Garenmarkt toekomstige oase
rugbouw vordert
Leidse kermis verdween
nu zestig jaar geleden
Rustige veehandel
VAN DE EERSTE ORDE
St. Louis treedt
op in Leython
SJELEPIN WEER
IN OPENBAAR
S. Sannes wordt
lijsttrekker DS'70
Geslaagd in SEZ
11 APRIL 1970
LEÏD9CB DAGBLAD
In „Binnenstad onder de loep" hebben her
haaldelijk lezers van het LX), denkbeelden ver
kondigd over wijzen waarop Leiden aantrekke
lijker zou kunnen worden gemaakt. Maar het
was dan steeds zeer twijfelachtig of daarbij ooit
van verwezenlijking sprake zou zijn zodat het
slechts zou blijven bij de tekeningen van Walen
kamp. Het betrof terrasjes op de Breestraat en
de Haarlemmerstraat, kelders onder de Hoog
straat, overwelving van het water tussen Apo-
thekersdijk en Boommarkt. Maar ik heb daar
onder nog niet een plaats in de stad aangetrof
fen die naar mijn mening wel zou kunnen wor
den omgetoverd in een soort van oase in de
onmiddellijke nabijheid van een der op werk
dagen drukste punten van de binnenstad, waar
tussen van alle kanten aansnellende motorvoer
tuigen een talrijk lopend publiek moet trachten
over te steken te midden van het geraas dat hen
omringt. Daar ligt een plein in wording, nog
wachtend op het sloopwerk en nog rommelig
door het parkeren van auto's: de Garenmarkt.
Als hier tenslotte werkelijk een plein ont
staat dat zich uitstrekt van de Korevaarstraat
tot de gebouwen waarin de geologische weten
schappen zijn ondergebracht, zijn de afmetin
gen daarvan weliswaar nog betrekkelijk beschei
den. maar toch nog groot genoeg om de oase
te vormen die ik op het oog heb. De verwezen
lijking van mijn denkbeeld zou uiteraard on
mogelijk worden gemaakt als op de Garenmarkt
een parkeergarage zou worden gebouwd, maar ik
hoop dat daarvoor een bouwterrein zal worden
gevonden nabij de Vierde Binnenvestgracht, wat
het voordeel zou meebrengen dat de parkeerders
buiten de Korevaarstraat zouden worden ge
houden.
Op het Levendaal tussen Korevaarstraat en
Steensohuur en op de Garenmarkt tussen Steen-
sohuur, Raamsteeg en Hoefstraat is slechts
weinig verkeer, zodat de bezoekers van de oaae
de tegenstelling zouden ondervinden tussen een
rusteloos voortgolvende verkeersdrukte op de
Korevaarstraat waar deze door het Levendaal
wordt gekruist, en de verademing gevende stilte
aan de kant van de Steenschuur. Ztf kunnen
zowel worden geboeid door de levendigheid van
het wegverkeer als door een bijzonder mooi ge
deelte van het Steenschuur op de achtergrond
van een doorkijkje.
De oase zelf moet vry van elk rij verkeer zijn.
Er moeten terrassen op worden aangelegd, om
ringd door planten, met banken voor bezoekers,
inwoners van Leiden zowel als toeristen, kunnen
uitrusten van vermoeiende tochten door de stad.
van hun bezoeken aan winkels en aan musea
of andere bezienswaardigheden die daar te vin
den zijn. zy kunnen het dan wel eens treffen
wanneer de poëtische geluiden van het carillon
van de Lodewijkskerk opklinken. In nachtelijke
uren zouden ook de tonen van het Stadhuis
carillon tot de oase kunnen doordringen, die
anders overstemd worden door het rumoer in de
omgeving. Een vijver met een springende fon
tein zou de oase nog aantrekkelijker kunnen
maken. Ten slotte verwacht ik dat er horeca
bedrijven te vinden zullen zijn, die de bezoekers
in de gelegenheid willen stellen om op de ter
rassen te genieten van consumpties, gezeten aan
tafeltjes op comfortabele stoelen.
F P. Muller.
(Foto'
's LD/Holvast) i BINNENSTADSEVENEMENT
Ik zei vorige toeek: waar
blijven de reacties? Nu, ze
zijn gekomen. Vandaag de
eerste, afkomstig van de
Leidse psychiater dr. F. P.
Muller, die in de Garenmarkt
een toekomstige oase ziet.
Wat zijn opmerkingen over
de twijfelachtige verwezenlij
king van in deze rubriek ge
lanceerde ideeën betreft, ik
kom daarop in volgende afle
veringen terug. Van toekomst
naar verleden. Er is in deze
krant weieens gepleit voor
terugkeer van de 3 oktober-
kermis naat 't centrum. Van
daag een herinnering aan de
vroegere zomerkermis in de
binnenstad van de hand van
Dolf Schnaar. Als „proefje"?
LEIDEN De meerpalen
al bij de brug en het water
voor de deur. Op de Haag-
het fietspad verdwenen
ding van de werkzaamhe-
verbreding.
s in enkele zinnen hetgeen
foto's in beeld brengen,
bovenste zijn de meerpalen
van de in aanbouw zijnde
Waddingerbrug bij de Vink, na
gereedkoming waarvan het oude
tracé van de Haagweg moet wor
den doorgraven om het omlei
dingskanaal rond Leiden aanslui
ting te geven op de Rijn.
Het kanaal loopt al tot de
bouwput van de brug, wat op de
onderste foto in beeld is gebracht.
De derde foto laat zien, dat
(brom)fietsers de smalle parallel
weg van de Haagweg moeten kie
zen nu het fietspad is wegge
haald.
Binnen een jaar moet het werk
gereed zijn, want begin 1971 zal
de scheepvaart uit de Leidse bin
nenwateren verdwijnen en ge
bruik maken van de route buiten
om.
LEIDEN In de sociëteit Leython
aan het Levendaal wordt vandaag
weer een dansavond georganiseerd.
Hierbij zal optreden de Leidse drie
mans-formatie Spirit of St. Louis,
die onlangs ook op het scholenfee6t
in de Stadsgehoorzaal te beluisteren
was. De aanvang is om acht uur.
MOSKOU (AFP) Aleksander
Sjelepin is gisteren als eerste van de
vier leden van het Russische politie
ke bureau, van wie gemeld was dat
zij ziek waren, weer in het openbaar
verschenen, 't Gebeurde op 'n mas
sabijeenkomst van zesduizend men
sen in het Kremlin ter gelegenheid
van de „dag van de ruimtevaart".
De drie andere zieken president
Podgomi, premier Kosigin en party -
ideoloog Soeslow waren evenals
trouwens partijchef Brezjnew, niet
aanwezig. Ook Poljanski ontbrak.
Van de elf leden van het politiek bu
reau waren er met inbegrip van Sje
lepin slechts vier present. Naast Sje
lepin zaten Mazoerow, Kirilenko en
Woronow. Tegen de gewoonte in
werd de bijeenkomst niet per televi
sie uitgezonden.
Ga lanteriek ramen met blinkend
schitterende sieraden, porselein en
dergelijke waar. kortom Alle dingen
die men ook in de winkels kon ko
pen, maar nü de charme hadden
dat ze „van de kermis" kwamen!
Deze rij strekte zich uit via de
Boommarkt tot het Kort Rapenburg
Op dit gedeelte stonden hoofdzakelijk
consumptietenten, waarbij een heel
grote poffertjeskraam van .meneer
Schram&de", dit .meneer" in tegen-
stellen tot de andere kermisexploitan
ten. omdat hij voordien onderwij
zer was geweest! Na de dood van
zijn schoonvader, een Brabantse
kraamhouder, nam hij ontslag bij het
onderwijs en trok in diens mooie gro
te woonwagen, waar by een wagen
met de uit elkaar neembare kraam,
de kermissen langs, waarby hy de
jeugd toch maar niet kon vergeten en
in zyn kraam de Leidse wezen van
alle gezindten groepsgewys onthaalde
op gratis-poffertjes!
Ook stonden er kramen met .Nou
gat de Montélimar", gehakt in kleine
stukjes en verpakt in wit papier met
een rood lint, waarop een kleurig
aapje van laton (met wol omwonden
yzerdraad) was gestoken.
Met baard
Op de Apothekersdijk stonden meer
ténten dan kramen: een Juffrouw
met de baard", een draaimolen, een
waarzegster, een poppenkast en het
wassenbeeldenspel, waarin poppen
voorstellende „de Zuidafrikaanse hel
den", zoals Paul Kruger, Christ iaan
de Wet. Louis Botha, Joubert en Pre
tor ius. wat enthousiaste luidruchtige
bezoekers er toe bracht het populai
re anti-Engelse lied aan te heffen:
Arme vrouw en kinderen
Moesten naar de moordenaars
kampen henen
O wat een schande
Schande ja voor Engeland.
Daar de Prinsessekade toen nog
niet bestond, was er in de aan
weerskanten bebouwde Paardensteeg,
waardoor bovendien de paardentram
reed, geen plaats voor kramen, doch
werd de reeks voortgezet op de Turf
markt en de Varkensmarkt, waar de
kramen in twee ryen stonden met
de achterzijden tegenover elkaar.
Maar dan schuift men op de lam
mermarkt ineens in een cacafonie
van muziek.
Elke tent heeft een eigen enorm
draaiorgel en ieder speelt met veel
lawaai van trommels en trombones,
piccolo's, vox humana, flüte harmo-
nique en schelle klanken een lui
dere mars of wals dan zyn buur
man!
Hier stonden de grote tenten, zo
als de stoomcarrousel het shimmy
paleis van Hommerson, Vermeulen
of Janvier, een danstent vlak tegen
over het zaaltje van het Leger des
Heils
Verder de zweefsohommels, waarin
volgens traditie de gespierde knechts
ln een blauw/witte marinetrui de
schuitjes o gang hielpen en afrem
den.
Ook een tent waarin .Albert frè-
res" een „bioscope" hadden. Hierin
werd aan het verblufte publiek o.a. de
door de ge broeders-zélf 'de heren
Mullens» gemaakte, geregLseerde en
gespeelde éérste Nederlandse film
„Het heertje van Zandvoort" met
schichtige beelden vertoond, waarin
een van hen een strandbezoeker
speelde, die zijn overhuifde badstoel
met het gezicht naar zee vóór de
vloedlyn zette. daarin langza
merhand indutte en dus niet bemerk
te dat de vloed kwam opzetten, waar
na hy omringd door water, met veel
wanhopig armgezwaai zyn schoenen
én pantalon uittrok en zó door de
nauwe Kerkstraat rende, natuuriyk
nagezeten door veel publiek en sabel-
zwaaiende „Bromsnorren" zo U
ziet een simpel gegeven.
Deze film werd enkele jaren ge
leden nog eens door Simon van Col-
lem in zyn tv- „Oude Draai doos"
vertoond.
Daar dit een stomme film was, deed
De Leidse kermis rondom de
eeuwwisseling op de Lammer
markt (foto gemeentelijke ar
chiefdienst-Leiden),
de Andere broer Mullens dienst als
„explicateur" door de handelingen
met wisselende stem te verduideiy-
ken.
Ook vertoonden zy ln hun tent de
eerste Franse film: „Entrée d'un train
en gare de la Ciotat". die ln 1895
door Lumière was gemaakt. Door de
Franse esprit, die van Alle tyden is,
ook nü nog een alleszins acceptabele
film!
Doch op het einde van de week, Ja
toen zong men:
Wanneer de kermis is gedaan
Dan zijn de centen naar de maan1
Maar ook aan dat eeuwenoude
volksvermaak kwam in 1910 een de
finitief einde, doordat de anti-revolu
tionaire wethouder Per a met zyn
fractiegenoten op 20 oktober van dat
jaar een Raadsbesluit met 17 tegen 11
stemmen (dus niet zo'n overweldi
gende meerderheidwist door te
drukken, waarby de kermis werd af
geschaft!
Dat de Leidse bevolking van Alle
lagen dat niet nam, was begrypelyk
en zo ontstonden er opstootjes voor
het huis van Pera aan de Langebrug,
waarin hy ook een breiery had. wel
ke samenscholingen begrypelyk door
de politie geregeld werden uiteenge
dreven.
Zo was 't dan afgelopen met de
Leidse kermis waarop vrywel iedere
Leidenaar zo'n enorm plezier had
gehad. De kermis waarvan de Vlaam
se componist en volkshederenzanger
Emlel Hullebroek zong:
Eén kermis maar in 't hele jaar
En dansen is geen zonde!
Dat was het blykbaar wel!
Dolf Schiuutffc
EIDEN Het late voorjaar be-
m langzamerhand zyn' weerslag
Men in de veehandel. Het koude
r in aanmerking genomen kon er
eren op de Leidse veemarkt nog
een redelyke aanvoer gesproken
«en. Het totaal beeld van de han-
*as rustig met in meerdere ra
pen iets gedrukte pryzen.
de rubriek gebraiksvee en jong-
no8 weinig verandering van
P- De handel in melkkoeien deed
rustig aan. De pryzzn hielden
staande, terwyl de beste die-
Jelfs iets duurder waren. In de
vare koeien een redelyk en
■houdende handel voor de goede
fen, maar liep deze van matig tot
I* af voor de lichte vaarsjes en
1 koeien, die zelfs iets minder de-
In de sector jongvee nog weinig
Instelling en een kalme handel,
wering: Melk- en kalf koeien van
tot f 1350 en f 1675. Vare koeien
1675 tot f 1000 en f 1475. Extra
J«eiten tot f1600. Pinken van
P tot f625 en f825. Graskalveren
HOO tot f600.
t aanvoer in de afdeling vette
wn was vry redelyk en ruimer
vorige week. De handel had ook
eren een luiachtig verloop met
fcnrukte pryzen.
tering per kg geslacht gewicht:
koeien le en 2e soorten van
tot f 4 95 en f 5il5; extra kwa-
p'gehandhaafd tot f5,50.
J koeien 3e soorten 3.70 tot 4.05,
"«tieren van f4.75 tot f5,-.
Roeien van r3.55 tot f3,70.
m de afdeling vette kalveren
nog geen verandering van beeld. De
aanvoer bleef klein waaronder haast
geen beste kwaliteiten. Over de ge
hele linie was deze week de handel
ln vette kalveren matig, met iets la
gere pryzen.
Notering per kg levend gewicht:
van f3,80 tot f4 en f4,20.
Het is verbazend zoveel oude scha
pen en overhouders er nog worden
aangevoerd. Goede vleeslammeren
waren goed verkoopbaar, maar daar
waren er niet al te veel van. Hoewel
de handel toch nog goed verliep, wa
ren de afwykende kwaliteiten moei-
ïyk te plaatsen.
Notering: Vette schapen van f130
tot f 140 en f 145. Vette lammeren
van f 145 tot f 165 on f 185. Fokscha
pen met 1 lam van f 175 tot f200.
Fokschapen met 2 lammeren van
f250 tot f290.
Varkens
In de afdeling fok- en mestvarkens
een redelyk ruime aanvoer. Ondanks
de gedrukte handel in slachtvarkens,
ln deze afdeling toch nog geen lagere
pryzen, hoewel de handel het kalm
afdeed.
Notering: Drachtige zeugen van
f 550 tot f 650 en f 675. Schrammen
van f125 tot f 13" en f145. Biggen
van f 105 tot f 110 en f 115.
Er was deze week een groot aanbod
van slachtvarkens dat niet op te ne
men was. Ook de export was minder
waardoor de pryzen iets lager Vooral
met betrekking tot de handel in zwa
re varkens was de stemming gedrukt,
LEIDEN De heer S. Sannes,
thans wethouder van onderwys, is
by de gemeenteraadsverkiezing van
3 juni lijsttrekker voor de nieuwe
party DS'70. De volgorde van de an
dere kandidaten zou vandaag defi
nitief worden vastgesteld.
LEIDEN —In het St. Elizabeth
ziekenhuis te Leiden zyn de volgende
verplegenden geslaagd voor de aan
tekening kinderverpleging: zr. M. J.
C. Blaas, zr. F. C. M. Janson, zr. M.
J. Menken, zr. A. M. Nuy, zr. D. C.
B. M. Scheerder, zr. J. W. Soninu-
V. d. Put en zr. J. M. Wurzer.
Voetbal In de eerste divisie
van de Engelse league zyn gistera
vond twee wedstryden gespeeld. De
uitslagen zyn: Nottingham Forest-
Ipswich Town 10. Wolverhamp
ton Wanderes-Coventry City 01.
omdat Italië hiervoor minder belang
stelling toonde.
Pryzen per kg levend gewicht:
Lichte slachtvarkens van f 2,72 tot
f2,75. Lichte slachtzeugen van
f2,20 tot f2,30.
Geen grote aanvoer van geiten, een
goede belangstelling en een goede
pryshoudende handel. Notering: van
f30 tot f65 en f85 tot f105.
De Leidse kermis, ja dat was
een evenement dat ieder jaar in
de Sleutelstad in de laatste volle
week van juli werd gehouden.
't Begon al op de Aalmarkt,
waar aan de waterkant kraam-
aan-kraam geschaard stonden:
koekkramen, waar in de platte
ovale kermiskoeken met suikeren
tierelantijnen en in het midden
een fel rose medaillon waarop in
witte suikerletters stond:
Uit liefde en erkentenis en ook
omdat het kermis is.
