Brandt volgende week oor de tweede ronde AKKOORD„GROTE VIER ISRAEL Officierskorps was nog nooit zo gezagstrouw Nieuwe stijl in Palais Schaumburg VS zou nogal sceptisch zijn PARIJS LEVERT LIBISCH LEGER 50 MIRAGES Nog kans voor Regis ij Pe. Eis: zes maanden niet rijden Inspecteur Bundeswehr GHANA VERJAAGT MILJOENEN VREEMDELINGEN Debray? In vogelvlucht Smalle weg ;'iTERDAG 10 JANUARI 1970 4.EIDSCH DAGBLAD PAGINA 11 - (Van onze correspondent) JONN (GPD) Voor de regering-Brandt begint komende de tweede ronde. Woensdag zal de bondskanselier, ge- rkt door een vakantie in Tunesië, in de Bondsdag zijn bood- Ifiap over de „toestand van de natie" voorlezen, een jaarlijkse eurtenis, die de Westduitsers van de Amerikanen hebben issekeken. Zo'n stuk geeft in de praktijk vooral een indruk de toestand der regering, maar dat is ook precies waar in gefcn benieuwd wordt uitgekeken. Na de regeringsverklaring oktober maakt Brandt persoonlijk de eerste balans op van ;eboekte prestaties. traditionele „eerste honderd dung" wordt gepresenteerd, heeft daarom vooriang voor de regering, niet nos van de hoge salaris-eisen ringsprogramma kost echter kapita len. In enkele deelstaten is al voor gesteld een bijzondere belasting te heffen. De toestand rechtvaardigt zo'n besluit ongetwijfeld, maar Erandt heeft indertijd juist belas tingverlagingen aangekondigd Maai op het denkbeeld in regeringskring om toch bepaalde belastingen te ver hogen, heeft mmister van Binnen landse Zaken Genscher buiten het die een nieuw regime als feroodstyd worden gegund, heeft fgering nog niet achter de rug. is echter door de venijnige fytie van het begin af geen mo- ontzien, terwijl hijzelf ook met energie van start is gegaan, iderdaad nu al een belans valt maken. Brandt is de regeringstijl veranderd. In het regerings- neemt de bondskanselanj de centrale plaats in, die ze Adenauer had. toen Hans tye vanuit het Paleis Schaum- alle stilte vele touwtjes in klfcn hield. Nu resideert naast de oilier in de ambtswoning de veel ;er prof. Horst Ehmke, al- erkend als een universeel ge- minister zonder porte- 1 in de bondskanselarij, waar Bjgestaan door de zeer ervaren •etaiis (deskundige voor de iele „Oost-politiek") en de [elyke staatssecretaris Kathari- :ke, het grote werk voorbereid r Brandt beslist. 4ke, ook in sterke mate de coör- in ae regering, verklaarde s de grotere besluitvaardigheid huidige regering zo: „Het ver met vroeger is dat Kiesinger g aarzelde, liever geen beslis- 1 nam. Brandt behandelt be- fc zaken zelf, waarbij zijn grote ng' duidelijk blijkt. De voorbe- g voor de EEG-top in Den was bijvoorbeeld grotendeels Sen werk. Verder kan hij echter telijk beslissen in vraagstuk je door anderen zijn uitgewerkt Duurder Het geld ontbreekt, dat heeft de oppositie Brandt van het begin af \oor de voeten geworpen. De rege ling heeft er naar gestreefd de ei gen begroting die binnenkort voor 1H70 zal worden gepubliceerd zo be scheiden mogelijk te houden. Maar met een bedrag van 92 miljoen marl: is ze toch 11 procent duurder uit c'mi het vorige jaar. Daar komt de invloed van ae reeks prijsstijgingen r.rg bij, die volgens Schiller pas la ter dit jaar zal afnemen. Deze staat mea los van de hoge salaris-eisen. De machtige vakbond van openbare dienst, verkeer en transport >964.000 leden» heeft met een staking ge dreigd als de regering vóór 21 febru ari niet verder is gegaan dan een salarisverhoging van 8 procent. Op het binnenlandse terrein, waai teleurgestelde werknemers, oorlogs invaliden, naar hervorming dringen de jongeren etc. door de op alle pun ten actieve oppositie kunnen worden geleid, schuiien voor Brandt in de tweede ronde, die met zijn bood- kabinet gereageerd met de verklaring I schap van woensdag begint, voor de dat zoiets voor de liberale party on- eigen politieke oppositie ongetwijfeld ranvaardbaar is. de grootste gevaren. Antwoord die regeringstijd past de grote teit aan het buitenlandse front, lusver slaat de balans bepaaln de positieve kant door en over- het optreden van de oppositie eze dagen met tal van verkla - 1 min of meer de mouwen op- tt voor de tweede ronde aller - Op waarschuwingen van de der CDU tegen overijlde con- l met de DDR kan worden ge lord dat het CDU-kanselier iger was. die een brief schreef premier Stoph van de DDR, D zelfs al besprekingen tussen secretarissen van beide landen voorgesteld. b de CDU het over een andere gooide door te verklaren dat er [groeiend onbehagen bestaat, waar Adenauer moeizaam en •lend vertrouwen had gewon- dat moet op Frankrijk slaan), _arde president. Pompidou een iter, dat hij de nieuwe „Oost- k" van Brandt begroet, omdat reenkomt met de houding die rijk al gedurende verscheidene heeft aanbevolen. PARIJS WASHINGTON (AP, REUTERDe Amerikaanse re gering blijkt zich nogal sceptisch op te stellen tegenover berichten uit de Franse hoofdstad dat de vier grote mogendheden over eenstemming zouden hebben be reikt over een aantal principiële punten voor een mogelijke vre desregeling in het Midden-Oos ten. Het enige commentaar dat Ameri kaanse regeringsfunctionarissen in Washington bereid waren te geven op deze berichten was dat het on waarschijnlijk is dat bij de bespre kingen vooruitgang wordt geboekt zolang de Sowjet-Unie niet opnieuw akkoord gaat met de z.g. Rhodos- formule voor onderhandelingen tus sen Israël en de Arabische landen. Het Amerikaanse persbureau As sociated Press meldde vanochtend uit Parijs dat een akkoord zou zijn bereikt over zes principiële punten. Deze punten zijn: 1. Moskou erkent, dat de landen in het Midden-Oosten, met inbegrip van Israël, recht op een soeverein bestaan binnen veilig een erkende grenzen hebben 2. Moskou erkent, dat de door Is raël in 1967 veroverde gebieden pas ontruimd kunnen worden nadat een vredesovereenkomst is gebeikt. 3. De Verenigde Staten erkennen nu dat een ontruiming van deze ge bieden noodzakelijk is. 4. De taak van de Israëlische strijdkrachten in de bezette gebieden PARIJS (AFP) Tussen de re- Libië heeft ze niet nodig en heeft gering van Libië en de Franse Das- geen leger voor dergelijke hoeveel- ■sault fa brieken is. met goed- heden, aldus de functionarissen, keuring van het Franse ministerie j van defensie, een overeenkomst ge sloten voor de levering van Mirage straaljagers. zal worden overgenomen door troe pen van de V N., welke niet zullen worden teruggetrokken zonder fiat van de Veiligheidsraad en in het bijzonder van de „grote vier". 5. De „grote vier" zijn het eens over de vrijheid van soheepvaart in het Suezkanaal en de Straat van Tiran, welke naar de Israëlische havenstad Eilat leidt. 6. De status van J.eruzalem zou vergelijkbaar kunnen worden met de vroegere positie van Tanger. De stad zal dus een Israëlisch karakter kun nen behouden, maar een internatio nale status krijgen. Formeel De uitgewezen Israëlische ad miraal Mordechai Limon (r.) heeft gisteren Frankrijk verlaten. Hij werd uitgewezen naar aanlei ding van de kanonneerboten- affaire. Limon werd uitgeleide gedaan door de Israëlische am bassadeur in Frankrijk, Waltr Eytan (l.). De zegslieden zeiden, dat Frank rijk op de volgende vergadering in New York van de vertegenwoordi gers van de „grote vier" om formele erkenning van deze punten zal vra gen. Zy zeiden, dat de „grote vier" teruggekeerd waren naar de vroegere resolutie der V.N. in zake de Palestijnse vluchtelingen die de keus zullen hebben tussen te bij ven waar zij zijn of naar Israël terug te keien De V.S. zouden zich op het standpunt stellen dat het aantal terugkerende vuchtelingen beperkt moet worden en dat hun terugkeer over een langere periode verdeeld zou moeten worden. Hier mee is de Sowjet-Unie het niet eens. LEIDEN DE NHAAG De offi cier van Justitie bij de Haagse rechtbank pakte fors uit tegen een 21-jarige aannemer uit Leiden. Het was aan diens schuld te wij ten, dat op de Oegstgeesterweg in Rijnsburg tijdens dichte mist een botsing plaats vond tussen de door hem bestuurde auto en een tegen ligger. Verdachte was nil. op de lin ker weghelft terecht gekomen, om dat hij niet goed meer de weglijnen kon zien. „Daar zal de drank ook wel toe hebben bijgedragen", aldus het ver moeden van de officier van Justitie. Volgens de verklaring van de aan nemer had hij twee glazen bier ge dronken, doch de officier berekende aan de hand van het alcoholpromi- lage van 0.80 in het bloed van ver dachte, dat het heel wat meer bier moet zijn geweest. Verdachte nad die avond op 26 oktober een feestavond bijgewoond van de aannemersbond en reed van Katwijk in de richting Rijnsburg. Hij is ook reeds eerder in verband met verkeersaeücten veroordeeld, zo constateerde de officier, die het ge drag van verdachte schandelijk vond. „Het zijn van die bravourrijders, zoals we er ook weer dezer dagen op de weg hebben kunnen waarnemen, die bij gladheid en mist toch wel flink hard „durven" rijden, doch daarbij het leven van andere weg gebruikers in de waagschaal stellen. Dit soort weggebruikers hoort niet op de weg, juist nu het steeds druk ker wordt. De kantonrechter in Leiden had de aannemer veroordeeld tot f 150 boete en zes maanden intrekking van het rijbewijs. Vooral tegen dit laatste ging het bezwaar van ver dachte. De officier zag evenwel geen enkele reden om in die straf wijzi ging te brengen en vorderde beves tiging. De verdediger verzocht in zijn plei- i dooi het rijbewijs voorwaardelijk in te trekken. De rechtbank zal over 14 dagen vonnis wijzen ;emin zal de oppositie haar ac in allerminst intomen en de die Brandt woensdag in zijn 'lap over de toestand van de geeft op de recente voorstel- Ulbricht, biedt zonder twijfel mogelijkheden. Waartoe leidt waarden van een tweede Duit- <t „die echter geen buitenland in"? De werkelijkheid is, zo- historicus Golo Mann onlangs geen buurland voor de bonds- iek zo zeer buitenland is als >R. Zonder illusies illusies wil Brandt met de aten. Zijn verklaring daarover de kern van de boodschap nd, die hij woensdag voorleest. st zal hij zeker grote aan- besteden aan een werkterrein zijn regering veel kwetsbaar- dat van de economie. Heel 'tig neeft de kanselier zelf al rklaard dat- de positieve in 'van de revaluatie is overschat „wonderdokter" Karl Schil- lijkt niet in staat te zijn de inie snel weer tot rust te bren- toA jpdt heeft zichzelf in zijn rege- olerklarhig „een kanselier van n Je hervormingen" genoemd. Dat oud aan. De maatschappij beleeft pende veranderingen, die die- te worden geordend. Dringend ken zit de bondsrepubliek bij- om een modern onderwijs vanaf de fantasieloze en np! een groot onderwijzerstekort ri litende lagere scholen cot en met "{liversiteiten. Wat hier onder de bevattende verzamelnaam „Bil- Dit is gisteren van bevoegde zij de vernomen. Dassault zal Libië een vijftigtal van deze toestellen verko pen. De levering beslaat een lange periode, maar nog in 1971 ontvangt Libië een vijftiental Mirages. Het contract bevat een clausule waarin wordt bepaald, dat de toestellen niet aan derde landen mogen wor den doorgeleverd. De onderhandelingen waren half december begonnen. Het contract is deze week gesloten met een Libische missie, die dinsdag naar Parijs was gekomen. In bevoegde Franse krin gen wordt er de nadruk opgelegd, dat de levering over een zodanig lange periode is verspreid, dat zij het fundamentele doel van de Fran se politiek, het streven naar een vreedzame regeling voor het Midden Oosten, door middel van het vier mogendhedenoverleg". niet in gevaar brengt. By het contract zou het in totaal gaan om ongeveer 3500 mil joen gulden. Daar zouden ook tanks bij inbegrepen zyn. Van officiële Franse zijde wordt het bericht over de levering van de Mirages bevestigd noch ontkend. Er wordt echter wel I de aandacht opgevestigd dat de on derhandelingen tussen Frankrijk en Libië nog niet afgesloten zijn. (Van onze correspondent* BONN iGPD» Luitenant-gene raal Albert Schnez is van oordeel dat er, de keizertijd buiten beschouwing gelaten, in de geschiedenis van het Duitse leger nooit zo n staatsgetrouw officierskorps heeft bestaan als te genwoordig. Er kan geen twijfel aan bestaan dat het loyaal tegenover de democratische rechtsstaat staat, aldus de generaal, die de laatste tijd aan felle kritiek bloot staat. Erwin Horn, één van de jongere en zeer progressieve bondsdagleden der SPD. eiste enkele dagen geleden als lid van de parlementaire commissie voor Defensie, zelfs het aftreden van Schnez, die „een schrikbarend onde mocratische geesteshouding" zou hebben gedemonstreerd. Aanleiding tot de kritiek is. zoals gemeld, een door Schnez als inspec teur van de Bundeswehr onderteken de studie over „de verbetering van de interne ordening in het leger". Daarin wordt een aantal ideeën ont wikkeld. dat allerminst past in het veelbesproken systeem der „In- nere Führung", het scholen van sol daten tot meedenkende en me de-verantwoordelijke staatsburgers in uniform De scherpe kritiek op de huidige maatschappij, die er de oor zaak van zou zijn dat de Bundes wehr niet de krijgshaftige „armee" is die ze zou moeten zijn, heeft in brede kring verontwaardiging ge wekt. In zijn verdediging «tegenover de „Frankfurter Allgemeine Zeitung") verklaarde Schnez gisteren dat hy indertijd, door de toenmalige minis ter van Defensie Schroder is opge roepen tot een onverbloemde stellingname en analyse van de pro blemen. Overeenkomstig die op dracht heeft hij, in samenwerking met andere generaals, een reeks ge- l'dachten, wensen en meningen op pa* I pier gezet. Daarbij is er van uitge gaan dat het geheime stuk nooit, in de publiciteit zou komen. Negatief Juist de gedeelten die als negatief kunnen worden beoordeeld, zouden echter zijn uitgelekt. De „Frankfur- ter Allgemeine" publiceert nu een reeks punten die de generaal ter ver- j betering van het algemene beeld ge schikt acht. In de inleiding van de studie blijkt bijvoorbeeld uitvoerig aandacht te zijn besteed aan de van- I zelfsprekendheid der „Innere Ftih- rung", een systeem dat verder zou j moeten worden ontwikkeld. Als van zelfsprekend wordt ook het primaat 1 van de politiek en de parlementaire controle erkend, etc. Deze toelichting zal ongetwijfeld I de kritiek op de verdere inhoud van I de studie niet tot zwijgen brengen* j Intussen wordt in Bonn weinig bete- kenis gehecht aan de eis van het parlementslid Horn Minister van Defensie Schmidt heeft de kritiek op j Schnez' rapport al enige tijd geleden I van de hand gewezen, van de kant van de CDU zijn de critici boven dien fel aangevallen. Het sterkste i argument voor de verdedigers van de generaal: het betrof een geheim stuk, dat slechts gedeeltelijk werd gepubliceerd en daarom geen volle dig objectief beeld kon geven. Commentaar Israëlische officiële functiona rissen hebben gezegd dat. als by de Frans-Libische onderhandelingen over wapenleveranties inderdaad een bedrag van ca. 3500 miljoen gul den is gemoeid, Libië genoeg zou krij gen om iedere Libische gevechtssol daat uit te rusten met een tank of vliegtuig voor hem persoon lijk. „Maar achter deze onderhandelin gen staat Egypte en al deze wapens zullen hun weg naar Egypte vinden. DE Westafrikaanse staat Ghana is sinds vorige maand het toneel van een droeve uittocht van „vreemdelingen". Op last van de re- gering-Boesia moeten twee miljoen van de in totaal acht miljoen inwo ners op korte termijn het land ver laten. omdat zij. hoewel in vele ge vallen al tientallen jaren in Ghana gevestigd, niet over een verblijfsver gunning beschikken. Onafzienbare rijen Nigerianen «een miljoen), bij na tweehonderdduizend voormali ge burgers van het noordelijke buur- j land Opper Volta en een half mil- j joen uit de buurstaat Togo (om de hoogste cijfers te noemen» hebben I in paniek het plotseling ongastvrije Ghana verlaten of staan op het punt dat te doen. Ontelbare kleine zelfstandigen. ongeschoolde fa- brieksarbeiders, mijnwerkers en landarbeiders moeten nu, onder ach- terlating van hun schamele bezit, i naar zien hoe zij in hun geboortelan- den weer aan de slag komen, terwijl nota bene naar schatting de helft van die massa's beklagenswaardige vluchtelingen niet eens in Nigerie, Togo, Opper Volta, Dahomey, Libe- r:a, Ivoorkusc of andere Afrikaan se staten is geboren, maar in Gha na het levenslicht zag! Hoe kon Ghana besluiten tot een derge lijke wrede exodus van z.g. vreem delingen, ofschoon er geen conferen tie van Afrikaanse staten voorbij gaat waarin men niet pocht op de (denkbeeldige» Afrikaanse eenheid cn tekeer gaar, tegen de politiek van Zuid-Af rika. Die vraag klemt temeer, omdat de leiding van de Ghanese regering sinds kort berust bij dr. KoL Boe sia, die destijds wegens verzet tegen het regime van de mislukkeling Nk- roemah zijn land als vluchteling ver liet en aan enige Westeuropese uni- j versiteiten, o.a. die van Leiden, so ciologie doceerde. Uit eigen ervaring kon dl'. Boesia toch weten, dat het niet zo heel prettig is vluchteling te zijn, zeker niet als men elders niet met open armen wordt ontvangen Waarom dan juist door toedoen van zijn regering een nieuw, ontzagwek kend vluchtelingenprobleem in Afri ka? Ghana heeft, achteraf, als mo tief voor zijn maatregelen de volgen de punten genoemd: het land telt 600.000 werklozen en volgens gevan- genisstatistieken bestaat 90'- van de misdadige elementen uit niet-Ghane- zen. De nieuwe regering-Boesia. niet by machte de Augiasstal van Nkroe- mah en met name het werkloosheids vraagstuk op korte termijn en op dreigende houding van de Ghanese bevolking, heeft de lust om te blij ven tot een minimum teruggebracht. De Ghanese maatregel is dus een tweesnijdend zwaard. constructieve wyze op te lossen, koos daarom de .gemakkelijkste manier, jaag de vreemdelingen het land uit, dan is het probleem met één slag op gelostHet is echter de vraag of deze verwachting werkelijkheid zal worden. Allerlei baantjes waarvoor de meeste Ghanezen hun neus op haalden en die ze aan de vreemde lingen overlieten, zullen nu toch door henzelf gedaan moeten wor den. Daarbij komt. dat vele vreem delingen kleine bedrijfjes had den. waarin ook Ghanezen werk von den, die nu zonder arbeid zitten. Wel heeft de regering nog getracht de uitwyzingsmaatregek te verzach ten door „onmisbare werkkrachten" alsnog een verblijfsvergunning te beloven, maar de panische schrik onder de vreemdelingen, veroorzaakt door razzia's van de politie en de H' et is niet de eerste maal. dat Afrika het toneel is van een massale vlucht. In het begin van de jaren '60 verjoegen de Ba- hoetoes in Roeanda 150.000 Watoet- si's. In de afgelopen jaren moesten tienduizenden Indiërs Kenia verla ten, waarmee dit Afrikaanse land ongunstig afstak tegen de fel gekri- j t.seerde republiek van Zuid-Af ri ka. waar wijlen dr. H. Verwoerd de Indiërs permanente verblijfsvergun ning verleende. Ook Kongo Kinsja- j sa bood destijds een tragisch beeld, j toen duizenden inwoners van Oe- I ganda. Roeanda en Boeroendi ten- I gevolge van stamtwisten dit land overijld moesten verlaten. De Ivoor kust verjoeg destijds de immigran- ten uit Dahomey, die door hun gro- tere bekwaamheid vele leidende pos ten hadden ingenomen. In het be gin van 1969 beval de regering van Sierra Leone, dat alle Ghanese vis sers het land moesten verlaten. En dan zwijgen we nu maar over de bloedige strijd in Nigerië, waar mil- j joenen Ibo's in hun Biafra door oor- I logshandelingen of honger het leven hebben moeten laten. Al deze voorbeelden zyn van zeer recente datum. Veelal uit economi sche motieven heeft het stambewust- zijn in vele Afrikaanse stoten zich bij herhaling in sterke mate doen gelden: „vreemdelingen", dwz die genen. die niet behoorden tot de voor naamste bevolkingsgroepen in een bepaald land. werden zonder meer verjaagd en gingen vaak deel uitma ken van het miljoen vluchtelingen in Afrika. Een van de voornaamste oor- zoken ligt nog ln de negentiende eeuw toen de koloniale mogendheden van Europa op de Berlijnse conferentie in 1885 Afrika onderling verdeelden en dat deden volgens hun eigen be langen of vermeende rechten, zonder daarbij veel rekening te houden met de bestaande stamvestigingen. En daarvan was het gevolg, dat men bijv. Haussa's niet alleen in Nigerië vindt maar <x>k in Niger. Mali en opper Volta, dat de Jaroeba's niet alleen in Nigerië maar ook in Daho- r.iev te vinden zyn. de Masai zowel in Kenia als in Tanzania en de Ba- kongos zowel in de beide Kongo's als in Angola. De staatsgrenzen door- kruisen die van de stammen Er zijn nog andere oorzaken. Zo opende de voormalige heerser van Ghana. Nkroemah, destijds de grenzen van zijn land voor de vroegere inwoners van Dahomey die uit Ivoorkust wer den verdreven Maar nu Ghana met een enorm aantal werklozen zit, zet dr. Boesia hen opnieuw over de grens. Het ziu nog geruime tijd du- len en vermoedelijk ten koste van veel menselijk leed voordat aan al deze verwari'ng een einde zal zfn gekomen. Een belangrijke factor bij het voor komen van deze drama's is de eco nomische vooruitgang. Want de af keer van en haat tegen vreemdelin gen gaat zich vooral dan doen gel den. wanneer die door grotere ijver oi hogere bekwaamheid zich 'n rui mer bestaan weten te verschaffen dan de eigen inwoners. Verbetering 'an de han lelsbetrekkingen met de Westelijke wereld kan veel ellende voorkomen. Rl. LA PAZ AFP» De kansen op vrijlating voor de in Bolivië gevan gen gehouden Franse schrijver Re- gis. Debray en de Argentijnse schil-* j der Ciro Bustos lijken, volgens waar» j nemers, iets te zijn gestegen nu de Boliviaanse president, Alfredo Ovan- j do, woensdag heeft toegegeven dat i er in zijn land politieke gevangenen I zijn. De Boliviaanse regering had zich eind verleden jaar er op beroepen I „dat er in Bolivia geen politieke ge vangenen bestaan" bij haar weige ring met kerstmis een amnestie voor i politieke gevangenen af te kondi gen Régis Debray en Ciro Bustos zyn door officiële woordvoerders steeds betiteld als „misdadigers vol gens het normaal geldende recht." President Ovando heeft er dan ook j op gewezen dat in zyn land alleen I politieke gevangenen zijn die zyn veroordeeld wegens overtreding van de voor ieder geldende rechtsregels. Hij zei de tegenstrijdigheid, dat poli tieke en gewone gevangenen met el kaar werden verward, te zullen be- studeren. r Commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz, heeft gisteravond in het Haags Ontmoetingscen trum voor Theaterkunsten aan het bestuur van het HOT een subsidie van de provincie aan geboden van f 25.000 Het bedrag is bestemd voor de verbouwing, waardoor in de Oosterkerk in het afgelopen jaar een theater en ontmoe» tingscentrum is ontstaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1970 | | pagina 11