Zwanenburgers worden
gek van vliegtuiglawaai
Affaire Franckstrai*
heeft andere kante
ït
Rampgebied
„Daar komt weer zon kreng!
PAGINA 12
LPfDSOH DAGBLAD
ZWANENBURG (GPDEen zwarte stip in de lucht. Een
vaag gegrom. De stip wordt razendsnel groter. Zwaar hangt
de DC-8 boven de huizen. Het gebulder van de vier straal
motoren gaat over in een angstaanjagend gegier. Zwarte stre
pen van afgewerkte kerosine uitwaaierend, dendert de reuzen
vogel op de landingsbaan af. Weer een stip in de staalblauwe
lucht. Nog geen twee minuten later raast weer een toestel
over de huizen. Twee minuten later nog een. En nóg een
Het is lente in Zwanenburg. Veel groen en weinig echte vo
gels. Als het vliegtuig onheilspellend groot over de m.a.v.o.
giert, behandelt R. Abbas, hoofd van de Burgemeester van
Willigenburgschool, ogenblikkelijk kalm de Napoleontische
tijd. „Wie was Napoleon", vraagt hij. Het antwoord gaat ver
loren. „Een ontevreden volk maakt altijd revolutie", zegt hij.
De Zwanenburgers zijn méér dan ontevreden.
Doordat de vierde baan van Schiphol verkeerd ligt, is het
leven van de Zwanenburgers een hel geworden, Een hel waar
in zelfs de duivels elkaar niet meer kunnen verstaan. Op „nor
male" dagen gieren zo'n vijftig vliegtuigen over het dorp in
de Haarlemmermeer. Maar het zijn er ook vaak genoeg
tachtig
Br bestaan plannen voor een vijfde
en zesde baan. Dat zal volgens man-
een die het weten kunnen driehon
derd procent meer lawaai betekenen.
Zwanenburg is nu door de bewoners
tot rampgebied verklaard, maar in
dat geval zal het een dode stad zijn.
Daarom is het actie-comité „De las
tige Zwanenburger" actief.
De vierde baan moet tien graden
worden gedraaid, eist het comité. De
vijfde en zesde baan mogen niet
worden aangelegd. Om hun eisen
kracht bij te zetten, hebben ze enkele
malen de laatste keer met 153
auto's en zeshonderd man het ver
keer van en naar Schiphol geblok
keerd, na de verkeerstoren te hebben
gewaarschuwd het luchtverkeer lam
gelegd door balonnen met alu
miniumfolie op te laten, stroken met
„rampgebied" op wegwijzers geplakt,
een rouwkrans en rouwbetuigingen
aangeboden aan de directie van het
jubilerende Schiphol in de Amster
damse RAI.
Pieter Wleringa, een van de actie
voerders, zegt ernstig: ,.Er moet een
tweede luchthaven komen. Schiphol
m&g niet worden uitgebreid. De vier
de baan moét om. Tot nu toe wa
ren de acties geweldloos. Maar als die
uitbreiding toch wordt gereali
seerdHU zwUgt omdat spreken
op dat moment gewoon geen zin
heeft. „Er is één Zwanenburger die
de dUk wil doortrekken met een graaf
machine, die de lichten van de lan
dingsbaan eigenhandig stuk voor stuk
wil vernielen. Dat is waarachtig géén
grap. Die man is géén psychopaat.
Maar je zou het hier wél worden".
Tandarts gevlucht
De meeste KLM-vliegers zUn ver
trokken uit Zwanenburg. Omdat ze
het er niet uit konden houden. Ook
de tandarts is gevlucht. „MUn prak-
tUk kon ik hier niet meer uitoefe
nen", zei hU. Veel Zwanenburgers
moeten blUven, omdat ze een eigen
huisje hebben dat met de dag min
der waard wordt. De middenstand
kwijnt weg Omdat de mensen, zon
der eigen huis wegtrekken. De indus
trie steunt het actiecomité financieel.
Omdat ze werknemers nodig heeft
en er dus alle belang bU heeft dat
de ..De lastige Zwanenburger" zege
viert. Bouwen in Zwanenburg heeft
geen zin meer. Al zUn achthon
derd woningzoekenden, van wie vier-
honder urgent.
Een cynisch grapje „Laat ze
Schiphol mnar wel uitbreiden, dan
is hier binnenkort geen woningnood
meer.
Op de mavo-school zegt een onder
wijzer tegen een leerling: „Geef gauw
antwoord, want daar komt weer zo n
Kreng aan". En het hoofd jan de
schooi: „Het allerergste is dat Je de
ramen niet kunt openzetten, waar-
ooor het hier soms snikheet en altyd
benauwd. De kinderen komen moe
op school Ze kunnen zich nauwelUks
concentreren. De examenresultaten
worden zichtbaar minder dit Jaar ge
middeld 1 %punt.Als dit zo door
gaat, i6 er maar één oplossing: de
school afbreken". Zyn collega's: „Na
elk lesuur knap ik af. Elke dag ga ik
met koppUn naar huis. Vaak letter-
lUk met knikkende knieën. Soms, op
eens word ik driftig. Die driftaanval
len komen steeds vaker en steeds on
verwachter terug. Gelukkig ben ik
nog betrekkelUk jong, ik kan nog
weg. Maar de oudere collega's?
In een van de plaatselyke eta
blissementen wordt veel lawaal-over-
last in veel drankjes gesmoord.
„Maar een feestje kan je hier niet
geven. Huur daarvoor maar een zaal
tje in Amsterdam af
Levensgevaar
Dokter A. Hoekstra, wiens praktUk
in de node gevarenzone H 12 ligt, is
opgestaan en zegt: „WU vechten voor
ons leven".
Tydens zUn spreekuur wordt er
intensief gevlogen. Het wordt hem
dan erg moeilUk gemaakt een nauw
keurig borstonderzoek te verrichten,
waarbü het op het constateren van
het kleinste „piepje" aankomt. „Het
gevaar is levensgroot dat ik daarby
een longkanker of een tuberculose
over het hoofd zie. Voor de Medische
tuchtraad moet ik dan maar zien
uit te leggen hoe dat mogelUk
was.
ZUn collega C. A. van OJik van
het actie-comité Zwanenburg-Half
weg tegen geluidshinder, een man
die by de meesten faam heeft ver
worven en bU enkelen berucht is ge
worden door het op de kop tikken
van geheime rapporten, wil graag ver
tellen wat de Zwanenburgers in me
dische termen verpakt allemaal be
dreigt. Het is niet gering.
Dertig tot vUftig procent van de
Zwanenburgers heeft regelmatig
slaapstoornissen. Achtenzeventig pro
cent van de Zwanenburgers gaat ge
bukt onder angstgevoelens. Vierenze
ventig procent heeft gespreksstoornis
sen.
Hondebaan
Artsen in Zwanenburg hebben een
hondebaan. Want de voortdurende
geluidshinder veroorzaakt onregelma
tigheden in ademhaling en hartslag
en vernauwing van de bloedvaten.
Mensen, die rustig lUken te slapen,
verkeren in een soort waaktoestand.
Het aantal patiënten met psychoso
matische «door spanningen en nervo
siteit \eioorzaakte» klachten schUnt
relatief hoger te zUn dan waar ook
in Nederland.
Als weer zo'n Joekel laag overgiert,
gilt een kind om zUn moeder. Dokter
van Ojik zegt: „Ik heb het vaak ge
noeg bU m'n eigen kind meegemaakt.
Als mUn vrouw in de buurt is, duikt
het inelkaar. Maar als ze er niet is,
komt het krUsend binnen en kruipt
weg m een donker hoekje".
De plaatselUke chinchillafokker
merkt de geluidshinder in zijn por
temonnee. De pelsdiertjes byten zich
steeds veelvuldiger. waardoor de voor
bontmantels bestemde huidjes waar-
dc.oos worden. Bovendien is het aan
tal miskramen bU deze diertjes on-
natuurlUk hcog. De kweker denkt er
eveneens aan om weg te trekken, hoe
wel het door de aard van zUn be-
drUf niet eenvoudig zal zUn vervan
gende bedrUfsruimte te vinden.
Van Ojik: „Schiphol is een niet te
onderschatten macht in de Haarlem
mermeer. Het is verge! Ukbaar met
de macht die Hoogovens in Velsen
heeft. Schiphol is de economische
motor van het Noordzeekanaalgebied.
Alles moet wijken voor de economi
sche belangen van Amsterdam. En
vergeet het prestige-element niet.
Wat voi>r Thomassen van Rotterdam
de haven is, is voor Samkalden van
Amsterdam de luchthaven. Plesman
heeft eens gewaarschuwd dat Schip
hol niet in de Haarlemmermeer moest
komen. Maar als het om economie of
prestige gaat, schUnt alles te moe
ten wijken. Komt die vUfde baan er,
dan zal ook de zesde moeten komen.
Het blUft overigens maar een lap-
m'ddel. Het uitbreiden van de capaci
teit geeft maar voor vUf jaar soelaas.
Er zal toch een tweede vliegveld moe
ten komen.
—Waarom is die vierde baan niet
meteen tien graden gedraaid, waar
door Zwanenberg geen last zou heb
ben gehad?
Van Oj?k: „Ze hadden, zoals al-
tUd, gehoopt dat de bevolking rus
tig zou blyven. Maar de burgers rea
liseren zich gelukkig steeds meer dat
ze er niet alleen maar zUn om alles
te slikken. De gevolgen van de hui
dige aanleg van de baan waren al
lang voordat aan de bouw werd be-
begonnen bekend. Ex-burgemeester
Van Hall van Amsterdam heeft er
nog op geweren dat de geplande aan
leg moeilijkheden zou geven.
Doktei Hoekstra haalt prof. dr. ir.
Kosten van de Technische Hogeschool
in Delft aan: „Als er een vijfde en
zesde baan komen, zal het wegver
keer rond Schophol nog meer toene
men en zal het wegennet nog meer
moeten worden veranderd". De actie
voerende arts constateert tevreden
dat het wegennet nu al zwaar over
belast is. waardoor de blokkades van
„de lastige Zwanenburger" zo succes
vol waren. „We hebben Schip
hol daarmee diep in het hart getrof
fen en dat moet ook".
Waardeloos
HU zegt ook: „Het nog aan te leg
gen Spaarnwouderbos zal totaal waar
deloos zUn als er een vUfde baan
komt. Dit bos (kosten 250 miljoen
gulden) zal geen mensen en dieren
zien. De recreatieve functie is dan
totaal waardeloos geworden".
Het Instituut voor Psychische
schryftherapie schrijf pedagogisch
Centrum Nederland schrUft in een
brief aan de gemeenteraad van Am
sterdam naar aanleiding van een
vraag van een gemeenteraadslid om
een onderzoek in te laten stellen
naar de gevolgen van de geluidshin
der:
Op grond van een langdurige
studie wordt uw raad, ter voorko
ming van ernstige gehoorbeschadi-
gingen en psychische stoornissen bU
de omwonenden van Schiphol, ver
zocht zo spoedig mogelUk doeltref
fende maatregelen te nemen waar
door aan deze geluidshinder een ein
de komt
Hoewel het niet mogelUk is
binnen afzienbare tUd door techni
sche verbeteringen de geluidshinder te
verminderen, wordt uw raad in ern
stige overweging gegeven om thans te
besluiten dat het 's nachts opstygen
en landen van vliegtuigen op Schip
hol cnmicdellUk wordt stopgezet.
Dokter Hoekstra: „Er is helaas
geen wet waarop wy ons kunnen be
roepen. Geluidshinder van vliegtuigen
valt niet onder de Hinderwet".
ZUn collega Van OJik glimlacht
een tikkeltje sardonisch: „Wacht
maar, over een week of wat komt er
een proces. Schiphol is daar on
der andere bU betrokken".
Ook Haarlem
Ook Haarlem begint zich druk te
maken. Als de vUfde baan er onver
hoopt mocht komen, betekent dit dat
de BAVO-stad het uitbreidingsplan
Haarlem-oost wel op zUn buik kan
schrijven. Huizen kunnen daar na-
Dokter Van Oiüc: .Ate hat am eoonorm» <4 prestige gaal, sohijnt alles te moeten wijken".
tuurlyk wel worden gebouwd, ze zul
len alleen onbewoonbaar zyn.
Van Ojik (glimlacht geheimzin
nig) „We hebben Haarlem daar na
tuurlijk wel even op gewezen
Europa Cup een hel
Dokter Hoekstra heeft bU de laatste
blokkade een bon gekregen wegens
het hinderen van het verkeer. HU
wilde het laten voorkomen om er „een
politiek proces" van te maken. Veel
kans maakt hij niet, want de politie
stuurde hem een briefje, met de me
dedeling „dat de uitgereikte kennisge
ving van oproeping wordt ingetrok
ken".
„De politie begint voorzichtig te
worden", zegt Hoekstra gnuivend.
Even later wordt hU woedend als hU
kleurryk beschrijft hoe de plaatse
lUke demonstrerende tandarts
„toch een rustig man" door de
luchthavenpolitie uit zUn auto werd
ges'eurd.
De gemeente Haarlemmermeer
heeft het lubilerende Schiphol tien
duizend gulden' geschonken. Dokter
Hoekstra heeft een even groot bedrag
gevraagd om „de vUand Schiphol" te
kunnen bes)rUden.
Zwanenburg strUdt verbeten ver
der tegen het helse lawaai. Want rust
is de Zwanenburgers alleen gegund
als het mist. Dan haalt hy opgelucht
adem.
Zelf de wedstrijd FeyenoordCel
tic betekende voor de Zwanenburgers
een kwelling. Niet alleen doordat de
overrazende vliegtuigen het televisie
beeld genadeloos stoorden, maar voor
al ook doordat de uit -en thuisreizen-
de supporters van de Europese kam
pioenen gebruik maakten van een
onvoorstelbaar aantal char ter toestel
len. En die toestellen maakten ge
bruik van de vierde baan
Voor gehoorgestoorden in Zwanen
burg waren de roerige dagen van
Feyenoord een kwelling te meer.
De lastige Zwa p
in actie. De snelweg a
hol is door tientallen
zaam rijdende auto's g ko
n(
Hun gehoorapparaten w ipi
het gegier van al die vlie
bestand. Vandaar dat dec0
paraten maar werden ui m
Beter niets horen dan d
ts
Een verhuiskaart, die een Zwanenburger rondst
spreekt boekdelen. De tekst: De ondraaglijke, ai
lijke, ergerlijkeoorverdovende, ontzettende, erh
lijke, afgrijselijke, onfatsoenlijke, vreselijke, nuin'
erende, verfoeilijke, zenuwslopende, irriterende
dadige, verwerpelijke, ontoelaatbare, stuitende nt
schrikkelijke, miserabele, gruwelijke, storende, 01vc
lijke, ongepaste, onbehoorlijke, verderfelijke rol
van deze vogels
(dan volgt een tekening van vliegtuigen).
ruilen wij voor het lieflijke, heerlijke, ontrok
mieterse, machtige, onbetaalbare, magnifieke, sul
weldadige, aardige, schitterende, voorbeeldige,
strale, hemelse, vriendelijke, prachtige, bemini
serene, onovertrefbare, fijne, verrukkelijke, zaligey
gevende getjilp van deze vogels
(dan volgt een tekening van vogeltjes)".
De zaak van de Culemborgse heer
Bouke Jagt, terecht door het Leidsch
Dagblad gesignaleerd, heeft enkele
meer principiële achtergronden, die
verdienen scherper naar voren
te worden gebracht.
Allereerst is nogmaals gebleken
da/t er, ondanks een toeneming van
persoonlUke vrUheid en toenemende
democratisering, in bepaalde sectoren
van het maatschappelyk leven nog
tal van bepalingen, restricties, belem
meringen en clausules zUn, die op
onduidelUke grond en ongecontro
leerd de bewegingsvryheid van per
sonen inperken. Helaas is de heer
Jagt door de ver. van flatbewoners
aanvaard. Ware dit niet het geval
geweest, dan zou er een goede aan
leiding zUn geweest de rechtmatig
heid van de gevolgde procedures aan
een rechterlUke uitspraak te toetsen.
—Er dient voor te worden gewaakt
dat bepalingen in huurcontracten en
koopovereenkomsten, die uitsluitend
de bedoeling hebben zakelUke aan
spraken en verhoudingen te regelen,
misbruikt worden om maatschappe-
lUke vooroordelen te bestendigen.
NatuurlUk zUn er wel degelUk
goede gronden, waarom de bewoners
van een bepaalde flat of straat per
sonen en gezinnen van een „ander
niveau" willen weren: één van deze
redenen is dat de hypotheekgevers er
belang bU hebben dat de betreffen
de panden of buurten him „standing"
ophouden: een «1 ander heeft een
directe relatie met de verkoopwaarde
van het huizenbezit. (Uit Amerikaan
se ervaring is bekend dat het Juist
deze belangengroepen zUn, die buur
ten en wUken „blank" willen houden,
omdat de waarde van het onroerend
goed 20 tot 25 daalt zodra er ge
kleurde bewoners komen).
De zelfgenoegzaamheid en de
grenzeloze aanmatiging welke door
het bestuur van de vereniging van
flateigenaren is getoond door het op
treden van haar voorzitter is, dank
zU het optreden van de heer Jagt,
boven de oppervlakte gekomen. Het
is helaas niet bekend, hoeveel perso
nen en gezinnen door dergelUk op
treden ernstig zUn benadeeld.
Uit enkele reacties van andere
flatbewoners is gebleken, dat men
zich wenst te distanciëren van de
voorzitter van het bestuur en diens
uitspraken. BlUkbaar is hier het in
zicht gegroeid dat men maar beter
andere belangenbehartigers kan kie
zen. Het ware te wensen dat de be
treffende vereniging als zodanig
stappen neemt om ook formeel zich
van dit bestuur te ontdoen. Of ont
breekt daar de democratische struc
tuur, waardoor de leden hun in
spraak kunnen effecteren?
Tenslotte nog iets over de op
merkingen, gemaakt aan het adres
van woonwagenbewoners, homofielen
en negers: bU de Tweede Kamer ligt
een wetsontwerp ter behandeling,
waarin wordt voorgesteld aan het
Wetboek van Strafrecht een artikel
toe te voegen waarin het zich opzet-
telUk beledigend uitlaten jegens per
sonen op grond van him ras, ge
loofsovertuiging of huidskleur be
dreigd zal worden met gevangenis
straf van hoogstens één jaar. Er is
in ons land gelukkig een klimaat ont
staan, waarin opmerkingen als die
van de woordvoerder van de flatbe
woners niet langer geslikt behoeven
te worden.
De verdere gang vi
het betreffende flatcomp
gesignaleerd in een tw
in het Leidsch Dagblad
tot welke ongezonde (in
geestelUke volksgezondhe
men terecht komt wanne
maal de hier gevolgde
Sociaal-psychologen hel
schUnlUk niet helemaal
zU het sluipend gif van
tie en fascisme juist
zelfgenoegzame midden*
Drie zaken lUken van j|
thans ter hand te nemen
1. Grotere waakzaam!®"
trekking tot ondemoci
rechten van personen
palingen in contracten
ten, e.d.
2. Opneming van een 1
lang deze niet in het W.
nomen) in de Algemene
ordening, waarby beledl
zettelUke krenking van
grond van ras, gelool
huidskleur of levenswfli
straft.
3. Signalement by de'
mer van krenkende en o|
van individuen inbreuk
latingen, handelingen
gingen jegens personen
ras, overtuiging of le)
bU de behandeling van
de wetsontwerp in dis
moeten worden gebracht
mers benadelen de be:
ernstiger mate dan alk
van opzettelUke beledig!
De hierboven gesignak
zullen de basis vormen
de PAK-fractie in de rai
actie. t j
Drs. D. C. J. tot
urd
W
