VERMAKELIJKE LEGERKLUCHT
halve prijs
Obsederend filmbeeld infilmover
Films
Leiden
Vier kleine kleuters in de „lusthof"
fijn fietsen dit week-end!
M(obiel) A(merikaans) S(lacht) H(uis):
Om huilend bij in
slaap te vallen
nv
'Allemaal naar bed'
te Dat is een
verrassing
PIER PASOLINI'S „ZWIJNESTAL'
Preuts naakt
De verdoemden
AIRPORT
My fair lady
VRIJDAG 22 MEI 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA
(Door Pieter C. Rosier)
AMSTERDAM De niets-ontziende, gewaagde, sexy, anti-establishment film M.A.S.H.
Is bekroond met de Gouden Palm. De pittige karakteristiek is afkomstig van persbureau's,
die het nieuws van het eerste Amerikaanse filmsucces in Cannes sinds 1957, toen 'Friendly
Persuation' met de eer ging strijken, in het afgelopen pinksterweekeinde bekend maakte.
Enthousiaste filmrecensenten noemden M.A.S.H. de krankzinnigste komedie sinds jaren.
Wie deze door 20th Century Fox uitgebrachte film, waarvan het Amsterdamse Calypso
theater deze week al de Nederlandse première geeft, ziet, krijgt echter geen hoge dunk
van het artistieke peil van de jongste cinematografische competitie in Cannes.
Over de strekking van dit met
lauweren omhangen filmprodukt zijn
de meningen nogal verdeeld. Is MA
SH een oorlogskomedie zonder meer
of een oorlogsfilm vol verborgen
symboliek zoals regisseur Robert Alt
man graag wil doen geloven? Scena
rioschrijver Ring Lardner jr., die tij
dens een persvoorstelling in A'dam
even in 't licht van de schijnwerpers
werd geplaatst, geeft op de vraag i
hoe de film volgens hem dient te
worden gekwalificeerd steeds een
ontwijkend antwoord. ..Er zijn veel 1
soorten publiek en dus ook veel
soorten interpretaties", zegt de als
anti-Amerikaans bestempelde Holly-
wood-auteur. die in 1943 met „Wo
men of the year" de Oscar won en
verder het scenario schreef voor
AMSTERDAM <GPD) Met de
Nederlandse film blijft het een tries
te struikelgamg. Niet zodra is er weer
een klein sprankje hoop of de arge
loze toeschouwer bij voorbaat
mild gestemd krijgt vervolgens en
kele malen een harde klap op het
hoofd. Dat laatste moet hem ook
wel weer overkomen met „Allemaal
naar bed", een poging van Dick Vis
ser om het maar eens met het moei
lijke filmvak te proberen.
Als het geen goede film wordt dan
misschien wel een opwindende heeft
hy allicht gedacht. Niet zo gek, maar
dat opwindende in het erotische is
natuurlijk alleen bereikbaar als er
een minimum aan technisch kunnen
voor kan zorgen dat er in grijze
schimmen een afspiegeling van iets
aardigs ontstaat.
Dat nu echter is niet gebeurd, het
absolute dieptepunt lijkt bereikt in
dramatisch en filmisch opzicht: door
de zie lsnijdend geluid povere belich
ting, oubollig commentaar. Het kan
toch steeds weer beroerder dan het
eerder toescheen.
Visser komt eerst zelf op het witte
doek vertellen dat het noch om een
speelfilm noch om een documentai
re, maar om een verslag van reac
ties op een advertentie gaat. Daarin
werden sexy meisjes gevraagd, die
willen meewerken aan een dartele
filmkomedie. „Allemaal naar bed" be
vat interviews met de kandidaten,
een gezamenlijke oefening in het
strippen en pogingen tot filmschets
jes. Dat alles gerealiseerd met een
ademdenemende dilletanterigheid.
Wat nog redelijkerwijs de moeite
waard had kunnen worden in „Alle-
I maal naar bed", namelijk de enquê
te onder de aspirant-sekssterren ver
drinkt in het vaak zelfs niet lipsyn
chrone geluid, terwijl de ondervraging
ronder de snedigheid blijft, welke zo
heilzaam kan werken.
„Allemaal naar bed" is om huilend
bij in slaap te vallen. Onvoorstelbaar
dat zoveel poedelnaakte meisjes het
tegenovergestelde van opwinnende
uitdaging vermogen te bereiken.
ADVERTENTIE
films als „Forever Amber" en „The
Cincinnati Kid" geheel vrijblijvend.
Hoe men de film ook wil uitleggen,
de klucht staat in dit (kleurrijke)
geval centraal. En het is eerlijk ge
zegd niet de moeite waard om er
allerlei ingewikkelde theorieën in,
bijvoorbeeld, pacifistische geest aan
op te hangen, want daar is deze
filmkomedie net iets te onbelangrijk
voor. M(obiel) A(merikaans) S(lacht
Htuis) is gewoon een film om t«
lachen met veel gooi- en smijtwerk
in typisch Amerikaanse stijl. En het
leger is. ook al weer heel gewoon,
de kapstok, waar deze klucht aan is
opgehangen De film is allerminst
gewaagd en, althans naar Westeuro-
pese maatstaven, nauwelijks sexy te
noemen. Drie jonge acteurs, Donald
Sutherland. Elliott Gould en Tom
Skerritt treden er met veel humoris
tisch talent in op als een stelletje
doldwaze dokters, die tot taak heb
ben het opkalefateren van zwaarge
wonde soldaten in Korea. Ze hante
ren het lancet uiteraard als een sla
gersmes en houden zich tussen alle
bloederige operaties door ook nog be
zig met het opvrijen van de verpleeg
sters. die in de film zuster Stuk en
zuster Heet-Lip heten. De film is in
zoverre anti-establishment dat er
flink de draak wordt gestoken met
de dienstplicht in het algemeen en
de dienstklopperij in het bijzonder.
Er komen wat grove grapjes in voor
over maffe majoors en homofiele
hospikken, maar zo schokkend zijn
die nou ook weer niet.
De film kan echter met evenveel
recht worden beschouwd als een sa
tire op de glamour en de arrogantie
van plaboy-achtige chirurgen, die het
met hun roeping niet zo erg nauw
nemen. Er komt aan het slot ook
een breed uitgesponnen spelletje
football achter de frontlinie voor,
waarmee dan weer de voortzetting
van het Amerikaanse levenspatroon
in een Aziatische oorlog gesymboli-
seerd moet zijn. Wie mocht denken
dat de film op lokatie is gemaakt
komt bedrogen uit, de Maribu-heu-
''els nabij Hollywood hebben na
melijk als „natuurlijk" decor ge
diend. Het front en het hospitaal-
kampement zijn dus net zo echt als
de nep-narcotiseurs uit het filmver
haal, dat overigens tal van leuke I
vondstjes bevat. Wat doet bijvoor
beeld een chirurg boven de opera
tie als hij Jeuk aan zijn neus krijgt?
MASH lost dat probleem heel ver
rassend op! MASH biedt bovendien
veel ontspanning, ondanks de wat
onrustige cameravoering en de wei
nige soepele enscenering. Deze te
kortkomingen mogen evenwel voor
liefhebbers van een goede filmklucht
geen beletsel vormen om de film te
gaan zien. Leidse bioscoopbezoekers
moeten nog even hun geduld bewa
ren, want de militaire chirurgen ko
men niet eerder dan in september
naar de Sleutelstad.
Luitenant Stuk met een van
de drie militaire chirurgen in 'n
van de vele vermakelijke scènes
uit de nieuwste Amerikaanse
filmklucht M.A.S.H.
KLEUTERPAKJES
Mi ïiiiniri rmnnm mrirmffiTTl nCltliriSten
Snoezige kleuterpakjes van soepel en
licht dragend, gemakkelijk zelf te was
sen ASTRALON. U kunt kiezen uit tal
van grappige modelletjes en fantastisch
leuke kleuren,
Mü als zeer speciale zomeraanbieding
voor da HALVE PRlJS
(Maten 80-110)
Maat 80
•ROTTERDAM IJSSELMONDE HOOGVLIET
I «SCHIEDAM VLAARDINGEN a D0RDRECH1
I «LEIDEN ZEIST ARNHEM VLISSINGEI*
ZAANDAM MAASTRICHT <f
STUDIO Pier Paolo Pasolini
Is een filmer die het noch zichzelf
noch zijn publiek makkelijk maakt.
Dat geldt zeker voor de film Zwü-
nestal. die vorig jaar in ons land
In première ging op de Utrechtse
Cinemanifestatie en die nu Leiden
heeft bereikt. Zwijnestal bestond
oorspronkelijk uit twee films, één
Orgie geheten, spelend in de late
Middeleeuwen en Zwijnestal uit het
West-Europa van nu. Later heeft
de regisseur zijn beide werkstukken
in elkaar gemonteerd.
Wat we te zien krijgen is een ob
sederend filmbeeld. Gemeenschap
pelijk onderwerp: verschrikkelijke
facetten van het mens zijn. Van
de mens die revolteert, in opstand
komt tegen menselijke normen,
maar de storm van de revolutie
niet meer meester wordt: de revo
lutie vreet zijn kinderen op. Want
Pasolini heeft in beide verhalen
een uiterst negatieve opstelling.
In Orgie, het Middeleeuwse deel.
is het Pierre Clementi, een
Jongeman, zwervend door een woest
berglandschap, die tegen alle nor
men ingaat. In barre, en tegelijk
uiterst sobere scènes zien we hem
tot het uiterste gaan. Hij doodt zijn
tegenstander, en verslindt hem. Hij
werft een bende om zich heen, trekt
plunderend en moordend rond.
maar wordt uiteindelijk overwel
digd door soldaten uit een stad en
ter dood veroordeeld. Vlak voor de
dood uit hij zijn eerste woord: „Ik
heb mijn vader gedood, mensen
vlees gegeten, maar ik beef van
vreugde".
In Zwijnestal koestert een ande
re jongeman, zoon van een West
duits groot-industrieel anno 1967
een afschuwelijk geheim: hij kan
slechts houden van varkens. Daar
om wijst hü de liefde van een 17-
jarig meisje af. Deze rol, vertolkt
door Jean Pierre Leaud, vertoont
trekken die overeenkomen met die
van Pasolini. Hier gen revolutionai
re hartstocht, maar een kwijnend
martelaarschap, gebed in confor
misme. Ook deze jongeman zoekt
de dood. Hij laat zich door de var
kens in de stal opeten en er biyft
geen spoor van hem over.
Pasolini vertoont meer facetten
van de mens dan dat hij een bóód-
schap heeft. Bij hem geen gemak
kelijk filmwerk onder het mom van
engagement en protest, maar een
klemmende symboliek, waaraan
men zich moet overgeven of vol
strekt onttrekken. Een tussenweg ls
er niet.
REX „Some like it cool" is de
titel van een in vage kleuren opge
nomen naturistenfilmpje. Groot-
Brlttannië schijnt ongeveer twin
tigduizend naaktlopers te tellen, ver
enigd in circa zeventig nudistenoor-
den. Een Britse cameraploeg heeft
in enkele van die kampen mogen
filmen althans in een ver verleden
want de beelden die deze week op
het witte doek van het Rex-theater
verschijnen doen nogal preuts aan.
De film is weliswaar een aaneen
schakeling van blote billen en bors
ten, maar met handdoekjes en
krantjes worden andere vitale
lichaamsdelen toch nog zeer angst-
valling aan het nieuwsgierige oog
onttrokken Bovendien begint de
aanblik van één en hetzelfde groep
je meisjes en mannen dat een tijd
lang heen en weer rent op het groe
ne gras en kwasi-vrolijk ln een
plasvljvertje duikt al gauw te ver
velen. Met seks heeft dit alles na
tuurlijk niets te maken. En met
superseks zoals de bioscoopreclame
wil doen geloven helemaal niet. In
het voorprogramma gaat een klun
gelig gemonteerd filmpje waar geen
enkele benaming voor te vinden is.
Het heeft in de verte iets te ma
ken met de manier waarop Engelse
meneren en mevrouwen zich „bloot"
geven. Alleen een zwartharig en
rondborstig buikdanseresje weet
ln een kort filmfragment heel even
een erotische prikkel bij de toe
schouwer op te wekken. Maar dat
is echt niet voldoende om de seks-
zoekers onder de bioscoopbezoekers
waar voor hun geld te geven.
CAMERA .Ben boeiende, maar
neerslachtige film". Zo hebben wU
enkele maanden geleden „De Ver
doemden" gekarakteriseerd. toen
deze film van Luchino Visconti
voor de eerste maal in Leiden
draaide. De rolprent is gesitueerd
in het Duisland van 1933-1934. De
film geeft aan hoe snel verwording
en ontbinding zich kunnen voor
doen als mensen geen contact meer
hebben met het gewone leven, nau
welijks nog weten wat voor verant
woording zij dragen en louter azen
op de macht. Het stuk mag dan
niet op historische grond berusten,
het had in nazi-Dultsland allemaal
zo kunnen gebeuren. Bergmann-
actrice Ingrid Thulin speelt een
voortreffelijke rol als de moraal-
loze intrigante. Dirk Bogarde ls de
langzaam naar ontreddering groei
ende man, die ervaart, dat achter
corruptie nooit een punt kan wor
den gezet.
Jean Pierre Léaud en zijn
vriendin Margherita Lozano in
Zwijnestal.
LIDO Een film gemaakt naar
een bestseller. Regisseur George
Seaton heeft er kosten noch moeite
aan gespaard. Maar liefst 102 be
roepsacteurs liet hij opdraven. Geen
enkele figurant. En knallende na
men in de hoofdrollen. Dean Mar
tin, Jean Seberg, Burt Lancaster.
Van Heflin en nog veel meer. Te
zamen werd een epos gemaakt op
het Amerikaanse technische ver
nuft. Het speelt zich allemaal af
op een denkbeeldig vliegveld en in
een reusachtig straalvliegtuig. On
danks het feit. dat de moderne
techniek het onderwerp van de aan
dacht uitmaakt, werd het resultaat
een film volgens het klassieke Hol-
lywood-stramien. Maar dat
schijnt het ook vandaag de dag nog
te doen. Anders was deze rolprent
niet zijn tweede week in Leiden In
gegaan.
TRIANON De film Bob and
Carol and Ted and Allee heeft iet*
in zich van de vier kleine kleuter
tjes (of waren het er drie) die nu
eens niet alle bloempje* uit het hof
plukken maar stoeien met de fat
soensnormen in de „lusthof". De als
„vrolijke succesfilm" aangekondig
de rolprent stelt op vele punten te
leur.
Het is een wat vlak verfilmd ver
haaltje over de vrije liefde van
twee echtparen. De aanstichters
daartoe zijn Bob and Carol die een
weekeinde op een instituut hoog in
de berg naakt rondgedartelt heb
ben en zich nu gelouterd opnieuw
storten in het luxe Amerikaanse le
ven.
Ze proberen hun twee vaste vrien
den. het echtpaar Ted and Alice
ervan te overtuigen dat ze met z'n
vieren veel meer lol ln het leven
kunnen hebben dan als twee echt
paren afzonderlijk. De zaak wordt
rover doorgevoerd dat een van de
echtelieden aks het ware staat te
dansen van plezier als de ander be
kent dat hl) of xy een „avontuur
tje" heeft gehad met een vriend of
vriendinnetje.
Wanneer de man thuis komt en
zyn vrouw met een ander in bed
aantreft is het slot van het liedje
dat de beide mannen aan het voet
einde gezameniyk het glas heffen
op beider welzyn. wy mogen dan
misschien te puriteins van geest
LUXOR „My fair lady" doet
het ook nu nog goed Dat mag wel
worden geconcludeerd uit het feit,
dat deze charmante verfilming van
de musical weer een tweede week
ln Lelden ingaat. In de hoofdrollen
Audrey Hepburn als Eliza Doolittle
en Rex Harrison ala spraakleraar
Hlggioa
zijn, maar wy hadden eerder ver
wacht, dat er een paar stevige klap
pen gevallen waren.
Niet echter by Bob and Carol die
er langzamerhand ln slagen de wat
erg sullige Ted en de gefrustreerde
Alice zo ver te krygen dat ze in
een of ander mondain vakantie
oord met zyn vieren in bed stap
pen. Hoera, de vrye liefde heeft
gezegevierd.
De wyze waarop het allemaal is
verfilmd ls nogal amateuristisch en
geeft geen ogenblik de indruk se
rieus gemeend te zyn. De enige
„moraal" die uit de beelden spreekt
ls alles is toegestaan zolang je het
maar „sex" noemt, maar dat het
allemaal anders wordt, wanneer de
liefde in het spel komt. Helemaal
duideiyk komt het allemaal niet
naar voren, ook voor de regisseur
niet. die aan de film een vry on
nozel slot breide
ADVERTENTIE
Wilt u een fiets winnen? Kijk dan
naar de advertentie in uw damesblad
of vraag uw fietsen-handelaar een
deelname-biljet.
