„ECHT HAARVERVEN"
nog taboe voor veel vrouwen
Kroller-Muller museum
voorlopig niet dicht
Vernieuwing die vermagering is
Kinderpartijtjes
1 ANGST I OOR
UITVAL
ZIT ER NOG
STEVIG IN
EN VAN
VROUWEN
PAGINA 10
DEN HAAG (GPD) Tweeduizend jaar
geleden schreef een beroemd Romeins dich
ter aan een vriendin: „Ik zei je nog: houd
toch op met dat verven van je haar. Nu heb
je geen haar meer om te verven". Hij be-
Slndsdien heeft de techniek
zon twintig eeuwen tyd ge
had om de geheimen van de haar-
ververü te leren doorgronden. Het
ontwikkelen en maken van haarver
ven is tegenwoordig wat men noemt
een hoog-gespeclaliseerd gebied: een
chemisch proces dat door slechts 'n
handvol bedrijven in de wereld goed
wordt beheerst.
Ondanks die perfectionering van
de haarverfkunst bekijken veel vrou
wen ook vandaag-de-dag het „echte
haarverven" nog zoals katten de he
te brij benaderen: met de nodige
achterdocht Ondanks de groeiende
populariteit van de kleurversteviger
en „het spoelinkje" dat bij feestelij
ke gelegenheden nogal eens wordt
gehanteerd.
schrijft de papjes waarmee de Romeinse
meisjes hun haarkleur plachten te verande- I
ren als „giftige middeltjes" en blijkens de
rampzalige resultaten waren ze dan ook
verre van onschuldig.
„Met het echte verven van het
haar zyn veel vrouwen in Nederland
nog erg voorzichtig. Er zit beslist j
nog een taboe op. maar er is een
kentering" zegt Robert J. H. Krom. j
directeur van de Zwartkop-fabrieken
in Dordrecht, één van de grootste
bedrijven op het gebied van haarver-
zorgingsprodukten in ons land. Naar
zijn mening zijn de vrouwen in om
ringende landen als België, Frank-
zusters op dit gebied een heel eind
voor. „In die landen is het heel nor-
ryk en Duitsland hun Nederlandse
maal als een vrouw eens een andere
haarkleur kiest. Ze durft te experi
menteren. koopt op zeker ogenblik
gewoon een nieuwe haarkleur. In Ne
derland zijn we nog niet zo ver".
Achtergrond van dit achterblijven?
Marktverkenningen en psychologisch
onderzoek op dit terrein leveren een
heel rijtje bezwaren op waarbij wan-
Vakmensen aan het
werk in de studio van een
grote Nederlandse fabriek
van haarverzorgingspro-
dukten onder leiding van
Guus Hilkman geheel
links), de trainer van de
Nederlandse équipe voor
de wereldkampioenschap
pen haarverzorging.
trouwen en financiële motieven het
zwaarst wegen.
De meeste vrouwen zijn bang dat
verven slecht voor het haar is: de
angst dat geverfd haar vroeg of laat
gaat uitvallen is nog diep geworteld.
Men vindt verven bovendien een du
re liefhebberij omdat een nieuwe
haarkleur steeds moet worden bijge
houden. Ook de overweging dat een
nieuwe kleur zwaar kan tegenvallen
en dan niet in een handomdraai te
veranderen is. blijkt mee te tellen.
Anti-grijs
eindig groot lijkend kleurenpalet
waarin elke haarkleur een groot aan
tal variaties heeft. Tweemaal per
jaar brengen de haarverzorgingsfa-
brikanten een nieuwe kleurenmode.
Op het ogenblik overheersen daarin
de warme, naar rood zwemmende
kleuren.
Nog
meer
flesjei
OTTERLOO (GPD) ..Eén ok
tober halen we beslist niet. Het
is jammer dat die datum zo de
finitief in allerlei publikaties is
genoemd. De verspreiding van
dat bericht is blijkbaar ook erg
effectief geweest, want we worden
voortdurend gebeld. Niet alleen
uit de omgeving, maar uit het he
le land. zelfs uit Duitsland ko
men er telefoontjes binnen. Ook
van organisatoren van congressen
die een Kröller-Muller-excursie in
hun pakket willen opnemen".
Aan het woord is mej. drs. E. Joos-
ten, adjunct-directrice van het mu
seum Kröller-Müller, dat zoals ge
meld per 1 oktober a.s. zijn deuren
zal sluiten in verband met ingrijpen
de werkzaamheden aan het verwar
mingssysteem
Het is gebleken dat de voorberei
dingen voor de aanleg van een nieu
we centrale verwarming meer tijd in
beslag nemen dan oorspronkelijk was
gepland. Het is onwaarschijnlijk dat
de eerste fase waarin het mu
seum open blijft een maand of zes in
beslag zal nemen. Zo kan er bijvoor
beeld een ketelhuis gebouwd worden
zonder dat het museum zelf daar last
van heeft.
De laatste acht maanden die het
totale karwei zal vragen, moeten de
deuren echter dicht, omdat er dan
veel breekwerk aan muren en vloe
ren moet worden verricht.
aangebracht. Daar houden we het in
ieder geval vorstvrij mee. Afhanke
lijk van de strengheid van de komen
de winter zullen we de Van Gogh-col-
lectie mogelijk weer achter in het
museum hangen".
Van Gogli
nlng te laten uitvoeren, maar we von
den dat bij nader inzien toch niet
verantwoord Hoe dan ook, als we een
niet te strenge winter krijgen, zal
men toch voorlopig nog het Kröller-
Müller-museum in een redelijke tem
peratuur kunnen bezoeken".
Vandaar dat vrouwen in Nederland
voornamelijk naar de kapper gaan
voor wassen en watergolven, haar
knippen, permanenten en het opma
ken van het haar. Pas op de vijfde
plaats komt de kleurbehandeling. En
die wordt dan niet gekozen om de
dame in kwestie mooier te maken,
maar in de eerste plaats en vooral
om grijze haren weg te werken. Nau
welijks vier op de tien vrouwen die
van tijd tot tijd de haren laten kleu
ren (of zelf een ander kleurtje ge
ven) doen dit omdat ze wel eens iets
anders willen of de eigen haarkleur
een beetje willen ophalen.
Blijft over een fikse groep vrouwen
die op zeker ogenblik de eigen
(vale) kleur beu wordt maar toch
nog altijd bang is voor die verfkwast
op het hoofd. Dat lijkt een beetje
overdreven, gezien het feit dat tus
sen producent en consument van
haarverzorgingsprodukten tegenwoor
dig een keten van ontwikkelings- en
testlaboratoria ligt waar nieuwe ver
ven, verstevigers en andere nouveau-
té's zorgvuldig aan de praktijk wor
den getoetst. In het algemeen in eer
ste instantie op strengetjes afgesne
den haar, pas daarna op „levende
hoofden".
Ingebouwde
veiligheid
Voorts doen we alle haarverffabri
kanten een enorm plezier door hier
even te vertellen, dat ze die uitge
breide gebruiksaanwijziging niet voor
niets bij de haarverven verpakken
Want wie zich niet tot en met de let
ter aan die gebruiksaanwijzing
houdt kan ook anno 1970 nog heel on
aangename verrassingen beleven bij
het gebruik van haarverf. Omdat
men rekening ermee houdt dat het
grote publiek altijd fouten blijft ma
ken zijn er trouwens al verven met
„ingebouwde veiligheid" ontwikkeld:
de chemische reactie in die produk-
ten is na een zeker aantal minuten
uitgewerkt zodat niet onherstelbaars
kan gebeuren.
Wat de kleuren betreft: wie dat per
sé zou willen kan de haardos knal-
paars, hardblauw of oranje laten
verven (maar dat wil waarschijnlijk
niemand i. Het zijn dan ook maar 'n
paar extreme staaltjes van een on-
Het ziet er wel naar uit dat er in
de nabije toekomst steeds meer fles
jes en spuitbussen met haarverzor-
gingsmiddelen op de kaptafel zullen
verschijnen. Voor elk van de drie
grote haarproblemen (vet haar,
droog haar en roos) worden voort
durend nieuwe specialiteiten ontwik
keld en een wonderbaarlijke „alles-
in-één-produkt" voor elke haarsoort
kunnen we dan ook grust vergeten.
Daarvoor zijn er teveel haartypen,
elk met hun specifieke moeilijkhe
den. In Nederland is vet haar het
grote probleem: meer dan dertig
procent van de Nederlanders tobt er
mee.
Misschien is dat één van de oor
zaken van het feit dat Nederland een
grote markt voor haarwasmiddelen
heeft. Want diezelfde Nederlanders
van wie vaak gniffelend wordt
beweerd dat ze liever hun huis dan
zichzelf oppoetsen, zijn ongemerkt
toch maar de grootste shampoover
bruikers van Europa geworden. Bij
Het verven van haar: veel
vrouwen zijn er nog een beetje
bang voor.
de Nederlandse vrouw staat de haar
lak vrij hoog genoteerd: bijna zeven
tig procent van de Nederlandse vrou
wen gebruikt wel eens haarlak, de
helft van hen gebruikt het regelma
tig-
Die haarlakken zijn overigens wel
de zorgenkinderen van de fabrikant.
Er zijn sterk-fixerende en matig-fi-
xerende soorten, maar in de prak
tijk blijkt de vrouw op dit punt een
moeilijk mens: men vindt de ene lak-
soort te sterk, de andere te slap.
Van haarlak verwacht men namelijk
dat het zonder meer het kapsel ver
stevigt. maar het mag de haren niet
hard en ..sexloos" maken. Vandaar
dat de soorten die (volgens het be
kende verkoopargument) „zo weer
eruit geborsteld worden" gretig wor
den gekocht Want in ons vochtige en
kapselverwoestende klimaat heeft 't
praktisch nu op dit punt de weerzin
overwonnen: het gebruik van haar
lak neemt nog steeds toe.
Twintigduizend bussen haar
lak rollen er per dag van deze
aerosolvulmachinehaarlak
wordt door zeventig procent van
de Nederlandse vrouwen gebruikt.
I
Overigens is die Van Gogh-collec-
tie een punt apart. Momenteel is
nog niet met zekerheid te zeggen
waar zij naar toe gaat. Vanaf het mo
ment dat bekend werd dat het mu
seum gesloten moest worden, hebben
zich verschillende musea als gegadig
de gemeld. Het is begrijpelijk dat
men zijn kans schoon ziet deze mag
nifieke collectie nu eens binnen de j
muren te krijgen.
De directie van Kröller-Mtiller gaat
er echter vanuit, dat de collectie zo
goed mogelijk tot zijn recht moet ko
men en er wordt dan ook gezocht
naar een ruimte waar de kern van
de verzameling (behalve Van Gogh j
ook ander werk) en ook enkele sculp
turen met zo min mogelijk versnip
pering te zien zullen zijn.
Vorstvrij
Op de vraag hoe de temperatuur
van oktober af in het museum op
dragelijk niveau gehouden moet wor
den, nu de oude verwarming defini
tief buiten werking is, antwoordt mej.
Jooaten: „In de dakruiters wordt met
elektrische elementen kapverwarming
Boymans
Zo wil Museum Boymans in Rot
terdam tegen Kerstmis een speciale
expositie inrichten van een deel van
de ceramiek-collectie, een heel goed
idee volgens mej. Joosten, omdat er
dan echt wat met zo'n collectie
gedaan wordt en het niet alleen maar
een kwestie van leentjebuur wordt.
Als het museum voor de laatste
verbouwingsfase dichtgaat, blijft het
beeldenpark in ieder geval open.
Mej. Joosten: „Het is al'emaal erg in
grijpend en wij hebben er nog even
over gedacht het zonder airconditio-
„Als mUn kinderen een verjaars-
partijtje hebben gehad, blijven mijn
huia en ik als wrakken over," schrijft
een vertwijfelde moeder in de kolom
men van maandblad „Nova". De
advlearubriek van het blad haakt op
deze noodkreet in met een serie tips
voor het „uitbesteden" van de or
ganisatie van zulke kinderfeest
jes, want in de Britse hoofdstad
blijken heel wat mensen van deze
bezigheid hun beroep te maken, ui
teraard tegen een behoorlijk hono
rarium. Een zekere mijnheer Nor
man Myers bijvoorbeeld neemt des
gewenst de hele organisatie van het
feestje over. Hfj komt voordat de
kinderen arriveren, organiseert spel
letjes en prijsuitreikingen en houdt
het grut na de thee nog een tijd be
zig met goochelen, poppenspel en
filmpjes. Zijn collega John Hart
komt desgewenst opdraven met een
programma met kleine gedresseerde
dieren, zoals duiven en konijn
tjes. Het instituut „Zoorama" in
Londen verhuurt mini dieren
tuintjes per dag: hamsters, eek
hoorns, tamme duiven en papegaai
en. Voor twintig Engelse pon
den komt er de hele dag een zeiltje
met een zadel, voor het bijna vier
voudige van die prijs een baby-oli
fantje met een oppasser. Maar die
attrakties lopen (met de dromen van
de Jarige in deze richting) meestal
stuk op de prys.
1
Prof. Dr. M. Janssens: Tachtig
Jaar na Tachtig Ult-g.: A. W.
Sljthoff, Lelden.
Dat woord vermagering is niet
van mij, maar van de auteur
zelf die, ondanks zijn toch evi
dente voorkeur voor de nieu
we romanvorm (Ivo Michiels),
dit woord gebruikt mitsgaders,
nog enige andere minder com
plimenteuze zoals „spons- of
brijachtige substantie b.v.
Voorts bestaat deze essaybun
del in zes tekstanalyses, zes
stukken tekst van de behandel
de auteurs, een afdeling bio-
bibliografie en een, inleiding.
In de inleiding die de ti
tel draagt „Van personage naar
persona" zet de schrijver zijn
standpunt uiteen. Dat standpunt
komt in het kort hierop
neer, dat hij vindt dat de mo
derne auteur geen persona
ges meer creëert maar de lezer
„persona" of wel maskers of rol
len biedt. Hy zegt dat deze ver
andering de evolutie in de ro
manschrijfkunst is. Zyn voor
beeld van de personaroman is
„Het Boek Alfa" van Ivo Mi
chiels. Wat Prof. dr. M. Jans-
sens bespreekt van datgene dat
aan Michiels voorafging, betitelt
hij als conventioneel en afge
daan met o.a. de woorden „die
goeie ouwe". Nu is dat volgens
mij al altijd zo gegaan sedert,
het ontstaan van de ro
man. Steeds hebben zich nieu
we vormen voorgedaan door be
wustzijnsverschuivingen of het
verouderen van wetenschap
pelijke inzichten b.v. Deson
danks worden schrijvers zoals
Stendhal, Thomas Mann, Dic
kens, Couperus (ik noem even
een paar namen» nog steeds ge
lezen en als leermeesters be
schouwd. Dit overwegend lijkt
het my wat vreemd bij iedere
nieuwe fase eureka te roepen.
Maar goed, het verschijnsel van
wat men de postpsychologische,
roman pleegt te noemen is waar
te nemen en dient dus aan
vaard te worden.
Ik moet wat bezwaren maken
tegen 'n aantal feitelijke zaken.
M. Janssen spreekt op blz. 9
over een reeks katholieke schrij
vers die „vooral na 1945 bekend
heid verwierf". HU noemt dan
o.a. Georges Bernanos, die meen
ik zyn grote bekendheid ver
wierf voor 1930 met zUn „Sous
le Soleil de Satan." Hetzelfde
geldt voor Francois Mauriac.
die lang voor 1940 beroemd was
door de romans die hU vóór dat
Jaar, geschreven had en voor
Julien Greene met zUn „Adren-
ne Mesurat" (1927). Vreemder
is dat M. Janssens Couperus k
tors et k travers een „tachti
ger" blijft noemen. Couperus
stond buiten de beweging van
tachtig. In geen enkel nummer
en geen enkele jaargang van
De Nieuwe Gids <1885-1894'
treft men de naam van Coupe
rus aan, terwyl toch zUn eerste
verzenbundel verscheen in 1884
en zyn eerste roman in 1889
Het is mU duidelyk dat M.
Janssens deze auteur gebruikt
met een bepaald doel, maar
dat is nog geen reden om hem
ergens te plaatsen waar hy
niet thuishoort.
De zes auteurs aan de hand
van wier werken M. Janssens
zUn bewys opstelt voor het
langzaam maar zeker verdwy-
nen van het begrip „persona
ge" zUn, Louis Couperus met
zyn roman „De Stille Kracht,"
A. van Schendel met „An-
giolino" en „De Lente." Mau
rice Roelants met „De Jazzspe
ler", W. Bordewyk met „Karak
ter", Willem Esschot met de no
velle „Het Dwaallicht" en
Ivo Michiels met „Het Boek Al
fa". De tekstanalyses zyn zeker
helder en spitsvondig. Hoe
wel. als men iets bewyzen wil
Literaire kroniek
door
Clara Eggink
dan is het de natuurlUke gang
van zaken dat zo'n analyse aan
een zekere eenzydigheid lUdt.
Men stuurt dan op iets aan. En
dat is niet verwonderlyk als men
in de inleiding al leest dat M.
Janssens voor de hoofdfiguren
in de oude romans nadrukkelyk
't verouderde woord „Held" ge
bruikt. Er spreekt toch werkelyk
niemand meer over de „held"
van een verhaal? Zeker, men
kan in de oude Van Dale het
woord held nog vinden in de
tweede betekenis van „hoofdper
soon van een roman of toneel
stuk", maar m.l. is dit woord in
die betekenis al evenlang in on
bruik als die Van Dale (1924)
oud is. Het is in onbruik ge
raakt by het verschijnen van
de psychologische roman. Ieder
een zou het belachelijk vinden,
om bij de vijf eerstgenoemde
boeken te spreken van de „held".
Helden vindt men bij Walter
Scott of bij Ouïda. Eerder zou
men by de psychologische ro
mans reeds kunnen spreken van
anti-helden. Evenzo zou men
kunnen oordelen over zyn ge
bruik van het woord „karakter".
Hij heeft blijkbaar nooit nage
dacht over het korte prozastuk,
„Wezen en Karakter" van A.
Roland Holst (Uit Zelfbehoud
1938). Trouwens, de hier bespro
ken Bordewijk gebruikt zijn ti
tel „Karakter" ook duidelijk als
een afwijzing.
Het best op dreef is de auteur
als hij over Ivo Michiels spreekt
Wel maakt zijn essay de indruk
dat hij ingewikkeld doet over
iets dat in wezen eenvoudig is.
Daar staat tegenover dat hy be
grippen onder woorden brengt,
die zeker nog geen algemeen,
goed zyn. Vreemd is weer, dat
hij temidden van zijn diepzin
nig ontleedwerk komt met de
mededeling dat Alfa de eerste
letter van het Griekse alfabet
is. Deze essays zijn toch niet
voor ongeletterden geschreven?
Merkwaardig ls ook dat hy in
zyn enthousiasme (hij spreekt,
van het, sublieme beeld) ver
keerd citeert (blz. 77). In de
tekst van Michiels staat „over
de buidels voor hun buik" en
niet zoals Janssens aanhaalt de
buidels van hun buik). Ook dit
kan wijzen op het zoeken naar
diepzinnigheden daar waar ze
niet zijn.
Ik ben natuurlijk hevig in het
nadeel omdat ik van „Het Boek
Alfa" alleen de drie leesstukken
ken die in deze essaybundel ge
plaatst zijn. Evenwel, die drie
zyn my volkomen helder. Bo
vendien vind ik ze ook mooi en
boelend: eerder kern dan per
sona (masker).
„Smaak"
„Het etiket van de beroemde ont
werper heeft zijn tijd gehad. Mensen
die ook maar een beetje goede
smaak hebben, gaan niet met an
dermans naam op hun rug rondlo
pen." Uitspraak in McCall's van
Rudi Gernreich, de man van de
topless badkostuums. Hij heeft zich
gedeeltelijk uit de modebranche te
ruggetrokken en houdt zich nu onder
meer bezig met het ontwerpen van
meubels en het verzorgen van thea-
terprodukties en wat daar zoal by
hoort. Hy zegt ook nog: „Mensen
die werkelijk iets betekenen hechten
niet zoveel betekenis aan hun kle
ren, omdat bijna alle andere dingen
belangrijker zijn dan kleding."
Huisbioscoop
Nieuwe rage in Engeland: het hu
ren van zestien millimeter show
films voor vertoning op huiselijke
feestjes. Voor prijzen die variëren
tussen tien en twintig Engelse pon
den zyn recente show-films te huur,
met in de hoofdrollen sterren als
Julie Andrews, Lee Marvin, Raquel
Welch en James Garner. Projector
en filmdoek zyn eveneens te huur,
desgewenst met een filmoperateur
om de boel te bedienen. Volgens
Woman is de belangstelling zó groot
dat favoriete films al maanden te
voren moeten worden besproken
door feestvierders die komende win
ter een „filmparty" willen geven.
Man Sn huishouding
Honderd gehuwde Franse vrou
wen van wie meer dan de helft bui
tenshuis werkt, hebben antwoord
gegeven op de door weekblad Elle
gestelde vraag of hun mannen wel
eens een handje in de huishouding
helpen. Zesendertig procent zegt dat
hun echtgenoten niets, maar dan
ook niets aan het huishoudeiyk werk
doen. De mannen van de overige
vierenzestig procent helpen wel
mee, hetzy af en toe, hetzy gere
geld. De hulpvaardigen zyn vooral
te vinden in de leeftydsgroepen be
neden de dertig Jaar, in ruim acht
van de tien gevallen springen de
mannen in de huishouding by en
dat zyn dan vooral de echtgenoten
van de buitenshuis werkende vrou
wen. Hun voorkeur gaat achtereen
volgens uit naar de volgende bezig
heden: tafel dekken, de schalen uit
de keuken halen, bedden opmaken,
met de stofzuiger rondwandelen, de
vaat doen. Ze hebben een hekel
aan, onder meer, vegen en ramen
zemen. Slechts een klein percentage
van hen maakt de maaltijden klaar
of houdt zich bezig met babyverzor
ging, het in bad stoppen van de kin
deren, het overhoren van huiswerk.
Wat de helpende huisvaders nooit
doen: een afgesprongen knoop aan
zetten.
Eerste hulp
Veel moeders weten niet wat ze
moeten doen als hun kinderen in
huis ernstige brandwonden oplopen.
Dit is, volgens Ladies" Home Jour
nal, de ervaring van een kinderarts
in Chicago. Hy is nu een nationale
campagne begonnen om de
Amerikanen by te brengen wat de
juiste „eerste hulp by ernstige ver
branding" is: het onmiddellyk aan
brengen van ys- of koudwatercom-
pressen op de verbrande plekken.
Gezonde voeding
In de rubriek „MUn allerbeste in-
vestering" van weekblad „Wo
man" geeft schryfster Barbare Cart-
land haar mening over de beste
geldbelegging: het kopen van zuiver
en gezond voedsel dat nog niet
vergiftigd is door chemicaliën. „Je
bent wat Je eet", concludeert Bar
bara. „Zonder goede voeding kun je
niet voor honderd procent gezond
en vitaal zijn. Ik weet zeker dat heel
wat huwelyksmoeilykheden te wyten
zyn aan verkeerde voedingsgewoon
ten. Als een vrouw overdag niet ver
standig eet, kan ze moe en hoogst
prikkelbaar zyn tegen de tyd dat
haar echtgenoot thuis komt. Dan is
alles ryp voor een flinke rel".
ADVERTENTIE
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl...
ie@c
BREESTR A AT I08Q-II2 LEIDEN
Kouskleurcn
In de Europese kousenfabrie-
ken liggen de panties en nylons voor
slechtere tyden alweer klaar. Ko
mend najaar mogen we weer pan
tynylons verwachten waarin allerlei
motiefjes zyn gebreid: de exempla
ren voor de avond zijn met kleine
glinsterende pailetten versierd. De
kleuren: diverse nuances beige, grys
en bruin, De sportieve maillots heb
ben sprekende kleuren als paprika,
Bordeauxrood, bronsgroen en ma
rineblauw. Kniekousen zullen ver-
schynen in helderrood en citroen
geel.
