Oranje Vrijstaat in Leidse raad
ïkaWEEWT
Kabouters helpen bejaarden
Nieuws van enkele departementen
AWAY
Milieuhygiëne
'Alternatieve VVV en kontaktadres
DEPARTEMENT
VDDR (-«w»
milieuhygiëne
Allemaal
Kuituur en Rekreatie
Landbouw en
Behoeftebevrediging
Schadelijke gassen
Slofoverlasl
IATERDAO 1 AUGUSTUS 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
N.
De LeAdse kabouters hebben bij de
gemeenteraadsverkiezing op 3 juni
een zetel behaald. Bijna 1200 mensen
(van boven de 21) hebben hun stem
aan de kabouters gegeven. Wat ver
wachten deze mensen van de ka
bouters en wat mogen de kabouters
van deze 1200 stemmen verwachten?
Dat zijn vragen van het departement
voor internationale betrekkingen,
dat via de zogenaamde „gemeente
raad van Leiden" kontakten onder
houdt met allerlei bestuurders van
VIde schaduwsamenleving.
De kabouter in de gemeenteraad ver
tegenwoordigt de alternatieve maat
schappij van de kabouters in het be-
stuur van de traditionele maatschappij,
namelijk de gemeenteraad.
Ill Dat betekent praktisch, dat onze ka-
kubouter in de gemeenteraad. Freerk Ger-
kema. steeds verantwoording schuldig is
aan de volksvergadering van de kabou
ters, die iedere zaterdagmiddag op het
Kreatief Sentrum «Breestraat 66» ge
houden wordt.
Op zo'n vergadering wordt de agen
da van de volgende gemeenteraadsverga
dering aan de orde gesteld. In gezamen
lijk overleg beslissen de kabouters daar
welke standpunten door Freerk in de ge
meenteraadsvergadering ingenomen zul
len worden. Op de volksvergadering,
volgend op een raadsvergadering, zal hij
verslag uitbrengen van wat er op die
raadsvergadering is gebeurd.
.Allerlei, ook voor de kabouters belang
rijke punten kunnen aan de orde ko
men in de gemeenteraad. Bijvoorbeeld
het verkeer in de binnenstad, de wo
ningbouw. plannen voor de aanleg van
parkeerplaatsen «daar stemmen we te
gen!», plannen voor het wel of niet aan
leggen van kinderspeelplaatsen, subsi
dies aan allerlei instellingen (het Krea
tief Sentrum bv.) enz., enz.
Ook kunnen de kabouters zelf allerlei
zaken op de agenda van de gemeente
raadsvergadering laten zetten, door het
indienen van een nota (dat doet Feerk
dan), over een speciaal onderwerp. De
kabouter in de raad legt dus verant
woording af van wat hij doet in de raad,
aan de kiezers in de volksvergadering.
Aan de 1200 mensen die op de kabouter-
lijst hebben gestemd, én aan alle kabou
ters die volgens de bestaande wetgeving
nog niet mochten stemmen omdat ze
nog geen 21 waren. Dat zullen druk be
zochte volksvergaderingen worden.
Er zijn zeker 2500 kabouters in Lei
den, 2500 kreatieve mensen in Lelden, die
verlangend uitzien naar een alternatie
ve samenleving. 2500 mensen die bereid
zijn zich in te zetten voor Oranje Vrij
staat Leiden, die vanuit hun eigen alter
natieve samenleving de wantoestanden
in het traditionele Leiden willen helpen
verminderen.
Wantoestanden, als je als voetganger
je alleen met gevaar voor eigen leven
in de binnenstad kunt begeven, vanwe
ge het risiko doodgereden te worden
door de voortrazende file auto's, als je
toch al bedwelmd bent door de grote
wolken giftige uitlaatgassen: als grote
groepen hulpbehoevende bejaarden vol
ledig aan hun lot worden overgelaten,
als je dagelijks voedsel alleen te krijgen
is met ladingen vergif, veroorzaakt door
bespuitingen met allerlei „rnsektenbe
strijdingsmiddelen" en andere chemische
middelen, als iemand die toevallig niets
te maken heeft met de universiteit geen
ontplooiingskansen heeft, als de woning
nood zo schrijnend is dat uit pure wan
hoop twee groepen woningzoekenden el
kaar het leven zuur gaan maken.
We willen er aan doen wat we kun
nen, stukje bij beetje. Wij allemaal, dus
minstens 2500 man werken aan onze
Oranje Vrijstaat, aan de opbouw en
verdere uitbouw van onze volksdeparte
menten. Alle Kabouters zijn daarvoor
nodig!
Lang leve Oranje Vrijstaat Leiden!!!!
G J. Bakker.
Stationsweg 11
F. Gerkema,
Rijnstraat 26.
Onze bejaardenhulpdienst, de aktie-
roep „Het Oranje Kruis" heeft een
igen ruimte ter beschikking gekregen,
at we ons nu daadwerkelijk kunnen
aan bezighouden met het helpen van
et ejaarden.
let is de bedoeling dat wy vanuit onze
naar de bejaarden toegaan, bv
Is zij ziek zyn, of als zij de straat niet
pdurven door het drukke verkeer of
ranneer zij zich eenzaam voelen.
In het huidige stadium kunnen we al
leen nog op vrijdag draaien, maar we
hopen dat dit in de toekomst kontinu
gaat worden. Het is daarom noodzake
lijk dat wij meer medewerkers krygen
om dit te verwezenlijken.
Ieder die hulp nodig heeft of wil heb-
pen kan zich per telefoon (01710-30572)
vrydags tussen 2 en 5 uur opgeven of
schriftelijk aan: aktiegroep „Het Oranje
Kruis", Levendaal 101 te Leiden.
Na enkele weken van afwezigheid
Noorwegen is een machtig land, man)
ederom een Altona. de twee-wekelijkse
agina van het Leidsch Dagblad waar
dereen vry gebruik van kan maken,
Is het maar valt onder het ruime
«lottoAll together now.
Aan deze pagina hoeven we verder
weinig babbels te wijden: een complete
kabouter-Altona. geheel samengesteld
door de Oranje Vrijstaters in Leiden.
De kabouters van de Oranje Vrijstaat
iden zijn van plan een alternatieve
'V op te richten. Wie slaapadressen
andere nuttige tips voor alternatieve
vakantiegangers heeft, wordt verzocht
dit op te geven bij Nico Bill, Stadhou
derslaan 1 in Leiden. Dit is tevens het
kontakt-adres van de Leidse kabouters.
Heden ten dage worden we gekon-
fronteerd met lucht- water- en bodem
vervuiling. De snelle ontwikkeling van
de moderne beschaving leidt in be
paalde gevallen tot een toenemende
verslechtering van de natuurlijke hulp
bronnen. Het ecologisch «ecologie mi
lieuwetenschap» evenwicht wordt ver
stoord.
Dit hoeft niet te leiden tot een ver
arming van het biologisch milieu (plant
en dier» alleen, ook de gezondheid van
de mens kan worden aangetast. Wij zijn
nu eenmaal afhankelijk van de natuur
lijke hulpbronnen (lucht, bodem, water».
En dat wij die veronachtzamen is wel
duidelijk. Pas de laatste 2 a 3 jaar
worden wij met de neus op de feiten
gedrukt. Dit jaar is uitgeroepen tot het
jaar van de natuurbescherming <N 70»,
ook in internationaal verband.
Wanneer wy doorgaan met vervuilen,
zullen wy moeten terechtstaan voor na-
tuurmoord. het afschuwelijkste misdrijf
wat er bestaat. Het is niet mogelijk de
klok terug, te petten. De oude tijd van
vroeger met zyn bijna ongerepte natuur
is voorbij. Enige natuurmonumentjes
zijn nog te bezichtigen tegen betaling.
Wij willen ons blijkbaar rekreëren,
wij willen meer vrije tijd en wat doen
we in die vrije tyd wanneer de moge-
lykheid tot rekreëren niet meer bestaat?
Het is een bekend feit dat de mens zon
der voldoende rekreatieve mogelijkhe
den agressief wordt. Nu ryst de vraag:
wat doen we er aan tot nu toe, en wat
moet er aan gedaan worden?
Enkele noodzakelijke voorzieningen,
die» zijn opgesteld door de contactcom
missie voor natuur en landschapbescher
ming zijn:
C verbrandingsinstallaties voor vaste
afvalstoffen. O aanleg van zoetwaterre
servoirs i.v.m. de drinkwatervoorziening,
en tevens voor een rekreatieve voorzie
ning nuttig, zoals IJsselmeer en Greve-
lingenbekken en delen van de Biesbosch,
O veilig stellen van natuurgebieden en
daarby ontwikkeling van nieuwe rekrea-
tiegebieden. bescherming van be
dreigde dieren.
Maatregelen moeten worden genomen,
willen we allen straks niet het slacht
offer worden van onze eigen bescha
ving.
Bas Schooneboom
Onze groentewinkel draait reeds eni
ge tijd. Behalve groente kunnen we ook
bv. appeldiksap .appel- en perestroop en
limonades op bestelling leveren. Aan al
deze fruitkonserven worden geen suiker,
zoetstoffen, kleur- of konserveermidde-
len toegevoegd.
Bij het verbouwen van biologies-dy-
namies voedsel wordt geen gebruik ge
maakt van kunstmest en de gewassen
worden niet bespoten met chemiese be
strijdingsmiddelen. Wel worden plant
aardige extrakten en andere prepara
ten, die niet schadelijk zyn voor men
sen en onschadelijke insekten toegepast.
Eén van de voornaamste leveranciers
van wie wy. kabouters uit Leyden. dit
voedsel betrekken is de Coöp. in- en
verkoopvereniging ..Proserpina" in Nieu
we Wetering.
Na de verbouwing van het Kreatief
Sentrum op de Breestraat gaan we ook
nog honing, rietsuiker, ryst en brood
leveren. (Ja, we doen een heleboel).
Tenslotte kunnen by ons ook eieren
besteld worden. Deze eieren zdjn afkom
stig vai kippen, die niet met hormoon-
preparaten zyn opgefokt, niet met
kunstlicht gedwongen worden hun pro-
duktie te verhogen en gevoederd wor
den met biologies-dynamies voedsel en
andere natuurlijke voedingsmiddelen.
Uiteraard is de prys van al deze pro-
dukten wel hoger dan de normale, maar
men krygt er dan ook hoogwaardig
voedsel voor.
Ha. ja, prysbewuste doodskandida-
tenü! aan jullie de beslissing!!!
a) je kan je leven op aangename wyze
verkorten door argeloos by je groente
handelaar naar binnen te lopen en je
de jou goedkoop aangeboden artikelen
aan te laten smeren;
of
bi je kan je leven op aangename wyze
verlengen door weldoordacht elke vry-
dagmiddag tussen 2 en 5 uur by het
Kreatief Sentrum (na de verbouwing,
tot zolang kan je terecht in het ALSV-
gebouw. Witte Singel 18) om je volwaar
dig biologies-dynamies voedsel af te ha
len. Dit gezonde voedsel kan je daar
bestellen van vrydag t m dinsdag.
Wil je jezelf en je kinderen vergif
tigen? Nee, natuurlyk niet!
Het departement voor milieuhygiëne
is opgericht om de verschillende proble
men die verband houden met de mi-
lieuverontreinig, te bestuderen. Het is de
bedoeling om in de eerste plaats zoveel
mogelyk informatie over dit onderwerp
te verzamelen en daaruit publikaties sa
men te stellen.
Op deze manier hoopt het departe
ment de aandacht van de mensen te ves
tigen op de gevaren, die in de vervuiling
van hét milieu schuilen. Wanneer er een
voldoende aantal mensen beschikbaar is
voor het departement, zal er een werk
groep worden opgericht, die ten doel
heeft klachten over iedere vorm van mi
lieuverontreiniging te onderzoeken. Voor
zover mogelyk zullen wy deze klchten
zelf verhelpen. In het andere geval
zullen de resultaten van de onderzoe
kingen openbaar gemaakt worden in de
vorm van ingezonden stukken in de
kranten, of als nota bij de gemeente
raad of andere instanties worden inge
diend.
Iedereen die mee wil werken aan het
departement voor milieuhygiëne is van
harte welkom en kan zich opgeven op
myn kontaktadres. Verder hopen we
dat iedereen die klachten over de een
of andere vorm van verontreiniging
heeft, dit aan ons wil doorgeven.
De hieronder volgende publikatle is
gewyd aan de verschillende aspekten
van luchtverontreiniging.
De hele dag door loopt de stadsbewo
ner de schadelyke gassen uit de uitlaat-
pypen van auto's, brommers etc. in te
ademen, om maar niet te spreken van
de vaste deeltjes, de gassen en dampen
uit de schoorstenen van woonhuizen en
fabrieken. Zyn oren worden geteisterd
door onafgebroken lawaai, zyn zintuigen
stompen af door de grauwheid van het
stadsmilieu.
Deze aanvallen op het menselyk
lichaam en het zenuwstelsel zyn alles
by elkaar genomen behoorlyk schade-
lyk. De grote hoeveelheid statistische ge
gevens m.b.t. ademhalingsziekten, kan
ker, hartaandoeningen en geestesziek
ten wijst er maar te duidelyk op, dat
we langzaam maar zeker naar een kri-
sis in de stedelyke volksgezondheid toe
groeien.
Om een overzicht te geven van de ver
schillende vormen van luchtverontreini
ging zoals die zich kunnen voordoen, is
het noodzakeiyk deze eerst naar bron
in te delen.
1. het gebruik van brandstof, o a. voor
verwarming van woningen, kleine bedrij
ven enz.; stookinrichtingen.
2. motorvoertuigen.
3. Industrieën en energiebedryven.
1. Stookinrichtingen: De traditio
nele verontreinigingen die door ver
branding van kolen of olie ontstaan,
zyn rook, roet en zwavelverbindingen.
Rook en gassen werken by hoge con
centraties prikkelend op de ademhalings
wegen. Gewoonlyk worden deze veront
reinigingen door de turbulente luchtbe
wegingen verdund en afgevoerd. Dit ge
beurt echter niet by de z .g tempera-
tuur-inversies, d.w.z. by windstil weer
kan koudere lucht by de grond komen,
terwyl de warmere luchtlagen daar als
een deken overheen liggen. Door dit ef-
fekt ontstaat er een ophoping van gas
sen uit allerlei verbrandingshaarden.
In zulke periodes is de luchtveront
reiniging het grootst. De hoeveelheden
rook en zwalverdioxyde stygen tot meer
dan het twintigvoudige van normale
wintergemiddelden.
2. By motorvoertuigen heeft men be
kampen met een byzonder gekompli-
ceerd geval van onvolledige verbranding
van de brandstoffen. Aan de verbetering
van de verbranding door wyziging van
de konstruktie van benzinemotoren
wordt voortdurend grote aandacht be-
steed. In de afgelopen 10 jaar is byvoor-
beeld het gemiddelde percentage aan
koolmonoxyde in de uitlaatgassen in
nieuwe auto's met 30 a 35 Tr gedaald
Inmiddels blijven er een aantal voor de
volksgezondheid zeer schadelyke stoffen
achter na verbranding, zoals zwavel-
dioxyde. een stof die krampachtige sa
mentrekking van de ademhalingsspie
ren veroorzaakt en de bronchieën tot een
verhoogde slymafscheiding prikkelt.
Stikstofoxyde en koolmonoxyde wor
den beide in enorme hoeveelheden door
benzinemotoren geproduceerd. Al deze
stoffen komen, zoals gezegd, in de bui
tenlucht terecht door onvolledige ver
branding van de brandstof in de motor.
Om deze verbranding te verbete
ren, worden er bepaalde verbindingen
aan de benzine toegevoegd.
Bekend is het tetraethyl lood. waar
door een styging van de kompressiever-
houding in de motor wordt verkregen.
Hierdoor wordt de hoeveelheid kool
monoxyde en andere onverbrande pro-
dukten beperkt, maar daar staat tegen
over dat er loodverbindingen in de uit
laatgassen voorkomen.
De hoeveelheid lood in de buitenlucht
neemt steeds verontrustender vormen
aan. Momenteel produceren de auto's in
Nederland gezameniyk zo omstreeks 1
miljoen kilo lood per jaar.
Loodverbindingen slaan in chemisch
gewyzigde vorm uit de uitlaat
gassen neer op planten langs de autowe
gen en kunnen zich daar tot aanzieniy-
ke hoeveelheden ophopen. Nu is lood
niet zo erg giftig voor de planten, maar
wel voor dieren. Vooral jonge dieren zyn
er gevoelig voor. Vlak langs autowegen
groeiend gras is dus ongeschikt voor vee
en gewassen, bestemd voor menselyke
voeding, kunnen beter op een behoor-
lyke afstand van autowegen worden ver
bouwd.
Enkele bronnen van industriële lucht
verontreiniging zyn:
a. olieraffinaderyen en petrochimische
industrieën langs de Nieuwe Waterweg;
b. in de omgeving van superfosfaat-
fabrieken komen vaak fluorverbindingen
zoals fuorwaterstof in de atmosfeer
voor;
c. keramische- en glasindustrie ver
oorzaakt ook fluorverbindingen;
d. by een vorm van bereiding van
kunstvezels ontstaan zwavelwaterstof,
zwavelkoolstof en andere stinkende or
ganische zwavelverbindingen. die ter be
scherming van de gezondheid der werk
nemers naar buiten worden afgevoerd.
e. bij verwerking van dieriyke stoffen
ontstaan vaak produkten, die een walge-
lyke geur verspreiden, by voorbeeld by
de bereiding van vismeel, lym en gela
tine. by destruktie van kadavers en ver
werking van huiden.
f. andere industrieën die hinderlyke
gassen verspreiden zyn: parfu-
meriebedryven, cacao- en chocolade
fabrieken, kofflebranderyen. ltnoleum-
fabrieken. lakapuiteryen, gistingsbedry-
Verder bestaat er by verschillende be-
dryven gevaar voor stofoverlast door op
slag van grondstoffen of afval. Zulke
sloffen zyn o.a. cementstof, kolenstof,
vulstoffen voor de wegenbouw en myn-
afval.
Literatuur: Lewis Herber —„Stikken
de steden". Spectrum British Science
News no 27. 1966. Luchtverontreiniging:
„Algemene aspekten". door dr. IJ Buur-
ma. ,3y leven en welzynAlgemeen
Dagblad, een serie van 3 artikelen var-
schenen in april 1970. j
