Vietnam is tenslotte altijd
tot zichzelf teruggekeerd...
Britten
gisteren
in Ulster schoten
met rubber kogels
v
VREDESTEIN
Erachter blijven
of inhalen...
Saigon: sterven om te leven (I)
Voor het eerst een
Jumbo-jet gekaapt
Moedeloos
Indiase maoisten
vermoorden een
vakbondsleider
Uw macht over het stuur
Veerboot sloeg
om: tenminste
75 slachtoffers
PAGINA
LEIDKCH DAGBLAD
MAANDAG S AUGUSTUS 1970
„Extra-vlucht" naar Cuba
(Van onze reisredacteur H. Kolb)
SAIGON (GPD) Vietnam 1970: een verscheurd land dat
met zijn achttien miljoen inwoners vertwijfeld op zoek is naar
een eigen identiteit ten zuiden van de zeventiende breedte
graad. Het heeft een leger van ruim een miljoen mensen. In
het algemeen kan gezegd worden, dat één op de vijf Vietna-
mezen getraind is om te strijden, maar dit is vooralsnog tame
lijk stuurloos overgeleverd aan trauma's van historie en heden
daagse werkelijkheid. Het wil enerzijds de troepen van de
Verenigde Staten net zo gaarne zien vertrekken als de Ame
rikaanse president, maar het heeft dan voorlopig economisch
geen been om op te staan.
De Vietnamees heeft meegemaakt
hoe in zijn verregaand onderontwik-
dan zal hij ijlings proberen om die
van de hand te wijzen.
Het is helaas een onomstotelijk
feit dat de Amerikaanse politieke j
broeikassen van Vietnam een klim-
plant hebben gemaakt, die kunst
matig overeind moet worden gehou- I
keld land de Amerikaanse levensstijl j den d den(,n ter.
ï1lle het zogenaamde Amerl-
van hamburgers, ketchup, mi kshakes ot het belang van
en IJswater, maar hl) gewent uiterst fele worden aaI1Keïoerd ïeriieM,n
moeizaam aan het democratisch pro- hlm ^mgskracht tegenover de
ooc vod rif» r nnr Ampril-uanca nroi
ces van de door Amerikaanse brei
nen bedachte grondwet.
Vietnam met zijn talloze breuklij
nen van religie, afkomst en geld. met
zijn enorme gebondenheid aan de
geboortestreek en zijn loyaliteit die
vooral wordt gevoed door de onmid
dellijke omgeving, geeft nauwelijks
gehoor wanneer president Thioe op
roept tot een nationale eenheid.
Het hoort voortdurend hoe er
steeds meer „gevietmaniseerd" wordt,
het weet van pacificatie, maar zucht
onder een volslagen gebrek aan be
kwame bestuurders en zijn burgers
on dei-gaan, moedeloos soms na zo'n
dertig jaar oorlog, de heerschappij
van het leger, het bestuur van de ge
neraals en de brutaliteit van de sol
daten. En onoanks de triomfantelijke
successen die de regering uitbazuint
werkelijkheid. Vietnam functioneert
als zogenaamd zelfstandige, maar
economisch en militair aan handen
en voeten gebonden staat, zolang tot
in de allerverst verwijderde geledin-
gen van het bestuurlijk apparaat.
Amerikaanse gangmakers aanwezig j
zijn. die de maatschappelijke oneven
wichtigheden nog enigszins in balans j
houden.
Maar desondanks zit het land eco
nomisch volslagen aan de grond,
komt er van een industriële ontxik- i
keling nog niet veel terecht, bestaan
er geen afdoende sociale maatrege-1
len voor de armoedzaaiers die zonder
armen en benen uit het leger worden
losgelaten en in deze sociale struc
tuur nooit meer een behoorlijk be
staan kunnen verwerven.
En in weerwil van het feit dat er
NEW YORK 'Reuter «AFP DPA)
Voor de eerste maal in de geschie
denis van de burgerluchtvaart is zon
dagochtend een Jumbo-jet van het
type 747 naar Cuba gekaapt. Het
toestel van de „Pan American World
Airways" was kort na 5 uur Ned. tüd
in New York opgestegen voor een
vlucht naar San Juan op Porto Rico.
Toen het toestel zich op ongeveer
320 kilometer ten noordwesten van
San Juan bevond kreeg de piloot van
een onbekende gewapende man op
dracht naar Cuba te vliegen. Aan
boord van dit grootste toestel ter we
reld bevonden zich 361 passagiers en
17 bemanningsleden. De Jumbo-jet
kwam omstreeks half twaalf op het
vliegveld van Jose Martin, nabij Ha
vanna, aan. De onbekende ging van
boord. Volgens de piloot werd litf door
de Cubaanse autoriteiten in hechtenis
genomen.
Na een klein uur kon de boeing
weer vertrekken. Dc gezagvoerder
had de vier motoren van zün toestel
laten draaien om er zeker van te
zijn te kunnen opstijgen. Als hij j
ze tot stilstand had gebracht, dan
waren er misschien moeilijkheden
ontstaan, daar men op het Cubaan-
se vliegveld niet over de benodigde
voorzieningen voor dergelijke reuzen-
toestellen beschikt. Even na 13 uur
kwam de Jumbo-jet in Miami in de
Amerikaanse staat Florida aan.
Sinds het begin van dit Jaar wer
den 22 vliegtuigen gedwongen naar
Cuba te vliegen. Over de gehele we
reld zijn dit jaar 34 gevallen van
vliegtuigkaping voorgekomen.
Een Jumbo-jet, die een gewicht
van 62 ton heeft, kan maximaal 490
passagiers vervoeren. De machine
heeft een actieradius van 9600 kilo
meter zonder te tanken. Het toestel
heeft ongeveer 80 miljoen gulden
gekost. Ongeveer 30 van deze toestel
len zijn al aan buitenlandse lucht
vaartmaatschappijen afgeleverd, ter
wijl 170 toestellen in bestelling zün.
bü de bestrijding van de communist!- verkiezingen wordra gehouden.
sche infrastructuur, kan het zeer veel
Vietnamezen niet eens zo bar veel
sohelen wie hen nu regeert, zo lang
zij maar in vrede kunnen voortleven
volgens het patroon van hun duizen
den jaren oude cultuur, waarbü ver
kiezingen niet zo belangrijk waren
als tegenwoordig.
Jarenlang heeft de Vietnamees
aioh laten welgevallen dat witte (en
een aantal zwarte) vreemdelingen
kwamen vertellen wat goed voor hem
was en hoe ïhj alles moest doen»
Voorzover hem dat in staat stelde
om zich uit een verhoogde landbouw-
opbrengst te verrijken was daar niete
tegen. Hü kocht een bromfiets en
de rüBtplanten met de wonder-oogst
noemde hü dan ook .honda-rijst".
En voor zover hü in de stad woonde
en daar althans uit veelsoortig
maatschappelüke afval nog een be-
wankelt het broze constitutionele
bouwsel onder het gebrek aan ver
band tussen kiezer en gekozene, on
der de druk van de corruptie. Het
is tenslotte niet in elk land dat de
vice-voorzitter van heb Lagerhuis
zegt: „Als er een belangrük wets
ontwerp aan de orde komt, dan koopt
de president de stemmen. Met geld".
In een nauwe zeestraat tus
sen het eiland, Vancouver en het
vasteland is gisteren de Canadese
veerboot Queen of Victoria"
(3540 ton) in aanvaring geweest
met het Soivjetrussische vracht
schip Sergei Jesinen van 10.000
ton. Aan boord van het vracht
schip zijn twee personen, een
vrouw en een baby, om het leven
gekomen. Zij zaten in het voor
schip in het bad toen de vracht
vaarder zich in de veerboot boor
de. De foto laat duidelijk zien,
hoe het Russische schip (rechts)
zich in de veerboot heeft geboord;
dit geschiedde boven de waterlijn,
waardoor de veerboot bleef drij
ven.
i Overstromingen Grote gebieden
i van Oost-Pakistan staan onder wa-
I ter en büna zeven miljoen perso-
j nen zün door de overstromingen ge-
I troffen. Honderdduizenden zün dak-
i loos en het officiële dodencüfer is
14. Het ergst er aan toe is het dis-
j trict Pabna in het noorden waar mi
litaire helikopters voedsel en medi-
cijnen aanvoeren naar negen plaat-1
sen die afgesneden zün.
CALCUTTA (Reuter) Maoïsti
sche revolutionairen, bekend onder
de naam „Naxalieten", hebben zon
dag een communistische vakbonds
leider in een bus te Calcutta dood
gestoken. Negen Maoïsten zün gear
resteerd. De Maoïstische revolutio
nairen hebben in andere delen van
de stad nog twee aanhangrs van de
op de Sowjet-Unie georiënteerde
communistische partij verwondingen
toegebracht.
De „Naxalieten" geloven in een ge
welddadige revolutie en willen niets
weten van de andere communistische
partüen die zich volgens hen „ver
kocht" hebben aan het kapitalisme
door deel te nemen aan het parle
mentaire stelsel.
Spanningen I
Het uiterst ongelukkige samengaan j
vain het zioh steeds meer op ziohzelf
richtende Amerika met dit Vietnam I en slecht door de nood gedwongen
leidt tot griezelige spanningen. Tot net zo lang vervormd tot ze voor de
Amerikaanse frustratie, omdat zij dag va nvandaag een aanvaardbare
niet geloofwaardig worden bevonden leefregel vormden. Daarom arresteert
in weerwil van hun ongetwijfeld ook de politie zo nu cn dan een aanhan-
goede bedoelingen: tot Vietnamese g»^ van de Vietcong om die tegen
drang om eindelük alleen te kunnen een losgeld van 50.000 Vietnamese
staan. Het is niet voor niets dat in
staan kon opbouwen, of misschien gajgon met zeer grote frequentie
een keurig baantje kon krijgen bü
de Amerikanen, of een büdrage kon
leveren aan het oplossen van de
sexuele noden der drinkgrage solda
ten in zoverre ging het hem in
alle kunstmatigheid niet slecht.
Moeilijk
Maar als mèt de Amerikanen
schietpartijen tussen Vietnamese sol
daten en Amerikanen voorkomen,
wanneer zü zioh ontfermen over de
talloze snellen, die bü het invallen
van de avond fraai geverfd uit de
benauwende krotbuurten buiten het
centrum tevoorschijn komen.
En misschien is niets geschikter om
het verscheurde karakter van dit
land te illustreren dan de vrouw, die
straks ook de schün van welvaart r lcat,holieke. protestante en boed-
verdwijnt. hl) niet distisohe kinderen heeft overgehou-
i<*n een een jarenlange praktUk ala
Westerse produkten zal kunnen ko bedgenoot voor Franse. Japanse en
mav. e„ ,.nrltnr»ari oio Hf» frlonTPnn rvn-
pen en verkopen, als de glanzend on
derhouden Amerikaanse hoofdkwar
tieren in Vietnamees beheer lings
Amerikaanse soldaten en een enkele
Vietnamees. Een van de meisjes
draagt een kruisje om de hals. Weet
zullen vervallen tot dezelfde scha- dat is? Jawel ,same
van d" same Buddha", net zoiets als Bfed-
mele staat, die de destijds van de
Fransen geërfde ministeries thans
kenmerkt, dan wordt het moeilük.
Maar ook dan zal hü nog niet ver
lost zün van de tienduizenden kilo
meters prikkeldraad waarin zijn land
zich heeft gehuld. En het zal na
tuurlijk nog steeds geen vrede zün.
.Vietnam', aldus een Amerikaanse
soldaat., ,is een soort spiegelhuis op
een kermis. Alles is vertekend, niets
zit meer op zün normale plaats en
je kunt je nauwehjks oriënteren'.
Vandaar dat het zo weinig
zin heeft om te spreken over
Vietnam zonder meer. Want Vietnam
is een verzameling tegenstellingen,
een overbrugging van verschillen. De
levensomstandigheden van de boer
die in het weelderig landbouwgebied
van de Mekong-provincies in betrek-
kelüke rust veel geld verdient en bij
na geen belasting betaalt zün niet
te vergelüken met die van de bede
laar zonder benen in Saigons ver
maakscentrum. de Toe Do-straat of
met die van de jongelieden in ^el-
gesneden pakken voor wie er geen
dienstplicht is omdat zij geld heb
ben. En als Saigon zioh 's avonds
te rusten legt dan gaan ln de kleine
gehuchten, ver weg op het platte
land. de mannen van de burgerwacht
op pad, oude lieden en hele jonge
knapen, wakers over een dorp waar
wel veel vrouwen doch slechts heel
weinig mannen zün
Die mensen zegt het niets wanneer
de studenten van de universiteit in
6aigon en Hoeé de straat optrekken
teneinde te demonstreren voor „vre
de nil". Want hij weet niet veel van
politiek, hu weet hooguit dat Viet
cong zijn niet mag. Zün belang èn
zün inkomen nemen toe met een
stabiel gezeg. Als dat de regering in
Saigon is: best. Als dat de Vietcong
is: ook dan kun je leven. Je kimt
alleen het niet bestaan wanneer het
gezag voortdurend wisselt, ook al is
het wel mogehjk om overdag Saigon
te dienen en 's nachts Hanoi.
diia.
De Vietnamese samenleving heeft
de traditionele begrippen van goed schoenen.
piasters (in werkelijke waarde ruim
vijfhonderd gulden, volgens de offi
ciële koers driemaal zoveel) weer los
te laten. En zodoende wordt het
vreemde inplantsel van een' grond
wet door vele Vietnamezen slechts
gebruikt om er oude politiek mee te
bedrijven. En daarom heeft mis
schien de boeddhist gelijk die zegt:
„De Vietnamezen zijn tenslotte altijd
tot zichzelf teruggekeerd, na duizend
jaar Chinese overheersing, na het
Franse kolonialisme, na een Japanse
bezetting en zij zullen dat ook doen
Met zo'n tüdloze overtuiging, noch
met een dergelüke filosofische berus
ting. is de man geholpen die zich
zonder benen op het trottoir heeft
neergelegd om in een oude hoed aal
moezen op te vangen. Hü berust niet,
want als een Amerikaan niets geeft,
spuugt hü hem trefzeker op de
LONDEN (GPD) Het hoogseizoen
van de steeds weerkerende botsin
gen in Noord-Ierland is in volle
gang. Gisteravond heerste er in de
volkswüken van, Belfast weer grote
onrust. Er werden gasgranaten op
de menigte afgevuurd, die daarop
snel een goed heenkomen in de zü-
straatjes vond. Het Britse leger
heeft dit weekeinde ook voor het
eerst als bloedeloos wapen rubber
kogels gebruikt, die de getroffenen
niet verwonden, maar tegen de
grond werpen.
Het kwam tot relletjes tüdens een
demonstratie tegen het Britse leger
uit protest tegen het doodschieten
van een 19-jarige jongen bü een bot
sing van enkele dagen geleden. Vrü-
dagavond had de vader van de jon
gen nog tevergeefs getracht de om
wonenden tot bedaren te brengen.
Zü hielden zich even stil. maar
spoedig braken er weer ongeregeld
heden uit.
De gebeurtenissen namen zondag
avond een ernstige wending, toen
voor het hoofdkwartier van de
Schotse regimenten een legervoertuig
met stenen werd bekogeld. In het
plaatsje New Castle hebben ex
plosieven ernstige schade aange
richt in een telefooncentrale. Dit
moet het werk van vaklieden zün ge
weest. De Noord-Ierse regering heeft
de beloning voo het opsporen van
mensen die springstof bezitten ver- j
hoogd van 10.000 tot 50.000 pond.
van 80.000 gulden tot 400.000 gul
den»
«rr* t- v :v
x .-<v
i- s« V t"
Op verscheidene plaatsen in Bel- I hen met stenen en flessen bekogel-
fast hebben Britse militairen in de j den. Een scherpschutter nam een
nacht van zaterdag op zondag traan
gas gebruikt tegen r.k. betogers, die
ADVERTENTIE
Klimplant
En ala hem tr het kader van
's lands bestuurlüke verheffing ver-
amtwoordelükheid wordt toegedeeld, I
cwtcct
leder moment staat U voor beslissingen. U moet er dan zeker van zijn
dat U de bewegingen van Uw auto volkomen beheerst.
Verantwoord autorijden, inhalen, accelereren, bochten nemen, remmen
is alleen mogelijk met goede banden.
Vredestein banden - tubeless, nylon, radiaal - bezitten de kwaliteit en
de eigenschappen om de capaciteiten van U en Uw auto ten volle tot
hun recht te doen komen.
maal iemand onder vuur die met
een geweer op een dak werd gesig
naleerd. maar de kogel trof vermoe-
delük geen doel. Er zün vüfentwin-
tig arrestaties verricht.
Zondagochtend vroeg waren op-
I ruimingsploegen in Belfast nog be-
i zig de rommel op te ruimen, die na
I de onlusten van zaterdagavond in
drie districten over de straten ver
spreid lag. Een nieuwe uitbarsting
begon zondagavond om half tien.
Naarmate de twaalfde augustus na
dert verwacht men dat het er in Ul
ster nog wel heet aan toe zal blü-
ven gaan. Dit is namelük de dag
van de traditionele maar thans
verboden Oranjemars van de zo
genaamde „leerjongens van London-
derry". Dit is de herdenking van
I het beleg van de stad en het ontzet
I door Stadhouder Willem van Oranje.
In Derry verijdelden ongeveer 300
I jaar geleden namelük twaalf leerjon-
gens van de ambachtschool een po-
ging van de verrader Lundy om de
stadspoort voor de aanstormende
Koning Jacobus II te openen. De
Oranjemannen hebben reeds elders
J 'n mars ongestraft kunnen houden,
door deze listig in een „wandeling"
om te zetten. De daarop voggende
massabijeenkomst kon daarop als
„godsdienstoefening" doorgaan.
Vijftien centimeter lang zijn
de kogels van rubberdie de Brit
se militairen thans in Ulster ge
bruiken. De kogels worden uit
gaspistolen langs de grond afge
vuurd en raken de slachtoffers op
enkelhoogte met voldoende
kracht om hen om te werpen.
IVBEDESTEINI
Sprint
Soepel. Radiaal. Breed loo
Opnieuw onrust In Reggio In de
Zuiditaliaanae havenstad Reggio Ca
labria is het zaterdagavond weer on
rustig geweest. De inwoners van deze
plaats zün het er niet mee eens. dat
hun stad niet de hoofdstad zal wor
den van het nieuwe semi-autonome
gebied Calabria, maar de veel klei
nere stad Catanzaro. Zaterdagavond
j wierpen de demonstranten barrica
den op en bekogelde de politie, die
van traangas gebruik moest maken,
met» stenen. Aan bedde züden vielen
gewonden. De politie heeft zeven
I personen gearresteerd.
SAN JUAN (Porto Rico) (AP)
- Een tussen een aantal eilan
den varende veerboot met 250
personen aan boord is zaterdag
avond in de Caraibische Zee om
geslagen en daarna in de van
haaien wemelende zeeëngte tus
sen de eilanden St. Kitts en Nevis
gezonken. De Amerikaanse kust
wacht heeft meegedeeld dat er
tenminste 75 personen zijn omge
komen en vermoedelijk zelfs 150.
Er zijn 75 personen gered.
Het schip, de Christena. maakte
een reis van zestien kilometer van
Bassterre, de hoofdstad van St. Kitts
naar Charleston op Nevis, ongeveer
320 kilometer ten oosten van San
Juan op Porto Rico. Het schip ging
ten onder op ongeveer drie kilome
ter buiten Nags Head aan de zuid-
ooetelüke punt van St. Kitts.
Volgens de kustwacht kregen de
meeste passagiers kennelük niet de
kans zwemvesten aan te trekken. Het
schip moet onmiddellük na het om
slaan zün gezonken.
Een regeringsfunctionaris op St.
Kitts meldde de kustwacht, dat de
Christena op een gegeven ogenblik
begon over te hellen. De mensen
dromden aan één züde van het schip
samen, met het gevolg dat de boot
kapseisde.
