Duitse casino's langs grens
Uw Leidsch Dagblad
Onbehaaglijk beursklimaat zet
beleggers aan het denken
2
3
mee op vakantie
Estudiantes wil
wel spelen
tegen Feijenoord
Mexico-finale
eventueel weer
op 23 juni
In Hongarije te
veel drinkebroers
bij voetbalsport
Monsterverbond
Lu w-diploma's
:ERDAG 30 MEI 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
;iüschödaubl«. LAAT NEDERLANDSE REGERING ZICH KAAS VAN 'T BROOD ETEN?
forse kooersverliezen aan de beurs
Wall Street in New York van
week roepen onvermijdelijk her-
tringen op aan de noodlottige ge-
■tenissen van 1929 in datzelfde
1 Street. Toen waren de verlie-
aan de beurs inleiding tot een
s in de wereldeconomie die een
oratie een trauma zou bezorgen,
r tot geruststelling van velen: de
hiedenis heeft de hebbelijkheid
nooit meer dan eenmaal in een
aide vorm voor te doen. En
rom kan een herinnering aan het
d van vroeger geen kwaad. Elke
elijking met het heden gaat wel
ns mank. al is het alleen maar,
het technisch herstel dat zich
afspeelt, in 1929 niet tot de mo-
Ikheden behoorde.
gebeurde er in het najaar van
ter beurze in New York? In
ember wat koersdalingen na een
kende stijging van" de aandelen,
inlang waren de koersen geklom-
Maar op 23 oktober brachten
Ideelhouders veel effecten op de
rkt en de koersen vielen. De vol
de dag greep de beleggerspaniek
zich heen en het werd een „zwar-
donderdag". E. A. Erickson in
^^feel Historiael: „Het vertrouwen
de markt smolt weg als sneeuw
r de zon en de opdrachten om
erkopen stroomden in ongekende
veelheid de effectenbeurs binnen",
beurs stortte in, hulpacties van
kiers kwamen te incidenteel en
laat. paniek bleef overheersen,
dinsdag 29 oktober werden 26
|oen aandelen verhandeld, tegen
raakpnjzen. Halverwege november
had de beurs een verlies geleden
26 miljard dollar.
kent de geschiedenis van de my-
van Wall Street. De taferelen van
(wanhopigen die hun bezit ineen
en storten. Van de beurshandela-
die bij bosjes uit de ramen van
kenkrabbers stortten, de dood
"moet. het is een legende
,^|s de statistieken hebben aange-
[r de oorzaken van de „Krach" is
I geschreven. Men is het er nu
over eens, dat de ongezonde
houding tussen economie en spe-
itie de voornaamste reden voor
Ineenstorting is geweest, als symp-
in voor het daarna ineenzijgen
I een schijnwelvaart. In de jaren
itig leidde speculatie in de Ver
fde Staten tot het instellen van
*r en meer kortlopende leningen
steeds stijgende rentesommen,
at gaf weer een te grote druk op
^bedrijfskapitaal. Dat zou nog wel
te vangen zijn geweest, als er aan
andere kant ook sprake zou zijn
feest van een duidelijke produk-
tijging. Maar dat was nu juist
i het geval.
(rijven hadden hun geld belegd
leningen, die via effecten toch
winst opleverden. Op die manier,
ht men, liep men niet het risico
eel te investeren of vooral te veel
produceren.
leningen werden gebruikt om
pelen te kopen? Aandelen die
»ds omhoog klommen?
ir met dat laatste liep het mis.
dat gevoegd bij het feit dat het
centrale overheid, zeker in het
erika van toen, aan middelen ont-
k om in te grijpen en orde op
Jen te stellen, betekende een on-
-tnijdelijk afglijden van de econo-
De oorzaak school dieper. Des-
idigen als de Amerikaanse eco-
>m en politicus John Kenneth
Ibraith. hebben er in dit verband
f gewezen, hoe ongezond de ver
dingen in de Amerikaanse eco-
nie van de jaren twintig waren,
li slecht het zat met de inkomens-
deling en hoeveel zwendelmaat-
appijtjes het beeld van de eco
cide vertekenden. Ook was er spra-
vaiï een veel geringer inzicht in
economie, waardoor de politici de
is voorbij lieten gaan om in te
pen, totdat de nieuwe president
isevelt in 1933 zyn „New Deal"
itiek invoerde.
.laar dat was jaren later en in-
Idels had de schok zich in 1931
Europa overgeplant. In dat jaar
in landen als Engeland en Duits-
'Id het kredietwezen vast. De ge-
'gcn waren onder meer een stok-
ïde economie en werkloosheid. Met
sdalingen, vasthoudend aan een
t-reëele waarde van de nationale
n teenheden, trachtten de ver
diende Europese regeringen het
l|ij te keren. Maai- dat was een
ikomen achterhaalde houding. Om
verlamming te doorbreken was
nieuw economisch denken nodig,
los laten van oude, vertrouwde,
ar achterhaalde zaken, zoals de
iden standaard. Wat er gebeurde
chiedde te incidenteel, te chao-
:h, te ongecoödineerd.
Iet aarzelend herstel in het Ame-
a van de jaren dertig, maakte dui-
ijk dat, om alweer met Galbraith
spreken, „het jaar 1929 ook het
de van een' tijdperk betekende",
renlang werd het economisch we-
dverkeer ontwricht. De politieke
tbindingsverschijnselen. die ook na
Eerste Wereldoorlog Europa had-
n beheerst, werden versterkt en
rsneld.
aar de crisis leverde ook n'euwe
npulsen. Het Belgisch lid van' de
iropese commissie prof. dr. A. Cop-
heeft de stelling ontwikkeld dat
n deel van het vertrouwen in su-
a-nationale instellingen is toe te
hrijven aan' de internationale crisis
t de jaren dertig. In die -ijd ont-
kkelde een man als Jean Monnet,
fn der vaders van de Europese ge-
eenschappen. zijn gedachten,
wat de economie betreft, zonder
crisis zou een man als prof. Key-
es nooit zo*n invloed hebben gekre-
en Zijn gedachten over de mecha-
smen in de economie, over door-
roming van geld. en volledige te-
erkstelling, waarbij de vraag naar
jederen moet worden gestimuleerd,
ebben veel betekend in de wereld-
lonomie. En dat leverde de crisis
an wel op: economen hebben er hun
s uit geleerd. JRS
(Van onze correspondent)
LOOSDRECHT/ELTEN (GPD) Vanochtend om elf uur.
Het vocale fenomeen Heintje (of Haintje) laat het eerste ko
geltje razen over de rood-zwarte hokjes van de roulette in de
Berliner Hof te Elten. Op een steenworp van de Nederlands-
Duitse grens gaat vandaag het eerste casino in een reeks van
maximum zes in het Duitse grensgebied de poorten openen.
Tientallen bussen vervoeren gra
tis honderden belangstellenden naar
Elten. al dan niet uitpuilend van de
Nederlandse bankbiljetten. Het ziet
er naar uit dat Nederland in een
tang van Duitse casino's wordt ge
klemd. De overheid zwygt, de justi
tie krijgt het benauwd en het tekort
op de toeristenbalans groeit boven de
één miljard. Een hoge prys om ons
land te vrijwaren van het „immore
le" casino.
Temidden van de vermaakcentra
in Oud-Loosdrecht woont Herman
Melkman (56). Een kleine donkere
man, die zyn geringe lengte met
woorden compenseert. Hy is de ca
sinopromotor in Nederland, heeft
achtduizend namen van goklustigen
in zijn cartotheek en hield zich deze
week bezig met de keus uit een aan
tal busmaatschappijen, die voor van
daag gratis hun vervoermiddelen be
schikbaar stellen in de hoop later in
aanmerking te komen voor het ver
voer van de roulettespelers naar
Duitsland.
„Drieëneenhalf jaar heb ik in
concentratiekampen gezeten. Als
enige jood heb ik een moordpartij in
Amersfoort overleefd. U kunt zich
voorstellen dat ik een verschrikke
lijke antipathie had tegen werken in
Duitsland. Maar zolang in Neder
land niets kan Hoewel ik in
Duitsland met minder kopzorg myn
brood kan verdienen, zou ik liever
in Nederland beginnen", zegt Melk
man. „In het kamp heb ik Duitsers
leren kennen, die in de branche za
ten. Zo ben ik erin gerold." Hij gaat
nu de rouletteharten voor Duitsland
winnen. Vanuit Utrecht is Elten bin
nen een uur per auto te bereiken
Waarschijnlijk binnenkort keus uit
drie casino's, waarvan Elten zich 't
fraaiste van Europa tracht te ver
werven. De afstand naar de Belgi
sche casino's aan de kust is groot
en het personeel onbehouwen, vol
gens de Nederlandse spelers. De
acht casino's die België kent hadden
overigens in 1968 een bruto-inkomen
van 40 miljoen gulden, waarvan 80
procent voor de fiscus. Bovendien fi
nanciert Knokke haar songfestival
geheel uit de winst van de speelban
ken. Het klimaat voor een run op
Duitsland is rijp.
Het Eltener casino is nog eenvou
dig van opzet. Er zijn drie dubbele
roulettes en er is één baccarattafel.
Op de Eltenerberg is in een sfeer
volle groene omgeving door de ge
meente een lap grond gekocht, waar
na toestemming van de Landestag.
een hypermodern casino verrijst met
25 roulettes en tien baccarattafels
Binnen een half jaar gereed.
Het Berliner Hof ademt nu nog de
sfeer van het plattelandsdorpje. Het
is er saai en rustig. Sinds Elten
weer bij Duitsland hoort is het een
dood oord. De Duitse regering be
loofde het gemeentebestuur van El
ten bij de grenswijziging met Neder
land een aantal faciliteiten om het
gebied weer tot bloei te brengen. El
ten ligt echter in Nordrhein-West fa
len en dat. is de enige Duitse deel
staat met een speelbankwet. De con
servatieve Landestag heeft nog geen
toestemming gegeven. Medio juni
zyn er verkiezingen en men ver
wacht dat daarna de speelbankwet,
zoals overal in Duitsland, ver
valt. Dr. Erwin Raben, jurist en lid
van de Landestag. zoekt al jaren
naar een oplossing voor de herleving
van Elten.
no's komen, want elk Kurort mag in
Duitsland een speelbank exploiteren
en die zyn er meer in Nordrhein-
Westfalen. De croupiers in de Berli
ner Hof hebben ervaring opgedaan
in gerenommeerde casino's.
Meerderheid
Ondanks deze dreiging verroert het
Nederlandse kabinet geen vin. De
parlementariërs kunnen dat trouwens
ook niet, want de meerderheid van de
A.R.-fractie heeft bij de kabinets
formatie bedongen dat de speelpro-
blematiek niet aan de orde zou ko
men. Het Tweede Kamerlid mr. .W
Scholten (C.H.U.) heeft deze maand
zelfs vragen aan minister Polak ge
steld over de mogelijkheid om de tien
tallen bussen met gokkers, die dage
lijks de grens overgaan, hun ritten te
beletten. Ook vroeg hij een inventa
risatie van de klandestiene speelho
len in ons land. Het ministerie van
Justitie onderzoekt thans of promo
tors (zoals Melkman) op hun activi
teiten gepakt kunnen worden.
Motie
Voorportaal
Een ijveraar voor het legaliseren
van óasino's is de heer D W. Dett-
meyer voorlichter van de minister
van Ontwikkelingshulp. Hy is raads
lid voor de V.V.D. in Den Haag en
wist er in de gemeenteraad een motie
door te krygen, waarin by de minis
ter op een gemeentelijke speelbank in
Scheveningen werd aangedrongen.
Alle Engelsen gaan aan de Belgische
kust spelen en laten Scheveningen
liggen", is één van zfjn argumen
ten. „Het is in E.E.G.-verband bijna
niet meer vol te houden, want in alle
andere landen mag het wel. Voor het
toerisme is het. een heel belangrijke
zaak".
De Horecaf, bond van werkgevers
in hotel-, restaurant-, café- en aan
verwante bedrijven is het met de
heer Dettmeyer roerend eens. „In
ons land is plaats voor 4 of 5 casi
no's", meent de bond „Deze heb
ben een geschatte jaarlykse op
brengst van 15 miljoen gulden, waar
van vier miljoen bestemd kan wor
den voor VVV's het Nationaal Bu
reau voor Toerisme, dat de werving
van de buitenlandse toerist be
oogt, als extraatje naast de zeven
miljoen subsidie van het rijk. De
rest kan aangewend worden ter ver
betering van de infracstructuur op
gelijke wijze als thans plaatsvindt
bij de toto".
Onderwereld
Bedrijfsleider van het casino Fritz
Neuss zegt: „Op grond van de toezeg
ging van de regering geloven wij dat
het mag. Maar we sluiten de moge
lijkheid niet uit dat de justitie binnen
misschien zelfs op de openingsdag al
Ingrijpt. Berliner Hof een voorportaal
van een speelbanket langs de Ne
derlandse grens, want als na de ver
kiezingen de concessie afkomt begin
nen ze ook in Bentheim en bij Aken.
Daar is de grond ook al gekocht en
liggen de bouwplannen klaar". Het is
te verwachten dat er nog meer casi-
BUENOS AIRES <ANPi Estu
diantes de la Plata, winnaar van de
Coppa Libertador, inzet van het
Zuidamerikaanse voetbalkampioen
schap voor clubteams, is donderdag
met geweldig enthousiasme ingehaald
op de luchthaven van Buenos Aires
Bij Estudiantes beschouwt men de
wedstrijden tegen Feijenoord om de
..wereldbeker" als een vaststaand
feit. Trainer Zubeldia vertelde on
middellijk na aankomst ten minste
dat hy hoopt dat de eerste wedstryd
tegen Feijenoord op 15 september in
Buenos Aires zal worden gehouden.
MEXICO-STAD <APi De inter
nationale voetbalbond i FIFAheeft
gisteren besloten dat wanneer de fi
nalisten in het toernooi om de we
reldbeker op 21 juni gelykspelen. de
wedstryd op 23 juni om 16.00 uur pl.
tyd wordt overgespeeld.
By wedstrijden in kwart en halve
finales die gelijk eindigen, zal het
lot de beslissing brengen.
De houding van de regering en
Justitie heeft hier een klimaat ge
schapen dat het woord roulette on-
middellyk met speelholen en onder-
I wereld associeert. Terwyl het spel by
elk warenhuis en iedere speelgoed-
winkel verkrygbaar is. Die gedach
te aan onderwereld is niet vreemd,
want in deze situatie floreren de
klandestiene speelholen, waar het in-
derdaad ruig toegaat by gebrek aan
j controle
De officier van Justitie van de
Utrechtse arrondissementsrechtbank,
j mr. J. C. van den Berg, bijt zich
vast in de jacht op gokkers. De heer
Melkman kreeg bij het geruchtma
kende Roulex-proces het vorig jaar
van de officier te horen dat hy aan
een gevangenisstraf dacht, gezien
zijn praktyken. De heer Melkman
doet alles in de openbaarheid, maar
het was aan de officier te merken
dat zyn waslyst veroordelingen voor
het roulettespelen en zyn vele con
necties in het buitenland hem ver
dacht tot een misdadig element
„Ze zyn gewoon blind in Neder
land", zegt de heer Melkman. „Ik
wordt gedwongen myn relaties voort
te zetten, want ik kan niet op de re
gering wachten.
De eerste tien jaar verwacht ik
hier nog geen casino".
ADVERTENTIE
Uw Leidsch Dagblad wil gaarne mee met vakantie als U wilt helpen, door
gebruik te maken van het hieronder afgedrukte vakanueformulier,
dit tenminste 8 dagen voor Uw vakantie aan ons in te zenden,
ons niet op te bellen voor opzending of inhouding van de krant. Tele
fonische opdrachten kunnen wy niet aannemen
Als brief verzenden frankeren met 25 ct.
Ons HUISADRES is:
Naam:'
Straat:
Woonplaats:
Kwartaal
wy hebben een Ma
WENEN (AP) Kennelyk
ontstemd over de baldadigheid in de
voetbalstadions heeft de Hongaarse
voetbalbond de minister van Bin
nenlandse Handel verzocht de ver
koop van alcoholische dranken ty-
dens nationale en internationale wed-
stryden te verbieden. Het verzoek
werd gedaan nadat het presidium
van de bond een rapport van zyn
discip,inaire commissie alsmede een
aantal rapporten van scheids
rechters had bestudeerd.
Volgens de resolutie van de bond
mogen een uur voor, tydens en een
uur na een wedstrijd geen alocholi-
sche dranken worden verkocht.
Zwemmen De Koninklyke Ne
derlandse Zwembond heeft definitief
besloten geen estafetteploeg op de j
4x200 meter vrye slag af te vaardi
gen naar de Europese zwemkam
pioenschappen in Barcelona
Postaoonnement
Ons VAKANTIE-ADRES ia:
straat
plaatsnaam
doorhalen wat niet van toepassing ia
S.v.p. in blok letters.
(By tydelyke inhouding, bovenstaand vak an tie-adres niet invullen, maar
wel datum le en laatste dag van inhouding
OPZENDEN INHOUDENdoorhalen wat niet verlangd wordt.
Ie dag i.
laatste dag
Dtedelyke opdrachten voorkomen teleurstelltag.
Kosten van opzeockng. mboudmg.
Voor Nederland, België en Luxemburg f 1,25 per vakantieperiode. De
Europese landen uitsluitend per luchtpost. Korten f 0,60 per dag
Voor tydelyk m te houden kranten wordt by restitutie van bet Ie ve*4
betaalde abonnementsgeld f 0.50 in mindering gebracht voor administratie
kosten.
Verzoeke ievens om een vlotte terugbetaling te bevorderen <rv garonamawr
m hei vakje rechts onder punt 3 te vermeiden.
(Van onze financiële medewerker)
Natuurlyk zyn het niet alleen de
effectenbezitters, die met argusogen
de koersevoluties op de effectenbeur
zen gade slaan. In onze op particu
lier bezit stoelende samenleving is,
als het erop aankomt, ieder wel en
wee verbonden aan het internationale
beursklimaat en dat is op het ogen
blik bepaald onbehaagüjk. De neer
gaande tendens is in eerste instantie
uitgegaan van Wall Street waar het
hart van de financiële wereld klopt.
De daling van Wall Street heeft een
buitengewoon sterke weerklank ge
vonden aan de beurs in Tokio.
Tot voor kort leek het of het aloude
beursadagium. dat wie geschoren
wordt, stil moet zitten, door de
meesten werd opgevolg. Geleidelik
aan is daarin verandering gekomen.
De laatste dagen is het byna overal
te merken geweest dat het publiek
geneigd was om opruiming te hou
den in de beleggingsportefeuilles.
De factoren, die tot de beursbals-
se hebben geleideven een korte
opsomming: de inflatiebestryding in
de Verenigde Staten heeft tot een
drastische geldverkrapping geleid,
welke internationaal merkbaar werd
en die resulteerde in een excessieve
styging van de rentevoet, de aanhou
dende tekorten op de betalingsbalans,
de uitbreiding van de stryd in Zuid-
Oost-Azië door de invasie in Cam
bodja, de daardoor veroorzaakte
nieuwe tekorten op de Amerikaanse
begroting, de sterke daling van de
winsten van de ondernemingen en
vooral het uitbiyven van resultaten
op het gebied van de beteugeling van
de prijsinflatie.
Het ziet er met de economie in d«
Verenigde Staten niet erg rooskleurig
uit. De dollar heeft er op de interna
tionale valutamarkten al de terug
slag van ervaren, want ondanks de
vraag naar Eurodollars van de ban
ken in de Verenigde Staten blykt de
koers van het devies onder druk te
staan.
Degenen, die na de devaluatie van
de Franse frank en de revaluatie van
de Duitse mark de illusie koesterden
dat er een periode van rust op de
internationale valutamarkten zou
zyn aangebroken, komen op de kof
fie. Tegen het najaar zal naar alle
waarschynlykheid een nieuwe onrust
in het valutaverkeer merkbaar wor
den, waarby naast de dollar ook het
pond sterling weer in de vuurlinie
komt te staan.
Tot dusver is de ongerustheid over
de toestand van de Amerikaanse
economie tweemaal zo erg als de si
tuatie op zichzelf genomen is, het is,
zoals „The Economist" vorige week
schreef, zelfs zo dat er geen een
stemmigheid is over de feiten waar
over men zich bezorgd maakt.
President Nixon wordt niet meer
als een orakel beluisterd als hy
spreekt over de economie en de koer
sen in Wall Street. Met zyn uitspraak
van enkele weken geleden dat hy nu
aandelen zou kopen als hy geld had.
heeft hy zich in de ogen van de ef
fectenbezitters bepaald niet ontpopt
als een beleggingsgenie. De koersen
zyn nadien nog harder gaan dalen.
Aan de Amsterdamse effectenbeurs
ztfn de koersdalingen in de afgelopen
maanden ook niet mis geweest. Voor
al de internationale soorten hebben
zeer gevoelige verliezen geleden,
waarby Koninklyke Olie onder in
vloed van aanbod van de kant van
de Amerikaanse trust het naar ver
houding het meest moest ontgelden.
Het oliefonds dat in het begin van
liet Jaar nog boven de f 147 no
teerde. werd in de afgelopen week
verhandeld tussen f 114 en als de
tekenen niet bedriegen dan is er be
houdens tuesentydse opleving, nog
geen einde aan de koersteruggang.
Voor de bezitters van de aandelen
Koninklijke betekent een daling van
ruim f 70 voor een aandeel, waarop
als nominale waarde het bedrag van
f 20 staat aangegeven, dat er byna
vier miljard gulden van hun bezit in
het niet is opgegaan.
De voorgenomen overname van de
aandelen Billiton Maatschappy heeft
geen goed gedaan aan de koers van
de aandelen Koninklyke. Bhjkbaar
weet de beurs niet wat men ervan
moet denken.
Wat de beursaffaire betreft maakt
de Amsterdamse effectenbeurs inter
nationaal gezien geen slecht figuur.
Terwijl overal elders duidelyk merk
baar is dat de beleggingsportefeuilles
worden uitgedund, bestond er tot
voor kort by het Nederlandse pu
bliek eerder de neiging om nog wat
olies op te nemen.
De nu al ruim dne Jaar durende
samenwerking tussen confessionelen
en liberalen in het kabinet-De
Jong kreeg deze week een forse deuk
door de opstelling van de WD in
de Tweede Kamer De liberalen lagen
zo dwars dat het leek al«>f de WD
weer ln de oppositie was. Eerst ga
ven zy tot woede van hun confes
sionele coalitie-genoten plotseling
hun steun aan de motie-Voogd PvdA
waarin gevraagd werd om een pen
sioenregeling voor Joodse oor
logsslachtoffers. Vervolgens over
vielen zy de anti-revolutionaire mi
nister Rooi vink met hun ets de be
sturen van de publiekrechteriyke be
drijfsorganen niet langer door de or
ganisaties van werkgevers en werk
nemers te laten aanwyzen, maar
rechtstreeks dcor de georganiseerde
bedryfsgenoten te laten kiezen Mi
nister Roolvink sprak van een „mon
sterverbond".
De VVD was door verkie
zingskoorts bevangen. De confe sio-
nele partijen, die in vrye verkiezin
gen geen brood zien en menen dat
de democratie in de PBO beter met
getrapte verkiezingen functioneert
zat dat niet lekker Men nam de li
beralen vooral kwalyk dat zy zon
der enig overleg uit de boot waren
gevallen. Wat de PBO betreft had
mr. Geurtsen. die op de valreep met
zyn eis was gekomen, een redelyk
excuus. Doordat het wetsont
werp sneller op de agenda was
gekomen dan verwacht, had hy geen
tijd meer gehad om contact met de
coalitiegenoten over zyn amendement
op te nemen.
Wat de confessionele partyen
vooral dwarszat was dat zy door d#
manoeuvre van de liberalen niet al
leen het odium op zich geladen
kregen ongevoelig te zyn voor het lot
van de Joodse oorlogsslachtof
fers maar ook nog anti-democratisch
van instelling te zyn. Helemaal te
recht was hun woede echter
niet. want in de stukken die de Ka
mer met de regering over de PBO
had gewisseld, had de VVD al druk
op het thema van de democratise
ring getamboerd.
Trouwens al in 1959 diende de li
beraal Cornelissen een motie in,
waarin om rechtstreekse verkiezingen
van de schapsbesturen werd ge
vraagd. Er was echter kennelijk niet
op gerekend dat de liberalen het
vrij onnozele wetsontwerpje van
1 minister Roolvink, dat was irï8e"
1 diend om de BPO wat op te vijze
len met lichte schappen, publiek-
rechtelyke bedryfsorganen zonder
verordende bevoegdheden, zouden
aangrijpen om vrye verkiezingen
te eisen.
Op zichzelf zou de liberale opstelling
in het debat over de PBO waar-
I schynlyk niet zoveel kwaad bloed
hebben gezet als de VVD niet de
steun van de Pv.d.A. had gezocht
en gekregen. De liberalen heb
ben over dit soort zaken in hun op
de individuele vryheid gerichte maat
schappijbenadering nu eenmaal al
sinds Thorbecke principieel andere
opvattingen dan byvoorbeeld de An
ti-revolutionairen met hun gedach-
ten over de corporatieve staat. Kuy-
per kwam al in het begin van deze
eeuw met de liberalen in botsing met
zyn op samenwerking tussen werk
gevers en werknemers gerichte archi
tectuur van de samenleving.
Dankzy de steun van de P r.d.A.
zal het amendement-Geurteen de
volgende week wel worden aange
nomen. Minister Roolvink kom»
daarmee voor het dilemma te staan
de democratisering te aanvaarden of
het wetsontwerp voorlopig terug te
nemen. Zyn formele verweer is dat
I het bedrijfsleven niet tot vrye ver
kiezingen kan worden gedwon
gen. En hy wil daarom eerst nog
eens de mening horen van de SER.
die eerder vrije verkiezingen afweee.
Anderzijds wil de minister ook niet
de zwarte piet van de anti-
democraat toegespeeld krygen. Vol
gens hem heeft de democratie vele
vormen en moeten de organisatie*
van werkgevers en werknemers, die
tenslotte de dragers zyn van de PBO
zelf uitmaken hoe zy die democra
tie willen laten functioneren. Wel
liet de minister by voorbaat weten
dat hy het systeem van one man
one vote zal beschouwen alc het ein
de van de PBO.
De liberalen willen echter van
geen uitstel meer weten en het zie»
eraaar uit dat Roolvink het onder
spit gaat delven. Het zal trouwens
met de Kamerverkiezingen van
volgend jaar ln aantocht wel nlei de
laatste keer zyn dat de WD de coa
litie onder druk zet. De liberalen
kunnen zich dit soort „overvallen"
n de huidige politieke verhoudingen
neraakkelyk permitteren. De confes
sionele partyen zullen er de coalitie
j niet om laten springen, want
ze hebben niemand om de WD als
regeringspartner voor in te ruilen.
Zo speelt de ruzie tussen de P v.d.A.
en de KVP. ontstaan door de val
van het kabinet-Cals. slechte de li
beralen ln de kaart.
K. W. Heinga
LEIDEN De volgende leerlingen
van de Noordeinde scholengemeen
schap slaagden voor het lavo-diplo-
ma:
J. de Boer. O. J. Bontje, M Ouy»
'Katwyk). I. C. van Meurs, J. Ouwer-
kerk, S Pan Katwyk), A Ristie. J.
C J. Robbers, A. J. Baars Katwyk»,
W. S. Berk. A. H. Braggaar. G. Dek
ker 'Lisse). C. Harteveld Katwijk".
O M. Lieftinck Alphen'. M. Bo-
dyn, G G. van Dykhuizen «Ter Aar',
A. C. van Essen, P. v. d. Heyden, M.
C. G Vink Noord wykerhout».
Waar geen plaatsnaam ls vermeld,
is deze Leiden.
