a vier jaar weer buiten
LBJ: vrouw
was de beste
Geen betoging
in uniformen
Mens niet
centraal
niet Kerst
Brand in
hotel:
11 doden
Sabotage
in Zambia
DNESIE WIL ZIJN POLITIEKE GEVANGENEN OPVOEDEN
j OUD-PRESIDENT OVER
ADVISEURS
4 ï-
h\
Kerstavond in Saigon:
Hess zag na
28 jaar vrouw
en zoon
Petitie aan liet
Spaanse kabinet
over olitieke
organisaties
Boodschap Paus
In Engeland
Na „toevallig"
brandje
PASTOOR
OPGEPAKT
Pompstation
vernield:
Ie vogelvlucht
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
(Door Brian May)
,RTA (ANP) De plaatselijke leider van de inlich-
nst, kolonel Boedi Rachman, verbood vraaggesprek-
ieder van de 700 gevangenen die in het door ons be-
imp waren ondergebracht. Zijn ondergeschikten ach-
n de verslaggevers als schaduwen. Maar de journa
len doof voor het opgewonden geroep in één groep te
glipten dwars door de nieuwe plantages om ,.nog
tje van de gevangenen te schieten.
ijdens een van deze on-
itermezzo's dat de journa
rrassende jeugd van veel
ontdekten. Een aantal
de meesten van de der-
aagden waren duidelijk
en van hen spraken hun
icht. Het was onmogelijk
isen „kaderleden" van de
n te herkennen, zoals ze
ial-majoor Soegih Arto
uid. Veel van de jonge-
1-aag gefotografeerd wor
sen van de journalisten
enkele maatschappij die
heeft te bieden, zelfs
iscistische maatschappij,
itaat zijn deze jongens op
Glimlach
aai
blij in de buitenlucht te
in gevangenissen
wijls helemaal in het
)ben gezeten, deden de
.ngenen met een glim-
:rk, net of zü aan het
Iwaren.
'sein een g0ed humeur. Som
pten dat het niet lang
ren voor dat hun vrouw
zich bij hen zouden voe-
ontkenden iets met de
van 30 september 1965
hebben gehad. Een van
le tot geen enkele com-
organisatie te hebben
in ander vertelde lid te
i van een communistische
ganisatie. maar zo voegde
„Ik ben ook een ka-
orknaapje geweest." De
kregen toestemming om
en kalfjes te praten met
Toer. professor Soeprap-
voorzitter van de Indone
ingingen van juristen en
«ljono. voormalig onder-
n mijnbouw en lid van de
aistische vereniging van
pelijke werkers,
zagen er redelijk fit uit.
oer is. voorzover bekend,
de communistische par-
m maar wel van de pro-
I sche schrijversvereni
jiannen waren van een an-
overgebracht. dat onge
kilometer verder op lag
geheimzinnigs met dit
zogenaamde kamp-3. Ge-
oor Soegih Arto wees een
ook een bezoek aan kamp
brengen botweg van de
onden er eventueel wel op
jenheid naar toe gaan
Djakarta zou niet worden
or de terugreis naar de
ie hoofdstad.
Ongewenst
tal Journalisten had de
de bedoeling van het ge-
e kamp-3 was, ongewen-
intellectuelen uit Djakar-
houden. Deze theo-
laar steun in een verkla-
ie regering, waarin werd
deze gemeenschap was
ter weg van de hoofdstad
nd met haar gevoelige do-
in kamp-1 zouden in
tot taak hebben voor net
zorgen voor degenen, wier
tl-et zo goed zijn als hun
Soegih Arto gaf toe. dat
genen in kamp-3 middel-
iger onderwijs hadden ge-
de vraag of deze gevan-
en worden geïntegreerd in
gerehabiliteerde gemeen
de regering zich voorstelt
nd Boeroe te vestigen, zei
tillen trachten ze een her-
te geven. Het is de eer
lat wij deze vraagstukken
ipakken."
•majoor Soegih Arto ver-
dat als onderdeel van het
ngsprogramma er een
jn zal worden opgericht in
p het eiland Boeroe. De-
id er zal godsdienstige pi-
uitzenden. Vijf van de
kamp-1 zijn al bestemd
houden van godsdienstige
ten. van Mohammedanen
1, roomskatholieken. pro-
er leden van de pinkster-
De generaal zei dat het
schuldige uiterlijk van
[evangenen helemaal niet
t zy geen „doorgewmter-
zouden zijn. „Zij kun-
op hun zestiende jaar a'
zijn geweest. Wij hebben
sn twaalf jaar gehad die
Nederlanders hebben ge-
Meer vrijheid
heropvoeding van de ge
goede resultaten zou af-
louden zü meer vrijheid
e situatie zal na acht
opnieuw worden be-
fle 2500 gevangen zelf in
sonderhoud zouden kun-
rzien. Over enige tijd
zou van de omstandig-
langen, zouden zy hun
kjes grond krijgen om er
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
DJAKARTA Onlangs organi
seerde de Indonesische regering een
bezoek van een groep journalisten
aan een kamp van politieke gevan
genen op het eiland Boeroe. een der
Molukken. De groep was allerminst
welkom, zoals Brian May. corres
pondent van het ANP in Djakarta
opmerkte. Op Boeroe zitten 2500
man in strafkampen.
iËJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
hulzen op te bouwen, als zy dat
zouden willen, loonden hun gezinnen
bij hen komen wonen. Ten slotte
verwacht men in Djakarta, dat dp
gevangenen zich onder toezicht vrjj
mogen bewegen binnen een gebied
van 100.000 hectaren. Later zouden zy
als hun herop'voeding is voltooid, het
eiland mogen verlaten.
Generaal-majoor Soegih Arto zei
er niet bij, wanneer dit zou kunnen
geschieden, maar hy wekte wel de
indruk dat dit tijdstip nog te ver
weg ligt om er nu al over te praten.
Hij gaf toe, dat de Jonge vrijgezel
len, over wie. geen statitische gege
vens beschikbaar zijn, binnen afzien
bare tijd geen enkel vooruitzicht op
een huwelijk hebben.
IImbM
Ondertussen zyn de gevangenen in de
drie eerste kampen verstoken van
contact met de buitenwereld. Zij heb
ben geen radio's of boeken, hoewel
aan de intellectuelen zorgvuldig uit
gezochte literatuur en schrijfpapier is
toegezegd. Zij kunnen niet naar huis
schrijven omdat, zo legde generaal-
majoor Soegih Arto uit. de finan
ciën van de nederzetting dit niet toe
laten. Als iedere gevangene 1 brief
zou schrijven, zou dit aan postzegels,
papier en potloden 900 gulden kostem.
De gevangenen mogen wel gecen
sureerde brieven ontvangen. De
toestand in de kampen zal beter
worden als over ongeveer tien maan
den de rijst kan worden binnenge
haald. Men verwacht dat de rijstop-
hrengst groter zal zijn dan de behoef-
te.
Op het ogenblik tvangen de ge
vangenen een vas esteld rantsoen
i van ryst en gezouten vis. Zij kry-
SAIGON (Reuter, AP) De Ame
rikaanse militaire politie in Saigon
heeft aan de vooravond van Kerst
mis een twaalftal Amerikaanse sol
daten verwijderd van het John
F. Kennedy-plein, waar ze samen
met circa 20 Amerikaanse burgers
en enkele honderden Zuid-Vietna-
mezen een vredesbetoging wilden
houden.
Kort nadat de soldaten op het
plein waren gearriveerd riep
de commandant van de militaire po
litie via een megafoon „alle Ameri
kaanse militairen in uniform" op,
het gebied „binnen 60 seconden" te
verlaten.
Het plein, in het centrum van
Saigon, was al uren voor de bijeen
komst door Zutdv'of"a militai
ren met de bajonet op het geweer
afgesloten voor alle verkeer Maar
zij weerhielden Amerikaanse burgers
er niet van een bijeenkomst te
houden met brandende kaarsen, en
pamfletten uit te delen onder de
grote menigte Zuidvietnamezen
DaT'n werden alle str^de^de part'*-
1 en opgeroepen voor het Vietnamese
nieuwjaar (6 februari) tot een per
manent staakt-het-vuren te beslui
ten.
Amerikaanse en Zuidvietnamese
autoriteiten hebben bekendgemaakt
dat zich tijdens het 24-uur-durend
kerstbestand. da' donderdag om 18 00
uur <pl. tijd) afliep. 79 incidenten
hebbei voorgedaan Daar bi i zouden
aan Zuidvietnamese zijde 8 doden en
19 gewonden zijn gevallen en aan
Amerikaanse zijde slechts 2 gewon
den. 58 Vietcongstrijders zouden zyn
gedood en 10 gevangen genomen.
Het bestand van de vietcong duur
de nog voort tot vrijdag 01.00 uur
pl. tijd
Amerikaanse B-52 bommenwer
pers hebben inmiddels hun bom
bardementen op doelen in Zuid-Viet-
nam voortgezet.
De secretaris-generaal van de
Beweging voor de Onafhankelijk
heid van Porto Rico". Juan Ma-
ri Bras ,:eeft gisteravond aan de
vertegenwoordiging van Noord-Viet-
nam in Parijs voorgesteld, vijf Ame-
kaanse piloten die in Noord-Viet-
na gevangen zitten, uit te wisse
len tegen vijf nationalisten uit Por
to Ricn. die in de VS worden vast
gehouden. Hy kreeg de toezegging,
dat de autoriteitein in Hanoi hem
over enkele weken uitsluitsel zullen
geven, zelf verklaarde Bras opti
mistisch te zijn.
„Keer terug naar hui6 en vertel
uw kinderen dat hun vaders moor-
denaars van Noordvietnamese kin
deren zijn". Dat hebben Noordviet
namese functionarissen gezegd tegen
de vrouwen van Amerikaanse
krijgsgevangenen tijdens een onder
houd dat zy gisteren in Parijs met
drie vrouwen hadden.
De drie vrouwen, die 58 echtgeno
tes en 94 kinderen vertegenwoordig- sinds 28 jaar zyn vrouw en zoon
den, waren Eerste Kerstdag in Pa
rijs om te weten te komen of htm
mannen dood zijn of roog leven. De
mannen worden vermist of zijn
krijgsgevangen in Noord-Vietnam.
WEST BERLIJN (Reuter) Hit-
Iers vroegere plaatsvervanger Rudolf
Hess heeft woensdag voor het eerst
A
MADRID (Reuter) Vooraan
staande leden van de Spaanse oppo
sitie heben de Spaanse regering een
petitie aangeboden, waarin aange
drongen wordt op het toestaan van
autonome vakverenigingen, de toela
ting van politieke partijen en een
amnestie voor politieke gevangenen
in Spanje.
De 131 ondertekenaars van de peti
tie zijn hoogleraren, juristen, inge
nieurs en andere Intellectuelen. De
petitie vraagt om politieke hervor
mingen. die Spanje zouden aanpas
sen bij de rest van West-Europa.
Volgens de petitie worden de Span
jaarden. dertig jaar na de Spaanse
burgeroorlog, nog steeds als „politiek
minderjarigen" behandeld.
VATICAANSTAD (AFP) De Paus
heeft er gisteren in zijn kerstbood
schap, uitgesproken van het mid
denbalkon van de Sint Pieter. te
gen gewaarschuwd, dat de mens
zichzelf centraal stelt in plaats
van Christus. Er wordt tegenwoor
dig veel gesproken van een huma
nisme dat de plaats van het chris
tendom moet innemen, zei hij.
Men wil het kerstfeest van de mens
vieren en niet dat van Christus.
Van de mens die zich zelf wel redt,
die aan eigen kracht en wijsheid
genoeg heeft, die zelf begin en ein
de is.
Men kan zich dat experiment be
sparen, aldus de Paus. Humanisme
moet christelijk zijn. in ons eigen
belang. Zonder Christus is er troost
noch bevrijding. Uit zichzelf weet
de mens niet. wie hij is. Het ware
oerbeeld van de mens ontbreekt.
Men schept drogbeelden, die ver
gankelijk en vaak onwaardig zijn.
Naar schatting 30.000 mensen heb
ben op het plein van de Sint-Pie-
ter de boodschap beluisterd.
Voordat de Paus sprak hebben r.-k
pacifisten op het plein van de
Sint-Pieter gedemonstreerd tegen
oorlog. Zij voerden borden mee
met de vraag „welke huidskleur
heeft God".
BETHLEHEM Ondanks alle drei
gementen van Arabische verzets
organisaties is de kerstdag in Beth
lehem in het bezette deel van Jor
danië zonder incident verlopen.
Het grootscheepse veiligheidsnet dat
de Israëlische strijdkrachten twee
etmalen tevoren hadden gespan
nen om de duizenden pelgrims te
beschennen tegen mogelijke aan
slagen werd gisteravond weer
opgerold.
weergezien. Zy bezochten hem in het
Britse militaire hospitaal In West-
Berlyn, waar hy aan een maagzweer
wordt behandeld. Vorige maand was
hy daarheen overgebracht uit de
Spandau-gevangenis, waar hy heeft
gezeten sinds hij in 1946 in het pro
ces van Neurenberg tot levenslang
werd veroordeeld.
De 75-jarige Hess weigerde tot dus
ver steeds zijn 70-jarige vrouw Ilse
en 31-jarige zoon Wolf-Rüdiger in de
gevangenis te ontvangen, omdat hij
niet door hen in een cel wenste te
worden gezien, een straf uitzittend
die hy als onrechtvaardig beschouwt.
Zy advocaat gelooft dat hy van ge
dachte is veranderd omdat hij vreest
niet lang meer te zullen leven. Me
vrouw Hess die een klein pension
drijft in Beieren ontmoette haar
man het laatst aan de lunch op 10
mei 1941. de dag waarop hij in zijn
eentje op .vredesmissie" naar Schot
land vloog.
Een beeld van het kamp voor
I politieke gevangenen op het ei-
j land Boeroe een lange rij hut-
ten vormt de woonplaats van de
i gevangenen
gen gereedschappen, kookgerei,
slaapmatten. muskietengaas en an
dere van de meest noodzakelijke goe
deren.
De gevangenen dragen geen schoe
nen. Velen van hen hebben huidaan
doeningen op hun voeten. Deze heb
ben zij opgelopen bij het opruimen
van de moerassen, die besmet zijn
door malariamuskieten. De houding
van de meeste gevangenen wordt het
beste tot uitdrukking gebracht door
een van hen, die op de vraag van
een verslaggever: „Is het goed hier?"
Het vlugge antwoord gaf: „Het is
goed daar", (dw.z. buiten het kamp)
LONDEN (DPA) Elf doden en
twee ernstig gewonden heeft een ho
telbrand op Tweede Kerstdag geëist
in de Engelse plaats Saffron Walden
in het graafschap Essex. De brand
ontstond door nog onbekende oor
zaak om twee uur 's ochtends en
breidde zich in het uit de zestiende
eeuw daterende gebouw vn bef ho
tel „Rose and Crown" met gro
te snelheid uit.
Ooggetuigen zagen hoe de meeste
van de vier hotelgasten om hulp roe
pend uit de ramen van het vier ver
diepingen tellende gebouw hingen,
waaruit dikke rookwolken tevoor-
sclvm kwamen Een man klauterde
het dak op, maar werd door de vlam
men achterhaald. Anderen gelukte
het, zich langs regenpijpen naar de
grond te laten zakken. De meesten
werden door de brandweer met lad
ders gered. Drie lnken ziin onder het
rokende puin aangetroffen.
WASHINGTON. (Reuter, AFPi
Oud-president Johnson van de VS
I heeft in een televisie-vraaggesprek
verklaard, dat het voorstel van Hu-
bert Humphrey tot het instellen van
een pauze in de bombardementen op
Noord-Vietnam hem vorig Jaar de
j presidentsverkiezing gekost heeft en
de Paryse vredesbesprekingen ach
terop gebracht heeft.
Johnson sprak deze mening uit
over zijn toenmalige vice-president in
het interview, waarin hij zijn eigen
besluit toelichtte om in 1968 geen
I tweede ambtstermyn na te streven
Johnson zei verder, dat hy in 1964
toen hij president werd met de
grootste meerderheid in de Ameri-
1 kaanse geschiedenis niet het Witte
Huis ambieerde. Hij voelde zich niet
geschikt voor het ambt van president
en geloofde, dat elke taak, die hij in
zijn lange politieke loopbaan had ver
vuld, te groot voor hem was geweest.
De klacht van Johnson over Hum
phrey. de Democratische presidents
kandidaat. slaat op een rede van
Humphrey in Salt Lake City op 30
september 1968, een maand voordat
het Amerikaanse volk Richard Nixon
met een kleine meerderheid naar het
Witte Huis zond. Humphrey zei toen,
dat als hij president werd, hij een
eind zou maken aan het bombarde
ren van Noord-Vietnam, omdat naar
zijn mening, dit zou leiden tot suc
cesvolle vredesonderhandelingen met
de communisten.
Gelegenheid
Johnson heeft verder verteld, dat
hy Robert Kennedy of Humphrey in
de gelegenheid zou hebben gesteld in
1964 de officiële kandidatuur van de
Democratische party te verwerven,
als mevrouw Johnson hem John
son niet had overreed, zich kandi
daat te stellen.
Het interview is het eerste van" een
BONN (GPD) In het Beierse
Fürsteneck is op de dag voor kerst
pastoor Georg Stittir gearres
teerd. Hij had met de burgemees
ter van het dorp de leiding van de
geruchtmakende demonstratie tegen
het vestigen van een tehuis voor
zwakzinnige kinderen in het gehucht
Aumuehle. Die demonstratie had
haar hoogtepunt in de nacht van 18
oktober, toen het tehuis in vlammen
opging.
Pastoor en burgemeester, gesteund
door een groot deel van de bevol
king, wensten de aantrekkelijkheid
van het even buiten Fürsten
eck in het bos gelegen Aumuehle niet
te schaden door vestiging van het te
huis. De mogelijkheid, tijdens een
vakantie herhaaldelijk zwakzinnige
kinderen op hun pad te vinden, zou
vee1 toerisme afschrikken.
De brandstichter is nog altijd niet
gevonden. De politie heeft ech
ter pastoor Sittir gearresteerd en op
gesloten in de gevangenis van Pas-
sau, omdat zij hem ervan verdenken
errote invloed te hebben op de bevol
king en in staat te zijn de sporen
naar de dader uit te wissen. De ker
kelijke gemeente heeft onmiddellijk
haar solidariteit met de pastoor ge
toond. door de kerstmis, geleid door
een als plaatsvervanger naar Für
steneck gestuurde kapelaan, te boy
cotten.
„Lady Bird" Johnson
goede adviezen
reeks, waarin Johnson zijn politieke
loopbaan zal belichten. Het werd in
september j.l. in Texas opgenomen
Maar het was, aldus Johnson, ook
mevrouw Johnson, die hem afried
zich opnieuw kandidaat te stellen bij
de verkiezingen vaiï 1968.
Volgens Johnson was zyn vrouw
„een van de wyste adviseurs", die hij
ooit gehad heeft en zeer zeker de ad
viseur in wie hy het meeste vertrou
wen had. Johnson verzekert in het
vraaggesprek, dat hoewel de Ame
rikanen menen, dat hij een zeer am
bitieus man is. die op macht uit is,
hij nimmer het verlangen heeft ge
had om president te zijn. Hij heeft
altijd onder de Indruk verkeerd, dat
elke functie, die hy bekleed heeft in
feite te belangryk voor hem is ge
weest.
DAR ES SALAAM (Reuter* Sa
boteurs hebben donderdagavond een
pompstation opgeblazen aan de buis
leiding, waardoor Zambia vanuit
Tanzanlë van geraffineerde olie
wordt voorzien. Het station staat te
Iringa, op 400 km ten zuidwesten van
Dar es Salaam in Tanzanlë. waar
de leiding begint. Het is een belang
rijke installatie, omdat daar de in
houd van de leiding over een heuvel
moet worden gepompt.
Volgens deskundigen zal het wel twee
weken duren, voordat de leiding weer
voor dertig procent kan worden ge
bruikt. De volledige capaciteit zal pas
weer over een maand worden bereikt.
Intussen proberen de oliemaatschap -
Zambia met behulp van tankauto's
van de nodige olieprodukten te voor
zien, zoals dat ook vroeger gebeurde
totdat een Jaar geleden de buislei
ding in gebruik werd genomen.
Gisteravond probeerden s aboteurs
een belangryke brug over de Roea-
ha, een rivier tussen de provincies
Marogoera en Iringa in Tanzanië op
te blazen, zy werden door een be
waker gestoord en s loegen op de
vlucht met achterlating van een
springlading. De brug is een van de
belangryktse verbindingen voor het
vervoer van kopererts uit Zambia
naar Nairobi.
Sinds het begin van de Russisch-
Chinese onderhandelingen, twee
maanden geleden in Peking, verto
nen ook de betrekkingen tussen Pe
king en Washington een duidelyke
opleving Men herinnert zich. dat
Amerika en Rood-China (ter ver
mindering van de onderlinge ver
vreemding) veertien jaar geleden be
sprekingen op ambassadeursniveau
begonnen, eerst in Genève, later in
de Poolse hoofdstad Warschau. Twee
jaar geleden, in januari 1968, werd
het laatste van die gesprekken ge
houden. In februari van dit jaar zou
de reeks in Warschau worden her
vat, maar Peking stak op het laatste
ogenblik een spaak in het wiel toen
een Chinese diplomaat in Nederland
wegliep en ln Amerika asiel verkreeg
Eind vorige maand vond er op een
modeshow in de Joegoslavische am
bassade toch weer contact plaats: de
Amerikaanse ambassadeur en de
Chinese zaakgelastigde hadden daar
een korte ontmoeting. Dat nieuwe
contact resulteerde op 11 december
j.l. in een bezoek van de Amerikaan
aan de Chinese ambassade, een op-
merkelyke gebeurtenis omdat het
overleg voorheen op „neutraal ter
rein" placht te geschieden. Van Ame
rikaanse zyde is dus een duideiyk
streven merkbaar om de verbindin
gen met Peking te verbeteren, niet
alleen door de gesprekken in War
schau maar ook door de verzachting
van de beperkende maatregelen voor
reizigers naar China en door ver
ruiming van de Amerikaanse handel
met Peking Ofschoon deze maat
regelen, al bij al. niet zo heel veel
om het lijf hebben, heeft president
Nixon niettemin duidelyk gemaakt,
dat zyn regering prüs stelt op. een
betere verstandhouding. Van Chinese
zyde is die uitgestoken hand gretig
aangegrepen. Premier Tsjoe En-lai en
zyn ambtenaren zijn wat vriendely-
ker of althans minder onvriendelyk
dan vroeger tegenover Amerika Hun
motief is duidelyk: de rode Chine
zen onderhandelen met de Russen
over de grensgeschillen en elke ver
betering in de verhouding tot Wash
ington versterkt hun positie tegen-
iiiimiBiiiaiaiiiv
over de Russen. Men kan zich dus
voorstellen, dat het Kremlin alles
behalve dankbaar is voor die betere
betrekkingen van Amerika met Rood-
China. In de Amerikaanse hoofdstad
beseft men dat natuuriyk volledig.
Vandaar de grote omzichtig
heid waarmee de Amerikanen optre
den Van een diepgaand gesprek over
de hangende problemen is dan ook
geen sprake. Zou het zover komen,
dan zou byv. ook de positie van For
mosa in het geding komen en dat is
een punt, waarover Washington voor
lopig nog het stilzwygen wenst te be
waren. In Peking beschouwt men
Amerika's vriendschap met maar
schalk Tsjang Kai-sjek nog altyd als
„agressie" Het biyft dus by een min
of meer oppervlakkig contact, al is
er dan wel degeiyk van een verbe
terde verhouding sprake.
Er is dus, globaal gezien, tussen
Washington. Moskou en Pe
king sprake van een soort drie
hoeksoverleg. dat uiterst subtiel ge
noemd moet worden. Zoals de New
York Times dezer dagen schreef:
zodra Moskou en Washington nau
wer met elkaar in relatie komen,
wekt dat irgwaan in Peking; wan
neer Peking en Washington nauwe
re verbindingen aangaan, wekt dat
ach-'erdocnt in Moskou: overleg tus
sen Pek in; en Moskou wekt in Was
hington het vermoeden van een
„communistische samenzwering"
Hoe groot het onderlinge wantrou
wen nog steeds is. bleek dezer da
gen toen iet. Roodchinese persbureau
„Nieuw China" Amerika ervan be
schuldigde weliswaar het eiland Oki
nawa aan Japan te hebben afge
staan maar tegelykertyd het bouw-
tempo van de bases aldaar te verho
gen. „Het eiland is één grote opslag
plaats voor oorlogsmateriaal gewor
den en de Amerkaanse oorlogsbo
dems doen meer dan ooit Japanse
havens aan". Omgekeerd wyzen 1e
Amerikanen erop, dat Chinese we
genbouwers hun activiteit in noord
Laos aanzienlyk hebben vergroot;
hun aantal is met zevenduizend
•toegenomen. Dus: Amerikaans-Chi
nese verdenkingen over en
«weer. Maar ook tegenover de Rus
sen zyn de Chinezen wantrouwend
zoals biykt uit de massale oorlogs
voorbereiding in het land van Mao
In de grote steden van Rood-China
worden voortdurend oefeningen in
luchtbescherming gehouden, er wor
den op grote schaal bunkers aange
legd, die zelfs bestand zyn tegen
atoombommen. Aan de noordgrens
zyn troepenversterkingen waarge
nomen en de Chinezen spannen zich
tot het uiterste in om een uitge
breid telecommunicatiedienst aan te
leggen. De vraag is wat dit alles heeft
te betekenen. De verklaringen lo
pen uiteen. Enerzyds wordt dit toe-
gescnreven aan vrees voor een Sow-
jetrussiscue aanval, waarby een
vergelyking wordt getrokken met
Tsjecho-Slowakye. Dat land werd
immers door de Russen overvallen
na de onderhandelingen in Tsiema
en Bratislawa. En zo zouden de
Russen de huidige besprekingen in
Peking over de grenzen gebruiken
als een afleidingsmanoeuvre voor
een verrassende aanval op Chinees
gebied. Dat is één verklaring. Er
is nog een andere en die zoekt het
niet in buitenlandse dreiging. De
huidige oorlogspsychose in Rood-
China zou volgens die andere inter
pretatie toegeschreven moeten wor
den aan de binnenlandse toestand.
Peking zou, zo schryft de Neue Zür-
cher Zeitung, na de „culturele re
volutie" een vacuum willen voorko
men en de Chinese bevolking door
mobiliseringsmaatregelen uit de sfeer
van laksheid en overschilllgheld wil
len losrukken. Maar, welke verkla
ring men ook kiest, China wordt
hoe langer hoe meer een gewa(jen
de natie, die enerzyds contacten met
Russen en Amerikanen onderhoudt
doch anderzyds rekening meent te
moeten houden met een botsing.
R1
