lobert Redford is 't sterrendom beu
„Topaz": opnieuw
Hitchcock
een echte
Middelmatige „Rio Hondo" Eva
tlJMERËNTD OP EEN BERGTOP IN UTAH
Lmlm
v_y
Burcht in Ardennen:
n aparte oorlogsfilm
De
sex
*ïïss,hmwi
Speelgoed
in
Films
Leiden
Midnight
Cowboy
pAG APRO. K>T0
JOfcLTWOOD In een tQd waarin de meeste sterren „uit"
t, is Robert Redford plotseling „in". Het sterrerxiom ver
st op het ogenblik veel van zijn glans, tot grote schrik van
pa alle Hollywood-acteurs en hun publiciteitschefs. Feit is
jbter dat er een belangrijke herwaardering aan de gang is
f] de Amerikaanse filmhuishouding. In de eerste plaats als
>rolg van het enorme suooes van weinig kostbare films met
jbekenden in de hoofdrollen en in de tweede plaats door de
tele mislukking van dure projecten met bekende figuren, die
eelal van een half miljoen tot een miljoen dollar per film
^dienden.
jedford maakt een uitzondering op
huidige ontnuchterende ervarin-
van de industrie met sterren. El-
filmmaatschappü zou hem graag
alen hebben, maar Redford wil al
en werken op zijn eigen voor-
arden. Robert Redford is het type
de anti-ster van vandaag. Hij
gst het uiterlijk vertoon van het
errendom resoluut af en trekt zich
hij niet werkt terug op een berg-
p in Utah. Toch wordt in de film-
jeld van Hollywood door niemand
twist dat Redford een ster is. Er
jn op dit moment drie successen
a hem in circulatie: „Butch Cas-
dy and the Sundance Kid", die
isr men verwacht dertig miljoen
jllar zal opbrengen, „Downhell ra
ff", zijn eigen project en een succes
de Jeugd, en „Teil them Willy
oy is here", geen overdonderend
Bcces maar wel geprezen door de
Milieu
En daarom is Robert Red
ed „Jn". Maar deze omstandigheid
1 zichzelf schijnt hij van weinig be
lang te achten. Zijn geringschatting
voor materiële welvaart is keer op
keer bewezen. Aanzien betekent niets
voor Redford, maar wat hij waar
deert is succes als een middel tot een
artistiek doel. „Ik houdt er van mij
zelf te kunnen uiten in films, die ik
verlang te maken", zegt hij. „Mijn
voornaamste belangstelling geldt de
Amerikaanse samenleving en wat
daarin gebeurt. De films, die ik de
laatste twee jaar heb gemaakt, heb-
heb betrekking op de Amerikaan
se maatschappij en ik ben van plan
er meer te maken". Redford maakte
zich al zorgen om het leefmilieu in
zijn land voordat de ecologie ofwel de
leer van de verandering van de men
selijke omgeving tot een nationale
aangelegenheid uitgroeide. Hij nam
actief deel aan de strijd tegen de
milieu-verontreiniging en verliet Los
Angeles wegens de smog. Of het nu
gaat om het milieu odf om zijn eigen
loopbaan, Redford reageert volgens
zijn geweten. Zijn sleutelwoord is
„integriteit". Redfords jeugd schijnt
weinig aanwijzingen voor zijn huidi
ge „grootheid" te hebben gegeven.
Superster
„Butch Oassidy and the Sundaoe
Kid" was een andere geschiedenis.
„Fox wilde mij niet. De studio zocht
naar een superster als tegenspe
ler van Paul Newman", vertelde hij,
„Paul en ik hadden elkaar nooit ont
moet, maar hij mocht me op basis
van mijn werk. Ik maakte kennis
met George Hill, de regisseur, en ge
lukkig kende ik William Goldman,
die het scenario geschreven had. Die
drie namen het voor me op en dreven
het door.
En nadat de eerste rusheg (dagpro-
dukties) waren afgedraaid zeiden de
grote heren van Fox: „Wij hebben
Redford altijd willen hebben".
Nu wil iedereen Redford hebben,
maar hij zit weer op zijn berg in
Utah en mijmert over zijn volgende
ADVERTENTIE
Honger
Hij is 32 jaar geleden geboren
in Santa Monica en opgegroeid in
San Fernando Valley. Hij geeft toe
dat hü zijn schooltijd heeft doorge
bracht met dagdromen en buiten de
school de beest uithing. Hij verliet de
universiteit vaar Colorado als tweede
Jaarsstudent om door Europa te zwer
ven. „Meestal leed ik honger en in
Schotland heb ik eens gevraagd of
ik de nacht in de gevangenis mocht
doorbrengen om een kosteloze maal
tijd te krijgen. Die ervaring is ge
weldig voor me geweest. Ik voelde
me steeds meer een persoonlijkheid
worden". Redford, die grote waarde
hechtte aan zijn vrijheid, zette zijn
onafhankelijke levenswijze voort,
toen hij van zijn Europese omzwer
vingen in New York terugkeerde.
Hij liet zich inschrijven bij de Ame
rikaanse Academie voor dramatische
kunsten en kreeg steeds meer be
langstelling voor toneelspelen. Red
ford trouwde op 21-jarige leeftijd
met de vier jaar jongere Lola van
Wag enen en trad op in enkele
Broadway -shows.
Vlucht
Dat laatste leidde tot aanbie
dingen uit Hollywood. Hij speel-
Driemaal Robert Redford: in
het midden als bandiet in ,fiutch
Cassidy and the Sundance Kid",
links als skiër in „Downhill Ra
cer" en rechts als sheriff in „Teil
them Wülie Boy is here".
de in drie belangrijke films, die
evenwel geen succes hadden: „Inside
Daisy Glover", „The Chase" en „This
property is condemned". Daarna nam
hij de vlucht. „Ik werd op een dag
wakker en kwam tot de conclusie dat
ik er geen aardigheid in had", vertelt
hij. „En dus ging ik weer voor een
jaar naar Europa. Een van de films
die ik daardoor aan mij neus voor
bij zag gaan was Blow Up. Toch
heb ik er geen spijt van gehad". Red
ford keerde naar de Ver. Staten te
rug voor de filmversie van het
Broadway-succes „Barefoot in the
park". Maar juist op het moment dat
zijn filmloopbaan een hoogtepunt
leek te bereiken deed zijn onafhan
kelijkheid zich weer eens gelden.
Paramount had hem uitgekozen
voor een western, ,31ue". maar hij
had bedenkingen en wees de opdracht
af. De filmmaatschappij maakte een
proces tegen hem aanhangig en liet
Terence Stamp in de film optreden.
Zoals Redford had voorzien werd
„Blue" een daverende mislukking.
ADVERTENTIE
MERCEDES-BENZ
LIDO „Master of suspence" Alfred Hitchcock is na jaren
afwezigheid weer terug in een van de Leidse filmtheaters.
Toen genoten we van zijn „North bij North-West", „The man
ki the dark brown suit" en een van zijn meest recente crea
ties „The Birds", nu verfilmde Alfred het boek „Topaz" van
Leon Uris op zijn eigen mystieke wijze.
VONDELLAAN 45 LEIDEN TEL.44 545
Paramount trachtte tot een schikking
te komen door hem de mannelijke
hoofdrol in .Rosemary's baby" aan
te bieden. Redford weigerde. Hij
dacht niet dat het een voor de ac
teurs dankbare film zou worden en
had er bezwaar tegen als ruilobject
te worden behandeld. Tenslotte vond
hij een uitweg uit de moeilijkheden
door rechtstreeks te onderhandelen
met Charles Bluhdorn, hoofd van
Gulf and Western Conglomerate, de
eigenaresse van Paramount.
Bluhdorn verklaarde zich bereid, het
eigen project van Redford. een realis
tische kijk op het ski-leven, „Down
hill racer", te financiëren.
Inmiddels was Redford betrokken
genaakt bij twee andere films: „Teil
them Willy Boy is here" trok hem
aan om de uitbeelding van de positie
van de Amerikaanse Indiaan. Het
project was gewaagd omdat de regie
werd gevoerd door Abraham Polons-
ky, die in 20 jaar geen film had ge
maakt omdat hfj op de zwarte lijst
stond.
Redford accepteerde de film met
een voorbehoud. Universal wilde dat
hij de vervolgde Indiaan zou spelen,
maar Redford betoogde dat het gek
zou zijn als de Indiaan werd ge
speeld door een blonde man met blau
we ogen. Hü nam de rol van sheriff. 1
ADVERTENTIE
Voor tlecht» enkele centen méér
per g la» geniet U vaneen jonge jenever van
wereldklasse!
DE KUYPER EXPORTJENEVER
Achtergrond voor deze spannende
splonagefilm is de kwestie Cuba.
0 kunt het zich misschien nog goed
herinneren hoe we in 1962 plotse
ling de dreiging van een derde we
reldoorlog voelden toen Ameri
ka dank zü de U-2-verkennings-
Yliegtuigen ontdekte, dat Russische
technici en ingenieurs bezig waren
raketten met atoomkoppen op te
stellen op Castro's eiland.
In die spannende dagen projec
teerde Leon Uris zijn verhaal over
Russische, Amerikaanse en Franse
spionage en contra-spionage. Het
verhaal begint met de vlucht van
een hooggeplaatste Russische amb
tenaar naar de V.S. daarbü gehol
pen door Amerikaanse geheime
agenten.
De zaak begint te rollen wanneer
deze Russische overloper vertelt, dat
er veel Russen in Cuba zün om een
aanval op Amerika voor te berei
den. Om de beweringen te contro
leren moet een Cubaanse secretaris
bil de Verenigde Naties worden om
gekocht. Deze moet op de hoogte
zijn van het handelsverdrag tussen
de Russen en de Cubanen. Omdat
de Cubaan anti-Amerikaan is
wordt het klusje opgedragen aan
een Franse spion, Andre Devereaux
genaamd. Als deze opdracht op het
nippertje geslaagd is wordt hem op
gedragen naar Cuba te gaan om
zich daar persoonlijk van de ont
wikkelingen op de hoogte te stellen
André heeft daar in de loop der ja-
REX Het mooiste speelgoed
ls zyn tweede Leidse week Inge
gaan. Het Deense filmwerk zet
zich uiteen met het probleem van
de semi-pornografie met als ant
woord sex kan een aardig ge
bruiksvoorwerp zijn. De makers
bereiken die conclusie op aardige
en satirische manier.
ren een voortreffelyke spiona
ge-dienst op touw gezet. De groep
staat onder leiding van knap
pe Juanita de Cordoba, die verliefd
is op André. Een tweetal medewer
kers gaat op pad om de Russische
schepen in de Cubaanse haven Vi
riel te fotograferen. De opdracht
mislukt, want het tweetal wordt
ontdekt door Cubaanse soldaten en
zo gemarteld, dat ze tenslotte de
naam van Juanita de Cordoba noe
men.
Ondanks de mislukte opdracht
weet André toch de foto's in zyn
bezit te krijgen en te vluchten uit
Cuba. Op het vliegveld verneemt hy
dat Juanita de Cordoba by een
huiszoeking is doodgeschoten en dat
de hele groep is gearresteerd. De
tweede intrige die nu ontstaat is
het feit dat André naar Frankrijk
wordt teruggeroepen, omdat Cuba
by de Franse regering tegen zyn
optreden heeft geprotesteerd. In
middels heeft de Russische overlo
per ook meegedeeld dat er in de
Franse regering een groep „Topaz"
aan het werk is die spioneert voor
Rusland.
André komt in een moeilijk par
ket. Een verklaring over zün missie
in Cuba aan de Fransen zou bete
kenen, dat het onmiddelyk door de
groep Topaz zou worden overge
briefd aan de Russen waardoor het
gevaar voor een wereldoorlog nog
zou toenemen. Hoe André er ten
slotte in slaagt de groep Topaz op
de knieën te krygen moet u zelf
gaan zien. Hitchcock slaagt er in
elk geval in met een vry simpele
cameravoering de spanning tot zeer
grote hoogte op te voeren.
Aan de manier waarop Hitchcock
in de loop der jaren zyn verhalen
heeft verfilmd, is weinig veranderd
Ook ditmaal is hy niet afgeweken
van de gewoonte om zelf ook even
een klein onbetekenend rolletje in
de film spelen. Wie goed kykt ziet
de oude Alfred op een gege
ven ogenblik in een rolstoel op het
vliegveld rondryden.
TRIANON Kosten noch moei
te zün gepaard om van „Castle
Keep" (De burcht in de Ardennen)
een aparte oorlogsfilm te maken.
Een héél aparte oorlogsfilm. Niet
alleen van bloederige veldslagjes,
maar ook van de wazige schynwe-
reld van corruptie en oorlogsro-
mantiek.
„Verrassend anders", heeft re
gisseur Sydney Pollack zyn in
derdaad sfeervolle en boeiende
kleurenproduktie als slogan mee ge
geven. Maar desondanks zal de film
in de ogen van vele doorsnee sol-
datenfilm-liefhebbers „sneuvelen".
Want de héél aparte verfil
ming van het boek van William
Eastlake scenario: Daniel Tara-
dash en David Rayfiel is voor
al in het begin niet „pakkend" ge
noeg en mist ook in het midden
stuk, waarin geleid door de muziek
van Michel Legrand de ach
tergronden worden getoond, teveel
directe actie. Toch behoort ,De
burcht in de Ardennen" tot de wei
nige „betere oorlosgfilms". Wat voor
een groot gedeelte te danken is aan
de éénogige majoor Falconer (Burt
Lancaster) en diens rechterhand,
kapitein Beekman (Patrick O'Neal).
In de winter van 1944 worden Fal
coner en zün Amerikaanse solda
ten ingekwartierd in het fraai, te
midden van de bossen gelegen kas
teel Maldorais, waar een impoten
te graaf (Jean-Pierre Aumont) en
diens vrouw/nichtje Thérèse (As-
trid Heeren) hun rustig leven lei
den.
Het draaiboek van de film laat
zich gemakkelijk raden, wat op zich
een compliment voor de beide sce-
nario-schrüvers is. De graaf ziet
zün jonge vrouw nauwelüks tegen
zün zin een verhouding met de ma
joor beginnen en dan verschünen
uiteraard óók de Duitsers op het
(strijd) toneel. Een homerische
strijd ontbrand, waarin aanvanke-
lük ook de (traditionele) bordeel
meisjes 'n handje toesteken. Lang
zaam maar zeker voert de film dan
naar de Grote Finale, waarin Duit
sers en oude kunst worden opgebla
zen en oude beelden en Jonge sol
daten sneuvelen. Dat tenslotte nog
slechts voor de (inmiddels zwange
re) Thérèse een Nieuwe Toekomst
gloort zal de wat romatisch inge
stelde oorlogsfilm-kenner nauwe
lüks verbazen. Evenmin als het feit,
dat de in reserve gehouden neger
soldaat (AI Freeman Jr.), de kans
krügt om zün verhaal, het helden
verhaal rond de burcht, te kunnen
schrüven.
De leidster van de Cubaan
se ondergrondse, Juanita de
Cordoba (Karin Dor) met de
Franse spion André Devereaux
Frederick Stafford).
STUDIO Midnight Cow
boy, het succes van een
nieuwe filmgeneratie in Ame
rika blüft nog een week in Leiden.
En terecht. Het verhaal van de be
proevingen van de Jonge Texaan die
zün geluk in de metropool
New York komt zoeken, is zeer
sterk verfilmd. Opvallend in dit
fraai en modieus uitgevoerde film
werk is het acteren van „cowboy"
John Voigt en zün „gabber" Dustin
Hoffman.
LUXOR Wat ruw komt in de
western Rio Hondo naast de ste
vige knok- en schietpartüen, het
probleem van gemengd bloed uit
de verf. De tweeling Johnny en
Notah Moon, half Comanche, half
blank staan lünrecht tegenover
elkaar.
Notah, de Comanche-leider
schünt alle slechte eigenschappen
van blanken en Comanches in zich
te hebben verenigd, terwül John
ny, die het natuurlük ook niet ge-
makkelük heeft het minachtend
Comanche heeft men altüd voor in
de mond er zich in de blanke
maatschappü aardig doorheen
slaat. De man die aan de kant
van de indianen staat is natuur
lük de schurk, die brand sticht,
plundert en vrouwen verkracht,
een andere visie kan men niet ver
wachten in een Amerikaanse wild
west film.
Rio Hondo is over het alge
meen een middelmatige western
Er wordt veel in geschoten en het
bloed vloeit rükelük. Zoals in iede
re wildwest film begint het, als de
spanning moet worden opgevoerd
te waaien en grote stofwolken be
geleiden de in het rond fluitende
kogels. Het is jammer dat de ma
kers juist de kleur van de ogen
als onderscheid tussen de twee
broers hebben gekozen, want bü
een close-up blükt dat dit niet het
geval is.
Voor de schurkenstreken van
zün broer moet Johnny vaak op
draaien en daar krügt hü ten
slotte genoeg van. Hü daagt zün
broer uit tot een duel in het stad
je Rio Hondo. Eindelük ziet de
(geestelük gestoorde) Witte Co-
manche de gelegenheid zich te
wreken op het gehate blanke ras.
Hü besluit tot een aanval op het
stadje. Niet iedere Comanche laat
zich door deze blinde haatgevoe
lens meeslepen, zeker niet de jon
geren. De verwikkelingen, die na
zün besluit om tot de aanval over
te gaan volgen, zün de oorzaak
dat de tweekamp toch door gaat
De .meest blanke" wint natuurlük
en de Comanches laten zich door
hem als makke schapen terug
brengen naar het onherbergzame
plekje waar zü van de blanken
mogen leven.
CAMERA —De sex en Eva be
hoort tot dat type films die de
problematiek van 's mensen leven
en hun oplossing in een notendop
proberen samen te vatten. Het
werkje doet dat vrü algemeen,
hetgeen een beetje vervelend is.
Want wat gezegd en getoond wordt
over geboorte, huwelük, alterna
tief overspel, verliefdheid etc. is
bepaald niet baanbrekend. niet
filmisch en niet episch. Soms en
dat kan natuurlük een reden zün
om de film te gaan zien. wel een
beetje bloot. Eva beantwoordt aan
het klassieke verwachtingspa
troon: niet de Dolle Mina. maar
ln principe toch de karikaturale
huisvrouw met de pollepel. De
voorlichtingswaarde lükt zelfs ni
hil.
