De keizer van Japan
oorlogsmisdadiger"
was
een
Jeugdige ambtenaren niet dolgedraaid
Vraag onze "Schoon Rijderf'code
Esso service gaat steeds verder
of. Rolingrechter in het Tokio-tribunaal
Varen in de mist
Vereniging van Reclasseringsinstellingen:
[Jart eeuw na
Capitulatie
|an Japan
Nederlandse
zeelieden
in Frankrijk
vrijgelaten
Vlug, onveilig
en voordelig
Controle op
sexboetieks
DAG 13 AUGUSTUS 1970
LETDSCH DAGBLAD
PAGINA
(Van onze correspondent)
a :ien op de capitulatie van Japan, nu vijfentwintig
leden, betekent terugzien op de eerste tegen de
lid gerichte kernexplosies op Hirosjima en Naga-
Jet betekent ook terugzien op de tumultueuze tijd
"I toen algemeen opperbevelhebber generaal Douglas
hur de bestuurskoorden van het op de knieën ge
in imperium in handen kreeg en zelfs de als een
vereerde keizer naar zijn pijpen kon laten dansen.
soon van de keizer, die
het Oosten niet leidde,
gedurende bijna vier
tt beëindigde, hoewel hij
jnltfk in zijn macht
"Jdan weer een sprong te
het grootste proces,
de geschiedenis van de
gehouden.
s tegen de Japanse oor
iers, 27 in getal, duurde
16 tot oktober 1948. Rech-
landen waarmee Japan
geweest, spraken ze-
n uit, die later wer-
;en. Veertien verdachten
langdurige gevangenis-
éen werd krankzinnig
[twee stierven tijdens het
proces-verbaal van deze
beslaat 49.858 bladzij-
stond niet terecht. Te
ming van velen in werd
oorlogsmisdadiger be
vraag „waarom niet"
land het best worden be-
>r de enige Nederlandse
het tribunaal, prot. mr.
"idling, thans directeur van
plogisch (is vraagstukken
ten vrede bestuderend) In-
de Rijksuniversiteit in
jmen vielen en vijf dagen
de oorlog beëindigd. Het
'^rijpelijk, dat de mening
-levat, dat het de kernex-
Jen, die Japan definitief
Maar het blijft m.i.
(raag. Natuurlijk, de men-
-Joncentratiekampen in Ja
il ma, in Indonesië hadden
te geloven, dat zij.
ri lieerde legers tot een in-
rdapan zelf hadden moeten
1 rermoor'd zouden worden,
g, de oorlogsgeschiedenis al
kioond. Voor deze mensen
de atoombommen en de
le capitulatie, die erop
einde van hun zorgwek-
be.
ka is betoogd, dat een in-
niljoen doden aan gealli-
el zou hebben gekost en et-
oenen slachtoffers aan Ja-
Ook dat mag waar zijn.
ni moet ook niet vergeten,
i ramen miljarden dollars
kost. Er was jarenlang
ft door vele geleerden. Der -
1 grote wapens hebben de
zich om, als ze er een-
ook gebruikt te worden,
i^we zitten al weer midden
uidige vak, de polemolo-
Röling is van mening.
Bombommen ook moesten
een waarschuwing aan de
)e Verenigde Staten wil-
óór de conferentie van
waarover de na-oorlogse
5, )u worden onderhandeld.
ite troefkaart laten zien
t4 fjet-Unie. Churchill wens-
ferentie zo gauw mogelijk
tulatie van Duitsland, maar
haar steeds weet we-
pchuiven, totdat de proef-
n de woestijn van Nieuw
cces hadden opgeleverd",
vermeende uitwerking op
rs heeft de Groningse
thans, na zoveel Jaren,
ike afgeronde mening, die
et gooien van de bommen
be een schokwerking op
6 bevolking. Maar men
niet gerealiseerd, dat dit
tot de Japanners door-
t kón doordringen, want
niet wat er gebeurd was.
ijima was de term „atoom-
bekend, de proefexplo-
in het diepste geheim ge-
'a de beide bombardemen-
er zegge en schrijve één
die zei: dit moet een
tie zjjn geweest, maar die
dan ook kernfysicus".
tn de bommen zin gehad?
b heel moeilijk te beant
woorden. In Japan waren er al ve
len, die beseften, dat de oorlog ver
loren was. Begin januari 1945 rappor
teerden de inlichtingendiensten aan
Truman, dat het land rijp was voor
capitulatie. Maar het gebeurde niet.
Nu komen we op de persoon van de
keizer".
„De keizer was geen machtheb
ber Tijdens het proces is mij vol
komen duidelijk geworden, dat hij
een constitutioneel machteloos vorst
was, die slechts had te doen wat de
regering hem voorschreef. Hij mag
dan ook niet worden vergeleken met
Hitier. Het dictatorschap was hem
vreemd".
,Kijk eens, de werkelijk drijven
de krachten achter de oorlog waren
de jonge nationalistisch ingestelde
militairen. Zij wensten te vechten en
bleven ook doorvechten toen de zaak
al hopeloos was, louter en alleen om
de functie van de keizer in ere te
houden".
,Hier hebben we te maken met
die merkwaardige mystieke vere
ring van de keizer, die in het voor
oorlogse Japan in zwang was. Toen
Tokio in de boezem van de regering
al lang had afgezien van alle voor
waarden, waarop een capitulatie zou
kunnen worden aangeboden, bleef
die ene eis nog overeind staan: de
keizer moest keizer blijven".
„Het ongelukkige was, dat de de
claratie van Potsdam zich over die
kwestie niet duidelijk uitsprak. Tru
man had er voor zichzelf reeds in
toegestemd, maar uit zijn memoires
kunt u lezen, dat hij dit niet durfde
te zeggen uit vrees de openbare me
ning in de V.S. tegen zich te kra
gen".
Ook in d'e interventie van de kei
zer in augustus '45 ziet prof. Röling
een duidelijk bewijs voor de stelling,
DEN HAAG (ANP. De twee Ne
derlandse zeelieden die eind
februari in Frankrijk op verden
king van botersmokkelen werden
gearresteerd en tot zes maanden
gevangenisstraf en 200.000 gul
den boete werden veroordeeld, zyn
gisteren vrijgelaten, aldus heeft de
woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken meege
deeld.
De Franse autoriteiten hebben inge
stemd met een voorstel van de
Nederlandse consul in Calais, de
boete af te kopen. De gevange
nisstraf was verstreken, maar de
mannen werden in gijzeling gehou
den omdat zy de 200.000 gulden
niet konden betalen.
De kapitein van de 384 ton meten
de kustvaarder „Holchart", de 34-
jarige André Sibtsen uit Rotter
dam, en de 24-jarige matroos Fer
dinand Zelle werden op 26 januari
in Boulogne sur Mer gearresteerd,
verdacht van een poging achttien
ton Russische boter het land bin
nen te smokkelen. Zij werden 17
juni veroordeeld, en het schip, 2
vrachtauto's en de boter (die bij el
kaar ongeveer 50.000 gulden
waard waren) werden in beslag ge
nomen.
De vrouw van de kapitein, mevrouw
M. A. Sibtsen-Bas heeft president
Pompidou vorige maand schrif
telijk om vrijlating van haar man
gevraagd.
Kapitein Sibtsen was door de rech
ter. individueel, tot een boete van
270.000 francs (ca 175.500 gul
den) veroordeeld. Voorts was
hem, de matroos en twee niet-Ne-
derlanders die bij de affaire waren
betrokken administratief, door de
douane, een boete van 3,1 miljoen
HAARLEM (ANP) Toen
om vijf voor half acht de snel
trein MaastrlohtZandvoort he*
station Haarlem binnenreed zag
een NS-employé dat onder de
locomotief aan de voorzijde
menselijke ledematen uitstaken.
De man sloeg onmiddellijk alarm
en samen met enkele spoorweg
employees haalde hij een spring
levende. zij het wat verkilde
man onder de locomotief van
daan.
Het was de 17-jarige Finse
zeeman Hannu Heikkinen af
komstig van het schip Titano,
dat in Amsterdam in de haven
ligt. De man moet op het Cen
traal Station in Amsterdam on
der de locomotief zijn gekropen
en zich schrap zettend tus
sen een aantal kabels en leidin
gen onder de locomotief de
achttien kilometer lange tocht
naar Haarlem heeft onderno
men. Waarom hij deze even
goedkope als ongerieflijke en
gevaarlijke wijze van reizen ver
koos is de politie nog niet dui
delijk.
Prof. mr. B. V. A. Röling.
onschuldig. Hij was gehuwd met een
Duitse. Die vrouw heeft elke dag
van het proces, tweeënhalf Jaar
jaar lang, op dezelfde plaats in de
rechtzaal de zittingen bijgewoond.
Zeer indrukwekkend. Haar man is
tenslotte tot twaalf Jaar veroordeeld
en in de gevangenis gestorven".
Kardinale vraag, een kwart eeuw
na de processen van Neurenberg en
Tokio, blijft of zy in vokenrechtelijk
opzicht zin hebben gehad. Is er
recht gedaan? Is het leed gewroken?
Zijn aardse rechters in staat om na
mens de gehele mensheid een pas
sende vergelding af te dwingen?
francs (ruim 2 miljoen gulden)
opgelegd, zijnde vier maal de
waarde van het in beslag genomen
schip, de achttien ton boter en
de twee vrachtauto's. Voor dit be
drag konden zy ten hoogste een
jaar worden gegijzeld.
De honorair consul van Nederland
in Calais, Dumont, heeft met d®
Franse autoriteiten overlegd hoe
een oplossing kon worden gevonden
Het was immers duidelijk, dat de
boete van 3,1 miljoen frans nooit
zou kunnen worden betaald.
De Franse autoreiten hebben ten
slotte een regeling aanvaard, waar
bij de gijzeling een einde zou ne
men indien een bedrag van 10.000
francs (6.500 gulden) ter tafel
kwam. Dit is woensdag gebeurd,
waarop beide mannen om vier urn
's middags de gevangenisdeuren
voor zich open zagen gaan.
ADVERTENTIE
Prof. Röling antwoordt voorzichtig
„Met de vonissen van Neurenberg
en Tokio is sterke nadruk gegeven
aan de volkenrechtelijke regel, die
""Vil? ged^!f^e h6t getheie tr0C6S lX0gmlarbgfoteIdllenlren. «n<"nsda« gehouden rader-
heid zün zich dat pas bewust ge- achttlen in Zuid-
worden door de uitkomsten van de ^nb^k!'*^en ***-_
processen in Neurenberg en Tokio.
MAASTRICHT <ANP> Mr. H.
van Buuren, officier van Justitie in
het arrondissement Maastricht, is
van plan om de sexboetieks in Zuid-
Limburg periodiek te laten controle-
is blijven verdedigen, dat de keizer
het niet verdiende als oorlogsmis
dadiger te worden beschouwd. Hij
heeft deze zelfde mening ook ten
L i De gehele mensheid zal van die re-
aanzien van v«I v.n de 27 beklaag- dle ln het Handvest van de
den verkondigd, evenwel zonder Verenlgde Natles b opgenomen, op
de hoogte moeten komen. Pas dan
gaat er ook van de bevolking een
dringende macht uit die de gezags
dragers op dit stuk in toom houdt.
In de Westelijke wereld functioneert
dit mechanisme al enigszins. Denk
maai- aan de geweldige oppositie van
de Engelsen en Fransen tegen de
Suez-invasie. |kijk maar naar Ameri
ka voor wat Vietnam betreft. Oor
log is verboden. Het ontketenen van
een oorlog is een misdrijf Jegens de
mensheid en als zodanig zwaar straf
baar.
succes.
„In vijf gevallen heb ik op vrij
spraak aangdrongen. Twee keer be
trof het beroepsdiplomaten, die mi
nister van buitenlandse zaken waren
geweest. Togo en Sigemitsoe. Laatst
genoemde was naar mijn over
tuiging tijdens de oorlog tot het Ja
panse kabinet toegetreden om de
oorlog zo spoedig mogelijk te beëin
digen. Zo iemand moet je niet straf
fen. die moet Je eren. Hy heeft ze
ven jaar gevangenisstraf gekregen".
„Zodra hy vrij kwam werd hy op
nieuw minister van Buitenlandse Za
ken. In New York is hij zelfs door
Mac Arthur ontvangen, wel een be
wijs voor myn stelling. Ik weet niet
waarom de andere rechters tijdens
het proces zo op zijn veroordeling
aandrongen. Ik denk dat de Russen
zyn hoofd eisten".
„Togo was eigenlijk een overeen
komstig geval. Ik achtte die man
Als Neurenberg en Tokio ertoe
hebben bijgedragen, dat regeringen
minder snel tot de greep naar de
wapens besluiten, dan zyn deze pro
cessen een bijdrage geweest tot het
voorkomen van een oorlog. Een be
langrijke stap naar wereldvrede. In
deze zin hebben zij zeker grote be
tekenis gehad".
jes in beslag genomen. Het is me
reuze meegevallen, zegt mr. Van
Buuren.
Het ging bij de in beslaggenomen
waar om zg. sodomietische lectuur
(ontucht tussen mens en dier), die
volgens mr. Van Buuren ontoelaat
baar moet worden geacht. Zolang er
nog geen duidelijk vervolgingsbeleid
is vindt er binnen het openbaar mi
nisterie op het moment een intern
beraad plaats, en hanteert mr. Van
Buuren by zyn vervolgingsbeleid de
begrippen niemandsland en 't gebied
van de vijand: in het niemandsland
ligt die pornografie die nog een
punt van discussie vormt.
In het gebied van de vijand daar-
gentegen ligt alles wat duidelijk over
de schreef gaat, de bikkelharde por
nografie. Mr. Van Buuren: „Uit de
politierapporten is me gebleken dat
de sexboetiekhouders over het alge
meen gunstig reageren op het onder
zoek. Die mensen willen ook weieens
weten waar ze aan toe zijn. Ze zijn
bly te horen wat wel en wat bepaald
niet mag".
(Van onze Juridische medewerkster)
De uitval van prof. mr. W. F. C.
van Hattum, vice-president van de
Haagse rechtbank, aan het adres van
de reclassering, vestigt de aandacht
op een probleem dat in vakkringen
al jarenlang leeft. De vraag luidt:
wat is de taak van de reclassering
ten aanzien van de voorlichting van
de gerechtelijke autoriteiten over
een verdachte.
De door prof. Van Hattum gevolgde
methode om een louter mormele
rechtszitting de beëdiging van een
reclasseringsmedewerkster te ge
bruiken voor een politieke zaak, kon
overigens van de radicale studenten
afgekeken zijn. Een methode die juist
by gerechtelijke autoriteiten veel
kritiek ondervindt. Eind 1969 had
prof. Van Hattum zijn hart nog kun
nen luchten op meer gebruikelijke
manier. Hy sprak toen op een bij
eenkomst van de ree 1 asseringsver-
enigingen in Breda over dit onder
werp.
Het vreemde is namelijk dat bij de
genen die direct by de reclassering
zyn betrokken, geen eenstemmigheid
heerst over taak en doelstelling. Het
gevolg is dat de maatschappelijk
werkers bij reclasseringsinstellingen
het gevoel hebben in het luchtledige
ADVERTENTIE
•Ur*
te werken. Dat er nooit een duide
lijke taakafbakening en structuur in
de wet is vastgelegd, komt doordat
de reclasseringsarbeid in ons land van
ororsprong particulier initiatief is.
In de loop der jaren heeft de over-
Op dit moment is de situatie zo, dat
iedere reclasseringsambtenaar doet
wat hy volgens zyn eigen geweten
juist acht. Gevolg is dat de een de
verdachte zo positief mogelijk afschil
dert, waardoor hy als het ware in de
heid bepaalde lacunes opgevuld en i schoenen van de advocaat gaat staan,
1 en de ander negatieve informatie
over de betrokkene niet schuwt.
By deze laatste „objectieve" me
thode wordt de relatie met de cliënt
die dit als klikken ziet ernstig
geschaad. De rechter die 't voorlich
tingsrapport leest, weet helemaal
niet waar hy aan toe is. Een gunstig
rapport hoeft immers niet te bete
kenen dat er een subjectieve metho
de is gekozen?
overkoepelende instanties ingesteld
Maar in wezen is dit werk in handen
van particuliere inrichtingen, die
subsidies ontvangen van het ryk.
Het gevolg is en in zoverre lijkt
de situatie op die van de kinderbe
scherming dat de reclassering
sterk verbrokkeld is, over verschillen
de levensbeschouwelijke instellingen.
Daardoor wordt een eenvormigheid
van beleid en efficiency in de weg
gestaan.
Toch staat de reclassering er bij
het Nederlandse volk niet slecht op.
Een onderzoek van maart 1967
beeld van de reclassering wyst
uit dat 70 procent van de onder
vraagden de reclassering ziet als een
hulpverlenende instantie voor ge
vangenen en ex-gevangenen. Dat ze
daarnaast nog de taak heeft om ge
rechtelijke instanties voor te lichten
over de persoon van verdachten, is
ook vry algemeen bekend.
Het
Er bestaan allerlei suggesties om
dit probleem te ondervangen. Zo zou
de reclassering bevrijd kunnen wor
den van de voorlichtende taak. Deze
zou helemaal moeten worden over
gelaten aan een rijksinstelling met
speciaal hiervoor opgeleide maat
schappelijk werkers.
Ook is denkbaar net zoals nu
psychiatrische rapporten door des
kundigen worden opgesteld de so
ciale voorlichting in handen
van deskundigen te leggen. Gedacht
probleem voor de ree las- kan morden aan psychologen of ge-
seringsambtenaar is echter waar die j drugsdeskundigen. Voor het overgrote
deel van de zaken kan de rechter dan
varen op de informatie die de advo
caat hem verschaft.
In elk geval is rapportage zonder
duidelijke criteria over de te geven
informatie, 'n zinloze en vaak zelfs
een schadelijke zaak. Het is dan ook
voorlichting uit moet bestaan. Met
hy „objectief" voorlichten of moet
hij als hulpverlener van de per
soon ln kwestie een goed woordje
voor hem doen? De betrokken ver
dachte verwacht dit wel van hem. De
rechter heeft veel meer aan „objec-
tieve" voorlichting, een verwachting teleurstellend dat de nieuwe reclas-
waarin prof. Van Hattum blijkens seringsmaatregel van de regering van
zUn uitlatingen duldel«k wordt te- 1970 geen letter wUdt aan juist dit
leurgesteld. probleem.
DEN HAAG (GPD) Het bestuur
van de Vereniging van Reclas
seringsinstellingen in Den Haag
betreurt de verwijten die de vice-
president van de rechtbank in
Den Haag, prof, mr. W. F. van
Hattum ter gelegenheid van de
installatie van een reclasserings-
ambtenares aan het adres van
jonge reclasseringsambtenaren
heeft gericht.
Prof. Van Hattum had, zoals be
kend is, jeugdige ambtenaren „dol
gedraaid" genoemd en verder onder
meer gezegd dat zy zich opstellen
tegenover de rechterlijke macht.
„Het bestuur is niet bekend met
het feit, dat er in kringen van de
rechterlijke macht in brede omvang
onvrede zou bestaan omtrent de
kwaliteit en feitelijke onjuistheid
van door jongere voorlichtingsambte
naren verrichte voorlichtingsrappor
tage", zo staat in het commentaar.
„Het Is een sinds tal van jaren
aanvaard principe en gevolgde prak
tijk, dat als reclasseringsambtena
ren slechts opgeleide maatschappe
lijke werkers werkzaam zijn. Van de
ze reclasseringsambtenaren kan niet
anders worden verwacht dan dat zij
ADVERTENTIE
hun beroepsatitude van maatschap
pelijk werker ook in hun reclasse-
ringswerkzaamheden meenemen.
Voor hen is het uitbrengen van
een voorlichtingsrapport niet althans
niet volledig, het verstrekken van
inlichtingen aan de rechterlijke
macht doch ook stellig het geven
van een stuk hulpverlening aan men
sen die in maatschappelijke nood in
conflict met de justitie geraken.
Het is het bestuur bekend, dat
hiermee een probleem is gesteld ten
aanzien van de identiteit van de re
classeringsambtenaar of maatschap
pelijk werker in het veld van de re
classering, voorzover dit in contact
treed met de justitie.
Binnen de kring van reclasserings
ambtenaren, en zeker niet uitslui
tend de jongeren onder hen, is ten
aanzien van deee problematiek een
bewustwordingsproces op gang ge
komen, waarvan de uiteindelijke re
sultaten zich thans nog niet laten be
palen. Onjuist komt het evenwel
voor te stellen, dat dit proces in de
huidige situatie de kwaliteit en be
trouwbaarheid van de voorlichtings
rapportage zou aantasten.
In dit verband dient te worden op
gemerkt dat hun rapportage niet al
leen onder controle staat van de re-
classeringsinstelling, maar bovendien
onder die van de reclasseringsraad.
Verder hebben de officieren van
Justitie de bevoegdheid nadere in
formaties te vragen indien zij me
nen dat in een rapport onduidelijk
heden voorkomen.
Het komt het bestuur niet raad
zaam voor. dat thans op de wijze
als thans door prof. Van Hattum
gedaan, verwijten worden verricht
aan met name de Jonge reclasserings
ambtenaren van welke verwyten
de gegrondheid onwaarschijnlijk en
zeker niet aangetoond is. De straf
rechtspleging in zijn totaliteit is
thans volop in beweging. De verschil
lende participanten daarin, waaron
der de zittende magistratuur en de
reclassering, zullen elkaar op den
duur in een geëvolueerde opzet
moeten vinden.
Daardoor is een open gesprek tus
sen de betrokkenen noodzakelijk,
waartoe van de zijde van onze vere
niging alle bijdragen zullen worden
geleverd. Uitlating als van prof. Van
Hattum kunnen in het overleg slechts
frustrerend werken", aldus het be
stuur.
