Natasja Tzirka (26) gaat
naar Griekenland terug
IJ?
Rijk moet concentratie
en fusie goedkeuren
Koud, nat en triest
welkom in Den Haag
Streven naar eenheid
met hervormden
Hoewel bangdoodsbang
t&fpl
SsSlil;
II#,M
Clandestiene
slachtplaatsen
opgespoord
Gereformeerde synode:
Socialist Lems: Minister loopt achter feiten aan
BROODPRIJS
CENT HOGER
V ietnam-conflict
oplossen door
politieke regeling
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
ADVERTENTIE
UTRECHT (GPD) „Ik ga naar Griekenland terug. Bang
voor de gevangenis ben ik niet. Wat dat betreft heb ik al erva
ring". Fel en verbitterd is de 26-jarige Natasja Tzirka, lid van
het „Patriottisch front". Verbitterd is zij omdat de inguisiteurs
van het kolonelsregime haar ongeboren kind doodden.
Haar kwelgeesten zorgden ervoor dat ze nooit meer kinderen
zal kunnen krijgen.
Fel is zij, omdat zij het geweten van de Westerse wereld wil
wakker schudden.
Ze vindt, dat iedereen moet we
ten wat er in Griekenland gebeurt.
Daarom vertelde zy in april van dit
jaar hoe zij werd gemarteld omdat
zij een pamflet van straat opraap
te. Ze vertelde het aan Michele Ray
van „Le nouvel observateur".
„Schrijf m'n naam op en zet m'n foto
erbij. Misschien is dat de enige be
scherming van de Grieken om te
praten, te roepen, zodat de wereld
tenminste weet wat er gebeurt.
Nu ze mijn kind hebben dood ge
maakt. kan ik niet meer zwijgen. Zij
kunnen nu alleen nog maar mijzelf
dood maken. Ik ben bang voor de
dood, doodsbang. Maar ik zal vech
ten tot mijn laatste ademtocht".
Het verhaal in „Le nouvel obser
vateur" werd door vele kranten over
genomen en het merkwaardige was
dat Natasja sindsdien ongemoeid
werd gelaten. Ze werd wel constant
bewaakt door de geheime politie,
maar we werd niet weer opgepakt
en aan ellenlange verhoren onder
worpen.
Illegaal
„Dat ik nu in uw land ben. heeft
mets te maken met lafheid. Ik ben
Illegaal de Griekse grens overge
gaan om in Straatsburg te getuigen
voor de Raad van Europa. Ze had
den my tot vier keer toe opgeroepen
om als getuige te verschynen. Maar
ik kreeg geen paspoort. Maar ik
moest getuigen, ik moest het. De
wereld moet horen wat my is over
komen".
Het drama begon voor Natasja op
23 september 1967. Tien politieman
nen drongen om drie uur 's morgens
het huis van haar en haar man, een
advocaat, binnen. Ze haalden alles
overhoop. In een boek van Vassilikos
vonden ze twee pamfletten. ..Kom
mee" .zeiden ze. ,Je zult alles beken
nen".
De ellenlange verhoren begonnen.
„Wie heeft die pamfletten gegeven?
Noem de namen van je vrienden.
We maken je dood als je die namen
niet geeft
„Met z'n vieren stonden ze om
me heen. Ze sloegen en vroegen,
steeds weer, steeds weer.
Ze schenen met fel licht in m'n ogen
tot ik niets meer kon zien. De vra
gen, de slagen, de obscene scheld
woorden ik kon niet meer. Zo. zei
den ze, je wilt niet praten? Goed,
dan ga je mee naar het terras. Even
was ik opgelucht. Ik dacht, ze mar
telen in kelders, niet op terrassen.
Hoe had ik mij vergist.hoe kon
ik mü zo vergissen in mün beulen
Ik werd op een plank vastgebonden
en om beurten sloegen ze me. Het
waren vooral Mallios. Babalis en
Spasvos, die me met een stok be
werkten.
Sohryf vooral die namen op. Ie
dereen moet die namen kennen. Ik
riep: pas op, ik ben zwanger. Ik
droeg myn kind al vier maanden.
Maar ze propten vuile lappen in myn
mond, zodat ik myn eigen angst niet
meer kon horen. Nooit heb ik me te-
geiyk zo angstig en zo machteloos
gevoeld. Ze sloegen me vooral op m'n
voetzolen. Soms maakten ze me los
en dwongen me dan over het terras
te lopen. Maar ik kon niet. Ik kon
onmogelyk lopen.
Ik dwong mezelf te lopen, maar
het ging niet meer. Op m'n knieën
sleepte ik me voort over de vloer.
Dan pakten ze me op en hielden me
boven de ballustrade. Beken, of we
laten je vallen schreeuwden ze Maar
ik had niets te bekennen. Daarna
trapten ze me van de trappen af
naar m'n cel"
M'n baby
„Op een ochtend merkte ik dat. bet
mis was. Ik verloor veel bloed. M'n
baby, gilde ik, m'n baby. Ik verlies
myn baby! Ze hebben me toen on
der een valse naam in een zieken
huis laten opnemen. De dokters wa
ren aardig en probeerden myn kind
te redden. Tevergeefs. De vierde dag
kwam ik op de operatietafel. Ik
moest worden gecureteerd".
Toen Natasja was „genezen", werd
ze weer naar de cellen van de vei
ligheidsdienst overgebracht. Ze bleef
er 45 dagen. Twee keer werd de „ter-
rasbehandelm?" herhaald. Haar
man werd tot vier en Natasja tot
anderhalf Jaar gevangenisstraf ver
oordeeld
In april 1968 werden beiden „plot
seling" vrygelaten. Papadopoulos wil
de „een goede indruk op het buiten
land maken" Maar op 24 september,
vyf dagen voor het referendum over
de grondwet, werd Natasja opnieuw
gearresteerd. Vlak voor de verkiezin
gen werd zy vrygelaten. „Let op wat
je morgen doet", zeiden ze.
„Myn baan by een autoimporteur
ben ik kwijtgeraakt. Myn baas wil
de me niet kwyt, maar ze zeiden te
gen hem dat ik weg moest omdat ik
een communiste was. Myn man is
advocaat, maar ook hy krygt niet
de geringste kans om zyn werk te
doen".
Volgens Natasja groeit het verzet
in haar land. Links en rechts heb
ben elkaar de hand gereikt in hun
stryd tegen de kolonels. Er wordt in
kleine groepen gewerkt. Groepen
vrienden, die elkaar goed kennen.
Kleine uit vrienden bestaande ver
zetsgroepen hebben de minste kans
te worden opgerold. Er is volgens
haar echter groot gebrek aan geld
en wapens.
Blote handen
„U kunt ons helpen, al was het al
leen maar met geld. Want de kolo-
nels hebben kanonnen en wy heb
ben alleen maar onze blote handen.
Vanuit het ouitenland worden ook
wel wat explosieven naar Grieken
land gsemokkeld. Een economische
boycot is ook belangryk. Maar zo
lang de Verenigde Staten zich al
leen maar bekommeren over de stra
tegische positie van Griekenland als
NAVO-partneizie ik daar nog niet
veel van komen. Geef ons daarom 1
maar geld en explosieven. Wy zullen
dan wel zorgen dat de nieuwe Phi-
lips-fabriek in Athene wordt opge- j
blazen
Zo gauw zij die kans krygt. gaat
ze terug naar Griekenland. Op de
zelfde manier als ze haar land is uit- j
gekomen, wil ze weer naar binnen j
glippen. Ze weet dat het haar dood
kan betekenen. Maar ze sterft lie
ver een gewelddadige dood in haar
eigen land dan een natuurlyke dood
in het buitenland. „Maar vergeet
niet dat ik bang ben. doodsbang".
Haar verhaal lykt helaas niet al
leen op een Griekse tragedie. Het is
een tragedie.
VEENENDAAL ANP» In de ge
meente Veenendaal zyn door de po
litie. in samenwerking met de
vleeskeuringsdienst, twee clandes
tiene slachtplaatsen opgespoord. Te
gen de beide exploitanten, afkom
stig uit Veenendaal, is proces-ver
baal opgemaakt.
Gebleken is dat alleen al geduren
de de laatste weken tenminste zes
tig geiten op illegale wyze hier ge
slacht zyn. Het vlees werd tegen ho
ge prijzen verkocht aan de talrijke in
Veenendaal werkzame Marokkaanse
arbeiders.
De clandestiene handel in geiten
vlees werd ontdekt in een pension
voor buitenlandse arbeiders, op de
grens van Rhenen en Veenendaal,
vlakby een der slachtplaatsen.
ADVERTENTIE
LUNTEREN (ANP) De jongerenwerkgroep van het her
vormde en het gereformeerde jeugdwerk, die een tienjaren
plan voor een eenwording van de hervormde en de geref. ker
ken heeft opgesteld, is gisteren door de gereformeerde synode
ontvangen.
Natasja Tzirka
j
Resultaat van de besprekingen
was, dat het plan zal worden voor
gelegd aan de synodeoommissie
voor oecumenische zaken. De jonge
ren kregen de uitnodiging aan dit be
raad deel te nemen, zodat hun in
spraak verzekerd is. De bedoeling is
te komen tot een interkerkelyke
werkgroep, bestaande uit afgevaar
digden van de hervormde en de ge
reformeerde synode en van de Jon
gerengroep
Vorige week werd het plan aange
boden aan de hervormde synode, die
eveneens besloot tot verder overleg.
By de discussie met de jongeren in
de gereformeerde synode was ook
het mode ra men van de hervormde
synode aanwezig
Van de zyde van de synode
werd met algemene instemming
gesteld, dat de Geref. Kerken het
streven naar eenheid als een evan-
(Vervolg van pagina 1)
In een motie vroeg de socialist
drs. A. J. Lems fusies en concen
traties van ondernemingen te
binden aan rijksgoedkeuring Hij
meende dat de Wet op de econo
mische mededinging een ondeug
delijk instrument is om de econo
mische machtsvorming te con
troleren
„De minister loopt achter de feiten
aan. de Kamer wordt alleen gecon
fronteerd met bedryfssluitingen". al
dus drs. Lems. De heer Wiebenga
was voorstander van een speciale
noodwet bedrijfssluitingen. Namens
de VVD liet drs. Th Joekes weten,
dat zyn fractie tegen de motie-Lems
zal stemmen. Volgens hem heeft de
regering al voldoende controlemid
delen in handen.
Namens AR en KVP diende drs.
B Goudzwaard een motie in. waarin
hy vroeg om instelling van een col
lege van onderzoek naar fusies
Daarin moeten naast het bedrijfsle
ven vertrouwensmannen uit bijvoor
beeld het parlement zitten. Drs.
Goudzwaard zou graag zien dat on
der andere de gevolgen van fusies
voor de werkgelegenheid en de ar-
beidsproduktiviteit worden onder
zocht.
De Kamer toonde zich zeer be
zorgd over de voortgaande concur
rentievervalsing in het kader van de
EEG, waardoor Nederlandse bedrij
ven in steeds grotere moeilykheden
komen. De heer Nelissen meende dat
Nederland maatregelen moet beplei
ten om hieraan paal ei. perk te stel
len. De heer Joekes wilde een spe
ciale nota en een kamerdebat over
deze kwestie. Hy zal hierover even
tueel nog een motie indienen.
Vooral de scheepsbouw lydt onder
de scherpe concurrentie van sterk
gesubsidieerde buitenlandse bedrij
ven. Algemeen werd er by minister
De Block op aangedrongen de ren-
teoverbruggingsregeling spoedig aan
te passen. Mr. Nelissen wilde de di
recte ordersubsidie brengen op ma
ximaal 10 procent. Drs. Van der Mei
betreurde het dat de steunregeling
voor de scheepsbouw nog niet gehar
moniseerd is.
„De brandstoffenhandel staat in
de kou", aldus drs. Lems. Hy had
vorige week by de commissievergade
ring over de mynnota samen met
fractiegenoot dr. A. P. Oele al in een
motie om steunmaatregelen voor de
handelaren gevraagd. Een grote ka
mermeerderheid zal de motie steu
nen. In de motie wordt speciale
steunmaatregelen voor jonge brand-
stoffenhandelaren bepleit.
Voor verbetering van het toerisme
achtte drs. Lems het noodzakelyk.
dat de horeca structureel verbeterd
wordt. Mr. Scholten bepleitte een
ruimer budget voor het Nationaal
bureau voor toerisme. De liberaal
mr. Portheine meende dat het toe
risme gestimuleerd kan worden dooi
de oprichting van casino's.
De heren Wiebenga en dr. M. Im-
kamp <D'66> braken een lans voor de
milieu-hygiëne, die volgens hen by
minister De Bo
minister De Block op de laatste
plaats komt. De heer Imkamp wilde
een speciale raad voor milieu-hygië
ne en industrialisatie en zal hierover
eventueel in tweede instantie nog
een motie indienen.
Ol
(.Van onze correspondent)
DEN HAAG <GPD> De brood-
prys gaat morgen met één cent om
hoog. Minister De Block «Economi
sche Zaken) heeft daartoe besloten
na een door Economische Zaken in
samenwerking met de Bakkerystich-
ting uitgevoerd onderzoek naar de
rentabiliteit van een aantal bakke
ryen.
De bewindsman heeft verder de
ondernemingen in de broodbakkery-
sector toegestaan de pryzen van
banketartikelen per 27 november
met 4 te verhogen. Zoals bekend
is de bakkerystichting niet tevreden
met de verhoging van een cent. De
bakkers menen dat een verhoging
van de broodprys met drie cent no
dig is.
gelische opdracht beschouwen en
dat zy bereid zyn daarvoor te doen
wat zy kunnen.
Tydens him bezoek aan de syntode
pleitten de jongeren onder andere
voor de instelling van Jeugdkerkera-
den. die een zeker medebeslissings
recht krygen. Toegezegd werd, dat
over dit onderwerp een voorstel zal
worden ingediend by de synode. Ook
vroegen de jongeren om het vraag
stuk van de kindercommunie in stu
die te nemen, zy stelden, dat ook
kinderen moeten kunnen deelnemen
aan de viering van het heilig avond
maal. Hierover is reeds een rapport
by de synode ingediend.
Vreet»
De vrees aangaande een scheuring
in de Geref. Kerken speelde ook een
belangrijke rol tydens de ochtend
vergadering, toen men ingekomen
stukken van verontruste gerefor
meerden behandelde. Men is vooral
verontrust over de vernieuwing van
(ook) de gereformeerde theologie,
zoals die verpersoonlijkt wordt in de
Amsterdamse dogmaticus prof. dr.
H. Kuitert. Velen van de verontruste
gereformeerden zouden maar het
liefste zden dat Kuitert de kerk zou
verlaten, zo blykt het. Prof. V. d.
Berg liet er gisteren geen twyfel
over bestaan dat in dat geval de he
le theologische faculteit in Amster
dam zal vertrekken. „We moeten die
verontrusten niet te ver tegemoet
komen, want dan riskeren we dat er
in onze kerken een heel belangrijke
groep mensen wordt teleurgesteld.
We laten ons toch niet de weg wyzen
door ultimatieve eisen, doorgaans
beschuldigingen die kant noch wal
raken? Als we daarvoor wyken dan
verraden wy de aard van de kerk,"
zei prof. Van der Berg met grote
emotionaliteit.
DEN HAAG (GPD) Een
„beperkt vlaggend" Den Haag
heeft bondspresident dr. Gus-
tav Heinemann gisteren een
koud, nat en triest welkom be
reid. Welgeteld één moeder met
kind had het aangedurfd om
het nu en dan door striemende
hagelbuien gegeselde voorplein
van Huis ten Boseh op te zoe
ken om de aankomst van Ko
ningin Juliana en Prins Bern-
hard en de hoge Duitse gasten
gade te slaan.
Om het koninklijk paar en
het Duitse staatshoofd met zyn
echtgenote snel in het paleis te
zien verdwynen. Want dr. Heine
mann had al een vermoeiende
en barre tocht achter de rug.
Met name de vlucht per heli
kopter naar de Deltawerken
was op deze eerste winterdag
geen pleziertochtje geweest.
Er wachtte Koningin Juliana
en dr. Heinemann nog één pro
grammapunt voor de mid
dag: een bezoek aan het cen
trum voor vakopleiding van
volwassenen in Den Haag. Om
kwart voor vijf arriveerden Ko
ningin en president by dat cen
trum, waar burgemeester mr.
V. G. M. Marynen de gasten
ontving.
Na een korte toespraak door
de heer Th. J. van der Peyi di
recteur -generaal voor de ar
beidsvoorziening, over doel en
werkwyze van het opleidings
centrum, maakten de koningin
en dr. Heinemann een rondgang
door de verschillende cursuslo
kalen. Beiden onderhielden zich
met verscheidene cursisten.
Koningin Juliana sprak ge
ruime tyd met de enige vrouwe-
luke leerling van de cursus
automontage, de 26-jarige me
juffrouw J. Orsel, die de Ko
ningin by het betreden van het
gebouw ook een boeket had mo
gen aanbieden.
De Duitse bondspresident
was eerder met zyn rondgang
Het gala-diner in het
Prinsenhof te Delft. V.l.n.r.
Prins Bemhard. mem. De
Jong. hondspresident dr. G
Heinemann. Koningin Juli
ana en premier P. J. S de
Jong.
klaar dan Koningin Juliana. HO
moest voor het vertrek een
paar minuten op zyn gastvrouw
wachten en verontschuldig
de zich met te zeggen, dat hy
„zo langzaam mogeiyk was
rond gegaan".
„Ik wil beslist hier nog eens
terug komen om te kyken", zei
de koningin tegen directeur N.
D. Boevink van het vakoplei
dingscentrum. „Ik vind dit
heel belangwekkend".
Gisteravond om acht uur za
ten de heer en mevrouw Heine
mann samen met het Neder
landse koninkiyke paar in het
Prinsenhof in Delft aan een
door de Nederlandse regering
aangeboden galadiner aan.
Regeringsstandpunt:
DEN HAAG (ANP) De Ne
derlandse regering zegt dat het Viet
nam-conflict kan worden opge-
lost door politieke regeling van bei
de partyen. waarby het zelfbeschik-
kingsrecht van het Vietnamese volk
wordt gewaarborgd. In een brief aan
i de Tweede Kamer schryft minister
president De Jong, in antwoord op
een verzoek van drs. J. M. den Uyl.
fractievoorzitter voor de PvdA in de
j Tweede Kamer, dat de rege
ring overtuigd is van de oprechte
wens van de regering der VS een
dergeiyke politieke oplossing tot
I stand te brengen.
Zy baseert deze overtuiging aowel
op de in concrete feiten duide
lijk waarneembere lyn in de poli
tiek van de VS. de openbare uitspra
ken van de Amerikaanse leiders, als
mede op hetgeen de Amerikaanse re
gering langs andere weg kenbaar
heeft gemaakt.
De regering voelt tot haar spyt
ernstige twyfel t.a.v. de vraag of er
in Hanoi van een even grote bereid
heid sprake is. Zou, die bestaan, dan
heeft de regering van Ncord-Viet-
nam hiervan geen biyk gegeven op
een wyze welke 'n vreedzame oplos
sing. met behoud van het recht op
zelfbeschikking, naderby heeft ge
bracht.
Onder deze omstandigheden zegt
de regering begrip te hebben voor
het in de jongste rede van president
Nixon tot uitdrukking gebracht be
leid.