Holland Festival
muziek,
biedt
toneel en films
a(tv)rc
Het „onhandelbare wezen
krijgt z"n (Huygens) prijs
Groene
Betaalcheques
accepteert
Snobistisch en zwaar cultureel
ndaacj
en gisteren
99
programma
Rutgers Glee Club
in de Pieterskerk
Gesprek met Maurice Williams
Bekroonde film
tfSDAO w rum mo
IJCID9CB DAGBLAD
PAGINA 5
■2
HAARLEM (GPD) Langzaam maar zeker begint het
lolland Festival een beetje „gewoner" te worden. Het festival
[van 15 juni tot 10 juli) heeft dit jaar de naam snobistisch
e zijn en zwaar cultureel. Nu is cultureel ten onrechte zwaar
in snobs zijn niet erg, zolang ze het zelf maar weten.
Wat wel erg is, dat is met geslo- kunst te bieden. Maar wat er komt
en ogen en een serieuze vinger on
er de kin luisteren naar muziek van
Ie oude Haydn. Franz Joseph Haydn
He weliswaar in een grijs verleden
sefde (1732-1809) maar daarom
(og geen indruk mag wekken snob
i zwaar cultureel te zijn geweest,
lij is niet voor niets het kind van
en harpspelende wagenmaker, die
p kermissen met vrouw en kind
mziek maakte. En niet voor niets
v rouwde Franz Joseph, die pas
p zijn 29ste een vaste baan kreeg.
en barbiersdochter. De man heeft
afzettend veel muziekjes gemaakt.
>p enkele grotere werken na, veel
ntertainment, waarbij de toehoor-
ere mochten praten. Inderdaad: bar-
nuziek, die de tand des tijds heeft
l0B oorstaan.
Welnu aan deze Haydn is een groot
luzikaal deel van het Holland Fes-
Ival gewijd. Een ander deel is voor
eos Janacek, een „modern" (.1854-
128) componist uit Praag. Van bei
en gaat een opera in het Holland
festival. Van Janacek: „De uitstap-
es van meneer Broucek" en van
bydn: „De beloonde trouw", een
pera die onlangs ontdekt is en klaar
emaakt voor de eerste opvoering in
eze eeuw.
Muziek is altijd de hoofdmoot ge-
reest van het Holland Festival. Ook
zot iu weer. Er zijn zo'n 45 concerten,
luziek is een internationale taal.
Fat 's zomers zijn voordelen heeft,
mdat ook de buitenlandse toeristen
urmen komen luisteren. Al is het
irogramma voor het allergroot-
te deel gewijd aan muziek van wel-
i daarom niet zo- erg veel
lieuws biedt, het bijzondere is dat er
ïst Misici en dirigenten van klasse zün
econtracteerd voor de uitvoeringen
'ehudi Menuhin, Elly Ameling,
■rans Bruggen. Bernard Haitink,
Ihrista Ludwig en de Nationale ope-
a uit Praag.
Modern
Aan hedendaagse muziek wordt
wantitatief weinig gedaan. Maar
e drie concerten actuele muziek, die
r zijn, beloven veel. Een van de be
ing rijks te aanvoerders van de nieu-
Fe muziek, Luigi Nono leidt twee
ID wicerten waarvan een samen met
adslav Kupkovic) voornamelijk ge
jijd aan zijn eigen composities. Het
lerde concert is 'n Nederlandse aan-
;elegenheid. geheel van en door de
lotenkrakersjongens die vorig jaar
:a4iet Reconstructie furore maakten.
Pas aan het slot van het Holland
festival zullen klassieke en actue-
e muziek elkaar metterdaad kun-
ïen relativeren. Dat gebeurt op het
lotconcert in alle zalen van het
concertgebouw. De organisatoren
rui het festival, die van de gemeen
te Amsterdam de vrije hand hebben
fekregen, rekenen kennelijk op een
ifeer zoals die bij de eerste Harte-
e|tewensfestivals heeft geheerst. Men
sal er in coltrui uiteraard of spij-
rerpak van het Ensembla Syntag-
Musicum kunnen dwalen naar
Pakistaanse gebroeders Ali, van
het „Musies Lab" naar het Trio
Louis van Dijk.
Toneel
il Op het eerste gezicht lijkt het fes-
pivalprogramma weinig theater-
is interessant omdat het enige nieu
we toneelvormen laat zien. Het Tea-
tro Libero komt uit Rome „Razen
de Roeland" spelen. Een kleine zes
tig spelers zijn er bij betrokken, ge
regisseerd door Luca Ronconi. Hij
probeert, zegt men, het volkstoneel
met het avant-garde theater te ver
zoenen. „Razende Roeland" (Orlando
Furioso) is gebaseerd op een klassiek
Italiaans verze roman. Het wordt
gespeeld op een groot aantal rijden
de stellingen die tijdens het spel
voortdurend van plaats veranderen,
zodat het publiek de gelegen
heid krijgt zelf zijn scenes te kie
zen en haast gedwongen wordt het
spel van alle mogelijke kanten te be
kijken.
Verder komt er een grote groep
Engelse jongelui van het Youth
Theatre van Michael Croft, een vas
te gast in ons land. Ze spelen Zig-
ger Zagger, dat een beeld geeft van
de reacties van het publiek op een
voetbaltribune. Een Weens ge
zelschap brengt traditioneler toneel:
Das Wort van Arthur Schnitzler.
Verder is er avant-garde toneel door
Tom O'Horgans New Troupe 'van
La Mamma) uit New York en door
Studio.
Ballet
Zeer avant-garde is het balletgezel
schap van Merce Cunningham uit
New York. Cunningham is een cho
reograaf en danser uit de school
van Martha Graham, maar is sinds
een paar jaar nog veel verder ge
gaan dan zijn geestelijke moeder.
Ook liefhebbers van hedendaag
se muziek moeten er heen, want de
vaste componist van de groep is
John Cage. Onder het hoofdje
populair, als men dat per se zo wil
zien, vallen de gebroeders Ali en de
Nederlandse musichall met de dames
Bloemendaal en Arean en de heren
Cox en Halsema, de Amerikaan
se roek-musical „Stomp". De Ali
Brothers en de rockmusical zijn
tijdens het Holland Festival ook in
Leiden te zien en te horen maar
daarover leest u morgen op deze pa
gina meer.
Films
Voor het eerst doet het Holland
Festival wat aan films. Er komen
negen films, die een beeld moeten De Nederlandse slagwerk-
geven van de Amerikaanse sa- I yroep heeft een belangrijk aan-
menleving. De films zijn verdeeld, deel tijdens het derde concert
over zeven programma's, die in de j O-ctuele muziekwaarbij nieuwe
eerste vertoningsweek bij toerbeurtcomposities uitgevoerd worden
worden vertoond in zeven thea- I va.n Peter Schat, Louis Andries-
ters in westelijk Nederland, te weten sen en Reinbert de Leeuw.
Kriterion-Amsterdam, Studio-Haar-
lem, Camera-Leiden, Studio d-Delft,i tweede vertoningsweek kan de ma-
Kriterion-Rotterdam. Kriterion Den nifestatie worden gevolgd in zeven
Haag en Bijou Hilversum. In de steden elders in ons land.
NEDERLAND I
5.00
6.45
6.55
7.04
7.09
7.30
8.00
8.20
8.30
8.35
10.50
10.55
NEDERLAND II
6.45
6.55
7.04
7.12
8.00
8.20
9.05
10.20
10.25
10.30
Voor de kinderen (NCRV)
Pi po de Clown (NOS)
Journaal (NOS)
Den Haag vandaag (NOS)
Puffenstuf, tv-serie voor de jeugd, in kleur (NOS)
Kenmerk: wekelijkse informatierubriek over kerk
en samenleving (CVK/IKOR/RKK)
Journaal (NOS)
Politieke Partijen: Partij van de Arbeid (NOS)
Uitzending Stichting Socutera. in kleur (NOS)
De gevangene van Alcatraz, speelfilm (NOS)
Journaal (NOS)
Wereldkamp. voetbal Mexico: PeruWest Duits
land. in kleur (NOS)
Pipo de Clown (NOS)
Journaal (NOS)
Scheepsjongens van Bontekoe, vervolgverhaal
(NCRV)
„Stel je voor...", Ansje van Brandenburg stelt
jonge artiesten voor (NCRV)
Journaal (NOS)
Please Sir, tv-serie (NCRVi
Spel zonder grenzen, wedstrijdprogramma NCRV)
Koorzang: geestelijke liederen (NCRV)
Journaal (NOS)
Spaanse les les 18 (Teleac)
Wat onderscheidt de AVRO
van andere omroepen? Bijvoor
beeld het feit dat Willem Duys
bij de aanvang van zijn pro
gramma in de snikhete tuin
van Singerconcertzaal met
schaatsen om zijn nek zat en
Cas Brugman AVRO's Televi-
zier afsloot van onder de
douche. Je prijst je dan nog
gelukkig dat Televizier (..Hon
gersnood in Biafra. pojngü
aardbevingsramp in Peru,
pojngü gastarbeiders op de
wip. pojngü zo'n reportage uit
Peru niet aankondigt met het
hoofd in verband. De berichten
uit Biafra waren weer minder
rooskleurig dan vorige keer, die
uit Peru (giro 777, Den Haag)
logen er ook niet om, (de En
gelsen bleken eerder ter plekke
te zijn dan Brandpunt) en de
heer Biesheuvel vond kennelijk
ook dat premier De Jong wel
wat erg weinig gezegd had in
Nieuwspoort, eerder op de
avond, over het rapport over
heidsvoorlichting. Daar stond
echter tegenover dat de pre
mier toegaf dat er weliswaar te
weinig woningen waren ge
bouwd. maar wel veel betere.
Een van die betere woningen
wordt bewoond door Molly
Geertsema, aan wie Willebrord
Frequin een heel geslaagd por
tret wijdde. We zagen Geertse
ma golf spelend, barbequeend
(zeven hazen t en zeggend dat
hij anders is dan de plutocraat,
zoals zün tegenstanders hem zo
graag afbeelden. Aan dit zelf
portret te zien, was hij dan een
van zyn eigen tegenstanders,
hoewel hü ook wel degelük
frites bakte en een pleidooi
hield voor volledige gelüke
rechten voor de homofielen.
Dat maakte de verdraagzaam
heid waar. die hij als een
van zün karaktereigenschappen
noemde. En wat dacht hü van
Dolle Mina? ..Uitkleden van
een leraar gaat me iets te ver,
maar de gedachte op zichzelf
kan ik best waarderen."
Maar laten we het liever over
Willem Duys hebben. In een in
terview in Vrü Nederland zei
Dimitri Frenkel Frank dat
Duys een televisiemaker van
de eerste orde is en waarom?
Omdat er in zün programma
„openingen" zitten, je kan er
dingen bü denken, het is geen
„gesloten" programma. De ty
pische kracht van televisie (zei
Frenkel Frank) is dat dit me
dium meer lagen heeft, niet
met een blik te doorzien is. De
„Vuist" van gisteren leverde
daar weer enkele voorbeelden
van. Met name toen de micro
foon weigerde op het grasveld
bü de mini-helikopter, waarna
de camera het ontrafelen van
de snoeren liet zien, en vervol
gens, toen na vele vergeefse
pogingen het opstügen van de
helikopter tot nader order
moest worden uitgesteld.
Maar ook eerder al, toen
mevrouw Schreuder mocht be
wijzen dat zy ook woorden ach
terstevoren kon zeggen en tege-
lükerrijd het aantal letters kon
tellen (iedereen klapte, nie
mand controleerde het. ze zat
beide keren fout bij Singer
concertzaal) en het telefoonge
sprekje met de Middelburgse
van vorige keer büna in
een „burenruzietje" ontaardde.
Verder was Koos Hak er met
een aardig slopersliedje en Ton
Lutz met de langste monoloog
die ooit met volle mond op de
televisie is gehouden. De Hil-
versumse vioolbouwer Van der
Linden kwam op de proppen en
als slot had Duys een uitste
kend „nummer" met Rosemary
Brown, die zoals bekend in con
tact staat met overleden com
ponisten.
NICO SCHEEPMAKER
(Door Andtré Glavimans)
BRUSSEL (GPD) „Op een
vrijdagavond kwam er hier thuis
een telegram", vertelt Maurice
Gilliams, de Vlaamse letterkun
dige, aan wie deze week de Con-
stantijn Huygensprijs zal worden
uitgereikt. „Nu ben ik vaste se
cretaris van de Vlaamse Akade-
mie voor taal- en letterkunde en
wanneer er een lid sterft, zorgen
wij heel dikwijls voor de begrafe
nis. Komt het bericht er van op
een vrijdag dan valt dat heel on
gelegen. Ik moet een drukker voor
de convocaties zien te vinden,
mensen opbellen en zo meer. Dat
ADVERTENTIE
Vd
n'
De gezamenlijke
Nederlandse banken ga anderen
betaalcheque tot t "KKX-.
Iedereen weet dat. ledereen accepteert ze dan ook.
Groen Is veltig. Bij elke bank kunt e ze aanvragen.
telegram viel dus slecht. Na een
poosje zei mijn vrouw dat ik het
toch maar eens moest openma
ken. Dat heb ik gedaan en toen
las ik dat ik de Constantijn Huy
gensprijs zou krijgen. Het tele
gram eindigde met de mededeling
dat men mij nog een schriftelijke
bevestiging zou zenden. Toen heb
ik nog even gedacht dat het van
één van mijn vrienden afkomstig
was. Maar later bleek het dan
toch allemaal waar.
Wij zün op bezoek bü de schryver
in zün flat aan de Lange Gasthuis
straat in Antwerpen. Langs de wan
den veel kasten met boeken en een
verzameling tekeningen en schilde
rijen o.a. van Jozef v. Ruyssevelt, die
een moderne Vermeer schünt. Mau
rice Gilliams, die heel binnenkort ze
ventig wordt, is een sierlüke welver
zorgde verschüning met spottende
ogen achter brilleglazen. Hü spreekt
net zo weloverwogen als hü schryft.
Via de schilderijen komen we op het
mooie boek dat hy aan de Antwerp
se schilder Henri de Braeckeleer
heeft gewüd. Hü vertelt dat het twee
keer herdrukt is. Hü zou het thans
wel graag als een geïllustreerde poc
ket zien, maar hü maakt de indruk,
zich voor zulke dingen nooit zelf
erg in te spannen. Andere schilders
van wie hü houdt? Vermeer bewon
dert hü en mogelük dat hü nog eens
wat gaat schrüven over Saenredam.
Ergens in de kamer staat een por
table. Het blükt dat de laureaat
van deze week daar dagelüks op
werkt. Wat hü schrüft? Van alles,
gedachten, zinnen („tamelük veel",
zegt hü), het wordt later wel weer
eens gebruikt. Höj heeft zün leven lang
veel gelezen en veel geschreven. Hü
ls vroeger ook vaak ziek geweest en
hü moet zich altüd in acht nemen.
Vandaar ook dat er van omgang met
broeders in de letteren niet zoveel
komt, al kent hü velen van hen uit
hoofde van zyn functie bü de Vlaam
se academie.
Gilliams blijkt veel van Amsterdam
te houden. Hy vindt het één van de
mooiste steden van Europa, „Mooi
er dan Venetië, wanneer ze er alle
auto's maar uitgooiden". Hü heeft er
in zün jonge jaren, tussen de beide
wereldoorlogen verscheidene malen
gewoond, één keer negen, twee keer
zowat zes maanden. Wat hü er deed?
Niet veel, „ik ben altüd een onhan
delbaar wezen geweest".
Later in het gesprek blükt dat Gil-
maar vfytdg gedrukt. Ze kostten een
paar frank. Onlangs heeft de con
servator van het Vlaamse museum
er op een Utrechtse veiling één ge
kocht voor honderd gulden".
ADVERTENTIE
MAURICE GILLIAMS
en dat de zoon in Amsterdam bepaal
de organisatorische mogelükheden
moest bestuderen. Hy heeft er zün
tüd ook gebruikt om Amsterdam te
leren kennen en hü heeft er een gro
te genegenheid voor het werk van
Bredero aan overgehouden.
Dat brengt het gesprek op invloe
den op zün werk. De bezoeker noemt
Alain Fournier, en Gilliams ziet die
dan weer als schakel in een rij, zoals
Ludwig Tieck, Höderlin, Fromentin,
Jacobsen en Raymond Radiguet. EJJ
maakt steeds de indruk alles heel be.
trekkelük te vinden. Of hü zün dank
rede voor de Haagse plechtigheid
al heeft gemaakt? „Ach", is het
antwoord, „ik spreek nogal lang
zaam en dan zal ik uitgebreid zeg
gen dat ik iedereen bedank". Het
schünt daarbü of hü zich wat ver
kneukelt. Over het idee, over de
manier, waarop hü het de bezoeker
probeert wüs te maken, over het
werkelijk zo te doen. Zoals hü met
dezelfd ebinnenpret ook vertelde hoe
hy in jonge jaren, zün dichtbundels
in de drukkerij van zün vader zelf
maakte. „De eerste keer vyftig exem
plaren en die probeerde ik te ver
kopen. Het. ging niet zo vlug er' van
liams' vader drukkerspatroon was een volgende bundel heb ik er dan
Dit is het recept:
Kaasfondue van
Nederlandse kaas.
Caquelon inwrijven met wat
knoflook. Dan 4 dl halfdroge
witte wijn in de pan verwarmen
tot de wijn gaat bruisen.
Nu 500 gr fijngesneden jong
belegen Goudse toevoegen, goed
roeren en weer aan de kook
brengen. Binden met maimnn
en op smaak
afmaken met
zout. peper,
nootmuskaat
en een
scheutje kirsch.
ra met maïzena
VOOR WOENSDAG 10 JUNI
Hilversum I 402 m.
VARA 18.00 Nws. 18.11 Act. Pol. Part.
18.20 Uitz. van de Pac. Soc. Partij,
VARA 18.30 Stereo Klink Klaar
zonder nonsens 19.30 Nws. 19.35 Bui-
tenl. weekoverz. 19.45 Stereo Licht ln-
strum. en voc. ens. met zangsol. 20.10
Stereo VARA-dansork. met sol. 20.40
Albert mag het zeggen Interv. met Al-
bert Mol 21.15 Stereo Metropole ork.
I met zangsol. amus. muz. 21.45 Coun
try en Western muz. 22.00 Praten met
Mies 22.30 Nws. 22.38 Med. 22.43 Act.
22.55 Stereo Contrasten klas. en mod.
kamermuz. voor kenners en liefhebbers
23.55-24.00 Nws.
Hilversum II 298 m.
NCRV 18.00 Stereo Country and wes
tern rubr. 18.30 Nws. 18.41 Hier en Nu
Act. NOS 19.00 Openbaar Kunstbezit:
Morele Herbewapening. 19.10 Kolder
i of kentering in de zomermaan-
I den NOS 19.20 Monniken in de Lau-
I renskerk Rome zingt voor de Reforma
tie 19.35 Geen onderdaan maar burger
reeks ultz. over de staatkundige vorm.
I van de Nederl. 19.50 Voor blinden en
slechtzienden. NCRV 20.00 Intern.
I Helnrlcht Schutz-Festlval Breda '70
LEIDEN In de Pieterskerk trad
gisteravond het studentenkoor op
van de Rutgers University in New
Brunswick, New Jersey. De naam
van deze universiteit is ten nauwste
verbonden met de Pilgrim Fathers
of the Mayflower, die 350 jaar gele
den de oceaan zün overgestoken. Het
in aantal vry geringe publiek heeft
genoten van zuivere zang van de Rut
gers Glee Club onder leiding van di
rigent en arrangeur F. A. Walter,
die in een helrood colbert gekleed
ging. Het programma was enigszins
rommelig van opbouw, vooral voor
de pauze. Begonnen werd met het
Locus iste van Bruckner, een stuk
dat enigermate aan Wagners Tann-
h&user doet denken. Vervolgens twee
delen uit de Missa Mater Patris van
Josquin (15de eeuw), daarna werkjes
van Tchesnikov (20ste eeuw). Bach
en Orff. Behalve bü de laatste com
ponist was duidelük te merken, hoe
zeer de religieuze muziek aan een
sfcyl gebonden is, die nog uit de mid
deleeuwen stamt. Orff heeft een suc
cesvolle poging gedaan om de litur
gische etof een volkomen nieuw»
dimensie te geven. Daarna werden
drie walvisliederen uit „Moby Dick"
van Leonard Kastle ten gehore ge
bracht, vrü pretentieuze werkjes; de
componist mag büzonder blü zün ge
weest met deze uitvoering. Na de
pauze enkele ..glees" (meerstemmige
liederen) uit de barok, en een aan-
stekelük werkend lachlied van Tra
vers. Vier volksliederen gaven de
solisten van het koor een uitsteken
de gelegenheid hun kunnen te tonen,
waarbü het traditionele „Water Boy"
een langdurig applaus ontlokte. Na
enkele negro spirituals werd het of
ficiële programma besloten met een
aantal Rutgers liederen, waaronder
een hymne aan de Queens: dit slaat
op de klok (Queens Bell), die Hendrik
Rutgers uit New York in 1825 aan
de universiteit schonk. Als toegift
kwam het Frans elierfje Vive l'a-
mour, en tenslotte zong het Ameri
kaanse koor in uitstekend Neder
lands het Wilhelmus. De wegblüvers
hebben alsnog de gelegenheid dit
koor te horen: de AVRO heeft een
opname gemaakt.
R. G. HARMS
St. Olof Choir uit Northfleld Min
nesota USA Mod. Koorwerken NOS
22.00 Jazzpresso Jazzmuz. met com.
22.30 Nws. 22.38 Cosa Nostra Ook
uw zaak licht muz. progr. met report,
en bericht. 23.55-24.00 Nws.
VOOR DONDERDAG 11 JUNI
Hilversum I 402 m.
7.20 Stereo Lichte pram. muz. 8.00 Nws
8.11 Radlolourn. 8.20 Lichte gram. muz
8.30-8.33 De groenteman 8.50 Morgen
wijd. 9.00 Stereo Omroep-ork. en sol.
seml klas. en mod. muz. 9.35 Waterst.
9.40 Schoolradio 10.00 Voor de kleu
ters 10.10 Arb.vlt. gr. 11.00-11.02 Nws.
11 30 Rondom 12. progr. voor de vr.
11.55 Beursber. 12.30 Mod. platteland
12.35 klas. en mod. kamer.uz. opn.
14.30 Hoe ver ls men er nu eigenlllk
ultz. over Het Dorp 15.00 Voor de zie
ken 16.00 Nws. 16.03 Land der Muzen
kunstkroniek 17.00 Sans Rancune pl.
progr. 17.30 „O" een rondje radio.
17.55 Med.
Hilversum II 298 m.
NCRV 9.00 Nws. 9.02 Terug van weg
geweest muz. van toen voor luisteraars
van nu 9.30 Zzzoeflichte lnstrum.
muz. 10.00 Nws. 10.03 Muz. bij de kof
fie (11.00 Nws.) 12.00 Nws. 12.03 Waar
om niet?, licht lunchprogr 14.00 Nws.
16.03 lORRRrrr popmagaz. 17.00 Nws.
17.02-18.00 Draaljljofdraallk. verz. pl.
progr.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I.
NOS 18.45 Pipo de Clown NOS 18.55
Journ. TROS 19.04 De wereld waarin
w(j leven, tv-fllm. 19.31 De getrouwde
vrijgezel, tv-serie NOS 20.00 Journ.
TROS 20.20 Ziezo Zomer amusem. pro
gram. NOS 22.30 Journ. TELEAC:
22.35-23.05 Bü leven en welzün les
20 herh.
Nederland II.
NOS 18.00 Wereldkampioenschappen
Voetbal Mexico-Samenvatting ié.45
Pipo de Clown NOS 18.55 Journ. NOS
19.04 Wereldkampioenschappen Voet
bal Mexico Samenvatting 19.30 Van
gewest tot gewest. NOS 20.00 Journ.
VPRO 20.20 l'Envoutement de6 routes
qui tournent, korte Poolse film 20.30
Fllmportret van Louis A. van Gaste
ren 21.00 De fietsendieven en hun kin
deren. progr. over de Italiaanse neo
realisten 2J j>0 Ik was soldaat, fllmre-
portage NOS 22.30-22.35 Journ. 22.55-
00.45 Wereldkampioenschappen Voet
bal Mexico Engeland Tsjcchoelowa-
kye.
DEN HAAG (ANP) De film
„Het rout des levens" van Charles
Huguenot van der Linden is tüdens
het vierde wereldfestival voor didac
tische films, dat in Rome werd ge
houden, bekroond met de eerste prys.