rijdens middaghitte
'een oorlog in Laos
IN ATHENE ZWARE
STRAFFEN GEËIST
Gasontploffing
Osaka: 98 doden
Weerklank van Anne Frank
tot één mei 7.90
daarna kost het 16.50
Boek van de Maand
Mogelijke noodsprong
voor redden maanreis
rerzet komt alleen van
de verbeten Meo-strijders
Drama in een bouwput
ffBAÖ 9 APKït iEffft
LETDSCH DAGBT.AD
PAGINA ff
Bufferstaat
(Van onze reisredacteur Henk Kolb)
tlENTIANE (GPD) Nu de Amerikaanse bevoorradings-
ls Sam Thong voorlopig weer onbetwist in handen van de
tiaanse regeringstroepen is, lijkt het gevaar voor een com-
listische doorbraak naar Vientiane verminderd. Dat is mede
(anken aan de zware regenbuien, waardoor het zicht vanuit
lucht voldoende is opgeklaard om het effect van de bom-
flementsaan vallen op de posities van de Noordvietnamezen
le Pathet Lao te kunnen verhogen. Het ziet er naar uit dat
tevoorradingslijnen van de communistische troepen te lang
terwijl de recente gebeurtenissen in Cambodja evenmin
te offensieve plannen van de communisten zijn opgenomen,
piige politieke waarnemers menen dan ook, dat de com-
[isten nu tot het volgende jaar zullen wachten alvorens ze
nieuwe aanval op grote schaal beginnen.
een verdere ontwikkeling van de
communistische opmars instede van
slechts een bufferstaat een der slag
velden van Indo-China te worden.
Generaal Boen Thing: „Het le
ger van Thailand zal zeker niet ach
ter de eigen grenzen blijven staan
als de communisten te ver oprukken.
Het is immers altijd beter om in de
tuin te vechten dan in eigen huis.
Ondanks het feit dat het Laotiaan-
se leger over zestig duizend man
beschikt en door Soevanna Phoema's
gedeeltelijke mobilisatie daar nog
eens 2000 man aan wordt toegevoegd
zal de gevechtskracht toch aanmer
kelijk geringer blijven in ver
gelijking met de strijdkrachten van
de Noordvietnamezen in Laos (70.000)
doet vermoeden. Ook de Pathet Lao-
formaties zijn nog niet op volle ge
vechtskracht gebracht.
Dat de Laotianen geen strijdlus
tig volk zijn wordt bewezen door het
verleden, toen de Noordvietna-
mese inmenging nog niet zo duide
lijk was. Kenners van het land ver
tellen schaterend hoe er in die tijd
voornamelijk in de lucht werd ge
schoten om de indruk te wekken van
een grote strijd. Beide partijen wa
ren daarmee al tevreden en deze
merkwaardige gang van zaken
diende in ruime mate de schijn van
neutraliteit op te houden ten aanzien
van de voortgaande binnenland
se twist.
Thans echter wordt de Pathet Lao
voornamelijk door de Noordvietna
mezen gebruikt als dekmantel te
genover het Laotiaanse leger met
zijn geringe stootkracht, dat vooral
op de been blijft dankzij de verbeten
vechtende Meo-strijders van guerril
la-generaal Vang Pao. De Ameri
kaanse bemoeienis richt zich dan
ook hoofdzakelijk op de verster
king van dat legertje. De opleiding
van het kader voor het officiële Lao
tiaanse leger wordt gaarne overgela
ten aan de Franse militaire missie.
I de V.S Inderdaad ernst blijven
met het terugtrekken van
;pen uit Vietnam, dan zal te-
tijd hun positie beter zijn
jdie nu is, omdat er dan min-
bestaat dat de Amerikaan-
iitiek alsnog wordt gewijzigd,
is echter definitief voorbij
wat betreft dit deel van Azië
gesproken kan worden over de
in Vietnam. Het gaat nu om
monde over geheel „Frans
dat de communis-
jds niet in handen konden
i. Zelfs als er nu een ogen-
lijke stabilisering van de kri-
situatie zou intreden, dan mag
ich daardoor nog niet laten
en. Zodra immers de Ameri-
zich terugtrekken bestaan er
fjks meer hinderpalen van
elang om de rest van Indo
onder de voet te lopen en het
111 zonder overduidelijke militai-
llïnwezigheid onder administra-
>heer te brengen van Hanoi's
Iers.
in eerste instantie een on
gelijke positie voor een buf-
tussen de strijdende iddeo-
vooral als Laos een enclave
a waaruit onder voornamelijk
kaanse leiding wordt gepoogd
nars van de Noordvietnamezen
mogelijk tegen te houden. Het
;en gebrek aan belangstelling
Ie Laotianen toont overduide-
an hoezeer over hun hoofden
onmiskenbaar ook ten koste
0 un levens de worsteling tussen
itieke concepties zich voltrekt.
ig
ko
ui:
Genieten
3e de akkoorden van Genève werd
hoofdstad Vientiane een com-
voor controle op de wapens til-
gevestigd. Aanvankelijk was
commissie zowel links-neu-
als rechts vertegenwoor-
Sinds april 1963 heeft deze
issie echter niets meer te doen.
min beschikt de commissie nog
over een bureau waar vervuil-
gele stafkaarten hangen
schaarse lijnen, die de al-
ite overtredingen van het be-
aange/en. Het hoofd van de
generaal Boen Thing, strijkt
m jaar salaris op, maar brengt
door in een naar Lao-
e begrippen riant buitenhuis
buurt van Vientiane. De ge-
schenkt voor zijn schaarse
landse bezoekers whiskey en
kt over een fraai zwem-
aarvan boze tongen beweren
ft met Amerikaanse ontwikke
lden werd gebouwd. De gene-
„Nog geen twintig pro-
an de bevolking (er heeft nooit
fiolële volkstelling plaats ge-
maar men schat het inwoner
van Laos op 2,5 tot 3 miljoen
interesseert zich werke-
ör wat hier gebeurt. Van dat
heeft dan misschien maar
rocent daarvoor werkelijk eni-
mgstelling".
Laotiaan, niet uitgespro-
idendelijk, wenst van het leven
lieten en het laat hem koud of
t doet onder communistisch,
mees of pathet lao beheer of
het bestuur van soevan-
loema. Hij wenst alleen maar
Uisje en een stuk grorud als
0 ld, waar zijn buffel de scha-
ploeg door de modder sleurt.
Oil Thing is zich de ironie van
J sstaan wel bewust. Hij beseft
et handhaven van Laos als
%ikelijke staat uitsluitend be-
i de mate waarin anderen be-
)n daarvoor te vechten. In di-
ieke kringen worden de Lao-
[nauwelijks tot de strijdende
gerekend. En het is wel dui-
r j dat hun onaanzienlijk be-
Weinig zal veranderen als de
J t Lao zetbaas mocht worden
administratieve hoofdstad. Het
genoeg, dat bij de dood van
si Minh de helft van het per-
in het aanzienlijkste hotel met
Cden op verscheen. Een En-
ierwijzeres van het lyceum
Als ik aan mijn leerlingen
Wat ze doen als de Pathet Lao
omen. dan antwoord de ene
t ze tegen de Pathet Lao zal
en de anderen bekennen te
samenwerken".
Slagveld
Jton het officiële leger van La-
zijn geringe bewapening,
men zich weinig illusies
^mogelijk verzet tegen de
Laos dreigt bij
De niet-commerciële Amerikaanse
luchtvaartonderneming „Air Ameri
ca" verricht met helikopters en twee-
motorige vliegtuigen het leeuwen
deel van de gevaarlijke transport
karweien in het bergachtige noorde
lijk gebied. De gigantische inspan
ningen die de V.S. zich getroosten
om onder velerlei dwaze en onoffi
cieel ruiterlijk toegegeven dekman
tels de bevoorrading van de voor
naamste basis Long Tsjeng op gang
te houden vallen niet te vergelijken
met de loopgraven van een halve
meter diep en de borstweringen van
30 cm hoog die het leger hier en
daar langs de wegen inricht De on
der dunne grasdaken vredig sluime
rende soldaten van Soevanna Phoe-
ma maken dan ook een aanmerke-
lijk minder krijgshaftige indruk dan
de door de regering uitgegeven post
zegels zouden doen vermoeden. Daar
schuilt overigens een opmerkelijke
overeenstemming in met de Pathet
Lao, die eenzelfde soort krijgshaf
tigheid demonstreert via een bank
biljet dat zij in het noorden uitge
ven.
Vientiane zelf vertoont uiter
lijk geen spanningen. Tussen twaalf
en drie uur in de middag, als de hit
te het grootst is, staat de oorlog stil.
Zelfs de drie verkeerslichten, die het
ti age verkeer moeten regelen, zijn
dan overbodig geworden. En dat met
lokale motieven aangevulde gedenk
teken van de onbekende soldaat (ge
maakt naar voorbeeld van het ge
denkteken bij de Are de Triomphe)
rijst grijs op boven de stad, waar
het volk zich met tragisch-kinderlij-
ke glimlach tijdelijk heeft terugge
trokken uit het leven.
ADVERTENTIE
Kinderen maakten gedichten, tekeningen en
opstellen. John F. Kennedy schreef een brief.
Eleanor Roosevelt een inleiding. Otto
Frank registreerde zijn ervaringen.
•Beeldhouwers, schrijvers, fotografen en
componisten werkten mee. Zó ontstond
deze bijzonder fraaie uitgave.
In deze wereldprimeur vertellen beroemde en
naamloze mensen het verhaal van Anne
Frank. Op him eigen manier. Met
impressies, artikelen en reprodukties. En
met 120 afbeeldingen en foto's (in kleur!)
waarvan de meeste nooit eerder zijn
gepubliceerd.
Weerklank van Anne Frank is het Boek van
de Maand. Het eerste uit een serie boeken
die iedereen moet - en kan - bezitten.
Koop het voor 1 mei. En bespaar 8.60.
De boekhandelaar verwacht u.
De Deense Kroonprinses Mar- i heeft bezocht samen met haar
grethe vertoeft in Parijs, waar zij echtgenoot Prins Henrik (achter
o.mhet Musée de la Liberation haar).
Geen spanning
KAAP KENNEDY (AP) De
Nasa overweegt, Thomas K. Mat-
tingly te vervangen door John L.
Swigert als bemanningslid van de
Apollo-13, die volgens de plannen
zaterdag zou moeten starten voor
de derde maanlandingsvlucht. Dit
zou in verschillende opzichten een
ongebruikelijke stap zijn. Tot dusver
was het een ongeschreven wet, dat
astronauten in de laatste maand
voor de vlucht niet meer vervangen
worden, terwijl voorts het gebruik
was, zo nodig, niet één enkel be
manningslid te vervangen maar het
gehele team, aangezien de laatste
training strikt in teamverband wordt
doorlopen.
Vervanging van het gehele team
Lovell-Haise-Mattingly door het re
serve-team Young-Duke-Swigert is
echter bij de komende vlucht niet
mogelijk, omdat Duke rode hond
heeft en mogelijk juist de besmet
tingsbron voor Mattingly is geweest.
Wanneer Mattingly rode hond zou
krijgen (Lovell en Haise zijn immuun
bevonden) zou hij waarschijnlijk om
streeks 14 april ziek worden en niet
in optimale conditie zijn wanneer
hij alleen de Apollo bemant in baan
tjes om de maan terwijl Lovell en
Haise op de maan rondwandelen.
Tot eventuele vervanging van
Mattingly door Swigert zou worden
besloten, omdat men groot belang
hecht aan een tijdige vlucht van de
Apollo-13. Krijgt Matingly inderdaad
rode hond, dan kan vermoedelijk ook
in mei de lancering niet met een van
de getrainde complete bemanningen
plaatsvinden. Duke noch Mattingly
zou dan weer in volledige optimale
conditie zijn. Nog weer een maand
uitstel zou het tijdschema voor latere
maanlandingen in gevaar brengen.
Uitstel van een maand zou al onge
veer drie miljoen gulden kosten, een
langer uitstel meer.
Swigert is. evenals Mattingly en
Haise. debutant in de ruimte. Hfj is
38 jaar.
De bedrukte stemming op Kaap
Kennedy wordt inmiddels nog ver
ergerd door de voorspellingen van
de meteorologen. Zij verwachten za
terdag zware bewolking en regen
boven de lanceerplaats. Na de erva
ring met de Apollo-12, waarvan alle
instrumenten tijdelijk werden uitge
schakeld door blikseminslag in de
eerste fase van de lancering, heeft
men besloten de Apollo-13 niet onder
slechte weersomstandigheden naar
de ruimte te zenden.
ATHENE (AP) De openbare
aanklager van Athene heeft gis
teren de doodstraf geëist tegen
de Atheense hoogleraar Dionysios
Karageorgas wegens het willen
omverwerpen van het militaire
regime in Griekenland door mid
del van geweld. Hij eiste dat drie
van de andere 33 personen zou
den worden vrijgesproken. Tegen
de overigen eiste hij gevangenis
straffen, variërend van twee jaar
tot levenslang. De beklaagden
staan terecht in een van de
grootste militaire processen in
Griekenland sinds de staatsgreep
van 1967.
De aanklager, Liapis. eistte boven
dien tegen Karageorgas 25 jaar ge-
gevangenis wegens 't illegale bezit en
gebruik van explosieven. Karageor
gas is hoogleraar in de politicologie.
Tegen professor Mangakis werd le
venslang geëist. Volgens de recht
bank is Mangakis een van de leiders
van de ondergrondse organisatie „De
mocratische Verdediging", waarvan
alle beklaagden lid zouden zijn. De
organisatie heeft tot doel het mili
taire regime ten val te brengen. Hij
ADVERTENTIE
tijdelijk
elke fles
«/an-TSvoor
vroeg mildheid voor oud-generaal
Iordanides en eiste slechts 8 jaar. De
69-jarige Iordanides wordt ervan be
schuldigd een leidende rol te hebben
gespeeld in de „Democratische Ver
dediging".
Tegen twee anderen, Starakis en
Loukas werd levenslang geëist. Tegen
de dale vrouwelijke beklaagden eiste
Liapis gevangenisstraffen, variërend
van vijf jaar voorwaardelijk tot 14
>ar. Ook tegen vier anderen eiste hij
vijf jaar voorwaardelijk. De overige
verdachten wil hij gevangenisstraffen
opleggen van twee tot achttien jaar.
Tijdens zijn marathon-rede van
zeven uur verklaarde de aanklager
dat de voorlopige schorsing van de
mocratische rechten in Griekenland
„geen kwaad" kan omdat burgerlijke
vrijheden woiden gewaarborgd in de
nieuwe grondwet. Bovendien zullen
chegenen die zich aan de wet houden
met worden lastig gevallen. De zit
ting werd verdaagd tot vandaag voor
het eerste pleidooi van de ongeveer
40 advocaten De uitspraak wordt dit
weekeinde verwacht.
OSAKA (AP) In het een-1 toonstelling '70 wordt gehouden,
trum van de grote Japanse stad zijn gisteren door een reeks gas-
Osaka waar thans de wereldten- ontploffingen op een bouwplaats
van de ondergrondse 98 personen
gedood en 307 gewond, van wie
154 ernstig, aldus de laatste of
ficiële berichten. Het ongeluk was
de zwaarste ontploffing in een
gasleiding die zich na de oorlog
in Japan heeft voorgedaan. De
ontploffing gebeurde om half zes
's middags toen een groot aantal
personen op straat was tijdens
het spitsuur.
De Expo-1970 ligt ongeveer 16 km
ten noordwesten van de plaats van
de ontploffing. De politie heeft be
kend gemaakt dat zich bij de slacht
offers geen buitenlanders bevinden.
Meer dan de helft van de brand
weerwagens en de ambulances van
Osaka zijn bij de bestrijding van het
vuur en het redden der slachtoffers
betrokken geweest. De branden die
ontstonden konden pas na vier uur
worden bedwongen. De gastoe-
voer naar een aantal wijken van de
stad moest worden stopgezet.
Een voorlopig onderzoek heeft aan
getoond dat een dienstwagen van het
stedelijk gasbedrijf bij de plaats van
de ontploffing waar een lek In een
hoofdleiding was geconstateerd, in
brand is gevlogen, daarop volgden
kort na elkaar drie hevige explosies.
De brandende wagen had een groot
aantal voorbijgangers doen stilstaan.
Zo zag het er in de omgeving
van de ramp uit, vlak na de ex
plosie: tal van zwaargewonde
slachtoffers wachtten op de eer*
sto hulp
