r hem het uitgangspunt was.
loe dan ook, duidelyk werd, dat
t bij andere partijen gebrek aan
2 trouwen blijkt te bestaan en de
ag is of de PAK-onderhande-
rs vanavond by de voortzetting
het overleg over de verdeling
de wethoudersportefeuilles nog
1 i stem ln het kapittel krijgen,
arschyniyk is, dat ze om tien uur
geconfronteerd met een
irstel voor een college, zoals wy
teren hebben gepubliceerd, waar-
het mogelyk is, dat de naam van
lessen voor de KVP moet worden
anderd in Lyten. En meer niet.
Afwijken?
zyn opmerkingen bly-
natuurhjk voor zyn verantwoor-
gaf hiermee antwoord op de
ig, die in de ledenvergadering van
Leids progressief akkoord (PvdA,
P, D'66 en PPR) meermalen werd
teld: hebben de onderhandelaars
de fractie tijdens het overleg over-
af te wyken van de wethou-
ïclausule over de meerderheid?
'an Aken gaf er geen rechtstreeks
.koord op. De tweede PvdA-on-
rhandelaar mr. In t Veld zei het
Tiieuw zo: Als wy de andere par-
n programmatisch op de knieën
dden gekregen, was ik bereid ge-
met een voorstel naar de le-
ïvergadering te komen. Hetzelfde,
het met meer slagen om de arm,
toekomstig PvdA-raadslid Dirks,
i van de drie door de fractie in
|f t overleg als wethouder kandidaat
telde socialisten,
n De andere twee waren Den Dub
den en Van Peype. D'66 bracht
Sterman in en de PSP het oud-
edslid De Bruyn. Alle vyf werden
ar de overige partyen niet aan-
ard, zo bleek uit het verslag van
K-onderhandelaars In 't Veld,
n Aken, Oosterman en Ampt-
Verhouding
kn tweede vraag, die deze ver
kering achterliet, was: hoe is het
ft de onderlinge verhouding in de
^•fractie? In 't Veld en Ampt-
f'Jer bleken lang niet op één stoel
!tl zitten over de vraag of de door
LEIDEN Voor de eerste graad
"'•jitsu (geel) zyn by Sportschool
Üten geslaagd de dames M. Ter-
A. Samson, M. Bronsgeest, J.
avensbergen, H. Bethe, Vervoort en
t heren V. Zandvliet. H. Go. P. Neu
toom, H. v .d. Werf, P. Cramer,
•Jongbloed, P. v. Venetiën, R. Ra
mbergen en P. Dirksen. 2e graad
knje) de dames F. Jansen (met
E. Feeleüs, J. Samson, T. Singe-
T. Korswagen (met lof), en de
eren W. v .d. Jagt, R. Rootselaar,
v. d. Wyngaard, André Bekker,
'Kwee (met lof), A. Paauw, J. Kra-
nveld. E. Kranenveld, A. Augus-
ius*. 3e graad (groen): Jan Idser-
'i Ruud Hirdes, Cees Brussée, Jan
tosen, Ben v. d. Gugten, Jan v. d.
mej. L. Helfersteyn, Jan van
Oosten, R. v. d. Neut, Peter Go,
kis Pouw, Jan Pouw; 4e graad
Wauw): Peter Groenewegen, Max
JWfos, Freek Regts, H. Neerings, Gys
'ülemsen, Louis van Lierop (met
l!l P. Piket (met lof). Hans Plu
mt lof), Koos Bronsgeest, Jan Hil-
mar. Frits Duyzend; 5e graad
"fuin): R, Jansen, P. v. d. Mey.
het PAK in het overleg gevolgde
procedure juist is. Amptmeyer: „De
methode is te betreuren, maar er is
toch een resultaat bereikt. De kiezers
hebben evenwel de indruk gekregen,
dat het PAK bereik is geweest te
schipperen op programmatische ba
sis. In 't Veld: daarvan heb jij nooit
iets laten blyken, het zyn gewoon
leugens.
In 't Veld was kennelyk sreprik-
keld. Hij had zich de vergadering
van gisteren anders voorgesteld. Hy
dacht, dat er even gepraat zou zyn
over het gevoerde beleid en dat de
fractie verder te horen zou krijgen
noe de leden progressieve oppositie
willen zien uitgevoerd.
Openbaarheid
Er is evenwel uitvoerig gesproken
over het overleg op zichzelf en de
gevolgde methode, waarbij men steeds
terugkwam op 't punt, dat de onder
handelaars de openbaarheid van de
onderhandelingen hebben laten val
len. Stemmen uit de vergadering:
openbaarheid staat hoog in het PAK-
vaan, dat hebben wy de kiezers be
loofd. Van Aken in zyn antwoord:
we vonden het kinderachtig, dat de
overige partyen het overleg achter
gesloten deuren wilden houden, maar
we hebben dat aanvaard om niet me
teen buiten spel te worden gezet.
D'66-onderhandelaar Oosterman: Ik
had het wel op de spits willen dry-
ven.
Er kwamen moties op tafel, waar
in afkeuring werd uitgesproken over
de niet-openheid. Er kwamen moties
om de fractie te binden by het voe
ren van oppositie niet in raadscom
missies zitting te nemen als de ver
gaderingen hiervan niet openbaar
zyn. Er kwam uit de vergadering
veel op tafel, maar vergadervoorzit
ter Schepel (PPR) bracht niets in
stemming.
Tenslotte werd een formulering ge
vonden die met applaus werd be
krachtigd. Hierin werd het door de
fractie gevoerde beleid goedgekeurd
en stelde de vergadering zich op
achter de mening,dat het bereikte
resultaat minimaal is en dat er geen
aanleiding is af te wyken van de
PAK-overeenkomst. Het PAK gaat
dus niet in het college, maar in de
oppositie.
HANS MELKERT.
LEIDEN Circus Sarrasani, dat
na twee jaar in Leiden terugkeert,
staat voor twee experimenten. Van
vrydag tot en met maandag zal
antwoord worden gegeven op de
vragen:
Loopt een circus goed, dat niet op
het Schuttersveld, maar op het
Groenoordhalterrein staat?
zyn middagvoorstellingen om
half vyf goed gepland?
De verhuizing naar het terrein
van de Groenoordhal is noodzakelyk.
De later beginnende matinee's zyn
gekozen in verband met voorstellin
gen op vrydag en maandag, dagen
waarop de jeugd om vier uur uit
school komt. Om het niet te moeiiyk
te maken is de aanvangstyd ook op
zaterdag en zondagmiddag op half
vyf gesteld.
In Leiden gebeurt dit voor het
eerst. In Amsterdam, Alkmaar en
Den Haag is het niet gedaan, om
dat het circus daar in de vakantie
kwam. Het zal ook gelden in Haar
lem en in Rotterdam, welke laatste
plaats aan de toernee is toegevoegd.
De pauze tussen de twee by na
drie uur durende voorstellingen is
krap geworden voor de artiesten.
De avondvoorstellingen beginnen
daarom om half negen. Desondanks
zal het intern moeilykheden geven,
maar Herr Direktor Fritz Mey
wil het toch proberen.
Woensdag zal Leiden merken, dat
er een circus komt. Dan zet Sarra
sani het tweede stel masten op. Don
derdag komt de tent uit Den Haag.
De circuskaravaan komt per trein:
200 wagens, 200 mensen, 200 die
ren.
Spreekstalmeester Jaap Slobbe,
een Nederlandse acteur, zal een ry
van artiesten aankondigen, waaruit
hier een greep. De Zuidafrikaanse
dompteur Carl Fisher werkt met
leeuwen en tygers. Hy doet dat met
een roos in zijn hand Jean Al-
bert Hoppe toont drie gedresseerde
Varkens. Eenbere(goed» nummer van
drie kraagberen van Rita en Karl
An to ine. Filmaap Sammy treedt al
léén op, tien minuten lang met een
striptease als slot.
In de nok werkt de Jazzgroep, ge-
trained door Pappa Paulo. Dubbele
salto's en driedubbele spiralen in de
nok van de viermaster. Clowns zyn
er ook en als het lukt op de gala
voorstelling een bekende Nederland
se clown van Leidse origine.
Paarden tenslotte, die evenzeer
by een circus horen als de geur van
zaagsel en zweet. Harry Althoff
bekende circusnaam presenteert
dit stukje klassiek, maar vurig cir-
cuswerk, waarvan de foto een beeld
geeft.
LEIDEN (ANP) De n.v. L. E. Nieuwenhuizen („Sleutels
Conserven") in Leiden en de Franse maatschappij Ets. Blan-
chaud te Chace hebben overeenstemming bereikt over een
samenwerking tussen beide bedrijven. Hiertoe heeft Ets Blan-
chaud een deelname verworven in „Sleutels Conserven".
Nieuwenhuizen heeft vestigingen
te Leiden en Helden-Panningen. Het
personeelsbestand bedraagt circa 200
man.
Ets. Blanchaud, waarvan het
hoofdkantoor is gevestigd te Chace,
bestaat uit een tiental conservenfa-
brieken in de champignon-, groen
ten-, vlees- en vissector.
De groep heeft dochtermaatschap-
pyen in Duitsland en Spanje.
Het totale personeelsbestand be
draagt 2500 man. In Frankryk heeft
Blanchaud bovendien eigen cham-
ADVERTENTIE
natuurzuivere pepermunt
pignonkwekeryen met in totaal 150
km champignon-gangen.
Een nieuw conserveringsprocédé
dat Blanchaud toepast, is het droog-
vriesproces. Hiervan wordt in de
toekomst veel verwacht. Diverse pro-
dukten zullen voor „Sleutels Conser
ven" in Nederland worden geïntro
duceerd. Een direct gevolg van de
samenwerking voor „Sleutels Con
serven" is enerzyds een specialisa
tie, waardoor een ver doorgevoerde
mechanisatie van het produktiepro-
ces mogelyk wordt, anderzyds een
assortimentsuitbreiding voor de ver
koop, zo wordt van de zyde van het
bedryf meegedeeld in een communi
qué.
De directie van „Sleutels Conser
ven" verwacht dat haar produktie
aanzienlyk zal stygen en dat de af
zet onder haar eigen merken via de
verkooporganisatie van de Blan-
chaud-groep sterk zal toenemen. De
ze samenwerking op Europese schaal
betekent voor Nieuwenhuizen dat de
werkgelegenheid voor haar perso
neel ook in de toekomst gewaarborgd
biyft, aldus de mededelingen.
De vakbonden, de personeelskern
en de aandeelhouders van „Sleutels
Conserven" zyn van deze samen
werking, die geheel volgens de SER-
fusiecode werd gerealiseerd, op de
hoogte gesteld. De directie van
„Sleutels Conserven" blijft gevoerd
door drs. A. D. Nieuwenhuizen Se-
gaar.
De samenwerking betekent voor
„Sleutels Conserven" een belangry-
ke versterking van haar positie bin
nen de EEG. zo wordt in het com
muniqué gezegd.
De directeur van „Sleutels Con
serven," de heer Nieuwenhuizen Se-
gaar deelde desgevraagd mee, dat
de Franse maatschappy op „fifty-fif-
ty" basis in het Leidse bedryf deel
neemt. Aanleiding tot de Europese
samenwerking was voor de heer
Nieuwenhuizen een heroriëntatie op
de situatie van de landbouw en de
conserven in Europees verband.
LEIDEN Het gordijnenatelier
H. van der Lelie heeft vandaag zyn
zaak heropend aan de Lange-
gracht la. Ter gelegenheid daarvan
werd vanmiddag een receptie in het
bedrijf gehouden.
LEIDEN maandagavond.
De leden van de PAK-par
tijen mogen zich in zaal Me
kel uitspreken over de wijze
waarop onderhandelaars en
fracties van het PAK zich na
de verkiezingen hebben ge
dragen bij de zware, ondoor
zichtige schermutselingen om
een nieuw college van b. en
w. te krijgen. Het is een wal
mend eind van een wanhopig
gevecht. Want het is ieder
een,. behoudens een onver
antwoordelijke optimist, wel
duidelijk dat het PAK de rit
niet gaat halen. De zaal is
vol. voor de laatkomers moe
ten stoelen worden aange
dragen.
Om acht uur opent voor
zitter Schepel (PPR) met en
kele keurige zinnen de verga
dering. Pas 4V\ uur later zul
len we, murwgébeukt door
woorden, uiteen gaan. De
sprekers maken het lang. Het
is alsof er een douche wordt
aangezet. In het tv-program-
ma Rodeo kan iemand met
behulp van een hinnekend
paard het woord worden ont
nomen. Dat paard wordt hier
sterk gemist. Het Nederlands
dat de heren politici hante
ren doet af en toe zeer aan
je oren. Van Aken (PvdA)
levert enkele taalkundige ge
drochten af, maar dat slikt
de zaal nog zonder gemor.
Als Roel in 't Veld (PvdA)
daarna onnodig een vreemd
woord in de mond neemt,
roept iemand uit de menigte:
„Nou, alsjeblieft zo min mo
gelijk Latijn hè. laten we
maar gewoon praten". Je
kunt misschien veel van Her
man Amtmeyer zeggen, maar
niet dat hij zijn gedachten
m vage, on-Nederlands klin
kende woorden opvouwt. Als
hij het over de andere par
tijen heeft, spreekt hij kor
daat over „lapswanzen"Je
weet dan precies waar je aan
toe bent. Kernvraag is lange
tijd: Mag je van de andere
partijen verwachten dat zij
bij het overleg over zo'n be
langrijk PAK-punt als de
openbaarheid al in alle open
baarheid willen praten? In
alle openheid dus praten
over de openheid of bij het
overleg nog juist even in be
slotenheid praten over de
openheid. Het klinkt niet
eenvoudig en dat is het ook
niet. Er wordt eindeloos
voortgelopen op de weg die
naar een Oordeel moet lei
den.
Af en toe vallen er aardige
uitspraken te beluisteren.
Karei van Eerd (PPR), toch
een heel correcte man, zegt:
..De bedoeling is nu juist dat
de politici met hun billen
bloot komen".
Boebeleboe
Jan Boer van Leefbaar
Leiden: Jk ben tegen het
PAK hoor. maar als het PAK
voor de verkiezingen zegt:
we moeten vier wethouders
zetels hebben, dan moet je
daaraan vasthouden. Je moet
niet zeuren. En ik vind dat
er vanachter de tafel een
hele hoop boebeleboe komt".
Roel in 't Veld: ,Het PAK
heeft geprobeerd anderen los
te weken. Dat is niet gelukt.
Bij de confessionelen merk
je dat er iets anders achter
zit. iets dat ontastbaar is,
maar niets met politiek te
maken heeft". Adam Vonde
ling (PvdA) vult hem onder
daverend gelach aan: „Dat
heet geloof". Ds. Kret die de
PAK-strijd gadeslaat, glim
lacht grimmig.
De milieu-verontreiniging
in Mekel neemt toe Er
hangt na urenlang inhaleren
en uitblazen een sigaretten-
walm die zeer aan de ogen
doet. Maar we vorderen. Op
zeker moment liggen er aar
dig wat moties op stemming
te wachten. Ze klinken niet
al te vriendelijk. Er is een
motie, waarin men zijn af
keuring uitspreekt over de
niet-openbaarheid van de
onderhandelingen: een mo
tie, waarin men de terugkeer
van Harmsen en Menken als
wethouders onaanvaardbaar
noemt; een motie, waarin
men er op aandringt de on
derhandelingen ogenblikke
lijk te stoppen om de indruk
te vermijden dat men be
langrijke PAK-principes (o.a.
de openheid) verdoezelt en
een motie ingediend door
de zo leuk bovenop de piano
zittende ds. Cramer (D '66)
waarin men achteraf de
lering trekt dat het overleg
zinloos is geweest. Niet zo
prettig dus.
Maar als er stemmingen in
zicht komen, voert PvdA-
voorzitter Theo Dirks een
graaf brokje komedie op, dat
maar weinig beroepsacteurs
hem zouden verbeteren. Het
is het hoogtepunt van de
avond. „Voordracht voor één
heer" zou het kunnen heten.
Dirks spreekt meeslepend, hij
poogt tot op de bodem van
ieders gevoelsleven te boren.
De zin waarmee hij begint
beneemt velen de adem al:
„Ik zou u bij al die moties die
ter tafel liggen een gevoelen
mee willen geven". Het gaat
door merg en been. Dominee
Kret zegt later: „ln mijn vak
kan ik nog wat van hem
leren".
Maar de sierlijkheid van
Dirks' woorden en gebaren,
kan zijn bedoelingen niet
aan het oog ontrekken: hij
wil die moties van tafel ve
gen. De PvdA-voorzitter
krijgt zijn zin. Triomfantelijk
galoppeert hij naar de zege.
De zaal, kapot van al het ge
praat, gaat akkoord met een
motie, die aanvankelijk ver
dort in woorden, maar ten
slotte de eindstreep haalt.
Heel even lijkt het er op dat
de discussies weer opvlam
men en dat dezelfde dingen
gezegd worden als om kwart
over acht. Een hels' vooruit
zicht. maar het wordt de toe
hoorders bespaard.
Om kwart over twaalf
wordt er officieel een punt
achter gezet. In groepjes
wordt er nog even nagekaart.
De laatste acte van het laat
ste stormachtige bedrijf. De
emoties laaien hoog op, maar
het blijft netjes. Roel in 't
Veld zegt met ingehouden
drift tegen Amptmeyer:
„Verdomme, Herman, je
moet eerlijk blijven". Ampt
meyer trekt een „ïk-weet-
van-de-prins-geen kwaad"
gezicht, zoals alleen hij kan
trekken. Heftig gaat het ook
toe in de discussie tussen
Driessen (KVP) en Van Aken
(PvdA). Dat hele gesprek is
één grote spraakverwarring.
Er wordt ontkend wat in het
overleg gezegd zou zijn en er
wordt nü betoogd, wat in het
overleg juist niet naar voren
zou zijn gebracht. Ach, wat
zou het toch fijn zijn geweest
als die onderhandelingen
openbaar waren geweest.
Maar juist daarover gaat al
dat rumoer: de openheid.
Buiten, in de koelte van de
nacht, zegt iemand met hoog
opgetrokken wenkbrauwen
en moedeloos afgezakte
schouders: „Ik zou nou wel
eens willen weten wat de ge
wone kiezer hier in hemels
naam mee aan moet'.
RUUD PAAUW.
Na zo veel jaar hebben we „geluk
kig" een eigen woning. Al vanaf
2 juli wonen we in een gemeente
woning. echter nog steeds zonder
eigen licht.
Na de verhuizing was ons eerste
werk om gas- en elektriciteitsinstal
lateurs te halen, ten einde de boel
te laten controleren. Beide leidingen
werden goedgekeurd en gas kregen
we al na twee dagen Op licht wach
ten we nog steeds.
Een zaak in Zuidwest keurde de
bedrading goed. Groot was onze ver
bazing dat een ambtenaar van de
Lichtfabrieken de hele bedrading af
keurde met de woorden: „Binnen een
paar dagen is alles in orde".
Nu zyn we van het kastje naar de
muur gestuurd. Van de Lichtfabriek
naar het stadhuis, steeds met de me
dedeling: „nog een paar dagen".
Het duistere ln deze zaak is, dat
de gemeente niet de naam wil noe
men van de installateur die de be
drading komt vernieuwen. Alleen een
telefoonnummer Als we dat nummer
bellen de laatste vier dagen, dan is
het: „vandaag komen we". Kan dit
nu niet ander6, gemeente Leiden?
W. NEUTEBOOM,
Nic. Beetsstraat. 26a, Leiden
(Van redactiewege ingekort).
LEIDEN Het Ryksmuseum van
Oudheden te Leiden stelt een uitge
breid onderzoek in naar enkele ar
cheologische vondsten in de Ooster
schelde ter hog te van de Coiyna-
plaat. Op een diepte van ca. 30 me
ter zyn daar de afgelopen maanden
drie Nehalenn ia-altaren opgevist,
waarvan een nagenoeg onbeschadigd.
Hiermee zyn twee heiligdommen uit
de romeinse tyd gelocaliseerd.
De vruchtbaarheidsgodin Nehalen-
nia werd rond het jaar 200 na Chr.
vereerd door reizigers die de gevaar-
lyke oversteek moesten maken naar
Britannia. Volgens recente geologi
sche onderzoekingen heeft in de Ro
meinse tyd tussen Domburg en de
Coiynsplaat een brede monding van
de Schelde gelegen, waar de twee
heiligdommen gebouwd werden.
De godin Nehalennia is uitgebeeld
met een schaal vruchten op haar
schoot, een mand met vruchten op
ae grond naast haar en vruchten
boven op het altaar. Aan haar rech-
terzyde zit veelal een hond De go
din is gekleed in een lang gewaad
met daaroverheen een mantel. Type
rend voor haar is een schouderman
teltje met geschulpte rand.
