Kleuterleidster meer dan
ooit nodig c- 3 B
VVV-bundeling
in Leidse regio
FORD KOOPAVOND
Organisatie in
voor andere
principe geschikt
transplantaties
Liesbeth en Louis op
Leidse schoolavond
•x i A
Tramrails verdwijnen bij station
SPEEL/LEERKLAS WORDT LANGZAMERHAND
WONDERMIDDEL" ZEGT DIRECTRICE KWEEKSCHOOL
Nieuwe vragen
over huisvesting
gastarbeiders
PROF. DRVAN ROOD UIT LEIDEN:
WOENSDAG £8 MAART mo
EID80H DAGBLAD
PAGINA 3
LEIDEN „Het sprcx)kje dat staatssecretaris Grosheide van lÉÉBUfch nSffiff Pflr
Onderwijs twee jaar geleden in de wereld heeft geholpen, als
zouden er minder nieuwe kleuterleidsters nodig zijn, leeft nog _f J ,M., J&ÈÊ&
steeds. Het gevolg is, dat er voor de komende jaren een tekort jHy J- V -^is^SSöiK SB2§
aan kleuterleidsters dreigt. Vooral in sterk groeiende gemeen-
ten worden voor kleuterscholen nu al wachtlijsten aangelegd". JjnL'x w w^BÈBÊÈ^k^SK00***^^
Aldus de heer E. D. Ninck Blok, adjunct-directeur van de Leid-
se kweekschool aan de Vliet, waar meisjes met tenminste een iajp» R
mavo-diploma op zak, kunnen worden opgeleid tot kleuter- fMWfr||^v <?.-• rP|W** v
leidster jV -tfSrW 13?
De uitspraak van staatssecretaris
Grosheide, waar de heer Ninck Blok
op doelt, heeft indertijd nogal wat
onrust veroorzaakt. Het werd voor
pagina nieuws. Een tv-gesprek met
werkloze kleuterleidsters bleef ook
met zonder gevolgen. In plaats van
de nodige 2500 leerlingen, begonnen
jn '68 slechts 1700 meisjes aan de
cureus tot kleuterleidster.
Argumenten
Het leerlingen-aantal is nu weer
tot het normale peil gestegen, ver
telt de heer Ninck Blok, maar onder
hand is het kwaad al geschied. Hij
noemt een aantal redenen op, waar
door het beroep van kleuterleidster
aantrekkelijk is.
In de eerste plaats zijn er al kleu
terleidsters te weinig, omdat
rich twee jaar geleden veel minder
meisjes voor de cursus aanmeldden
dan verwacht en noodzakelijk was.
f Kleuterleidsters blijken met ver-
gemeen te hebben,
ze gewaardeerde huwelijkspart
ners zijn. Het verloop onder deze on
derwijskrachten is groot. Er zal niet
gauw een overschot aan kleuterleid-
sters ontstaan. „Er zijn genoeg meis
jes die eindexamen doen. maar nooit
voor de klas komen", zegt de heer
Ninck Blok.
Een ander punt is de verlaging
van de leerltngenschaal, van 40 naar
|38 kleuters per klas. Landelijk ge-
rien betekent dat een sterkere be-
lem boefte aan kleuterleidsters, ook al
■4 omdat.
de gèboortegolf nu de kleuter leef-
bereikt.
Een laatste argument waarmee
de heer Ninck Blok meisjes met mid
delbare schoolopleiding zou wil
len opwekken om kleuterleidster te
worden, is de uitbreiding van het
werkterrein. De oprichting van dag
verblijven voor geestelijk gehan
dicapte kinderen vanaf drie jaar,
in zeer snel tempo. Binnenkort
denkt men 1500 meisjes nodig te heb-
voor het runnen van deze dag-
l verblijven. De voorkeur zal dan uit
gaan naar meisjes die zich kleuter
leidster mogen noemen.
In een gesprek met de heer Ninck
Blok en mej. H. M. ter Beek, direc
trice van de Leidse kweekschool
merkt de laatste op dat de kleuter
school van vandaag, al lang niet
meer de bewaarschool van vroeger
is. Men is gaan inzien dat het kind
kleuterschool in een belang
rijke fase van zijn leven verkeert.
Hier wordt min of meer de basis ge-
gd voor de verdere ontwikkeling.
Verschillende onderwijsdeskundi
gen houden zich op het ogenblik be
ng met de kleuterschool. Zo wordt er
met verschillende experimenten
extra aandacht besteed aan de taal
ontwikkeling, want gebleken is
dat kinderen met een beperkte woor
denschat daar hun leven lang door
gedupeerd blijven.
Dit alles stelt ook z'n eisen aan de
kleuterleidster, aldus mej. Ter Beek.
De kleuterleidster is niet zo maar
een meisje dat een groep kinderen
overdag zoet houdt, maar weet
moet hebben van zaken als:
hoe vang ik „flat-kinderen" op. wat
is „de" manier van goed opvoeden,
hoe maak je ze „schoolweerbaar", en
dat in staat moet zijn om zich in te
passen in projecten als die extra
taalontwikkeling.
Op onze kweekscholen willen we
de meisjes een vorming geven, waar
door ze volwassen vrouwen worden",
aldus mej. Ter Beek. De dagopleiding
aan de kweekschool duurt drie jaar,
met daarna een niet verplichte aan
vullende cursus voor de hoofdakte.
Meisjes die geslaagd zijn voor het
eindexamen havo (of hoger) kunnen
in de tweede klas worden geplaatst.
Om die „volwassenheid" te bereiken,
is een schoolprogramma opgesteld,
dat naast de typische onderwijs-
vakken als pedagogiek en didactiek
ook veel biedt aan maatschappij
leer en expressie-vakken.
Een nogal verrassende uit
spraak van mej. Ter Beek gaat over
de speelieerklas. Binnen enkele Ja
ren hebben alle Leidse lagere scho
len in de laagste klassen het speel/
leersysteem ingevoerd. Althans, als
de wens van de onderwijs-inspec-
teurs in vervulling gaat. Mej. Ter
Beek toont zich echter wat huiverig
over de speei/leerklas. Voor de tra
ditionele lagere school betekent dit
systeem wel een stapje in de goede
richting, zegt ze, maai- met de speel/
leer-methode op de kleuterschool
heeft ze niet veel op.
,,De speel/leer klas wordt langza-
Hier zijn enkele aanstaande
kleuterleidsters in hun school aan
de Vliet bezig met handenarbeid.
Het lesprogramma van deze
kweekschool vermeldt veel wren
voor de creatieve vakken.
(Foto LD/Holvast)
merhand gezien als een won dermid
deltje voor alle kwalen", vindt mej.
Ter Beek. In de .speel'leer klas wordt
op „intellectuele" manier gespeeld,
een heel ander soort spelen dan van
het kind dat met blokken en ander
eenvoudig speelgoed aan de gang is,
en zich daarbij op creatieve manier
werelden schept. Mej. Ter Beek
meent, dat al het dure leermateriaal
uit de speel/leerklas het niet haalt
by de speel-rijkdom van bijvoor
beeld een poppenhoek.
De invoering van speel/leerklassen
betekent wel vooruitgang, zegt
ze, maar het is nog niet „de" oplos
sing. Zy is bang dat de overgang
van kleuterschool (emotionele speel -
wereld) naar lagere school (intellec
tuele „kille" spelletjes) te ab
rupt gaat verlopen.
(Van één onzer redacteuren)
LEIDEN Het ligt in de lijn
van de verwachtingen, dat in de
toekomst de VW's rond Leiden
de Sleutelstad met Duin- en
Bollenstreek en het merengebied
zullen gaan samenwerken in
een streek-VVV. Wanneer dit
plan gerealiseerd wordt is de kans
groot, dat deze streek-VVV haar
zetel in Leiden zal krijgen en dat
de Leidse directeur, de heer R.
Dekker, er de scepter over zal
gaan zwaaien. Naar wij vernemen
worden er besprekingen in deze
richting gevoerd.
Die samenwerking tussen de plaat
selijke WV's wordt sterk geani
meerd door het Nationaal Bureau
voor Toerisme in Den Haag en biedt
talrijke voordelen, zoals het bij over
stelpende drukte aan de kust onder
brengen van buitenlandse toeristen in
plaatsen meer 't binnenland in. Wan
neer bepaalde plaatsen „vol" zijn be
hoeft men slechts bij het centrale
adres te informeren waar nog bed
den vrij zijn. Ook kan men eventueel
gezamenlijk activiteiten bundelen en
reclame maken in het buitenland
door middel van folders en ander
reclame-ma te riaal.
Het ziet er wel naar uit, dat de
grote VW's niet afwyzend zullen
staan tegen het oprichten van een
Streek-VW, doch wel staat vast dat
zij hun zelfstandigheid willen behou
den en zelf hun relaties in het bui
tenland zullen blijven bezoeken en
eventueel nieuwe aanwex-ven. Dit sei
zoen wordt de Streek V W-Lei den
nog niet verwacht, doch aangenomen
kan worden, dat deze in 1971 of
uiterlijk 1972 gestalte zal krijgen,
Als mogelijke deelnemers aan de
ze Streek-VVV kunnen worden ge
noemd Leiden, Katwijk, Noordwijk,
Wai-mond, Rijnsbui-g, Sassenheim,
Lisse, Noordwijkerhout en De Kaag.
Het is echter niet uitgesloten, dat
er nog enkele plaatsen bijkomen.
De Leidse Vereniging voor Vreem
delingenverkeer heeft een bouwplan
voor een nieuw bui-eau, dat op het
Stationsplein tussen stationsgebouw
en NZH-vestiging komt.
„Antivoord b. en w.
slecht en
onbev red igend
LEIDEN Het raadslid Ampt-
meijer (PSP) heeft onlangs aan bur
gemeester en wethouders vragen
gesteld over wat hy noemt het „men
sen-pakhuis Steenschuur 7". In nieu
we vragen constateert het raadslid
nu:
„Naar mijn bescheiden me
ning verdient Uw antwoord de kwa
lificaties slecht en onbevredigend,
met name wat betreft de vraag, die
onder andere handelde over de wei
gering van de politie tot enigerlei
handeling over te gaan ten gunste
van de huurders in geval van ver
moedelijke wetsovertreding van de
huurders in geval van vermoedelijke
wetsovertreding van de heer Stip-
donk.
Inmiddels is hierover een nieuwe
publikatie verschenen, en wel in de
vorm van een ingezonden stuk in
het Leidsch Dagblad van de heer
J. van Greuningen, secretaris van
de huuradviescommissie in het res
sort Leiden".
Het i-aadslid vraagt (hierover:
Hebt u kennis van dit stuk ge
nomen? (Met name wat betreft de
Kerkelijk leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Wilnis P. J. Droogèrs
te Ridderkerk: te Daarle L. West-
land, kan. te Huizen (NU.); te In-
gen en te Kats en Wilhelminadorp A.
G. van Beem, kand. te Doorn; te
Rouveen J. Bos te Lunteren; te Nee-
de en te Pernis C. Hogendoorn te
Oude Lande c.a.; te Neerlangbroek,
te Ooltgensplaats en te Randwijk C.
Evers. kand. te Putten; te IJssel-
muiden D. van den Berg te Huizen
(N.H.).
Aangenomen naar Utrecht (city
pastoraat) J. v. d. Werf te Utrecht;
naar Maartensdijk Hollandsche Ra
ding C. Nieber te Zaltbommel; naar
Oosthem c.a. G. W. Marchel, kand.
te Apeldoorn; naar Holwerd c.a. H.
Buning, kand. te Roden.
Bedankt voor Kampen, voor Rou
veen en voor Sommelsdyk T. Lekker-
kerker te Oosterwolde (Gld); voor
Vianen L. Gulmans te Ter Apel.
Bedankt voor Katwijk aan Zee J.
Wilschut te Dordrecht.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Apeldoorn en voor
Waardenburg P. Blok te Dirksland.
passages over de passiviteit van de
politie?)
Welk commentaar hebt u (of de
politie) hierop?
Bent u bereid de politie instruc
ties te geven voortaan actiever te
zijn bij het geven van rechtsbe
scherming aan huurders, om het
even of het nu Nederlandei's of gast
arbeiders zyn?
ADVERTENTIE
MORGEN, DONDERDAGAVOND
tot 10.00 uur.
Ja met „INRUIL-VOORDEEL"
bij:
AUTOMOBIELBEDRIJF „RIJNLAND" N.V.
Lammenschansplein 6 Leiden
LEIDEN Vanochtend is men
op het Stationsplein begonnen
net het weghalen van de tram-
tails op de middenstrook, die als
parkeerstrook in gébruik was. Het
leeghalen van de rails, jaren na
dat de laatste tram erover Yeed,
past in het kader van de recon
structie van het Stationsplein in
aansluiting op de wijziging van
de Rijnsburg er rotonde.
(Foto LD/Holvast)
LEIDEN „Eurotransplant is volkomen levensvatbaar ge
bleken", zegt prof. dr. J. J. van Rood uit Leiden over de bijna
twee jaar bestaande organisatie, die tot doel heeft orgaantrans
plantaties beter te laten slagen. Tot nog toe heeft men zich al
leen met nieren bezig gehouden, maar de organisatie die me
dici en patiënten ten dienste staat, is in principe ook geschikt
voor transplantatie van hart, lever en longen.
In een houten keet op het ter
rein van het Academisch Ziekenhuis
in Leiden, tussen oni-egelmatig ge
groepeerde oude en nieuwe gebouwen,
byna niet te vinden voor wie de weg
immuno-hematologie, over Euro-
niet kent, vertelt hoogleraar in de
transplant en wat er nodig is om een
niertransplantatie een betere kans
van slagen te geven.
Daarvoor is niet alleen nodig een
donor, een operatieteam, een labora
torium, een team van de nazorg en
zovoort, maar vooral communicatie
lijnen tussen die tfeams Het is een
(accent) taak van Eurotransplant
voor die lijnen te zorgen. Wat Eu-
rotransplant nog meer doet is in fei
te het specialisme van dr. Van Rood
en zijn medewei-kersde weefselty-
pering, met als doel de afstotings
reacties die zich voordoen by elke
transplantatie te verzwakken en als
het kan te voorkomen. Dit kan men
bereiken wanneer de zogenaamde
weeselgroepen bij donor ein ontvan
ger overeenstemmen
Eui-otransplant is in 68 begonnen
by de vergelijking van de gegevens
van donor en ontvanger, negen groe
pen te onderscheiden. Daarbij
moesten minstens acht'groepen over
eenkomen. Nu, twee jaar later, on
derscheidt men in Leiden 23 groepen.
Deze weefseltypering draagt dat
staat wel vast, ook al kan men nog
niet beschikken over gegevens die
een beeld geven over een flink aan
tal jaren —sterk by tot de overle
vingskansen van de patiënt die een
nier heeft ontvangen.
Communicatie
Om „bij elkaar passende" dianors
en ontvangers te vinden, zyn goede
communicatielijnen tussen vele zie
kenhuizen nodig. Dat is de tweede
hoofdzaak van Eurobrajnsplant. In
de pool zyn thans vijftien niercen
tra in Nederland. België en West-
Duitsland vertegenwoordigd. Met
Zwitserse cantrale wordt over toetre
ding onderhandeld.
Er zijn uitstekende
contacten met gelijksoortige organi
saties in de Scandinavische landen en
Engeland. Eurotransplant, waarvoor
het idee in '67 op een medisch con
gres in Turijn ontstond, heeft het
grootste aantal patiënten ter wereld
en heeft het gi-ootste aantal nier
transplantaties mogelijk gemaakt.
Tot nog toe heeft men de weefsel-
groepen van meer dan duizend patiën
ten getypeerd. Er wachten nog 576
patiënten aan de kunstnier op
transplantatie. Er zijn in het kader
van Eui*otransplant al 162 nieren ge
transplanteerd.
Ei- zijn nieren die al tien jaar ge
leden tussen zeer nauwe familierela
ties als bi'oer en zuster zijn getrans
planteerd en die nog functioneren",
aldus dr. Van Rood. „Zeer onlangs is
echter ontdekt dat met behulp van
de weefseltypering het mogelijk is ook
buiten de familiekring mensen te
vinden, die wat betreft hun weefsel-
groepen overeenstemmen alsof het
broer en zuster zyn".
Er wordt soms nogal negatief ge
dacht over transplanteren, maar vol
gens dr. Van Rood is dit een ge
volg van de tegenvallende resultaten
van harttransplantaties. „Nier
transplantatie is een gewone behan
delingsmethode", zegt hij, om direct
daarop uitvoerig te, vertellen wat
er allemaal nodig is.
Partners
De gegevens van de donor gaan
naar Leiden, waar de computer zoekt
naar de juiste partner. Als de fami
lie van de donor toestemming geeft
„geen toestemming geven komt
erg weinig voor" aldus dr. Van Rood
de weefseltypering een gunstig re
sultaat te zien geeft, de ontvanger
geschikt is voor de opei-atie en voorts
aan nog een aantal andere voorwaar
den is voldaan, kan de nier worden
overgebi-acht (tegenwoordig veel per
helikopter, die sinds kort op 'n he
lihaven bij het Leidse AZ kan lan
den) en kan worden geopereerd.
Komt de patiënt de operatie goed
door en doen zich geen afstotings
verschijnselen voor, dan kan de pa
tiënt verder normaal leven al zal
hij wel zeer regelmatig voor controle
terug moeten komen en al zal hij
ook medicijnen moeten blijven slik
ken. (w.v.)
LEIDEN „Brussel, Brus
selwerd er gisteravond
gescandeerd in de goed be
zette aula van de Louise de
Coligny Scholengemeenschap
Tot drie maal toe eiste het
enthousiaste publiek een
toegift van Liesbeth List en
het trio Louis van Dijk. Hun
optreden vulde een hele
schoolavondwaarvoor het
verenigingsbestuur van de
scholengemeenschap hen had
uitgenodigd
Bram Kruit, de voorzitter
van het bestuur, sprak een
kort inleidend woord. Toen
kon het voor een school ex
clusieve optreden beginnen.
Het eerste deel vulde trio
Louis van Dijk. Het bracht
o.m. ten gehore Sweet Geor
gië Fame" van Blossom Dea
rie, „Lil' darlin" van Neal
Hefti, het melancholieke Ni
ce's Dream" (Horace Silver)
en de Duke Ellington-compo
sitie „It don't mean a thing
if it ain't got that swing".
Besloten werd met het grote
succes Windmills of your
mind", gecomponeerd doer
Michel Legrand.
Na de pauze was het tijd
voor Liesbeth List. De zaal,
of althans het grootste deel
ervan, had daar toch eigen
lijk op zitten wachten. Lies-
betfi bracht een gevarieerd
programma van Franse, Ne
derlandse en Engelse liedjes.
Behalve haar Grand Gala
succes „Brussel", zong zij
voortreffelijk begeleid
door het trio o.m. „Laat
me niet alleen„Soleil ex-
actement" en „Grijze Lente".
Een bonte afwisseling van
oude en nieuwe minder be
kende en overbekende liede
ren.
Na het zingen van „Oud
Amsterdam" verliet Liesbeth
het toneel, maar gejuich en
handgeklap riepen haar te
rug. Onder staande ovaties
werd tenslotte het optreden
van de vier artiesten beslo
ten. Het kostte hun nog min
stens een half uur voordat zij
klaar waren met de talrijke
handtekeningenjagers, die
de kleedkamers belegerden
(op foto LD/Holvast).
