erhoging minimumloon wordt
zware dobber voor Roolvink
Meer woningbouw
plaatst regering voor
financiële problemen
Vaders
eerste vaderdag is
meteen
sigarendag.
Wijziging in systeem
van woningverdeling
Zondag 21 juni.
onflict dreigt met liberalen
ihevron met schone
benzine op de markt
Klankrijk begin van
Holland Festival
Ceiitracil Plan Bureau:
Vragen over
verzwakking
defensie
Haydn en Janacek in
Rotterdamse Doelen
U IPAG JUNI 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) Tijdens de vergadering
gisteren van de tweede kamercommissie voor So
ciale Zaken heeft het socialistische kamerlid Van
Lier er bij minister Roolvink op aangedrongen om
als de Sociaal-Economische Raad a.s. vrijdag bij
meerderheid of unaniem zal adviseren het mini
mumloon structureel te verhogen tot 160 gulden
per week dit loon dan ook met terugwerkende
kracht te gaan verhogen met ingang van 1 juli.
k gemeld is minister Roolvink de gestegen loon- en prijsindex..Over
ADVERTENTIE
jeer in staat met zijn wetswij-
te komen voor 1 juli, omdat
hies te laat voor hem zal bin-
men. Een dergelijke wetswijzi-
dt ju# de ministerraad passeren
u de Raad van State worden
jegd.
bewindsman deelde dit vorige
jeeds in de Kamer mee toen de
i. Van Lier de Kamer verzocht
if, nt nog voor 1 juli op de agen-
utten.
ster Roolvink beloofde gister
dat het wat hem betreft
jjk zal zijn voor de Tweede Ka-
jeze wetswijziging zo snel mo-
m augustus na het zomerreces
andelen. Hij zei er echter niet
hij de verhoging ook in der-
met terugwerkende kracht zal
[elden.
geldt overigens niet alleen voor
ucturele verhoging, maar ook
strekking tot de indexeringsre-
waarover eveneens advies is
jd aan de SER. Inmiddels is
be.jd dat de SER-commissie die
ill. obleem behandelt, tot nu toe
Ier tot overeenstemming kon ko-
SER-advies
minimumlonen bedragen thans
gulden per week en zullen per
ieder geval worden ver
tot 153 gulden als gevolg van van mr. Rietkerk.
de verhoging tot 160 gulden per
week, waar de vakbonden op aan
dringen, moet de SER a.s. vrijdag
adviseren. Juist om dit advies niet
te beïnvloeden weigerde minister
Roolvink gisteren dan ook maar iets
toe te zeggen. Het enige dat hij wel
los wilde laten maar dat wil nog
maar weinig zeggen was dat de
bewindsman „niet onwelwillend" zal
staan tegenover een unaniem SER-
advies.
Mej. Van Leeuwen iARP.i en mr.
Rietkerk iWDj vonden het redelijk
dat de minister niets meer wilde
zeggen. Alleen de heer Rietkerk
vroeg daarbij of de minister in zijn
overwegingen om het minimumloon
al-of-niet extra te verhogen wil den
ken aan de gevolgen die deze verho
ging met zich brengt op het gebied
van de sociale voorzieningen.
Ofschoon de kaarten nog niet vol
ledig zijn geschud, is het nu wel dui
delijk dat juist deze opmerking van
mr. Rietkerk een principieel debat in
augustus over het minimumloon aan
kondigt. Het is niet onwaarschijnlijk
dat dit punt opnieuw een verschil
van mening zal veroorzaken tussen
de minister van Sociale Zaken en de
VVD-fractie. vooral gezien de bijna
welsprekende stijfhoofdigheid van de
AR-bewmdsman. Nu al heeft hij ons
zijn mening verteld, die echter lijn
recht ingaat tegen de opvattingen
Onjuist
?et
VERDAM iGPD) Chevron
22 Juni in West-Europa
fuwe benzine op de markt on
naam f-310. Deze benzine
een polybuteen amine-toevoe-
volgens de maatschappij in
>°?e mate koolmonoxyde en
Eerstoffen in de uitlaatgassen
"fo's kan verminderen, het
everbruik geleidelijk terug-
1 en een belangrijke bijdrage
tot het voorkomen van lucht-
feiniging.
toeuwe toevoeging, die werd
?en n 15 jaar van research,
R Amerika reeds op de markt
icht. Bij Chevron houdt men
®t toevoeging f-310 veel beter
J1 de toevoegingen, die andere
thappijen reeds in hun benzi-
toen gedaan.
fcon heeft haar vinding niet
öchzelf gehouden, doch mon-
^n het concentraat (dat al
to Amerika gemaakt wordt»
*1® belangstellenden (bij wie
"tors benzinemaatschappijen
Demonstratie bij de presenta
tie van een nieuwe schone ben
zine. Een bromfiets blijkt te kun
nen rijden op het uitlaatgas van
een auto. die deze nieuwe ben
zine niet gebruikt.
doen toekomen. Als de produktie
groot genoeg is in de toekomst, kun
nen concurrenten bij Chevron te-r
recht voor de stof.
De nieuwe benzine zal tegen de
zelfde prijs worden geleverd als de
huidige, waar uit volgt, dat de méér-
kosten voor rekening van Chevron
komen.
Bij langdurige proeven in tiental
len auto's onder alle mogelijke rij-
omstandigheden bleek volgens de
technici van Chevron dat f-310 scho
ne motoren schoon houdt en ver
vuilde motoren veel schoner maakt.
De koolmonoxyde en de on verbran
de koolwaterstoffen in de uitlaatgas
sen verminderden sterk en kwamen
onder de grens van 4>4 procent, die
in 1971 voor nieuwe auto's verplicht
gesteld zal worden.
Ter verduidelijking: de heer Riet
kerk heeft al meermalen, en laatst
nog enkele weken geleden in een be
sloten commissievergadering, ver
klaard het niet juist te vinden dat
het minimumloon wordt gekoppeld
aan andere sociale uitkeringen iook
AOW en AWW», zoals de Algemene
Bijstandswet en Ryksgroepsregelin-
gen. Volgens het liberale kamerlid
is elke verhoging van het minimuml-
loon. wat als elk ander loon een ver
goeding voor geleverde prestatie is,
gevolg van onderhandelingen tussen
werknemers en werkgevers.
„Als die partijen het met elkaar
eens worden dat het minimumloon
300 gulden per week moet zijn, dan
zal mij dat in principe een zorg zijn",
zo zei hij ons. Dat wil echter geens
zins zeggen dat de heer Rietkerk
dan ook vindt dat de uitkeringen
van de Algemene Bijstandswet, die
een minimumuitkering voor het nood
zakelijke levensonderhoud moet ga
randeren, opgetrokken moeten wor
den in dezelfde mate.
In de richtlijnen van minister
Roolvink zijn de bijstandsuitkeringen
gesteld op maximaal 95 procent van
het minimumloon en zullen dan ook
stijgen met de gestegen loon- en
prijsindex De heer Rietkerk vindt j
deze koppeling van het minimumloon
en de sociale uitkeringen te meer
onjuist, nu de SER ihet bedrijfsle
ven» kan bepalen hoe hoog deze so
ciale uitkeringen moeten worden,
terwijl deze uitkeringen door de over
heid moeten worden opgebracht.
Met nadruk zei het kamerlid ons
dat hij niet in de eerste plaats
dacht aan de toeneming van de over
heidsuitgaven, maar een feit blijft
dat minister Witteveen bij een struc- j
turele verhoging van het minimum
loon extra uit de schatkist zal moe
ten halen om de sociale uitkeringen
in gelijke mate te verhogen.
Vorige week reeds liet mr. Riet
kerk weten voorstander te zijn van
een verhoging van de aow-uitkerin
gen, dan moesten de middelen wel
op een andere manier dan zo maar
uit de schatkist, worden opgebracht.
Hij stelde zelfs voor de kinderbij
slaguitkeringen te bevriezen. tot
groot ongenoegen van zijn confessio
nele coalitiegenoten.
Ook minister Roolvink zei in de
wandelgangen van de Tweede Ka
mer zeer onomwonden niets te voe
len voor een ontkoppeling zoals mr.
Rietkerk die wil Integendeel, de
bewindsman wil in elk geval het
percentage van 95 handhaven, alleen
betwijfelde hij of dat percentage nu
nog wel 100 procent zal kunnen wor
den. waarvoor reeds van verschillen
de kanten wordt gepleit.
Een uitspraak als deze houdt in
dat minister Roolvink het niet meer
dan billijk vindt dat Witteveen die
per in zijn buidel zal grijpen. Witte
veen kennende, zal het echter niet
niet gaan zonder heftige debatten in
de ministerraad
DEN HAAG Na overleg met de
„subcommissie, beiast met de verde
ling van het woningcontingenl,
heeft minister Schut besloten het
reeds jarenlang bestaande systeem
van woningverdeling over de provin
cies, zoals dat elk najaar geschiedt,
te wijzigen. De belangrijkste elemen
ten van het thans ingevoerde nieu
we systeem zijn:
peiling van de woningbehoefte
op lokaal en regionaal niveau;
meerjarenprogrammering van
de nieuwbouw afgestemd op de re
sultaten van woningmarktonderzoek,
zowel wat betreft de vraag naar nieu
we woningen (inbegrepen een actief
doorstromingsbeleid) als wat betreft
de feitelijke mogelijkheden van
nieuwbouw;
O planning en voorbereiding van
nieuwbouwprojecten in het kader
van de meerjarenprogrammering;
feitelijke subsidietoekenning voor
concrete projecten.
Het vorenstaande betekent een
meer zorgvuldig en op de daadwer
kelijke vraag afgestemde planning
van de nieuwbouw, waarbij de vol
gende punten van belang zijn:
•in toenemende mate zal. overal
waar dat mogelijk en gewenst is.
gewerkt moeten worden met regio's
of agglomeraties die als woning
marktgebieden zijn te beschouwen,
teneinde het marktmechanisme meer
kans van functioneren te geven
de resultaten van de onderzoe
kingen zullen onderling vergelijkbaar
moeten zijn en het opzetten van wo
ningbouwprogramma's zal systema
tisch moeten geschieden, desgevraagd
zal hiertoe niet alleen financieel, doch
ook met adviezen bijstand kunnen
werden verleend;
de planologische verlangens de
te voorziene en de gewenste econo
mische ontwikkeling en het arbeids
potentieel zullen in belangrijke mate
mede bepalend zijn voor de verle
ning van rijkssteun.
De minister acht het van groot be
lang. dat op basis van de nieuwe
werkwijze zo spoedig mogelijk meer
jarenafspraken tot stand komen. In
die gebieden waarin het kwantita
tief tekort nog het meest nijpend is.
heeft hij. na. overleg met de desbe
treffende colleges van gedeputeerde
staten, onlangs reeds een aantal
meerjarentoezeggingen gedaan
De bewindsman verwacht van
deze werkwijze, die in ruime mate
de mogelijkheid opent om gebundel- I
de en gecoördineerde projecten te ho
noreren en de nadelen van onder-
brekingen in de woningbouw te ver
mijden. goede resultaten. Hij gaat bij
deze verwachting van de veronder
stelling uit. dat nu de initiatieven
..van onderaf" kunnen worden ont
plooid. van de mogelijkheid daartoe
door de lagere publiekrechtelijke li- j
chamen (provincie en gemeentebe- I
stren» en door de opdrachtgever*
op voldoende bekwame en vlotte wij
ze gebruik zal worden gemaakt
DEN HAAG «GPD» Het Twee
de-kamerlid F. J. Goedhart (Groep-
Goedhart» informeert in schriftelij
ke vragen of premier De Jong nader
wil ingaan op de rede die prof. dr. L.
de Jong de vorige week in Delft op
het Expogé-congres over de voort
gaande verzwakking van de Neder
landse defensie heeft gehouden.
Prof. De Jong zei toen dat ons le
ger als de nood aan de man mocht
komen „bij gebrek aan middelen,
door ouwerwetse bewapening, door
versleten materieel en door onvol
doende oefening eenvoudig niet in
staat is de defensiefunctie te vervul
len. die het in bondgenootschappelijk
verband moet uitvoeren".
De heer Goedhart vraagt de minis- I
ter-president of hij wil weerleggen of 1
bevestigen „dat van het Nederlandse
legerkorps, dat deel moet vormen van
het afweerscherm tegen een moge
lijke overval zich maar eenzesde
ter plaatse bevindt, terwtfl vaststaat
dat by de huidige uitrusting het res-
terende vijfzesde deel met geen mo
gelijkheid tijdig ter plaats zou kun-
nen zijn?".
ROTTERDAM iGPD) Feeste
lijke muziek in een feestelijke
omgeving, dat was het openings-
concert van het Holland Festival
1970 gistervand in de Rotterdam
se Doelen. De bezoekers werden
verwelkomd met klanken van
oude meesters, gespeeld door ko
perblazers van het Rotterdamse
Phüharmonisch Orkest. Ze zagen
een versierde benedenhal, waarin
(vervolg van pagina 1)
DEN HAAG (GPD) Een extra inspanning om de
woningbouw op te vijzelen zal op welke manier daar
voor de middelen ook worden gevonden hoogst on
aangename gevolgen kunnen hebben. Die gevolgen
variëren van prijsstijgingen en verslechtering van de
nationale betalingsbalans tot toenemende werkloosheid in
sommige sectoren van het bedrijfsleven.
Het Centraal Planbureau houdt dit de regering nadruk
kelijk onder ogen in het gevraagde rapport over de econo-
nomische gevolgen van eventuele opvoering van de
woningbouw.
Als middel om ruimte t* scheppen
voor de woningbouw noemt het Plan- j
bureau allereerst verhoging van de
directe belastingen. Hierbij zou de
particuliere consumptie en de be-
drijfsinvesteringen kunnen worden
afgeremd met als gevolg 'n geringere
verslechtering van de lopende natio-
nale rekening en een minder grote
loon- en prijsstijging. Deze mag dan
niet rechtstreeks worden afgewenteld
want dat zet de lonen en prijzen toch
weer onder druk.
Verbetering van het overschot op
de lopende rekening kan ook worden
verkregen via verhoging van de in
directe belastingen, maar de prijs- en
loonstijgingen zouden dan juist nog
grotere afmetingen aannemen, groter
ook naar mate de lonen strikter zijn
gekoppeld aan de prijzen. Het Plan
bureau noemt ook nog als moge
lijkheid via een beroep op de kapi
taalmarkt andere bestedingen te be
perken. Daarvan zouden de gemeen
ten waarschijnlijk de dupe worden.
Het Planbureau wijst er op. dat
zelfs al zouden de nodige middelen
via de belasting kunnen worden ver
kregen, by de bouw zelf niet aJle
knelpunten zijn weggenomen. De
schaarste aan mankracht kan vooral
in 't westen een belemmering blijven
vormen. Daarom zou naast deze
maatregelen ook byv. gedacht moe
ten worden aan een verlenging of ge
ringere verkorting van de werktijd in
de bouw en wat meer perspectief
biedt bevordering van de produk-
tiviteit, bijv. door koppeling van het
aantal toewijzingen aan d« vorm
waarin gebouwd wordt
Een andere mogelijkheid is het voe
ren van een strak goedkeunngsbeleid
door het rijk om zodoende de inves
teringen in gebouwen buiten de wo
ningbouw af te remmen.
Tenslotte zou het rijk zelf voor com
pensatie kunnen zorgen door het ach
terwege laten van (andere) collectie
ve voorzieningen. Er zou voor ruim
een miljard gulden geschrapt moeten
worden aangelegd, ol 800 schoolloka-
de bouw van scholen, ziekenhuizen,
het scheppen van recreatiegebieden,
de aanleg van zwembaden enz. We
moeten ons dan wel even goed in
denken wat dit betekent. Het Plan
bureau heeft becijferd dat met 200
miljoen gulden 40 km rijksweg kan
worden aangelegd, of 800 sdhoollaka-
len kunnen worden gebouwd, een
universiteit voor 800 studenten kan
worden gebouwd, of 700 ziekenhuis
bedden kunnen worden gefinancierd.
na afloop een feestelijk samen
zijn zou plaats hebben en ze
merkten medebezoekers op in
zeer uiteenlopende kledij: avond
toilet, klein-avondtoïlet en „ge
woon".
De twee rode draden door dit festi
val namelijk de componisten Je-
zeph Haydn en Leos Janacek wer
den met dit concert meteen opgevat.
Het Rotterdamse Philharmonisch
Orkest onder leiding van de Hongaar
se dirigent Istvan Kertesz (leider
van de Opera van Keulen) begon met
Haydn's 86ste symfonie, de vijfde van
de zes Parijse symfonieën waarop
men in dit Holland Festival speciaal
de schijnwerper richt. Ook die 86ste
symfonie is weer zo'n werk waarin
de wellicht door de jaren heen ont
stane indruk van een goedmoedige
burgerlijke papa Haydn een heel mis
leidende indruk blijkt te zijn. Het
feit dat Haydn veel van zijn muziek
voor vorsten met bepoederde pruiken
op maat sneed als een kleermaker,
impliceert niet dat hij niet durfde.
In de 86ste symfonie durfde hy
zelfs een deel te schrijven «het twee
de) waarvan d eontwikkeling vol
komen afwijkt van alles wat in die
I tyd gebruikelijk was. Er is namelijk
een werkelijke thematische ontwikke-
ling. Het orkest gaf van het over-
i wegend optimistische werk een zeer
I spitse en wat volume betreft behoed
zaam gedoseerde uitvoering.
Hoogst origineel is ook Janacek,
speciaal in het hier gespeelde Con-
j certino voor piano en zes andere in
strumenten, muziek van iemand die
altyd in de buitenlucht gezeten heeft.
Een in een onconventionele vorm ge
goten speelstuk dat de componist het
motto „vente" meegaf. De Tsjecho-
slowaakse pianiste Eva Bernathova
verdoezelde niet in haar scherp rit
misch hamerende solopartij en ook
door het energieke spel van de ande
ren werd het een uitermate geestig»
uitvoering.
Na de pauze hoorde men Slavische
muziek die in tegenstelling tot die
van Janacek volbloed romantiek is:
ae Achtste Symfonie van Dvorak.
Bij elkaar was het misschien niet
een programma dat zich op een op
zienbarend festival niveau bevond,
maar juist al openingsfestiviteit heel
geschikt. Bovendien rondde de feeste
lijke samenscholing na afloop met
dansen op de klanken van de pop
groep .Act on Green" de avond suc-
I cesvol af.
In de pauze van het concert werd
in de grote foyer een tentoonstelling
an meer dan 1500 op muziek betrek-
i king hebbende munten en penningen
geopend, een expositie die te bezich-
i tigen is tot 23 augustus.
