lliks-
[aters!
Libanon bezorgd over
waarschuwing Israël
De verouderde begrippen die het
doen en laten nog steeds beheersen
ipartlieidsdebat in de
gereformeerde synode
shell auto-
okaniiereizen
Tegenstelling mohammedanen-christenen
Grond in Pozzuoli barst mogelijk open
Tsjechische
onderwijzers
bleken fout
Gefaald
Door Milovan Djilas
DONDERDAG 5 MAART 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 15
POZZUOLI (AP) De 'lang
zame aardbeving' in Pozzuoli, bij
Napels, gaat voort. Reeds 13.000
mensen hebben het bedreigde
gebied, waarvan de bodem in de
afgelopen zeven maanden haast
een meter omhoog is gekomen,
verlaten, vooral uit de wijk Ter
ra. één van de armste van de
stad.
Er heeft zioh in het gebied
vannacht en gisteren geen aard
schok of -beving voorgedaan,
maar de evacuatie gaat voort
omdat de autoriteiten geen risi
co wensen te nemen.
Volgens de deskundigen is het
mogelijk, dat "ach op het ogen
blik onder Pozzuoli een krater-
meer vormt, hetgeen op de duur
tot een eruptie zou kunnen lei
den, het ontstaan van een nieu
we krater dus. Een groot aantal
vulkanologen, geologen, biolo
gen, oceanografen en andere
deskundigen is thans in Pozzuoli
bijeen om de toestand te bestu
deren en te bespreken.
De meningen over wat zou
kunnen gaan komen lopen uit
een. Maar de meest-gehoorde
theorie is dus dat het krater-
meer zal gaan openbarsten als
sen gezwel, hetgeen zal worden
ingeleid door een serie schokken,
die allengs heviger worden.
Op de foto het vertrek van
bewoners van Pozzuoli.
(UNTEREN (ANP) Kerke-
e leiders uit Zuid-Afrika heb-
in de generale synode van de
reformeerde Kerken gepleit
>r meer begrip voor de moei-
dieden rondom het rassen-
,agstuk en het apartheidsbe-
in Zuid-Afrika. Onder de
Idafrikaanse vertegenwoordi-
Is bevond zich dr. J. D. Vorster,
|er van de minister-president
1 Zuid-Afrika en actuarius van
Nederduits Gereformeerde
|k} die sterke historische ban-
i heeft met de Gereformeerde
|"ken van Nederland.
meeste leden van de gerefor-
Brde synode bekritiseerden het
utheidsbeleid omdat dit naar hun
ning voert naar politieke en so
le onderdrukking van miljoenen
nsen in Zuid-Afrika. Zij stelden dat
beleid in strijd is met de bijbel,
de fundamentele gelijkheid van
mensen leert. De Zuidafrikaan-
kerkleiders betoogden dat het
rtheidsbeleid, ook al heeft dit
waren, erop gericht is iedere
ep van de bevolking tot volle ont-
oiing te laten komen en er daar-
<r aan meewerkt de motieven
>r discriminatie langzaam weg te
•ken.
'en afgevaardigde van de kerk
Zambia deed daarentegen een
ïgend beroep op de synode de
rtheidspolitiek nadrukkelijk te
werpen. Sommige synodeleden
•en van oordeel dat men in Neder-
d voorzichtig moet zijn met in-
nging in de binnenlandse proble-
van Zuid-Afrika.
esloten werd de Zuidafrikaanse
igatie een brief mee te geven,
irin de gereformeerde synode uit-
ïekt, dat zij op grond van de bij-
meent te moeten pleiten voor een
lere houding i nzake h et rassen-
ituk dan in de synodes van de
lafrikaanse kerken wordt aange-
[fen. Ook doet de synode in deze
Êgst
afi
ADVERTENTIE
Wat een kater als u te
Öat zou zijn. Blader uw
Shell auto-vakantiereizen-
Satalogus nü door en kies
lw reis. Nog een beperkt
lantal plaatsen in het hoog-
leizoen in Spanje, Italië.
Duitsland, Oostenrijk of
Ewitserland. Stuur meteen
lw reserveringskaart!
brief een beroep op deze kerken om
zich bij de bepaling van hun bijbelse
standpunten niet te zeer te laten be
ïnvloeden door politieke, sociale en
andere omstandigheden in hun land.
Verder verwerpt de synode de ge
dachte alsof het zuiverhouden van
een ras in overeenstemming is met
de bijbelse boodschap.' De synode
roept de Zuidafrikaanse kerken op,
zich te laten leiden door de overwin
nende kracht van het geloof dat in
Christus de scheidsmuren zijn afge
broken. De syniode vraagt hieruit de
consequenties te trekken voor het le
ven in kerk, staat, en maatschappij in
Zuid-Afrika.
Leerlingen: Doebtsek
de grootste staatsman
PRAAG (Reuter) In de Tsjechi
sche plaats Malesitse ten oosten
van Praag, hebben het hoofd en
het overige personeel van een la
gere school strenge disciplinaire
straffen gekregen, omdat de kin
deren niet recht in de commu
nistische leer bleken te zün.
Speciale agenten van het ministerie
van Onderwijs hadden de 14-jari-
gen gevraagd, wie de meest voor
aanstaande nationale staatsman
was en wat zij dachten van de in
vasie van de strijdkrachten van
Rusland en andere Oosteuro-
pese landen in augustus 1968. De
kinderen noemden de in ongenade
gevallen liberale leider Alexander
Doebtsek de grootste staatsman
en zij veroordeelden de mi
litaire bezetting. Hierop werd het
onderwijzend personeel beschul
digd van „grove nalatigheid bij de
politieke ideologische scholing".
De minister van onderwijs, de or
thodoxe communist dr. Jaromir
Hrbek heeft opdracht gegeven de
universiteiten voor 15 maart ge
heel te zuiveren van liberale in
vloeden, zo is in welingelichte krin
gen in Praag vernomen. Dit kan
massale ontslagen betekenen, in
het bijzonder in de filosofische fa
culteit van de Karei-universiteit
waar 30 procent van de staf op de
„zwarte lijst" zou staan. Ook de
economische faculteit zou veel me
dewerkers moeten missen.
Vorige weejc had dr. Hrbek ver
klaard, dat er disciplinaire com
missies zouden moeten komen om
het studentenkorps te zuiveren. In
recente officiële publikaties is toe
gegeven, dat het merendeel van
de hoogleraren en lectoren aan de
Tsjechoslowaakse hogeronderwijs-
instellingen er nog „onjuiste" me
ningen op na houdt.
Roofoverval In een drukke voor
stad van Sydney hebben gisteren drie
gewapende mannen met grote zon
nebrillen op bij een overval op een
geldtransportauto ruim twee mil
joen gulden buitgemaakt. Het was
I het grootste bedrag dat ooit in Au
stralië is geroofd.
Poststaking in België De wilde
staking van de Brusselse postsorteer-
ders zet zich voort, breidt zich uit
en dreigt over te slaan naar andere
steden als Luik, Scarleroi en Ant
werpen. In Luik heeft een deel van
het personeel het werk gisterochtend
reeds neergelegd.
Verdrag van kracht Het interna
tionale verdrag tegen de versprei
ding van kernwapens is vandaag
van kracht geworden, nu de VS, de
Sowjet-Unie en een aantal andere
landen hun ratificatieoorkonden de
poneren. Dit heeft het Engelse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken be
kendgemaakt. Engeland heeft zijn
ratificatiedocument reeds gedepo
neerd.
(Van onze correspondent)
BEIROET (GPD) De berichten uit Tel Aviv, dat het Is
raëlische leger klaarstaat voor een grote actie tegen Libanon
geven opnieuw grond aan het vermoeden, dat langs de noorde
lijke scheidingslijn tussen Israëliërs en Arabieren de strijd ir?
het Midden-Oosten tot een nieuwe climax wordt opgevoerd.
Hoewel er weinig over is doorgekomen is er in de laatste weken
sprake geweest van sterke commandoaanvallen vanaf Libanees
grondgebied waarbij ook aan Israëlische zijde verliezen zijn
geleden.
De directe oorzaak voor het op
nieuw oplaaien van de gevechten op
grote schaal zullen ongetwijfeld de
Palestijnse commando's zijn, maar
dichter bij de werkelijke reden voor
het ontstaan van de huidige gespan
nen situatie staan de grote mogend
heden die tot nog toe steeds hebben
gefaald een sfeer van ontspanning
in het Midden-Oosten te scheppen.
Bovendien is het intern politieke
klimaat in Libanon gunstig voor ge
vaarlijke ontwikkelingen.
Vooral na oktober vorig jaar heb
ben de Palestijnse commando's hun
bewegingsvrijheid in Libanon belang
rijk weten uit te breiden, waarbij zij
gebruik hebben gemaakt van de
tegenstellingen tussen de beide be
volkingsgroepen. De moslims zien in
de steun aan de commando's een
mogelijkheid tot het uitbreiden van
hun macht. In de chaos die ontstaat
door de commando-activiteiten is
het gemakkelijker de christenen
de huidige machthebbers wat
naar de achtergrond te dringen. De
regeerders zouden verder gedwongen
zijn hun politiek meer in overeen
stemming te brengen met die van
de andere Arabische regeringen, wat
eveneens de positie van de moslims
ten goede moet komen.
Onder du-uk van vooral Syrië heeft
de Libanese regering de commando's
op haar grondgebied toegelaten. Zij
heeft evenwel geprobeerd de schade
zo gering mogelijk te houden voor
het christelijke deel van de bevol
king. Aan de commando's is niette
min toegestaan dat zij het gehele
zuiden van Libanon vanaf de rivier
de Litani gebruiken voor training,
opleiding, hergroepering en aanval
len op Israël. In geval van een grote
Israëlische represaille zou het Liba
nese leger zich terugtrekken langs
de noordelijke oever van de Litani,
zodat de verdediging van het gehele
zuiden wordt overgelaten aan de
Palestijnse commando's en de daar
wonende moslims.
Chaos
Het is ook naar de mening van
de christenen in Libanon onwaar
schijnlijk dat de commando's lang
stand kunnen houden tegenover het
goed uitgeruste Israëlische leger,
waardoor aan de Palestijnse com
mando's belangrijke verliezen worden
toegebracht. Voor het Libanese leger
zou dit betekenen dat het daarna
gemakkelijker de commando's onder
controle kan houden, terwijl de mos
lims onder dreiging van nieuwe Is
raëlische represailles tot een gema
tigder houding ten opzichte van de
ohistenen kunnen worden aangezet.
Met het bekend maken van haar
plannen sluit Israël aan bij de ver
wachtingen die in hogere Libanese
kringen heersen ten aanzien van de
binnenlandse situatie.. Het zal de
politiek in Libanon nog onzekerder
maken in die zin, dat de zittende
regering en haar aanhang nog min
der haar taak zal kunnen uitvoeren.
Voor de inter-arabische verhoudin
gen betekent de Israëlische bood
schap dat de tegenstellingen tussen
„progressieve" en „conservatieve"
Arabische regeringen zich zullen
Johnsons toestand Oud-presi
dent Lyndon Johrison, die thans in
het ziekenhuis van San Antonio, in
Texas, wordt verzorgd in verband
met hartklachten, had gisteren „last
in de borst en de linkerarm", aldus
deelden de artsen mee. Het woord
„pijn" werd niet genoemd. De symp
tomen baarden evenwel geen zorg
ofschoon het hart van Johnson een
enkele maal onregelmatig, en wel te
snel, had geslagen.
verscherpen. De mogelijkheid is
groot dat vooral de regeringen van
Irak en Syrië besluiten tot vergaande
steun aan progressieve krachten bin
nen de Arabische wereld, waardoor
in de chaos die ontstaat door de
Israëlische actie tegen Libanon ook
de positie van andere Arabische lei
ders opnieuw twijfelachtiger gaat
worden.
Protest tegen afbraak De Brus
selse Nederlandstalige jeugd heeft bij
het gemeentebestuur van Elsene (een
van de tot de agglomeratie Brussel
behorende gemeenten) geprotesteerd
tegen plannen om het huis
van Paul Kruger af te breken. Kru-
ger heeft tijdens zijn ballingschap in
een huis in de Livornostraat in El
sene gewoond.
Straf verminderd De gevange
nisstraf van vier jaar die vorig jaar
augustus aan de Griekse hoog
leraarsvrouw Aki Mangakis vrerd
opgelegd, is bij decreet tot twee jaar
verminderd. Mevr. Magakis werd
destijds voor een krijgsraad schul
dig bevonden aan „anti-natio
nale propaganda, belediging van de
autoriteiten en het verspreiden van
valse geruchten". Dit sloeg op haar
verklaring tegenover de pers, dat
haar man door de politie was ge
marteld.
ADVERTENTIE
Let op de leeuw op het
pakje. Dan pas bent u
zeker van echte
Ceylon thee -
de fijnste thee
ter wereld.
Een van de belangrijkste nog
levende denkers over het com
munisme, Djilas, was een com
munist van het eerste uur. Van
1937 tot 1940 bracht hü voor
zijn idealen in de gevangenis
door. In de Tweede Wereldoor
log was hü partizanen-generaal
naast Tito, vice-premier van de
Joegoslavische regering in bal
lingschap en voorzitter van het
parlement. Stalin noemde hem
zijn „krulharige jongen". Tot
1953 bleef hij de tweede man in
Joego-Slavië. Toen viel hij in
ongenade en van 1956-1961, van
1962-'66 bracht hü weer in gevangenschap door. In 1969 kreeg
hü de Amerikaanse vredesprijs, die daarvoor slechts was toe
gekend aan Churchill, Eisenhower en Truman. Hü schreef
veel boeken over het communisme, waaronder De nieuwe
klasse, Mün gesprekken met Stalin etc. Djilas heeft in het
verleden altijd geweigerd zich uit te spreken over de kwestie-
Vietnam.
luties, en Indonesië veranderde voortdurend en stond
op de rand van een staatsgreep van de Soekarno-
communisten, die werd gesteund door China. Het
scheen of er een communistisch komplot tegen ver
scheidene naties op handen was. Amerika's verouderde
begrippen en verplichtingen, die nog bestonden in de
vorm van verdragen met de regeringen werden discu
tabel. Zuid-Vietnam scheen van vitaal belang te zijn
voor de ideeën die een taai leven hebben en be
langen die waren overgebleven van het verdrag van
Genève, dat wil zeggen, dat van het tijdperk toen de
communistische wereld een grote taart was, waarvan
slechts één stuk was afgebeten namelijk Zuid-
Slavië. De nieuwe Vietnamese revolutie was voor China
een welkom „bewijs" van de bruikbaarheid van zijn
dogma's, volgens welke nationale revoluties in gewezen
koloniën een communistische wereldrevolutie zouden
versnellen. Voor de Sowjet-Unie was dit een meevaller.
Het feit dat de VS zijn rivaal in Europa en de we
reld erbij werd betrokken, gaf nieuwe mogelijkhe
den in andere politieke arena's, hoofdzakelijk in
Europa en in het Midden-Oosten.
van betekenis hebben gegeven, en er is ook geen kans
dat dit ooit zal gebeuren.
De sleutel tot de vrede
Amerika's interventie in Vietnam en de wisselwer
king tussen China en de Sowjet-Unie, die hierdoor werd
veroorzaakt, zijn niet de enige manifestaties van de
verouderde begrippen, die ofschoon overgeërfd, nog
steeds het doen en laten van de belanghebbenden be
heersen.
De nieuwe anti-Amerikaanse-fase van de Vietnam -
revolutie is zelf voor een deel de uiting van een der
gelijke verouderde houding. De revolutie was er is
enige hoop dat dit nu wat is verminderd overladen
met strakke, onbuigzame marxistisch-leninistische
theorieën. De kracht van de Vietnamese, communis
tisch geleide beweging ligt niet in de communistische
dogma's en theorieën, maar in het nationalisme. Het
heeft bovendien veel te danken aan de corruptie van
het regime in Saigon.
Revolutie is een sociale knoop, die op de een of an
dere manier moet worden ontward. Dit geeft revolu
tionairen echter nog niet het monopolie deze te be
grijpen en het maakt hen evenmin onfeilbaar. Het
Vietnamese volk betaalt niet alleen voor de bemoei
zucht van de vreemde mogendheden, maar ook voor
de eeuwige dwalingen van de leiders van hun revolutie.
De revolutie in Vietnam stemt tot nadenken over het
verouderde systeem van communistische revoluties in
het algemeen. En niet alleen omdat dit soort revolu
ties nu ondenkbaar is zonder dat de drie grote mach
ten de VS, de Sowjet-Unie en China erbij worden
betrokken, maar ook omdat hun totalitaire ideologie
niet kan worden aangepast aan de veranderingen en
de groeiende kennis^ van samenleving, mens en mo
derne technologie.
Het betrokken zijn van Amerika in Vietnam een
meevaller voor Rusland.
De verbreiding van de communistische revolutionaire
activiteit van Noord- naar Zuid-Vietnam in 1960, heeft
de landen in Zuidoost-Azië ruw wakker geschud. Ze
gingen nog steeds gebukt onder de feodale en kolo
niale structuur van een recent verleden en waren rijp
voor verandering. In Laos wemelde het van de revo-
Geen politiek zonder geweld
Er is geen politiek zonder geweld. Toch kan geweld
alleen niet de fantasie en creativiteit in de politiek
vervangen. De regering van Johnson reageerde voor
zichtig, maar volgens routine, alsof de inval van
Noord-Korea in het zuiden opnieuw werd opgevoerd.
Het commmunisme echter was in die tijd bezig uiteen
te vallen in nationale bewegingen, een patroon dat
ook voor de communistische grootmachten China en de
Sowjet-Unie geen uitzondering was. Amerika's inter
ventie in Vietnam is daarom niet het verdedigen van
de „vrije wereld" tegen de dreiging van het commu
nisme, maar veeleer een zet om Amerika's strategische
positie te handhaven ten opzichte van China en Zuid-
Oost-Azië in het algemeen.
Speculeren op spanning tussen Peking
en Moskou.
Het nationale communisme is niet zo nationaal dat
het de steun van Moskou of Peking afwijst, of waar
schijnlijk zal afwijzen. Het is zelfs nog helemaal niet
zeker of China en de Sowjet-Unie ooit dezelfde houding
tegenover het lot van de communistisch-geleide regi
mes en bewegingen zullen aannemen als tegenover
nationale revolutionaire bewegingen die niet zijn geïn
spireerd door de communisten. Een feit is dat zij zijn
gedwongen een technische en economische inferioriteit
te compenseren door het verstevigen van hun „ideolo
gische" invloed. De export van de ideologie is van
wezenlijk belang, indien China zijn invloed handhaaft.
De Sowjet-Unie kan er ook niet buiten. Zelfs, indien
zij geen ruzie met elkaar hadden, zou China noch
Rusland zin hebben oorlog te voeren voor Vietnam.
Toch wil China, en kan Rusland de hulp aan Hanoi
niet opgeven. Zo kan de „exploitatie van het conflict"
tussen China en de Sowjet-Unie, de VS geen .winst
Het heeft geen zin te hopen dat Moskou Hanoi's
houding daadwerkelijk zou kunnen beïnvloeden, zelfs
als ze dat zou willen. Dit wordt des te duidelijker als
men ziet dat Hanoi dichter bij Peking ligt dan bij
Moskou, volgens zijn geografische ligging, zijn vijan
digheid tegenover de „blanke kolonialisten" en zijn
doctrines. De sleutel tot de vrede moet hoofdzakelijk
worden gezocht in Hanoi en Washington. De betrek
kingen tussen China en de VS zijn daarvoor van se
cundair belang. En de rol van Moskou is nog minder
belangrijk.
Geen Vietnamisatie, noch eenzijdige
terugtrekking.
Het voeden van de Vietnamese revolutie is een on
uitputtelijk reservoir voor Moskou en Peking. De VS
daarentegen is gedwongen zijn activiteiten te bepalen
tot een „oorlog van beperkte doelen", bijvoorbeeld het
tegenhouden van „infiltratie" van het noorden en het
beschermen van het regime van Saigon.
Johnsons „escalatie" heeft zeker de militaire coup
die de val betekende van Soekarno en het communis
tische regime in het verre Indonesië bezield. Maar de
escalatie heeft de VS geen overwinning over de Viet
namese communisten kunnen brengen, en daar was
het voor bedoeld. En het is ook niet waarschijnlijk
dat in de nabije toekomst de „Vietnamisering" de oor
log zal helpen winnen, hoewel die politiek enig realisme
laat zien in de onbuigzame houding die nog steeds
opgeld doet.
DE VS kunnen de oorlog niet winnen zonder een
zinloos conflict te riskeren, dat nog grotere proporties
heeft en langer bloedvergieten brengt dan gewettigd
is onder welke omstandigheden dan ook. Bovendien
wordt het moeilijker te geloven aan éénzijdige terug
trekking van de Amerikaanse troepen, naarmate de
oorlog langer duurt. De hedendaagse Amerikaanse
samenleving en de natie als geheel zal een dergelijk
terugtrekken niet steunen, tenzij er voorwaarden zijn
waardoor voorkomen wordt dat burgers worden afge
slacht en die de gelegenheid bieden voor de ontwik
keling van tenminste een vorm van democratie en
enige economische stabiliteit.
Zelfs in de huidige omstandigheden zal een dergelijk
terugtrekken ook betekenen dat men wijkt voor China
en de Sowjet-Unie, en dat kan onvoorziene conse
quenties brengen voor de VS in Azië en elders. Het is
duidelijk dat dit geen oorlog is in de gewone zin van
het woord. Het is een nationale en sociale brand die
niet volledig kan worden geblust. Voor Hanoi en de
Vietcong is het essentiële feit niet het winnen of ver
liezen van veldslagen, maar de voortzetting van
guerrilla-activiteiten en de voortdurende opleving van
de revolutie. En hiervoor hebben zij enorm veel hulp
middelen, zowel in materiële, morele en tijdelijke als
in ruimtelijke zin.
WORDT VERVOLGD
