Ook bloemencorso in
teken van Pilgrim
Fathers herdenking
ENTHOUSIAST GESIMULEERD
Prof. Quispel waarschuwt:
Aards leven loopt stuk op
klippen van de wetenschap
Kroonprinselijk paar
bij lustrumcongres
Geen kwestie van
discriminatiemaar
van technische aard
VERZIEKT
Milieu
Vanavond ,gasfeest" op Rapenburg
SPEL IN STADSGEHOORZAAL
pONDERDAG 2 JULI 1970
bBlDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
draaien en luisteren niet naar de
alarmsignalen: ze hebben het te
druk om in de salons met de pas
sagiers te bekvechten over de
passageprijs.
De deskundigen die in de maat
schappij van heden de radar
schermen kunnen aflezen, de we
tenschapsbeoefenaren, hebben de
taak de gevaren te onderkennen,
de koerswijziging vast te stellen
en af te dwingen, de salons bin
nen te dringen om de verantwoor
delijken te overtuigen van de ge
varen en ook de taak om, wan
neer niet naar hen geluisterd
wordt, de toegang tot de brug te
forceren.
Op deze wijze formuleerde prof. dr.
A. Quispel gisteren tijdens liet con
gres „Wetenschap en Welzijn" ter ge
legenheid van het universitaire lus
trum de meest kritieke situatie waar
in het leven op aarde thans verkeert
sinds de miljarden jaren van zijn
oorsprong. Deze noodsituatie is voor
al door twee factoren in de overont-
wikkelde maatschappij ontstaan: de
moderne bewapening met onvoorstel-
1 bare destructieve en voor het leven
fatale mogelijkheden en de beangsti
gend nonchalante wijze waarop
met het natuurlijke levensmilieu
wordt omgesprongen in onze dolge
draaide produktie-consumptiemaat-
schappij.
Prof. Quispel meende met alle
waardering voor de verzette arbeid
en het goede resultaat daarvan op
ander gebied, dat in de documentatie
voor het lustrumcongres ten aanzien
van de gevaarlijke aspecten van de
I overontwikkeling te weinig aandacht
was besteed aan de gevaren van de
bewpaening, terwijl deze juist ver
voor de andere aspecten een domi-
I nerende factor vormt. Indien ergens,
dan geldt hier toch wel dat het
daarbij gaat om prodiuikten van ons
menselijk onwel-zijn, produkten van
zieke geesten, ontwikkeld in opdracht
van zieke geesten, stilzwijgend goed
gekeurd door een verziekte samen-
leving. Hierby moet echter in aan-
j merking genomen, dat de bacteriolo-
gische en chemische <B en C) wapens
als strydmiddelen betrekkelyk zelden
als zodanig zyn ontwikkeld, maar
dat gebruik werd gemaakt van de
resultaten van ander onderzoek, bv
op het gebied van insecticiden en bo-
na-fide medische research.
Spreker betreurde dat niet dit
niet sterk genoeg naar voren is ge-
komen, waarschynlyk doordat men
tezeer gericht was op de welvaart in
relatie tot het welzyn en te weinig
op de dreiging van het niet-zyn.
Het gebruik van het woord
„landsverdediging" in de discussies
van de afgelopen weken duidt er
helaas op, dat vele hooggeplaatste
autoriteiten de realiteit van de nuc
leaire bedreiging nog steeds niet on
der ogen kunnen of willen zien wan
neer wij in 'n oorlog worden betrokken
is dat de derde wereldoorlog. En in
die oorlog valt de angst om de vei
ligheid van het eigen landje volledig
in het niet t.o.v. de angst dat door
de escapade de wereld door ABC wa
pens totaal vernietigd wordt.
Men zou het, gezien deze vruchten
van een ongeremde wetenschap, kun
nen stellen zoals Fetizon en Magat
dat deden: "wy zullen de wetenschap
of de oorlog moeten uitbannen. Beide
behouden is niet meer mogelyk
De andere apocalyptische dreiging
is de ondergang van het leven op aar
de door de verstoring van het natuur
levensmilieu door de technologisch
ontwikkelde mens.
Alle leven op aarde is van ander
leven afhankelyk. De bron voor de
energie, die de instandhouding van
het leven mogelyk maakt, is uitein-
j öelijk de zon. De groene organismen
zijn als enige in staat dit zonlicht di
reet te gebruiken voor de opbouw van
I organische stof uit koolzuur, net pro-
I ces van de primaire produktie waar-
van alle voedselvoorziening afhanke-
ïyk is. Bovendien vormen de groene
j organismen zuurstof die het dieriyk
en menselyk leven nodig heeft. Wan
neer deze processen in gevaar komen
j betekent dit een gevaar voor alle le
ven op aarde Dit gevaar roepen wy
reeds op door beperking van het ve
getatie-areaal, door het vergiftigen
van de zee waar groene organismen
voor een hoog percentage van voed-
Het kroonprinselijk jaar be
kijkt met leden van de lustrum
commissie de revolutionaire kre
ten van het Environment in de
Pieterskerk.
(Foto LD Holvast)
sel -en zuurstof productie verantwoor.
delyk zijn, en door verontreiniging
van de lucht, door de oorlogsvernie
tiging van begroeiing in Vietnam etc.
De natuur kent voorts de kringloop,
waardoor afvalprodukten van het ene
organisme worden afgebroken tot
vormen, die voor een ander organis
me bruikbaar zyn.
Deze recycling is verstoord door de
technologische mens, die teveel af
valstoffen produceert en ook in vor
men die niet door natuurlyke pro
cessen aan de kringloop kunnen
deelnemen.
Te meer doet zich dit gelden, om
dat de mens zich hoofdzakelijk als
vrucht van wetenschap en technolo
gie onrustbarend snel voortplant op
een wijze zoals geen andere natuur
lijk elevens vorm.
Deze gevaarlijke situatie notstaat
door het doldraaien van de produk-
tie-consumptiemaatschappy en het
ontbreken van bevolkingsprogram
mering.
De wetenschap, die zelf deze pro
blemen heeft opgeroepen en niet
meer een weg-terug kan inslaan,
kan slechts te hulp komen door de
maatschappy te overtuigen van de
dreigende ramp en wegen aan te ge
ven, waarlangs de produktie-consump
tiemaatschappy moet worden omge
zet in een systeem waarin de be
volkingsgroei wordt afgeremd, de pro
duktie op recycling wordt ingesteld
en grote offers worden gebracht om
deze maatregelen te bekostigen. Hoe
groot? Dat is een politiek-economisch
probleem, maar er zullen ingrypende
maatregelen nodig zyn om de mens
heid en het leven te redden.
LEIDEN In verband met de
Pilgrim Fathers herdenking zal op
1 augustus een boottocht gehouden
worden van Leiden naar Delfshaven.
Aan deze toch zullen 58 schepen van
de stichting Rond- en Platbodem-
Jachten deelnemen. In de laatste
week van juli zullen zy afmeren aan
de Oude Vest en de Oude Singel.
Op 31 juli worden de bemannin
gen van de schepen door het ge
meentebestuur ontvangen in „De La
kenhal". Na deze ontvangst gaan de
schepelingen, gekleed in historische
contuums. te voet naar de Doelen
kazerne. Zaterdagmorgen om 9.30 uur
vertrekken de historische sche
pen, waaronder 17 tjalken en 11 zee.
schouwen.
Eveneens op 1 augustus, vanaf 2
uur. zal het Rynsburgs bloemencorso
door Leiden trekken. Enige wagens
in dit corso zullen betrekking heb
ben op de Pilgrim Fathers.
Dit zyn hoogtepunten in een her
denking, die vooral ook voor de Ne
derland bezoekende Amerikanen
aantrekkelyk zUn. Er is veel belang
stelling uit het buitenland voor de
boottocht. Er worden filmploegen uit
Duitsland, Engeland en Amerika
verwacht.
Er zyn overigens nog meer acti
viteiten, die in het kader van de her
denking doorde Leidse WV ontplooid
worden. Zo is er a.s. maandag een
optreden van de University of Cali
fornia Santa Barbr Chmber Sin
gers in de Hooglndse Kerk. Het
concert begint s'avonds om acht uur
en de toegang is gratis.
Ook buiten de Pilgrim Fathers her
denking. zit de WV niet stil. Als voor
beeld noemt directeur R. A. Dekker
de statentocht. Dat is een autotocht
langs de 12 statensteden, die op 18
juli gehouden wordt. Aan het einde I
van de tocht wordt een défilé gehou-
den by de Groenoordhal
Bovendien wordt er op 17 en 18
juli a.s. de z.g. Jeugd-Grand-Prix op
het Vyf-mei-plein verreden. Deze
auto-race in het klein wordt georga
niseerd in samenwerking met een
oliemaatschappy
LEIDEN Prinses Beatrix en Prins Claus hebben gisteren
belangstelling getoond voor het Leidse lustrumcongres „Weten
schap en Welzijn" door een bezoek te brengen aan de Pieters
kerk en de Stadsgehoorzaal.
LEIDEN Personeel van de Ste
delijke Licht Fabrieken maakt van
de avondafsluiting van het Rapen
burg vanavond gebruik om nabij de
Gyselaarsbank een gedeelte nieuwe
gasleiding in te graven. Dit sluit aan
op een enige weken terug gelegde
gasleiding in de Langebrug en het
begin van de Breestraat,
De Rapenburg-afsluiting is voor
het gebruikelijke openlucht-slotfeest
van het universitaire lustrum. De
SLF maakt van deze nood een deugd
door van twee afsluitingen er één te
maken.
De nacht erna, van vrydag op za
terdag. zal de aansluiting va n deze
gasleiding worden gemaakt onder'de
toegang tot het Noordeinde naar de
gasleiding die in het Kort Rapen
burg is gelegd. Voor dit werk zal het
Noordeinde zaterdagmorgen vroeg
zijn afgesloten tussen 00.30 uur en
06.00 uur, uren waarin geen of vrfl-
wel geen openbaar vervoer meer op
de weg is.
Als dit SLF-karwei is voltooid zal
de afdeling bestratingen van ge
meentewerken volgende week bee in
nen met de herbestrating van dé
rijweggedeelten die voor het leggen
van de gasbuis opengebroken zyn ge
weest. Vooral in het gedeelte Bree
straat tussen Rapenburg en Papen-
gracht is daarvan een hinderlijk
.wasbordeffect" overgebleven. Dit
was niet te voorkomen, omdat voor
het leggen van de gasleiding de hou
ten dwarsliggers van de voormalige
blauwe tram (tot 1960) moesten
worden verwijderd. Daardoor zyn on-
gelyke verzakkingen op korte af
stand ontstaan. Dat was indertyd
ook de reden om deze houten biel
zen in de grond te laten zitten
(zo'n 17 cm beneden het wegdek).
Het is volkomen misplaatst deze zaak in de sfeer van dis
criminatie te trekken. Dat is zonder meer beledigend voor my en
myn vrouw, die in de oorlog door werkeiyke discriminatie een
kind en 42 andere familieleden hebben verloren.
De heer Milikan stelt, dat het een kwestie van technische aard
is en om dat de adstrueren duikt hy uitvoerig in zyn eigen (ho
reca)-verleden.
Ik ben by wyze van spreken de geestelyke vader van feesten
voor Indonesische repatrianten en andere van haard en huis weg-
zynde groeperingen, toen ik in myn Zandvoortse tyd deze zaken
begon te organiseren. Als directeur van het Erasmushuis in Utrecht
organiseerde ik later voor Antillianen, Surinamers en gastarbeiders.
Het waren ware feesten, eerst overdag, later in de nacht, maar
altyd fyn.
De laatste jaren is het moeilyker geworden. Ik neem kennis van
de spanningen via krant en tv en ik proef de politieke achtergrond,
die in de feesten is gekomen. Dat is een sfeerverandering. Je ver
staat de taal niet, maar voelt aan, dat het geen feest meer is.
De feesten zyn in de commerciële sfeer getrokken. Daar heb ik
geen bezwaar tegen, maar je moet je dan wel als iedereen aan de
discipline houden. Politie en brandweer stellen hun eisen en dat
spel moet je spelen.
De heer Millikan noemt voorbeelden. De Stadsgehoorzaal heeft
in alle zalen een danscapaciteit van 1200 personen, die ik op
myn persoonlyke verantwooring op 1400 heb gebracht. In de grote
zaal mogen 500 mensen dansen. Wat gebeurde op de feesten? Er
werd grote reclame gemaakt voor de Surinaamse feesten oa
via radio Veronica en daardoor kwamen geen 1400 maar 1800
mensen en meer. In de grote zaal zat een band, in de kleine zalen
stonden bandrecorders. Gevolg: alle 1800 aanwezigen dansten in
de grote zaal.
De Stadsgehoorzaal-directeur brengt de angst onder woorden,
die in zyn vak leeft voor brand. En dan zegt hy: En er kwam op
een keer brand! Het is aan myn medewerkers en aan de brand
weer te danken, dat er geen paniek ontstond. Ze doofden de brand
by wyze van spreken op hun tenen, waardoor de feestvierders het
niet merkten.
Een bloemlezing uit zijn mond van wat er op deze feesten ge
beurde:
elk stootje was een vechtpartij
de bars konden niet worden bevoorraad, omdat de karretjes in
de gangen werden leeggeroofd:
een serveuse, die het organiserend bestuur in een oudejaarsnacht
gelukkig nieuwjaar ging wensen, kreeg als antwoord: Och sterf,
blanke teef:
de chef-suppoost werd tegen de grond geslagen, de garderobe
beroofd, de kas geplunderd: schade f 20.000;
ik werd met messen bedreigd, myn vrouw vervolgens met een
plank neergeslagen;
kelners werden beroofd en bekogeld met bierflesjes;
je hield je hart- vast: wat gebeurt er in zo'n overvolle zaal met
dansende, drinkende, rokende en verdovende middelen gebrui
kende mensen?
in de gangen werd geslachtsgemeenschap gepleegd;
op het laatste feest (dit jaar) werd de chef neergeslagen.
De heer Milikan: Toen heb ik gezegd, dat het zo niet meer kon
Er zyn gesprekken geweest met de gevolmachtigd minister, met
plaatseiyke vertegenwoordigers. Ook zy zeiden: als het zo door
gaat. vallen er doden. Myn medewerkers willen dergelijke risico's
niet lopen. Het is onzin te stellen, dat ze niet willen bedienen. Daar
staan ze voor. dat is hun inkomen. Maar ze moeten kunnen. Er zyn
hier gebeurtenissen, waarby ze heel wat moeten verduren en geen
zee gaat ze te hoog, maar dit kan niet. Dit is geen normaal ar
beidsrisico.
Het is pertinent niet waar, dat we niet willen verhuren. Maar
we hebben gezegd: als er zo veel mensen komen, als de reclame
daarop wordt gericht, ga dan naar byv. de Haagse Houtrusthal-
len of naar de Groenoordhal. Zo niet, beperk de deelneming, wat
mogelyk is door decentralisering: de Surinaamse studentenfeesten
voor Amsterdammers in Kras. de Leidse hier. enz.
Ik ben aan honderden richtlynen gebonden. Daar moet ik me
aan houden. Als er opnieuw feesten komen, moet ik een stevige
ordedienst. Dat werkt natuurlyk kostenverhogend, maar het kan
met een klein bedrag op de toegangsprijs worden uitgesmeerd. Als
men wel f 6 betaalt voor een hele nacht feesten, waarom dan
geen f 6.50? Maar dat willen de organisatoren allemaal niet. Ik
heb zeker by elkaar geteld een maand over deze zaak vergaderd
Onder mijn voorwaarden staan de deuren van de Stadsgehoorzaal
ïog steeds open.
Tenslotte een opmerking over de kleding. Ik zou bezwaar hebben
tegen de kleding van de Surinamers. Daar lach ik om. Als theater
man kan ik niet anders Kleding doet me niets. Vorige week by
Stomp heb Ik naakte mensen zien optreden
Het environment en de discussies
over het universitair manifest waren
het doel van hun eerste bezoek, dat
ruim anderhalf uur duurde. Zy na
men eerst de „gecensureerde" ob
jecten van het environment in ogen
schouw die in de consistoriekamer
zijn opgesteld en spraken daar met
leiding van congres en universitaire
autoriteiten In de kerk bekeken zy
aandachtig de talloze onderdelen van
de veelbesproken congres-entourage,
terwyl zy voorts interesse hadden
voor de groepsdiscussies over het
manifest.
Vervolgens togen zy naar de Stads
gehoorzaal. waar het simulatie-spel
in het kader van het congres reeds
enige uren gaande wa~. Zij namen
niet aan het spel deel, hoewel in die
geest wel een suggestie door de lus
trumcommissie was gedaan.
Overigens heeft 't congres gisteren
lechts twee hoogtepunten gekend-
het simulatiespel en de beklemmen
de voordracht van prof. dr. A
Quispel. Aan beide evenementen
wordt elders meer aandacht besreed
De in de ochtenduren gehouden
discussie met een forum uit bedrijfs
leven, overheid en wetenschap lever
de voornamelyk enige theoretische
bespiegelingen»op. terwyl de praktyk
van de grote problematiek van de
overontwikkeling, in casu oorlogs
dreiging en milieuverontreniging niet
diepgaand ter sprake kwamen.
In de middaguren werd groepsge
wijs intensief gediscussieerd over het
„universitair manifest", dat beoogt
een soort beginselverklaring te wor
den ten dienste van universitaire
hei-vormingen, maatschappeiyke ver
antwoordelij kheid van de wetenschap
en verantwoord wetenschapsbeleid.
Tot een synthese van de standpun
ten kwam men nog niet. Dit zal een
van de taken zyn van de congres
gangers op de dag van vandaag, de
laatste in deze vierdaagse.
LEIDEN „Vanmiddag hebben
we voor het eerst zelf mogen voet
ballen, na een week lang tv te heb
ben gekeken". Dat was de fraaie sa
menvatting die een meisjesstudent
gisteravond gaf in een terugblik op
het simulatiespel, dat gistermiddag,
met veel verve was vertolkt in de
Stadsgehoorzaal. Een spel met als
ondergrond de uitvoering van de wet
Veringa voor het Hoger Onderwys.
De 140 deelnemers hebben eens goed
laten zien. hoe Je met dat wetsont
werp in de moeiiykheden kunt ko
men.
Ze moesten hun stem uitbrengen
voor een instituut voor mileubeheer-
sing aan de fictieve universiteit van
Rodeschool. een instituut dat even
tueel met steun van het bedryfsle-
ven sou moeten worden opgericht.
Als het bedrysfleven niet zou deel
nemen. werden de kosten voor de ge
hele universiteit hoger. En dat bete
kende snyden in eigen vlees. Nu, dat
is dan op byna wellustige wyze ge
beurd.
In vakgroepen zat men by-
een, daarby zorg dragend niet de
eigen rol te vertolken. De student in
de medicynen was nu wetenschap-
peiyk staflid by de juristen enzo
voort.
De discussies werden verhit, er
draaide een duideiyk ophitsende pers
naar links en rechts, en krantejon
getjes verspreidden fluks het laatste
nieuws. Ook formeerde zich spoedig
een actiegroep „Teuge", die achter
eenvolgens het reken- en perscen
trum bezette. Een tegenslagje voor
de spelleiding prof. en mevrouw
Van Arkel waardoor de zaak
even in tijdnood dreigde te raken.
Een wat beduusde prinses Bea
trix en prins Claus zagen het ge
krakeel aan. Prins Claus vroeg aan
prof. van Arkel of de nu opgevoer
de Senaatsvergadering ook maar iets
leek op een echte, gezien het ru
moer. Prof. Van Arkel ontkende dat
laatste, maar zag wel andere geiy-
kenissen. Overigens werd ondanks de
schynbare verwarring, en het mini
mum aan reële communicatie de
„pers" zorgde voornamelyk voor
grapjes, maar had te weinig echte
berichten steeds duideiyker dat,
men tegen invloed van het bedryfs-
leven was. Daartoe werden bezuini
gingen uitgevonden die meer dan in
ventiviteit dan van een degeiyk eco
nometrisch denken getuigden. Maar
dat vermocht het enthousiasme niet
te drukken.
Tegen half zes 's middags verza
melden de deelnemers na een reeks
opwindende verkiezingen zich voor
een dnankje en een lacherig na
praatje. Van de nege,. partyen die
aan de verkiezingen zouden deelne
men waren er inmiddels drie gefu
seerd en die nieuwe party (naar de
ïystnummers 1-6-9 geheten) won.
's Avonds by de nabespreking vroeg
de ïysttrekker van die party of ie
mand hem kon inlichten over het
programma van zyn party. Dat
kon niemand, maar prof Van Arkel
beloofde nog een opzet te maken
Al met al een verrukkeiyk onderdeel
van dit lustrum.
LEIDEN De huidige situatie
ln de wereld, vooral in de over-
ontwikkelde wereld kan men ver
gelijken met een schip, dat met
volle vaart afstuurt op de onder-
igang. Een scherpe koerswijziging
zou nodig zijn om de dreigende
Ijsbergen te ontwijken. Er is ech
ter niemand op de brug om het
roer om te gooien. Niemand lui
stert naar de deskundigen, die het
gevaar op radarschermen zien.
Wie de brug wil betreden wordt
verwijderd door gewapende poli
tie. De gezagvoerders hebben op
dracht gegeven de motoren met
steeds groter kracht te laten
LEIDEN Beschuldiging
van de heer E. R. Paerl van
het aluminiumcomitè als op
positiegroep van de week op
het universitaire lustrumcon
gres:
„Voor Surinaamse studen
tenverenigingen wordt het
onmogelijk gemaakt de be
schikking te krijgen over de
enige grote zaal. de Stads
gehoorzaal. De directie is van
Surinaamse verenigingen ex
tra bedragen gaan eisen bo
ven de gewone huur, een
borgsom van enkele duizen
den guldens, het afkopen van
de bar. terwijl de directie
kritiek heeft op de politieke
geëngageerdheid en de kle
ding van de Surinamers en
het personeel niet wil bedie
nen".
Wat zegt de heer I Mili
kan, de directeur van de
Stadsgehoorzaal 'op foto),
van deze beschuldiging. Zijn
reactie is hieronder op pa
pier gezet door onze stads-
redacteur Hans Melkert.
