jaketten in de Y.S. tegen
ogelijke Chinese agressie
Conflict
Paus
en
over
Ned.
verhouding
bisschoppen
Nasser
Israël
bekneld tussen
Baathpartij
en
irme uitgaven voor de kernstrategie van Amerika
K
Kortzichtige actie
vakbond tegen NPD
Russische spionnen
moeten Zwitserland
en Italië verlaten
ede fase
Staatssecretaris I ïllot zou Paus
zijn ontslag hebben aangeboden
Geheim document
van Vietcong
buitgemaakt
lfr rEBKUARl 19 ig
LLlDaCH DAGBLAD
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
GTON (GPD) In president Nixons begroting is
:ri van ruim 250 miljard gulden gereserveerd voor mi-
leinden. Dat betekent duizend gulden per Ameri-
oenfaagste bedrag dat in twintig jaar voor het ministe-
beiefensie is uitgetrokken. Daarbij mag niet over het
l.iden gezien, dat weliswaar de uitgaven voor con ven
en rlogvoering verminderd zijn, maar die voor kern
egenomen. Werd vorig jaar ongeveer V/2 mil-
I (n uitgetrokken voor de eerste fase van de anti-raket-
'litmaal is anderhalf miljard meer gereserveerd.
tra
lN
e m S
vai1
2.;
Als jij griep hebt, wat doe je dan?
Dan neem ikeen MANNpijnstiller.
MANN poeders en cachets M m
of MANN tabletten. lui
Alle drie helpen direct. I V I
"frase van deze defensie-
betrof de bescherming
ICBM-Minute-
het noorden van de
'laten. De argumentatie
^dent was vei'leden jaar,
beschermd dienden
I egen mogelijke aanval-
1 owjet-Unie. Ter verant-
l.jn de „tweede fase"
idlieid brengen van de
van tien andere offen-
ises legde president
DE a>' het accent op de
Wjinese dreiging. Deze be-
»ldt dan ook de bevol-
1 (ingeving van deze bases,
ansfield, leider van de
heeft tegen deze ver an-
argumentatie protest
Hij wordt daarin ge-
de subcommissie voor
111 ing va i de commissie
idse betrekkingen on-
senator Gore van
een Democraat), die
,digd dat hij een aam
wijden om er ach-
wat de gevolgen kun-
deze kernstrategische
de in Helsinki be
:ekken tussen Amerika
;-Unie over wederzijdse
van het kernwapenbe-
,ar werd de eerste fa-
>raketten anti-raket-
lauwersnood door het
tekeurd. Het verschil
stem. Men mag
[dat het debat in het
de toewijzing van nog
voor de tweede fase
zal toespitsen. Waar-
linst zeker zal zijn of
toestemming zal
'zijn plannen te verwe-
rifn
Isdt"
iel
011
iM
Peperduur
m Defensie Laird, die
;enblik in Vietnam be-
het eind van deze
dichting geven waaruit
lijken dat het gevraag-
ruim 5 miljard nood-
ferechtvaardigd is. Niet-
Melvin Laird die een
toen hij door het Con
ner vraagd met het oog
ling als minister, twij-
aanzien van het ABM-
afgelopen jaaar zijn in
schuivingen opgetreden
lans tussen de VS en de
maar nu het accent van
verschoven is naar een
(hese bedreiging, heeft
11 nentatie niet aanneme-
rdere ontwikkeling van
ABM-systeem staan
lategische belangen op
ook die van de gi-
lustrieën die baat heb-
verdere uitbreiding. De
zijn, dat de Republi-
mg, die zich nog meer
inocratische bewind van
hnson veel gelegen laat
nleze industriële kolossen,
un vindt om deze grote
te bedreigen met een
an hun produktie en in-
lsche kant van de ABM-
bijzonder ingewikkeld,
ve raketten zijn ze be-
offensieve raketten (de
ld raketten, of de ICBM)
en tegen een eerste vij
nval. Zij moeten dus de
aketten, die in een even-
zouden worden afge
dan gericht zouden zijn
Papens die in een tegen-
grootste schade kunnen
onderscheppen en ver-
ide dat Sowjet-Rusland
imklap zou wagen, bete-
it de Sowjet-Unie het
iel van zijn raketten zou
ruiken om de ongeveer
snsieve Amerikaanse Mi-
ratten (ICBM's) te ver-
us 54 Titan-raketbases,
tallen Amerikaanse stra-
lophtmachtbases (vanwaar
kunnen opstijgen met
plus de ongeveer 41
en die zijn uitgerust met
ten. Het is vrijwel uit-
Sowjet-Rusland erin zou
ze doelwitten in een eer-
e vernietigen, zodat liet
bestaan dat een aantal
hdsraketten de aanval
even, die zich dan op de
evolking kunnen storten
Amerikaanse aanval op
L aketlanceerbases heeft
meer).
*1 (zoals de Amerikanen)
ook over defensie-
gebruikt moeten worden
bruikt zullen worden tegen deze
overgebleven Amerikaanse wapens.
De vraag is nu in hoeverre defensie
ve raketten gebruikt moeten nworden
om de offensieve ICBM-raketbases
te verdedigen, of de bevolkingscen
tra. Dit is de vraag die door de te
genstanders aan de orde wordt ge
steld in de tweede fase van het door
Nixon voorgestelde plan om het
aantal ABM (defensieve) raketbases
uit te breiden, waarbij dan ook een
deel van de bevolking „beschermd"
zou worden.
De Amerikaanse regering heeft
het tot nog toe gehad over de be
scherming van twee ICBM-bases,
maar elk van deze is uitgerust voor
35 z.g. „vlucnten" van tien raketten
elk. Dat betekent dat er op deze twee
bases alleen al 350 raketten aanwe
zig zijn, ongeveer 1/3 van de totale
voorraad van duizend ICBM's.
De fysicus dr. Ralph Lepp heeft
uitgerekend dat de Russen, om de
grootste trefzekerheid te hebben, on
geveer 3 raketten per Amerikaanse
ICBM moeten afvuren om ze te ver
nietigen. Dat komt neer op duizend
Russische offensieve raketten om
de voorraad van twee Amerikaanse
raketbases te vernietigen. Daar komt
echter tegenover te staan dat er
dan ook weer drie ABM-raketten no
dig zyn van Amerikaanse zijde om
één Russische ICBM te weerstaan.
Dat zou drieduizend defensieve Ame-
rikaanse ABM-kernraketten vergen.
Omgerekend op het totale in Ame
rika aanwezige aantal ICBM's komt
dit er op neer, dat er negenduizend
defensieve ABM-raketten nodig zijn
om de ICBM-voorraad te bescher
men.
De kosten per ABM-raket worden
voorzichtig geraamd ander
half miljoen gulden. Voor negendui
zend ABM's komt dat te staan op
een 14 miljard gulden, waarbij dan
nog geen rekening is gehouden met
de jaarlijks toenemende stijging van
de produktiekosten.
Het zijn deze enorme cijfers van
de kernoorlog, die inhoud kunnen ge
ven aan de gesprekken die in Helsin-
Een zeer bekend plekje langs
de Rijn: de verkeersweg met
voetgangersbruggen en een van
de torens van de oude stadsmuur
van Oberwesel op de achtergrond.
Maar de grote weg is door de ho
ge waterstand van de Rijn onbe
rijdbaar geworden. Rechts: een
van de schepen, die aan de kade
gemeerd liggen.
(Van onze correspondent)
BONN (GPD) De NPD, de
rechts-radicale partij van Adolf von
Thadden, zal hoogstwaarschijnlijk
morgen en overmorgen in het stadje
Wertheim (Baden-Württemberg)
haar jaarlijkse congres houden. Er
dreigt geen verbod, zoals in novem
ber in Saarbrücken, maar wel heeft
ook nu de DGB, het Duitse verbond
van vakverenigingen, een grote pro
testdemonstratie aangekondigd. Het
is daarom niet uitgesloten dat de
congressisten op het laatste moment
toch naar een reserve-stelling zullen
moeten uitwijken.
De aangekondigde demonstratie
(10.000 DGB-leden zouden naar
Wertheim trekken) is in de Duitse
pers algemeen bekritiseerd. Sinds de
mislukte poging van september vorig
jaar om tot de bondsdag door te
dringen, heeft er rond de NPD een
verheugende stilte geheerst.
De positie van partijchef Von
Thadden is de laatste tijd ernstig
verzwakt. In Saarbrücken Destond
het plan de plaatsvervangend voor
zitter, Siegfried Pöhlmann, als op
volger van Von Thadden naar voren
te schuiven. Pöhlmann zelf heeft la
ter de huidige leiders steun toege
zegd. maar inmiddels is duidelijk ge
worden dat de NPD by slechts 1 5
van de deelstaatsverkiezingen welke
dit jaar plaats hebben, meetelt, na
melijk in Beieren. Pöhlmann is een
Beierse advocaat en in het diepe
zuiden zonder twijfel een betere lijst
trekker dan Adolf von Thadden.
Laatstgenoemde heeft de afgelopen
week bovendien een slechte beurt
gemaakt door nogal onverwacht als
getuige te verschijnen in een proces
tegen Klaus Kolley, het lid van de
NPD-ordedienst dat is aangeklaagd
wegens het neerschieten van twee
jonge demonstranten tijdens de ver
kiezingsbijeenkomst in Kassei.
„Men vroeg zich tydens het ver
hoor af, hoe een partij met zulke
vertegenwoordigers de Duitse demo
cratie tot angst en beven heeft kun
nen brengen", schreef gisteren het
weekblad „Publik". .iaat ze praten",
schreef de Frankfurter Rundschau
in een commentaar tegen de aange
kondigde demonstratie da- vakbonds
leden. „Het diepe zwtfgen over de
NPD heeft allen goed gedaan, be
halve de Von Thadden-partij. Men
moet de rechts-radicalen niet de ge
legenheid bieden zich achter specta
culaire protestacties en eigen party-
moeilykheden te verbergen".
ki zyn begonnen, en die in april in
Wenen zullen worden voortgezet.
Maar tegelykertijd is elke beslissing
aan Russische of Amerikaanse zyde
om het arsenaal uit te breiden voor
dat er een overeenkomst bereikt is
over de beperking van deze dodely-
ke wedloop, een terugdraaien van
de kernklok die met snelle conferen-
tiebesluiten nauwelijks achterhaald
kan worden. Om die reden achten
de tegenstanders de beslissing van
Nixon om door te gaan met de
plaatsing van de ABM-raketten een
bedreiging van wat er aan de con
ferentietafel bereikt zou kunnen
worden.
BERN/ROME (.Reuter) Zwit
serland heeft de Sowjet-Unie ver
zocht. twee leden van de Russische
ambassade in Bern, terug te roepen.
De Russische diplomaten zyn in con
tact geweest met Marcel Buttex. een
Zwitserse functionaris, die op 3 fe
bruari in Lausanne is gearresteerd
wegens spionage voor de Sowjet-
Unie. Het gaat hier om een van de
ernstigste spionagevallen der laatste
jaren in Zwitserland. Een derde Rus
sische diplomaat, die in de affaire-
Buttex verwikkeld was, heeft eind
vorig jaar Zwitserland verlaten.
Buttex moest de Russische gehei
me dienst voornamelijk voorzien'van
inlichtingen en documenten voor het
binnensmokkelen van een agent in
Zwitserland, die zou moeten door
gaan voor een gewone Zwitser. Op
militair terrein had de 27-jarige But
tex inlichtingen verschaft over ver
eisten voor de militaire dienst in
Zwitserland en nauwkeurige byzon-
derheden over mobilisatieplannen en
wat een Zwitser moet doen wanneer
hy wordt opgeroepen voor herha
lingsoefening. Buttex zou voorts de
Russen inlichtingen hebben verstrekt
over de activiteit van de Chinese
ambassade in Bern en over die van
maoïstische politieke groeperingen
in Zwitserland. Toen hy werd gear
resteerd, was Buttex functionaris van
het abattoir in Lausanne.
Het Italiaanse persbureau „Ansa"
heeft gisteravond bekendgemaakt,
dat een functionaris van de Russi
sche ambassade in Rome, Wladimir
Aleksandrow, door het Italiaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken tot
.ongewenst persoon" is verklaard. Hy
maakte deel uit van het militaire
personeel van de ambassade. Hy
moet Italië binnen acht uur verlaten.
Dit besluit zou zyn genomen op ver
zoek van de contra-spionagedienst
en zou niets te maken hebben met
de veroordeling van twee Italiaanse
studenten in Moskou.
Ook de Romeinse correspondent van
het Russische regeringsblad „Izwes-
tie" heeft opdracht gekregen Italië
te verlaten. Zyn uitwyzing zou op
andere gronden zyn gebaseerd.
ROME (GPD) Staatssecretaris Villot de hoogste func
tionaris in het Vaticaan na de Paus zou zondag 1 februari
met ontslag hebben gedreigd. Hij zou dit hebben gedaan omdat
hij het niet eens was met de onverzoenlijke houding van de
Paus met betrekking tot de Nederlandse celibaatswensen.
Kardinaal Villot, wiens functie te
vergelyken is met die van eerste
minister, zou met ontslag hebben
gedreigd op de zondag kort nadat
de Paus in zyn gebruikeiyke toe
spraak vanuit het raam van zyn
werkkamer een onvoorwaardelijk
„neen" tegenover de voorstellen van
de Nederlandse bisschoppen had la
ten horen. De geruchten over het
geschil tussen Villot en de Paus zyn
te vinden in het links-getinte Itali
aanse weekblad „l'Espresso".
Een woordvoerder van het Vaticaan
heeft inmiddels verklaard, dat er
geen tegenstellingen met betrek
king tot het celibaat tussen de Paus
en kardinaal Villot bestaan".
De in het algemeen uitstekend in
gelichte Vaticaan-medewerker van
l'Espresso schildert in zyn artikel
zyn visie op de gang van zaken bin
nen het Vaticaan in de afgelopen we
ken. zoals die betrekking had op de
celibaatskwestie.
Villot had en heeft te maken
met een sterke groep van aartscon
servatieven in het Vaticaan, aldus
l'Espresso, van wie hy niet wüde
dat ze de overhand in het geschil
(Van onze correspondent
Herman Rolfies)
BEIROET (GPD» De onder
linge Arabische spanningen lij
ken kort na de beëindiging van
de kleine topconferentie tussen
de „frontlanden" een nieuwe cli
max te bereiken. De positie van
president Nasser van Egypte, en
in zijn kielzog Koning Hoessein
van Jordanië, is daarvoor van
overwegend belang. Vooral Nasser
eens vurig leider van modernis
tische Arabieren is zelf onderwerp
geworden van wantrouwen en be
dreigingen van een andere mo
dernistische stroming in de Ara
bische wereld die in de Baath
partij een vertegenwoordiging
vindt en die in Syrië en Irak de
macht in handen heeft.
Reeds lang is Nasser met zyn gro
te aanhang onder de progressieve
Arabieren het belangrykst struikel
blok voor een verdere machtsuitbrei
ding van de Baathparty. Door het
afbrokkelen van zyn gezag bij het
voortduren van de gevechten met
Israël is Nasser gedwongen steeds
meer prys te geven aan de Baath
party en als gevolg daarvan de lei
ding van Rusland by de uitvoering
van zyn beleid te aanvaarden, wat
zyn positie twyfelachtig heeft ge
maakt. Nasser probeert evenwel te
ontkomen aan een totale ondermy-
ning van zyn macht en zoekt steun
by zyn oude vijand Koning Feisal
van Saoedi-Arabië met wie hy 'n ge
matigde koers zou willen vol
gen om zich tegen het verder op
dringen van de Baathparty te kun
nen verzetten.
Nasser is niet alleen voor de grote
mogendheden lange tyd een twyfel-
achtige figuur, maar ook voor veel
van zyn Arabische broeders. Zyn
ideaal om vanuit een neutraliteitspo
sitie tussen de beiden supermachten
Amerika en Rusland steun en hulp
te krijgen by het op gang brengen
van de noodzakelijke ontwikkeling
heeft hem veel bewondering opgele
verd. maar door zijn vaak onduide-
ïyke politiek en onwaarachtige pro
paganda tegelyk ook wantrouwen.
Zyn ideeën voor zelfstandigheid
van de Arabische natie, het Arabi
sche socialisme en over de wijze,
waarop de verouderde maatschappij
structuur kor. worden omgevormd tot
een moderne technologische samen
leving, waren voor de conservatieven
te revolutionair en aan de andere
kant voor de ongeduldige vernieu
wers vaak te gematigd. De grote
macht van de Islam moest wel door
broken, vernieuwd en aangepast
worden, maar Nasser bleef de Is
lam als wezenlyk uitgangspunt voor
de Arabische samenleving aanvaar
den, waarmee hy zich ideologisch
opstelde tegenover de Baathparty,
die het accepteren van de Islam als
een onoverkomelyke hinderpaal naar
machtsuitbreiding ziet.
Onenigheid
Met het verzwakken van de posi
tie van Nasser groeit de onenig
heid tussen de als progressief aan
gemerkte landen.
De Baathparty wil zich uitvoerig
op een treffen met Israël en alle
Imperialistische krachten voorberei
den, maar moet eerst intern orde op
zaken stellen om straks vanuit een
sterke economische positie de over
winning te kunnen behalen.
Nasser kan zich zo'n militaire
overwinning op lange termyn niet
veroorloven. Het voortduren van de
stryd met Israël dwingt hem het
grootste deel van zyn budget in mi
litaire uitgaven te steken, terwyl hy
bovendien de inkomsten uit het
Suezkanaal mist, waardoor de eco
nomische vooruitgang juist stag
neert, wat binnenslands de ontevre
denheid doet toenemen. Door zyn
behoefte aan bystand wordt hy ech
ter nog meer in de armen van Sow
jet-Rusland gedreven.
Neigen de ontwikkelüigen in de
Arabische wereld er al zelf toe het
politieke bestaan van Nasser te on
dermijnen. ook door Israël wordt hy
klem gezet zodat in feite van twee
kanten geprobeerd wordt hem te
dwingen het schipperen tussen de
grote mogendheden, tussen conser
vatief en progressief, tussen Syrië/
Irak en Saoedi-Arabië op te geven.
Voor Nasser lijkt er geen keuze
meer te bestaan by het voortduren
van de huidige spanningen. By een
volharden in zyn standpunt kan hy
slechts een ondergang op korte ter
myn voorkomen door zich nog ver
der onder de controle van de Sow
jet-Unie te plaatsen. Hy zal in dat
geval echter ook vergaande conces
sies doen aan de Baathparty. Het is
maar de vraag of deze party een be
keerde Nasser wil handhaven en of
Rusland bereid is de twyfelende Nas
ser tegenover de ideoligische vrien
den van de Baathparty in bescher
ming te nemen.
met Nederland zouden krygen. Vil
lot was er veel eerder op uit dat de
Paus een stap zou ondernemen, die
beide partyen tot verzoening zou
kunnen brengen.
Villot kreeg daarop het idee kardi
naal Marty, aartsbisschop van Pa-
rys, te vragen naar Rome te ko
men om met de Paus te praten.
Inderdaad verscheen Marty in Ro
me en sprak er met de Paus. Hy
beloofde de Paus een hernieuwde
collectieve en openlyke Franse aan-
hankeiyksheidsbetuiging aan het ce
libaat.
Diezelfde dag, dat het gesprek tus
sen de Paus en Marty plaatshad,
verscheen in Frankrijk in het week
blad La Croix het zo berucht gewor
den artikel van kardinaal Danielou.
Deze aartsconservatief beschuldigde
de Nederlandse kerkvaders van
„falsificaties", omdat het hen niet
in de eerste plaats om het celibaat
zou gaan, maar om de ondemnj-
ning van het pauselyk gezag.
Villot, die meende dat de Paus na
al deze gebeurtenissen en besprekin
gen eindelyk met zyn bewuste en
verzoenende verklaring nu wel eens
voor de dag zou komen, kreeg daar
op de schrik van zyn leven. Zoals
gebruikelyk verscheen de Paus die
zondag (het was 1 februari) voor
het raam van zyn werkkamer om
de op het Pietersplein byeengekomen
nieuwsgierigen te zegenen en toe te
spreken. Niemand wist wat de Paus
zou gaan zeggen ook Villot niet
en wat de Paus zei is maai' al te be
kend: hy wees iedere discussie over
een ontkoppeling van celibaat en
ambtsbediening zonder meer van de
hand.
Nog diezelfde middag liet Villot
zich by de Paus aandienen. Vol
gens l'Espresso sprak Villot in
dit onderhoud zyn „verbystering"
erover uit, dat de Paus deze stap
genomen had terwyl hy toch al
had laten blyken in het gesprek
met Marty o.a. dat hy de door
hem Villot voor gestelde ver
staatssecretaris bood daarop zyn
ontslag aan, omdat kennely'k het
verschil van opvatting tussen de
Paus en hemzelf over „de kwestie
van buitengewoon belang voor de
toekomst van de kerk" te groot ge
worden was.
Het gesprek was volgens l'Ex-
presso niet vry van een ze
kere mate van heftigheid. Maai
de Paus wees het verzoek tot ont
slag van Villot van de hand en de
discussie liep op een verzoening
uit.
Van de Paus met de belofte, dat
een al dagen klaarliggend document
nu de volgende dag ondertekend zou
worden. In het stuk zouden zelfs nog
enige zinnen worden opgenomen,
waarin de positie van de staatsse
cretaris in al zyn omvang door de
Paus werd bevestigd, dit om een
dam op te wei-pen tegen de agita
ties van de conservatieve groep rond
en in het Vaticaan. In deze vorm
kreeg het document het uiter-
ïyk van een brief van de Paus aan
zyn staatssecretaris, een vorm
die niet nieuw was, maar die lange
tyd in onbruik was geweest. De brief
verscheen 3 februari in de Osser-
vatore Romano, na nogmaals nauw
keurig bygeslepen en gecorrigeerd
te zyn. Het was een moment al
dus de vaticaanmedewerker van
l'Expresso waarop niemand nog
een andere officiële verklaring ver
wachtte. Het effect, dat de brief
cok in Nederland sorteerde was in
de trant dat Paulus VI ongeloofiy-
kerwyze weer eens van gedachten
veranderd was. maar dit keer ge
lukkig in een zin die op beter doet
doet hopen.
SAIGON - WASHINGTON (Reu
ter) Amerikaanse troepen in Viet
nam hebben een geheim document
van de Vietcong buitgemaakt,
waarin Vietcongleiders kritiek oefe
nen op guerrillastrijders die kinde
ren en hun ouders eigenmachtig zon
der proces zouden hebben gedood.
Het document werd in december j.l.
buitgemaakt door troepen van de
„Americal"-divisie op ongeveer 6 ki
lometer van het dorpje My Lai in de
provincie Geoang Ngai. De militaire,
die er indertyd van zyn beschuldigd.
In maart 1968 een bloedbad onder de
burgers van My Lai te hebben aan
gericht, behoorden tot de zelfde di
visie.
Plaatselyke Vietcongfunctionaris-
sen worden er in het document van
beschuldigd geen zorgvuldig onder
zoek te hebben verricht alvorens een
„verdacht persoon" zonder vorm van
proces neer te schieten of te arres
teren. Bovendien zouden lagere func
tionarissen zonder instructies van
bovenaf eigenmachtig mensen heb
ben gearresteerd. „In sommige ge
bieden werden ponge kinderen, hun
ouders en verwanten gedood. Het
ernstigste is, dat geheime executies
werden uitgevoerd door een aantal
individuele partyfunctionarissen in
gehuchten, districten en dorpen", al
dus het document.
Intussen heeft het Amerikaanse
leger in tegen een vyfde militair een
aanklacht in verband met de
beweerde slachting by Song My in
gediend. Deze aanklacht tegen ka
pitein Thomas K. Willingham (25
luidt „moord zonder voorbedachten
rade op Vietnamese burgers" terwyl
hy op 16 maart 1968 commandant
was van een peloton was.