Luchtkussentrein op Schiphollijn
Den Uyl op bres voor
recht interpellatie
5 rinck
extra's
Veronica
niet weg
Golf van
studenten-
processen
Keijzer wil oorspronkelijke plannen nog laten liggen
Nederland
nadert de
13 miljoen
Nog geen duidelijkheid over oefenterreinen
Veldkamp bepleit
instituut voor
gerontologie
Onduidelijke
verkiezingen
in Zeeland
Snel trein
In Polen
ROTTERDAMS
OLIEGEUL
NOG DIEPER
DONDERDAG 26 FEBRUARI 1970
LETOSCH DAGBLAD
pagina 7
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) De staats
secretaris van Verkeer en Water
staat, de heer Keijzer, is niet van
plan uitvoering te geven aan de
wens van nagenoeg de gehele
Tweede Kamer om de plannen
voor de Schiphollijn nu al
besteksklaar te laten maken. Een
motie van de heer Posthumus
(PvdA), die de steun kreeg van
de gehele Kamer en die vanmid
dag laat ongetwijfeld is aanvaard,
zal hij naast zich neerleggen.
De staatssecretaris ls namelijk van
oordeel dat hy niet volgens de con
ventionele plannen bestekken kanla-
ten maken nu hij een onderzoek
heeft lopen naar de meest moderne
vorm van vervoer, een luchtkussen-
trein die met een snelheid van meer
dan 350 kilometer per uur de lucht
reizigers naar Amsterdam of Den
Haag kan brengen. Wellicht zal het
zelfs mogelijk blijken de treinen een
aftakking te geven naar Haarlem en
Leiden.
Omtrent het tijdstip van realise
ring van deze Schiphollijn zijn voor
alsnog weinig mededelingen te doen,
aldus de staatssecretaris gisteravond
bij de behandeling van de begroting
van Verkeer en Waterstaat in de
Tweede Kamer. De beslissing van de
regering is opgeschort omdat vast
staat dat de begrotingen van dit en
volgend jaar geen ruimte bieden voor
een dergelijke belangrijke uitgave.
De aanlegkosten van de Schiphol
lijn zouden volgens globale voorlo
pige raming worden geschat op zeker
550 miljoen gulden Bij het opstellen
van de begroting voor 1972 zal kun
nen worden bezien of er kans op
uitvoering bestaat.
Bij deze beslissing kunnen dan ook
worden betrokken de resultaten van
het onderzoek van het Nederlands
In Orleans worden op het ogenblik proeven genomen met Economisch Instituut en van het
een luchtkussenvoertuig. Franse bureau. Besteksklaar laten
DEN HAAG (GPD) De frac
tieleider van de PvdA, drs. J. M.
den Uyl, wil dat ook minderhe
den in de Tweede Kamer het.
recht van interpellatie krijgen.
Hij zal voorstellen het reglement
van orde zo te wijzigen dat men
slechts de steun van een kwart
tot een-derde van de Kamer no
dig heeft om de regering te kun
nen interpelleren. Op het ogen
blik moet de meerderheid een in-
terpallatie-aanvrage goedkeuren.
Drs. Den Uyl kwam met zijn ini
tiatief nadat de regeringspartijen,
die in de Kamer de meerderheid
hebben, een verzoek van zijn fractie
genoot Wierenga om de regering te
mogen interpelleren over de kwestie
van de militaire oefenterreinen, had
den verworpen. Het was weliswaar
niet voor het eerst dat "n interpella
tie wer dafgewezen, maar tot nu toe
was de praktijk toch wel dat een re
delijk interpellatieverzoek in het al
gemeen werd toegestaan. De KVP'
er Maenen waarschuwde enige maan
den geleden echter reeds dat aan de
ze praktijk een einde zal worden ge
maakt als de oppositie zich niet wat
inbond.
De heer Wierenga, die de steun
had van D'66, PSP, CPN, Boeren
partij, Groep Aarden, Groep Harm-
sen en de heren Jongeling en Kro
nenburg deed zijn interpellatiever
zoek nadat de regeringspartijen een
eerder gedaan voorstel van drs. Den
Uyl hadden verworpen om binnenkort
een openbare commissievergadering
aan de regeringsnota over de mili
taire oefenterreinen te wijden. Het
voorstel was bedoeld om ophelde
ring te krijgen over het lot van de
nota nu Frankrijk heeft aangeboden
weer oefenterreinen beschikbaar te
stellen in La Courtine of elders in
Frankrijk.
De regeringspartijen zagen geen
reden de lopende procedure, die voor
de behandeling van een nota geldt
(hoorzittingen en wisseling van schrif
telyke stukken met de regering) te
onderbreken nu er over de details
van het Franse aanbod nog zo wei
nig bekend is.
De heer Wierenga vond het echter
misleidend mensen uit de betrokken
gebieden naar Den Haag te halen om
ze te horen over regeringsplannen
die in feite al achterhaald en van
de baan zijn. Ook drs. Den Uyl sprak
van een schijnvertoning. Hij haalde
uitlatingen van de KVP-er Jansen
aan die in een dagbladinterview
heeft verklaard dat de regering de
nota beter maar weer kan intrekken.
De heer Wierenga riep uit dat de
KVP op deze manier weigert waar
te maken wat zij buiten het parle
ment zegt. „Op die manier wordt
het politieke bedrijf ongeloofwaar
dig," zei hij.
De heer Jansen trachtte zijn uit
spraken wat terug te draaien door
de indruk te wekken dat hy in het in
terview verkeerd was geciteerd.
Daarover door drs. Den Uyl aan de
tand gevoeld, zei hij onder hoonge
lach van de oppositie zich niet meer
precies te kunnen herinneren wat hy
eigenlijk had gezegd. Later gaf de
heer Jansen in een toelichtend ge
sprek boe zich wat ongelukkig te
hebben uitgedrukt, maar niet de be
doeling te hebben gehad de schuld
op de interviewer te willen gooien.
Hij herhaalde dat de regering de
nota naai* zyn mening maar beter
weer kan inslikken, althans wat de
DEN HAAG (ANP) —Op grond
van de tellingen van het Centraal
Bureau voor de Statistiek wordt ver
wacht. dat de Nederlandse bevolking
ln april de mijlpaal van dertien mil
joen zielen zal bereiken. Op 31 de
cember jl waren er reeds 12.958.000
Nederlanders. Ten opzichte van 1
januari 1960. toen de bevolking
11.417.000 inwoners telde, hebben de
Jaren '60 geleid tot een toeneming
van ruim 1.5 miljoen inwoners. Er
werden 2.442.000 Nederlanders gebo
ren, waartegenover een vermin
dering stond met 970.000 overledenen.
Per saldo betekent dit een geboorte
overschot voor de zestiger jaren van
1,47 miljoen. De buitenlandse migra
tie bracht in de afgelopen 10 jaar
eveneens bevolkingstoeneming. Te
genover een vertrek van 558.000 per
sonen stond een vestiging van 644.000
resulterend dus in een vestigings
overschot van 86.000.
Berekend per 1.000 inwoners be
droeg het geboortecijfer in 1969 19.2
tegenover een cijfer van ca 21 aan
het begin der zestiger jaren. Met na
me na 1964 is een versnelde geboor
tedaling in ons land waargenomen,
welke zich heeft voortgezet tot 1968
toen liet geboortecijfer met 18,6 het
laagste peil bereikte dat ooit in ons
land is waargenomen. Het afgelopen
jaar bracht weer een duidelijke toe
neming van het aantal geboorten.
Veroordelingen Voor de krijgs
raad in Athene zyn gisteren 12 per
sonen. onder wie een Italiaan, we
gens tegen de staat gerichte activi
teiten tot gevangenisstraffen van een
maand tot twee jaar veroordeeld.
Vijf anderen werden vrijgesproken.
De klachten liepen uiteen van het
verspreiden van pamfletten die te
gen de regering waren gericht tot
illegaal wapenbezit en het niet op
volgen van een militair beveL
plannen voor Oirschot, de Hars
kamp en het Kuinderbos betreft,
plannen die grote planologische con
sequenties hebben.
Drs. Den Uyl zei na afloop dat hij
voor zijn initiatief tot wijziging van
het reglement van orde de andere
oppositiepartijen te hulp zal roepen.
De PvdA zal een soortgelijke wijzi
ging voorstellen ten aanzien van het
recht tot het instellen van een parle
mentaire enquête. „De oppositie
moethaar functie kunnen vervullen,"
vond de socialistische fractieleider.
Een aanvraag voor het houden van
een interpellatie mag naar zijn me
ning niet vanwege politieke motie
ven worden tegengehouden.
Als de regeringspartijen hun
macht gaan gebruiken om de oppo
sitie ervan te weerhouden de rege
ring ter verantwoording te roepen,
moeten naar de mening van drs.
Den Uyl de speelregels worden ver
anderd. De socialistische fractielei
der wees erop dat voor het bijeen
roepen van de Kamer tijdens het re
ces maar 15 handtekeningen nodig
zijn.
DEN HAAG (GPD) Dr. G. M.
J. Veldkamp, oud-minister van So
ciale Zaken, meent dat er een natio
naal instituut voor dc gerontologie,
de wetenschap die zich bezig houdt
met de ouder wordende mens, moet
komen.
De totstandkoming van een der
gelijk instituut is op het ogenblik
in beraad bij de gezondheidsraad, die
Staatssecretaris Kruisinga Volksge
zondheid) advies moet uitbrengen
over deze materie.
Dr. Veldkamp deelde dolt gisteren
mee in zijn kwaliteit van voorzitter
van de Nederlandse vereniging voor
gerontologie tijdens een bijeenkomst,
waarop het eerste nummer van het
Nederlandls tojdsdhrift voor geron
tologie werd gelanceerd.
Met de verschijning van dit drie
maandelijks tijdschrift, mede moge
lijk geworden door een aanloopsub
sidie van het preventiefonds, is een
nieuwe fase in de ontwikkeling van
de wetenschappelijke aandacht voor
het vraagstuk van de vergrijzing van
de bevolking ingegaan. Het is de be
doeling dat het tijdschrift, uitgege
ven door Kluwer/Van Loghum Sla
terus, ook uitvoerige informatie zal
geven over alle publikaties van for
maat die over het verouderingsvraag-
stuk gaan.
De vereniging streeft voorts naar
de instelling van leerstoelen in de
gerontologie. Tot nu toe is er één
bijzondere leerstoel in de gerontolo
gie. namelijk aan de Rijksuniversi
teit van Utrecht, die bezet wordt
door prof. dr. j. Schrouder.
maken op dit moment heeft volgens
de heer Keijzer geen zin.
Te
weinig
Suggesties vanuit de Kamer dat
met de feitelijke aanleg van de lijn
direct begonnen zou kunnen worden,
waren door de staatssecretaris al eer
der van de hand gewezen. Daarvoor
zijn nog te veel voorbereidende
werkzaamheden niet verricht. Wat
betreft de plannen voor het gebruik
van een luchtkussentrein deelde de
bewindsman nog mee, da tin Frank
rijk op ware schaal met een derge
lijke trein op een proef traject wordt
geëxperimenteerd. Bij het onderzode
dat het Franse bureau zal instellen,
worden ook gebruiksmogelijkheden
op andere dan de Schiphollijn in be
schouwing genomen.
De financiële sanering van de Ne
derlandse Spoorwegen kan niet
langer worden uitgesteld. De Spoor
wegen hebben begin dit jaar een
verzoek ingediend om vijftine lijnen
te mogen sluiten. Daarbij was tevens
een subsidieverzoek ingesloten voor
het geval de regering het verzoek
tot opheffing zou afwijzen.
De regering, zo antwoordde de
staatssecretaris aan de heren Pos
thumus (PvdA) en Gortzzak (PSP),
heeft de uiteindelijke beslissing over
het al dan niet sluiten en gaat hier
bij niet uit van de rentabiliteit van
de ljjn. Dan zou het grootste deel
van het Nederlands Spoorwegennet
opgeheven moeten worden.
De heer Gortzak (PSP) wilde in
het geheel geen lijn sluiten. Hij dien
de een motie in, waarin hij van de
regering verlangt dat het railvervoer
zo attractief mogelijk gemaakt wordt.
Dit betekent dat ook in de verre toe
komst alle verzoeken tot sluiting van
lijnen moeten worden afgewezen en
dat de service-verlening van de NJS.
VLISSINGEN (GPD) De gemeen
teraadsverkiezingen in Zeeuws-
Vlaanderen, die daar woensdag
werden gehouden in verband met
de per 1 april ingaande gemeente-
Ufke herindeling, werden beheerst
door persoonlijke lijsten. Niet min
der dan 38 van de 100 te verdelen
zetels kwamen terecht bfl deze
lijsten.
Hierdoor was het praktisch onmoge
lijk een algemene conclusie te ver
binden aan deze tussentijdse ge
meenteraadsverkiezingen. Zeeuwse
politici waren het er ook over eens.
dat het een erg ingewikkelde si
tuatie is met weinig overduidelijke
verschuivingen.
Het tweede-kamerlid Dusarduyn
(KVP) zei ons vanuit het gebouw
van de Tweede Kamer: „Commen
taar? Het is nauwelijks te doen.
Eenderde van het stemmentotaal
is moeilijk uit te splitsen naar de
bestaande politieke partijen. Ik
acht deze verkiezingen van zeer
betrekkelijke en zeker niet van
absolute waarde Dorp isme en de
nog verse herindelingsetrijd spre
ken hier sterk mee"
De lijstaanvoerder van D'66 in Zee
land, de heer J. Roodenburg, toon
de zich „niet ontevreden" over de
resultaten van zijn partij. D'66
verdrievoudigde zijn stemmentai in
verhouding tot de kamerverkiezin
gen van 1967.
PvdA-lijstaanvoerder voor de provin
ciale staten, M. J. van Poelje, zag
hierin een voortzetting van de
landelijke tendens van de groei
van D'66. De Party van de Arbeid
bleef in Zeeuws-Vlaanderen prak
tisch op hetzelfde peil.
De ahristelij'ke partijen (KVP, CH
en AR) verloren wel, maar dit
verlies kan voor een gedeelte wor
den toegeschreven aan de stem
men die naar de vele persoonlijke
lijsten gingen.
De PPR. die in twee gemeenten aan
de verkiezingen deelnam, verover
de één zetel en in Terneuzen miste
men op 30 stemmen na een zetel.
De Boerenpartij verloor ten opzichte
van de kamerverkiezingen van 1967
1.5 procent: van 3,8 naar 2,3 pro
cent
De WD boekte in een aantal
Zeeuwsvlaamse gemeenten een niet
geringe winst. Het percentage by
de gemeenteraadsverkiezingen van
'66 bedroeg voor de WD 7,4, thans
was dit 9,5.
DEN HAAG „De overgrote
meerderhaid van het kabinet De
Jong piekert er niet over om maat
regelen te nemen tegen Radio Vero
nica" Dat meldt vanochtend het
ochtendblad „De Volkskrant" naar
aanleiding van de discussies in de
Eerste Kamer over deze piratenzen
der. De Volkskrant zegt dat minis
ter Klompé gisteren in de senaat wel
gezegd heeft dat ze binnenkort een
beslissing zou nemen over eventue
le maatregelen tegen piratenzenders
.Radio Veronica" en Radio Nordsee,
maar dat deze aankondiging volgens
politieke waarnemers geen verdere
draagwijdte heeft. Met name de li
berale ministers in het kabinet wei
geren categorisch om in deze aan
looptijd naar de verkiezingen Radio
Veronica uit de weg te helpen rui
men.
niet meer mag verminderen. Een
motie die vanmiddag ongetwijfeld is
verwarpen, gezien de bedenkingen
van de Kamer en de staatssecretaris
tegen het zich vastleggen ook voor
de verre toekomst.
Een motie van de heer Van Thijn
(PvdA) om met alle beslissingen over
het eventueel opheffen van onren
dabele buslijnen gelijk te handelen
als ten aanzien van de spoorlijnen
was besloten, kon bij de staatssecre
taris en de meerderheid van de Ka
mer weinig instemming vinden. Met
beslissingen omtrent buslijnen wach
ten tot het rapport van het Neder
lands Economisch Instituut is ver
schenen heeft geen zin, omdat in dit
ADVERTENTIE
Welk montuur u ook kiest
uit de vele modellen, die
Rinck heeft, onverschil
lig welke glazen u nodig
hebt, u ontvangt gratis
RJNCK's gouden garan
tiepolis
rapport dergelijke detailpunten niet
warden behandeld.
Automatisch
De proeven die de Spoorwegen
hebben genomen met de automa
tische treinbegeleiding in Zuid-Lim
burg hebben niet voldoende zekerheid
over de technische en exploitatieve
betrouwbaarheid geboden. Dit deelde
de heer Keyzer mee in antwoord op
vragen van de heer Cornelissen
(KVP). Een verdere proef wordt dan
ook door de Spoorwegen nodig ge
acht.
Hiermee zal zo snel mogelijk wor
den begonnen op de baanvakken
Woerden, Utrecht. Maastricht en op
de lijn Amsterdam-Enschede. Het
gaat hierbij nog slechts om een proef
met cabinesignalering zonder auto
matische remming tot stop. Met de
automatische treingeleiding is men
dus nog niet uit de zorgen. Er zal op
korte termijn een rapport over de
mogelijkheden worden opgesteld,
waarbij ook andere systemen en er
varingen die men in Duitsland heeft,
zullen worden betrokken.
Naar verdere beveiliging van de
spoorwegovergangen wordt op het
ogenblik een onderzoek ingesteld
door de Stichting Wetenschappelijk
Onderzoek verkeersveiligheid.
Staatssecretaris Keijzer
loopt op het ogenblik met
plannen rond om voor de
zogenaamde Schiphollijn gebruik
te maken van luchtkussentreinen
die met snelheden van 350 kilo
meter per uur de verbinding tus
sen Amsterdam en Den Haag
moeten onderhouden. De staats
secretaris is enthousiast gewor
den door een proef traject dat hij
in Frankrijk heeft gezien.
Hoe vooruitstrevend de plan
nen ook moge lijken, er zijn nog
wel enkele bezwaren verbonden
aan dit plan. Zou men een tra
ditionele spoorwegverbinding
aanleggen, dan zou nu direct een
begin gemaakt kunnen worden
met het maken van een ontwerp.
De staatssecretaris wil daarvan,
ondanks aandrang in de Kamer,
die wijst op de hoge urgentie van
de verbinding, niets weten.
Maar de minister moet beden
ken dat de uitvoering van een
iuchtkussentraject nog geruime
tijd zal vergen. Nog afgezien van
de Franse proefperiode en het
toepassen van een procédé dat
in Nedrland nog niet eerder is
gebruikt, moet voor de bouw van
de verbinding met luchtkussen
voertuigen gerekend worden op
een periode van zeven tot tien
jaar. En dat terwijl binnenkort
op Schiphol jumbo's gaan landen
met een capaciteit van 400 a 500
personen. Dergelijke aantallen
kunnen op dit ogenblik het best
met een normale trein worden
vervoerd, want de luchtkussen
voertuigen die nu in Frankrijk
„proefdraaien" hebben slechts
een capaciteit van 80 personen.
WENEN (GPD) De rijf Poolse
Intellectuelen, die dinsdag: wegens
„opruiende activiteiten tegen de
staat" tot zware gevangenisstraffen
zijn veroordeeld, behoren tot de lei
ders van de jonge intellectuele op
positie in Polen. Tijdens het proces,
dat twee weken heeft geduurd, heb
ben alle vijf zich zeer moedig gedra
gen en zich niet schuldig hekend.
Kozslowski en Tworkowska heb
ben jarenlang in Frankrijk geleefd.
In die tijd hebben ze contacten ge
legd met het tijdschrift „Koeltoera,"
dat in Pairijs door Poolse vluchtelin
gen was uitgegeven. Na hun terug
keer naar Polen hebben ze nummers
van dit tijdschrift en andere Wester
se publdkatles via Tsjecho-Slowakije
ln Polen weten binnen te smokkelen.
De vannissen, die overigens nog
niet rechtsgeldig zyn, vallen onder
de in Irilen gebruikelijke amnestie
clausule, volgens welke straffen tot
en met drie jaar voor de helft wor
den kwijtgescholden en die boven drie
jaar voor éénderde. Toch worden ze
in Polen als zeer zwaar beschouwd
en als een teken, dat het regime de
intellectuele oppositie steeds meer
gaat duchten en dus met steeds ra-
ROTTERDAM (ANP) —Rotter
dam zal zestien miljoen gulden in
vesteren voor het verdiepen van de
Oliegeul in de Noordzee van 62 tot
65 voet, opdat grote tankers tot
255.000 ton dwt vol afgeladen Rotter
dam-Europoort kunnen binnen
varen.
Het aantal schepen met een diep
gang groter dan 62 voet dat in de
vaart of in bestelling is, is thans
reeds ca 150. De investering van 16
miljoen zal. aldus B. en W. van Rot
terdam. ruimschoots worden goedge
maakt door de hogere opbrengst aan
zeehavengeld.
Hoewel reeds schepen met een gro
tere diepgang van 65 voet in de vaart
zijn menen B. en W. thans niet ver
der te moeten gaan. Nadat de bo
dem van de Noordzee en het ka
naal in kaart zijn gebracht zal Rot
terdam beschikken over meer en be
tere gegevens, aan de hand waarvan
nieuwe beslissingen kunnen worden
genomen.
dicalere maatregelen probeert het
verzet de kop in te drukken. Er zul
len binnenkort in verschillende ande
re Poolse steden soortgelijke proces
sen tegen Jonge intellectuelen be
ginnen. Sinds de studentenonlusten
in Warschau twee Jaar geleden is de
vonk, die tijdens de Praagse lente
uit Tsjecho-Slowakije is overge
sprongen, echter niet meer uitge
doofd.
7. vervanging van montuur en
glazen bij verlies en diefstal
binnen 1 jaar.
2. twee jaar unieke garantie
regeling op materiaal-fouten.
3. zonnebril compleet met uw
afstandglazen voor totaal
slechts f 29,90.
4. tweede bril compleet met uw
afstand- of leesglazen voor
totaal slechts f 25£0.
5. tevens profiteert u van di
verse extra voordeelaanbie
dingen, zoals etuisleesgla
zen en vele andere accessoi-
uw brillenspecialist
BOTERMARKT 1
LEIDEN
TEL 01710—25036
Prinses Margriet en haar
man hebben gisteravond in Ci
nerama in Amsterdam de film
première bijgewoond van de film
Maroonedover de ruimtevaart.
In de pauze kreeg het paar een
model van de Saturnus-raket
aangeboden. Hier is de raket nog
in goede staat: twee seconden la
ter zou hij in vele stukken uiteen
vallen.