ileiding
Kerstmis pas vieren als 'I vrede is...'
WJ//M
Groen - licht - kaarsjes
krippie - elen - sneeuw
tonique praatte met
eugdpredikant Post
Hennie en
José hij
The Shoes
t| ttlj
(A,44
VOOR MIJ IS KERSTMIS DE SFEER, IN EEN HOTEL OF BUITEN DE DEUR...."
„Na kerstdagen weer
lekker bekvechten../'
GEDICHT
p, '-r-. - X».
yep*pÉögp»
Huisvrouw
JIJLAGE
LEIDSCH DAGBLAD
log en hongersnood. Denkt u er
ns aan, als u aan uw kerstdiner
)f wanneer u naar de markt of
ïien de supermarkt gaat om uw
oom te kopen. Of wanneer u
verlichte etalages in de stad loopt,
zyn er dit jaar wél over gaan
ken. Neem nu de oorlog in Viet-
Iferleden jaar werd er een wapen-
nd gehouden in Vietnam. Er werd
'T| rkeerde manier gebruik van ge
en het werd geschonden. Wat
a van zo n vredesbestand? En van
ngersnood. die nog in zo'n grote
over de hele wereld verspreid
mt?
ten wij ons dan aan een kerst-
zetten en ons „vol" eten en drin-
IVat wel blijkt uit het. feit dat de
iers met kerstmis dubbel zoveel
len. Of zullen we in deze dagen
rat extra geld aan een hongers-
ctie besteden?
o.a. deze vragen hebben wij na-
it. Onze vroegere mening is hier-
ielemaal veranderd. We zijn kerst
iet alleen meer als een feest van
drinken en cadeau's krijgen gaan
luwen. Maar ook als een feest voor
en een feest waarbij we de hon
ende mens bedenken,
een wat meer algemene mening
jgen. hebben wij deze en andere
aan allerlei mensen gesteld, waar
op deze pagina het resultaat ziet.
Cecile Noordman
2e klas VWO
St. Agnes scholengemeenschap
Staande: Gerry van Alphen. Marja van Rijn, Magda Verbij. Els Vreeburg. Hedwig Kok. Hennie de Kier,
Ine v. d. Geest. Elly Stuurman. Lidiuien Ponsioen. Zittend: Guus Kruis, mevrouw Obbema. Cécile Noordman,
Trudy Wisse, Carla Krak, Monique Post, Hennie Koek, Lieke Kraft. Op de vloer: Christien Janssen. José Ver
delBea v. d. Kley, Bernadette Akerboom, Anne-lies van Leeuwen, Tecla van Heugten, Leontien Visser.
(Foto LD/Holvast)
Elly Stuurman. „Als we van de nacht-
;en -die Monique stelde aan de
rmeerde jeugdpredikant Post uit
eest.
IVat betekent Kerstmis voor U?
eboorte van Christus. De komst
Heiland. Vrede op aarde".
'llVat verstaat u onder vrede?
zijn twee soorten vrede. Namelijk
rdse vrede, die zonder oorlog. En
ivennatuurlijke vrede. Eén met
j iie niemand kan begrijpen. Zondi-
in oorlog zijn met God".
IVat bedoelt u hier met oorlog?
ere zonde is een aanval op God
is alleen niet in strijd met de
als die verdedigend is. b.v.: ik
:en dief weg. die bij mij in huis
Hoe denkt u over het geld. dat u
ft met Kerstmis?"
is noodzakelijk. Je moet doen,
hand vindt te doen. Kinderen
27 en geen dure woorden, maar wel
ïbolen van Kerstmis".
Geldt dat voor volwassenen ook
rat die symbolen betreft?
velen doen dat inderdaad".
Bij de heidenen was het 'n licht-
Wordt het dan 7.0 gezien?
er wordt helemaal niet meer
edacht".
Doet u zelf nog iets aan de we-
tde? „Bij ons gold vroeger de stel-
je mag ruzie maken als je het
er en moeder hebt zien doen. Zo
wij mee aan de vrede. Verbeter
eld. begin bij jezelf".
Hoe denkt u over wapenstilstand?
is heel goed. Mpn moet zich kun-
tzinnen".
Waarom? „Iedereen moet 'n kans
hebben zich even aan God te wijden".
Als u Nixon was. wat zou u dan
doen? „Mij zelf laten beïnvloeden door
raadgevers".
Waarom? „Ik ben niet capabel om
te regeren. Maar ik zou wel handelen,
zoals het Geloof ons leert".
De dominee viel op bovenstaande vraag
aan omdat altijd de kant van Amerika
gevraagd zou worden. Ik stelde daar
om de volgende vraag.
Zou u de troepen uit Vietnam te
rugtrekken? „Misschien. Ik kan er niet
op antwoorden. Ik weet daar niet ge
noeg over. Bovendien zouden de com
munisten er dan in de onderhandelin
gen nog wat over te zeggen hebben".
Als u in Rusland de macht had.
wat zou u dan doen? „Ik zou niets kun
nen doen. Ze zouden me toch oprui
men".
Maar als dat nu niet het geval
was? „Heel langzaam de macht aan het
volk teruggeven".
Waarom langzaam? „Ze zouden
eerst opgeleid moeten worden om zelf
beslissingen te kunnen nemen. Ze zou
den uit angst voor nieuwe onderdruk
king niemand de macht meer durven
toevertrouwen."
Vragenstelster: Monique Post.
«Geen familie van de predikant)
mis terug komen, en je gaat voor de
kribbe staan, dan kan je je haast niet
indenken dat het vroeger echt zo is ge
beurd".
Hennie de Kier: „Je eet een paar
maaltijden waarvan je uit elkaar klapt
en je vergeet ae rest van de wereld. En
dat mag je nou net niet doen".
Lidwien Ponsioen: „Na het kerstfeest
gaat alles weer gewoon door, je gaat
weer naai- schooi. Ook de oorlog gaat,,
na de wapenstilstand weer door".
Monique Post „Aan de ene kant is
kerstmis erg gezellig, maar Kerstmis
met een hoofdletter wordt het pas wan
neer het zeer sober wordt gevierd".
Magda Verby* „Met kerstnacht denk
je extra aan de vrede en dan vóel je
het ook. dat je hier onbezorgd feest viert
en zij misschien wel honger lijden".
Anne-Lies van Leeuwen: „Bij de
nachtmis heb ik zo'n gevoel van vrede,
hoewel die er in vele landen toch niet
is. Ik zou erg graag willen dat wij. die
toch een zeer gezellige kerst hebben,
ook iets voor die landen zouden kun
nen doen".
Gerry van Alphen: „Ik voel mij op
sommige momenten vreselijk gelukkig,
maar op andere momenten ook wel ver
drietig, bijna schuldig".
Ine v. d. Geest: „Het ontbijt is wel
leuk. We eten dan beschuit met muisjes,
net alsof er weer een kindje is gebo
ren".
Marja van Rijn: „Als we allemaal
eens wat deden om medemensen een fijn
kerstfeest te bezorgen, dan wordt het
misschien het kerstfeest wat we er ons
van voorstellen"
Guus Kruis: „Vier naar mijn mening
maar Kerstmis. Hoe wil je het in het
groot doen, als het thuis nog niet okee
is".
Christine Janssen: „Een feest, een
echt feest met een hele aparte sfeer, de
sfeer van huiselpkheid, van sameh blij
en gelukkig zijn"
Bea v. d. Kle>„Kerstmis, dan eet jc
lekker. Het is wel gezellig en leuk. maar
wat heb je er aan als nog 1 3 van de
wereld honger lijdt".
Bernadette Akerboom: „Ik vind dat
het niet zo moet zijn dat je bij elke hap
aan die ontwikkelingslanden moet den
ken. Dat is onzin."
Tecla van Heugten: „Om dan maar
niet lekker te eten op Kerstmis en maar
geen kerstboom te kopen en al dat soort
dingen meer, vind ik niet nodig".
Trudy Wisse: We kunnen Kerstmis
vieren beter la een en het pas vieren
wanneer er vrede is. Pas als er vrede is.
kunnen we Kerstmis goed vieren, met
iedereen".
Els Vreeburg: „Zoals Kerstmis bij ons
thuis wordt gevierd, vind ik het. niet erg
zinvol. Iedereen maakt zich bezorgd over
eten. drinken en kerstballen".
Leontien Visser. „Hoe kun je nu lek
ker uitgebreid gaan eten, terwijl andere
mensen omkomen van de honger en el
lende".
José Elstgeest: „Ze zien de honger op
de televisie en in de krant. Er wordt
zelfs in de kerk over gesproken. Maal
ais ze de televisie hebben afgezet, den
ken ze er niet meer aan en vergeten
het geld dat er nodig is".
Cécile Noordm.in: „Voor mij betekent
Kerstmis een feest in de kerk en een
feest thuis. De hele kerstsfeer is er voor
mij wel af als je de kranten leest".
Hedwig Kok: „Op de eerste plaats
vind ik het kerstfeest een feest van de
kerk. Het heeft voor mij grote waarde.
Bij mij zou :k het kerstfeest zonder
overbodige dingen vieren".
Hennie Koek: „Wie heeft de moed
om met Kerstmis niet van het feestmaal
en allesmeer,- te genieten? Op het feest
zelf denk je ei niet eens meer aan.
Misschien daarna".
Carla Krak: „Volgens mij is Kerstmis
een mooi feest, als iedereen echt pro
beerde die vrede te krijgen en erover
na te denken".
Interview met Co van Berkel, or
ganist bij The Shoes, 21 jaar oud.
Wat betekent Kerstmis voor jou?:
„Kerstmis betekent voor mij een gewoon
feest".
Wat versta je onder 'n gewoon feest?:
„Thuis, met lekker eten en een gezel
lige sfeer".
Hoe kun je lekker eten als je weet,
dat men in andere delen van de wereld
honger lijdt?: „Je kunt toch moeilijk
het eten laten staan en ergens anders
heen brengen"
Waarom niet? Je kunt toch het geld
dat je er aan besteedt, overmaken voor
een goed doel?: „Ik koop het eten niet,
dat doet m'n moeder".
Wat vind je van wapenstilstand?:
„Het haalt niet veel uit, ze zouden beter
het hele jaar aan vrede kunnen den
ken".
Maar het is toch mooi als er met
Kerstmis alvast vrede is. want dat is
toch het vredesfeest?: „Het haalt vol
gens mij echt niets uit. want daarna
gaan ze toch weer verder".
Hoe denk je dan over Kerstmis?:
„Gewoon wat je vroeger geleerd hebt:
geboorte van Christus."
Maar Christus predikte toch de vrede,
hoe breng je dat dan in verband met
Kestmis en oorlog?: „Daarom betekent
het hele Kerstfeest eigenlijk niet veel
meer, voor mij, al die schijnvrede voor
een paar dagen".
Ga je toch naar de nachtmis?: „Nee,
maar vroeger wel, toen dacht ik nooit
over het Kerstfeest na, je ging omdat
iedereen ging. Het hele Kerstfeest heeft
zijn waarde verloren".
Vragenstelsters
Hennie Koek en José Verdel.
Over de Altona-bijdrage in deze LD-
kerstbijlage hangt ditmaal een waas van
geurend dennegroen, stinkend kaarsvet
en de restanten van wat eens „wild"
werd genoemd. Dat Altona in echte
kerstsfeer blijft is te danken geweest aan
de tweede klas gymnasium van de St.
Agnesscholengemeenschap in Leiden.
In de donkere weken voor Kerstmis
maakten de leerlingen van deze klas ge
heel naar eigen inzicht een kerstpagina,
slechts af en toe met adviezen terzüde
gestaan door de lerares Nederlands,
mevr. Obbema. Elke leerlinge probeer
de met eigen woorden in een opstelletje
een antwoord te geven op de vraag:
„Wat betekent Kerstmis voor mij?"
In verband met de beperkte plaats
ruimte was het onmogelijk al deze „har-
tekreten" in extenso af te drukken. De
Altona-redacteuren Henk de Kat en
Bram van Leeuwen moesten een selectie
maken. Over de keuze van Bram en
Henk is later uitvoerig in de klas gedis
cussieerd, en uiteindelijk ging iedereen
akkoord met de pagina zoals die er nu
uitziet.
Het was opvallend, dat in vrijwel elk
opstel de oorlog in Vietnam en de hon
gerende mensen in Biafra ter sprake
werden gebracht. Vaak klonk in de op
stellen het gevoel van machteloosheid
door. het gevoel dat men er als eenling
niet in kan slagen deze problemen op te
lossen.
Verder wordt deze pagina gevuld met
een serie interviews die door de leer
lingen zelf werden verzorgd .Ook daar
uit moest een selectie worden gemaakt.
De pagina wordt gecompleteerd met een
poëtische bijdrage van één der leerlin
gen en een eigen tekening.
ALTONA-redactie.
Interview met bejaardenverzorgster
Riet van Feen <20 jaari.
Wat betekent Kerstmis voor jou?:
..Het betekent voor mU het gevoel van
bij elkaar horen. Je voelt je op dat feest
als een gemeenschap."
Hoe denk je over de kerkeiyke inhoud
van het kerstfeest?: „Het kerstverhaal
beschouw ik min of meer als een legen
de. Het gaat mij niet om de kerkelijke
rede van het kerstfeest maar om het ge
voel van het met elkaar vieren van dit
feest en van de vrede.
Maar hoe kun je de vrede voelen als
die er niet is?: „Ik voel niet de vrede
van de hele wereld, maar wel die in
mijn directe omgeving. In dit geval de
bejaarden en mijn collega's. Op die dag
kan ik iedereen verdragen. Ik probeer
met de mensen uit mijn naaste omge
ving vrede te hebben. Ik denk namelijk
it donkre dagen, somber en kou-
anden waar oorlog is: droefenis
licht en blijdschap, overal weer
gde en vrede: 't is Kerstmis
ral vriendelijkheid
ie in elk land
r is die vrede er in sommige lan
den
enkel door het vredesbestand?
Kerstmis gaat de tijd gewoonlij'
heel snel
ente komt en 't wordt warmer
weei
hier ver vandaan in Vietnam
fn de bommen weer neer.
CARLA KRAK
Interview met P. Hermans (31),
Franciscaan, godsdienstleraar Fio-
retti-college te Lisse.
Wat vind jij van Kerstmis?: „Ik
heb hierover twee meningen: 1. De
schijnwereld die we optrekken, het
groen, licht, kaarsjes, krippie, eten, en-
~.v gelenhaar. Dit roepen we op om iets te
verbergen. We strooien er sneeuw over.
We willen vrede hebben en doen alsof,
maar toch proberen we dit zichbaar te
maken. We laten iets zien om iets an-
7. Iers te verbergen. We willen vrede door
i, lekker te eten, terwijl het er niet is. 2.
Kerstmis betekent ook een poging tot
jJ vrede te laten zien. De tegenstelling
$11 icht-donker en koud-warm. We willen
'aten zien, dat het ook nog anders kan.
We pi oberen een onvervulde wens uit te
laten komen. De wens van de vrede
aggesprek van Lidwien Ponsioen
en weduwe met getrouwde kinde-
betekent Kerstmis voor u?:
mij betekent het de sfeer, in een
en buiten de deur. want alleen
vind ik ongezellig. Voor mij bete-
het ook een gevoel van verwach-
verwachi u dan?: „Ik verwacht
Kerstmie alles weer prettig zal
dt u het nodig om zoveel geld In
nis te steken?: „Nee, dat vind de
nodig. Het gaat bij mij alleen om
eer van hat feest. Je kunt het ook
Udig vieren".
lit u het nodig om echt Kerstmis
iren?: „Ik wil het wel eens over
slaan, omdat je dan eens lekker tot Je
zelf wilt komen Alle gevoelens die er
aan vast zitten vind ik vermoeiend
Toch wil ik her ook weer niet ieder
jaar overslaan, want je leeft er echt
naar toe".
Wat is voor u het belangrijkste met
Kerstmis?: „Ik vind de gewone sfeer
het belangrijkst?, maar ergens toch ook
wel de kerk".
Wal verstaat u onder de goede sfeer?:
„In vrede leven, maar daar moet je bij
jezelf mee beginnen".
Hoe wilt u die vrede dan vieren? „Die
wil ik alleen vieren, of in familiever
band. Alleen, door rustig tot je zelf te
komen en na te denken over alles. Dat
kun je niet altijd zo doen, vind ik. Daar
is Kerstmis een geschikt feest voor".
Wat zou u doen met Kerstmis als u
ryk was. Zou u dan aan de ontwikke
lingslanden denken en er geld aan
schenken?: „Ik zou er wel aan denken
misschien, maar ik zou er geen geld aan
schenken. Ik vind de ontwikkelingshulp
niet goed georganiseerd. Ik vind de ont
wikkelingslanden ook zo ver weg. Je
hoort er ook met, zo veel van. je wee:
niet waar je aan toe bent. Veel meer
denk ik aan de mensen m mijn eigen
omgeving. Die zou ik wel willen steu
nen. bijvoorbeeld de mensen die geen
man hebben, geen kinderen. De men
sen die geen gezellige kerst kunnen
vieren, die eenzaam zijn".
Hoe wilt u die mensen dan helpen?:
„Je kunt ze bijv. helpen door open te
staan voor hun problemen en moeilijk
heden"
Vindt u de wapenstilstand met Kerst
mis belangrijk?. „Ja, die vind ik heel
belangrijk. De oorlog past niet bij Kerst
mis".
Vindt u die ene dag nu veel uitmaken.
Na die ene dag gaan ze misschien w?l
2 keer zo hard verder?: „Ja, die ene
dag redt veel mensen. Als er maar één
mensenleven mee gered wordt, is dat
toch nog belangrijk, want dat kan net
je zoon. man of vader zijn".
Wat zou u in uw kerstrede 7-eggen, als
u één van de leiders was?: „Dan zou
ik vragen of mer. wil proberen een beet
je meer medemenselijkheid en een beet
je meer begrip te tonen".
Begrip voor wat?: „Begrip voor alles
en iedereen".
Dit willen we graag uitdrukken maar
het lukt niet al te best.
Zouden we Kerstmis kunnen mis
sen? We kunnen het niet missen, omdat
we behoefte hebben ons streven naar
vrede uit te kunnen drukken. Datgene
wat we op dat gebied nog in ons hebben,
moeten we eens kwijt. Dan zijn we met
Kerstmis even lief, waarna we weer
„vrolijk" verder gaan. Kerstmis is een
gezinsfeest. Wat er buiten staat, komt
er niet bij.
Als je denkt aan Vietnam en Bia
fra. kun je dan nog Kerstmis vieren?
Stomme vraag.,als je ongelukken ziet.
durf je dan nog de weg op? Waarom zou
je het zover zoeken als er in je omgeving
al zoveel narigheid is. Kerstmis roept
de mens om de nood in de wereld op te
lossen en dat doen we in een heel klein
kringetje. Je moet niet zo vol van pro
blemen zitten dat we onze kalkoen ver
geten. Je zou wel iets van het overda
dige kunnen weglaten om je solidariteit
met minder bedeelden te vieren. Ik zou
het me zo voorstellen: in een of ander
stalletje met een groep mensen. Schaars
licht, droog broodje en wat water. Hier
mee je verlangen duidelijk maken dat
de wereld een thuis is voor iedereen.
Hoe denkt u over wapenstilstan
den met Kerstmis?: „Bij wapenstilstand
willen de mensen tot uiting brengen dat
ze vrede willen. Ze schieten niet maar
hebben de wapens nog in de hand. Ze
roepen een schijnwereld op.
Wat zou je doen als je met Kerst
mis de macht in handen had?: „Ik zou
zorgen dat iedereen eten had, iedereen
feest. Niemand bang niemand angst,
geen oorlog, geen dreiging. Weest blij en
vrij makkers (Fabeltjeskrant).
A Heeft Kerstmis nog de waarde
die het vroeger had? Vroeger gebeurde
alles in de kerk. Nu wordt het veel uit
drukkelijker, overdadiger ook. gevierd,
als vredesfeest voor de mens".
Vragenstelsters:
Tecla van Heugten en Hennie de Kier
zo: „Verbeter de wereld en begin bij Je
zelf".
Wat zou je doen als je leidster van
een land was waar moeilijkheden of oor
logen waren?: „Ik zou proberen om de
moeilijkheden uit de weg te ruimen en
de oorlogen ook".
Maar hoe wil je dat dan doen. Alleen
bereik je toch niets?: „Ik zou met an
deren gaan praten en proberen elkaar
te begrijpen en te verdragen want je be
reikt met praten meer dan met vech
ten."
Heb je er wel eens bij nagedacht dat
als je zo lekker zit te eten er mensen
omkomen van de honger?: „Tijdens een
fijn feest of iets dergelijks gaan je ge
dachten wel eens naar landen waar dit
alles niet kan en waar zoiets onmoge
lijk is. Wij mogen echter gerust door
gaan met feestvieren, maar als we ge
legenheid hebben de mensen in die lan
den te helpen, moeten we dit ook doen
bijvoorbeeld met oollectes."
Vind je het nuttig dat er met Kerst
mis een wapenstilstand is?: „Aan de ene
kant wel maar aan de andere kant niet.
Ik vind het nuttig omdat de mensen
dan met het Kerstfeest geconfronteerd
worden en als men door zou vechten,
zou men er geen weet van hebben. Aan
de andere kant echter niet, omdat de
mensen in die gebieden waar oorlog is
allerlei dingen om zich heen zien die
met de oorlog te maken hebben en dan
nog wel aan de oorlog moeten denken.
Wat zou je Nixon in zijn kersttoe
spraak laten zeggen? „Dat hy met zijn
mensen zou proberen en dat iedereen
moet proberen om vrede te krijgen en te
houden, om contact met elkaar te krij
gen en om verdraagzaam te zijn."
Hoe voel je je na al de feestdagen?
„Na de feestdagen ben ik moe en hangt
de vrede en de rust me de keel uit. Ik
heb zin om weer eens eventjes te bek
vechten."
Vragenstelsters
Gerry van Alphen en Anne-Lies
van Leeuwen.
Interview met een huisvrouw (43)
met zeven kinderen.
Wat betekent Kerstmis voor u?: „Ge
zelligheid van de boom en de sfeer in
huis. En natuurlijk de vreugde"
Wat bedoelt u met vreugde?: „Daar
bedoel ik mee de herdenking van de ge
boorte van Jezus".
Als Kerstmis afgeschaft zou worden,
wat zou u daarvan vinden?: „Verschrik
kelijk jammer, omdat ik Kerstmis het
mooiste en gezelligste feest van het
jaar vindt."
Als u achter de feestelijk gedekte tafel
zit, denkt u dan wel eens aan de hon
gerlijdende mensen?: „Ja, daar denk ik
wel vaak aan, maar als je dan iedereen
smakelijk ziet eten, wordt die gedachte
gauw verdrongen."
Wat vindt u van een wapenstilstand
met Kerstmis?: „Ik gun die mensen van
harte vrede, maar ik vind het een ver
schrikkelijk idee, dat die mensen na de
wapenstilstand weer moeten vechten
Het is dan geen prettig kerstfeest en zij
verlangen ook zo naar gezelligheid"
Vragenstelster Magda Verbij.
