Doebtsek mikpunt van
de felle communisten
PAUZE
BONN
IN
EN
GESPREK
MOSKOU
VREDESTEIN
Sihanoek beurtelings
naar Moskou/Peking
Grote invloed van partijsecetaris Bilak
Gering verlies voor
de SPD in Hamburg
Parijzenaars
konden stad
toch nog
verlaten
Absolute meerderheid behouden
Paus roept op
tot vrede
Uw macht over het stuur
MAANDAG 23 MAART 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
(Van onze correspondente, An Salomonson)
WENEN (GPD) Alexander Doebtsek, de leider van de
Tsjechoslo waakse hervormingsbeweging in 1968 en thans am
bassadeur in Ankara is geschorst als lid van de communistische
partij. Zijn politieke daden zullen aan een onderzoek worden
onderworpen.
De maatregel tegen Doebtsek is onderdeel van een nieuwe
zuivering door de huidige Tsjechoslowaakse partijleiders, ge
richt tegen de hervormingsgezinden die nog in de communis
tische beweging waren overgebleven.
De maatregelen zijn zaterdag bekendgemaakt in „Roede
Prawo" door Miroslaw Motsj, hoofdredacteur van het dagblad
van de communistische partij.
/""^/"YTYTTTT Tnm populariteit van de idolen uit de
1 Jp XjXvj X Praagse lente, wier namen nog steeds
op muren en pleinen opduiken Op
Gaat de maatregel tegen Doebtsek deze eisen heeft Hoesak consequent
niet zover dat hij zonder meer uit de geweigerd in te gaan. Het is waar-
party wordt gezet men verwacht schynlyk de enige concessie, die deze
dat hy uit Ankara zal worden terug
geroepen tien andere vooraan
staande liberale communisten heb
ben hun party lidmaatschap wel ver
loren. Een van de bekendsten is Josef
Smrkowski, voormalig voorzitter van
de nationale vergadering en een van
Doebtseks naaste medestanders.
Sinds Doebtsek eind september als
voorzitter van het parlement werd
afgezet en uit het party presidium
werd gestoten, is er een verbitterde
stryd uitgebroken tussen de zoge
naamde „realisten", die „de zaak-
Doebtsek" daarmee als afgedaan be
schouwden en de orthodoxen, die
hem een proces wegens hoogverraad
willen aandoen. Zeer pynlyk is die
tegenstelling tot uiting gekomen, toen
Doebtsek kort voor Kerstmis op het
laatste nippertje zyn reis naar An
kara. waarheen hy als ambassadeur
van Tsjecho-Slowakye op een zyspoor
zou worden gerangeerd, moest afzeg
gen. Pas een maand later kon hy die
reis ondernemen, maar pas nadat hy
daarvoor de door de orthodoxen vast
gestelde prys in de vorm van een
vrijwillig uittreden uit het centrale
comité had betaald.
Eind januari verloor partyleider
Hoesak, die Doebtsek tot dan toe de
hand boven het hoofd had gehouden,
zijn belangrykste steunpilaren als mi-
nister-president Tsernik en de Slo
waakse party leider Sadowski. Hoe
saks actieradius werd daardoor zien
derogen kleiner, terwyl de ortho
doxen onder leiding van partysecre-
taris Bilak snel aan invloed wonnen.
Het bezoek van de Russische minister
van Buitenlandse Zaken Gromiko in
de afgelopen week bevestigde deze
nieuwe machtsverhouding. Niet Hoe
sak, maar Bilak begeleidde de gast
uit Moskou op zyn reis door het land.
Nu was het de dogmatici al lang
een doorn in het oog, dat Hoesak te
genover de politieke gevangenen zo
ondoortastend optrad. Mensen als de
schaakkampioen Pachmann en de
televisie-commentator Skoetina zit
ten al maandenlang in de gevangenis
zonder dat er een proces tegen hen
wordt begonnen. De reden daarvan
is. dat zowel de rechterlyke macht
als de politie dergelijke zaken zoveel
mogelyk saboteert en opzettelyk in
gebreke blyft om het benodigde be
lastende materiaal over te leggen.
Daarnaast eisten de neo-stalinisten
een gerechterlijke vervolging van de
belangrykste hervormers als Doebt
sek, Smrkovski, de vroegere parle
mentsvoorzitter en Kriegel, de vroe
gere voorzitter van' het Nationale
Pront. Terecht duchten de extreem
linksen, die onder de bevolking geen
eerzuchtige figuur niet bereid is ge
weest te doen om zyn' machtspositie
te redden.
Gromiko heeft tijdens zyn vyf-
daagse bezoek zonder moeite kunnen
constateren, dat het regime in de elf
maanden dat Hoesak aan de macht is
de interne toestand nauwelijks heeft
kunnen consolideren. Hoewel er geen
openlijke anti-Russische demonstra
ties meer zyn, is de verzetsgeest van
de bevolking ongebroken. Van de dui
zenden arrestanten na de razzia's
eind januari en half maart is het
overgrote deel dankzij de solidariteit
van de rechters vrygesproken of er
met een uiterst licht vonnis afgeko
men. De economische situatie is na
genoeg catastrofaal. Het gebrek aan
steenkool heeft zelfs tot het tydelyk
sluiten van openbare gebouwen ge
leid. De voorziening van de bevolking
met vlees en groenten wordt steeds
slechter. Ook onder de hoogste party
en regeringsleiders heerst allesbe
halve eensgezindheid, hetgeen zich
uit in elkaar voortdurend tegenspre
kende verklaringen en maatregelen.
Deze indruk heeft bij Gromiko wel
licht de overtuiging gewekt, dat al
leen nóg radicalere maatregelen uit
komst kunnen bieden. Daarby zal het
hem van' te voren zonder meer duide-
lyk zyn, dat het uitstoten uit de
party van Alexander Doebtsek en zyn
vrienden alleen de eerste stap zou
zyn. Mocht Doebtsek ook daardoor
niet tot zelfkritiek en zelfbeschuldi
ging te bewegen zyn, die hy tot nu
toe zo standvastig heeft geweigerd,
dan is een proces de onvermydelijke
consequentie, zoals dat uit de jaren
vyftig nog in levendige herinnering
is. Als Hoesak zou weigeren hieraan
mee te werken, dan bieden zich ge
noeg quislings aan om zulke kar
weitjes als Moskou-horige party leider
maai- al te graag op te knappen.
(Van onze correspondent)
BONN (GPD) In het ge
sprek tussen de bondsrepubliek
en de Sowj et-Unie is een lange
pauze ingetreden. Nadat minister
Gromiko en de Westduitse staats
secretaris Bahr zaterdag o.m. het
eerste gesprek tussen Brandt en
Stoph hadden besproken, werd
in Moskou een gemeenschappelijk
communiqué gepubliceerd, waar
in de opening van een Russisch
consulaat-generaal in Hamburg
en een Westduits in Leningrad
werd aangekondigd. Bahr behoef
de dus gisteren niet geheel met
lege handen naar Bonn terug te
keren. Het voornaamste onder
werp van gesprek bleef echter, in
delingen over een niet-aanvals-
verdrag.
Bahr, die gistermiddag bondskan
selier Brandt en minister van Bui
tenlandse Zaken Scheel inlichtte, zal
waarschynlyk pas in mei opnieuw
naar Moskou reizen. Het is Moskou
verschenen communiqué heeft onmid
dellyk geleid tot vragen van de West
duitse oppositie. Gemeld wordt na
melijk dat men is uitgegaan van de
in Europa bestaande „realiteiten".
CDU en CSU verlangen een toelich
ting, aangezien dit riekt naar erken
ning van de status quo (bestaande
toestand).
Nu er waarschynlyk een rustperio
de in de regeringsactiviteiten jegens
Oost-Europa is aangebroken <wat de
DDR betreft: tot het gesprek
Brandt-Stoph van 21 mei in Kassei)
tetrensDraak met vele voorsnellin- I wordt 111 Bonn verwacht dat de na-
tegenspraak met veie voorspeinn- druk zal komen te liggen op de scher_
gen, in een voorbereidend sta- i pe tegenstelling tussen regering en
dium: Moskou en Bonn zijn nog oppositie. Nadat oppositieleider Bar-
niet toe aan concrete onderhan- vrydag in de bondsdag duidelyk
PEKING/BANGKOK (AFP) hebben, mogen dat bekend maken en
Prins Norodom Sihanoek heeft gis- I ze tonen aan degenen die dat wilen
teren tegen verslaggevers gezegd, dat
Moskou en Peking hem wilden her
bergen en dat hy beurtelings in bei
de steden zal vertoeven zolang hy in
had gemaakt dat CDU en CSU niet
bereid zyn Brandt te steunen, ver
klaarde CDU-voorzitter Kiesinger in
het afgelopen weekeinde dat de re
gering de Duitse zaak nu al heeft
geschaad, namelyk door te aanvaar
den. dat de kanselier niet over West-
Berlyn naar de DDR zou reizen.
CSU-voorzitter Strauss op zijn beurt
zei gisteren dat Brandt op het punt
van de staatsrechtelijke erkenning
der DDR al te ver gegaan is.
In de DDR zelf verkondigde mi
nister van Buitenlandse Zaken Win-
zer dat de bondskanselier het ooste-
lyke Duitsland in feite heeft erkend
door in Buchenwald een erecompag-
nie van de Volksarmee en het Oost-
duitse volkslied te respecteren. Pre
mier Stoph. die zaterdag verslag van
zyn onderhoud met Brandt uitbracht
aan het parlement in Oost-Berlyn,
verklaarde dat de bondskanselier ont-
wy kende antwoorden of zelfs in het
geheel geen antwoord heeft gegeven
op het punt van het Oostduitse ont
werpverdrag voor het opnemen van
geiykgerechtigde betrekkingen. Hy
herhaalde echter dat het gesprek in
Erfurt nuttig wa6 geweest.
De reactie van oppositieleider Bar-
zel in de bondsdag is in het Oost
duitse partijblad „Neues Deutsch-
land" een explosie van revanchisme"
genoemd. Barzel heeft inmiddels ver
klaard dat hy thans de onderhan
delingen tussen de VS, de Sowjet-
Unie, Engeland en Frankrijk over
Berlyn als een test voor alle andere
gesprekken beschouwt. Die onder
handelingen zullen komende donder
dag. 26 maart, beginnen.
Fi-anz Josef Strauss, oud-minister
De Parijzenaars hebben het
afgelopen weekeinde, dat tevens
de paasvakantie opende, tegen
alle verwachtingen in hun stad
toch nog kunnen verlaten. Te
gen alle verwachting in, omdat vrij
dag alle poorten van de stad nog her
metisch waren afgesloten door een
aantal zwaargewicht trekkers, die
langs meer en meer gebruikeiyke
weg wilden protesteren tegen de re
gering. Deze had nl. één dag eerder
bekend gemaakt, dat op de hoogtij
dagen van de verkeersdrukte in de
toekomst de zogeheten „camioneurs"
ofwel vrachtwagenbestuurders de toe
gang tot de autowegen ontzegd zou
zyn. Het besluit dat premier Cha-
ban-Delmas ten overstaan van een
paai- miljoen Franse televisiekykers
met het oog op die nieuwe verschrik
king van een totaal geblokkeerde
hoofdstad zaterdag maar weer ylings
inslikte.
De vakbond, waarin de 120.000 „ca
mioneurs" georganiseerd zyn, heeft,
aangemoedigd door die onmiddeliy-
ke capitulatie van de regering, ter
stond een nieuw onderhoud met de
premier gevraagd. Morgen zal Cha-
ban-Delmas, die intussen zijn per-
sooniyke aanzien by deze nieuwe te
genslag niet bepaald ziet groeien, een
aanvullende lyst van eisen van de
kant der bestuurders onder ogen
krijgen. Het lykt echter onwaar-
schynlyk dat over het toegangsver
bod tot de autowegen, dat de overige
miljoenen Franse automobilisten
niettemin al met hartelyke instem
ming hadden begroet, dinsdag met
de camioneurs nog veel woorden zul
len moeten worden vuil gemaakt.
Aanval op dorp Een gewapende
bende heeft het Pakistaanse dorp
Kalaikanti aangevollen en elf dorpe
lingen vermoord, onder wie een
vrouw en een baby, aldus de Paki
stan Observer.
(van onze correspondent) geschreven aan de zeer actieve op-
i positie in de Bügerschaft. De FDP
BONN iGPD) In de Westduit- j heeft niet alleen haar acht zetels be-
se stad-Hamburg zyn gisteren ver-
kiezingen voor de „Bügerschaft" het
ballingschap is. Ty sprak tegen, dat
hij het grootste vermogen ter wereld
zou bezitten. Hy zei geen geheime
bankrekening in Zwitserland te heb
ben. „Alles wat ik heb is een matig
bedrag, dat over is van een spon
tane gift van de koninklyke Cam
bodjaanse regering, geschonken voor
myn behandeling in Frankrijk". „Alle
banken ter wereld, die rijkdommen
enkel gezag bezitten, de ongebrokenvan Sihanoek in bewaring zouden
deelstaatparlement, gehouden. De al
twaalf jaar regerende sociaaldemo
cratische party heeft daarby haar
absolute meerderheid behouden,
maar verloor niettemin drie zetels
(van de in totaal 120 bezetten SPD-
afgevaardigden er 71). De SDU ging
er drie zetels op vooruit (nu 41) en
de liberale FDP behield haar acht
zetels.
Hoewel het deelstaat-parlement
dat in dit geval in feite zelfs een
gemeenteraad is) inzet van de ver
kiezingen w-as en dus plaatselyke
factoren meetelden, bestond in West-
Duitsland landelyk belangstelling
voor de uitslag. Het waren de eerste
deelstaatverkiezingen sinds het aan
de macht komen van SPD en FPD
in Bonn. Met name omtrent de po
sitie van laatstgenoemde party, in
houden, maar vergeleken met de
stemmen die zy tydens de bondsdag
verkiezingen van september in
Hamburg verwierf, een winst van on
geveer tien procent geboekt. Dit
laatste is waarschynlyk voor een
deel te danken aan de stemmen van
de zeer vele jongeren. Door verlaging
van de kiesgerechtigde leeftyd van
21 tot 18 deden 135.000 kiezers voor
het eerst mee. Verondersteld wordt
dat zij in groten getale op de FDP
hebben gestemd.
onderzoeken, uit welk land ze ook
xomen', aldus de prins.
De dr'ekopp ge leiding van de
nieuwe Cambodjaanse regering is
zaterdag voor de eerste maal sinds jvan Financiën, heeft in een vraag-
het afzetten van staatshoofd Prins gesprek met Die Welt am Sonntag w"ier gelederen grote onrust heerst
Norodom Sihanoek in het openbaar gezegd te vrezen dat het contact met s^nds het aangaan van de coalitie
verschenen. In de hoofdstad waren j Oost-Duitsland tot een stroever Sow- met Brandts sociaal-democraten, zal
strenge veiligheidsmaatregelen geno-1 jetrussische invloed in Duitsland nu althans enige aanwyzing kun-
en Europa zal leiden.
men toen de drie mannen voor de
nationale vergadering versohenen.
Een hunner, Tsjeng Heng, werd offi
cieel tot voorlopig staatshoofd uitge
roepen. Met hem verschenen de mi
nister van Landsverdediigng, gene
raal Lon Nol, en vicepremier Sirik
Matak. Laatstgenoemde wordt on
danks zyn lagere functie beschouwd
als de sterke man in de regeling.
De premier van Thailand, maar-
schalk Thanom Kittikasjorn, heeft
I gisteren officieel tegengesproken dat
troepen van zyn land in Laos zou
den stryden. Hy gaf toe dat moge-
lyk vrywilligers deelnemen aan be-
paalde operaties van Laotiaanse re-
geringstroepen. ..Dat is hun persoon-
lyke zaak", aldus de premier. Deze
mensen wonen in het grensgebied en
willen hun familieleden in Laos be
schermen.
„De schaduw van Moskou
nen worden verschaft,
j Het geringe verlies voor de SPD
over j was geen verrassing. In de eerste
Europa zal zich verder uitstrekken. plaats was voorspeld dat de slytage
Deze schaduw bestaat hierin, datvan twaalf jaar regeren invloed zou
Moskou verwydering van de Amen- hebben, in de tweede plaats behoort,
kaanse troepen uit Europa wil en de j De Hamburgse SPD tot de conser-
Europese eenheid ten westen van vatieve vleugel van de party. De
de demarcatie lyn wil verhunderen". winst voor de SDU wordt vooral toe-
Arrestaties in Indonesië Ver
scheidene Indonesische generaals en
enkele burgers zyn gearresteerd we
gens wapensmokkel naar Israël en
Nigerië. heeft generaal-majoor Soe-
topo Joewono. hoofd van de Indone
sische inlichtingendienst, gisteren
meegedeeld.
SDS ontbonden De Socialisti
sche Duitse Studenten (SDS), de
dryfkracht achter de vaak geweld
dadige studentenonrust in de jaren
zestig, is zaterdag ontbonden. Een
woordvoerder zei, dat de SDS de
laatste twee jaar niet behooriyk ge
functioneerd had en dat de ontbin
ding „politieke noodzakeiyk" wa.<
omdat de federatie uiteengevallen is
in dn-i'e groepen: de anarchisten, de
maoisten en de stalinisten.
De zuidelijke landen van
Europa zijn natuurlijk al weer
vele stappen op het noorden
vooruit als 't om het begin van
de lente gaat: een ijsventer had
gisteren zijn wagentje al voor het
Forum Romanum in Rome neer
gezet .om de eerste toeristen te
kunnen bedienen.
VATICAANSTAD (AP) ..Arme
vrede", zo riep Paul Paul us gisteren
in een palmzondag-toespraak uit tot
een verzamelde menigte op het St.
Pietersplein. De paus betreurde „de
toenemende en angstaanjagende be
wapening", het voortduren van bloe
dige conflicten en het ontbreken
van vrede in de gemeenschap en in
de harten der mensen. „Wy moeten
altyd naar vrede verlangen en niet
de hoop verliezen hem te kunnen be
reiken. wy moeten die hoop elk uur
van het leven en de geschiedenis
verwekken en wy weten dat wy dit
kunnen omdat onze vrede Christus
is".
In de preek, die hy vóór zyn toe
spraak op het plein had gehouden,
riep hy op moderne jeugd op by
haar zoeken naar de werkelyke
waarden „de vreugde van het doen"
te betrachten inplaats van slechts
te protesteren en te vernietigen. Hy
spoorde de jeugd aan niet te verge
ten dat Jezus Christis het antwoord
is: „Een mens die als een gids is".
De paus citeerde daarna Johannes
8/12 waarin Christus zegt: „Ik ben
het licht der wereld: wie mij volgt,
zal nimmer in de duisternis wande
len, maar hy zal het licht des le
vens hebben".
ADVERTENTIE
Record brood Volgens A li Riza
Kaplan is een Belgische bakker zyn
wereldrecord „langste brood" kwyt.
Kaplan, een chemicus heeft in een
hotel in Ankara, Turkye een brood
van 3.55 m lang, 38 cm hoog en 60
cm breed getoond. Het woog 90 kg
tegen het Belgisch recordbrood
slechts 55 kg. Maar Kaplan gaat
door. Hy wil een brood van 120 kg
bakken, dat hy wil tentoonstellen op
de najaarsbeurs in Izmir.
Geen gratie De 63-jarige Zweed
se spion-overste Stig Wennerström
krygt voorlopig geen gratie. Dit be- I
sloot de regering in een speciale ka- J
blnetszitting. waarby men er de j
aandacht op vestigde dat Wenner
ström lichamelyk zowel als geesteiyk
in goede conditie blykt te zyn.
„Wel geld voor de maan
maar niet voor de postbode": dat
was het opschrift van een van de
borden, die werden meegedragen
in een protestoptocht van sta
kend postpersoneel in St. Paul,
Minnesota, waar, evenals in New
York en andere Amerikaanse
steden, geageerd wordt voor be
tere beloning. President Nixon
heeft intussen gedreigd met in
schakeling van het leger om de
postbezorging gaande te houden,
roaardoor hier en daar het werk
is hervat. De stakingsactie is echr-
ter nog niet geheel voorbij.
IVREPESTEIN
iprini
De soepele radiale band
met het brede loopvlak.
Het aktieve profiel geeft
ongeëvenaarde weg-
ligging, ook op gladde
wegen.
Weers- en wegomstandigheden zullen
te allen tijde Uw voorzichtigheid en
oplettendheid eisen I
Wéten, wat Uw auto doet, in bochten, op hellingen, onder alle omstandigheden,
bij èlle snelheden. Dat is macht over het stuur.
Vredestein banden - tubeless, nylon, radiaal - geven maximale betrouwbaarheid
en vaste wegligging. Oók bij slechte weersomstandigheden.
Voor iedere auto heeft Vredestein de ideale band. Een assortiment met Wereldfaam.