Zondag weinig kans voor de
socialisten in Oostenrijk
NOODTOESTAND IN
STAD CALIFORNIE
8
Treedt krantenkeizer Springer af?
Kabinet
in Rome
laat
wachten
Neo-nazVs beslissende partij?
Geen misbruik
Onrust in AmerikaFrankrijkItalië en Engeland
Nieuw!
Een nieuwe Pickwick thee:
Pickwick Darjeeling!
Douwe Egberts
Behang i
opwindend nieuw.
Behang is anders.
In de staalboeken '70
van R&D.
PORTUGESE
KRITIEK OP
MR. LUNS
OPSCHUDDING IN DUITSE UITCE VERSWERELD NA ONTHULLINGEN DER STERN
VRIJDAG 27 FEBRUARI 1970
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
ADVERTENTIE
(Van onze correspondente An Salomonson)
WENEN (GPD) Dè grote vraag, die heel Oostenrijk zich
ln verband met de parlementsverkiezingen op zondag stelt,
luidt: zal het de conservatieve Volkspartij lukken voor een
tweede keer de absolute meerderheid in de wacht te slepen en
daarmee wederom in de gelegenheid komen een partij-regering
te vormen? Na een twintigjarige rooms-rode coalitie behaalde
de Volkspartij bij de verkiezingen in 1966 een onverwacht grote
overwinning van 85 van de 165 zetels. Het toen gevormde, uit
sluitend uit conservatieven bestaande kabinet onder bonds
kanselier Klaus had onder grote groepen van de Oostenrijkse
bevolking, die het regime-Dolfuss-Schussnig in de jaren-'30 nog
niet waren vergeten, twijfel en vrees gewekt.
Die vrees is, dat heeft ook de op
positie inmiddels moeten toegeven,
niet bewaarheid. Klaus heeft zyn
macht niet misbruikt: integendeel,
na de verlammende besluiteloosheid
van de laatste coalitie-jaren legde
het kabinet een ongekende activiteit
aan de dag, waarbij vele dringende
nodige hervormingen tot stand zijn
gekomen. Dank zij de Europese con
junctuur kwam bovendien de Oosten
rijker, ook de kleine man, in 't ge
not van een tot dan toe ongekende
welvaart.
Dit maakte het deze winter voor
de grote socialistische oppositie-par
tij niet makkelijk om de kiezers een
overtuigend alternatief te bieden. Zij
zou er bij haar huidige 74 zetels ze
ker 5 bij moeten winnen om opnieuw
voor een coalitit in aanmerking te
komen, temeer daar de neo-nazisti-
sche Vrijheidspartij (met 6 zetels)
al weken geleden heeft laten weten
alleen een coalitie met de Volkspar
tij en niet met de socialistische par
tij te overwegen.
Daarbij komt, dat de socialisten
in de afgelopen maanden aan werf
kracht hebben ingeboet door sterke
interne tegenstellingen. De dynami
sche partijvoorzitter Bruno Kreisky
ziet zich geconfronteerd met een
dogmatische linkervleugel van het
oude austro-marxistische soort, be
staande uit vroegere favorieten als
Pittermann, Probst en Waldbrunner.
Deze orthodoxen, wier leeftijd ze al
lang pensioensgerechtigd laat schij
nen, weigeren aan Kreisky's aanpak
modernisering en verjonging gehoor
te geven. Het gevolg is interne stag
natie, een verkiezingscampagne zon
der élan en een toenemend isolement
in de partij van Kreisky, die zodoen
de geen jonge generaties in de ver
kiezingsstrijd kan sturen en die de
hele strijd als een one-man-show
moet voeren.
Toch hadden de kansen van de so
cialisten in de laatste twee jaar veel
belovend geleken. Bij alle provincia
le verkiezingen waren ze onverwacht
goed uit de bus gekomen. Opiniepei
lingen bevestigden de stijgende po
pulariteit van de party onder Kreis
ky, die vooral op de zwevende libe
rale randgroeperingen, die in Oos
tenrijk elke verkiezing beslissen, een
grote aantrekkingskracht uitoefent.
Ook de Volkspartij gaf herhaaldelijk
haar dalende prestige na 3 Vi jaar
alleenregering openlijk toe. Pas in
de late herfst van 1969 keerde het
getij, zodat het thans zeer twijfelach
tig schijnt of de socialisten de sprong
van vijf zetels zullen halen, ook al
hebben ze by de jongste provinciale
verkiezingen in Karinthië op 22 fe
bruari wederom winst geboekt.
Situatie
In deze situatie zou de Vrijheids
partij de dankbare, maar onverdiend
belangrijke rol van beslissende derde
in de schoot kunnen vallen, temeer,
daar er geen andere partijen meer
zijn, die een noemenswaardig ge-
gewicht in de schaal kunnen leggen.
De communisten hebben al sinds
tien jaar geen zetel meer in het par
lement en verkeren in een verre
gaande staat van ontbinding.
Slaagt de Volksparty er derhalve
niet in haar meerderheid van 85 of
althans 84 zetels te handhaven en
slaagt de soc. partij er niet in haar
achterstand althans voor de helft in
te halen, dan is een zgn. kleine co
alitie tussen Volkspartij en Vrijheids
partij, dus een front van de twee
burgerlijke rechtse partijen, de meest
waarschijnlijke oplossing. Deze mo
gelijkheid verdient daarom speciale
opmerkzaamheid omdat de Vrijheids
partij in Oostenrijk een vergaarbak
van oude en nieuwe nazi's is en om
dat haar leiders bijna zonder uitzon
dering uit de gelederen van de vroe
gere SS en SA afkomstig zijn of an
derszins boter op hun hoofd hebben
gehad.
SANTA BARBARA, PARIJS,
ROME, OXFORD (AP, ANP. GPD)
Gouverneur Ronald Reagan
van Californië heeft gisteren in
de stad Santa Barbara een „bui
tengewone noodtoestand" van
kracht verklaard. In de stad heb
ben zich dinsdag en woensdag
hevige onlusten voorgedaan, na
dat een advocaat van „het proces
Iran Chicago", William Kunstier,
op het terrein van de universi
teit van Californië een protestbe
toging tegen de uitspraken in het
proces had geleid. Na afloop
I "ichtten honderden jongelui ver-
I nielingen aan en werd o.a. een
pank in brand gestoken.
Reagan heeft het ministerie van
I'Justitie verzocht te onderzoeken of
I Kunstier de staatsgrenzen van Ca-
I ifornië had overschreden om tot on-
1 lusten aan te zetten. Eenzelfde be-
llchuldiging werd ten laste gelegd aan
lie zeven verdachten van Chicago en
Iverd in vijf gevallen door de jury
Juist bevonden. Kunstier kreeg op
lat proces vier jaar gevangenisstraf
Ijregens herhaalde belediging van het
|»of. Gouverneur Reagan kondigde
•orts aan dat de nationale garde
(an Californië gemobilliseerd zal
borden als de sheriff van Santa
Barbara daarom verzoekt.
I Een grote P a r ij s e politiemacht
eft gisteren op de linkeroever van
Seine een botsing tussen linkse
a rechtse extremisten weten te voor-
jomen. Kort na het lunchuur was de
jolitie het Quartier Latin ingetrok-
om te verzekeren dat een ver-
den demonstratie van de Socialis-
iche Jeugdalliantie niet zou plaats-
nden. Groepen jongelui kwamen
jiettemin nog tezamen. Enige hui-
In blokken verder werd een ver
edeling van de (rechtse) beweging
>or de nieuwe orde verboden. Ook
Ier verzamelden zich groepen. De
fcanning steeg langzaam gedurende
prscheidenen uren terwijl steeds
ler politiewagens de wijken bin-
|enreden om de groepen gescheiden
houden, waarin de politie slaag-
Oproep
Onze Parijse correspondent telefo-
rde vanochten: De rector van
literaire en filosofische faculteit
de Parijse voorstad Nanterre
lar in het voorjaar 1968 de lont
or de studentenrevolutie ontstoken
srd, heeft gisteren een dramatische
roep gelanceerd om tegen een
rhaling te waarschuwen. De vei
heid van het onderwijspersoneel,
n de administratieve staf en van
studenten kan, zo verklaarde pro-
>sor Ricoeur niet langer worden
garandeerd. De linkse activisten,
6 in Nanterre in grote meerder
heid zyn, vinden nu fascistische
studentengroepen tegenover zich en
van beide zijden stijgt de agressivi
teit bij het uur. Er zijn al forme
le aanslagen geleverd die tot nu toe
alleen door een wonder nog geen le
vens hebben geëist. Dat klimaat,
waarin politieke geweldplegingen tot
de orde van de dag zijn gaan beho
ren, wordt, volgens de rector, nog
veel gevaarlijker doordat zich bij de
studenten een groot aantal jeugdige
delinquenten heeft gevoegd die zich
naar hartelust aan diefstallen, aan
slagen, zedendelicten en andere mis
daden te buiten gaan.
De faculteit van Nanterre waar
15.000 studenten zijn ingeschreven,
terwijl er nog niet voor de helft
plaats is, is inderdaad in de directe
nabijheid van één der beruchtste
„bidonvilles" (krottenwijken) gele
gen. De rector heeft niettemin nog
geen beroep op de politie willen
doen in de hoop dat zijn appèl uit
eindelijk toch door de ultra-linkse
en fascistische studenten gehoord
zal kunnen worden.
Mishandeling
De maoistische uiterst linkse
„Studentenbeweging" heeft gisteren
de faculteit der letteren aan de uni
versiteit van R om e bezet en de
hoofdingang van het gebouw met
een ketting afgesloten. De lessen
werden gestaakt. Van hun kant deel
den uiterst rechtse studenten mee
dat zij de ingang van de faculteit der
rechten hebben bezet. Deze ingang
werd bewaakt door enige studenten
met witte helmen op en de Italiaan
se vlag in de hand. Het kwam tot
een kort gevecht, waarbij twee
uiterst rechtse studenten door een
groep uiterst linksen werden mis
handeld. De politie installeerde zich
daarna op het universiteitsterrein.
Gisteren was de derde dag dat het
administratieve centrum van de uni
versiteit van Oxford door stu
denten bezet werd gehouden. De
studenten wensen inzage te krijgen
van documenten over hun politieke
activiteiten. Namens de universiteit
is verklaard dat deze niet bestaan.
Buiten staat een aarital politieman
nen op wacht, maar men grypt niet
in. ,Dit is een zaak tussen de lei
ding van de universiteit en de stu
denten," aldus de politie. Woensdag
werd aan de demonstratie van de
studenten deelgenomen door een
aantal „skinheads," dat zyn jonge
lui die het haar extra kort dragen,
die een tegenhang vormen van de
langharigen en die de naam hebben
van agressief optreden. Na enige
tijd moesten deze „kaalkoppen"
evenwel op bevel van de politie ver
dwijnen, hetgeen gebeurde.
Deze exquise thee, die slechts
gedurende twee korte perioden geoogst
kan worden, is afkomstig van de lagere hel
lingen van de Himalaya. Het is een bijzondere thee
met 'n exotisch karakter, een verrassend rijke geur
en een weelde aan smaak. Pickwick Darjeeling, de
thee die de echte theeliefhebber zal weten
te waarderen. Let op het donkerrode
doosje met gouden band.
Geurige Darjeeling Bladmelange
De Japanse Honda ontwik
kelde deze kleine driewieler, die
bijzonder veelzijdig is. Volgens
de fabriek is het voertuig ge
schikt voor onbegaanbaar ter
rein. het beklimmen van trappen,
het voortbeioegen over ijsvlaktes.
het rijden in moerassig terrein
en wat dies meer zij. Het vehikel
is uitgerust met. speciale banden
en een luchtgekoelde motor van
89 cc. In zeer korte tijd kan het
in zes stukken uit elkaar wcrrden
gehaald.
ADVERTENTIE
ff
Ontdek het nieuwe gezicht van be
hang. in andere kleuren, opwindende
dessins en duurzame materialen.
1001 Mogelijkheden om uw kamer
een verrassend nieuw gezicht te
geven.Vraag ernaar bij uw leverancier.
De opwindende staalboeken '70 van
Rath 8t Doodeheefver.
R&D - vooruitgang in behang.
LISSABON (AP) In de krant
van de aan de macht zijnde party
in Portugal, de „Diario Dan Man-
ha" is glstei-en kritiek geleverd op
de Nederlandse minister van Bui
tenlandse Zaken, mr. Luns. Dit ge
beurde in een hoofdartikel naar aan
leiding van uitlatingen van de mi
nister op een in Dar-es-Salaam
(Tanzania) gehouden persconferen
tie
Daar zou Luns hebben gezegd dat
Nederland, „ofschoon het de strijd
vaai het volk van Mozambique tegen
Portugal goedkeurt, niet kon han
delen als Zweden, dat de nationalis
ten helpt, omda/t Nederland zowel als
Portugal lid van de NAVO zyn".
Sinds 1961 levert Portugal strijd
tegen de guerilla-organiisaties in An
gola, Guinea en Mozambique.
„Hoe groot het tekort aan inlich
tingen in de wereld ook is over wat
er in ons deel ven de wereld ge
beurt", aldus liet blad, „toch be
hoort niemand iin Dar-es-Salaam,
waar zich het hoofdkwartier van de
verzetsorganisatie Frelimo bevindt,
te praten over de strijd van het volk
van Mozambique tegen Portugal".
„Wie is er tegen Portugal? Niet
het volk van Mozambique, dat Por
tugees is. maar de terroristen die
door Das-es-Salaam worden ge
stuurd, gewapend ten dienste van het
internationale communisme".
(Van onze correspondent
W. P. Timmers)
BONN (GPD) Stern, het week
blad dat tussen veel bloot ook zo
veel harde feiten onthult, schokt de
Bondsrepubliek vandaag met de be
wering dat Axel Caesar Springer,
de machtigste 'uitgever uit de Duit
se geschiedenis, 74 procent van zijn
imperium wil verkopen. „De groot
ste Duitse meningsvormer, die het
wereldbeeld van één op de twee kie
zers beïnvloedde, treedt af. Meer
dan 500 miljoen mark zullen hem
vergezellen", aldus Stern.
Springer heeft onmiddellijk een ont
kenning gepubliceerd, maar daar
mee is het verhaal de wereld niet
uit. Eerder deze week heeft name
lijk het huis Bertelsmann (door de
Süddeutsche Zeitung „de grootste
Duitse cultuurfabriek" genoemd)
haar plan bekend gemaakt om 33
procent van de aandelen der Sprin
ger NV te kopen. De ruim tweehon-
derdvyftig miljoen mark die daar
voor op tafel moeten worden gelegd,
levert de Westdeutsche Landesbank,
De directeur van die bank, Ludwig
Poullain, wordt nu in Stern zo geci
teerd: „de zaak loopt in etappes. De
rest van de aandelen die Axel Sprin
ger nog houdt, zal binnen afzienbare
tijd ook van bezitter wisselen. Bij
Springer is niets ondenkbaar".
Speciaal consortium
Poullain heeft volgens Stem al con
tacten met geïnteresseerden uit de
industrie die zestien procent, van die
Springer-aandelen willen kopen. Hy
zou de vorming van een consor
tium voorbereiden voor het financiële
beheer van het imperium waarin
Axel Springer slechts 26 procent van
de aandelen zou behouden. Springers
eliteblad Die Welt schreef gisteren
dat de helderziende Sternredacteur
deze keer een verkeerde horoscoop
heeft gevolgd, maar het onthulde
bovendien dat Stern-hoofdredacteur
Henri Nannen niet heeft toegegeven
aan een verzoek van zyn uitgever
om het artikel niet te publiceren
Nannen staat in voor de betrouw
baarheid.
Daar komt nog by dat het door
gaans geïnformeerde weekblad Die
Zeit gisteren op zyn voorpagina een
artikel aan de affaire wijdde, waar-
in sprake is van „vermoedens dat
Bertelsmann en zyn kredietgevers
meer willen, wellicht met de hei
melijke toestemming van de Bonds
regering die het voor haar verve
lende probleem-Springer zeer gaar
ne met behulp van een particulier-
economische oplossing van tafel zou
vegen". En de Süddeutsche Zeitung
schrijft: „Een ding is zeker: het
reusachtige eenmansbedrijf Springer
heeft opgehouden te bestaan".
Nieuwe heerser
Dat laatste is geen erg grote ver
rassing nadat Springer op 1 januari
van zyn bedrijf een eenmans nv
had gemaakt. Maar zelfs als het
voorlopig alleen gaat om medezeg
genschap voor Bertelsmann (jaar
omzet in 1969 630 miljoen markt, ei
genaar van drukkerijen, uitgeverij
en, boekhandels, discoclubs en wat
dies meer zij) is sprake van een be
langwekkende ontwikkeling in de
uiterst gecompliceerde wereld van
Westduitse uitgeverijen. Aan het
hoofd van de firma Bertelsmann
staat als alleen heerser Re'nhard
Mohn, een ambitieus man die zijn
bedrijf vorig jaar ook al voor 25 pro-
ent inkocht in de grote uitg
Gruner en Jahr, eigenaar van onder
andere Stern. Die Zeit ziet een
nieuw gevaar opdoemen na het
eventueel aftreden van Springer: het
superconcern Bertelsmann.
Stern-hoofdredacteur Nannen be
kijkt het niet zo somber. Reinhard
Nannen in de Britse pers- lord
Thompson, die emt zyn kranten
veel geld wil verdienen maar de re
dactionele inhoud door de redacties
laat bepalen. Speculaties op dit punt
zyn echter voorbarig. Voor sommige
is de meest interessante vraag op dit
ogenblik: waarom zou Springer wil
len aftreden? Wordt de druk op de
man, die met missionaire ijver tegen
sterke nieuwe stromingen in politiek
en oultuur oproeit, te groot?
ROME (GPD) De onderhande
lingen over de vorming van een
nieuwe Italiaanse regering zyn in een
fase aangeland waarin nauwe
lijks uitzicht op succes bestaat. De
kabinetsformateur Mariano Rumor,
heeft zijn gesprekspartner te ver
staan gegeven dat er nu een be
slissing dient te worden genomen.
Het moeilijk te binden gezelschap
bestaat uit de christendemocra
ten. wier party de laatste minder
heidsregering onder Rumor vormde,
de socialisten, de sociaal-democraten
en de liberalen. De sociaal
democraten zyn zo conservatief, dat
ze het heel goed zouden kunnen
vinden met de rechter flank van de
christen-democraten. De linker vleu
gel van deze christen-democraten
past weer het best aan de zijde
van de socialisten. De minuscule li
berale partij, die minder afgevaar
digden heeft dan bijvoorbeeld de fa
scisten, is tot zowat alles bereid als
ze maar aan de nieuwe „opening
naar links" kan meedoen.
Tot voor kort waren de socialis
ten het grote struikelblok op de weg
naar een succesvolle „sentro-sinis-
tra". Ze willen zich niet de belofte
laten ontrukken afstand te doen
van het recht in de toekomst in re
gionale regeringen met de communis
ten samen te gaan.
Nu is het grootste struikelblok het
Vaticaan geworden, met andere
woorden de midden- en rechtse groe
pen binnen de christendemocraten.
Deze willen gehoorzamen aan het
bevel van de Paus om de scheidings
wetgeving te laten zoals ze is.
De pauselyke diplomatie zou het
zelfs op een uitschryving van nieu
we verkiezingen willen laten aanko
men. Deze zouden namelyk beteke
nen dat de al vergevorderde en
dat zegt hier wat schei dings wet
geving door een nieuw parle
ment van voren af aan bekeken zal
moeten worden. Deze nieuwe verkie
zingen beigen voor de conservatie
ven en dus ook voor het Vati
caan echter het gevaar in zich
van een ferme stemmenwinst voor
communisten en socialisten.
Axel Springers laat missio
naire ijver na?
MUNCHEN (DPA) In München
is gisteren een 65-jarige voormalige
SS-er Paul Zapp tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld. Hij werd
schuldig bevonden aan medeplichtig
heid aan moord op 15.880 personen
m Zuid-Rusland. Zapp stond in de
tweede wereldoorlog aan het hoofd
van een groep SS-ers in dat gebied.
Twee van zyn voormalige collega's,
de 57-jarige Leo von der Recke en
de 59-jarige Karl Heinrich Noa, kre-
een resp. 13 en 7 jaar gevangenis
straf. Ook zij werden schuldig ge
acht aan medeplichtigheid aan mas
samoord.
