Spoedig
over Werkspoor
besluit
„Stangl door schoonzoon
DELEGATIE UIT
HET KABINET BERAADT ZICH VERDER
Loongrens voor
Ziekenfondswet
naar f. 16.000*—
Benzine
maandag 0,6 cent
duurder
VOLGENS ZIJN ONBERISPELIJK GEKLEDE ECHTGENOTE:
Veel bewolking
Stemmen
Afwijzend
LIJST 11
LEIDEN
©uc/ ^ÏUeufVb
gericht 1 maart 1860
ZATERDAG 30 MEI 1970
No. 34003
EIDSCH
DAGBLAD
threcteur: E. A. E. van Dishoeck
oofdredacteur: Dra. J. R. Soetenhorst
f 14.85 per
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
kwartaal (postabonnementen f 17,25), f 4,#5 per maand (bij vooruitbetaling)losse nummers f 0.25
Witte Singel 1. Kadee - Oiro 5T06S
Telefoon Directie en Administratie: 26041; Redactie: M507
DEN HAAG (GPD) Nog dit weekeinde mag de
kabinetsbeslissing over de moeilijkheden van V.M.F. wor
den verwacht. De ministerraad heeft in zijn wekelijkse
vergadering van gisteren vrij uitvoerig over de zaak ge
sproken en een aantal ministers onder leiding van de
premier gemachtigd om beslissingen te nemen.
Minister-president De Jong deelde dit gisteravond mee na afloop
van het kabinetsberaad. Ondanks grote aandrang bleek de minister
niet bereid enige aanwijzing te geven of deze beslissing financiële
steun van het rijk inhoudt of niet.
Woensdag mogen we gaan
stemmen. En sinds de opkomst
plicht is afgeschaft, dit jaar voor
het eerst bij de statenverkiezin
gen, hebben de politieke partijen
er een zorg bij gekregen. Name
lijk: hoe krijgen we de mensen
naar de stembussen. Incidentele
I onderzoeken hebben uitgewezen
I dat vooral de jeugdige groepen
j van kiezers, zo tot een jaar of
dertig, het grootste percentage
thuisblijvers vertoont. Dat bleek
ook uit de cijfers die de gemeente
Leiden deze week heeft gepubli
ceerd. naar aanleiding van de op
komst bij de statenverkiezingen.
Met die cijfers valt wel te wer
ken. Alleen zou het misschien
wat sneller kunnen bij de komen
de raadsverkiezingen. We zijn nu
verdacht op het verschijnsel
thuisblijven. Het moet mogelijk
zijn via een eenvoudig systeem de
leden van de stembureaus in een
gemeente als Leiden woensdag te
laten vaststellen hoeveel mensen
ziin opgeroepen om te gaan stem
men en hoevelen van dat recht
hebben gebruik gemaakt. Want
zo'n onderzoek maakt meer in
druk als het snel resultaten aan
wijst. Daar zijn de politieke par
tijen. daar is ook de gemeente al
leen maar mee gediend.
De stoet van Werkspoor werd
op het Malieveld ontbonden, waar
woordvoerder P. Jaspers van de
ondernemingsraad de microfoon
van de politiewagen mocht ge
bruiken om de deelnemers op de
hoogte te stellen van de teleur
stellende ontvangst in het kabi
net van de premier.
DEN HAAG (GPD) De benzine
prijs gaat maandag met 0.6 cent per
liter omhoog. De prijsverhoging geldt
zowel voor gewone als voor superben-
zine. Over deze prijsverhoging is
contact geweest met het ministerie
van Economische Zaken.
..Ei- is grote haast bij deze zaak",
aldus premier De Jong gisteravond,
die uiteenzette dat het mede door
andere zaken niet mogelijk was in
het volledige kabinet de zaak diep
gaand uit te zoeken en te bespreken
Er is derhalve besloten de meest er
bij betrokken ministers mandaat te
geven om de zaak geheel af te han
delen. Deze ministers zijn buiten pre
mier De Jong: minister Witte veen
en staatssecretaris Grapperhaus van
Financiën, minister Nelissen van
Economische Zaken, minister Bakker
en staatssecretaris Keyzer van Ver
keer en Waterstaat, minister Rool-
vink van Sociale Za/ken en minister
Lardinois van Landbouw.
De ongeveer 300 werknemers van
Werkspoor Utrecht, die gistermiddag
met zo'n 80 auto's naar Den Haag
waren gegaan om een overheidsbe-
slissing over steunverlening aan
Werkspoor te forceren, hebben ook
geen zekerheid gekregen. De delega
tie, onder leiding van het lid van
de ondernemingsraad P. W. F. Jas
pers, kreeg minister-president De
Jong niet te spreken. Zij werd ont
vangen door de secretaris-generaal
van Algemene Zaken jhr. M. H. van
Nispen tot Parmerden, die de pro
testbrief aannam.
In afwachting van het regerings
standpunt stelde de secretaris van
de ondernemingsraad A. P. G. de
Jong gisteren in Utrecht voor om
maandag weer normaal aan het werk
te gaan. Op deze mededeling werd
door het aanwezige personeel nau
welijks gereageerd. Vanochtend zou
over hervatting van het werk nader
worden gesproken.
Intussen besloot de avondploeg van
zo'n 100 man gisteren de houding
te richten op de dagploeg en on
danks het verzoek van directeur ir
E. E. van Rheeden van der Kloot
om te werken ook te staken. De
mannen gingen daarop naar huis.
De gezamenlijke werknemersorga
nisaties hebben besloten de stakings
dag van gisteren alleen aan de ge-
organiseerden uit te betalen. De heer
De Jong stelde voor, aangezien de
staking een zaak was van de onder
nemingsraad en alle werknemers
zich solidair hadden verklaard, voor
de ongeorganiseerden een steunlijst
te maken. Dit had echter niet de
steun van een arbeider, die kenne
lijk ongeorganiseerd was. Die ver
klaarde namelijk „een fooitje" niet
op prijs te stellen.
Algemene instemming, onderstreept
met applaus, kreeg de solidariteits
verklaring van de Utrechtse studen
ten oppositie, die werd voorgelezen
en waarin steunlijsten werden toe
gezegd. Lof kreeg ook de Utrechtse
politie voor de begeleiding van de
stoet naar Den Haag en terug. Soli
dariteit werd voorts betuigd door de
deelnemers aan het NKV-congres
over medezeggenschap, dat gisteren
in Den Bosch werd gehouden. Het
I NKV zond de regering een telegram.
waarin solidariteit met de werkne
mers van Werkspoor Utrecht wordt
betuigd en waarin wordt aangedron
gen op onmiddellijke maatregelen
om massaal ontslag te voorkomen.
Tijdens hun protestmars door
Den Haag kwamen de werkne
mers van Werkspoor ook over het
Plein 1813. Zwijgend en slechts
met ritmisch handgeklap wandel
den zij langs het kabinet van
minister-president De Jong.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Het kabinet heeft besloten per 1 ja
nuari 1970 de loongrens voor het ziekenfonds te verhogen van
14850 naar 16000 gulden. Bovendien zal per die datum de grens
nog eens worden aangepast aan de stijging van de index
cijfers over 1970.
Het kabinet heeft door deze beslis
sing op advies van de centrale raad
voor de volksgezondheid en de So
ciaal-Economische Raad een voorstel
van de Ziekenfondsraad overgeno
men. De loongrens van de zieken
fondsverzekering wordt elk jaar aan
gepast aan de gemiddelde stijging of
daling van de indexcijfers van lonen
en prijzen Vorig jaar bedroeg de
grens 13.800 gulden. Aanpassing per
1 januari 1970 leidde tot 14 800 gul-
den.
De ziekenfondsraad had echter
voorgesteld de grens autonoom te
verhogen tot 16.000 gulden, omdat
de kosten van de gezondheidszorg
de laatste jaren belangrijk meer zijn
gestegen dan de inkomens van de
werknemers, waardoor deze kosten
ADVERTENTIE
Kies zelf
democraten 66
echter zwaar drukken op personen
van wie het inkomen Juist boven de
loongrens ligt. De regering heeft nu
dit voorstel overgenomen.
ADVERTENTIE
vandaag
om 9 uur opening
van de verlengde^
Minister Beernink voelt erg
weinig voor de plannen van de
staatscommissie Cals-Donner,
voor vernieuwing van ons politie
ke bestel. Hij staat afwijzend te
genover een gekozen premier, ook
al wordt die in de Tweede Kamer
aangewezen. Hij staat ook afwij
zend tegenover enige vorm van
een districtenstelsel. Daarmee
wordt de bodem wel onder de
staatscommissie weggenomen.
Want op het punt van vernieu
wing valt er weinig te doen, als
de regering niets met de aange
boden adviezen wil doen.
De opvattingen van de regering
zullen dan ook weinig enthou
siasme verwekken in de staats
commissie om door te gaan. Mi
nister Beernink heeft al eerder
laten weten, weinig te voelen voor
een goed functionerende ombuds
man
Het is natuurlijk niet zo. dat
elk pogen tot vernieuwen kritiek
loos moet worden toegejuicht.
Maar minister Bernink dient toch
wel te begrijpen, dat in deze tijd
niet alles maar kan worden afge
remd. Wat dat betreft moet het
een teken aan de wand zijn, dat
de buiten-parlementaire acties
hand over hand toenemen. In een
1 tijd dat het parlement, en dus ook
1 de regeringspartijen, de mond vol
hebben van inspraak, kan de mi
nister van Binnenlandse Zaken
niet uitsluitend negatief reage
ren, als hij het woord vernieu
wing hoort.
Vandaag is het visseizoen begonnen. Het naamloze leger
van enthousiaste hengelsportliefhebbers u er weer op uit
getrokken. Naar de ..stekkies" langs
vertrouwde beeld van de roerloos natrr dobb(^(;e turend*
man is opnieuw een onderdeel van het Nederlandse land-
schap.
ifvj y&uwj/ri^i
INTERIEURVERZORGING
CRUN55URGD
MEER KEU5 IN
PASSENDE OMGEVING
TEL. 34000
van haar man in Stelling, i bet eerst van het slot Hartheim in oorlogsverleden van Franz hebbei
j Oostenrijk en wat daar was ge-1 ,rw"'
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: In het algemeen veel
bewolking en plaatselijk wat regen of
motregen. Matige westelijke wind en
weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt om 9 uur)
Zon op: 4.27 uur; onder: 20.49 uur.
Maan op 2.19 uur: onder: 16 58 urn-
Hoogwater te Katwijk te 12.21 uur
laagwater fee 7.53 en 20.34 uur. (1/6
hoogwater te 0.48 en 13.19 uur. laag
water te 8.51 en 2131 uur).
Dit nummer bestaat uit 26 pagina'».
DUSSELDORF (GPD, DPA)
De voormalige commandant van
het concentratiekamp Treblinka.
Franz Stangl (62), die zich voor
een rechtbank in Düsseldorf we
gens moord op 400.000 Joden moet
verantwoorden, is volgens zijn
vrouw Therese in Brazilië door
zijn eigen schoonzoon aan „Eich-
mann-jager" Simon Wiesenthal
verraden. Mevrouw Stangl sprak
gisteren als getuige in het proces
van „een heel treurige en afschu
welijke familiezaak.
Over haar vroegere schoonzoon zei
mevrouw Stangl: „Wij hebben nooit
gewild, dat onze dochter met die man
trouwde. Die knaap hield zich aan
god noch gebod. We moesten ech
ter wel toestemmen in het huwe- I
lijk. omdat Renate anders van ons
was weggelopen. Toen bet huwelijk
tenslotte schipbreuk leed en Renate
zich van haar man scheidde, kwam
hij bij ons en zei hij, dat hij Wie
senthal zou vertellen waar hij Stangl
kon vinden wanneer Renate niet
terugkwam. Renate keerde echter
niet bij hem terug". In 1964 zou
Wiesenthal zijn ingélicht. Hij be
taalde zijn tipgever zevenduizend
I dollar. Op Wiesentahls aanwijzingen
werd Stangl drie jaar later door
Brazilië aan West-Duitsland uitge
leverd.
De onberispelijk geklede en de
zeer voornaam uitziende Therese
Stangl bracht, nog voor de presi
dent zijn eerste vragen op haar had
afgevuurd, het geschut voor de on
schuld van haar man in Stelling
„Wordt mijn man niet verwisseld
voor een zekere Rudolf Stangl. Dat
I was een Oostenrijkse ambtenaar in
de oorlog en lid van de partij. Mijn
man is met dio figuur meer verwis
seld", zo stak ze van wal. De presi
dent ging er niet op in.
Franz Stangl was voor de mlij-
I ving van Oostenrijk bij Duitsland
I politie-ambtenaar in Walz en Linz.
Hij verliet die politiedienst omdat hij
het met zijn chefs niet zo goed kon
v.nden. ..Wat deed hij dan daarna?"
informeerde dr. Meven bij Therese
Stangl. „Ik zweer het u: ik heb het
I nooit geweten. Hij zei enkel dat hij
een geheime opdracht voor het Groot
I Duitse Rijk moest uitvoeren. Hij zed
ook wel eens dat die opdracht be-
stond m het vorderen van wonin
gen. Pas na de oorlog hoorde ik zelf
gebeurd" <In slot Hartheim werden
de SS-beulen voor de vernietigings
kampen ook Franz Stangl ge-
schoold)
Toen Franz Stangl van Hartheim
naar de kampen in Polen werd gedi
rigeerd verspreidde hij in de fami
liekring het gerucht dat hij daar
munitieopslagplaatsen moest gaan
beheren. Therese Stangl smeekte met
witgehandschoende gevouwen han
den de rechtbank toch geloof te
hechten aan de onschuld van haar
man „Om godswil, alstublieft me
neer de voorzitter" sneekte zij, „ik
heb er al veel onder geleden".
Therese Stangl laat het nu voor
komen alsof zij en haar man in
Brazil j* noofc meer samen ove» het
oorlogsverleden van Franz hebben
gesproken Pas in 1964 kwam die
tijd weer bij hen boven toen de
kranten meldden dat Simon Wie
senthal na een tip over hun ver
blijfplaats met dubbele energie op
zoek naar de Treblinka-commandant
Franz Stangl was gegaan.
Niet om straf voor gruwelijk» oor
logsmisdaden te ontlopen maar om
een nieuw leven te beginnen heeft
Therese Stangl na de oorlog en na
de vlucht van Franz Stangl uit de
geallieerde gevangenis de uittocht via
Syrië naar Brazilië op touw gezet.
Zij maakte er gisteren gewag van
dat een Italiaanse prins in Florence
en een bisschop van het Vatdcaan
de familie Stangl bij die vlucht uit
Europa hebben geholpen.
Uit het Leidsch Dagblad van
30 Mei 1870:
Op den 14den dezer vierde
men aan de hoogeschool te
Berlijn den 89sten verjaar
dag van professor Friedrich
von Raumer. Reeds langer
dan 50 jaar is hij een sieraad
der Berlijnsche hoogenschool
en niettegenstaande zijn
hoogen leeftijd zet hij nog
geregeld zijne colleges voort.
Te Groningen heeft zich
eergisteren, 's namiddags te
half een een persoon, die in
behoeftige omstandigheden
verkeerde, op het bordes van
het gemeentehuis, met een
pistoolschot van het leven
beroofd.