)tmatische huisvrouwen
*n grote vergeten groep
Zigeuner make-up
FILMKEURINGheet hangijzer
voor politieke partijen
B«r
-spffl
I Spaar uw hart
-eet meer vis!
san
balm i"not,,n"1
I
3
WASHANDEN, RUWE HANDEN.WINTEflj/ANOUtf
VAN VROUWEN
^£-1
FEBRUARI 1970
nadat de Duitsers op 8 november de-
PAGINA 19
jn
(GPD) „Er wordt veel geschreven over de
ril\behandeling, de opvoeding en de vakantiebesteding
kinderen. Ook over de herscholing van astma-
wassenen die door hun ziekte gedwongen worden om
beroep te kiezen. Maar over de astmatische huis-
>rdt in alle talen gezwegen. Haar problematiek is een
dkkeld gebied."
koken zijn bijzonder zwaar voor
deze vrouwen", zegt mevrouw Ver
schoor. „Ze komen niet toe aan an
dere zaken waar ze belangstelling
voor hebben en ze moeten zelf maar
zien dat ze een oplossing vinden voor
de problemen die hun ziekte mee
brengt".
Werkgroep woning
Op initiatief van mevrouw Ver
schoor heeft de Vereniging van ast
matici een „Werkgroep woning" ge
kregen. Doel: de taak van de ast
matische huisvrouw zo licht mogelijk
te maken door voorlichting over de
manier waarop ze met zo weinig
mogelijk inspanning tot maximale
prestaties kan komen. Voorlichting
over het kiezen van goede huishou-
A. Verschoor-Duyff in
ituurslid van de VBBA
tot bevordering van de
astmatici) put uit
Ingen als ze praat over
S /pgeten groep" die de
jen astmatische huisvrou-
srland vormen. Dat er zo
jacht wordt geschonken
andere problematiek van
^vrouwen vindt ze dubbel
Mt. omdat immers van een
■wordt verwacht dat de
bezigheden vlot verlopen.
^tmatische vrouw is dat
die boven haar krach-
ïhe huisvrouwen staan
een taak waartegen ze
niet zijn opgewassen.
eden als het schoonhou-
huis, wassen, strijken, delyke apparatuur, over materialen
tEi 9 3 T)
—«wordt tegenwoordig door
••«wezen op de gevaren van
^joeding. Vooral het over-
lik van dierlijke vetten
ieten oververzadigde vet-
"**!en) wordt verantwoorde-
^.voor de toeneming van
...hart- en vaatziekten, die
wereld doodsoor-
...prmen.
fordt onder andere aan-
•"tnboter en margarine bij
.'■jden te vervangen door
"porten „halvarines")
of gedeeltelijk vervaar-
96) basis van plantaardige
erzadigde vetzuren) die
zouden veroorza-
tot de overza-
505spn.
is gebleken dat visoliën
cholesterolgehalte van
jke\ nog grotere mate verla-
De onverza-
uit visvoedsel belas-
—(deze theorie de bloedva-
geheel niet en kunnen
en darmen gemakkelijk
Irden. Vis is bovendien
w-rdevolle eiwitten, vita-
^eralen en sporenelemen-
Mist prof. dr. H. Wende-
^sheer-directeur van het
«iuis in Dortmund heeft
dingsplan opgesteld, dat
tenminste 5 van de 21
ta
wekelijkse maaltijden met vis als
voornaamste gerecht. Ook bij de ove
rige maaltijden zou men regelmatig
vis moeten nuttigen volgens prof.
Wenderoth die zijn „visdieet" in de
afgelopen maanden bij wijze van
therapie beproefd heeft op een vrij
groot aantal patiënten met een ver
gevorderde athero-clerose ("„aderver
kalking") en met een dreigend hart
infarct. maar ook bij patiënten die
reeds een hartaanval overleefd heb
ben.
Op enkele uitzonderingen na was
zijn viskostenbehandeling bijzon
der succesvol: het verkalkingspro
ces kon duidelijk tot staan gebracht
worden en een hartinfarct res
pectievelijk een herhaling daarvan
voorkomen.
De Duitse hoogleraar heeft zijn
bevindingen thans neergelegd in een
verhandeling „Voeding en hartin
farct". Daarin wijst hU er onder
meer op dat in landen met een vis
rijke voeding, zoals bijvoorbeeld Ja
pan en Indonesië, hartinfacten pro
portioneel veel minder talrijk zijn
dan in landen, waar het hoofdbe
standdeel van de voeding uit vlees
en dierlijke vetten bestaat.
Prof. Wenderoth heeft internatio
naal naam gemaakt door vele pu-
blikaties op het gebied van de stof
wisselingsziekten. de spijsverterings
organen en het bloed.
die geschikt zijn voor vloerbedekkin
gen, meubels, gordijnen en beddegoed
in de woning van een astmapatiënt,
over het koken van goede maaltij
den met korte voorbereidingstijd,
over verwarming en ventilatie van
de woning.
„Het kiezen van de juiste woning
is voor een astmatische huisvrouw
erg belangrijk. Eigenlijk komen al
leen benedenhuizen en flatwoningen
met lift in aanmerking omdat trap
penlopen grote inspanning bete
kent." zegt mevrouw Verschoor. Ze
is van mening dat de astmatische
huisvrouw die haar beperkingen
heeft leren aanvaarden zich in de
eerste plaats moet afvragen, hoe ze
met deze kwaal zo gemakkelijk en
hygiënisch mogelijk het onvermijde
lijke huishoudelijke werk kan doen.
Naast die praktische zaken zijn
factoren als vrijetijdsbesteding, va
kantie en verzorging van uiterlijk en
kleding even belangrijk, want de
kans op vereenzaming is groot voor
deze groep vrouwen. „Er zijn tragi
sche gevallen van volkomen vereen
zaming", zegt het bestuurslid van de
VBBA. „Astmatische huisvrouwen
leiden, ongewild en gedwongen, een
teruggetrokken leven. Vanuit die ge
ïsoleerdheid ben ik gaan denken over
wat je kunt doen als je weer eens
voor een langere periode aan huis
bent gebonden. Met hoogstens de
mogelijkheid tot schriftelijke con
tacten met de buitenwereld".
„Als astmatische huisvrouw moet
je er zelf voor zorgen dat het iso
lement geen kans krijgt. Hobbies
zoeken die thuis kunnen worden be
oefend als je er niet uit kunt. maar
ook en vooral ervoor zorgen dat Je
contacten buitenshuis houdt. Bij
voorbeeld door lid te worden van een
van de vele vrouwenorganisaties met
hun uitgebreide aktiviteitenprogram-
ma's. Ik geloof niet dat we het moe
ten zoeken in, bijvoorbeeld, speciale
sociëteiten voor astmapatiënten. Eer
der in het inhaken bij bestaande ac
tiviteiten en mogelijkheden voor ont
spanning en recreatie. In Amster
dam wordt dat al met succes ge
daan".
Mevrouw Verschoor praat moeite
loos twee uur lang over de proble
matiek van de astmatische huis
vrouw. Over vakantiemogelijkheden
omdat ze de indruk heeft dat ast
matici vaak naar vakantieoorden
gaan die helemaal niet geschikt zijn.
Ze denkt in dit verband aan de mo
gelijkheid van georganiseerde gr oeps- i l
reizen naar een geschikt klimaat. I
Over het nut van een uitwisseling j
van problemen tussen moeders van i
astmatische kinderen en over het feit
dat astmapatiënten „onnoemelijk
veel" voor elkaar kunnen doen, al
zijn nog maar weinigen zich daarvan i
bewust.
Wat de voorlichting aan de ge
handicapte huisvrouw betreft: die
zou volgens haar veel meer kunnen
worden gecoördineerd. ..De astmati
sche huisvrouw, de reumatische huis
vrouw, de hartpatiënte, ze zitten im
mers allemaal in hetzelfde schuit
je. Hun problemen vallen allemaal
onder de noemer van de gehandicap
te huisvrouw. De voorlichting aan die
verschillende groepen wordt onnodig
versnipperd. Misschien is ook een
bepaalde samenwerking mogelijk met
een instituut als de tbc-bestrijding,
dat over zoveel apparatuur en sa
natoria beschikt en toch steeds min
der te doen krijgt".
Asmatische huisvrouwen zijn niet
alleen een vergeten maar ook een
„ongrijpbare" groep: astmatici zijn
moeilijk te benaderen. „Lang niet
iedereen meldt zich aan. Daardoor
is het wekelijkse aantal astmatici
in Nederland vele en vele malen gro
ter dan het aantal leden van onze
vereniging," zegt mevrouw Ver
schoor.
Het adres van de vereniging (die
een eigen tijdschrift uitgeeft en in
diverse plaatsen contactpersonen
heeft) is Herengracht 49, Amster
dam.
ADVERTENTIE
Als zelfs het beste afwasmiddel uw handen niet meer
voldoende beschermt, dan moet u eens San Balm handcrême proberen.
Laten we u niet gaan vermoeien met de samenstelling,
u een zorg, als 't maar helpt. En dèt doet 'tl
U hebt al een tube voor f 1,70 bij uw drogist of apotheker.
maakt uw handen
weer gaaf en zacht
Na alle rinkelende ket
tingen. bonte bloesjes en
zwierige rokken die ontleend
zijn aan wat men „zigeuner -
kleding" noemt, komt er dit
voorjaar ook nog een ,zigeu-
ner-make-up" bij. Dat bete
kent: een mat-beige gezicht,
dat vervolgens opgehelderd
wordt door vleugjes van zo'n
speciale maker up die een pa
relmoer-effect aan de huid
geeft. De wenkbrauwen wor
den vooral aan de uiteinden
geëpileerd en dunnetjes aan
gezet. Op de ogen kunnen
we ons weer uitleven: lange
wimpers met zwarte masca
ra. gr oen-witte oogschadu
wen. De lippen krijgen wei
nig make-up met een glan
zende lipstick in de kleuren
lichtbeige, framboosrose of
licht-oranje. En met de vele
haarstukken en valse krul
letjes die tegenwoordig te
koop zijn is de overdadige en
ietwat ivarrige haardracht
bij dit aUes misschien ook
nog wel te kopiëren. De idee-
en zijn van Jeanne Gattneau.
(Van onze Juridische medewerkster
ONLANGS IS de te wijzigen
Bioscoopwet in de Tweede Kamer
aan de orde geweest. Aanleiding
hiertoe was het rapport van de
commissie-Witte, waarin wordt
voorgesteld de filmkeuring voor
volwassenen af te schaffen.
Als gevolg van de discussie, waar
bij van de kant van de V.V.D. en
D'66 met een motie en een ini
tiatief wet werd gedreigd, heeft mi
nister Beernink toegezegd nog in de
zomer van 1970 met een wetsvoor
stel te komen. Wel wil hij eerst nog
een advies hebben van een nog te
vormen commissie, over aanverwan
te problemen als het toezicht op
schouwburgen door de burgemees
ters en de pornografiebepalingen uit
het Wetboek van Strafrecht.
Men kan zich afvragen of dit ver
langen van de minister niet wat laat
komt het rapport-Witte is van fe
bruari 1969 maar op zichzelf is
het juist. Toen zo'n halve eeuw gele
den de Bioscoopwet tot stand kwam,
was haar doel: „Bestrijding van de
zedelijke en maatschappelijke geva
ren van de bioscoop". Het toezicht op
de inhoud van de films werd ge
legd in handen van een centrale
filmkeuringscommissie. Sedertdien
toetst deze het materiaal aan de
openbare orde en goede zeden. De
strekking van het rapport-Witte is,
dat in de moderne pluriforme maat
schappij, niet meer is uit te maken
wat kennelijk pornografisch,
kennelijk sadistisch en kenne-
1 ij k racistisch geacht moet worden
en wat niet. Bovendien past een
dergelijk bevoogdings-college niet
meer in een tijd, waarin de eigen
verantwoordelijkheid van de burger
centraal gesteld wordt.
WIL MEN CONSEQUENT zijn,
dan dient ook het toezicht van de
ADVERTENTIE
r broekpak in rood en I Kasia Bokiewicz en getoond in de
t een lange mouwloze i Hardy Aimes' voorjaar collectie in
erd ontworpen door Londen.
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl..
BP
BREESTRAAT I08a-ll2 LEIDEN
burgemeester op toneelvoorstellingen
te verdwijnen. De Gemeentewet geeft
immers de burgemeester opdracht „te
waken voor het doen uitvoeren van
met. de openbare orde of zedelijkheid
strijdige vertoningen". Hierover
schreef A. F. de Savornin Lohman
reeds in 1907: „Een onmogelijke
taak. die dan ook in de regel niet
of slecht wordt uitgevoerd".
Toch wordt in het rapport-Witte
niet deze consequentie getrokken.
Integendeel, er wordt bepleit, dat
met het wegvallen van de centrale
keuring de burgemeesters weer het
toezicht op filmvertoningen krijgen,
een taak die de Gemeentewet hun
toekent. „Zo krijgt het toezicht op de
filmvertoningen een plaatselijk
accent", aldus het rapport er vanuit-
gaand dat de collectieve opinie over
de toelaatbaarheid van een voorstel
ling per streek kan verschillen. Daar
waar de centrale filmkeuringscom
missie faalde, nl. het weerspiegelen
van de collectieve opinie met betrek
king tot begrijpen als kennelijk
sadistisch-pomografisch en rascis-
tisch, zou de burgemeester volgens
deze redenatie wel succes boeken.
I Wordt de lijn wel consequent door-
getrokken, zodat het preventief toe-
I zicht van de filmkeuringscommis-
sie èn dat van de burgemeester op
alle openbare vertoningen wordt af
geschaft, dan blijft altijd nog de
controle achteraf door de strafrech
ter bestaan. In feite ontstaat dan
dezelfde situatie als er sedert 1848
bestaat ten aanzien van de druk
pers.
Toezicht justitie
ONS WETBOEK van Strafrecht
acht pornografisch materiaal straf
waardig wanneer dit „aanstootgevend
voor de eerbaarheid" is. Ook de
rechter en het openbare ministerie
hebben het met dit begrip in een
zich snelle en veelvormig ontwikkel
de maatschappij moeilijk. De justitie
worstelt met de interpretatie van dit
begrip met betrekking tot boeken en
prenten. Krijgt zij nu ook de taak
toegeschoven, norn^en te stellen met
betrekking tot de film? Op welke
grond is de justitie wel in staat tot
datgene waar burgemeesters voor te
rugdeinzen?
Ook hierbij geldt dat een conse
quent doortrekken van het besluit
tot afschaffing van de filmkeuring
tevens leidt tot afschaffing van het
toezicht van de burgemeesters èn af
schaffing van de strafbaarstelling
van pornografie. De Scandinavische
landen hebben deze consequentie vol
ledig getrokken. Het is nog maar de
vraag of men in Nederland tot deze
stap bereid Is. De „staatscommissie
voor advies inzake de Grondwet en
Kieswet" heeft ook op dit punt een
uitspraak moeten doen, in haar
tweede rapport d.d. 19 september
1969.
Zij moest immers met voorstellen
komen, in hoeverre artikel 7 van de
Grondwet, dat censuur op de druk
pers uitsluit, uitbreiding behoeft nu
naast de drukpers -allerlei andere
media, zoals radio, tv, film en to
neel zyn opgekomen, die ook om
grondwettelijke garanties vragen.
Binnen deze commissie waren de
stemmen verdeeld op het punt van
het toezicht op film en toneel. Men
vond de publieke opinie „nog niet
voldoende uitgekristalliseerd."
HITT IS niet onwaarschijnlijk dat
het Openbaar Ministerie, gezien de
ze ontwikkeling, haar taak beschei
den zal uitoefenen. Aan de andere
kant zal, zodra de keuring wordt af
geschaft, een zo genaamde „porno-
golf door de bioscopen gaan. Dit
verschijnsel zakt vanzelf af omdat
het publiek verzadigd raakt. Gaat
het OM. toch ingrijpen, en beslag
op films leggen, dat ontstaat er een
onzekere situatie waardoor de bio
scoopexploitant om risico's te vermij
den pornografisch materiaal gaat
weren. Het vrijgeven van de film
heeft dan het tegenovergestelde ef
fect. Het is onjuist, de justitie met
dit toezicht achteraf te belasten,
in de verwachting, dat zij haar be
voegdheden bescheiden zal hanteren.
Vandaar dat deze ogenschijnlijk
voor de hand liggende aanpassing
van de Bioscoopwet zulke verstrek -
kende consequenties heeft, dat een
duidelijke uitspraak van de politieka
partijen een dwingende eis is.
Spray-schoonheid
Een doe-het-zelf permanent uit
de spuitbus is een van de kosmeti-
sche nieuwtjes die we in de jaren ze
ventig mogen verwachten. Weekblad
Woman vernam deze voorspel-
I ling van een Brits expert op het ge-
I bied van schoonheidsmiddelen, die er
j meteen bij zei dat we nog maai- aan
I het begin van de „aerosol-revolutie"
j staan. Spuitbussen met allerlei ver-
I zorgingspreparaten staan op het pro-
j gramma; binnen niet al te lange
i tijd zullen reinigingslotions, vocht-
houdende cremes en gekleurde make
up in spuitbusjes op de toilettafel
staan. Badzout wordt antiek omdat
het over tien jaar veel eenvoudiger
zal zijn om de vochtige badkamer-
lucht te parfumeren met een spe
ciale spray waarvan de geur zich aan
huid en haar van de baadster
hecht. En een deskundige op het
gebied van haarverven ziet ons nog
vóór het Jaar 2000 pillen slikken
die het haar spierwit maken, waar
na het met een spuitbus in elke ge
wenste tint kan worden geverfd. Met
als topkleuren groen en blauw.
Kameleon
Nog niet zo lang geleden had een
vrouw maar genoegen te nemen met
de lichaamsvormen die ze by haar ge
boorte had meegekregen. Anno 1970
valt er, dankzij plastisch chirurgen,
tandartsen en schoonheidsspecia
listen, heel wat te veranderen aan
details die niet zo best zijn uitgeval
len. Nova signaleert het jongste
nieuwtje op dit gebied: gekleurde
contactlenzen waarmee men de
ogen in een handomdraai een andere
kleur kan geven.
Mevrouw
de kapitein
Srxrüa Borodeskv is de enige vrouw
in Frankrijk die schipper op een vis
sersboot is en Marie Claire" vond
haar levensverhaal merkwaardig ge
noeg om het in vogelvlucht op te te
kenen. In haar jeugd droomde So-
nia Borodesky niet van de zee maar
van een opera-carrière. Ze studeerde
zang aan het conservatorium van
Bordeaux, nam in de oorlog actief
deel aan het verzet en werd tolk in de
Russische taal. Na de oorlog kreeg ze
tijdens een vakantie dusdanig de
smaak te pakken van het leven aan
en op zee dat ze matroos werd op een
trawler. Met het verdiende geld
kocht ze een oude wrakke schuit die
ze helemaal opknapte, ze leerde zei
len en haalde het diploma werktuig
kundige. Met dat alles mocht ze zich
nog geen schipper noemen, omdat in
de maritieme wetten van haar land
geen rekening werd gehouden met
I „vrouwelyke vissers". Na jarenlang
halsstarrig volhouden mag madame
Borodesky zich nu kapitein van haar
eigen boot noemen. In die ja
ren kreeg ze vijf kinderen en zag ze
ook nog kans om twee romans te
schrijven.
Actrice
Ze is één meter tachtig lang,
draagt een handgehaakt beige tail
leur. loopt op platte hakken als een
Engelse gouvernante. „Ze loopt door
de hal en niemand draait zich om.
niemand herkent Ingrid Bergman'
schrijft „Elle" naar aanleiding van
een interview met de beroemde film
ster die na vier jaar haar come-back
maakt met de film „Cactusbloem".
Ze heeft niet de allure van een ac
trice, eerder die van de koningin
van Engeland. Ze zegt dat ze niets
te zeggen heeft, maar vertelt desge
vraagd dat ze vier Jaar lang niet in
films heeft gespeeld, omdat er voor
actrices boven de veertig jaar geen
scenario's zijn. Met haar man, de
producer Lars Schmidt, woont ze
sinds twaalf jaar in een dorpje by
Parys. „Terwyl hij manuscripten
leest en met New York. Londen en
Hollywood telefoneert, schilder ik
stoelen, was gordijnen stop mijn
honden in het bad en tuinier. Elke
dag ga ik op de fiets boodschappen
doen in het dorp. Niemand bemoeit
zich met me, ik ben alleen maar me
vrouw Schmidt. Uitgangetjes, jalft's,
soirees? Afgelopen. Ik heb myn deel
gehad" Ze houdt van hippies (maar
alleen als ze netjes en goed gewas
sen zijn) en is biy dat haar kinde
ren niet in Zweden zijn opgegroeid.
„Met de seksuele vrijheid zijn ze
daar te ver gegaan".
