Laat rommel
maar liggen
KINDERBOEKEN
Het kind kan zich
met een hoek
meer ontwikkelen
1TERDAG 29 NOVEMBER 1909
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
et gevaarlijkste stuk speelgoed
dat ik tot dusver in dit cadeau
seizoen heb gezien, lag te koop
Ie supermarkten van Simon de
Het onschuldig uitziende ge
lijke auto-accessoire onder de
I gevaarlijke die er zijn ligt
jele autoshops en op de acces
safdeling van de Bijenkorf,
de tijd van het cadeaus kopen
daar is, dient de consument te-
fen van het overweldigende aan
meer dan ooit kwaliteitsbewust
ijn schoenen te staan. Een ca-
-artikel hoeft nog niet slecht te
als het meer een aardigheidje
lm iets nuttigs. Doc.li het geven
cadeaus krijgt toch wel een
echts effect, als men de ontvan-
opscheept' met dingen waaraan
aardoor hij zich bezeren kan. De
ste gevaren zitten wat dit be-
in de hoek van he: speelgoed
in de autobenodigdheden.
Zo helpt Simon de Wit de huis-
wouw meteeen bij het boodschappen
doen aan een voordelig kinderca
deau. Een speelgoedauto met
daarop een hijskraan. Verkoopslogan:
„Van f 4,95 voor f 3,50". Die af-
pr ij zing moeten we maar geloven,
maar in elk geval lijkt het voor die
prijs zo op het «oog een riant stuk
speelgoed voor de rondkruipende
jeugd. De auto maakt onder het rij
den geluid, de kraan kan draaien, op
en neer bewegen, hijsen en vieren.
Alleen en dat ziet de huisvrouw
die er één in de handige doosverpak
king voor haai- kroost mee
neemt. meestal niet het ding is
een gevaarlijk wanprodukt uit Chi-
j na. Het is gedeeltelijk van blik. Het
I heeft vlijmscherpe randen aan de ca-
j bineraampjes, waardoorheen kinde-
I ren zo graag het bestuurder-poppetje
i aanraken. De achterkant van de ca
bine is één groot blikken mes, waar
kindervingers door de draaibare i y-, r mag dan wat minder gevaar
kraan langsheen gemangeld kunnen |H lijk speelgoed verkocht worden
worden. Uit elkaar genomen heeft dan vroeger, industrie en han-
de kraanarm de scherpte van een I del lopen toch nog herhaaldelijk
appelboor. Heel wat kindertranen i voorbij aan het veiligheidsaspect. Er
dus, voor f 3.50. zijn nog steeds hier en daar speel
goedbeesten te koop waai-van de
ogen met gevaarlijke prikpennen
vastztiten. In het recente verleden
zijn eveneens nog kinderstrijkijzer-
tjes gesignaleerd met een stroom-
aansluiting van 220 volten een
speelgoed fornuisje met een plastic
bovenblad, dat bedoeld was om er
spiritus onder te stoken.
De cadeaukoopsters en -kopers zul
len Juist in deze tijd het speelgoed
kritisch moeten bekijken vóórdat zij
het kopen.
Onder de auto-accessoires zit soms
meer kaf dan koren. De vrouw die
haar man op dat gebied wat pre
sentjes wil geven, kan beter niet het
dashboard-notitieblokje kopen, dat in
diverse autoshops en ook bij de
Bijenkorf ligt. Aangenomen dat men
zo'n ding alleen maar gebruikt om
te schrijven als de auto stil staat,
lijkt het een gevaarloos accessoire.
Gevaarloos is evenwel het blokje
met de naam „Comfort" van f 2,50
f Bijenkorf prijs» bepaald niet. Het is
gevat in een staalharde plastic rand.
die afgeschuinde punten heeft, waar
aan een passagier die bij snel af
remmen steun zoekt aan het dash
board. prachtig een hand kan open
halen. Niet kopen dit blokje, öf an
ders verbandgaas en pleister bij de
hand houden.
De rommel op het gebied van acces
soires komt hoofdzakelijk in auto's
terecht als cadeaus. Daarom, wie de
bestuurder lief heeft, neme ook dit ter
harte:
Alles wat lo6 kan schieten is
gevaarlijk onder het rijden. Magne
tische asbakjes, magnetische pijp-
standaards waarin u uw pup bran
dend kunt neerleggen iasbakje* met
kleine zuignapjes, autokompasjes .si-
gare ttenrekjes, poppetjes, losse af
val bakjes, zijn allemaal gevaarlijke
rommel. Als ze vallen en dat ge
beurt herhaaldelijk wordt de be
stuurder afgeleid. Als hij bukt om ze
op te rapen, zit hü tegen een tegen
ligger of een boom.
Koffiezetapparaten, aan te slui
ten op het dashboardcontaot van de
sigarettenaansteker, zijn ondingen.
Ze moedigen aan tot gebruik ervan
onder het rijden, op lange ritten.
Ook al zet een passagier de koffie,
dan is het nog gevaarlijk als de be
stuurder ze al radend opdrinkt,
Een hoofdsteun voor de bestuur
dersplaats is gevaarlijk. De bestuur
der verliest er uitzicht door. De op de
rugleuning te schuiven hoofdsteunen
hebben niets te maken met veilig
heid bij aanrijdingen van achter
zoals wel eens wordt beweerd. Daar
zitten ze niet vast genoeg voor. Al
leen een speciaal in de rugleuning
gemonteerde izeer dure» hoofdsteun
biedt een dergelijke bescherming. En
ook deze is alleen deugdelijk voor de
plaats naast de bestuurder.
Br zijn voldoende nuttige autobe
nodigdheden te koop, zoals verband
dozen. goed te bevestigen brandblus
sers. veiligheidsriemen, pechlampen,
goede sleepkabels id.w.z. niet alleen
van nylon, doch met staaldraad er
in), enz. Laat de rommel liggen, dan
verdwijnt ze vanzelf wel uit het assor
timent van de autoshops. BAKKER
Sinterklaas en het kerstmamie
tje staan weer voor de deur.
Twee legendarische figuren, in
wier naam ouders hun kinderen ver
rassen met bergen versnaperingen en
speelgoed. Een leuke tijd, die Sin
terklaas- en kersttijd, zeker, zowel
voor de ouders als voor de kinde
ren. Maar voor veel ouders ook een
tijd vol problemen. Wat zullen ze hun
kinderen dit jaar weer eens geven?
Iets, wat aan de verwachtingen van
de jeugd voldoet en waaraan ze te
gelijk nog iets hebben. De keus wordt
elk jaar groter en steeds wordt het
moeilijker het waardevolle speelgoed
te onderscheiden van de prüllen, die
op zichzelf waardeloos zijn of die het
kind niets te bieden hebben.
„Ouders doen er het verstandigst
aan zichzelf beperkingen op te leg
gen bij het doen van sinterklaas- en
kerstinkopen voor hun kinderen", al
dus drs. F. van Term, als psycho
loog verbonden aan het Franciscus-
oord voor gehandicapte kinderen te
Valkenburg-Houthem en als zodanig
een kenner van de speelgewoonten
van het kind. „Bepalend bij het doen
van het spel voor de ontwikkeling
van deze inkopen moeten zijn de leef
tijd van het kind en zijn interessen.
Beslist niet bepalend mogen zijn de
„indrukwekkendheid" van het speel
goed of de hoge prijs. Het gevaar is
dan maar al te groot, dat zij iets
kopen wat zij zelf wel leuk vinden
en dat op de buurtbewoners een ge
weldige indruk zal maken, terwijl het
kind er weinig of niets aan heeft.
Er niets aan heeft, omdat het in dat
stuk speelgoed geen interesse heeft
of omdat het er niet mee mag spelen
zoals het graag zou willen, omdat
het zo duur geweest is en in onge
schonden staat behouden moet blij
ven. Medebepalend bij de aankopen
moet wel zijn dat speelgoed stevig is.
Deze duurzaamheid impliceert door
gaans wel, dat er een hogere prijs
voor betaald moet worden.
Ook vindt drs. Van Term hei nood
zakelijk dat de ouders eerlijk
zijn bij het kopen van speel
goed. „Maar al te vaak komt het
voor dat ze hun kinderen gruwelijk
overschatten en hen wijzer willen
hebben dan ze in werkelijkheid zijn.
Spoortreintjes en Lego-spellen bij
voorbeeld zijn niets voor kleine kin
deren. Zij kunnen er bij hun spel niet
dat gebruik van maken, waarvoor ze
zijn bedoeld. Speelgoed mag niet ge
zien worden als kleren het kind moet
er niet in groeien, maar het moet
op dat moment zijn aangepast.
Speelgoed mag ook niet gezien wor
den als een luxe-artikel. Het zijn on
misbare gebruiksvoorwerpen, die het
kind nodig heeft voor zijn ontwik
keling. Speelgoed is een vervanging
van de werkelijkheid en het moet
daarom volkomen serieus worden ge
nomen. Als de kinderen met toma
ten en sinaasappels mochten spelen,
hadden ze geen ballen nodig
Eigenlijk is de heer Van Term he
lemaal geen voorstander van het „en
masse" kopen van speelgoed met
Sinterklaas en met verjaardagen,
„Want juist omdat het voor de kin
deren gebruiksvoorwerpen zijn. moe
ten ze het ook krijgen wanneer en
zodra ze er behoefte aan hebben.
Je kunt een kind niet een half jaar
op een legpuzzel of op een poppen-
wagentje laten wachten, omdat het
toevallig nog niet jarig is of omdat
Sinterklaas pas op 5 december komt".
Hoe de ouders dan kunnen mer
ken dat hun kund aan nieuw speel
goed toe is? „Dat blijkt dikwijls vrij
vlug als de activiteit van het kind
een inzinking krijgt. Als het onrustig I
en lastig wordt of terugvalt in oude
spelletjes en speelgewoontes. Zelfs j
I bij de reecis schoolgaande Jeugd zou
I een daling in de interesse heel goed
I een aanduiding kunnen zijn. dat
1 het kind behoefte heeft aan ander
spelmateriaal in zijn vrije tijd. Want
het spel is niet alleen een mogelijk
heid tot ontlading van spanningen
voor de ontwikkeling, maar tevens
een mogelijkheid tot ontlading van
spanningen. Dat laatste wordt trou
wens ten overvloede nog eens bewe
zen door veel drukbezette huisva-
ders. die in hun vrije tijd niets liever
doen dan met spoortreintjes priege
len".
I De heer Van Term kan er heel
j goed in komen dat het kopen van
geschikt speelgoed voor hun kinde-
I ren voor veel (jonge» ouders een
i probeem is, enerzijds omdat ze niet
voldoende ervaring hebben, ander-
1 zij da omdat de keuze te groot en te
I onoverzichtelijk is. Zij zijn daarom
aangewezen op adviezen van des-
I kundigen. Betreurenswaardig vindt
hij het daarom, dat in veel speel-
j goedzaken en op speelgoedafdelingen
I van veel grote warenhuizen verko-
j pers en verkoopsters werkzaam zijn,
i die absoluut niet ter zake kundig zijn
j en onwetend de mensen „maar iets
in de handen duwen". Het gecon-
centreerd kopen in de Sinterklaas-
en kersttijd werkt het aantrekken
van gelegenheidsverkopers en daar
door de ondeskundigheid nog in de
hand. „De beste dienst die speel
goed verkopende zaken hun klan
ten zouden kunnen bewijzen, zou
zijn het aanstellen van een deskun
dige Sinterklaas, die de ouders kan
I voorlichten en die meer doet dan
J alleen maar handjes schudden en
1 wangetjes knijpen".
In de reeks van goede adviezen wil
drs. Van Term ook een beroep doen
op de ouders, vaker en intensiever
met hun kinderen mee te spelen.
„Het spel is de leefwereld van het
kind. Zeker in moderne flats en
woonwijken, waar de jeugd op een
paar vierkante meter binnenshuis is
aangewezen, omdat het buiten te ge
vaarlijk of in de wintermaanden
te koud is.
Het kind wil zijn ouders in zijn
spel, in zijn wereldje, betrekekn. Ds
ouders zullen daar tijd voor vrij
moeten maken en bereid moeten zijn
de televisie dan maar eens een uurtje
later aan te zetten".
Voor ouders die het heel goed
met hun kinderen voorhebben,
heeft hij bovendien nog een
paar zeer goedkope adviezen. Voor
vijf dubbeltjes kunnen zij bij de Na
tionale Federatie voor Huishoudelijks
en Gezinsvoorlichting. Van Spyckstr.
19 te Den Haag. de brochure krij
gen „Wegwijs in speelgoedland." v<fc
waardevolle tips voor spelmogelijk-
heden voor kinderen van elke leef
tijd. Degenen die er iets meer van
willen weten en er f 5,75 voor over
hebben, kunnen in de boekhandel
het boekje van prof. dr. W. Blader
groen, lector in de kinderspycholo-
gie te Groningen, kopen „Speel goed
met speelgoed" een uitgave van W.
van Stockum en Zn. te Den Haag.
DE ROUW
lllfWIHIIIIHlllllHHIIMWHWKIWitlllllHimHIIIWHIIIHHIIirilllllHIIIHWIIIHHIIIIIIHIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIlllllllllllHIHUIIIIIIIIIIHIHIWt
de Sinterklaastijd worden heel
rat kleuterboeken verkocht.
>edekleuterboeken zijn waarde-
hulpmiddelen bij de begelei-
van het jonge kind. Kleuter-
;n kunnen naast het geven van
lanning, ook educatieve en
ikkelende invloed op het jonge
uitoefenen. In kleuterboeken
spreken hier niét over vertelsel-
in!) gebeurt dit op een geheel
wijze nl. in een illustratieve
geving, al dan niet geassocieerd
sen tekst.
vele gezinnen heeft men voor
erliteratuur reeds meer aan
In de meeste kleuterscholen
het kleuterboek al gerui-
ijd als één van de waardevolle
ikt. Ontwikkelingsmateriaal wil
n materiaal, dat wij hanteren
en „hulpmiddel" om het jonge
t e helpen, te stimuleren en te
eiden in zijn ontwikkeling. Aan
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllöllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllHIIIIIIWIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIM
I ontwikkelingsmateriaal, dus ook aan
kleuterboeken, stellen wij eisen.
Wanneer wij kritisch het materiaal
bekijken dat op de „boekenmarkt"
verschijnt, komen wij tot de conclu-
I sie, dat wij niet aan ieder kleuter-
i boek het predikaat ontwikkelings-
materiaal zouden mogen toekennen.
Een goed boek moet aangepast zijn
aan de ontwikkeling van het jonge
kind en aansluiten bij zijn belang-
I stelling.
j Een tweejarige zal interesse tonen
voor die boeken, welke voorzien zijn
j van illustraties over bekende voor-
j werpen en dieren uit zijn onmiddel-
lijke omgeving, losse elementen, die
onderling nog geen verhaal vormen.
De driejarige kan een eenvoudig
gegeven uit zijn dagelijks leventje, in
een scène gebracht, reeds begrijpen.
Hij zal zich verheugen, vertrouwde
momenten uit zijn leventje in een
boek terug te vinden. De driejarige
staat echter ook open vóór nieuwe
informatie, mits deze op een aan
trekkelijke en begrijpelijke wijze, dus
aangepast aan zijn ontwikkelingsni
veau, wordt gepresenteerd. In een
boek voor de driejarige moet de illu
stratieve vormgeving te overzien zijn
en niet teveel in details opgaan. Een
korte tekst kan de illustratie bege
leiden.
Boeken voor vierjarige kunnen
thema's brengen uit een meer
verwijderde omgeving van het
kind. Boeken die gebeurtenissen uit
de naaste en verwijderde omgeving
behandelen, boeken waarin een „ge
liefd" figuur allerlei avonturen mee
maakt en na zijn avontuurlijke tocht
weer veilig thuis komt. boeken die tot
overdrijving neigen, grappige ondeu
gendheden weergeven, spreken een
vierjarige aan. Een vierjarige kan
eveneens gemeten van leuke woord-
spelingen in een begeleidende tekst.
De vijf- en zesjarigen interesseren
zich in het algemeen voor dezelfde
onderwerpen alhoewel voor de oudste
groep de opbouw in een gegeven
moeilijker mag zijn. Boeken die ver
halen over kinderen uit andere lan
den, sprookjes en eenvoudige fabels
boeien deze leeftijdsgroepen. Boeken
waarin kinderen en ook dieren zich.
ondanks moeilijkheden, toch kunnen
handhaven, worden eveneens graag
bekeken en beluisterd.
Ook zakelijke kleuterboeken die
die informatie doorgeven en boeken
met doldwaze geschieddenissen trek
ken de belangstelling <n.b. rW om
schrijving twee- drie- vier- vijf- en
zesjarige dient men als een „grove"
richtlijn te zien».
Op nog enige aspecten zouden wij
u willen attenderen wanneer u tot
de aankoop van een kleuterboek
overgaat. Let u vooral eens op de
maat van het boek. De kleuter moet
gemakkelijk zijn boek kunnen han
teren. Ook moet het kind het boek
goed kunnen openslaan. Boeken
voprzien van een stevige kaft en een
goede kwaliteit papier, gaan langer
mee.
p het dekblad van het boek
staat meestal een titel en ook
V_/ een illustratie. Komen titel en
illustratie overeen met de inhoud
van het boek? Bladert u de boekjes
kritisch op de wijze en kwaliteit van
de voorstelling. De voorstelling mag
niet verwarrend, zoetelijk of smake
loos werken. De Inhoud van het boek
moet natuurlijk in overeenstemming
zijn met de leeftijd en behoeften van
uw kind. De opbouw van de hande
ling moet zinvol zijn en een samen
hang hebben. Boeken, waarin de
handeling eenvoudig is gehouden
zijn geschikt voor Jonge kleuters.
Oudere kleuters kunnen wij boeken
geven waarin de handeling gecompli
ceerder is.
Leest u de tekst óók door. De tekst
moet corresponderen met de illustra
tie. Het kind kan dan, terwijl u de
tekst voorleest, rustig de illustratie
bekijken. Het is duidelijk dat de
woordkeuze en de zinsbouw in de
tekst aangepast moeten zijn aan de
psychische ontwikkeling van uw
kind.
Dr. RIA BAUER-VAN WECHEM.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
pak dat niet passen wou, Lea trekking op dieren en het platte-
der»: uitgave Malmberg, Den land- is misschien wel een be
boekje voor kinderen die de
klas van de lagere school
de rug hebben. Ongetwijfeld
lend. Pietje Prik is de hoofd-
r, niet alleen van dit boekje
van nog 16 andere boekjes, die
i in een eenvoudig gestructu-
e omgeving met duidelijk her-
ire figuren burgemeester,
e. Hier en daar misschien een
ouderwets, zoals de figuur van
Prik zelf die kleermaker is,
functie die tegenwoordig bijna
meer te vinden is. Dergelijke
s maken dat het boekje hier en
wat oubollig aandoet. De prijs
geen bezwaar te zijn f 1,95.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllHlllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllWHIIIIItllltllllHIIHIIIIII
f, waf! Miauw!, Melanie Bel-
uitgave Bezige Bü, Amsterdam.
Bezige Bij brengt in de serie
len Boekjes een groot aantal
lingen van Ameiikaanse kleu-
eken, Waf Waf! Miauw! is daar
an. Het is een leer-kleuterboek-
ior twee- tot driejarigen. Heel
ludig door een tweezinnige tekst
het kind geluiden of kan die
nnen. De zin is dan bijvoor-
vraag) Hoe doet het poes-
antwoord» Miauw! Het bijbe-
ide plaatje laat een poesje zien
naar een vogeltje springt,
laatjes hebben voornamelijk be-
Noddie en zijn auto, Enid Blyton;
uitgave Westfriesland, Hoorn.
De boekjes van Noddie (behalve
het onderhavige zijn er nog drie
verschenen) spelen zich af in de
sprookjesachtige sfeer van levende
poppen, kabouters, aardmanne
tjes enz. Zij speculeert er daarbij
op dat de fantasie van de kinderen
groot genoeg is om deze sprong als
reëel te ervaren. Voorlezen bracht
aan het licht dat dat met vierjari
gen het geval kan zijn. bezwaarlijk
daarbij is dat voor die leeftijds
groep de verhalen meestal te inge
wikkeld zijn. Noddie is een soort En
gelse Pinokkio, die voortdurend met
zijn hoofdje knikt (to nod is knik
ken). Hij verzeilt via zijn vriend ka
bouter Groot-Oor in speelgoedland
waarvan hij een geacht burger wordt.
Een bezwaar van de boekjes wil ik
hier nog even signaleren. Het is met
reëel dat de naam Noddieniet als de
rest vertaald is: het mannetje zou
in het Nederlands gewoon Knikkie
moeten heten. Een beetje te druk
zijn misschien de plaatjes van Beek.
Hun grote aantal compenseert dat
een beetje. Prijs f 3.50.
Een sprookjesvlinder vertelt; uit
gave Westfriesland, Hoorn.
Een bijzonder vertelselboek, let wel
geen kleuterboek. Het idee van het
boek is van de Roosendaalse loge-
pedist en ademtherapeut Jac. Ein
ders. Hij vroeg enige tijd geleden
ouders en andere ouderen een boek
vol te schrijven met verhalen voor
kinderen, waarvan dé opbrengst be
stemd zou zijn voor het astmafonds.
De illustraties werden door school
kinderen verzorgd. Het is altijd moei
lijk een boek als dit op zijn juiste
waarde te schatten vanwege het feit
dat er zoveel (en nog wel amateurs)
auteurs bij betrokken zijn.
De grafische verzorging en de han
teerbaarheid van het boek zijn goed.
Sommige verhalen springen er dui
delijk boven uit als avonturenverhaal
I Het bos was een beetje nat". Zo be-
I gint een van de opmerkelijkste boe-
I ken ooit door een dertienjarige ge-
schreven en getekend. Isabel Hoving
hervertelt het scheppingsverhaal,
niet alleen in haai' eigen oorspronke
lijke taal maar ook via onthullend
heldere tekeningen. De Adam en Eva
j van Isabel zijn twee kinderen van
i ongeveer tien jaar en onschuldig.
Pas tijdens het verhaal komen zij
I in de puberteit, een soort van zon-
voor ongeveer negenjarigen bijvoor
beeld „De verborgen schat". Een ver
haal als „Het geschenk voor de ko
ningin eveneens erg goed, met een
sprookjesachtige sfeer, steekt daar
bij weer sterk af.
Het boek beweegt zich tussen
uitersten. In die variatie schuilt mis
schien wel de kwaliteit. Over het al
gemeen is het een voorleesboek voor
wat oudere kinderen vanaf zeven
jaar. De illustraties, fijn primitief,
desondanks erg suggestief, sluiten he
laas in sommige gevallen niet aan
bij de tekst. Prijs f 6.90, waarvan
f 2,50 voor het Astma Fonds.
Kleine Adam, Isabel Hoving; uit
gave Contact, Amsterdam.
„Hij werd wakker, voor het eeret.
deval. Alles van het echte schep
pingsverhaal zit er zo'n beetje in
maar vertaald, uitgedrukt in termen
van een dertienjarige. De Kleine
Adam is geen boek van een vroegrijp
kind. Als harmonieuze weergave van
de gedachtenwereld van een dertien
jarige echter alleen geschikt voor
oudere kinderen, vanaf tien jaar.
Prijs f 7.90.
Lotje met Chimp naar het circus,
Jaap ter Haar; uitgave Van Holke-
ma en Warendorf, Bussum.
Jaap ter Haar is één van de be
kendste Nederlandse kinderboeken
schrijvers. Niet onterecht, want
zijn werk heeft een typisch Hollands
stempel, van regen, wind tot Artis
en het circus. De boeken uit de Lotje
serie waarvan dit het laatste is zijn
een goed voorbeeld voor de klassieke
Nederlandse meisjesboeken: lange
monologen beschrijven „enige"
avonturen met „lieve" dieren en „leu
ke" mensen. Geen scherpe tegenstel
lingen. geen ingrijpende problemen.
De illustratie van Rien Poortvliet
ademen dezelfde sfeer. Boekjes voor
zeven tot tien jarigen.
Hei teken van Wichart, Alet Sehon
ten; uitgave van Holkema en Wa
rendorf, Bussum.
Alet Schouten vertelt het verhaal
van de Jonge slaaf Hari de uit Dore-
stad, het vroeg-Middeleeuwse Wijk
bij-Duurstede, werd gestolen en ge
bracht naar Wales; zijn avontuurlijke
vlucht terug en de ontdekking van
zijn afkomst. Een verhaal dat on
danks alle Middeleeuwse gruwelen
toch goed afloopt, echt voor oudere
jongens, die niet zo gauw meer
schrikken en 's nachts niet ge
plaagd worden door verschrikkelijke
dromen. Een hard boek, geïllustreerd
door Rien Poortvliet, met uitvoerige
natuurbeschrijvingen en veel „ge
schiedenis".
De boeken van A. D. Hildebrand
mogen bij jonge oudei's op een fikse
scheut vertedering rekenen. Ideale
boeken om voor te lezen aan de kin
deren van een Jaar of vijf, zes, ideale
boeken voor de iets ouderen om zelf
te gaan lezen.
Hildebrand schreef in de jaren der
tig de klassieke Berenjeugdboeken
van Bolke, Velen kennen hem voor
namelijk als schrijver van die onuit
puttelijk lijkende serie. Maar daar
naast schreef hij over de avonturen
van Valko Vo«, de goede vos, die de
vloek van het sluwe boosaardige dier
dat op zijn geslacht rust, weet af
te wentelen door zijn vertrouwen
wekkend gedrag. Sterker nog, Valko
wordt de baas In het. bos, waar hij
door zijn vooruitzrfende blik en zijn
koelbloedig ingrijpen de dieren voor
menige ramp weet te bewaren. Een
soort fabeltjeskrant van de jaren
dertig dus, maar zonder de techno
cratic van de gebroeders Bever.
De uitgeverij Wolters-Noordhoff
stuurde dit najaar twee herdrukken
de wereld in: Valko Vos en Hummel
tje en Valko vo6 en het Mensenkind
Ik heb ze opnieuw gelezen, vóórgele
zen ditmaal, en steeds kwamen de
herinneringen naar boven In de
vorm van een verhaal dat je her
kent als je halverwege bent, en in
de vorm van een soort heimwee.
Want Hildebrand kan bijzonder idyl
lisch schrijven over de natuur in het
bos. Hij maakt dat Je de neiging
voelt bovenkomen om buiten te gaan
wandelen en bomen te bekijken, je
even los te maken van het dagelijks
verkeer en even stilte te proeven. De
stilte van het bos, waarvan je je
kunt verbeelden, dat Valko er zijn
hol heeft. Kortom, wat we met een
eigentijds woord „Jeugdsentiment"
noemen, maar dan van het beste
soort.
Hildebrand Is een moralist. Het ligt
er duimen dik bovenop, maar zijn
eenvoudige verhaaltrant schenkt kin
deren veel voldoening, temeer omdat
hij zijn vertelsels behoorlijk veel
vaart en de nodige spanning mee
geeft. Rie Kooyman zorgde voor leu
ke tekeningen, al vond ik die van
vroeger mooier.
JRS
Anti-rampstad
Naar aanleiding van «en waar
schuwing van een wetenschappelijk
orgaan, dat in het laag gelegen deed
van de Japanse hoofdstad 300.000
mensen zullen omkomen als een
aardbeving van de omvang als die
van 1923 zich zou herhalen, heeft de
Japanse regering een plan uitgewerkt
voor de bouw van een anti-ramp-
stad".
De verwezenlijking van het pro
ject, die zich zal uitstrekken over
een periode van vijftien jaar, en vol
gend jaar begint, gaat 1,398 miljard
dollar kosten. Het doel ervan is
tweeledig: a) bescherming der be
woners tegen natuurrampen, en b)
het vinden van een oplossing voor de
toenemende groei van de stedelijke
bevolking.
De nieuwe stad zal zich uitstrek
ken over 45 miljoen vierkante meter
in het laaggelegen gebied van Tokio
tussen de rivieren Arakawa en Soe-
mida. Er worden zee kunstmatige
plateaus aangelegd, waarop gebou
wen van 10 15 verdiepingen uit
staal en beton worden opgetrokken.
Elk gebouw zal omringd zijn door
groene stroken met een totale opper
vlakte van ongeveer een half miljoen
vierkante meter. In geval van een
aardbeving, brand of overstromin
gen, zouden de bewoners veilige
schuilplaatsen in de groene stroken
kunnen betrokken.