Monsterachtige slavernij
in de „zouthel" van Afrika
Goedhart keukens n.v.
Leidse Spaarbank
flun handen en voeten zijn gezwollen
'MWÈÈË
Inferieur
Betaalcheques van een
Bondsspaarbank
gegarandeerd goed!
Bij ons ziet U de meest moderne
aanbouwkeukens
- i
(Door Juan M. Ruiz)
BAMAKO (GPD) Men spreekt altijd over de onmenselijke
jnstandigheden van de parelvissers langs de Indische Oceaan,
of het vreselijke leven van de diamantwinners in de onmetelij
ke jungle van Zuid-Amerika of zelfs over de uitputtende arbeid
Van de mijnwerkers in Bolivia. Maar niemand heeft zich ooit
druk gemaakt over de mannen die in de zoutmeren in het zui-
»nvan de Sahara werken.
Het is een middeleeuwse industrie en een verschrikkelijke
nanier om je brood te verdienen. De nieuwe Afrikaanse leiders
iroberen er een eind aan te maken, maar deze arme mensen
oioeten doorgaan als muilezel te werken tot er iets concreets
jebeurt. Want op dit continent van contrasten is alles mogelijk,
jelfs het absurde en ongelooflijke.
Tessoem is een Klein dorp in de re-
kliek Mali, dicht bij de grens. De
s er ryk aan zout, evenals
tran het Taudenningebergte, of
van Bilma langs de Niger of Be-
in Tsjaad. Er zyn duizenden van
ie plaatsen, ver van elkaar gele
en moeilijk bereikbaar, alle rijk
a zout Ze liggen ver van de „we-
die de Sahara doorkruisen, en
aa niemand zal dan ook in de
legenheid zijn eens een kijkje te
men bij de zoutmeren. De ar-
idsomstandigheden op deze plaat-
verschillen weinig van elkaar
aar ook de mannen lijken op el-
ir.
Deze parias zijn gewezen slaven.
Tsjaad noemt men hen „adad",
Mali „belah" en „kamadja" in
dere streken. Al deze woorden
boen dezelfde betekenis: „inferieu-
mensen". Het zijn menselijke we-
die nog in de duistere middel-
iwen leven en die werken onder
standigheden die sterk doen den-
aan de dagen der slavernij. Het
waar: officieel bestaat slavernij
ït meer, maar toch wordt die nog
eds bedreven, vooral in de Saha-
En vooral op plaatsen die zo af-
egen zijn, dat niemand daar ooit
ut.
la een lange «.n moeizame omweg
[tikten wij een zoutmeer. We klom
n uit de jeep en liepen naar de
iters, die* de zoutkuilen omringen,
is een vreemde omgeving, die
lijkt op een maanlandschap. De
(jn" is bijna twee kilometer lang
bestaat uit duizend kleine kui-
gevuld met water, waar het
it wordt gewonnen. Ver beneden,
na onherkenbaar door de mod-
lopen de mannen rond. als mie-
Ze werken in doodse stilte.
drinkwater is te kostbaarde zon
is heet en verblindend. Nu, in
januari is de zon nauwelijks te ver
dragen, maar in april en mei moet
het helemaal ondragelijk zijn.
Een temperatuur van 50 graden
celcius in de schaduw is niets bij
zonders in dit deel van de wereld.
Maar het wordt nog erger in dit dui-
velshol als de wind opsteekt. De
scherpe poeder vermengd met zweet
dringt in de ogen van de mannen en
verblindt hen. terwijl miljoenen mug
gen als een deken hun lichaam be
dekken. Dit is inderdaad de hel. De
mannen komen en gaan. ze dragen
enorme waterzakken elke zak be
vat meer dan 20 liter van de ene
kuil naar de andere. Tien. vijftig,
honderd keer op een dag, van de
ene kuil naar de andere. De ..slaven"
blijven lopen, terwijl het zweet langs
hun benen stroomt en het touw
van de zak in hun rug snijdt
Belasting
Later wordt het zout gewonnen
door verdamping. Dat duurt dagen.
Dan moeten de mannen elke kuil
leegscheppen, het zout in de zakken i
doen en deze naar een verzamel
plaats dragen -waar de kameelkara
vanen voor verder transport zorgen.
Het soda-houdende zout is niet ge
schikt voor comsumptie. Maar men
gebruikt het om er het vee mee te
voeden in Nigerië, Tsjaad en Ka
meroen. De dieren hebben het eeu
wen gegeten en ze schijnen er wel bij
te varen. De bevolking gebruikt het
zout als geneeesmiddel tegen alle
soorten ziekten.
Een man die in de zoutmijn werkt,
kan ongeveer zeven kwartjes per dag
verdienen. Maar een deel van zijn
„loon" gaat op aan „belastingen". Zo
moet bijvoorbeeld betaald worden
aan de eigenaar van het zoutareaal.
Als die man zijn pacht niet ont
vangt, krijgen de mannen de volgen
de dag geen werk. De opzichter ont
vangt ook zijn aandeel en de medi
cijnman uit het naburige dorp even
eens. Zo verliest een man die ge
middeld elf uur' per dag moet wer
ken een groot deel. van zijn in
komsten.
geen stap verzetten .Dat te probe- ren, voordat dit verandert Intussen
ren betekent de dood. De woestijn is I zullen deze mensen in de zoutkuilen
onmetelijk en deze vlakte bewaart I blijven werken, zonder hoop .ter-
haar geheimen goed. Alles heeft zijn wijl ze een loon verdienen, waarvan
prijs Maar desondanks hebben ze niet kunnen leven,
velen van hen een soort zelfstandig
heid bereikt, ofschoon ze geestelijk
en materieel van hun meesters af- Een beeld van een zoutmijn
hankelijk zijn. Het zal enige tijd du- 1 in niemandsland
Schulden
Het zout dat deze mannen hebben
gewonnen, wordt geruild tegen gerst.
Het is een miserabele handel, omdat
de prijs van het zout de laatste twin
tig jaar meer dan 50 procent
in waarde is gedaald. De „slaven"
betalen hun schulden ook in zout
hun kleine verdiensten zyn niet vol
doende voor voeding. Maar zij kun
nen geen ander werk zoeken, want zij
zitten diep in de schuld bij hun baas
En zij zyn gebonden aan deze schul
den. Zij die proberen hun verant
woordelijkheden te ontvlucdten, ko
men niet ver. Dikwijls vindt men
stukken menselijk lichaam dicht by
de tenten waar de arbeiders slapen,
zodat iedereen kan zien wat er ge
beurt met hen die hun schulden niet
hebben betaald
De ongelukkigen zijn in theorie
vrij, maar zij leven als slaven die
een meester toebehoren. Zonder zijn
goedkeuring kan een zoutarbeider
Ondraaglijk
Het ijn gevangenen", vertelt
e Arabische gids, „gewezen sla-
Ze dragen geen schoenen. Het
:t gutst in stralen van hun
amen, als kleine rivieren. Hun
nden en voeten zijn gezwollen en
ïdekt met een witte laag zout.
na allemaal hebben ze zwerende
iden. Ze hebben dorst, maar het
De paasverzilvering van de
idbouwvakantiebonnen tot een be-
ig van f200 wordt gehouden op
andag 23 maart a.s. 's avu-nds van
tot 8.30 uur ten huize van de
r F. Walraven Herenweg in
irmond. De aomer- en laatste
fvering van het restant bonnen
maandag 11 mei op de zelfde
en het zelfde adres. De uitbeta-
vindt plaats op maande? 22 ju-
Een slaaf verdient zevenkwartjes per dag.
Dat geldt voor de betaalcheques èn voor de service van een Bonds
spaarbank. Met de groene betaalcheques, garantie tot f 100,- kunt
u overal terecht, zelfs in het buitenland.
U toont uw groene betaalpas. u vult het juiste bedrag in op de betaal
cheque, u zet uw handtekening datum.
Met betaalcheques heeft u altijd voldoende "contant" geld op zak.
zonder risiko. (cheque en pas gescheiden bewaren).
Hoofdkantoor; Oude Rijn 56. Bijkantoren: Bevrijdingsplein 7,
de Sitterlsan 87; Oegstgeest: Geversstraat 46.
17 Standplaatsen van het Rijdende Bijkantoor te: Leiden,
Leiderdorp en Oegstgeest.
Showroom: HOORN 124, schuin t.o. Avifauna
Telefoon 017202868, Alphen aan den Ryn
Geopend: tydens kantooruren 'szaterdags
van 1416 uur en iedere avond na afspraak.
Vanavond t.v. uitzending om plm. 19.55 uur Ned. II.