IET
VRIJE VOLK IN HET
Zieken vervoer
aan banden
SEDING
KISS GEHARREWAR OM
INTERPELLA TIE
Muziekscholen:
toch extraatje
Regering kritischer
Morgen
valt beslissing over voormalig partijblad
Boetes
voor
privé-PTT
WETSONTWERP DR. KRUISINCA
NOG NIET BEKEND HOEVEEL
Tom Mix Gin
OPEN BRIEF
VAN EGAS
AAN PREMIER
[JDAG 12 DECEMBER 1969
LE1DSCH DAGBLAD
PAGINA 7
fen, zaterdag 13 december, worden In Amsterdam, Rot-
i en Arnhem bijeenkomsten gehouden, waarin het vol-
f personeel van de N.V. De Arbeiderspers zal worden in-
rht over de maatregelen, die directie en commissarissen
i nemen om het bedrijf te saneren.
wel over deze maatregelen door de leiding van het be-
een angstvallig stilzwijgen in acht i6 genomen, lopen
onder de werknemers van de uitgeverij van Het Vrije Volk
toch hardnekkige geruchten over de massale ontslagen.
Er wordt rekening mee gehouden, dat van de 750
man personeel tussen de 300 en 400 zullen afvloeien. Al
geruime tyd circuleert het gerucht, dat de Amsterdamse ves
tiging van het bedrijf zal worden gesloten (de levensverzeke
ringsmaatschappij De Centrale zou een deel van het gebouw
aan het Hekelveld in gebruik nemen) en dat de in Amster
dam staande persen worden verkocht aan Kluwer's Couran-
tenbedrijf in Deventer. Een Amsterdamse editie van Het
Vrije Volk zou dan gedrukt worden in Rotterdam.
Door deze maatregelen zou het aantal drukkerijvestigingen
van de N.V. De Arbeiderspers van de oorspronkelijke vier
(de drukkerij in Groningen werd vorig jaar gesloten) zijn
teruggebracht tot twee: Arnhem en Rotterdam.
DEN HAAG (GPD) Twee of Sommige provinciale besturen heb-
Cinds Het Vrije Volk niet langer eigendom is van het duo PvdA
V maar na de ontknoping van NVV een verzekeringsmaat-
iappij De Centrale N.V., is er een stroom van geruchten losgeko-
k over de toekomst van het blad. Er is in niet geringe mate on
to in de gelederen van de medewerkers van de N.V. De Arbeiders-
[s. Waar ging het Tiaar toe. Hoevelen zouden van eventuele re-
tanisaties de dupe ivorden?
j- aijn twee voorbeelden: in En-
[nd werd in juli 1967 aangekon-
j, dat het socialistische dagblad
|'sun (voort,setting van het al
L verliezen lijdende oude dagblad
fty Herald) zou worden opgehe-
In Zweden was een jaar eerder
ginds 1889 bestaande socialisti-
e dagblad Stockholms Tidningen
onder gegaan. „De Zweed stemt
ft, maar hij leest liberaal", zei
van de 150 ontslagen redacteu-
1 bitter. Was iets dergelijks ook in
land gaande, maar starre partij-
batiek steeds minder weerklank
d. Buiten, maar ook binnen de
[y. Waar Jan Nagel in 1966 over
tl" Partij va,n de Arbeid schreef:
ji partij, die in tien jaar bijna
hrocent van haar aanhang kwijt
ftt en binnen drie jaar drie ach-
fenvolgende verkiezingsnederlagen
i kan niet volharden in de ver-
ferslogan: „We moeten niet In
ftek raken, ons eerst bezinnen,
lelijker zijn", maar moet met een
janc naar de dokter rennen en
vragen de snijtafel klaar te
tn".
fct Nieuw Links van Nagel kreecr
Ie invloed in de PvdA. Maar het
je Volk kwam op de snijtafel
ftr nieuwe machthebbers (Kloos
[het NW. Wijkst.ra van de Cen-
Claus als nieuwe, zakelijke di
en Messer als hoofdredac-
aan de patiënt begonnen te
StmWiplin«en
p eerst? .strubbelingen volgden al
I op het PvdA-congres van 1967
fte top van de redactie van Het
Volk ontstond onenigheid over
jrijze waarop de krant zou worden
Hgezet als links maar ntet par-
■bonden landelijk daeblad (de
rukk'ng „Pnkse Telegraaf" ls
1 eens gebruikt) of als een nog
|ds in een zeer groot aantal edi-
I verschijnende krant, die naast
lelijke ook plaatselijke krant zou
jen.
p „opstand van de kolonels" had
bes: begin januari 1968 nam de
r K. Voskuil ruim tien jaar lang
lijn taak voorbereide hoofdredac-
t dr. Th. W. van Veen ontslag,
ft daarop gevolgd door zijn a ri
bt K. Aarse.
r. Van Veen had zijn fiat niet
ben geven aan (nog altijd niet in
jopen baarheid gebracht) maatre
in met betrekking tot het kostbare
lestelsel. Hetgeen voor ineewjjden
j verrassend kon zijn. Had hij in
i toespraak tijdens de viering van
60-jarig bestaan van de krant in
(niet heel duidelijk gezegd: „Het
(oor de toekomst van onze krant
pakelijk. dat de roep van onpar-
fcheid even vast wordt eevestigd
de wetenschap, dat Het Vrije
p de krant is van de Partij van
lArbeid".
Uitgaven
P even verderop in dezelfde toe
ten „Ondanks de zeer grote uit-
pn waarvoor het editiestelsel onze
it stelt, zal er echter alles op ge
moeten worden om in de toe-
at onze positie als plaatselijke
Dt te verstevigen. Omdat media
radio en televisie wel het binnen-
buitenlandse nieuws eerder zul-
kunnen brengen dan de krant,
r niet het plaatselijke nieuws".
?n standpunt, dat nog eens dik
i onderstreept bij het afscheid
1963 van AP-directeur H. van
bnburg. Deze zei er zelf dit van:
ben dankbaar aan Voskuil, die
Idden van de woelige naoorlogse
n het Vrjje Volk zijn vaste, zjjn
Weke, zijn socialistische ge-
t heeft gegeven. Ik denk dank-
aan dr. Van Veen, die dag en
ht voor de krant werkt en alleen
t hoofdredacteur van onze krant
zijn".
Udens het „ontkoppelingscongres",
jaar later, zou de gepensioneer-
Van Kuilenburg met een verwy-
naar een uitspraak van Kloos
geef niets om etiketten") be
id zjjn twijfel uiten over het los-
n van de partijkrant: „of het de-
iratisch-socialistische karakter
aarborgd is, is voor mij een
hand liggende keuze. Hy was de man,
die negen jaar tevoren als algemeen
redactiechef het bedrijf had verla
ten, omdat zijn journalistieke opvat
tingen niet te verenigen waren met
het karakter van Het Vrije Volk als
partijkrant met een eindeloos aantal
edities. Zijn benoeming was als het
ware de aankondiging van grote
structurele veranderingen.
er m
Mes
De eerste klap viel in Groningen
Rond het versohij nx van MesseT
werd het mes gezet in de noordelijke
vestiging van De Arbeiderspers. De
drukkerij in Groningen werd op
geheven. In totaal 63 personeelsle
den vloeiden af. De in Groningen
gedrukte provinciale edities voor
Groningen en Drente werden met
ingang van 1 mei! 1968 in Amster
dam gedrukt.
Het was de eerste snede van het
mes. Er lovgden er meer. Edities
werden opgeheven (Deventer, Zaan
dam, Het Gooi etc.) en bij andere
edities werden plaatselijke redacteu
ren. die een yoed heenkomen hadden
gezocht, niet vervangen.
Alle kracht moet gebundeld wor
den op de plaatsen waar de krant
de sterkste positie inneemt. Rotter
dam in de eerste plaats. En Arnhem.
En in minderen mate Amsterdam.
Is de krant nog te redden? Of
heeft men de boot gemist toen het
gesprek over een fusie met De Volks
krant 'er werd al gesproken over De
Vrije Volkskrant) mislukte?
Of heeft de inmiddels met Het Pa
rool samenwerkende Volkskrant in
tussen de Nederlandse markt voor
een landelijk links dagblad al ver
overd? Zeker lijkt, dat de (van de
KVP „ontkoppelde") Volkskrant met
name het progressieve deel van de
jongeren meer aanspreekt dan het
nog altijd met het imago van ..par
tijkrant" belaste Vrije Volk. Waar
mee De Volkskrant dan wel meteen
ook de grootste concurrent van Het
Vrije Volk is geworden.
Onzekerheid
Historisch
Inmiddels beleven redacteuren en
technisch personeel van de NV De
Arbeiderspers nog altijd in onzeker
heid. Weliswaar werd een „inspraak
commissie" ingeschakeld, die zijn
zegje mocht zeggen in de reorgani
satie-besprekingen. Maar dan ook
alleen in die besprekingen. Ach
ter gesloten deuren. Naar buiten had
de commissie zich aan de opgelegde
zwijgplicht te houden. Dus bleven de
geruchten gaan.
In mei 1968 berichtte de NRC. dat
aan 16 redacteuren van Het Vrije
Volk ontslag was aangezegd. En in
augustus 1969 kwamen De Telegraaf
en De Volkskrant met het bericht
dat de aloude zetel van Het Vrije
Volk aan het Amsterdamse Hekel
veld zou worden geliquideerd en dat
het bedryf uitsluitend in Rotterdam
en Arnhem zou worden voortgezet.
Opnieuw zal personeel van De Ar
beiderspers moeten afvloeien. Deze
keer niet bij tientallen, maar by
honderden. En velen, die overblijven
zullen hun woonplaats moeten verla
ten om zich in Rotterdam te vesti
gen. Zware en diepe ingrepen in
persoonlijke situaties.
Het wijzigen van structuren van
grote bedrijven met vaak als neven
verschijnsel het afvloeien van perso
neel. is in linkse kringen steeds met
argusogen (en niet zelden met een
overmaat aan wantrouwen) gadege
slagen. Nu een 69 jaar oud socialis
tisch bedrijf door economische nood
zaak gedwongen wordt aanzienlijke
reorganisaties door te voeren ten
koste van de werkgelegenheid
van velen, liggen wederkerige reac
ties uit niet-socialistische krin
gen voor de hand.
Immers, in deze tijd. waarin de
klassenstrijd (rijke voedingsbodem
j voor de socialistische pers in de eer
ste helft van deze eeuwi is verdwe
nen om plaats te maken voor
de moderne consumptiemaatschap
pij. blijkt aan het zich reorganise
rende en opnieuw oriënterende so
cialistische AP-bcdryf niets mense
lijks (en niets zakelijks) vreemd te
zijn.
et vertrek van dr. Van Veen was
lie geschiedenis van de socialisti-
partijdagbladpers een histori-
8 gebeurtenis, omdat het in feite
einde van die geschiedenis bete
de. Hij was de laatste door het
Ücongres benoemde hoofdredac-
Vooraf waren hem gegaan
elstra, Tak, Vliegen, Van der
5. Ankersmit, Wiardi Beekman
faskuil.
*t redactionele roer werd overge
ven door E. Messer. Een voor de
De eerste redactie met in het
midden de eerste hoofdredacteur
van Het Volk, mr. P. J. Troelstra.
meer ziekenauto's bij één noodgeval
en geen vervoer voor een slachtof
fer elders zal in de toekomst niet
meer mogen voorkomen. Staatssecre
taris Kruisinga van Sociale Zaken
en Volksgezondheid heeft om dit te
bereiken een wetsontwerp ambulan
cevervoer ingediend. Dit biedt een
landelijk systeem voor het uitzenden
van ambulanceploegen en stelt ei
sen aan de geschooldheid van het
personeel en de kwaliteit van de wa
gens.
Belangrijke punten uit dit wetsont
werp:
het is verboden ambulancever
voer uit te oefenen zonder vergun
ning van gedeputeerde staten;
alarmering moet gebeuren via
centrale posten, die elk een afgeba
kend gebied bestrijken;
vervoer mag alleen plaats hebben
na opdracht vanuit zo'n centrale
post.
j Het is niet de bedoeling van dr.
Kruisinga om het goede particulie-
re ziekenvervoer uit te schakelen.
Voor het Rode Kruis en ANWB zal
plaatselijk zeker aanvullend werk
blijven bestaan. Sommige particu
lieren zullen door de gestelde eisen
waarschijnlijk hun tarieven moeten
verhogen.
Alarmnummer
De omvang van de gebieden per
centrale post en de plaats waar de
ze zal ingericht worden bepaald door
gedeputeerde staten. De betreffen
de gemeente zijn verantwoordelijk
voor beheer en onderhoud. Om een
ziekenauto te krijgen zal men in de
toekomst waarschijnlijk ook een lan
delijk alarmnummer kunnen draaien.
ben zelf al systemen voor ziekenver
voer die volgens dr. Kruisinga mak
kelijk zullen zijn in te passen in het
landelijke model. Dit geldt onder an
dere voor Zuid-Holland, Noord-Bra
bant en Limburg.
i Van onze correspondent)
ENSCHEDE (GPD) Gistermid
dag is de 10 maanden oude Bennie
ter Haar uit Zenderen in zijn box
bij het spelen verward geraakt
een gordijnkoord en gestikt.
in DEN HAAG (ANP) De behandeling in de Tweede Kamer
J van de interpellatie van de Pvd A-afgevaardigde mr. Van Lier
Het ongeluk werd ontdekt dor de over een eventuele extra verhoging van de aow- en aww-uit-
keringen heeft gisteren geleid tot een felle discussie over het
recht van interpelleren.
zuster van de heer Ter Haar. die om
kwart voor vijf naar de peuter ging
kijken. Zij vond hem half hangende
in de box. Het gezin Ter Haar heeft
nog twee kinderen, waarvan een een
tweelingbroertje van de overleden
peuter is.
Het was het KVP-kamerlid Mae-
nen. die het „volslagen overbodig"
noemde om nu. hangend het overleg
in het kabinet, al bijzonderheden
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) Minister
Klompé van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk, heeft gister
middag in de Tweede Kamer beloofd
iets extra te zullen doen voor de
muziekscholen. Zij kon echter daar
over niets meer meedelen, noch hoe
hoog de subsidies voor de muziekscho
len nu zullen worden, omdat zij moet
nagaan hoe veel ruimte zy nog ln
haar begroting heeft. Het amende
ment van de PSP-er Van der Lek,
die 'oorspronkelijk 3 miljoen gulden
extra op de begroting wilde hebben,
maar dit latei- terugbracht op 1 mil
joen voor het volgend Jaar en 3 mil
joen gulden voor het jaar daarop,
raadde minister Klompé ten sterkste
af. omdat zy niet wist waar zij het
geld vandaan zou moeten halen.
Voor het jaar daarop wilde hij dan
zijn oorspronkelijk aangevraagde be
drag van 3 miljoen gulden handha
ven.
Minister Klompé wilde zich niet
vastleggen op een toezeggen dat
zy de kamer voor 1 Juni volgend Jaar
nota's over de regionale en educatie
ve omroep zal sturen. Voor een na
mens D'66, PvdA. Groep Aarden en
PSP door de democraat Visser inge
diende motie voelde de minister niets.
„Ik kan niet zelf het tempo bepalen",
zd zei mej. Klompé zich beroepende
op de vertraging die in de rappor
ben van NOS is ontstaan.
over een eventuele verhoging v an
deze sociale uitkeringen van minister
Roolvink te verlangen. De heer Mae-
nen legde namens de vier regerings
partijen de volgende verklaring af:
„Wij waren en bleven bereid de op
positie volledig gelegenheid te geven
haar in de democratie noodzakelijke
functie uit te oefenen. Maar deze
wijze van interpelleren vinden wy
een onjuiste functievervulling. Als
deze wyze van interpellatie hier regel
zou worden en daar lijkt het wel
op dat dreigt het goed functione
ren van deze Kamer en de goede orde
in gevaar te komen.
Men kan er dan ook op rekenen
dat wy ons met betrekking tot het
toestaan van' interpellaties als deze
ook met betrekking tot het tydstip
ervan kritischer zullen opstellen".
Het KVP-kamerlid merkte na een
interruptie van links nog op, niet
over deze verklaring te willen dis
cussiëren.
Protest
LEEUWARDEN (GPD) De kan
tonrechter te Leeuwarden, mr. F. H.
van den Brink, veroordeelde gister
middag de 51-jarige directeur Jo
hannes A. Schalekamp wegens over
tredingen van de postwet tot 250
gulden boete en een voorwaardelijke
boete van 500 gulden met een proef
tijd van twee jaar. De els was res
pectievelijk een boete van 500 en 200
gulden.
De verdachte, die zich bekend-
he'd heeft verworven door het orga
niseren van een particuliere stads
post dienst waarvoor hij eigen zegel
tjes gebruikt, was ten laste gelegd,
dat. hij op verschillende tijdstippen
in augustus Jl. door mensen, die bij
hem in dienst waren, brieven heeft
laten bezorgen, welke van meer dan
een afzender afkomstig waren. In de
tweede plaats werd hem verweten,
dat hij gedurende de toen volgende
maand zijn bezorgers brieven heeft
laten afleveren, welke per loper
steeds van een en hetzelfde bedrijf
afkomstig waren.
De heer Schalekamp gaf ter zit
ting toe geweten te hebben, dat het
eerste verboden is. Hij meende even
wel. dat de gang van zaken ln het
tweede geval wel geoorloofd was. De
oficier van justitie, mr. M. L. de
Haas. wees er in zijn requisitoir op.
dat alleen werknemers van een be
paald bedrijf voor de zaak de eigen
post mogen rondbrengen.
ADVERTENTIE
Eindelijk is er..
dc ideale "tic" in longdrinks j
met frisdrank of vruchtensap
Om"lang"te drinken
Friesland heeft een naam
hoog te houden als schaatsnatie
en zo mag het dan ook niemand
I verwonderen, dat er gisteren op
I ondergelopen landerijen en slo-
i ten al druk geschaatst werd. Zelfs
het ivoord elfstedentochtis al
gevallen, maar dan zal er nog
wel wat moeten gebeuren
Enfin, een lichte training is al
mogelijk.
Oppositieleider drs. Den Uyl be-
streed deze opvatting van de wat hy
noemde „verenigde en gezamenlijke
regeringspartijen". Hy wees er op. dat
het standpunt, vertolkt door de heer
Maenen en waartegen hij protest
aantekende, in wezen een buitenge
woon gevaarlijke standpuntbepaling
is uit een oogpunt van de werking
van de Kamer en van de democra
tie". Overigens vroeg drs. Den Uyl
zich af. waar de regeringspartijen
zich mee bemoeien, want „het is de
plicht van iedereen hier in de Kamer
om te weten waar we aan toe zijn".
Hij wees vervolgens op he>t recht
van iedereen in de Kamer tot het
inwinnen van inlichtingen. De opvat
ting van de regeringspartijen om zich
voortaan kritisch te zullen opstellen
tegenover het toestaan van Interpel
laties beantwoordde drs. Den Uyl
door op te merken, dat de oppositie"
geen centimeter zal toegeven aan dit
soort verhalende bedreigingen". Dat
over de verklaring van de heer Mae
nen niet zou kunnen worden gedis
cussieerd bewijst, aldus de heer Den
Uyl. „hoe de heren Ln het nauw zit
ten." AR-fractieleider Biesheuvel
merkte op dat de heer Maenen bij
dit punt alleen namens zichzelf had
gesproken. De KVP-fractievoorzitter
drs. Schmelzer wees op de toename
van het aantal moties, vragen en in
terpellaties in de Kamer. Hy kwam
tot de conclusie dat men zich kan
afvragen, of de democratie nog beter
zou kunnen worden gediend door
zich aan het normale werkprogram
ma van de Kamer te houden.
voor moderne mensen
Vuurgevecht Maffia-benden Bij
een vuurgevecht tussen twee maffia
benden in, Palermo zijn vier bende
leden om het leven gekomen en wer
den twee gewond. Men neemt aan.
dat bij dit gevecht, waarbij gebruik
werd gemaakt van pistolen en ma
chinegeweren. nog een bendelid le
gewond.
Naamsverandering m de Zuid-
af rikaanse Staatscourant is bekend
gemaakt. dat Gnanasamunthamurthi
Naicker te Durban voornemens is
I zijn naam to wijzigen. Hij wil in
het vervolg als Gnanasamunthamur
thi Moodley /oor het leven gaan
Opgraving in Egypte Een groep
Egyptische archeologen heeft een
tempel van de farao's ontdekt, die
uit de derde dynastie meer dan
4.700 jaar geleden zou dateren.
Volgens de eerste berichten ls de
tempel 100 meter lang en 56 meter
breed, en bevat hij veel standbeel-
den. De naam Koning Titi, die de
derde dynast! stichtte, is ln een
I pilaar gegraveerd.
Staan
Sirhan eet weer Sirhan Besjara
Sirhan, die ter dood veroordeeld is,
wegens het vermoorden van senator
Robert Kennedy, heeft gisteren een
hongerstaking beëindigd waarmee
hij dertien dagen geleden was be
gonnen uit protest tegen de omstan
digheden in de gevangenis. Al die
tijd had hy alleen koffie en chocola
gedronken. Sirhan wil uit de eenza
me opsluiting en wil toestemming
krygen met de andere gevangenen
te spreken.
Na een interruptie van mr. Vrolijk
(PvdA) die een algehele herverka
veling binnen de kabinetsbegroting
voorstelde ten gunste van „het de-
parlement van de toekomst', zei mi
nister Klompe als lid van 't kabinet
wel achter beslissingen van dit ka
binet te moeten staan. Drs Van der
Lek, die zyn amendement namens
alle oppositiepartijen had ingediend,
vroeg gistermiddag voor het volgend
jaar 1 miljoen gulden meer voor de
muziekscholen, gelijk met de nieuwe
oursussen die in september beginnen.
Onderzoek-Mary Jo Rechter
Jame6 Boyle heeft bekend gemaakt,
dat het onderzoek naar de dood van
Mary Jo Kopechne op 5 januari zal
beginnen. Dec aankondiging kwam
24 uur nadat een rechter geweigerd
had sectie op het lijk van de 28-ja-
rige secretaresse, die in de auto van
senator Edward Kennedy stierf, toe
te staan. Doel van het onderzoek zal
zijn de wettelijke doodsoorzaak vast
te stellen, in tegenstelling tot de
medische doodsoorzaak. Het zal
waarschijnlijk vier a ryf dagen
duren.
DEN HAAG (ANP) Een kamer,
lid heeft, voor het eerst ln de parle
mentaire geschiedenis, een open brief
geschreven aan de minister-presi
dent. Het is de oud-staatssecretaris
van het departement van CRM, C.
Egas.
Hü wil de aandacht van minister
president De Jong vestigen op wat
hij noemt „gevallen van beleidsbe
ïnvloeding" inzake de bijstandsuitke
ringen. De open brief bevat een aan
tal voorbeelden van die beleidsbeïn
vloeding. De heer Egas concludeert,
dat een in de brief geschetste gang
van zaken in de provincie Noord-
Holland met betrekking tot de bij
standsuitkeringen „minstens d©
schijn wekt dat w van een beleids
beïnvloeding van regeringswege spra
ke is, zoals die in Friesland duidelijk
aan de dag is getreden". Het zal dui
delijk zijn. aldus de heer Egas. dat
't hiervoor geschetste beleid van uw
kabinet tot beperking van sociale
uitkeringen leidt. Dit bezuinigings
beleid treft de sociaal zwakste groep
in de samenleving.
