jaketten in de Y.S. tegen ogelijke Chinese agressie Conflict Paus en over Ned. verhouding bisschoppen Nasser Israël bekneld tussen Baathpartij en irme uitgaven voor de kernstrategie van Amerika K Kortzichtige actie vakbond tegen NPD Russische spionnen moeten Zwitserland en Italië verlaten ede fase Staatssecretaris I ïllot zou Paus zijn ontslag hebben aangeboden Geheim document van Vietcong buitgemaakt lfr rEBKUARl 19 ig LLlDaCH DAGBLAD ADVERTENTIE (Van onze correspondent) GTON (GPD) In president Nixons begroting is :ri van ruim 250 miljard gulden gereserveerd voor mi- leinden. Dat betekent duizend gulden per Ameri- oenfaagste bedrag dat in twintig jaar voor het ministe- beiefensie is uitgetrokken. Daarbij mag niet over het l.iden gezien, dat weliswaar de uitgaven voor con ven en rlogvoering verminderd zijn, maar die voor kern egenomen. Werd vorig jaar ongeveer V/2 mil- I (n uitgetrokken voor de eerste fase van de anti-raket- 'litmaal is anderhalf miljard meer gereserveerd. tra lN e m S vai1 2.; Als jij griep hebt, wat doe je dan? Dan neem ikeen MANNpijnstiller. MANN poeders en cachets M m of MANN tabletten. lui Alle drie helpen direct. I V I "frase van deze defensie- betrof de bescherming ICBM-Minute- het noorden van de 'laten. De argumentatie ^dent was vei'leden jaar, beschermd dienden I egen mogelijke aanval- 1 owjet-Unie. Ter verant- l.jn de „tweede fase" idlieid brengen van de van tien andere offen- ises legde president DE a>' het accent op de Wjinese dreiging. Deze be- »ldt dan ook de bevol- 1 (ingeving van deze bases, ansfield, leider van de heeft tegen deze ver an- argumentatie protest Hij wordt daarin ge- de subcommissie voor 111 ing va i de commissie idse betrekkingen on- senator Gore van een Democraat), die ,digd dat hij een aam wijden om er ach- wat de gevolgen kun- deze kernstrategische de in Helsinki be :ekken tussen Amerika ;-Unie over wederzijdse van het kernwapenbe- ,ar werd de eerste fa- >raketten anti-raket- lauwersnood door het tekeurd. Het verschil stem. Men mag [dat het debat in het de toewijzing van nog voor de tweede fase zal toespitsen. Waar- linst zeker zal zijn of toestemming zal 'zijn plannen te verwe- rifn Isdt" iel 011 iM Peperduur m Defensie Laird, die ;enblik in Vietnam be- het eind van deze dichting geven waaruit lijken dat het gevraag- ruim 5 miljard nood- ferechtvaardigd is. Niet- Melvin Laird die een toen hij door het Con ner vraagd met het oog ling als minister, twij- aanzien van het ABM- afgelopen jaaar zijn in schuivingen opgetreden lans tussen de VS en de maar nu het accent van verschoven is naar een (hese bedreiging, heeft 11 nentatie niet aanneme- rdere ontwikkeling van ABM-systeem staan lategische belangen op ook die van de gi- lustrieën die baat heb- verdere uitbreiding. De zijn, dat de Republi- mg, die zich nog meer inocratische bewind van hnson veel gelegen laat nleze industriële kolossen, un vindt om deze grote te bedreigen met een an hun produktie en in- lsche kant van de ABM- bijzonder ingewikkeld, ve raketten zijn ze be- offensieve raketten (de ld raketten, of de ICBM) en tegen een eerste vij nval. Zij moeten dus de aketten, die in een even- zouden worden afge dan gericht zouden zijn Papens die in een tegen- grootste schade kunnen onderscheppen en ver- ide dat Sowjet-Rusland imklap zou wagen, bete- it de Sowjet-Unie het iel van zijn raketten zou ruiken om de ongeveer snsieve Amerikaanse Mi- ratten (ICBM's) te ver- us 54 Titan-raketbases, tallen Amerikaanse stra- lophtmachtbases (vanwaar kunnen opstijgen met plus de ongeveer 41 en die zijn uitgerust met ten. Het is vrijwel uit- Sowjet-Rusland erin zou ze doelwitten in een eer- e vernietigen, zodat liet bestaan dat een aantal hdsraketten de aanval even, die zich dan op de evolking kunnen storten Amerikaanse aanval op L aketlanceerbases heeft meer). *1 (zoals de Amerikanen) ook over defensie- gebruikt moeten worden bruikt zullen worden tegen deze overgebleven Amerikaanse wapens. De vraag is nu in hoeverre defensie ve raketten gebruikt moeten nworden om de offensieve ICBM-raketbases te verdedigen, of de bevolkingscen tra. Dit is de vraag die door de te genstanders aan de orde wordt ge steld in de tweede fase van het door Nixon voorgestelde plan om het aantal ABM (defensieve) raketbases uit te breiden, waarbij dan ook een deel van de bevolking „beschermd" zou worden. De Amerikaanse regering heeft het tot nog toe gehad over de be scherming van twee ICBM-bases, maar elk van deze is uitgerust voor 35 z.g. „vlucnten" van tien raketten elk. Dat betekent dat er op deze twee bases alleen al 350 raketten aanwe zig zijn, ongeveer 1/3 van de totale voorraad van duizend ICBM's. De fysicus dr. Ralph Lepp heeft uitgerekend dat de Russen, om de grootste trefzekerheid te hebben, on geveer 3 raketten per Amerikaanse ICBM moeten afvuren om ze te ver nietigen. Dat komt neer op duizend Russische offensieve raketten om de voorraad van twee Amerikaanse raketbases te vernietigen. Daar komt echter tegenover te staan dat er dan ook weer drie ABM-raketten no dig zyn van Amerikaanse zijde om één Russische ICBM te weerstaan. Dat zou drieduizend defensieve Ame- rikaanse ABM-kernraketten vergen. Omgerekend op het totale in Ame rika aanwezige aantal ICBM's komt dit er op neer, dat er negenduizend defensieve ABM-raketten nodig zijn om de ICBM-voorraad te bescher men. De kosten per ABM-raket worden voorzichtig geraamd ander half miljoen gulden. Voor negendui zend ABM's komt dat te staan op een 14 miljard gulden, waarbij dan nog geen rekening is gehouden met de jaarlijks toenemende stijging van de produktiekosten. Het zijn deze enorme cijfers van de kernoorlog, die inhoud kunnen ge ven aan de gesprekken die in Helsin- Een zeer bekend plekje langs de Rijn: de verkeersweg met voetgangersbruggen en een van de torens van de oude stadsmuur van Oberwesel op de achtergrond. Maar de grote weg is door de ho ge waterstand van de Rijn onbe rijdbaar geworden. Rechts: een van de schepen, die aan de kade gemeerd liggen. (Van onze correspondent) BONN (GPD) De NPD, de rechts-radicale partij van Adolf von Thadden, zal hoogstwaarschijnlijk morgen en overmorgen in het stadje Wertheim (Baden-Württemberg) haar jaarlijkse congres houden. Er dreigt geen verbod, zoals in novem ber in Saarbrücken, maar wel heeft ook nu de DGB, het Duitse verbond van vakverenigingen, een grote pro testdemonstratie aangekondigd. Het is daarom niet uitgesloten dat de congressisten op het laatste moment toch naar een reserve-stelling zullen moeten uitwijken. De aangekondigde demonstratie (10.000 DGB-leden zouden naar Wertheim trekken) is in de Duitse pers algemeen bekritiseerd. Sinds de mislukte poging van september vorig jaar om tot de bondsdag door te dringen, heeft er rond de NPD een verheugende stilte geheerst. De positie van partijchef Von Thadden is de laatste tijd ernstig verzwakt. In Saarbrücken Destond het plan de plaatsvervangend voor zitter, Siegfried Pöhlmann, als op volger van Von Thadden naar voren te schuiven. Pöhlmann zelf heeft la ter de huidige leiders steun toege zegd. maar inmiddels is duidelijk ge worden dat de NPD by slechts 1 5 van de deelstaatsverkiezingen welke dit jaar plaats hebben, meetelt, na melijk in Beieren. Pöhlmann is een Beierse advocaat en in het diepe zuiden zonder twijfel een betere lijst trekker dan Adolf von Thadden. Laatstgenoemde heeft de afgelopen week bovendien een slechte beurt gemaakt door nogal onverwacht als getuige te verschijnen in een proces tegen Klaus Kolley, het lid van de NPD-ordedienst dat is aangeklaagd wegens het neerschieten van twee jonge demonstranten tijdens de ver kiezingsbijeenkomst in Kassei. „Men vroeg zich tydens het ver hoor af, hoe een partij met zulke vertegenwoordigers de Duitse demo cratie tot angst en beven heeft kun nen brengen", schreef gisteren het weekblad „Publik". .iaat ze praten", schreef de Frankfurter Rundschau in een commentaar tegen de aange kondigde demonstratie da- vakbonds leden. „Het diepe zwtfgen over de NPD heeft allen goed gedaan, be halve de Von Thadden-partij. Men moet de rechts-radicalen niet de ge legenheid bieden zich achter specta culaire protestacties en eigen party- moeilykheden te verbergen". ki zyn begonnen, en die in april in Wenen zullen worden voortgezet. Maar tegelykertijd is elke beslissing aan Russische of Amerikaanse zyde om het arsenaal uit te breiden voor dat er een overeenkomst bereikt is over de beperking van deze dodely- ke wedloop, een terugdraaien van de kernklok die met snelle conferen- tiebesluiten nauwelijks achterhaald kan worden. Om die reden achten de tegenstanders de beslissing van Nixon om door te gaan met de plaatsing van de ABM-raketten een bedreiging van wat er aan de con ferentietafel bereikt zou kunnen worden. BERN/ROME (.Reuter) Zwit serland heeft de Sowjet-Unie ver zocht. twee leden van de Russische ambassade in Bern, terug te roepen. De Russische diplomaten zyn in con tact geweest met Marcel Buttex. een Zwitserse functionaris, die op 3 fe bruari in Lausanne is gearresteerd wegens spionage voor de Sowjet- Unie. Het gaat hier om een van de ernstigste spionagevallen der laatste jaren in Zwitserland. Een derde Rus sische diplomaat, die in de affaire- Buttex verwikkeld was, heeft eind vorig jaar Zwitserland verlaten. Buttex moest de Russische gehei me dienst voornamelijk voorzien'van inlichtingen en documenten voor het binnensmokkelen van een agent in Zwitserland, die zou moeten door gaan voor een gewone Zwitser. Op militair terrein had de 27-jarige But tex inlichtingen verschaft over ver eisten voor de militaire dienst in Zwitserland en nauwkeurige byzon- derheden over mobilisatieplannen en wat een Zwitser moet doen wanneer hy wordt opgeroepen voor herha lingsoefening. Buttex zou voorts de Russen inlichtingen hebben verstrekt over de activiteit van de Chinese ambassade in Bern en over die van maoïstische politieke groeperingen in Zwitserland. Toen hy werd gear resteerd, was Buttex functionaris van het abattoir in Lausanne. Het Italiaanse persbureau „Ansa" heeft gisteravond bekendgemaakt, dat een functionaris van de Russi sche ambassade in Rome, Wladimir Aleksandrow, door het Italiaanse mi nisterie van Buitenlandse Zaken tot .ongewenst persoon" is verklaard. Hy maakte deel uit van het militaire personeel van de ambassade. Hy moet Italië binnen acht uur verlaten. Dit besluit zou zyn genomen op ver zoek van de contra-spionagedienst en zou niets te maken hebben met de veroordeling van twee Italiaanse studenten in Moskou. Ook de Romeinse correspondent van het Russische regeringsblad „Izwes- tie" heeft opdracht gekregen Italië te verlaten. Zyn uitwyzing zou op andere gronden zyn gebaseerd. ROME (GPD) Staatssecretaris Villot de hoogste func tionaris in het Vaticaan na de Paus zou zondag 1 februari met ontslag hebben gedreigd. Hij zou dit hebben gedaan omdat hij het niet eens was met de onverzoenlijke houding van de Paus met betrekking tot de Nederlandse celibaatswensen. Kardinaal Villot, wiens functie te vergelyken is met die van eerste minister, zou met ontslag hebben gedreigd op de zondag kort nadat de Paus in zyn gebruikeiyke toe spraak vanuit het raam van zyn werkkamer een onvoorwaardelijk „neen" tegenover de voorstellen van de Nederlandse bisschoppen had la ten horen. De geruchten over het geschil tussen Villot en de Paus zyn te vinden in het links-getinte Itali aanse weekblad „l'Espresso". Een woordvoerder van het Vaticaan heeft inmiddels verklaard, dat er geen tegenstellingen met betrek king tot het celibaat tussen de Paus en kardinaal Villot bestaan". De in het algemeen uitstekend in gelichte Vaticaan-medewerker van l'Espresso schildert in zyn artikel zyn visie op de gang van zaken bin nen het Vaticaan in de afgelopen we ken. zoals die betrekking had op de celibaatskwestie. Villot had en heeft te maken met een sterke groep van aartscon servatieven in het Vaticaan, aldus l'Espresso, van wie hy niet wüde dat ze de overhand in het geschil (Van onze correspondent Herman Rolfies) BEIROET (GPD» De onder linge Arabische spanningen lij ken kort na de beëindiging van de kleine topconferentie tussen de „frontlanden" een nieuwe cli max te bereiken. De positie van president Nasser van Egypte, en in zijn kielzog Koning Hoessein van Jordanië, is daarvoor van overwegend belang. Vooral Nasser eens vurig leider van modernis tische Arabieren is zelf onderwerp geworden van wantrouwen en be dreigingen van een andere mo dernistische stroming in de Ara bische wereld die in de Baath partij een vertegenwoordiging vindt en die in Syrië en Irak de macht in handen heeft. Reeds lang is Nasser met zyn gro te aanhang onder de progressieve Arabieren het belangrykst struikel blok voor een verdere machtsuitbrei ding van de Baathparty. Door het afbrokkelen van zyn gezag bij het voortduren van de gevechten met Israël is Nasser gedwongen steeds meer prys te geven aan de Baath party en als gevolg daarvan de lei ding van Rusland by de uitvoering van zyn beleid te aanvaarden, wat zyn positie twyfelachtig heeft ge maakt. Nasser probeert evenwel te ontkomen aan een totale ondermy- ning van zyn macht en zoekt steun by zyn oude vijand Koning Feisal van Saoedi-Arabië met wie hy 'n ge matigde koers zou willen vol gen om zich tegen het verder op dringen van de Baathparty te kun nen verzetten. Nasser is niet alleen voor de grote mogendheden lange tyd een twyfel- achtige figuur, maar ook voor veel van zyn Arabische broeders. Zyn ideaal om vanuit een neutraliteitspo sitie tussen de beiden supermachten Amerika en Rusland steun en hulp te krijgen by het op gang brengen van de noodzakelijke ontwikkeling heeft hem veel bewondering opgele verd. maar door zijn vaak onduide- ïyke politiek en onwaarachtige pro paganda tegelyk ook wantrouwen. Zyn ideeën voor zelfstandigheid van de Arabische natie, het Arabi sche socialisme en over de wijze, waarop de verouderde maatschappij structuur kor. worden omgevormd tot een moderne technologische samen leving, waren voor de conservatieven te revolutionair en aan de andere kant voor de ongeduldige vernieu wers vaak te gematigd. De grote macht van de Islam moest wel door broken, vernieuwd en aangepast worden, maar Nasser bleef de Is lam als wezenlyk uitgangspunt voor de Arabische samenleving aanvaar den, waarmee hy zich ideologisch opstelde tegenover de Baathparty, die het accepteren van de Islam als een onoverkomelyke hinderpaal naar machtsuitbreiding ziet. Onenigheid Met het verzwakken van de posi tie van Nasser groeit de onenig heid tussen de als progressief aan gemerkte landen. De Baathparty wil zich uitvoerig op een treffen met Israël en alle Imperialistische krachten voorberei den, maar moet eerst intern orde op zaken stellen om straks vanuit een sterke economische positie de over winning te kunnen behalen. Nasser kan zich zo'n militaire overwinning op lange termyn niet veroorloven. Het voortduren van de stryd met Israël dwingt hem het grootste deel van zyn budget in mi litaire uitgaven te steken, terwyl hy bovendien de inkomsten uit het Suezkanaal mist, waardoor de eco nomische vooruitgang juist stag neert, wat binnenslands de ontevre denheid doet toenemen. Door zyn behoefte aan bystand wordt hy ech ter nog meer in de armen van Sow jet-Rusland gedreven. Neigen de ontwikkelüigen in de Arabische wereld er al zelf toe het politieke bestaan van Nasser te on dermijnen. ook door Israël wordt hy klem gezet zodat in feite van twee kanten geprobeerd wordt hem te dwingen het schipperen tussen de grote mogendheden, tussen conser vatief en progressief, tussen Syrië/ Irak en Saoedi-Arabië op te geven. Voor Nasser lijkt er geen keuze meer te bestaan by het voortduren van de huidige spanningen. By een volharden in zyn standpunt kan hy slechts een ondergang op korte ter myn voorkomen door zich nog ver der onder de controle van de Sow jet-Unie te plaatsen. Hy zal in dat geval echter ook vergaande conces sies doen aan de Baathparty. Het is maar de vraag of deze party een be keerde Nasser wil handhaven en of Rusland bereid is de twyfelende Nas ser tegenover de ideoligische vrien den van de Baathparty in bescher ming te nemen. met Nederland zouden krygen. Vil lot was er veel eerder op uit dat de Paus een stap zou ondernemen, die beide partyen tot verzoening zou kunnen brengen. Villot kreeg daarop het idee kardi naal Marty, aartsbisschop van Pa- rys, te vragen naar Rome te ko men om met de Paus te praten. Inderdaad verscheen Marty in Ro me en sprak er met de Paus. Hy beloofde de Paus een hernieuwde collectieve en openlyke Franse aan- hankeiyksheidsbetuiging aan het ce libaat. Diezelfde dag, dat het gesprek tus sen de Paus en Marty plaatshad, verscheen in Frankrijk in het week blad La Croix het zo berucht gewor den artikel van kardinaal Danielou. Deze aartsconservatief beschuldigde de Nederlandse kerkvaders van „falsificaties", omdat het hen niet in de eerste plaats om het celibaat zou gaan, maar om de ondemnj- ning van het pauselyk gezag. Villot, die meende dat de Paus na al deze gebeurtenissen en besprekin gen eindelyk met zyn bewuste en verzoenende verklaring nu wel eens voor de dag zou komen, kreeg daar op de schrik van zyn leven. Zoals gebruikelyk verscheen de Paus die zondag (het was 1 februari) voor het raam van zyn werkkamer om de op het Pietersplein byeengekomen nieuwsgierigen te zegenen en toe te spreken. Niemand wist wat de Paus zou gaan zeggen ook Villot niet en wat de Paus zei is maai' al te be kend: hy wees iedere discussie over een ontkoppeling van celibaat en ambtsbediening zonder meer van de hand. Nog diezelfde middag liet Villot zich by de Paus aandienen. Vol gens l'Espresso sprak Villot in dit onderhoud zyn „verbystering" erover uit, dat de Paus deze stap genomen had terwyl hy toch al had laten blyken in het gesprek met Marty o.a. dat hy de door hem Villot voor gestelde ver staatssecretaris bood daarop zyn ontslag aan, omdat kennely'k het verschil van opvatting tussen de Paus en hemzelf over „de kwestie van buitengewoon belang voor de toekomst van de kerk" te groot ge worden was. Het gesprek was volgens l'Ex- presso niet vry van een ze kere mate van heftigheid. Maai de Paus wees het verzoek tot ont slag van Villot van de hand en de discussie liep op een verzoening uit. Van de Paus met de belofte, dat een al dagen klaarliggend document nu de volgende dag ondertekend zou worden. In het stuk zouden zelfs nog enige zinnen worden opgenomen, waarin de positie van de staatsse cretaris in al zyn omvang door de Paus werd bevestigd, dit om een dam op te wei-pen tegen de agita ties van de conservatieve groep rond en in het Vaticaan. In deze vorm kreeg het document het uiter- ïyk van een brief van de Paus aan zyn staatssecretaris, een vorm die niet nieuw was, maar die lange tyd in onbruik was geweest. De brief verscheen 3 februari in de Osser- vatore Romano, na nogmaals nauw keurig bygeslepen en gecorrigeerd te zyn. Het was een moment al dus de vaticaanmedewerker van l'Expresso waarop niemand nog een andere officiële verklaring ver wachtte. Het effect, dat de brief cok in Nederland sorteerde was in de trant dat Paulus VI ongeloofiy- kerwyze weer eens van gedachten veranderd was. maar dit keer ge lukkig in een zin die op beter doet doet hopen. SAIGON - WASHINGTON (Reu ter) Amerikaanse troepen in Viet nam hebben een geheim document van de Vietcong buitgemaakt, waarin Vietcongleiders kritiek oefe nen op guerrillastrijders die kinde ren en hun ouders eigenmachtig zon der proces zouden hebben gedood. Het document werd in december j.l. buitgemaakt door troepen van de „Americal"-divisie op ongeveer 6 ki lometer van het dorpje My Lai in de provincie Geoang Ngai. De militaire, die er indertyd van zyn beschuldigd. In maart 1968 een bloedbad onder de burgers van My Lai te hebben aan gericht, behoorden tot de zelfde di visie. Plaatselyke Vietcongfunctionaris- sen worden er in het document van beschuldigd geen zorgvuldig onder zoek te hebben verricht alvorens een „verdacht persoon" zonder vorm van proces neer te schieten of te arres teren. Bovendien zouden lagere func tionarissen zonder instructies van bovenaf eigenmachtig mensen heb ben gearresteerd. „In sommige ge bieden werden ponge kinderen, hun ouders en verwanten gedood. Het ernstigste is, dat geheime executies werden uitgevoerd door een aantal individuele partyfunctionarissen in gehuchten, districten en dorpen", al dus het document. Intussen heeft het Amerikaanse leger in tegen een vyfde militair een aanklacht in verband met de beweerde slachting by Song My in gediend. Deze aanklacht tegen ka pitein Thomas K. Willingham (25 luidt „moord zonder voorbedachten rade op Vietnamese burgers" terwyl hy op 16 maart 1968 commandant was van een peloton was.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 9