ibanon
erdeeld
Vierde executie in
mei 1940 ontdekt
Stangl voor zijn rechters
DRQSTE
NA JULI 1971
VECHTEN ALLEEN
ZUIDVIETNAMEZEN
lekker lui M Treffer
[/REES VOOR TOENAME
ARABISCH RADICALISME
Schut slaat eerste paal in Merenwijk
Parijs
(Due/ Qlieu wo
Radicalen
TV-U1TZENDING
ER
IGDTOERISME
W-wethouder
aags met n
TD-raadslid
ets warmer
OPTIMISME
EPISODE
TULPEN, CROCUSSEN
en KORENAREN
Saigon
Opgericht 1 maart T 860
WOENSDAG 13 MEI I9?0
No. 33091
LEIDSCH
DirecteurE. A. E. van Dishoeck
goofdredactenr: Drs. J. R. Soetenhorst
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,85 per kwartaal (postabonnementen f 17,25), f 4,95 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers f 0,25
Witte Singel 1, Leiden - Giro 67055
Telefoon Directie eo Administratie: 25041; Redactie: 2150T
JROET (GPD) Terwijl de rook van de omvangrijke
die van het Israëlische leger tegen allereerst de comman-
obases in het zuiden van Libanon nog niet helemaal is
igetrokken kan al wel worden vastgesteld dat de politieke
iplicaties van het optreden veel verder gaan.
Het Palestijnse vraagstuk kost de
anose rechts georiënteerde rege-
veel hoofdbrekens omdat met de
irezigheid van de commando's
de revolutionaire drang van het
deel van de eigen bevolking
neemt. Hoewel regeerders in Bei
hebben geprobeerd de comman-
buiten Libanon te houden,
Bten zü in oktober vorig jaar
gaan voor de hevige druk
de extreme Arabische landen die
anon toch al beschuldigen van 't
(dig blijven in de algemene strijd
Israël.
t dreigt nu opnieuw in moeilijk-
te komen met de radica-
Irabische regeringen. Vooral de
ivraagde „broederlijke" hulp van
Syrische leger veroorzaakt bin-
de politieke verhoudingen in Li-
o'n grote spanning dat de
Bge taats vorm van Libanon in
ar komt. Damascus dat behalve
ogische afkeer ook territoriale
STERDAM (GPD) De com-
tische wethouder voor jeugd-
A A. Verheij en het WD-
id J. Keja zijn gisteravond na
Jevisie-uitzending in een hand-
sn met elkaar verwikkeld ge
len hadden in de chauffeurska-
an het stadhuis even gekeken
een televisie-uitzending waarin
eugdtoerisme aan de orde
gesteld. Er werd een struisvo-
itoond die het bordje „Ver-
om de nek droeg. De heer
vond in die uitzending dat
Edam en met name de heer
|j weinig voor het jeugdtoe-
doet, vooral waar het gaat
t zorgen voor onderdak,
struisvogel z&t de heer Ver-
dwars, maar de opmerkin-
an de heer Keja schoten hem
aal in het verkeerde keelgat,
lopend naar de raadzaal liep
Se fiks op. De wethouder gaf
ladslid een stomp tegen de
Ier, de ander stompte ook en
a op een gegeven opgenblik
Üt te halen.
fractieleider van de WD, H.
kwam uiteindelijk tussen
in trok zijn fractiegenoot weg
groep CPN-ers die de wet-
inmiddels terzijde waren ge-
wensen ten aanzien van Libanon
heeft, beschouwt dit land nog steeds
als een deel van haar grondgebied
wat ook tot uiting komt in het feit
dat Libanon nog steeds niet door de
regeerders in de Syrische hoofdstad
wordt erkend en er als gevolg daar
van dus ook geen diplomatieke rela
ties tussen de landen bestaan.
Een aftreden van de regering lijkt
voor zowel rechts als links geen
voordeel op te leveren maar met de
spanning binnen het kabinet kunnen
anderzijds niet die stevige maatre
gelen worden genomen die de rust
kunnen handhaven.
Nog een andere zaak houdt de ge
moederen in Beiroet op het ogenblik
bezig en dat is de houding van Pa
rijs dat tot nu toe het stilzwijgen
heeft bewaard.
Ruim een Jaar geleden zond het
toenmalige Franse staatshoofd gene
raal De Gaulle, de oud-minister van
Voorlichting, Georges Gorse, met een
geheime missie naar het Midden-
Oosten waarbij hij toen ook Syrië
en Libanon uitvoerig bezocht. Na
zijn terugkeer liet de Franse rege
ring weten niet neutraal te zullen
blijven indien Israël het Libanese
grondgebied eens zou schenden. Die
schending heeft sinds gisteren dus
plaats gegrepen, zonder dat die
Franse garantie ooit officieel werd
ingetrokken. Een realisatie van het
Franse dreigement van economische
of zelfs militaire represailles zou in
elk geval alle officieuze zo niet offi
ciële pogingen torpederen die in Pa
rijs de laatste weken werden onder
nomen om de betrekkingen met Is
raël weer te normaliseren.
LEIDEN Minister Schut van
Bouwnijverheid en Ruimtelijke Orde
ning bracht gisteren een werkbezoek
aan Leiden onder het motto „woor
den en daden". Op de foto (LD/Hol-
vast) ziet u de bewindsman als heier
vóór het slaan van de officiële eer
ste paal in de Merenwijk in gesprek
met wethouder Piena (op de rug ge
zien) en Elementum-directeur Brou
wer.
Op de achtergrond enkele van de
spandoeken („Schut klussiesman van
de speculanten" en „Zwolsman
Schut B. en W. Merenwijk"),
waarmee demonstranten op initiatief
van het comité Woningnood naar de
polder waren gekomen.
De woorden vielen eerder op de dag
in het stadhuis, waar de minister het
college enkele toezeggingen deed, die
ertoe moeten bijdragen de woning
nood in Leiden aan te pakken. Be
langrijk was de belofte van de be
windsman, dat hij voor de bouw in
de Merenwijk de hoogste bijdrage zal
verlenen, wat aanzienlijk in de huur
van de dure woningen gaat schelen.
Voorts deelde minister Schut mee,
dat hij Leiden ontheffing zal verle
nen van twee liberaliseringsmaatre
gelen bii het huisvestingsbeleid. Zo
zal de economische binding in Leiden
gehandhaafd mogen blijven.
Zie voor het bezoek van de minis
ter en de demonstratie rondom ver
der één van de stadspagina's.
MOORDRECHT/DEN HAAG (GPD) Na sergeant Chr.
Meijer op de Grebbeberg en de soldaten H. Steenbeek en D.
van Wingerden in Breda is in de meidagen van 1940 nog een
I vierde Nederlandse militair wegens 'desertie' doodgeschoten.
I Het is de 26-jarige onder-officier Jan Hubert Gaartman, die
op 14 mei 1940 in Moordrecht door een onbekende luitenant
met pistoolschoten om het leven werd gebracht.
Eén van de getuigen in deze zaak schuwd dat bij het café Het Posthuis
is de heer K. H. Brandt, destijds bur- I een man was doodgeschoten,
gemeester van Moordrecht, nu in In de moeilyke situatie waarin
Den Haag woonachtig. Hij werd in de 1 Moordrecht toen verkeerde „Wij
middag van 14 mei 1940 gewaar- hadden ongeveer duizend geëvacueer
de burgers uit Wageningen in ons
Bilt verwacht van heden tot
lavond
en vrij zonnig weer, maar in
ht en ochtend plaatselijk mist
hangende bewolking.
wind en overdag iets hoge-
peraturen dan vandaag.
(Opgemaakt te 12 40 uur)
P: 4.48 uur: onder: 20.25 uur.
op: 12.49 uur; onder 2.27 uur.
«er te Katwijk te 9.45 en 22.21
agwater te 5.01 en 17.43 uur.
oestaat dit 24 pagina's
dorp gekregen, die we aan onderdak
moesten helpen" herinnert de heer
Brandt zich nog deze feiten: „Ik ben
naar het Posthuis gegaan en vond
daar inderdaad een man dood voor
café liggen".
Jify wis, dat weet ik zeker, niet in
uniform, maar droeg een burgerkos
tuum. De man. van wie niemand van
de omwonenden die het drama had
den gezien, de naam wist, is op de
begraafplaats ter aarde besteld. Op
de overlijdensakte werd „onbekende
man" ingevuld".
Later vertelden omwonenden mij
dat de onbekende man ruzie had ge
kregen met één of meer militairen.
Er is toen geschoten, maar door wie
weet ik niet. Het zou, volgens de om
wonenden, een Nederlandse officier
zijn geweest."
Een paar weken na de capitulatie
kwam er een vrouw op het gemeen
tehuis, die kennelijk de weduwe van
de doodgeschoten man was. zy kreeg
Leiden kan de woningnood en
het huisvestingsprobleem
met enig optimisme tege
moet zien na het bezoek van mi
nister Schut, die het gemeentebe
stuur duidelijk activeerde om
krachtige initiatieven te nemen
en beloofde deze te zullen steu
nen. De bewindsman wil, dat het
grote Leidse probleem als één
operatie wordt aangepakt. Als dat
goedgebeurt dat is een uitda-
goed gebeurt dat is een uitda-
strekken.
Dergelijke toezeggingen geven
hoop. Belangrijk is voorts, dat het
gemeentebestuur de bewindsman
heeft kunnen overtuigen van de
moeilijkheden en dat deze daar
op direct heeft gereageerd. Zo
worden de voor Leiden min of
meer rampzalige liberaliserings
maatregelen op het gebied van
de huisvesting verzacht.
Een andere directe reactie van
de bewindsman op een door
B. en W. overgenomen en door de
raad aanvaarde PSP-motie
gaat de toekomstige huurders in
de Merenwijk belangrijk schelen
in de portemonnee. De hoge
grondkosten in de Merenwijk zul
len de rijksbijdrage niet drukken
en dat is een belangrijke stap
vooruit.
De breuklijnen in de Partij
van de Arbeid worden
steeds duidelijker. Een van
de veteranen van de kamerfrac
tie van de socialisten, Frans
Goedhart, al tijden opposant te
gen Nieuw Links en de zijns in
ziens onverantwoorde buigingen
voor het communistisch gevaar,
zal overgaan naar DS'70. Voor de
ze jonge partij van veelal oudere
socialisten is dat ongetwijfeld een
welkome versterking. Temeer
daar Goedhart in zijn spoor meer
vooraanstaande partijleden zal
meevoeren.
Daarmee is weer een episode
in de Partij van de Arbeid afge
sloten. Dat proces van polarisatie
in de socialistische partij dateert
eigenlijk al van zo'n vier jaar ge
leden. Het eerste optreden van
Nieuw Links werd al door tal van
leden met achterdocht gadege
slagen. Na rommelig verlopen
congresen heeft men gehoopt dat
partijvoorzitter Vondeling de ui
tersten zou kunnen verzoenen en
Nieuw Links de mond zou kunnen
snoeren. Dat is niet gebeurd. In-
enkele bescheiden die de man by tegendeel, dr. Vondeling heeft wel
zich had gekregen mee. Nog later is laten blijken dat verschillende
het ïyk opgegraven en ergens anders Ideeën en impulsen van Nieuw
herbegraven. In welke plaats weet ik
echt niet meer".
„Na de oorlog heb ik nooit meer
iets over deze zaak gehoord", aldus
de heer Brandt.
Links hem welkom waren. Goed
hart, Pieter 't Hoen uit het ver
zet en in de jaren '40-'45 motor
achter het illegale Parool, is het
allemaal te veel geworden.
ADVERTENTIE
Verrukkelijke chocolade nu in nieuwe
verpakkingen om ook het oog te laten genieten
van Koninklijke Droste kwaliteit
ADVERTENTIE
slopen
In het Westduitse Düsseldorf
is vandaag het proces begonnen
tegen één van de zwaarste mis
dadigers van het Hitlerrijk, de nu
62-jarige Franz Stangl. Deze oud-
SS-officier wel de tweede Eich-
mann genoemd was in de oor
logsjaren achtereenvolgens com
mandant van de moordenaars-
school Hartheim bij Linz in Oos
tenrijk en commandant van de
vernietigingskampen Sobibor en
Treblinka. In de vele pagina's
tellende tenlastelegging wordt
Stangl moord op vierhonderddui
zend Joodse gevangenen in Tre
blinka en moord op duizenden
Duitse en Oostenrijkse ouden van
dagen, ongeneeslijk zieken en
geestelijk gestoorden in Hartheim
verweten. Opmerkelijk is dat
Franz Stangl niet terecht hoeft
te staan voor wat hij in de oor
logsjaren als commandant van
Sobibor na Auschwitz wellicht
het gruwelijkste en meest effec
tieve vernietigingskamp van de
nazi's heeft misdaan. In Sobi
bor vonden 1,6 miljoen Joden de
gasdood.
WASHINGTON (Reuter. AFP, AP)
De Amerikaanse minister van De
fensie Laird zei gisteren op een pers
conferentie te verwachten dat na ju
li 1971 Amerikanen niet meer be
trokken zullen zijn by operaties ter
land in Vietnam.
Laird zei dat het er naar uit ziet
dat alle grondacties na die tijd
kunnen worden overgenomen door
het Zuidvietnamese leger.
Als de Amerikanen niet meer be-
i trokken zullen zyn by grondacties
is volgens Laird de eerste fase van
president Nixon's „vietnamiserings"-
programma afgesloten. Voor eind
mei 1971 zouden dan 260.000 Ameri
kanen naar huis zijn teruggekeerd
De tweede fase, waarin de Zuidviet-
namezen zelf voor hun bevoorrading
gaan zorgen zal langer duren. Eind
1971 zullen de Verenigde Staten nog
steeds grondstrijdkrachten in Viet
nam hebben, maar zy zullen niet
meer aan de strijd deelnemen.
Voor de Senaatscommissie van de
strijdkrachten zei Laird dat er al ver
scheidene duizenden Amerikaan
se soldaten uit Cambodja zyn terug
getrokken en dat er voor het eind
van deze week nog meer zullen vol
gen. Deze gang van zaken was in
overeenstemming met de aankondi
ging van Nixon dat de rest voor 30
jüni zou volgen.
Over het vertrek van de Zuidviet-
namezen zei vice-president Ky dat er
plannen bestaan om de Zuidvietna
mese troepen na 30 Juni ..zeker nog
wel verscheidene maanden in Cam
bodja te laten opereren". Ky zei dit
tudens een bezoek aan het veer van
Neak Leoeng op Cambodjaans
grondgebied, een strategisch belang-
ryke positie die de Zuidvietname. :n
eind vorige week veroverden. Ky
meldde ook dat de Zuidvietnamese
troepen zaterdag een blokkade van
een deel van de Cambodjaanse kust
zyn begonnen.
ADVERTENTIE
Sikkens autolokken
NIEUWE
RIJN 40
Uit het Leidsch Dagblad van
12 Mei 1870:
Tot lid van de commissie
belast met het eindexamen
des Hoogere Burgerscholen in
de prov. Noord-Holland is be
noemd de heer H. Brongers-
ma, leraar aan de Hoogere
Burgerschool te Leiden.
Door de Leidsche Vereem-
ging tot bevordering van ge
regeld schoolbezoek heeft een
onderzoek plaatsgehad
waaruit blijkt, dat van de
onvermogende ouders niet
ter school gaan 519 kinderen
Redenen van niet school
gaan zijn o.a. op fabrieken
werkzaam zijn, tegen de
vaccine, onsmisbaar uit
huisgezin, armoede.
