Opvoeden
produktie
voor
Rapenburgfeest werd binnen-
gebeuren
Prof. C. Soeteman rector
van Leidse universiteit
route
vanavond
open
Mandel: Universitaire
vorming voor iedereen
Congreswerk wordt
ruimer voortgezet
Beschamend
Komt U naar Noordwijk!
Taken
Eervol ontslag Markten-
NIET VOLDOENDE BLOEM- PONCHO'S
Vredescontact
ATTENTIE
üag
VRIJDAG 3 JULI 1970
LETDSCH DAGBLAD
>W7ie gisteren na de vierde dag
W van het lustrumcongres
Wetenschap en Welzijn de
Pieterskerk verliet, ontwaarde op de
deur 'n nieuw aangeplakte kreet, die
verfrissend aandeed tussen de wat
versleten leuzen waar men de hele
uur week al tegenaan had gekeken: „Het
Congres heeft een commissie be-
weLjioemd. Het congres is geslaagd!"
De enigszins cynisch aandoen
de epiloog na een woord-vierdaagse
dopte wel enigszins. In de openings-
itting was gesteld, dat het congres
,lleen geslaagd genoemd zou kunnen
worden als het een begin zou zijn.
ak. oiet een op zichzelf staande afgeslo-
am. en manifestatie.1
weL
Gistermiddag heeft prof. Van Arkel
jet congres „geschorst" in plaats
?an „gesloten", omdat men voorne- j
mens is, een soort min of meer per-
banente „coördinatieraad" in het le-
ren te roepen voor voortgezette be-
iprekingen. studies en vooral ook ac-
lies. In september zal deze raad, te
ormeren op basis van de congres-
5ommissie en de werkgroepen, die de
iocumentatie voorbereidden, een ver-
jadering beleggen voor de gehele uni
versitaire gemeenschap, teneinde
werkprogramma's op te stellen met
pr. jetrekking tot de vraagstukken we-
yschap-welzfjn en universiteit-maat-
chappij.
dei is het congres daarmee DUS ge-
laagd? Op zichzelf zeker niet. Men
;rfan pas over slagen spreken wanneer
p den duur mocht blijken dat het
ber en begin is geweest van iets goeds,
letgeen tijdens de laatste minuten
oor de „schorsing" nog ernstig in
-ijfel werd getrokken.
n één opzicht is het congres zeker
géén succes geworden, namelijk
ten aanzien van het aantal deel-
emers. Dit heeft beslist alleen aan
e studenten gelegen. Het zou niet no-
ig geweest zijn hierop nog eens te
vijzen, ware het niet dat gistermid-
ag kort voor de „schorsing" van stu-
entenzij de opmerkingen werden ge
laakt, die om een antwoord roepen.
Tijdens een debat over de wense-
Jkheid van wezenlijke veranderin-
en, zowel in structuur als in menta-
teit en taakopvatting van de uni-
ersiteit werd van studentenzijde ge-
egd dat hoogleraren, lectoren en cu-
atoren de groep vormden, die deze
eranderingen afkeurden en er niet
an wilde meewerken. Daarvan ge-
uigde, aldus werd opgemerkt, het
eit dat zij bij deze discussies, waar
veranderingen werden bespro-
en verstek lieten gaan en nauwe-
jks onder de congresdeelnemers te
ntdekken waren.
Deze opmerking raakt kant noch
wal; zij deed hel als kreet mis-
LEIDEN Wanneer eens de maatschappij zo zal zijn ge
organiseerd, dat zij het opvoeden van mensen plaatst vóór het
ophopen van dingen, dan lijkt het niet onmogelijk, tot
hoger onderwijs voor iedereen te komen. En dan is een daarop
berustend beheer van economie en gemeenschap door allen
het antwoord op het probleem van de twintigste eeuw.
Dit stelde gistermiddag de Belgische neo-Marxist en schrijver
over maatschappijvernieuwing Ernest Mandel in de Pieterskerk op
de laatste middag van het congres Wetenschap en Welzijn ter ge
legenheid van het 39ste universitaire lustrum.
In de laatste kwart eeuw. zo meen
de Mandel, is de functie van de uni
versiteit veranderd ten gevolge van
de opkomst van het neo-kolonialisme.
Eertijds was deze functie, het vor
men van enkele uit de heersende
klassen tot vaardige leiders van be
drijfsleven, natie, kolonie of leger
en een mentaliteit die deze leiders
samenhield in een elite-groep. Naast
deze voornaamse functie was het
verwerven van gespecialiseerde vak
kennis slechts bijzaak.
Het neo-kolonislisme heeft die
toestand grondig gewijzigd. Er ont
stond een scherp groeiende behoefte
aan technisch- gespecialiseerde
krachten voor intellectuele arbeid
en de universiteit was op deze ont
wikkeling niet voorbereid. Hieruit en
als reactie op het gebrek aan de no
dige aanpassing niet alleen maar te
vens als reactie op de tot nu toe ge
slaagde poging tot 'n nagenoeg vol-
lediee subordinatie van de hogeschool
aan de behoeften en belangen van
het neokapitalisme. is de studenten
revolte voortgekomen.
Prolitarisatie
schien aardig voor héél domme
ïensen, maar wie iets meer benul
lad moest zich wel gaan afvragen,
if andere opmerkingen van deze stu-
lentenzijde niet even ongefundeerd
paren en alleen maar als aparte loze
nwaarheden moesten worden be-
tempeld.
Gisteren namelijk bereikte het
i&ntal aanwezigen bij het congres
ia- en maximum van nog geen acht-
io-(honderd, en wel tijdens de voor
dracht van Mandel. Daarna, tijdens
^"ide discussies, daalde het aantal aan-
enljjk. Er waren er ongeveer 300
de gewraakte opmerking werd
taakt. Op dat moment waren er
30 hoogleraren, lectoren en cu-
retoren onder het gehoor. Dat is
t dan tien procent van een to-
il van ongeveer 290. Verder wa-
er nogal wat leden van de we-
:happelijke staf. Meer dan 250
iudenten waren er zeker niet. Dat
2,5 procent van het totaal.
ie-[ Het is beschamend dat tijdens
>n congres, dat zich als wetenschap-
ïlijk aandient, op deze wijze wordt
ïbatteerd.
Er is nog een belangrijk gevolg van
die stijgande vraag naar intellekt.
Zoals de proletarisatie van de han
denarbeid in de 18e en 19e eeuw. is
de proletarisatie van de intellectue
le arbeid van thans nauw verbon
den met een groeiende werkverde
ling. waardoor de meeste academici
veroordeeld worden hun leven lang
i.n een uiterst beperkt onderdeel van
een wetenschappelijk beroep opge
sloten te blijven.
Mandel ging na wat dit alles voor
de ontwikkeling van het universitaire
ADVERTENTIE
GA DAN EENS ETEN Bil
Holel-Resf. Hollander
Diverse specialiteiten
Komplete menu's vanaf f 10,
Plate service f 6,50.
Gezellige terrassen aan zee.
Een klein kwartiertje rijden van
Leiden.
TEL. 01719—3441
bestel en voor de wetenschap heeft
betekend om nadien de voorwaarden
te schetsen waaronder aan deze wan
toestand een eind kan worden ge
maakt; want de universiteit kan de
bakermat worden van een ware re
volutie.
De belangrijkste bijdrage en in elk
geval het uitgangspunt van de uni
versiteit bij het streven naar radica
le hervorming van de maatschappij
ligt op 't geboied van de theoretische
produktie. Daarnaast kan zij een
brug slaan tussen theorie en prak-
tisch-experimentele toepassing of
praktisch-experimenteel onderzoek
Het begin van de opheffing van de
werkverdeling waarvan de
scheidslijn tussen handarbeid
en geestesarbeid de scherpste uit
drukking vormt, ligt in de toenade
ring van theorie en praktijk. Hier
door immers kan ook de zelfactivi
teit van de massa worden bevorderd.
Begin
Uiteindelijk kan de universiteit
dan het karakter krijgen van een
school voor zelfbeheer voor het gehe
le volk. In zeker bin is dit het ei
genlijke begin van een wezenlijke ge
programmeerde sociale verande
ring. Maar dan moet gestreefd wor
den naar algemene universitaire vor
ming. Zeg men dat velen niet de
capaciteiten hebben voor universi
tair onderwijs, dan verkondigt men
een banale waarheid die slechts van
gelding is in de huidige maatschap
pijstructuur. niet in die waarnaar
gestreefd moet worden. Deze bana
liteit is slechts juist in een maat
schappij. die zich onbekwaam toont
om jonge mensen op te leiden tot het
niveau. dat de tijd en de maat
schappij vergen. Er is geen prygolo-
ligisch of genetisch onvermijdelij
ke onbekwaamheid, maar wel een
langdurig proces van preselectie
vcor het sociale en het gezinsmilieu.
Wanneer de maatschappij zo is ge
organiseerd. dat elk „minder be
gaafd" kind met voldoende zorgen
wordt omringd om die handicap te
overwinnen, dan zal een algemeen
voor ieder openstaand en geschikt
universitair onderwijs kunnen wor
den verwezenlijkt. Dan pas krijgt het
begrip „vooruitgang" ware inhoud,
wanneer de mensheid langs deze weg
de vaardigheid verwerft, haar eigen
maatschappelijk lot zelf-handelend
en zelf-bewust te bepalen.
LEIDEN De laatste dag
van het universitaire lustrum
congres over Wetenschap en
Welzijn vond plaats onder het
motto „doen". Dat doen is ten
slotte uitgemond in de beslis
sing, het begonnen werk op een
meer permanente basis voort te
zetten via een „coördinatie-
raad" die in september de eerste
bijeenkomst in algemeen uni
versitair verband zal houden.
Voorts werden enkele moties
aangenomen die bepaalde ge
ïsoleerde zaken aangaan buiten
de universitaire sfeer.
Binnen de huidige universitai
re structuur, zo bleek bij hand
opsteken de meerderheid van de
congresdeelnemers van mening
te zijn, is geen verandering te
verkrijgen zoals de ervaring met
de democratiseringsacties leert.
Het recht werd opgeëist om dat
onderzoek en onderwijs te orga
niseren, wat. men nodig acht.
Voorts moet onderzoek verricht
worden ten gunste van de on
derdrukte groepen in de men
selijke samenleving. De werk
groepen, die in het kader van
het lustrumcongres gewerkt
hebben, gaan door met hun werk
maar gaan zich bovendien bun
delen door middel van een
coördinatieraad. Deze raad
krijgt de opdracht probleemge
bieden te definiëren, onderzoek
te beginnen naar de samen
hang van prioriteiten in onder
wijs en onderzoek, een alterna
tief wetenschapsbeleid te formu
leren enz. Het streven zal zijn,
dit zoveel mogelijk in de be
staande universiteit gewaar
deerd te krijgen, maar men
schrikt er niet voor terug dit
alles geheel buiten de univer
siteit om te doen als men daar
toe gedwongen wordt. Bij de
coördinatieraad zullen ook niet-
universitaire groepen een inbreng
moeten hebben. Deze gebundel
de werkgroepen kunnen zich te
vens ontwikkelen tot een insti
tuut tot het geven van onge
vraagde adviezen over belang
rijke maatschappelijke en we
tenschappelijke problemen.
Deze coördinatieraad werd me
teen aan het werk gezet om ac
ties .voor te bereiden en voor
lichting te geven ten aainzien
van een paar actuele vragen,
waarover moties werden aan
vaard.
Een van die moties stelde dat
de overheid dient te zorgen
voor behoud van het Staelduinse
Bos voor de gemeenschap. Aan
tasting van dit bos betekent een
verdere milieuverontreiniging in
dit zwaar overbelaste gebied.
De raad moet er voorts naar
streven te bereiken, dat de maas
vlakte onder geen enkel beding
verder mag worden uitgebreid
en dat vestiging van de Hoog
ovens alleen toelaatbaar is als
de verontreiniging van lucht en
water daardoor niet stygt.
Voorts werd aanbevolen, dat
regering, parlement en politieke
partijen maatregelen nemen die
het bedrijfsleven dwingen, in
formaties te verschaffen betref
fende activiteiten in de ont
wikkelingslanden, teneinde deze
activiteiten te kunnen eva
lueren.
ERNEST MANDEL
opvoeden gaat voor
(Foto LD/Holvast)
LEIDEN Aan prof. dr. J. N
Bakhuizen van den Brink is op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als
lid van de wetenschappelijke raad
voor de kernenergie, met dankbetui-
ging voor de gewichtige diensten, die
hij in deze functie aan het land
heeft bewezen.
LEIDEN Bij K.B. is voor het academiejaar 1970/1971 tot
rector magnificus van de Leidse universiteit benoemd prof.
dr. C. Soeteman. hoogleraar in de Duitse taalkunde. Het recto
raat zal op maandag 7 september door de huidige rector mag
nificus, prof. dr. J. Goslings, in de Pieterskerk aan hem worden
overgedragen.
Prof. dr. W. R. O. Goslings zal gedurende het academiejaar
1970/1971 secretaris van de Senaat zijn.
letteren en wijsbegeerte. Vanaf 1938
was hij als leraar Duitse taal- en
lettei-kunde achtereenvolgens werk
zaam aan de rijks h.b.s. in Middel-
harnis. het gemeentelijk gymnasium
in Delft en het Maerlant-lyceum in
Den Haag, waar hij eveneens doceer
de aan de School voor taal -en let
terkunde.
In 1957 werd prof. Soeteman be
noemd tot buitengewoon hoogleraar
In de Duitse taalkunde aan de Leid
se universiteit. Zijn benoeming tot
m hoogleraar volgde een jaar
Prof. dr. C Soeteman, die in 1921.
in Rotterdam werd geboren studeer
de Germaanse taal- en letterkunde
aan de Universiteit in Gronin
gen. waar hij in 1936 het doctoraal
examen aflegde. Na zijn studie aan
de Friedrich-Wilhelms Universi-
tat in Berlijn te hebben voortgezet,
promoveerde hij in 1939 aan de Gro-
niiigse universiteit tot doctor in de
la>
LEIDEN Hossend en luid zingend trok vannacht om-
treeks twaalf uur een groot gedeelte van de feestvierende
jeidse studenten over het Rapenburg, op overtuigende wijze
>egeleid door enkele luidschetterende trompetten. Het waren
le geslaagde slotakkoorden van een feestelijke universitaire
ustrumviering in de Sleutelstad.
Hoewel het weer gisteravond be- i
ie- list niet meewerkte om er een ge-
ellig slotfeest van te maken in de
ppen lucht regenbuien werden af-
ewisseld met harde windvlagen
leerste er toch al direct na tien uur
"'een gezellige 6feer op het Rapen
burg.
ur. Daartoe droeg zeker de feestelijke
'ersiering langs de gracht bij. Tal-
u. oze kleurig lampjes en grote boeket-
en anjers en gladiolen vastgebonden
lantaarnpalen, bomen en gevels
io- leden de kou al gauw vergeten. Ie-
lereên. die het feestterrein betrad
P :reeg bovendien een donkergroene
l2i loncho uitgereikt met daarop in
ki'. Oranje het motto van dit slotfeest:
ne Rapsodie in bloem".
en Het "buitengebeuren" beperkte
enrich overigens tot het vertonen van
feen serie slapstickfilms, van Abott
10_sn Costello en Laurel en Hardy op
•.een reusachtig scherm boven het
'ater en de reeds gememoreerde
•ntane muzikale rondgang. Dit
itste onderdeel sloeg zo aan. dat de
m.muzikanten plaatsnamen op een
16
schuit midden in de gracht, terwijl
aan weerszijden van het Rapenburg
werd gezongen en gedanst. Ook wa
ren er enkele feestvierders die een
roeibootje op de kop hadden getikt
en daarmee in het Rapenburg voe
ren.
Maar verreweg de meeste activi
teiten speelden zich toch af binnen
de vier muren. Enkele podia in de
openlucht bleven ongebruikt, binnen
daarentegen was het op diverse
plaatsen bijzonder druk.
Zo konden de lustrumvierders on
der meer terecht in het Prytaneum,
de Leidse muziekschool, diverse uni
versiteitsgebouwen en kelders, de
Hortus en het WS-gebouw om een
dansje te maken en de kelen te sme
ren. Men had de keus uit vrijwel al
le soorten muziek. Zowel de beat-,-
jazz-,dixieland- als zigeunermuziek
liefhebbers kwamen aan hun trekken.
By de WS kon men bijvoorbeeld
terecht voor een stukje onvervalste
Zuidamerikaanse muziek en op de
S Al-zolder konden de lustrumvierders
zelfs genieten van Turkse muziek.
De dorstigen - en dat waren er ve
len - konden vrijwel in elk pand aan
't Rapenburg terecht terwijl de hon-
gerigen zich concentreerden op het
pleintje by de ingang van de Hortus
waar aan de lopende band satés en
schaslicks werden overhandigd tegen
inlevering van enkele bonnetjes.
Het bezoekersaantal moet het lus-
strumcomité beslist zyn meegevallen
want de voorraad poncho's bleek
niet voldoende om iedere bezoeker
er «en te geven. De meest tevreden
Hossende afsluiting van het
universitaire lustrum op het Ra-
penburgfeest.
(Foto LD/Holvast)
man was zonder twyfel de verkoper
van paraplu'6 by de Ingang.
Prof. dr. C. Soeteman
Prof. Soeteman. die in het acade
miejaar 1968/1969 een gastprofesso-
raat in de Duitse taal en literatuur
van de middeleeuwen aan de Univer-
versity of Texas in Austin vervulde,
ontving vorig Jaar de gouden
Goethemedaille van het Institut zur
Pflege Deutscher Sprache und Kul-
tur im Ausland te München.
Prof. dr. W. R. O. Goslings werd
op 9 juli 1907 te Muntok in het voor
malige Nederlands Oost-Indië gebo
ren. Hy studeerde medicynen in Ne
derland en legde op 1 juli 1931 met
goed gevolg het artsexamen af. In
1933 promoveerde hy tot doctor in de
geneeskunde-
Van 1 Januari 1934 tot 1 mei 1935
vervulde hy een assistentschap aan
de heelkundige afdeling van het St.-
Geertruidengasthuis in Deventer.
Van mei 1935 tot mei 1946 was hy
chef-geneesheer van 't Catharina-
Hospitaal van de Hollandsch-Ameri-
kaansche Plantage Maatschappy NV
te Kisaran in voormalig Nederlands
Oost-Indië.
Na zyn terugkeer naar Nederland
was hy tot december 1947 assistent
en vervolgens tot april 1949 hoofd
assistent van wülen prof. dr. J. Mul
der aan de afdeling interne genees
kunde van het Leids Academisch
Ziekenhuis. Na een tweejarig ver-
biyf te Kisaran, wederom als chef
geneesheer. keerde prof. Goslings in
juli 1951 naar Leiden terug, waar hy
wetenschappeiyk hoofdambtenaar
aan de afdeling interne geneeskunde
van het Academisch Ziekenhuis werd
en hoofd van de afdeling microbiële
ziekten. In januari 1956 volgende zyn
benoeming tot lector in de leer der
infectieziekten en antimicrobiële the
rapie, welk lectoraat vyf Jaar later
werd omgezet in een buitengewoon
professoraat in de microbiële ziekten
en antibiotica. In 1965 werd bij be-
i noemd tot gewoon hoogleraar.
LEIDEN Het herstratingswerk
van de marktenroute in de Leidse
binnenstad, waardoor het ver
keer moest worden omgeleid, is bin
nen de gestelde veertien dagen uit
gevoerd. Met Ingang van morgen
kan men weer van deze route ge
bruik maken.
Vandaag wordt de laatste hand ge
legd aan het werk. Dat zal tot In
de avond duren. Dan worden ook de
omleidingsborden e.d. weggehaald.
Men verwacht vanavond om tien uur
de herbestrate route te kunnen open
stellen.
LEIDEN Het Leids Vredescon
tact vraagt mee te doen om het
woord vrede werkeiykheid te maken.
Het vraagt om steun, om persoon-
ïyke inzet. Het is een samen
werkingsorgaan van een aantal
groeperingen (studentenverenigin
gen, kerken, vredesbewegingen) en
het probeert alles te coördineren en
te stimuleren wat in Lelden en om
geving gebeurt op het gebied van het
vredeswerk, speciaal met het oog op
de komende vredesweek. Voor inlich
tingen Levendaal 101 of telefoon
24381. Oeldeiyke steun: giro 1942495.
Kand. ex. godgeleerdheid G. W.
Drost (Leiden), Doet. ex. Pisc. recht
R. H. de Vos van Steenwyk (Wasse
naar).
ADVERTENTIE
Parkeergelegenheid heeft U by
ms voor de deur. Of op eén mi
nuut afstand v. d. Werfstraat,
Oude Ryn, Kaasmarkt. Twee
minuten Hooi gr. (Ir. Dries-
se nstraat). Het loont de moeite
om onze grote collectie en de
beste merken in te zien.
Onze traditie 4 „altyd voor
deliger' geen valse leuze „van
zoveel voor zoveel" maar het
gehele Jaar „voor zoveel". En
toch vak-standing als echte
Juweliers en Horlogers. Onze
eigen ateliers onderstrepen dit,
door echte vakservice te bie
den. Doet er Uw voordeel mee.
Gouden sieraden, verlovings
ringen, horloges, klokken, cas
settes. verzilverde geschenk
artikelen. brillant.
De oeste merken,
de ruimste keuze.
Ju well ei Horloger
V. d. WATER
Haarlemmerstraat 181