Krijgstucht op de helling
Oplossen Bossche
fraude ingewikkeld
Derde incident
bij marinebezoek
aan Zuid-Afrika
Opheffing
van Rijks
politie
Huidige regeling niet meer afgestemd op heersende opvattingen
Achterlijkheid
direct na de
geboorte nog
te voorkomen
TWEE MANNEN
ONWEL DOOR
GIF IN GROND
Groetplicht
onveranderd
gehandhaafd
Minstens tien jaar mee gemoeid
Excuses Zuidafrikaanse regering
Kapelaan die
huwt blijft
zielszorger
Voorstel tot
wijziging
politiewet
WOENSDAG 22 JULI 1970
PAGINA 7
De werkgroep betreffende herzie
ning van het militair strafrecht heeft
deze conclusie neergelegd in een
rapport, dat gisteren door de minis
ter van Defensie is aangeboden aan
de vaste commissies van Defensie en
justitie uit de beide kamers der sta
ten-generaal.
Bij de uitvoering van de haar
opgedragen taak is het uitgangspunt
van de werkgroep een kritische be-
gchouwing van de tegenwoordige re
geling van de krijgstucht geweest.
Op verschillende punten is de in
houd van deze regeling, naar het
oordeel van de werkgroep, niet meer
afgestemd op de nu heersende opvat
tingen omtrent de binnen de krijgs
macht wenselijke intermenselijke
verhoudingen, de noodzakelijke om
vang van de werking van de krijgs
tucht en de gewenste wijze van
tuchthandhaving. Ook de presentatie
van de regeling is niet meer aange
past aan het moderne taalgebruik,
daar de taal soms verre van sober is
en aan de inhoud van de bepalingen
nu en dan door overtrokken uitdruk
kingen afbreuk wordt gedaan.
Niet onberoerd
Naar de werkgroep constateert la
ten de veranderingen in de maat-
jchapptj ook de krijgsmacht als sa-
DEN HAAG (ANP) Het voortdurend besef van ondergeschikt
heid als grondslag voor de krijgstucht zal plaats moeten maken
voor het voortdurend besef van de reële noodzaak tot samenwerking
binnen het hiërarchische verband van de krijgsmacht. Uit dit besef
zal een bereidheid tot samenwerking moeten voortkomen. Dit besef
en derhalve ook deze bereidheid kunnen slechts ontstaan,
indien iedere militair een eigen verantwoordelijkheid draagt en zich
van die verantwoordelijkheid bewust is.
UTRECHT (ANP) Verplichte
aangifte door de arts bij de geboor
te van gehandicapte kinderen kan
ven wetenschappelijk middel zijn om
afwijkingen voor, tijdens en na de
jeboorte zoveel mogelijk te voorko
men. Dit zegt het Groene Kruis in
gjn maandblad „Gezondheidszorg"
naar aaanleiding van een beschou
wing van dr. F. J. van Sprang, kin
derarts, en dr. S. K. Wadman, kli
nisch chemicus, in hetzelfde blad
•ver het opsporen van erfelijke stof-
et wisselingsstoornissen.
In totaal zijn al veertig erfelijke
rtofwisselingsstoornissen bekend, die.
als ze niet worden behandeld, achter
lijkheid kunnen veroorzaken. Volgens
Van Sprang en dr. Wadman kan
ongeveer de helft van deze stoor
nissen achterlijkheid worden voorko
nen als direct na de geboorte met de
«handeling wordt begonnen. De
;rote moeilijkheid by het opsporen
ran deze ziekten is, dat ze relatief
reinig voorkomen.
Controle van pasgeborenen is in
Nederland byzonder moeiiyk, omdat
reel kinderen hier in tegenstelling
lot de ons omringende landen waar
0 procent van de kinderen in een
[Jiniek ter wereld komt thuis ge-
oren worden.
Er zal dan ook een aparte water
lichte organisatie moeten worden op-
(ezet om alle pasgeborenen in het
mderzoek te kunnen betrekken.
Alleen by een dergeiyke opzet zal
le ontwikkeling van de medische en
liochemische wetenschappen volgens
ht lr. Van Sprang en dr. Wadman doel-
ïeffend gebruikt kunnen worden
oor de opsporing en behandeling
ftn erfelyke stofwisselingsstoornis-
die tot zwakzinnigheid leiden.
Hierdoor", zo zeggen zy, „kan veel
Denselyk leed worden voorkomen".
ROTTERDAM (GPD) By werk-
fcmheden aan een waterleidingbuis
ij de gemeenteiyke handelsinrich-
®fen in Rotterdam zjjn vorige week
insdag twee personeelsleden van het
hnkwaterleidingbedrijf onwel ge
urden.
By een onderzoek bleken de man
en. de 22-jarige fitter C. den Hoed
a zyn 40-jarige helper T. Aande-
"eg. vergiftigingsverschynselen te
fftonen.
Een grondmonster wees uit dat de
fond waarin zy werkten chemische
tófen bevatte, die schadelyk zyn
bor de gezondheid. Het zyn voor-
taielyk tetrahydriothoifeen en he-
tchloorcyclahexaan, die op de adem
halingswegen werken en huiduitslag
troorzaken.
De vergiftiging van de grond is
Otnoedeüjk te wijten aan een ver-
akkingsbreuk. Regenwater en spuit-
ftter hebben het gif in de grond
«drongen. De chemicaliën zyn niet
Det 'n tegengif te bestryden. Er zyn
waarschuwing borden en hekken
«plaatst.
Met mechanische hulpmiddelen,
Wiend door in beschermende kle-
üng gestoken mannen, zal de grond
'orden afgegraven. Het havenbe-
ftjf krygt geen water uit de ge
leiding meer. Gevaar voor de
fevolking is er niet. Zouden de stof-
fn in de Maas terecht komen, dan
«engt dit volgens ir. H. Molenaar
hoofdingenieur van het gemeente-
tike havenbedryf. nauwelyks een
^storing van de huidige graad van
•svuiling in de rivier met zich
menlevingsverband en als technisch
apparaat niet onberoerd. De dynami
sche ontwikkelingen waarvan onder
meer de nucleaire toepassingstech
nieken en de voortschrydende auto
matisering deel uitmaken, zullen het
verwezenlyken van de doelstelling
van de krijgsmacht in toenemende
mate compliceren. Dit brengt nood-
zakeiykrewyze met zich mee dat
meer dan voorheen het zelf meeden
ken, naast het ontplooien van eigen
initiatieven en het durven dragen
van verantwoordeiykheid in alle ge
ledingen van de hiërarchische struc
tuur, zal zyn geboden, uiteraard bin
nen de grenzen van het vereiste ge
dragspatroon. De steeds sterker wor
dende onderlinge afhankelykheid op
technisch gebied, welke de tegen
woordige complexe samenwerkings
vormen kenmerkt dat in de gezags
verhouding vooral het vertrouwens
element de nadruk zal verkrygen.
De inzichten zullen er. aldus de
commissie-Lagerwerff", toe leiden
dat de militair, ongeacht zyn func
tie in het hiërarchisch bestel, als
medemens en als medewerker zal
worden gewaardeerd en dat de on
derlinge bejegening hierdoor zal
worden beheerst. Wederzijds begrip
en respecteren van de opvattingen
van anderen zullen daarby niet op de
laatste plaats komen.
Alle rangen
By de beschouwing van het beno
digde complex van sanctiemiddelen is
onder meer voor de werkgroep uit
gangspunt geweest dat de straffen in
beginsel op alle militairen, ongeacht
rang of stand, van toepassing moeten
kunnen zyn. De opvoedkundige wer
king van de straf wordt primair ter-
wyi de preventieve werking van de
bedreiging en de toepassing zyn
functie blyft behouden.
Met inachtneming van de daarvoor
in aanmerking komende, dikwyls te-
genstrydige desiderata wordt een
straffenstelsel voorgesteld waarin de
bestaande krygstuchteiyke straffen
van de verlaging en het streng arrest
(celstraf) worden afgewezen en aan
de geldboete een belangryker plaats
is toegedacht. Voor wat betreft de
straf van plaatsing in een tuchtklas
is een meerderheid van de werkgroep
van mening dat deze straf moet wor
den afgeschaft, terwyi een minder
heid meent dat deze moet worden ge
handhaafd, met dien verstande dat
het vryheidsbeperkende karakter
daaraan geheel of gedeelteiyk moet
worden ontnomen.
Aan de rechtsbescherming is by-
zondere aandacht besteed, maar over
de wyze waarop deze moest worden
geëffectueerd kon geen overeen
stemming worden bereikt. Een meer
derheid wil voor de krygstuchteiyke
gestrafte in twee instanties beroep
buiten de militaire hiërarchie open
stellen. Een minderheid wil evenwel
de bestaande regeling bestendigen,
waarby in eerste instantie beroep
open staat binnen de hiërarchie en
eerst in tweede instantie daarbuiten.
Opgemerkt wordt dat de plicht tot
gehoorzaamheid w. waaronder niet
slechts de plicht tot reflexieve navol
ging behoort te worden bestaan,
niet aan belangrykheid heeft inge
boet. In dit kader wordt 't dienst
bevel als een eenzydig vertikaal ge
richt communicatiemiddel, waarvan
het gebruik uitsluitend aan de lei
dinggevende is voorbehouden en
waaraan de gehoorzaamheidsplicht
is verbanden, in het rapport behan
deld.
Een wagen van de Amster
damse politie met zwaailicht en
sirene op weg naar een aanrijding
kwam gisteren op de hoek van de
Populierenweg-Beukenweg in bot
sing met twee personenwagens.
De beide inzittende politieman
nen werden uit de auto geslingerd
en in het ziekenhuis opgenomen.
DEN HAAG (ANP) Een herzie
ning van de groetplicht die in
1967 belangrijk werd verlicht
wordt thans niet overwogen, aldus
heeft de minister van Defensie,
Den Toom. meegedeeld in antwoord
op vra gen van 't tweede kamerlid
E. R. Wieldraaier (P.v.d.A.) over
de veroordeling tot acht maanden
van de militair Van der Horst die
had aangekondigd zich niet aan de
groetplicht te zullen houden.
De groetplicht wordt geregeld in
voorschriften die onafhankelyk zyn
van de wet op de krygstucht en
van het reglement betreffende de
krygstucht.
De minister stelt voorop dat goede
discipline van essentieel belang is
voor een goede vervulling van de
taken van de strydkrachten. Vol
gens de minister is uit de berich
ten over de veroordeling niet vol
doende naar voren getreden dat
de militair in kwestie alle voor
schriften betreffende de groeten,
het deelnemen aan parades en an
der ceremonieel principieel afwees.
Het hoog militair gerechtshof kwam
tot zyn vonnis van acht maanden
omdat het geen incidentele onge
hoorzaamheid betreft, maar een
voornemen bepaalde bevelen en
voorschriften in de toekomst niet
meer op te volgen. Het niet opvol
gen van bevelen of voorschriften
op grond van individuele opvat
tingen omtrent mindere nood zake-
lykheid of doelmatigheid is een
ernstig vergryp, omdat op deze wy
ze de voor de functie en het doel
van de krygsmacht onontbeeriyke
krygstucht wordt ondergraven.
DEN HAAG (ANP) Na de twee
reeds gemelde incidenten, waarby
aan enkele in uniform geklede niet-
blanke bemanningsleden van de
fregatten „Van Speyk" en „Van Ga
len" tydens het bezoek aan Kaap
stad de toegang tot restaurants
werd geweigerd, heeft zich nog een
derde voorgedaan.
Als reactie op het eerder gebeur
de is Inmiddels van de zyde van de
Zuidafrikaanse regering verklaard,
dat het zeer wordt betreurd, dat
dergelyke gevallen van incidentele
aard zich hebben voorgedaan
Deze verklaring is voor de Neder
landse autoriteiten in Zuid-Afrika
aanleiding geweest niet voor te stel
len het bezoek van de fregatten
voortydig te beëindigen, aldus de
marine-woordvoerder in Den Haag.
De „Van Speyk" en „Van Galen"
zouden dinsdag volgens schema de
thuisreis naar Nederland van uit
Kaapstad vervolgen.
In het derde geval ging het even
als in de eerste twee, om een niet-
blanke marineman van Surinaam
se afkomst aan wie de toegang tot
,on restaurant werd geweigerd.
De f T-ti°lcider van de CHU In
de Tweede Kamer, J. T. Mellema
heeft premier De Jong en de minis
ter van Defensie gevraagd een
overzicht te geven van de mondelin
ge of schrifteiyke toezeggingen van
de Zuidafrikaanse regering dat nlet-
blanke leden van de marine niet
discriminatoir zullen worden behan
deld. Hy informeert of de behande
lingen van deze „niet-blanken," ge
tuige de incidenten, in stryd is ge
weest met de toezeggingen, en wat
de Zuidafrikaanse regering heeft ge
daan om de toezeggingen gestand te
doen.
Ook het Tweede-kamerlid Visser
(D'66) heeft naar aanleiding van de
incidenten in Kaapstad schrifteiyke
vragen gesteld en wel aan de minis
ters van Buitenlandse Zaken en van
Defensie. Hy vraagt of de ministers
niet- zyn mening delen, dat in het
licht van de ervaringen met dit
vlootbezoek, van dergelyke bezoeken
in de toekomst moet worden afge
zien, aangezien in de praktyk onvol
doende waarborgen voor een geiyke
behandeling van blanke en niet-
blanke bemanningsleden te geven
zyn, en zo Ja. of zy bereid zyn dit
standpunt aan de Zuidafrikaanse re
gering mee te delen.
DEN BOSCH (GPD) Er is ein-
delyk wat meer inzicht gekomen in
de omvang van de fraude die de
Nieuw-Cuijkse kantoorbediende H. X.
L., 47 jaar, in de loop van ongeveer
10 jaar ten nadele van Verkade
in Den Bosch heeft gepleegd. Het
staat vast dat hy voor minstens %.9
min heeft verduisterd en tevens dat
hy het grootste gedeelte van dit geld
heeft belegd in zakeiyke transacties,
met uitzondering van de verbouw
van zyn woning en de aanleg van
een zwembad.
Het gevolg van dit alles is dat de
afwikkeling van het inmiddels aan
gevraagde faillissement lang geen
gemakkelyke zaak is. Men neemt
aan dat er minstens tien Jaar ge
moeid zyn voordat alles in kannen
en kruiken is. De oorzaak is name-
ïyk dat L. geld gestoken heeft in
bedryven die thans nog in opkomst
zyn. De krediteuren zien dan ook het
liefst een liquidatie over een zo lang
mogeiyke tyd.
Voor de N.V. „De Korrebar" by-
voorbeeld. een N.V. waarin tal van
horeca-ondernemingen waren ge
bundeld, had L., hoewel hy slechts
een minderheid aan aandelen bezat,
toch grote belangen door het vele
geld dat hy voor deze NV had voor
geschoten.
Daarby komt nog dat het vaste
BREDA (GPD) Op 25 Juni
1970 heeft de heer J. v. d Veeken.
kapelaan te Teteringen, ontheffing
gevraagd uit de celibaatsverplichting
met de mededeling dat hy beschik
baar wilde biyven voor pastoraal
werk. Naar aanleiding hiervan heeft
bisschop H. Ernst, deken P. Backx
verzocht te onderzoeken of de heer
V. d. Veeken binnen de parochie Te
teringen kan biyven werken. Na een
vergadering ter plaatse heeft dit ge
leid tot een geheime stemming on
der alle parochianen van achttien
jaar en ouder over aanstelling van
de heer V. d. Veeken als zielzorger of
pastoraal werker, waarby hy de
functies die aan de priesters zyn
voorbehouden niet meer zal uitoefe
nen.
Van de 1941 in aanmerking ko
mend© parochianen hebben 7E55 per
sonen (90,41 procent) aan de stem
ming deelgenomen Van de stemmen
waren er 8 ongeldig en 46 blanco.
Van de overbiyvende 1702 stemmen
waren er 1158 68.4 procent) voor de
aanstelling van de heer V. d. Veeken
en 544 (31.96 procent) tegen. De
stemmen zyn geteld door deken P.
Backx van Breda, in aanwezig
heid van vier vertegenwoordigers
van de parochie Teteringen. Ge
zien deae uitslag heeft de bisschop
van Breda de heer J. v. d. Veeken tot
pastoraal werker in de parochie
Teteringen benoemd. Tydens de eu
charistievieringen van het komende
weekeinde zal bisschop Ernst hier
van officieel mededeling laten doen
aan de parochianen van Teteringen
bezit dat hy had met hypotheek was
belast, met uitzondering van het
pand „Het Misverstand", waarvoor
hy grote subsidies had gekregen in
verband met de restauratie die an
derhalve ton ging kosten.
Men hoopt nu dat de gemeente
Den Bosch dit pand overneemt zo
dat de herstellingswerkzaamheden
aan dit historische gebouw door
gang kunnen vinden.
Fiscaal
Byzonder moeiiyk liggen de fsca-
le problemen. De belasting
dienst heeft voorlopig een eis van
ongeveer anderhalf miljoen gulden,
maar is het nog niet helemaal eens
op welke manier deze eis moet wor
den ingediend. Er is bovendien geen
peil op te trekken hoeveel geld er
ulteindelyk van het faillissement zal
overblyven, maar zoals de zaken nu
staan, lykt dat niet byzonder veel
te zyn. Bovendien moet van alles
wat uiteindeiyk weer in de kas van
Verkade komt weer vennootschaps
belasting worden betaald, zodat het
duideiyk is dat de fiscus by de hele
zaak aan het langste eind gaat trek
ken.
Met de afwikkeling van deze inge
wikkelde fraude-historie is nu belast
mr. Herman uit Den Bosch, terwyi
de officier van Justitie mr.
Van Mierlo in opvolging van de in
middels naar Roermond vertrokken
mr. Bruigom de zaak waarschyniyk
in oktober voor de rechtbank zal
brengen.
DEN HAAG (ANP) De minis
ters van Justitie en van Binnen
landse Zaken menen, dat het dualis
tische stelsel van gemeentepoli
tie enerzijds en Rykspolitie ander-
züds dient te verdwynen. De mi
nisters Polak en Beernink hebben
dit gisteren meegedeeld in een brief
aan de Tweede Kamer, waarin zy
de verdere gang van zaken by de
voorbereiding van een vernieuw
de politiewet uiteenzetten.
De adviezen, die na de publikatle
van een voorontwerp vorig jaar wer
den ontvangen, gaan in de richting
van regionalisatie en het organiseren
van de politie in grote beheerseen-
heden.
Oorspronkeiyk stond beide be
windslieden een gedeelteiyke herzie
ning van de politiewet voor
ogen, die een aanpassing zou bete
kenen aan de sinds de politiewet van
1957 veranderde omstandigheden en
een bruikbare oplossing zou bieden
voor een afzienbare toekomst. De al
gemene strekking van de uitgebrach
te adviezen en een behandeling in de
Tweede Kamer wees het vooront
werp met die uitgangspunten af, zy
het met erkenning van de daarin
genoemde tekortkomingen van de te
genwoordige wet. Het bezwaar richt
te zich tegen het naast elkaar be
staan van verschillende politiekorp
sen.
Als alternatief voor het bestaande
stelsel is in de adviezen over het
voorontwerp bepleite regionalisatie
van politie. Daarby zou worden aan
gesloten aan het proces van de vor
ming van regionale bestuurseenhe-
den, dat thans is ingezet.
Kringen
Uitsluitend voor het beheer van
de politie zou men het land by wet of
algemene maatregel van bestuur vol
ledig in kunnen delen in kringen en
deze kringvorming gaandeweg aan te
passen aan de zich voltrekkende ge
westvorming. Daarby wordt aange
tekend. dat de structuurschets, wel
ke is aangekondigd in de regerings
nota bestuuriyke organisatie, aan
de gewestvorming richting zal geven
en deze ook zal stimuleren, zodat
langs die weg de mogeiykheid tot
aanpassing van de kringen aan ko
mende gewesten aanwezig is.
Van wellicht nog meer belang dan
de wi ze. waarop de gewesten of krin
gen worden gevormd, achten de mi
nisters de vraag van de bestuurs
vorm. Een voortdurende en effectie
ve greep van het bestuur op beheer
van de politie en een democratische
controle op dat bestuur moeten zyn
gewaarborgd.
Gezien de problematiek, menen
de ministers dat eerst aan de hand
van een nadere bestudering een
standpunt kan worden bepaald, zy
hebben een procedure van voorbe
reiding gekozen, welkeeen zo breed
mogeiyke inbreng van de by de po-
litlevraagstuk betrokkenen mogeiyk
maakt en voorts goede kans biedt
met spoed tot een resultaat te leiden.
ADVERTENTIE
Toneelspeelster en TV-actrice 3hlreen Strooker.
