Wilsons slag tegen Smith is nu definitief verloren SPANNING LANGS LIBANESE GRENS Bonn praat al met DDR Aanvaarden van het onvermijdelijke Rhodesiës laatste band met Londen verbroken PDIED9ZWAAR uniLrverkouden? Vg De oorlog in Vietnam (1) FORMALITEIT Secretaresse van minister als spionne in arrest Hoessein waarschuwt voor nieuwe oorlog Cl/il/f/h'/i/il/ie Smith: Afrikanen zijn het eens met republiek URtcimii Maanstof terecht Enorme activiteit kabinet- Brandt in de maand maart Door Milovan Djilas JOHNSON IN ZIEKENHUIS DINSDAG 3 MAART 1970 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 9 (Van onze correspondent) LONDEN (GPD) Rhodesië heeft de laatste band met En- eland verbroken. Sinds zondag middernacht is het land een epubliek. De aankondiging daarvan geschiedde zonder enige phef. De blanke bevolking scheen er gedurende het afgelopen weekeinde, gewijd aan sport en vermaak, volgens een atmos- eerbeeld uit Salisbury zelfs helemaal niet over te praten. Rho- esië wil er geen feest van maken, omdat het de buitenwereld iet onnodig wil uitdagen tot hardere tegenmaatregelen. apartheid betreft steeds meer zal gaan aanleunen tegen de Republiek van Zuid-Afrika. De uitroeping van de republiek be tekent ook een hard gelag voor de minderheid onder de Engelse conser vatieven die tegen sancties zijn en met Smith wilden aanpappen, nu de emotionele grondslag van wederzijdse trouw aan de monarchie thans voor goed is vernietigd. De uitroeping van de republiek is, chnisch gezien, de zoveelste illegale tad van het regime, maar na de werkingtreden van de nieuwste ondwet en de terugtrekking van Britse gouverneur niet meer dan n formaliteit en in werkelijkheid ids de eenzijdige onafhankelijk- iidsverklaring van vier jaar geleden het referendum van 1969 de be- stiging van een bestaande toestand. >or premier Wilson mocht het een mbool zijn van de definitieve mis- kking van zijn hardnekkige pogin- n om met Smith tot 'n vergelijking komen en het doorslaggevend be- js dat het aanvankelijk Britse op- nisme lichtvaardig is geweest. Toen het eindelijk tot verplichte N.-sancties tegen Rhodesië kwam, sende Wilson dat hy dat land eer- r in weken dan in maanden op de deen zou krijgen, maar hij had nnen beseffen dat de sancties te- n Rhodesië zeker met buren als lid-Afrika en Portugal een lek amdje zouden zyn. Ongetwijfeld betekenen zyn sanc- •s een vertraging van Rhodesië's ker met buren als Zuid-Afrika Portugal een lek mandje zouden n. Ongetwijfeld betekenen zijn sanc- s een vertraging van Rhodesië's jnomische ontwikkeling, maar snszins een dodelijke strop om de k. Voor Londen, dat van het begin af dit deel van Afrika geen tweede gerijë wilde en weigerde Britten led van andere Britten te laten rgieten, zit er thans niets anders dan een ruiterlijke eVkenning, dat t ook door de onmacht der Afri- ners en van de Afrikaanse staten i iets praktisch te doen de slag eft verloren en dat de Afrikaanse eerderheid waarschijnlijk pas er een of meer generaties aan bod l kunnen komen. Engeland als het ntrum van het Britse Gemenebest n zich niet veroorloven de spons de ring te werpen en het kan »ts anders doen dan zonder veel op op de resultaten aandringen op n sterker aandraaien van de inter- .tionale sanctie-schroef. KARLSRUHE «DPA, Reuten Op verdenking van spionage voor I Oost-Duitland is in Bonn de 51-jari- j ge Irene Schultz, secretaresse van de Westduitse minister van Onder wys en Wetenschapen,gearresteerd. Met haar is aangehouden de 42-jari- ge employée Liane Lindner, die als psychologe werkzaam was onder de naam Ingeborg Weber. Naar het openbaar ministerie in Karlsruhe gisteren meedeelde, zyn de arrestaties al eind vorige v eek verricht. De vrouwen behoorden tot een door de contraspionage ontdekt spionage net. dat werkte voor de Oostduitse staatsveiligheidsdienst. Ierene Schultz. die weduwe is, werk te sinds 1962 op het ministerie, eerst op het secretariaat van minister Stoltenberg <CDU>. vervolgens op dat van diens opvolger Leussink (partijloos». Hoge functionarissen in Rhodesië hebben namelyk meteen al laten weten dat Rhodesië nooit meer zyn republikeinse status zal opgeven en de koningin erkennen, al blijven zij hopen dat de conservatieven, wan neer die de verkiezingen zouden winnen, „tot een eervolle regeling met Engeland" zullen komen. De conservatieve politicus Lord Al- port. gewezen Gemenebest-minister en vroegere Britse hoge commissaris in Salisbury, gaf gisteren te kennen, dat degenen die zo redeneren de wer kelijke toestand niet begrijpen. Van nu af heeft Rhodesië zich wat Enge land betreft volkomen geïsoleerd. punt Een merkwaardig punt vormen thans de consulaten welke dertien landen, waaronder de Verenigde Staten, West-Duitsland, Frankrijk. België, Zwitserland. Denemarken en Nederland, er in Salisbury op na houden. Voor Londen vormt het Amerikaanse consulaat het grootste probleem, omdat wanneer dit in Sa lisbury zou blijven als een voorbeeld voor de andere landen zou worden beschouwd en een feitelyke erken ning van het republikeinse bewind en daarmee een nieuwe ondermijning van de sanctiepolitiek. Ian Smith heeft het risico van een sluiting van een aantal consulaten openlijk toegegeven, maar hy acht de voordelen van een republiek op korte termijn belangrijker. Technisch zyn de consulaten ge accrediteerd by Koningin Elizabeth en de Verenigde Staten en de andere twaalf landen hebben in hun betrek kingen met Rhodesië de Britse sou- vereiniteit over dat land erkend. Premier Wilson heeft tijdens zyn bezoek aan Washington president Nixon verzocht het consulaat te sluiten. Na de schok door een ver klaring van het Witte Huis. dat het consulaat zou worden gehandhaafd, volgde een correctie, zowel namens de president als het departement van Buitenlandse Zaken, waarin met na druk werd gezegd dat de kwestie nog niet is beslist. Conflict In Londen beseft men dat deze aarzeling het gevolg is van een con flict tussen zakenbelangen en poli tiek. Amerika houdt het oog gericht op Rhodesisch chroom en andere begerenswaardige ertsen, maar wil aan de andere kant niet de goodwill verliezen van de Afrikaanse landen, zo pas naar men hoopt versterkt door het bezoek van de Amerikaanse mi nister van Buitenlandse Zaken. Ro gers. Waarnemers in Washington ver kondigen de theorie dat de beslissing over het consulaat zal worden uitge steld tot na de verkiezingen voor het congres, omdat president Nixon de pro-Smith gezinden onder de kiezers niet wil verliezen en dat in novem ber als de verkiezingen achter de rug zijn, zou worden bekendgemaakt dat het consulaat zal worden gesloten. Sommigen geloven dat een snelle toeneming van de Afrikaanse bevol king in Rhodesië een einde zal ma ken aan het minderheidsbewind. De getalsterkte van de Europeanen ten opzichte van de zwarte bevolking is naar verhouding veel kleiner dan in Zuid-Afrika. De kans blyft echter bestaan dat Rhodesië. indien het blanke regime in het nauw wordt gedreven, een provincie zal worden van de Unie van Zuid-Afrika TEL AVIV (AP) Volgens een hoogggeplaatste Israëlische officier wordt de situatie langs de Israëli sche grens met Libanon „vrij ern stig" wegens de toeneming van Ara bische sabotagedaden in dat gebied. Sinds half februari zijn 23 inciden ten gemeld langs de 79 kilometer lange grens, waaronder het opblazen van gebouwen en pijpleidingen. Bij elke aanslag waren Arabische sabo teurs Israëlisch grondgebied binnen gedrongen. Op een persconferentie voor buitenlandse journalisten ver klaarde de officier dat de overeen - ADVERTENTIE Sancties De Britse regering heeft haar VN- rtegenwoordiger, Lord Caradon, 5ds verzocht dit te doen. Engelahd looft dat door goed georganiseerde ïernationale actie de Rhodesische anomie veel ernstiger schade kan nden toegebracht dan thans 't ge- 1 is. Ook mag niet worden verge- dat de sancties de toevloed van itenlandse kapitaal voor Rhodesië bben tegengehouden. De verwachting is dat Rhodesië ïnomisch en wat zyn drang naar 5ALISBURY (AP) Premier Ian lith van Rhodesië heeft gisteren klaard, dat de overgrote meerder- d van de 4.8 miljoen Afrikanen Rhodesië het ermee eens is. dat land zondagavond tot republiek uitgeroepen. Op een persconferen- voor 41 Amerikaanse journalisten, 'klaarde Smith dat de meeste rikanen die tegen de regering zijn ïtaalde communistische agenten" 1 „De meesten willen morgen pre- er zijn en zy begrijpen dat zy met 5 systeem weinig kans hebben". premier verklaarde dat de Afri- aen thans zestien zetels in het uwe parlement hebben gekregen. den duur wordt dat vyftig, net 'eel als de blanken. Als de rege- g zich had gehouden aan de nieu- grondwet waarbij vertegenwoor- ing in het parlement op de hoe- Iheid betaalde inkomstenbelasting gebaseerd, zouden de Afrikanen n zetels hebben gekregen. „Ik wil t onaardig zyn", aldus Smith, aar 60 jaar geleden waren zy den en liepen zy nog in huiden id. Zy zijn wel vooruitgegaan, ar nog lang niet genoeg", lij zei dat de Rhodesische Afrika- i nu een betere opleiding zullen 'gen, een betere gezondheid zullen •ben en een hogere levensstan- ird dan de Afrikanen in de zwarte ten, „ondanks het schijnheilige wets van Groot-Brittannië". ecretaris-generaal Thant heeft eren de leden van de Veiligheids- d verzocht in spoedvergadering <en te komen om zich te beraden r acties na de proclamatie tot ubliek van het door de blanke iderheid geregeerde Rhodesië. pijnstillende, koortswererlde, snelwerkende cachets komst tussen de Arabische guerrilla organisaties en de Libanese regering inhoudt, dat Libanon gebruikt mag worden als basis om in Israël te in filtreren. Israël beschieten vanuit Libanon is echter niet toegestaan. Koning Hoessein van Jordanië heeft in een gesprek met een ver slaggever van het Amerikaanse pers bureau Associated Press te Amman de waarschuwing uitgesproken dat het Midden-Oosten snel op weg is naar een punt waarin kan worden verwacht dat Israël een nieuwe aan val op de Arabische landen zal gaan uitvoeren, een aanval dit tot bedoe ling heeft „de anderen een slag voor te zyn". Koning Hoessein had indertijd ook met grote juistheid het uitbreken van de oorlog van 1967 voorspeld. „De toestand in het Midden-Oosten gaat snel bergafwaarts efi de kansen op vrede bestaan thans nagenoeg niet meer", zei hy. De Verenigde Staten zouden hier iets aan kunnen doen. en zij behoren dit te doen. „maar Amerika heeft sinds de oorlog van 1967 in het be lang van de vrede in het Midden- Oosten niets ondernomen". Israël, aldus de koning, is bezig het conflict tussen dat land en de Arabische staten „in de richting te leiden van een confrontatie tussen Oost en West". LOS ANGELES (AP) —De 2.3 gr maanstof die zaterdag tijdens een maaltyd voor een liefdadig doel uit een hotel in Los Ane.les was gestolen, is terecht. Een nobekend persoon heeft de po litie opgebeld en gezegd dat het zakje op een bepaalde plaats was gedeponeerd en daar kon worden op gehaald. Het maanstof hoorde toe aan een wetenschappelijk instituut van de Caiifornische universiteit te Los Angeles en was een geschenk geweest van de Nasa. Ook in Keulen heeft de hoge waterstand van de Rijn heel wat ongemak veroorzaakt. In de oude binnenstad hebben duizend poli- tie-agenten, soldaten, brandweer lieden en andere leden van het gemeenfepersoneel de strijd tegen het water aangebonden. Op de foto: een waterig panorama van af de tweede verdiepingvan de Deutsche Brücke in de Rhein- uferstrasse in Keulen (Van onze correspondent) BONN (GPD) Na de „zakelijke en hoffelijke" gedachtenwisseling van gisteren, zetten de hoge ambte naren Ulrich Sahm uit de Bondsre publiek en Gerhard Schüssler uit de DDR. vanochtend in Oost-Bertyn de technische voorbereiding van het ko- i mende topgesprek tussen Brandt en Stoph voort. Sahm heeft gisteren reeds tweemaal verslag uitgebracht aan de in Londen verblijvende bonds kanselier. namens wie hy tijdstip en protocol voor het topgesprek be spreekt. Het heeft in de Bondsrepubliek sterk de aandacht getrokken, dat de Oostduitse partijleider Ulbricht gis teren in gezelschap van premier Stoph verscheidene Westduitse stands op de voor j aars be urs van Leipzig bezocht 'de Bondsrepubliek is op die Oostduitse beurs de groot ste buitenlandse inzender). Meer dan een uur spraken de Oostduitse lei ders met Wolff van Amerongen. pre sident van de Westduitse Industrie- en Handelskamer. Moskou Een van de belangrijkste nog levende denkers over het com munisme, Djilas, was een com munist van het eerste uur. Van 1937 tot 1940 bracht hij voor zijn idealen in de gevangenis door. In de Tweede Wereldoor log was hij partizanen-generaal naast Tito, vice-premier van de Y a Joegoslavische regering in bal- I lingschai en voorzitter van het j| parlement. Stahn noemde hem j fl 7 ij n ..krulharige jongen". Tot 1953 bleef hij de tweede man in Joego-Slavië. Toen viel hy in ongenade en van 195661, van 1962-'66 bracht hy weer in gevangenschap door. In 1969 kreeg hij de Amerikaanse vredesprijs. die daarvoor slechts was toe gekend aan Churchill, Eisenhower en Truman. Hij schreef veel boeken over het communisme, waaronder De nieuwe klasse. Mijn gesprekken met Stalin etc. Djilas heeft in het verleden altyd geweigerd zich uit te spreken over de kwestie- Vietnam. De menselijke geest is geneigd een gebeurtenis, die onver mijdelijk schynt, te aanvaarden. De verdeling van Duitsland en Korea in twee „naties" met verschillende sociale systemen vindt men tegenwoordig heel natuurlijk, hoewel niemand uitgezonderd misschien Churchill en Stalin de huidige status van deze gebieden heeft kunnen voorzien. Elk winnend leger pam bezit van zyn te bezetten gebied en met het begin en het verergeren van de „koude oorlog' tussen twee elkaar bestrijdende wereldsystemen, werden el kaar beconcurrerende regimes gevestigd en geleidelijk ver stevigd, zowel in Duitsland als in Korea. Aan de andere kant vond de verdeling van Vietnam latei plaats als gevolg van het akkoord van Genève van 1954. De VS hebben deze overeenkomsten niet getekend. Toch kwa men ze tot stand onder druk van staatssecretaris John Fos ter Dulles. Hy meende dat de Amerikaanse troepen het ver slagen Franse leger wel eens zou moeten vervangen als de verdeling van Vietnam niet werd geaccepteerd. Naties gesplitst worden in twee regimes? machten te analyseren in het licht van de ideologische te genstelling tussen Moskou en Washington Het voorbeeld van Duitsland en Korea scheen een prece dent te heben geschapen voor het verdelen van naties in elkaar bestrijdende regimes. Duitsland en Korea echter waren in het begin bezette gebieden waar het bestuur weer geheel vanaf de grond moest worden opgebouwd. De territoriale verdeling van Vietnam resulteerde in het vernietigen van een bestaande sociale structuur en een sociaal proces. Een communistische anti-koloniale beweging, die zyn eigen leger bezat en macht uitoefende over een belangrijk deel van Viet nam, was in alle poriën van de natie gedrongen. Hoewel niemand er erg gelukkig mee was, kon de verdeling van Vietnam voor alle belanghebbende partijen ten minste voor het ogenblik wel aanvaardbaar zyn. Frankrijk had zich eindelijk bereid getoond verstandig te zijn. De VS had den redenen te geloven dat zij door borg te staan voor hervormingen de stabiliteit van Zuid-Vietnam konden verzekeren ondanks het feit dat zij hun strategische na latenschap hebben beërfd met een hypotheek op een koloniaal verleden. Voor de USSR kwam de verdeling van Vietnam als een welkome gelegenheid. Door de rol van pleiter voor de Viet namese communisten op zich te nemen, kon de Sowjet-Unie haar invloed in Zuid-Oost-Azië doen gelden. In die tijd was China toen nog in de schaduw van de USSR door „broederlijke vrienschapsbanden" aan haar gebonden. China werd overgehaald een oplossing voor Viet nam te accepteren die gelijk was aan die. welke men het vorige jaar in Korea had bereikt. De moeilijkheden van haar recente conflict met de VS maakte China des te meer bereid toe te stemmen in de regeling over Vietnam. Bovendien had zij de waarde leren kennen van de beloften van de Sowjet- Unie over „internationale solidariteit" tussen ..socialistische' landen. De verdeling werd ofschoon met enige terughouding ook door de Vietnamese communisten aanvaard daar zy nog niet in staat waren een conflict te riskeren met een vijand, die zjj belangrijk sterker en resoluter achtten dan Frank rijk. De binnenlandse eenheid ven de Viet Minh en hun triomfen in het hele land overtuigden de Vietnamese com munisten ervan dat de verdeling van hun natie onnatuurlyk was. Toch waren het juist deze successen, die hen ervan overtuigden, dat zy zich de verdeling konden veroorloven als een middel om hun veroveringen te consolideren en zich voor te bereiden op nieuwe ondernemingen. In hun ogen gaf de overeenkomst van Genève hen tijd om even op adem te komen. In de tijd van Genève was de koude oorlog in zijn meest intensieve fase of begon misschien net wat af te zwakken ten gevolge van de dood van Stalin. Men begon hoe trivi aal het ook mag klinken de internationale yerdeling var Nationaal communisme Een nationale revolutie die door het communisme was be zield. zoals die in Vietnam-, was geeD mei1'" verschijnsel Het verzet van Joego-Slavië tegen de nazi-fascistische bezetting getuigde van de levensvatbaarrheid van een eenhed tussen communistische ideologie en een nationale verzetsbeweging. Aan een dergelijke eenheid kan een revolutie een algemene en krachtige aantrekking ontlenen en zich in alle geledingen van de samenleving wortelen. De gevolgen van zo'n revolutie zyn misschien belangrijker, wat duidelijk is geworden in het geval van Joego-Slavië. Doordat Joego-Slavië dit speciale type revolutie heeft door gemaakt. kon het in 1948 ontkomen aan de onderwerping aan de Sowjetrussische regering en kon het een zelfstandig communistisch land worden. Dit was de eerste van de natio nale omwentelingen en scheuringen in de wereldrevolutie van het communisme. Later braken andere landen, waar het communisme door revolutie aan de macht was gekomen, met Moskou zoals Albanië, China en Cuba en elk land had daarvoor zijn eigen reden. Tenslotte zijn de landen als Noord-Korea en de Oosteuropese staten, waar het commu nisme met de hulp van het Sowjetrussische leger aan de macht kwam (en niet door eigen revolutionaire inspanning) bezig hun autonomie te verwerven. (WORDT VERVOLGD) Staassecretaris Bahr, die zondag weer uit Bonn naar Moskou was gereisd, vervolgt daar vanmiddag zyn reeks gedachtenwisselingen met de 'net uit de DDR teruggekeerde) mi nister van Buitenlandse Zaken Gro- miko. Bahr's doel is de voorberei ding van een overeenkomst over het wederzijds afzien van geweld, een on derwerp dat de regering in Bonn ook in Warschau en in Oost-Berlyn wil aansnijden. Het contact met Polen zal volgende week worden hervat. Staatssecretaris Duckwitz reist het komende weekeinde voor de tweede keer naar Warschau. Door deze snel op elkaar volgen de gebeurtenissen belooft maart voor de Westduitsers een politiek belang wekkende maand te worden, met als hoogtepunt zonder twijfel de ontmoe ting tussen Brandt en Stohp. Met grote interesse wordt echter ook uit gekeken naar de waarschijnlijk eind deze maand beginnende conferentie tussen Amerikanen, Russen, Britten en Fransen over de situatie in Ber lijn. AUSTIN, TEXAS .Reuter) —Oud president Lyndon Johnson is gisteren in een ziekenhuis in San Antonio Texas, opgenomen, nadat by een medische controle van zyn hart het electro-cardiogram een afwijking had aangetoond. Johnson, die 61 jaar is, had in 1955 een zware hartaan val. Zijn secretaris deelde mee. dat er geen aanwijzingen zijn voor een recente hartaanval, maar dat John- I son is opgenomen voor een nader on- I derzoek. De tocht van Johnsons-boer derij naar San Antonio werd gemaakt I in een helikopter.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 9