^'Het krijgt iets van een
Markt'
SCHIP
ZINKT:
DODEN
Computer is verlengstuk
van menselijk intellect
Erger
dan ooit
LEIDS UNIVERSITAIR LUSTRUM MET „ZEEPKISTENCONFERENTIE
r"j
Geschorste
directeur
Groenoord-
hal vraagt
ontslag
DUIK IN FONTEIN
Nu is het
tijdvoor
Beschuit
met
aardbeien.
/I
Ir. Terwogt (37)
directeur van
Grofsmederij
CONGRESSTELLING
LEIDS CENTRUM DICHT
ACAD. EXAMENS
Nu nog spelen en lerendoorbraak komt snel
Dr. Kostelijk
gOEW
SDAG W JtV-N-I mo
t-EIDSCH dagblad
PAGINA 3
mi
hij
Posthumus Meyjes maakt dui-
5prfcelijk: „Vanaf het begin van de
rerkzaamheden van die Universitai-
e lu6trumcommissie, vanaf januari
1068, heeft voorop gestaan dat er
net het verleden op het gebied van
Di jet feesten moest worden gebroken.
(Van één onzer redacteuren)
LEIDEN Prof. dr. G. H. M. Posthumus Meyjes is theoloog.
m Maar laa*ste tijd is hij vooral één van de spillen waarom
\je aanstaande lustrumviering van Neerlands oudste universi-
kifceit draait. Een opvallende lustrumviering. Ditmaal niet de na-
f\druk op eindeloze feesten, bals, concours hippiques en auto-
rally's. Maar de wetenschap in het centrum, het wezen van de
iniversiteit dat geëxposeerd wordt in een congres, dat vier
■^dagen in beslag neemt.
Exact en gemakkelijk pratende Dat was iets waar studenten, hoog
leraren en stafleden het over eens
waren."
In lange gesprekken kwamen de
plannen tot stand. Eerst leek het the
ma van de ontwikkelingslanden cen
traal te moeten staan. Maar de idee-
en daarover werden voor ver wezen-
lyking behoed door een gebrek aan
geld. Behoed, want achteraf vindt
prof. Posthumus Meyjes ook. dat daar
over te weinig nieuws te zeggen viel.
Het werd dus een congres. Thema,
wetenschap en welzijn.
Vier dagen lang zal het zich af
spelen in de historische Pieterskerk,
Leidens hart, die vanaf 21 juni zal
worden ingericht. Leerlingen van de
Haagse Viye Academie maken met
behulp van kilometers touw een „en
vironment", een omgeving, die past
bij het thema. Drie sprekers zullen
ae problematiek toelichten. De filo
soof Staal praat en denkt hardop,
o „.c.- en onuerontwikkel-
de maatschappij komen ter sprake en
omspceid en ae laaiste dag
staat in 't teken van de actie en ae
iijn die de Jjeiase universitaire ge
meenschap verder zal kunnen vol
gen. Dan is het donderdag 2 juli ge
worden. De volgende dag mag prof.
Posthumus Meyjes uitwaaien in Gou
da.
LEIDEN De geschorste direc-
van de Groensoordhal heeft
ntslag gevraagd uit zijn functie bij
deze nieuwe dienst, waartoe per 1
1 juli as. ook de veemarkt behoort.
Burgemeester en wethouders zullen
de raad voorstellen het ontslag te
rerlenen. Dit voorstel komt maan-
gpGdag 22 juni in de raad.
De geschorste Groenoordhal-direc-
teur. de heer J. Burgers uit Hol-
(Kjlandse Rading, gaf tegenover ons
een brief te hebben geschreven
;e(j„<iat hij ervan af ziet", maar wilde
ïi over de redenen voor zyn ontslag
aanvraag niet praten, evenmin als
over zijn eventuele nieuwe werk-
0 kring.
De ontslagaanvraag komt op een
ep, moment, dat het onderzoek naar de
tot gegevens, die de heer Burgers bij
zijn sollicitatie verstrekte, en zijn ge-
t drag in de hal, waarover klachten
''waren binnengekomen, bijna was af-
gesloten. Hij werd geschorst tijdens nen verwachten bezoekers voor-
dit onderzoek, dat kort na zijn ui- aj van jcanj van fje universiteit,
piensttreding per 1 mei door het nlaar ook geïnteresseerden uit Lei-
college werd ingesteld, mede naar den ja eigenUj|[ Wch we, het ge.
Gezellig
Maar voorlopig zijn zijn 6tiuaen
nog bij het congres: „Het wordt een
gezellig congres. Behalve de sprekers,
zyn er flora, films een dagkrant, een
documentatiecentrum waar men zyn
kennis kan verdiepen, discussiepodia
in
de gangpaden. Je kan veel met el
kaar praten." En heel even zoekend
naar een „cotaal-woord": „Het krijgt
iets van een informatiemarkt."
Prof. Posthumus Meyjes is niet
pessimistisch over het bezoek. Een
telefoontje van 1 us ór u m co m missies -
secretaris mr. H. Mulder sterkt hem
in zyn optimisme: „Vierhonderd aan
meldingen by de post van vanochtend
We hebben 2000 documentatiemap-
pen gedrukt. Dat is natuurlijk een
gok. Maar je moet ergens mee reke-
j—.jleiding van vragen van de raads-
Pjj leden van de Boerenpartij.
De ambtenaar van de afdeling per-
meelszaken. de heer T. C. Daey
awiOuwens uit Benthuizen, die van het
wli begin af waarnemend direoteur is
geweest en bij de komst van de heer
vt Burgers de Groenoordhal niet met
een heeft verlaten, blijft met de
neming belast Naar alle waar-
schijnlykheid begint de zaak op
nieuw met het oproepen van sollici
tanten
d
LU
LEIDEN Tijdens de aandeel-
Di( houdersvergadering van de Kon.
Ned. Grofsmederij te Leiden is gis
termiddag ir. W. A. Terwogt <37
Jaar) benoemd als mede-drecteur,
naast ir. K. Bouman. Hij is de op
volger van ir. M. C. de Jong. die 1
januari volgend jaar met pensioen
gaat. maar nog aan het bedrijf ver
bonden blijft als commissaris.
Volgens besommingen van de direc
tie zyn de resultaten van het eerste
kwartaal ongeveer gelijk aan die over
dezelfde periode van vorig jaar.
De kostenverhoging werd gedekt
door een hogere omzet en bovendien
door enige prijsverbetering. De tot
öu toe ontvangen bestellingen lig
gen ruim tien procent hoger dan een
jaar geleden.
Over de hele linie genomen wa
ren de resultaten bevredigend. Alleen
de kettingfabriek bleef daarbij ten
achter. Teneinde de positie van deze
afdeling te versterken, werd contact
gezocht met Campbell Chain, een
Amerikaanse fabriek.
Het personeelsbeleid is ex- volgens
ir. De Jong op gericht, om meer Ne
derlanders dan buitenlanders aan te
trekken. Dit lukt nog niet best. Het
verloop onder het personeel is groot,
terwijl de Nederlanders die je krijgt
nauwelijks in staat zijn om te wer
ken. aldus ir. De Jong. Om het te
kort aan mankracht te compenseren
zal verdere mechanisatie nodig zijn.
Besloten werd om f223.900 aan di
vidend uit te keren en het dividend
de gewone aandelen op zeven pro-
hele land. Over- en onderontwikke
ling, welzijn milieuhygiëne, het zyn
allemaal problemen waarmee we da
gelijks worden geconfronteerd."
Hij schetst ook hoe ruim twintig
werkgroepen, steeds begeleid door
tenminste een hoogleraar in de af
gelopen maanden hebben gewerkt
aan stellingen, aan discussiethema's
die op de vier lustrumdagen ter spra
ke kunnen komen. Thema's die een
„bereik" hebben de Leidse binnen-
stadsproblematiek tot de invloed van
wereldomvattende bedrijven in ont
wikkelingslanden, van abortus tot de
positie van gastarbeiders.
PROF. POSTHUMUS MEYJES
informatiemarkt
sommige leden van de universitaire
bevolking wel skeptdsch staan tegen
over de revolutionaire opzet. „Let
wel. ik vermoed het, al zeggen ze
het niet tegen my. In dat geval wint
de collegialiteit het van de eerlijk
heid."
En onder reünisten van het Leids
Studenten Corps heeft hy ook wel
iets bespeurd van een stemming van
„het-moet-niet-van -dat -rooie-gedoe-
worden." „Je merkt dat ze deze op
zet een verschrikking vinden. Voor
hen gaat er niets boven vroeger."
De laatste vragen leveren enige
hindernissen. ..Wat vindt mevrouw
Posthumus Meyjes ervan dat haar
man constant vergadert voor iets
buiten zijn vak?"
Het antwoord komt byna verlegen:
„Ze staat er achter en is ook blij
dat ik iets naast mijn vak doe. Ze
neemt het volledig dat ik hiervoor
myn gezin verwaarloos. Voor myzelf
was het wel een avontuur om er
mee te beginnen. Na mijn vele te
vele Leidse jaren en drie jaar in
Kameroen. Vooral die laatste erva
ring heeft mij tot het inzicht gebracht
dat een ouderwetse lustrum viering
niet meer op zijn plaats geweest zou
zyn."
„En de tyd die het kost, profes
sor?"
„Ongepast veel. Je moet nu een
maal met iedereen rekenüig houden.
Wat mUn eigen vak betreft, kom ik
praktisch tot niets. Het college ge
ven is al een martelgang
Desondanks vindt hij de slotzin
moeiteloos: „Voor myn wetenschap
en myn welzijn is het daarom van
het grootste belang, dat er nu een
eind komt aan al dat vergaderen en
voorbereiden
LEIDEN Eén van de stellingen voor het universitaire
lustrumcongres „Wetenschap en welzijn" luidt:
De Leidse binnenstad moet afgesloten worden voor privé
personenauto vervoer
omdat het blikdecor van geparkeerde auto's niet bij het
stadsbeeld past;
omdat men in het culturele centrum van een oude stad
moet kunnen wandelen zonder het gevaar te lopen aan
gereden te worden;
omdat Leiden, wanneer het is teruggegeven aan de voet
gangers, een mooie stad kan zijn.
Aan de Leidse Universiteit zyn ge
slaagd voor de volgende examens:
Semi-arts: mej. K. G. Dekker <Aer-
denhout) en de heren J. H. J. Al-
bers (Den Haagi en A. W. N. van
Arkel (Leiderdorp); artsexamen de
dames N. A. van Everdingen (Voor
burg) en C. M Kroes (Woubrugge)
en de heer J. J. SchipperheUn <Den
Haag); doctoraal Ned. recht de heer
W. C. L. de Munnik <Den Haag)doe
toraal geschiedenis de heer A. P.
van Nienes c.l. (Den Haag): kandi
daats wiskunde en natuurweten
schappen: de heren F. J. Kuyers
(Leiden) P. H. van Deursen (Oegst-
geest) C. J. Boogerd (Oegstgeest),
R. F. R. Dezentjé (Leiden) P. E. C
Franken Leiden) F. P. A. Zweegers
(Leiden) mej. C. M van Benthem
(Oegstgeest de heren F. A. Verhoef
(Lisse), H. M. van Aken (Den Haag).
F. J. Winkler (Leiden) G. J. P M
Spoor Alphen aan de Ryn). G. J H.
van der Boog (Leiderdorp) F. A.
Veerkamp (Den Haag) P J. G. Pol
derman (Leiden) mej. M. H. Uien-
berg (Leiden), de heren A. J. F. de
Wit (Vogelenzang), J. H. C. Walen
kamp (Leiden» J. J. Emeis <Den
Haag) mej. E. J. M. de Wind (Lei
den) en de heer P. F. Mastenbroek
Leidendoctoraal scheikunde de
heren N. G. Stikkelman (Leiden) H.
G. van Faassen (c.l.) «Gouda), mevr.
S. Hoogeveen-van Wyk (Eindhoven)
de heren R. L. C. Wyting (Leiden)
M. G. J. Bos (Leiden) A. W. A.
M. v. d. Wee «Den Haag) en P. C.
Th. M. Jonkheer (Leiden); docotraal
biologie de heren B. A. Regenburg
(c.l.) (Leiden» en R. N. A. Kramer
Den Haag»; doctoraal wiskunde de
heren G. J. A. Bakker (Leiden) R.
de Heer Vlaardingen) W. Albers
c.l.) «Leiden» en H J. J. M. van
Winkel (Leiden); doctoraal natuur
kunde de heren I. Wilk (Den Haag)
J. C. Smits (Leiden» en M. de Lan
gen (Leiden) en mej. H. M. Tho
mas (Leiden).
Medewerking VIJF
„We hebben ook aan scholieren
passepartouts uitgereikt. Wat ons zo
meevalt is de medewerking die je
krygt. We hebben genoeg mensen
om de kerk in te richten, om een
feestterrein op te bouwen. En ver
geet even niet, 400 man zyn betrok
ken in die werkgroepen. Dat is ge
weldig, als je nagaat hoeveel zoiets
met zich (meebrengt. Hoeveel tyd
daarin gaat zitten.
Ondanks de tyd en de hoofdbrekens
die het hem ook kost, blyft prof.
Posthumus Meyjes mild, optimistiscn
en tamelyk dankbaar. „De mede
werking van de kant van de hoogle
raren is redelyk. Voor allerlei men
sen zyn studieregelingen getroffen.
Dat wil zeggen dat hun werk in
werkgroepen wordt beloond met een
verlichting van de studie."
Zonnig praat hy ook over de con
tacten die hy aan de organisatie van
dit lusitrum overhoudt. „Het contact
met de studenten vind ik een mach
tig positivum. Ik heb allerleukst met
ze gewerkt. Daar moet je niet te licht
over denken. Al die onbetaalde man
uren die ze er in hebben moeten ste
ken."
Revolutionair
Louter rozegeur en maneschyn dus,
de voorbereiding van het zoveelste
Leidse universitaire lustrum? Dat
nu ook weer niet helemaal. Prof.
Posthumus Meyjes vermoedt dat
Ingetrokken Het Amerikaanse
leger heeft dinsdag alle beschuldi
gingen ingetrokken tegen kapitein
Thomas Willingham. leider van een
compagnie, die beschuldigd was in
zake het beweerde bloedbad van My
T,ai twpp Innr geleden.
DUISBURG (DPA) Gistermor
gen zyn vyf personen o.w. drie kin
deren, in de leeftyd van zes maan
den tot vier jaar, by een scheepson-
geluk in het havenkanaal Duisburg-
Ruhrort omgekomen. De ouders van
de kinderen, de 24-jarige schipper A.
Suykerbuik en zyn 21-jarige vrouw
Lia. afkomstig uit IJsselmonde. kon
den worden gered.
Het motorschip „Nautilus II" kan
telde door nog onbekende oorzaak
plotseling. De kinderen, die nog slie
pen, konden niet meer worden gered.
Bovendien worden volgens de politie
de matroos Klaus Dieter Müller en
diens vriendin vermist.
Het 900 ton metende, uit Antwer
pen afkomstige schip was met boor-
spannen beladen. Drie dagen geleden
had de waterpolitie 30 ton van de
lading van boord laten halen omdat
het zeer diep en enigszins slagzy
maakte aan bakboord.
Tegen zes uur gistermorgen werd
de bemanning van het naast het ver
ongelukte schip liggende Nederlandse
motorschip „Rodort" door een hevig
knal uit de slaap gerukt. Toen zy
zich aan dek hadden gespoed ont
dekten de opvarenden dat de staal
kabel van de „Nautilus II" geknapt
was en dat het schip over stuurboord
was gekanteld.
Schipper Suykerbuik redde zich
door op een naastliggend schip te
springen, zijn vrouw Lia klampte zich
vast aan bakboordzyde van het ge
kantelde schip. Zy kon later uit haar
benarde positie worden gered. Voor
de drie kinderen kwam hulp te laat.
LEIDEN Het economisch ren
dement van de computer in het be-
dryfsleven is op dit moment nog
twyfelachtig. Dat ligt niet aan de
computer, maar aan de mens, die
nog te weinig ervaring heeft met het
complementaire duo mens-machine.
Tot nu toe is het nog een (dure)
kwestie van spelen en leren. Deze
kostbare leertyd is echter nodig,
want de doorbraak naar een werke-
lyk vruchtbare inschakeling van de
computer in vrywel alle onderdelen
van de samenleving staat voor de
deur.
Dit i6 de stellige overtuiging van
prof. dr. G. Zoutendyk. Leids hoog
leraar in de numerieke wiskunde, die
gisteren over computers en manage
ment" sprak tydens een lunchby-
eenkomst van de Maatschappy voor
Nyverheid en Handel in de Groen
oordhal.
De computer is veel meer dan
een geperfectioneerde rekenmachine.
Het is een aparatuur met een onfeil
baar geheugen, in staat tot het trek
ken van „logische" conclusies mede
op basis van in het geheugen opge
slagen analoge problemen, en by
dat alles een razend snel werkend
apparaat dat Informatie kan ver
schaffen op het moment dat deze
verlangd wordt. In principe kan de
.computer toegepast worden op elk
terrein van menselijke intellectuele
activiteit, niet om de mens te ver
vangen maar om zyn denkproces
sen te ondersteunen en voor hem tot
conclusies te komen over zaken die
te complex zyn vcor de menseiyke
hersenen.
Duidelijke opdraeht
Voorwaarde is echter wel dat de
mens weet vat hy wil. De machine
kan slechts de opdrachten uitvoeren
die hy duidelyk geformuleerd ont
vangt. By gebruik van de computer
in het bedrijfsleven betekent dit dat
de manager duidelyk de problemen
stelt, waarvoor hy een oplossing
zoekt, op welk terrein dan ook. Om
dat niet van hem verwacht mag wor
den. dat hy naast een gedegen be-
dryfskennis ook nog eens een compu
ter-deskundige is. zal ztfn opdracht
aan de computer door een program
meur moeten worden gegeven in
voor de machine verstaanbare ter
men en gegevens, dient een systeem
analist als „tolk" op te treden tus
sen management en programmeur.
Prof. Zoutendyk somde een aan
tal toepassingsmogelykheden van de
computer op en stelde daarby, dat
z.i. in de huidige fase van de ont
wikkeling teveel te kleine computers
worden gebruikt, waardoor het ren
dement beneden de mogelykheden
biyft. Hy vroeg zich af of niet tot
concentratie van computer werk be
sloten kan worden, waardoor veel ef
ficiëntere. „knappere" en op den j
duur veel goedkopere grote appara- j
ten ingeschakeld kunnen worden.
Bovendien kunnen dan zeer veel I
doublures worden vermeden. Het is
toch eigeniyk dwaas (en kostbaar),
dat op tientallen plaatsen by de be
rekening van salarissen computers,
gestandaardiseerde gegevens om
trent fiscale en sociale voorschriften
werken. Dat zou centraal heel wat
economischer kunnen geschieden.
Waarborgen
Voorts werd nog de mogelykheid
ter sprake gebracht, om de computer
te gebruiken vcor een zeer veel gege
vens bevattende centrale bevolkings
administratie. Een eis is daarby.
echter, dat wettelyke rechten van
het individu worden vastgelegd, b.v.
over welke informatie opgesla
gen mag worden, wie toegang tot.
die informatie heeft en voor welk
doel. hoe het individu onjuiste gege
vens kan laten rectificeren van,
welke gegevens hy „uitwissing" uit
het computergeheugen mag ver
langen. In het onderwys heeft de
computer een grote toekomst, door
dat hy de vorming vooral ln een
vroeg stadium maar ook later kan
individualiseren, d.w.z. dat veel meer
de natuurlijke capaciteiten, die van
individu tot individu verschillen, op
timaal kunnen worden ont
plooid.
Tenslotte bracht prof. Zoutendyk
nog de vraag ter sprake, of b.v. de
enorme ervaring, die de Leidse
universiteit heeft met computerwerk
niet mede diensbaar gemaakt zou
kunnen worden aan de behoefte van
de Leidse industrie, hetzy voor be
handeling van projecten, hetzy voor
overdracht van kennis op dit terrein.
Leidenaar Barth Distelveld (22)
is geslaagd voor het toelatingsexa
men tot de hoofdklas solozang aan
het Koninkiyk Conservatorium voor l LEIDEN Als het zo warm is als nu wordt elk plekje om te
Muziek in Den Haag. De jeugdige verkoelen aangegrepen. Een meisje en jongens van de Voldersgracht
lyrische tenor ontving zyn opleiding I doken gisteravond in de bak van de fontein achter het stadhuis.
de zangpedagoog Henri Weibooreo. Eén drng vonden ze jammert dat de fontein avonds niet spuit
LEIDEN Prof. dr. J. N. Bakhui
zen van den Brink heeft het ko
mend universitair lustrum aange
grepen om zyn gal te spuwen over
wat hij noemt „de verkrotting van
het Rapenburg". Hy schryft:
Krotopruiming is een belangrijke
en urgente zaak. waaraan zoveel
aandacht en moeite als maar mo-
geiyk is dienen te worden be
steed. Daarover kunnen wy allen
het eens zyn.
Er bestaat echter bovendien een
sluipende verkrotting door ver
waarlozing en onzorgvuldigheid en
dat is een totaal onnodige zaak.
waaraan helaas maar al te weinig
aandacht wordt besteed. Een voor
beeld daarvan begint het Rapen
burg te worden, althans wat het
uiterlijk betreft, maa rwie weet ook
misschien meer dan dat alleen.
Men wandele eens langs de oost-
zyde van het Rapenburg van de
Breestraat tot het Steenschuur.
Het eerst wordt men getroffen door
het geheel vervuild en vervette
trottoir er» de slordige keukendeur
van het .jstaurant op de hoek.
Dan door de nu veel te groot ge
worden, verwilderde struik naast
het volgende restaurant, allerminst
een sieraad tussen de goede gevels.
De eigen stoepen van Rapenburg 4
en het Prytaneum zyn niet veel
minder vervuild en vet dan de eerst
genoemde en de kelderramen zyn
onverzorgd.
Voor een reeks van instituten en
kantoren en een enkele particu
liere woning denkt niemand er
aan het gras tussen de eigen stoep
en het trottoir weg te halen, dat
nu door de zon verbrand een nog
armoediger aanblik oplevert dan
te voren. Het roestwater van ver
scheiden hekyzers, die onvoldoen
de geverfd worden, tekent zich op
de stoepen af.
Het maximum van verwaarlozing
biedt het Centraal Artsenlaborato-
rium. waar ook de controlerend ge
neesheer van de Leidse ziekenfond
sen huist, het gebou wop de noek
Houtstraat Rapenburg. Al tyden lang
is daar ee nhardstenen hekspyler
middendoor gebroken en niet her
steld. nu een tweede ondersteboven
gegaan en blyft maar liggen vlak
naast een straatriool, dat zeker ook
kapot zal gaan zonder dat publieke
werken zich er iets van aantrekt. De
hekyzers zyn verdwenen. Wat zal
het nieuwe café hoek Rapenburg
Kloksteeg worden, waarvan de ra
men nu op de slordigste wyze
ontsierd worden door prysiysten en
waarvan de gevel vrywel ongeverfd is
De studentenhuizen dragen met
hun vuile stoepen, massa's roesten
de fietsen en herhaaldelyk met af-
braakmeubilair voor de deur, het
hunne by tot het verknoeien van
het aanzien van de gracht. Het zyn:
Wallon, no. 52. Flanor op de andere
hoek van de Kloksteeg. en de no.'s
84 en 88
De plantsoenendienst laat nu ook
al een Jaar lang een grote dode
boom op de hoek van de Nonnen-
brug staan. Het plaveisel van straat
en trottoir is navenant. Na herhaal
de opbrekingen voor telefoon- en an
dere leidingen zyn ze slecht dicht
gegooid. zodat ze moeiiyk begaanbaar
zyn, vooral by regen wanneer de
voertuigen door de plassen jakkeren
naar alle kanten doen opspuiten,
en het water naar alle kanten doet
opspuiten. Daar komt nog dagelyks
het vuil van de hondjes, die uitge
laten worden op het trottoir, by.
Ik woon nu 36 jaar aan het Ra
penburg en heb een en ander gelei-
delyk zien aankomen. Het is thans
erger dan ooit. Binnenkort zal het
lustrum van de universiteit een Ra-
penburgfeest organiseren. Moet dat
dan zo?
ADVERTENTIE
LEIDEN De receptie die dr.
Kosteiyk op 18 Juni in het Elisa-
bethziekenhuis houdt is niet van 6
tot 7 uur, zoals gisteren in de krant
stond, maar van 5 tot 6 uur. Dr. Kos-
teiyk gedenkt dan. dat hy 25 Jaar
aan het EZ verbonden is.
