brouwen in het Vaticaan
15 H,
Ex-kapitein Leger cles
Heils herv. predikant
in Grijpskerke
rkdiensten Leiden en omgeving
UANNENBASTION WORDT DOORBROKEN
BP1
e,i'
i- V
-.•■'v '/j N:' 't
A.
OP REIS
Woord van
bezinning
Cor Vermeulen van "DeStrijdkreet"
We leven nog, maar hoelang?
Echte kerk
- HDAO 15 AUGUSTUS 1970
LFID9CB DAGBLAD
PAGINA 13
or
TICAANSTAD (AP) Rosemary Goldie, de hoogst ge-
vrouw in het Vaticaan, is geen Dolle Mina, maar zij
mening, dat mannen en vrouwen moeten samenwerken,
ffejal waar iets belangrijks te doen is".
46
brunette Goldie (zij 16
|etrouwd) is als adjunct-sec re
vierde rang in de Vaticaan-
nraad.
eloof niet in „de" vrouw, ver-
zy in een gesprek in haar
frisse werkkamer. „Er
leen vrouwen en die zijn pre
en verschillend alsm annen.
waar uit menselijk oogpunt
lang rijks te doen is, zouden
en vrouwen moeten samen-
•jarige dame, die te Sydney
itralië is geboren, geeft toe,
.vrouwen nog lang zullen moe-
'"'chten voor zij in de R.-K.
gelijken van de mannen zijn
levfcn, „Sommige bepalingen van
rkelijk recht die betrekking
op vrouwen zijn hopeloos
in W." vond zij en zij hoopt dat
illen worden herzien bij de
ling van het kerkelijk recht
thans wordt gewerkt.
Touwen moeten daar achter-
tten en haar opvattingen la-
en," was haar oordeel.
11
zusters de huishoudelijke bezigheden
over van de broeders, maar de
laatste drie jaar hebben 76 vrouwen
functies gekregen variërend van ad
ministratieve taken tot ondersecre
tariaten van de curie.
Er zijn zowel leken als nonnen on
der en priesters maken er soms
grapjes over wie de knapste meisjes
in zijn omgeving heeft.
Het isb egonnen aan de punt van
de hiërarchieke pyramide.
Doorbraak in 1 939
De eerste doorbraak kwam in
1939 met de keuze van Paus Pius
Het Vaticaan in Rome.
XII. Toen deze voormalige nun
tius in Duitsland de pauselijke ap-
In de St. Jean de Béguinage-
kerk in Brussel kan men voor 5
Belgische francs drie religieuze
plaatjes kiezen uit het repertoir
van de in deze kerk geplaatste
jukebox om bij muzikale klanken
gemakkelijker tot gebed te ko
men. De selectie bevat o.a. wer
ken van Bach, Albioni. Duval, de
Edwin Hawkin Singers en Byzan
tijnse gezangen
Het priesterschap
denkt zij van de bepaling
it kerkelijk recht volgens
kandidaten voor het pries-
lap „gedoopte mannen" moe-
in?
heel wat studie nodig voor
vraag een antwoord kan wor-
geven," verklaarde zij. „Wij
meer te weten over het we-
het priesterschap en heel
>r over de man-vrouw-ver-
Het is niet het meest drin-
raagstuk van deze tijd, maar
Df dat het goed is, dat de
is gesteld, omdat zij de
jen dwingt haar te bestuderen
01 laar niet eenvoudig van zich
nen zetten, omdat zy nooit
aan de orde is gesteld."
oegde hieraan toe, dat „een
end aantal" van de in het
n te werk gestelde geestelij-
!h goed heeft aangepast aan
m ivaarden van vrouwen als j
t. „Je kunt niet altijd agres-
'u i ofschoon je er soms niet
nt ontkomen, maar als je ge-
ormaal doet
lend vervolgd zij: „Hoe min
erover denkt hoe beter het
Lis."
vrouwen zijn geleidelyk de
ai uitsluitend uit mannen be-
wereld van het Vaticaan
gedrongen.
namen een paar klooster-
"T-'r-
J-'
V,
$jfc" "V
X V
partementen in het apostolische
paleis betrok, bracht hij de Duitse
nonnen mee die in zijn Beriynse
residentie het huishouden hadden
verzorgd. Dit gaf een schok aan de
prelaten van het centrale bestuur
van de R.-K. Kerk. Sinds onheug
lijke tijden hadden nl. broeders de
huishoudelijke bezigheden in de
appartementen van de pausen ver
richt, en voor hen gekookt.
„Paus Pius XII veroorzaakte een
sensatie met zijn nonnen." zegt
mgr. Agostino Grego, een 79-jarige
Italiaan, die kort geleden na een 38-
jarige loopbaan in het Vaticaan ont
slag heeft genomen.
Johannes XXIII en Paulus VI. de
beide pausen die Pius XII zijn opge
volgd, hebben zijn voorbeeld nage
volgd. Zij vervingen de Duitse kloos
terzusters door Italiaanse, maar al-
les wijst er op dat de broeders voor
goed zyn ontheven van de taak, die
zij vele eeuwen in de pauselijke ap
partementen hebben vervuld.
In 1964, een jaar na zyn verkie
zing tot paus. kwam Paulus VI in
de krantenkoppen door vrouwelijke
waarnemers te benoemen om de
derde zitting van het Vaticaans
oecumenisch concilie bij te wonen.
Zo iets was nog nooit vertoond.
Nooit te voren waren vrouwen toe
gelaten tot de concilies van de R-
X Kerk
Nog een lange weg.
Op 6 januari 196" benoemde paus
Paulus de Australische Rosemary j
Goldie tot adjunct-secretaris van de I
lekenraad. Zij werd daardoor de
eerste vrouw, die in de Vaticaanse
curie een verantwoordelijke positie
bekleedde.
In die tijd bevatte het jaarboek
van het Vaticaan geen namen van
vrouwen, nonnen of andere, die le
den of employees van de curie wa
ren. In het jaarboek van 1970 staan
er 76. van wie de meeste, maar niet
allen, nonnen zyn. In een tijdsbestek
van drie jaar heeft de verandering
zich voltrokken in een tempo, dat de
gevoelens van sommige prelaten ge
weld heeft aangedaan
Niettemin hebben de vrouwen nog
een lange weg af te leggen om op
gelijke voet met de mannen te ko- j
men. De meeste instellingen van het
Vaticaan zijn nog altijd bastions van
uitsluitend mannen.
't Is toch wel aardig om hele
maal vanuit Athene een ansicht
naar vrienden te sturen. Daar
waren wy. Bij die tempel ston
den wy. Prachtig! En een uit
zicht!
In die Griekse stad, vertelt
ons de bijbel in het boek Han
delingen. komt de apostel Pau
lus op zijn zendingsreis. Hij na
dert haar vanuit zee. Men zag
dan in de verte reeds het beeld
van de schutspatrones van de
stad, Pallas Athene. De gouden
punt van de speer die zy in de
hand hield, schitterde in de
zon De marmeren tempels,
waarvan de ruines nog indruk
wekkend zijn. stonden toen nog
onaangetast in hun schoonheid.
Hij heeft er de beelden gezien
in hun haast volmaakte vormen.
Paulus neemt het in zich op.
Hy komt er van onder de in
druk. Maar de schoonheid
brengt hem niet tot bewonde
ring. Want het tempelgebouw
is in zyn dagen niet zo maar
een fraai gebouw en het beeld
is niet zonder meer een schone
vormgeving. Zy zijn dan nog
verbonden met een bepaalde
eredienst, met een religieuze
praktijk, die in Paulus" dagen
nog allerminst dood is.
Deze reiziger is niet de onbe
vangen kunstgenieter. Wy lezen
in het bijbelverhaal dat Paulus,
wanneer hij door Athene wan-
delt. verontwaardigd wordt. .Zyn
geest werd in hem geprikkeld,
ziende dat de stad zo afgodisch
was'. Hij beseft dat de mens
hier toch de goede weg kwyt is.
Voor deze godenwereld kan men
op de duur geen respect hebben.
Dit alle6 hoort teveel by het ge
schapene. Bij onszelf.
Paulus heeft de moed om
daarover te spreken vanuit zijn
Joods-Christelijke overtuiging.
Tegenover alle godenverering en
alle godenuitbeelding stelt Pau
lus het Woord. Het Woord van
de Schepper „die een Heer is
van hemel en aarde en niet in
tempels, met handen gemaakt,
woont. Hy laat zich niet door
mensenhanden dienen, alsof hij
iets nodig had, daar Hyzelf aan
alle leven en adem en alles
geeft".
Het is de weerklank van Is
raels profeten, die wij horen!
God is nergens aan het gescha
pene gelijk. Hy is meerdere. Hij
heeft ons niet nodig. Hij is an
ders dan alles wat Paulus in
Athene meemaakt, vooral daar
in dat Hij liefheeft en in liefde
zijn schepping zoekt en behoudt.
Zijn liefde blijkt in zijn be
moeiing met Israël en met hem,
die uit Israël is voortgekomen:
Jezus Christus, de Opstanding
en het Leven.
Het evangelie is de verkondi
ging van wat de bybel noemt-
Gods innerlijk ontfermen. Daar
van wil de apostel getuigen te
genover de kille schoonheid die
hfj ontmoet.
Het eerste antwoord van At
hene is over het algemeen: spot
en afwyzing. Dat is niet te ver
bazen I Het evangelie komt, im
mers van de andere kant, van
Gods kant. Het vindt ook in
óns bestaan zomaar geen in
gang. Het zal ons aanvankeiyk
een „ergernis en een dwaasheid"
zyn. Onder de Atheners waren
er, die zeiden: „wy zullen U
hierover nog wel eens horen".
Dat kan een manier zyn van
afwimpelen. We kunnen dat
echter ook werkeiyk ménen: er
nog eens van willen horen en er
over nadenken. De godentempels
staan nu verlaten. Toeristische
bezienswaardigheden zyn ze ge
worden.
De toerist van vandaag met
zyn reisgids en camera, of de
thuisbiyver. die zyn plaatwerk
over Oud-Griekenland nog eens
met belangstelling doorbladert,
moet bedenken:
Leven wy in onze tyd by ver
laten tempels in een geestelyk
vacuum9 Dat wordt een leeg be
staan by alle welvaart.
De apostel werd geprikkeld in
de geest toen hy in Athene was.
Dat leidt hem niet tot nihilisme.
Want hy weet van het evangelie,
het woord van Gods welbehagen,
van vergeving van ongerechtig
heid en van opstanding. Dat zal
onze ledigheid vervullen. Het
woord van zyn Heiland, dat nóg
doorklinkt ,Sta op tot de vreug
de van Uw heer!'.
E. M. P. Pannekoek,
Herv. predikant in
Leiden.
GRIJPSKERKE (GPD) Tot 1965 was Cor Vermeulen (39) kapitein
van het Leger des Heils. Toen stapte hy eruit en ging hu theologie stu
deren aan de Gemeente-universiteit van Amsterdam. Zondagmorgen
werd hij als hervormd predikant bevestigd in zijn eerste gemeente Grijps
kerke (Zeeland), door ook al een ex-Leger des Ileilsman, ds. Lissenburg
uit Rotterdam.
Lissenburg en Vermeulen kennen
elkaar goed. Ze hebben samen. Lis
senburg als hoofdredacteur. Vermeu
len als zyn naaste medewerker, in
de redactie van „De Strydkreet" ge
zeten. Samen met Jan Fillius. een
man die men overal kan tegenkomen
waai het gaat om publiciteit van
kerken, zending en evangelisatie,
hebben ze De Strydkreet tot een mo
dern blad gemaakt. En dat had het
nodig!
j Lissenburg ging een paar jaar voor
I Vermeulen weg by het Leger des
Heils.
Van de Striidkreetredactie op de
Amsterdamse Prins Hendrikkade
via de gemeente-universiteit naar
Grijpskerke, 280 zielen. Bepaald geen
grote keikeiyke gemeente. Daarom
is het predikantschap verbonden met
l.et leraarschap godsdienstonderwys
aan de christelijke d et ail handelsvak -
i scnoui in Middelburg.
ADVERTENTIE
Deze week in Eva:
Als we zo doorgaan nog pak weg 25 jaar, zegt Dick Hillenius in een weinig
zonnig interview. Zoek de zon op. dacht Carla van den Hurk en trouwde met Lou Bandy
Zij vertelt openhartig over haar leven met een van onze grootste revue-artiesten.
In Eva Praktisch o.a.: doorkijkmode in interieurs, regenmode 70/71,
meeneemstoelen om te stelen, eten op z'n italiaans, nieuwe patronen en onweer,
om de bliksem geen grapje. 0 ja, bent u ook zo'n onvervangbare huisvrouw?
Sla dan vooral pagina 68 en 69 niet over'
een open blad
Koop
het
deze
week.
Zyn ervaringen in het Leger des
Heils, cnder andere in Zaandam,
Leiden unet in de beginjaren zestig
zeer succesvolle evangelisatiecam
pagnes. soms wel duizend mensen
per avond) en Hilversum, hebben
uiteraard raakvlakken met zyn werk.
„Jt was maar net een paar
maanden in het ene korps dan
werd -,e al weer overgeplaatst,
omdat ze je ergens anders nodig
hadden. Je kreeg gewoon geen
kans om wat je had opgezet ook
werkeiyk uit te bouwen. We kre
gen zo eens na acht maanden al
het aarwei." de opdracht om te
verhuizen, dat betekende binnen
veertien dagen weg zyn," zegt me
vrouw Vermeulen, ook kapitein in
het Leger des Heils.
Het is eer. van de kenmerken van
het Leger des Heils: de absolute ge
hoorzaamheid, er is geen overleg
met de betrokken officieren over
hun overplaatsingen. De op 19-jarige
leeftyd in het Leger des Heils be
gonnen Cor Vermeulen, is dat ten
slotte teveel geworden.
,Myn vader, die in Den Helder
een kruidenierszaak had. was heils
soldaat. Het Leger lag dus binnen
myn sfeer, mijn horizon. Na de vyf-
jarige handelsavondschool en nog
wat diploma's boekhouden was ik
eigenlyk voorbestemd om hem in de
zaak op te volgen. Maar dat ging
niet door. Ik ging naar de Kweek
school van het Leger des Heils."
.Maar geleidelyk aan ben ik er
wat van vervreemd. De militaire or
ganisatievorm en daaraan is
niets veranderd, is wat te strak. Ik
ben meer individualistisch inge
steld." Het werd de Ned. HerV.
Kerk. „Dat vond ik een echte kerk.
Het is toch de historische prote
stantse kerk van ons land. al die an
dere kerken, het is tragisch maar
waar. zyn eruit ontstaan, natuurlyk
ook door fouten by die Hervormde
Kerk zelf. Maar ik vind toch de Her
vormde Kerk een kerk met ruimte,
verdraagzaamheid, een kerk met
historie. Historiciteit en continuïteit
vind lk erg belangryk."
Hervormde gemeente
«kerk 0 u ds P. Kloek (H.A.).
ftndse kerk Geen dienst,
erk 10.30 u ds E. M. Panne-
u ds G. C. Post.
thakerk Lage Morsweg 10
Lamping.
skerk Koningstraat 1 u
Igskerk -
Hemmet
jhemkerk Driftetr. 10 u ds
i ilngskerk Montgomerystr.
I. Ut Wit
Qlngskerk Montgomerystr.
Qt 10.30 u ds J. Bovenberg, (ge-
wde Herv,- Geref. diensten),
.jj skerk Burggravenlaan 10 u
ouhuys (Jeugakapel 10 uur me
-vef).
Herv. Aula Asserstr. 1
ds W. G. Reddinglus. te Allr-
Wallone Breestr. 10.30 u
pD. Ribs.
i ziekenhuis 10 u ds J. E
senhuis Houtlaan 55 10.30
R dl J. Th. Heemskerk te Oeg6t-
I te Middelburg 7 u ds Boven-
10 u ds Kronemeyer. 6 u
Veetkerk 10 u ds B. Bouma,
Wwljk 6.50 u ds J. Wessel.
met belangstellenden).
«kerk 10 u ds Hortenslua. 6 u
hneijer.
dingskerk 9 en 10.30 u ds Bo-
(Gemeenschap, dienst met
^)- 5 u dr v. d. Zwaan,
loven; 10 u dr v. d. Zaan.
•diensten „Jeugdhaven": 10 u
J dhr. Verheul 10 u „Het Mie-
de heer Witte.
.Kerk (vrygem.) 10 en 5 u ds
Haar.
Kerk A. Antonius 9.30, 11. 12.15
Schouw (zat. av. 7 u) 9.30, 11.30
u. Hartebrug (zat. av. 7.30 u) 8
o< 12 en 7 u. Herensingel (zat
8-30, 9.30, 11, 6.30 u. BUkerk
r' 10 u H. Leonardus (zat. av.
12.45 en 7 u H. Lode wijk (zat.
n 9-45. 11.00. 12.15 en 6 U. H.
Christian Science Steenschuur 6
10.30 u Ned. dienst.
Baptlstengem. Oude Rfln 3. 10 u ds
J. Belling.
Oud. Kath. Kerk Cronesteinkade 9.45
u H. M.
Leger des Heils 10 u helllgingsdlenst.
7.30 u verlossingssamenkomst
Chr. Geref. Kerk 10 en a u ds ear
lier.
DODSe
Isscher te Vught.
Evang. Chr. Gemeenschap (Middel
stegracht 3) 10 u evang. Kloostra m m
v. opstandlngstrio, 5 u evang. Th. Dik-
kes.
Alphen aan den RUn Herv. Gem
Adventskerk Julianastr. 9.30 u drs F. G
M. Broeyer te Utrecht. 6.30 u ds M.
Fokkema. Kruiskerk Gouwsluis 9.30 u
ds M. Hanemaaljer. Opstandingskerk
9.30 u ds M.. Fokkema. 6.30 u drs F.
G. M. Broeyèr te Utrecht. Martha-
Stlchtlng „Rynstroom" 10.30 u ds I. J.
Walpot. Oudshoornseweg 10 u ds G.
Cadee. Slonskerk 9.30 u ds S. W. Ver-
ploeg H A. 6.30 u ds S. W. Verploeg H.
A. en danz. Gebouw Onderweg 10.15
u dienst verzet naar Goede Herderkerk
10.15 u Goede Herderkerk ds N. J
M. Hoogendiik. Aula Morgensterschool
Parelstraat Geen dienst. Het kasteel
Veldbloemweg 9 u ds N. J. M. Hoo-
gendljk. Geref. Kerk maranathakerk
Raadhuisstr. 10 u ds H. W. Engelkes
te Amersfoort. 6.30 u ds G. O. N. Veen-
hulzen. Salvatorikerk W. de Zwljgerln.
10 u mevr. A. Geense-Ravestein te Lei
derdorp. 4.30 u ds M. van Harmeien
(Intrede). De Goede Herderkerk 9 u, ds.
F. de Vries te Vleuten- De Meern.
6.30 u ds H. J. Swlerts te Koudekerk
a. d. Rijn Kasteel Ridderveld 10.15 u
ds H. J. Swierts. 6.30 u ds mevr. A
Geense Ravesteln te Leiderdorp. Geref.
Kerk (vrijgem.) 9 en 6.30 u ds Chah.
Chr. Geref. Kerk Jeruzalemkerk Grij-
penstelnstr. 9.30 u en 5 u ds P. Sneep.
Oud Geref. Gem. Kerkgebouw Hoofd-
str. 240 9.30 en 4 u leesdlensten. Rem.
Geref. Gem. Van Mandersloostr. 10 u
ds G. Moen te Tienhoven. Baptisten
Gem. 10 en 6.30 u ds Koekkoek. R.K.
St. Bonlfaciuskerk (zat. 7 u) 8.30. 10.
11.30 en 6 u. R.K. Plus X Kerk (zat.
7 u) 7.30. 9. 10.30, 11.45 en 5.30 u.
Aarlanderveen Herv Gem. 10
dhr. L. Schippers te Delft. 7 u ds G.
van Hoegee. Geref. Kerk 10 en 6.30 u
de heer Knotters te Oudewater. Chr.
Geref. $erk Geen opgave ontvangen.
R. K. kérk (zat. 7 u) 7.30 en 10.30 u.
Dorpshuls Aardam Ter Aar 9 en 12 u.
Benthuizen Geref. Gem. 9.30 u.
leesdlenst, 3 uur ds. Henkoop.
Bodegraven Herv. Gem. 't Anker
9 en 10.30 u ds J. H. Cirkel. 6.30 u da
W. Balke. Salvatorkerk 10 u ds Van
Harten 6.30 u heer J. de Haan. Bethle-
hemkerk 9.30 u ds W. Balke. 6.30 u
ds C. W. Corts, te Vianen. Geref. Kerk
10 6.30 u geen opgave ontvangen. Geref
Kerk (vrijgem.) 10.30 u en 16.15 u ds
Y. B. Chah. te Kampen. Geref. Gem.
10 en 6.30 u leesdlenst. Evang. kring
10 u eredienst. 6.45 u A Ramaker.
Rotterdam Evang. Luth Kerk 9 u da
J. Bregman te Gouda.
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u ds
W. L. Heijmans, 6.30 u ds A. Zeeuw
uit Doorn; Geref. Kerk 9.30 en 5 u ds
Dijkstra; Maranatha-mavo Snij-
delwijk, 11 u da H. Dijkstra, Chr. Ge
ref. Kerk 9.30 en 6 u ds J. Mannl; Ge
ref. Gem. 9.30 en 6 u theol. student J
Koster; Vrijz. Prot. Geloofsgemeen
schap geen dienst; Evang. centrum
„Nieuw Leven", 9.30 u In geb. Concor
dia pred Th. Verwoerd; Verg. van Ge
lovigen, 9.30 en 5 u samenkomst ln
lokaal Nleuwstr. 27; Volle Evangelie
kapel Bethel, 9.30 u de heer J Mod
derkolk; R.K. Kerk Reijerskoop (zat av
7.30, 9. en
.30 u), 10 u.
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 u
ds H. Harkema te Zeist. 6.30 u ds L.
Boer. Geref. Kerk 9.30 en 5 u ds J.
Kerk. St. Bernardus Rijndijk (zat. 7
u) 8. 9.30 en 11 u. R.K. Kerk St.
Michael Ryndijk (zat. 7 u) 8, 9 en 11
u. R.K. kerk Dorp (zat. 7 u) 8, 10 en
11.30 u
Hlllegom Herv. Gem. 10 u ds J.
Hoogmade Herv. Gem. 10 u ds P.
Schoonenboom. R.K. Kerk (zat. 7 u) 9
en 11 u.
Katwijk aaji den RUn Herv. Gem.
Dorpskerk 9.30 u ds. H. van Nlel te
Schevenlngen; 5.45 u ds J. Batelaan te
Den Haag (Jeugddienst). Ontmoetlngs-
kerk 10 en 6.30 u ds A. Baas (vaorm
H.D.); Geref. Kerk 9.30 en 7 u ds J.
P. van Rhenen te Maarn; Interker-
keiyke dienst in gymn.lokaal O. B. v.
I Wassenaer van Catwyckschool10.30
u ds C. R. H. ter Haar Romeny en
pater J. M. Janssen, resp. vlootpred.
I en vlootaalmoezenler van het M.V.K.
I Valkenburg;- R.K. kerk (sa. av. 7) 8.
9.30 en 11.15 u; De Wilbert (za. av.
6.30) 6.30 u.
KalwUk aan ZeeHerv. Gem. Nw
Kerk 10 u ds J. P. van Roon 6 u ds
C van den Berg. Oude Kerk 8.30 u
ds J. H. v. d. Bank, Ede (Baddlenst)
10 u ds C. Treur. 6 u ds Jac de Vos
Iohthuskerk 10 u ds W. Chr. Hovlus
5 u ds A. Vink. Pnlëlkerk 9.30 u ds J
de Vos 6 u ds C. Treure. Groen van
Prinstererschool 10 u ds J. H. v. d.
Bank, Ede. Wilkgebouw „De Hoek
steen": 10 u Pfarrer Fr. Wattjes uit
Broichweiden (Dienst ln de Duitse
taal) 10 u Dovendlenst. Ziekenhuis
Overduln 2 u ds J. G. van Ieperen
Zeeho6pltium 8.30 uur Geref. dienst
Geref. Kerk Vredeskerk 9.30 u ds F
Pijlman 5 uBr. D. Brouwer Pzn
Triumfatorkerk 9.30 u dhr. D. Brou
wer 5 u ds F. Pijlman. Chr Geref
Ke>rk 10 en 5 u ds H. C. van Der Ent
Geref. Kerk (vrUgem.) 9 en 7 u ds J
Verhoeff, van Loosdrecht. 10.30 en
5 uur leesdlenst Geref. Gem. Remise -
straat) 10 en 5 u ds van der Bijl. R K
Kerk Voorstr. 35, Geref. Vredeskerk
zondag 7 u. Camping: Camping noord
zondagochtend 8 uur; camping noord
zat.av. 7 u. Soefi-tempel zat. 11 uur
groepsinterview 2 u Openbare les door
ds H. J. Witteveen. 5 u Soefi medita
tie. Zondag 11 u Universele ere-dienst.
2 u Openbare 166 door mevr. J. Kunst
4 u Universele ere-dlenst ln de Ned
taal. Spreker ir. W. van Essen.
Lelmtilden Herv. Gem. 9.30 u ds
J. H. de Vree. Geref. Kerk 9.30 u ds
D. Averes 7 u A. P. Helner ds. Ter Aar
R.K. kerk (zat. 7 u) 7.30, 9.30 en 11.15
u.
leiderdorp Herv Gem (Hoofd
straat) 9 u ds J. P. Honnef (Schep-
plngskerk» 11 u ds A Geense Geref
kerk (Hoofd8tr.) 10.30 u ds Van Loe-
nen. 6.30 u ds H van Rhijn, Harden-
berg. Schepplngskerk (Van Poelgeest-
laan) 9.30 u ds H van Rhijn. 5 u ds
Van Loenen R.K. Kerk Menswording
zat. av. 7.30 u jongerenmis 9. 10.30
en 12 u. Meerburg zat. av. 7 u Jon
gerenmis 8.45, 10. 12 en 6 u.
Llsse Herv. Gem. Grote Kerk 10.30
u ds H. G. Oostlnga. 7 u ds A. J. Lam
ping, van Leiden, Jeugddienst; Helve-
tiakapel 9 u ds H. G. Oostlnga, bed.
H.A. 7 u ds H. G. Oostlnga, H.A. en
Dankz. Geref. Kerk 10 en 7 u dT6 A. E.
van der Woude; Chr. Geref. Kerk 10
en 4.30 u dj D. H. Blesma; Geref Ge
meente 10 en 4 u ds W. Suijker. Geref.
Kerk (vrijgem.) 10 en 4.30 u dienst
des woords. Oud Geref. Gem. 9.30 en 3
u leesdlensten. Ned. Prot. Bond geen
dienst. Aktle kruistochten Neder
land Maandagavond 8 u Evangelisatie-
dienst in Gasthuis „Welkom". Bondstr.
da J. Gravendeel^ geen Jêugdbyeen-
komst. R.K. Kerk St. Agathakerk 8.30,
10.15, 11.45 en 7 u. (zat. av. 7 u) De
pendance Poelpolder (aula prot chr.
school) 8.30 en 12 u. Marlakerk 8.30
u. 10.30, 12. 5.30 u zat. av. 7 u Engel
bewaarders 7.30, 8.45. 10.45 en 5.45 u
zat. av. 7 u.
Nieuwkoop Herv. Gem 9.30 u ds
Hoegee te Aarlanderveen 6.30 u ds Ach
terberg te Leiden. Geref. Kerk 9.30 u
en 6.30 u ds R J. A. Hanenburg. Rem.
Geref. Gem. 10 u ds E. J. Kuiper te
Haarlem. Chr. Geref. Kerk 9.30 u en
6.30 u ds S. van der Molen, te Mid
delburg (HA en Dankz.) R.K. kerk za
terdag 7 u) 7.30. 9. 10 45 en 7 u.
Nleuwveen Herv. Gem 9.30 u ds
J. Gebraad 6 30 u ds T. H. Oosten-
brug te Rijnsaterwoude. Geref Kerk
10.45 u ds A P. Heiner te Ter Aar.
6.30 u ds I. Brederveld te Lelden R.K.
Kerk (zat. 7 u) 9. 10.45 en 5 u.
Noorilwijk-BInnen Herv. Gem. 10
u ds D. Keunlng 7 u ds A L Laprë
Geref. Kerk 9.30 u ds C Warner 7 u
ds W. Dekker Van den BerghsLlchttng
11 u ds C. Warner Ned. Prot bona
geen dienst. R.K. Kerk (zat. av. 7 u)
8,30, 11.15 en 5.30 u.
Noordwljk aan Zee Herv. Gem.
9.30 u drs Elfferlch (Voorburg). 7 u
ds D. Keunlng Sole Mio 9.30 u ds
Kool (Katwijk) Geref. Kerk 10 u ds
W. Dekker. 7 u ds C. Warner. Herv.
Ger. Evang. (herv. Kapel. Hoofdstr
11 en 4 u ds H. van Slooten (N1J-
kerk). De Rank 10 u Pfaxrer Furnlsz
(Schwetzlngen). Duitse dienst R.K
Kerk (zat. av. 7 u) 7.30. 9. 10.30 en 12
St. Jozef (zat. av. 7 u) 7.30. 8.45, 10.15,
11.30 en 7 u. (St. Viktor) izat. av. 7 u.)
8. 9.30, 11 en 6 u. H Hart van Jezus
ln de Zilk (zat. av. 7 u) 8.30, 10
en 11.30 u.
Oegstgeest Herv. Gem (Groene
Kerk) 9 u mr. A. W. Kist (Pau-
luskerk) 10 u ds J. Irlk (gemeente-
centrum) 10 u kinderdlen6t mevr. J.
Heyboer-van Llenden, 7 u ds A Geen
se te Leiderdorp Vryz. Herv. (Gemeen
tecentrum) 10.30 u ds I. J. van Houte
te Hilversum. Geref. Kerk 10 u drs. A.
Wessels. 7 u ds J D. te Winkel te Sas-
senhelm. R.K. Kerk (zat. av. 7.30 u)
9. 10.30, 12 en 7 30 u Bonaventuraka-
pel (zat. av. 6.30 u) 8, 10 en 11 u.
Oude Wetering Herv. Gem 9.30 u
fs Lalleman. Geref. Kerk 9.30 u en
6.30 u ds M. M. van Es te Zwanenburg
Rem. Geref Gem Geen dienst. R.K.
Kerk (zat. 6.30 u) 8, 9.16, 10.30 en 12 u.
Kynsaterwoude Herv Gem 9.30
u ds T. H. Oostenbrug. 7 u ds J. Ge
braad te Nleuwveen. Chr Geref. Kerk
9.30 u dienst des woords. 2.15 u ds G.
Bouw te Scheveningen. R.K. kerk (zat
7 u) 7.30, 9.30 en 11.15 u.
RUnsliurg Herv Gem. (Grote
kerk) 9.30 u ds J. Poort te Lelden.
5 u ds Van Gosliga (Bethelkerk) 9.30
u ds Van Gosliga (H.D.) 5 u ds K. J.
H. Burgy te Den Haag, Geref. Kerk
Petrakerk 8.45 u ds J. P. Prins, te Den
Haag-Loosduinen, 5 u ds J. Schelhaas,
te Delft-Abtswoude Immanuelkerk 9 30
ti ds J. Schelhaas 5 u ds Bijleveld
Maranathakerk 9.30 u d6 Bijleveld. 4.30
u ds J P Prins Geref Kerk (vrijge
maakt) 10 en 5.15 u ds J. van Nieuw
koop Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 u ds
De Vries. R.K. Kerk (Tuinbouw
school) (zat. av. 7 u) 10.30 u.
alkenburg Herv. Gem. 10 u en
6 30 u ds G Zonneveld. Geref Kerk
9.30 en 6.30 u ds L. v d Linde te
Rijnsburg. Geref Kerk (vrhgemaakt)
8.30 ds J. v. d. Haar. 2.30 u ds Ophoff.
Voorhout Herv Gem. 10.30 u ds
A. Lapré van Noordwijk. Geref Kerk
7 tl ds Van den Berg (ln N.H. Kerk)
R.K. Kerk (zat. 8. 7 u.) 7.30. 9. 10.30.
11.45. 5.30 u.
Voorschoten Herv. Gem (Dorps
kerk) 10 u ds Poet te Lelden 7 u ds
Saraber (Rljndyk) 10 u ds Sa ra be r
(Hulp en Heil) 10 u ds v d Geest.
Gerei Kerk 9. 10.30 en 5 u ds De
Zeeuw. Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en
5 u ds Teunls. RK Kerk Laurentlua
zat av. 7 u 7.30, 9, 10.30. 12 en 5 u.
Moeder Gods zat. av. 7 u. 8. 10, 11.30
en 6 u.
Warmond Herv. Gem 10 u ds J.
M. Snijders R.K. Kerk (zat. av. 7 u)
8. 10, 11.30 uur.
Wassenaar Herv Gem. Dorpskerk
9 u toerlstendlenst; 10 u dr Th. C Fre-
derlkse; 4.30 u ds Jac Vermaas. Hulzen
7 u ds J. T. Wlersma. Klevltkerk 10 u
ds J. T Wlersma; Messlaskerk 10 u ds
J. A G. van Zanten. Dorpscentrum
9.30 u ds H. Stolk, Schevenlngen: 10 u
kinderdiensten. Geref. Kerk Bloem-
camplaan 10 en 7 u ds L. Bech. ZUlln.
10 en 7 u ds D. van der Meulen. Ned.
Prot. Bond Lange Kerkdam 10.30 u
ds A. L. Broer. Hilversum. R.K. Kerk.
Willlbrordus (zat. av. 7 u) 8. 9.30, 11
12.15 en 5 uur. Goede Herder (zat. av.
5 u) 8.30. 10. 11 30 u. H. Joseph (zat
av. 7 u) 7.30. 8.45. 10.30 12.15 en 7 u.
Woubrugge Herv. Gem. 9.30 u ds
Franken 6.30 ds Van Harten BodegTa- I
ven. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 u ds Ko
renhof Heemstede.
Zevenhoven Herv. Gom. 9.30 u ds I
H. J. van Achterberg te Lelden. Geref.
Koorhek Pieterskerk Leiden
(Foto LD/Holvast)
Kerk 9.30 en 7 u dj A G. Baayen
te Rlln8burg. R.K. Kerk (zat. av. 7 u)
7.45, 9 en 10.45 u.
Zoeterwoude Herv. Gem. 10 u ds
P. A. Lefeber te Alphen a. d. Ryn,
R.K. Kerk St. Jan Zuldbuurtaeweg (za
terdag 7.30 u) 7.30. 9. en 11 u. R.K.
Kerk St. Allcius kapel (zat. 7 u) 7 30,
9. 10.30 en 11.30 R K Meerburg (zat.
7 u) 8 45. 10.30. 12 en 6 u.
Zwaminerdani Herv. Gem. 10 u en
6 30 u ds D Goudzwaard Geref. Kerk
9.30 u ds SJ. Tiemersma. 6.30 u ds D.
Averes te Lelmulden Rem Geref Ge
meente geen dienst RK. kerk (zat. 7
u) 8. 10. 11.30 en 5.30 u.
