toemenen lonken naar de Westerse filmers
IENRI VERNEUIL MAAKTE 'N
BOEIENDE (GANGSTER) FILM
Leiden
^tudio-outillage niet alleen voor eigen produktie
e
SCHUDEL's
CITROEN
Meesters in cle misdaad
HET GEBEURDE
IN 'T WESTEN
or
ril:
De brug bij Remagen: aanvaardbaar verfilmd
IGEN BELANG
oh, ivat leuk
Filmsterretje
Brandusa
- wèg van
bioscoop
Studentenstaking
in Praag
Dana treedt op in Willem Duys' Vuist
Beklemmend en fascinerend
'Jw vrouw
Love bug
Asterix blijft
|fl)AG 27 MAART 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA
ILVERSUM/LEIDEN De grote gaten,
het geleidelijk wegroestende ijzeren
lijn zijn gevallen, hebben het de filmin-
jrre van het kapitalistische westen moge-
gemaakt, de staatsstudio's van het socia-
sche oosten te bereiken. De tiende muze
1' zich geen visum meer aan te schaffen:
festerlingen, die om „landschappelijke"
nen of in verband met goedkope figuratie
)ost-Europa een film willen opnemen,
worden daar met open armen ontvangen. En
het aantal co-produkties beweegt zich in stij
gende lijn.
In Hongarije en Tsjecho-Slowakije, in Bulga
rije en Roemenië is dat al de gewoonste zaak
van de wereld geworden en de recente aan
kondiging, dat in Moskou de Sovinfilm is op
gericht om buitenlandse belangstellenden alle
gewenste faciliteiten te verlenen, toont aan.
dat ook de Sowjet-Unie niet van plan is de
lucratieve boot te misen.
nt deze bereidwilligheid om me
ting te verlenen aan buitenland
ndukties en het verlangen om
met andere landen films te
irdigen. vloeit uiteraard niet
uit een plotseling ontwaakte
voor het kapitalistische, impe-
ische westen. Men handelt uit
[repen en goed te begrijpen
elang. Stuk voor stuk zijn de
uropese landen cok een
je als Bulgarije uitstekende
adio's rijk. compleet met labo-
nasynohronisatieruimten en
verder bij hoort, met een
Bche outillage, die veelal be-
dan wat verouderd Hollywood
pducenten heeft te bieden en
schnici die van wanten weten
lit alles kan echter geen opti-
gebruik worden gemaakt om-
larvoor de eigen jaarproduktie
Sowjetunie uitgezonderd, maar
eft nu weer zovéél studio's
ng is. Zelfs in Tsjecho-Slowa-
Hongarye. En zeker in Bul-
en Roemenië.
5 de staatsbedrijven dan ook
in gelegen .hun studio's en an-
oorzieningen aan buitenlandse
:tiegroepen te verhuren of een
am en financiëel aan
hebben in de vervaardiging
esterse films. Temeer omdat
ital co-produkties van oommu-
le landen niet bepaald indruk-
ïd kan worden genoemd. (Het
[eressant zijn wanneer de oor-
■ain dit verschijnsel eens zou
onderzocht)Dus wordt op
!s en beurzen hevig in weste-
chting gelonkt en laat men in
en propagandistische publika-
en gelegenheid onbenut om
ordelen voor westerse geïnte-
den aantrekkelijk te etaleren.
Bedre\en
il de Roemenen zUn daarin
er bedreven. Zij moeten ook
nt het is natuurlijk Jammer
perfecte studio-outillage i n
imet uitgestrekte tei-reinen
voor buitenopnamen vlak naast de
deur) alléén voor de bescheiden in
heemse filmproduktie zou moeten die
nen. Een produktie, die zeer waar
schijnlijk niet kan worden vergroot
zolang de afzet van Roemeense films
naar het buitenland zo'n moeilijke
zaak blijft omdat zij in kwaliteit
en „appeal" ver bij de Tsjechische
en Hongaarse achter blijven. En het
Is nog maar de vraag of het met
de voor deze tijd exceptionele belang
stelling in eigen land elke Roe
meen gaat gemiddeld tien keer per
Jaar naar de biocoop niet net zo
zal gaan als in de DDR, waar van
de 1494 theaters met 545.000 zitplaat
sen uit 1951 onder invloed van de
televisie nog maar 880 met 330.000
(vaak lege» stoelen zyn overgeble
ven.
Romania Film zet dan ook alles
op alles. Ir. Constantin Pivniceru.
de directeur van het Nationaal
Filmcentrum, verkoopt zelfs de (ne
gen van de twaalf maanden schij
nende» zon aan de buitelandse fil
mers. Die lijken echter vooral onder
de indruk te zijn van de hypermo
derne uitrusting, mechanisering en
automatisering der Buftea-studio's,
terwijl ook de mogelijkheid om voor
massa-scènes grote groepen figuran
ten op een koopje te krijgen en de
financiële aciliteiten. die men verder
geniet, Romania ilm voor hen tot
een interessante partner maken.
Tot de regisseurs, die al in Roe
menië werkten, behoren René Clair,
Roberto Rossellini, Robert Siodmak,
Henri Colpi, Bernard Borderie. Hen
ri Daquin en Terence Young, de ma
ker van de beste Bond-films, die er
een aantal sequenties vol figuranten,
paarden, wapens en historische kos
tuums voor Mayerling vastlegde. „Ik
dacht, dat die opnamen me zes k
zeven dagen zouden kasten, maar
het lukte in tweeëneenhalve dag,
dank zij de puike organisatie en het
vakmanschap van de Roemeense
crew", vertelde Young, die beslist
vaker in Buftea wil werken.
Ook een reeks televisiefilms o.a..
Tom Sawyer) werd daar in co-pro -
duktie vervaardigd. „En we zijn nu
in onderhandeling met Dino de
Laurentiius, Alfredo Bini en andere
belangrijke Italiaanse producenten",
aldus Romania's produktiechef Du-
mitru Femoaga. „Verder wil de En
gelsman Laurence Harvey hier een
avondturenfilm maken, waarvoor aan
de rand van het Buftea-meer een
wild-westdorp zou moeten worden ge
bouwd. Maar het grootste pnDject
gaan we samen met de Fransen on
der Roemeense regie »van Sergiu Ni-
colaescu) doen: een spectaculaire
historische film over Michael de
Dappere, onze legendarische prins".
Uit een even ver verleden stamt
het Romeense gezegde, dat een
vreemdeling je krabt waar het niet
jeukt. Maar evenals de mensen uit
het hotelbedrijf aan de Zwarte Zee
bijten de filmfunctionarissen uit Boe
karest en Buftea liever hun tong af
dan dat zij het ooit nog eens in de
mond nemen.
(ADVERTENTIE)
Wal glimt dat, wat
blinkt dat. Wat
zal dit Uw
dochter goed
staan. In
wil en
zwart
lak
met
facet-
gesp.
Den Haag Spuistraat 14,
Leiden Haarlemmerstraat 53
Rotterdam Schiedam Vlaardingen
Dordrecht Breda Tilburg
..Holland is 'n constitutio
nele monarchie aan de
Noordzee en ik iveet dat
het graan produceert, rijk is
aan steenkool en zuivelpro-
dukten en elektrische appa
raten uitvoert. En natuur
lijk heb ik ook gehoord van
de beroemde tulpen in uw
land".
Het is te merkendat der
tienjarige Brandusa Hudes-
cu goed haar best doet op
school. Op het ogenblik zelfs
extra haar best om de lessen
in te halen, die zij moest
missen bij de opnamen voor
de film ..Een ballade voor
Mariuca". Want Brandusa,
klein, kien en pittig, met gro
te, sprekende ogen, is Roe-
menië's jongste filmster.
Vooral de vrouwen zijn ver
tederd door haar uitbeelding
van een tioaalf jarige, die zich
opofferde tijdens een (histo
rische) episode uit de eerste
wereldoorlogEn de critici
prezen haar natuurlijk dra
matisch talent.
Hoe kwamen Titel Con-
stantinescu en Constantin
Neagu, de tweed) regisseurs
van de film. het dorpsmeis
je uit Madirjesti op het
spoor?
„Ze bezochten ons vakan
tiekamp in de bergen van
Sinaia en kozen mij en en
kele andere kinderen uit. We
werden naar Boekarest ge
haald voor proef opnamen.
Zo kreeg ik die rol. Ik had
al eens meegespeeld in een
toneelstuk van onze school.
En in het vakantiekamp or
ganiseerde ik samen met. an
deren een balletvoorstelling
'De dans van de dagen'.
Toen het bericht kwam
dat ik Mariuca mocht spelen,
was ik natuurlijk verschrik
kelijk opgeivondenik had
wel een gat in de lucht kun
nen springen. M'n ouders
waren ook blij, maar ze za
ten er wel een beetje over in
hoe het nu met m'n school
werk moest gaan. Achteraf
is dat erg meegevallen. M'n
leraren hebben er voor ge
zorgd. dat ik niet achterop
raakte. Ze hébben me ook
meer verteld over dat meisje
Mariuca, méér dan ik al wist
uit de geschiedenisles en de
verhalen van mijn ouders en
grootouders.
De opnamen duurden vier
maanden. In die tijd hielden
opa en oma me gezelschap
en zorgden er voor, dat ik
huiswerk maakte. Dat filmen
vind ik in het begin vrese
lijk moeilijk, maar ik deed
precies wat de regisseurs
vroegen en toen leek het wel
of alles vanzelf ging. Ik ging
het steeds fijner vinden en
zou best méér rollen willen
krijgen, ook in het buiten
land. Zelf ga ik ook graag
naar de bioscoop: komedies,
avonturenfilms, maar het
liefst dramatische films met
een historisch verhaal".
Weet Brandusa al wat zij
later wil worden?
.Allicht.' Filmster, dat is
nogal wiedes. Of anders film
regisseur".
PRAAG <AFP» Van doorgaans
goedingelichte zijde in Praag is gis
teren vernomen dat studenten aan
de faculteit van landbouw van de
Praagse universiteit in staking zijn
j gegaan uit protest tegen de uitslui-
j ting van een tiental collega's. Dit
j tiental zou geen colleges meer mo-
j gen volgen in verband met hun ac-
1 tiviteit in de afgelopen twee Jaar
Het Praagse avondblad ..Vecerni
i Pnaha" heeft de uitstoting uit
de Tsjech os lowaakse communistische
partij bekendgemaakt van Venek
ADVERTENTIE
DUBBEL
GESTOOKTE
NV. DE CONDOR - DISTILLEERDERIJ - LEIDEN
Silhan, die tot waarnemend eerste
secretaris werd gekozen tijdens het
veertiende clandestiene congres van
augustus 1968. dat gehouden werd
toen Alexander Doebtsek zich in
Moskou bevond. Volgens „Vecer
ni Praha" heeft Silhan o.m. gewei
gerd aan de controlecommissie van
het centrale comité de noturlen van
het clandestiene congres te overhan
digen.
UTRECHT (OPD) Het 18-jarige
Ierse zangeresje Dana. dat zaterdag
het vijftiende Eurovisie-songfestival
in Amsterdam heeft gewonnen, treedt
dinsdagavond in eeVoor de vuist
weg" van Willem Duys op
Dana arriveert maandagavond op
Schiphol. In het direct uit te zenden
tv-programma zingt ze het winnen
de liedje „All kinds of everything"
en zal ze door Willem Duys worden
geïnterviewd.
Dana komt uitsluitend voor het
AVRO-programma naar Nederland.
Er zullen geen andere tv-opnamen
gemaakt worden.
tIANON Zelfs voor aspirant-gangsters zou deze week
bezoekje aan het Trianon-theater de moeite waard zijn.
isters in de misdaad" (Le clan des Siciliens), is een im-
ïte, ongemeen boeiende kleurenproduktie van regisseur
i Verneuil, die vorig jaar tijdens de première niet voor
het predikaat „levensecht" heeft opgeplakt gekregen.
n Delon. Jean Gabin en Lino
•a als de harde killer Roger
de geniale Italiaanse gang-
Vittorio Malamése en de
idende bijtende politiecom-
is Le Goff, hebben „Meesters
misdaad" tot een meesterlijke
[emaakt. Een (kleuren)film.
erd op de roman van Auguste
ton, waarin het vernuftige
dom anno 1970 aanmeme-
werkelijkheid wordt ge-
Maar óók een film. die meer
alleen maar een strijd van
nen-op-de-achtergrond tegen
volhoudende politiemannen.
)elon typeert de ondoordach-
«rdenaar van twee agenten
ffelijk, mét een vleugje ro-
che hunkering naar roodha-
eanne (Irina Demick), en
lieke Jean Gabin en nuch-
k\o Ventura kunnen hun ka-
ollen eveneens voor de volle
procent aan. Regisseur
Verneuil heeft bovendien in
inario voldoende ruimte ge-
voor het inpassen van be
ende stunts de ontsnap-
it een gevangenisauto en het
van een DC-8, di ever
tot een landing op een af-
a) highway worde gedwon-
waardoor de toeschouwei's
ER Oswald Kolle's der-
,Uw vrouw het onbekende
blijft in Leiden. De beken-
iloog schets thierin het ge
en van de vrouw, vooral
et betrekking heeft op de
it. Zijn wijze van uitleg-
beslist het aankijken waard,
wijze van bestrijding van
is zeer aannemelijk en
ok op het vitte doek goed
zich nóg meer aangegrepen voelen
„Meesters in de misdaad", in Ne
derland voorzien van de niet te veel
insinuerende ondertiteling „Een su
perieure Costa Nostra-organisa-
tie draait in Parijs, R»Dme en New
York op volle toeren", is een goed
lopend verhaal, dat begint met de
„bevrijding" van moordenaar Roger
Saret door de „clan" van Malanése
Sartet heeft een uitstekende tip
voor een fabuleuse juwelenroof en
in samenwerking met Newyorkse
Tony Nicasia besluit de oude, naar
steeds meer grond in zijn vaderland
Sicilië hunkerende Vittorio Mala
nése het avontuur te wagen.
Een avontuur, waarin det angs
én spanning wordt opgeschroefd
zonder ook maar een moment on
echt te lijken
Jammer alleen is. dat de harde
film een doorsnee slot vol opluch
ting het kwaad wordt altijd ge
straft de goedmoedige politie-io-
mantiek heeft gekregen. Want dat
gangsterboss Malanése na de defi
nitieve uiteenzetting die avond niet
meer in zijn eenzame huis zou
eten, had zijn kleinzoon Roberto
echt niet hoeven vragen toen
„een vreemde meneer" hem kwam
halen
REX Deze week geen bloot in
het theater aan de Haarlemmer
straat maar een reprise. De avon
turen van een volksawgen oftewel
„Als m'n wagentje eens kon pra
ten" is een bijzonder amusante film
Inderdaad zijn de avonturen van
't volkswagentje van Walt Disney
te gek om na te vertellen. Voor ple
zierig paasamusement dus naar
Rex.
De grote juwelenroof wordt
voorbereid: Vittorio Malanése
en Tony Nicosia nemen als toe
risten een kijkje op de tentoon
stelling.
STUDIO Astérix en Obelix,
populaire helden uit strip en teken
film blijven nog een week in Stu
dio. Deze tweede film avn de Gal
lische helden heeft goede kritieken
gehad en terecht. Een plezierige
volwassen tekenfilm met aar
dige grappen en een goed verhaal
Daarin snellen onze vrienden de
Egyptische bouwmeester Numero
bis te hulp. die in opdracht van
Koningin Cleopatra pijlsnel een pa
leis moet laten verrijzen. Een op
dracht waarin hij dankzij Astérix
slaagt.
LUXOR Beklemmend en tege
lijk fascinerend, zo kan „Het ge
beurde in het westen" het best wor
den gekarakteriseerd. Regisseur Ser-
gie Leone mag er dan niet in zijn
geslaagd zijn vorige produktie „The
good, the bad and the ugly" te over
treffen. toch Is deze Leon e - western
helemaal de moeite waard.
De trage, later wrede acties, voor
al in het begin als we het dood
schieten van een weerloos zesjarig
jongetje zien, werken beklemmend
De kleuren, bijna alle in nuances
van geel en bruin, versterken dit
benauwde gevoel. Gekke momenten,
waarom bij alle spanning eens harte
lijk gelachen kan worden, zijn maar
heel schaars.
Aan de andere kant heeft Leone
de naar wraak zoekende Harmonika
die actief bij de dood van zijn broer
werd betrokken vele jaren geleden,
facinerend uitgebeeld. Ook de niets
ontziende hebzucht wordt flink aan
de kaak gesteld. De basis van het
verhaalis heel eenvoudig. Jill (Clau
dia Cardinale) is in het geheim ge
trouwd met een boer. die ergens
midden in de woestijn woont. Zij
komt naar hem toe, maar op die
dag wordt de hele familie van haar
echtgenoot vermoord. Later blijkt
dat hier het belang van een van de
talloze particuliere spoorwegonder
nemingen achter zit.
Waar de spoorwegbandieten ver
schijnen duiken dan ook andere
duistere elementen op. Hierbij
is ook Harmonika (Charles Bron-
san), die een oude rekening met
Frank (Henry Fonda) te vereffe
nen heeft. Overhaast gaat hij hier
bij niet te werk. hij bepaalt wan
neer dat uur is gekomen. Intussen
helpt hy Jill, samen met een an
dere bandiet Cheyenne, het plan
van haar overleden echtgenoot uit
voeren. Als Frank hem dan mis-
schoen voor de vyfde maal vraagt
wie hy is, volgt een duel. En ster
vend weet Frank dan wie zyn stille
achtervolger is geweest.
LI DO De verfilming van be-
langryke gebeurtenissen uit de
Tweede Wereldoorlog is behalve met
„De langste dag" en nog een hand
je vol andere produkties steeds op
een fiasco uitgelopen. Daarom gin
gen we enigszins pessimistisch ge
stemd naar „De brug by Remagen".
de verfilming van de verovering
van de Ludendorff-spoorbrug van
Remagen door een campagnie. be
horend tot het 27ste gepantserde in
fanterie bataillon van de 9de pant
serdivisie.
Een belangryke stryd omdat met
deze overwinning het eerste brugge-
hoofd ten oosten van de Ryn werd
gevestigd en een toegangspoort
vormde voor de Engelsen en Ame
rikanen tot Duitsland. Mede dank-
zy deze stryd is de capitulatie van
Hitler-Duitsland versneld. Na het
zien van de kleurige beelden waren
we heel wat optimistischer.
Hoewel het authentieke op wat
ondergeschikte punten op de
romantische toer is bygevijld. zyn
de hoofdpunten van de felle strijd
by Remagen in de film bewaard
gebleven. De film. die opgenomen is
by de Davle Brug. tien kilometer
ten zuiden van Praag is een stukje
authenticiteit geworden, niet in de
laatste plaats dankzij de technische
adviezen van Cecil D. Roberts, een
gepensioneerd kolonel, dieindertyd
de leiding had over het veertiende
tankbatallon, dat de aanval uit
voerde
Waarom het by de stryd om de
brug by Remagen aanvankeiyk
ging was: de brug vernietigen zo
dat het Duitse vyftiende leger geen
mogelijkheid zou hebben om zich
via deze laatste brug over de Ryn
terug te trekken. Toen echter de
explosieven die de Duitsers onder
de brug hadden aangelegd niet
goed explodeerden by een aanval
van de Geallieerden (De Duitsers
wilden de terugtocht van het vyf
tiende leger niet onmogelyk maken
maar moesten noodgedwongen de
brug opblazen omdat de geallieerde
troepen naderden), veranderde de
opdracht.
Nu moest de brug koste wat het
kost in handen worden gehouden
om een vrye doortocht van de
Engelse en Amerikaanse troepen te
garanderen. De stryd rond deze vi
tale brug werd door David L. Wol-
pher op acceptabele wyze op het
oelluloid vastgelegd. De hoofdrollen
worden vervuld door George Segal.
Robert Vaughn. Ben Gazzara. E. G.
Marshall en Peter van Eyck. Be
slist geen derderangsacteurs, maar
Jongens die weten wat- er van hen
verlangd wordt.
Een ding moet ons echter van het
hart. De goede verfilming en de
cast wordt een beetje in de wielen
gereden door het feit dat men een
man als generaal Von Brock in
het nazi-hoofdkwartier rustig En
gels hoort spreken. Het effect van
de film gaat daardoor voor
een deel verloren. De film
makers die vele dollars op tafel
hebben moeten leggen voor deze
verfilming hadden het scenario,
waar het de Duitse kant betreft,
voor een paar dollars meer kun
nen laten vertalen. Het had de film
nog meer effect gegeven, dan ze
nu al heeft.
CLAUDIA CARDINALE
