DAAR LIGT DE SURVEYOR'
Spanning leeft
»p in Houston
Icht jaar en tbr
AR houdt been stijf
in belastingdebat
lachende Conrad wandelt op de maan:
AR-radicalen praten
met Nieuw Linksers
Winnaar
no. 121.809
in het
Chevron
kleurenspel
IS TEGEN OUDE NOL OPNIEUW:
1KELE BUIEN
Russen stellen
nieuw militair
grensdistrict in
VS willen
meer contact
met Peking
f 1000,-
VVD wil niet wijken
Geen oplossing
©ud QUeutvs
pricht 1 maart 1860
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1969
No. 32947
EIDSCH
jjur: E. A, E. van Dishoeck
«edacteur: Drs. J. R. Soetenhorst
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 14,85 per kwartaal (postabonnementen (17,25), (4,95 per maand (by vooruitbetaling). losse nummers (0,25
Witte Singel 1, Leiden - Giro 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
I Bean daalt de ladder van dB
maantaxi Intrepid af om als vier-
de man onze buur in het heelal te
betreden. Het was een van de
laatste goede beelden, voordat de
camera tot spijt van ontelbare
miljoenen door een storing uitviel.
Het is nog niet bekend of de oa~
mera hersteld kan zijn voor de
volgende maanwandeling mor*
genochtend.
(Door mr. H. L. Leffelaar)
HOUSTON (GPD) „Roger",
tjj noteren contact". En daar-
<t was de mens voor de twee
maal aan het nest van moe-
aarde ontsnapt, en was de
jstaat van de maan voor de
itede maal doorbroken met
oibolen van een vreemde be-
Hving.
In de controlekamer van het
amtevaartcentrum in Hous-
waar de technici en ruimte-
ctexperts achter hun compu-
s en televisieschermpjes zit-
i begon de spanning die in
afgelopen dagen nauwelijks
rtbaar was geweest, zich drie
nrtier voor de landing af te
toen. Sommigen kauwden
jiroed op een stuk kauwgom,
«leren wipten rusteloos heen
weer op hun stoelen, enke-
knepen zich zonder ophou-
i ln de handen. In het audi-
lium waar de internationale
de communicatie tussen
juston en de ruimtevaarders
ilgt, klonk in die laatste mi-
t:«i or de landing niets dan
i nerveuze geklik van een
Hpoint. Bij de bevestiging van
landing werd er gejuicht en
«pplaudiseerd. In de controle-
nier gingen een paar armen
iend omhoog, maar onmid-
Dijk daarna zaten allen weer
concentreerd achter hun ta
llen en diagrammen.
Conrad en Bean waren op-
rtelijk ontspannen tijdens
afdaling. In tegenstelling tot
mstrong en Aldrin, werd er
lelfs in de laatste ogenblik-
si voor de landing enkele ke-
gelachen tussen de raadsel-
Étig klinkende uitwisseling
cumputergetallen door.
bnrad is beduidend spraakza-
>r dan Armstrong en ontziet
b niet om zich herhaaldelijk
bedienen van pittige uitroe-
d, die in Amerika allerminst
wengoed zijn.
Uit het verloop van de lan
ding bleek dat men belangrijke
lessen heeft kunnen trekken uit
de ervaringen van Armstrong en
Aldrin. Zo werd de overbelasting
van de computers voorkomen,
die bij de vorige maanlanding
op het laatste ogenblik verwar
ring en onzekerheid veroorzaak
ten. Een tweede verandering
was dat er dit keer met grotere
snelheid werd afgedaald, om zo
veel mogelijk brandstof uit te
sparen een punt dat by de
vorige expeditie zorgen had ge
baard.
De Amerikaanse dagbladen
hebben in de afgelopen dagen
niet veel aandacht besteed aan
de maanreis. Deels is dit het ge
volg van de verminderde span
ning het is alsof men het
vanzelfsprekend begint aan te
nemen dat er zich opnieuw twee
mensen op vierhonderdduizend
kilometer afstand van de aarde
op een ander hemellichaam be
vinden en deels door de aan
dacht die in de afgelopen dagen
werd opgeëist door de massale
demonstraties in Washington en
San Francisco tegen de Viet-
nam-oorlog. Het kan misschien
typerend heten, en in ieder ge
val interessant, dat de astro
nauten van de Apollo XII ge
durende de moratorium-dagen
wel de belangrijkste sportuit
slagen kregen voorgelezen door
Houston, maar dat er in deze
„nieuws"-berichten van de aar
de met geen woord werd gerept
over de marsen in de hoofdstad
van hun land.
Twee van de beman
ningsleden van de Apollo-
XIII, het Amerikaanse maan-
voertuig, dat in het a.s. voor
jaar de grote reis zal aan
vaarden, volgden in Houston
met grote spanning de suc
cessen van hun voorgangers.
MAAN „Ja, daar staat de Surveyor, ik schat niet
meer dan tweehonderd meter weg". Een lachende op
merking van Conrad terwijl hij boven op het trapje
van de Intrepid stond, voordat hij de negen treden naar
het maanoppervlak afdaalde.
Even later, om 12.45 uur onze tijd, nam hij een onbekommerde
sprong van de laatste trede naar het oppervlak, waarmee hij
de derde mens werd na Armstrong en Aldrin om voet op de
maan te zetten. Even later ontwaarde ook Bean de Surveyor,
daarmee nog eens de feilloze precisie onderstrepend van de
landing hedenochtend -vroeg.
De voorbereidingen voor deze eer-
s:e van de twee maanwandelingen
van Conrad en Bean vergden wat
meer tijd dan was berekend, waar
door het luik van de maantaxi pas
om 12.29 in plaats van 12.03 uur kon
worden geopend. Deze vertraging be
hoefde echter de wandeling niet te
bekorten, want in de capsule wa
ren de ruimtevaarders nog niet op
htm draagbare zuurstofvoorraad aan
gesloten.
Moeilijkheid
Overigens duurde het afdalen van
Conrad van de ladder langer dan in
dertijd de afdaling van Armstrong.
E, was een kleine moeilijkheid met
het inschakelen van de aan de bui
tenzijde van de maantaxi aange
brachte kleuren-televisiecamera. La
ter was er ook vertraging in de komst
van Bean op 't maanoppervlak, door
dat er iets niet in orde was met de
waterkoeling van zijn pak. Inmid
dels begon Conrad zijn werk op het
maanoppervlak. Hij verzamelde de
eerste bodemmonsters; dit met het
oog op de mogelijkheid dat de wan
deling als gevolg van een of andere
onvoorziene omstandigheid plotseling
zou moeten worden afgebroken.
De juichende opmerkingen van
Conrad en Bc-an bij het zien van de
Surveyor voordat zij naar de maan
aidaalden. brachten overigens geen
nieuws. Gordon, die in de Apollo om
de maan is blijven cirkelen, heeft
bij zijn laatste overtocht voor de
wandeling beide ruimtevoertuigen
waargenomen en de afstand daarbij
op ongeveer 300 meter geschat. De
lagere schatting van de maanlan
ders komt waarschijnlijk doordat het
moeilijk is op het sterk gekromde
maanoppervlak ondere andere belich
ting en zonder atmosfeer de afstan
den juist te schatten. Van de ruim
te uit kunnen deze nauwkeuriger ge
meten worden
Terwijl Bean nog steeds bezig was
de moeilijkheden met zijn koelings-
installatie op te lossen maakte Con
rad de eerste zak met maanstenen
gereed, die even later aan een koord
door Bean naar binnen werd gehe
sen. Bij dat alles bleef de stemming
op de maan voortreffelijk. Er wer
den grapjes gemaakt en er werd her
haaldelijk gul gelachen.
Nog voordat Bean naar het opper
vlak afdaalde was Conrad al bezig
met foto's te maken van de directe
omgeving van de landingsplaats en
van de afdrukken die de poten in
het stof hebben gemaakt. Conrad
had voordien al geconstateerd, dat
er veel meer stof scheen te liggen
dan op de plaats waar de Eagle is
geland, en dat zijn voeten dieper
wegzakten. Niettemin vond hij het
lopen vrij gemakkelijk.
De eerste inspectie van het lan
dingsgestel liet zien, dat alles in orde
scheen te zyn. Overigens is de maan
taxi op een iets hellend terrein ge
land (de uitlopers van de buitenkant
van dé krater waarbinnen de Sur
veyor zich bevindt), maar dit zal
geen moeilijkheden voor de start op
leveren.
Om 13.14 uur stapte Bean op de
maanbodem om zich bij Conrad te
voegen. Volgens het programma had
dit om acht minuten over half een
moeten gebeuren.
Van dat moment af was er een le
vendig gesprek tussen de maanman
nen en Houston over hetgeen op de
maan werd waargenomen. „Fantas
tisch, een helder landschap met
kraters en stenen, een prachtig ge
zicht."
Om 13.20 uur slaagden Conrad en
Bean erin, de camera van de maan
taxi los te maken en de honderden
miljoenen kijkers op aarde de eerste
beelden van de landingsplaats te ge
ven.
Direct daarna traden er echter
moeilijkheden met de camera op,
waardoor vertraging dreigde voor de
volledige uitvoering van het verder
nog vrij druk bezette programma
van het eerste uitstapje. Het beeld op
aarde viel uit, maar de conversatie
bleef opgewekt, terwijl de astronau
ten koortsachtig pogingen in het
werk stelden om het euvel te her
stellen. Toen dat niet meteeen lukte,
zijn zij eerst overgegaan tot het ver
richten van wetenschappelijke expe
rimenten om daarna opnieuw een
poging tot herstel van de beeldver
binding te ondernemen. Per slot van
rekening was heit plaatsen van deze
experimenten van groter belang dan
een ooggetuigeverslag van de werk
zaamheden op de maan.
IKRDAM (GPD) „Giste-
«ftOudc Nol gezegd: ik eet als
en ik slaap als een tijger,
eraan toevoegen: hij han-
een hyena. Deze man moet
uit de maatschappij." Dit
Procureur-generaal G. H. C.
len vanmorgen voor het ge-
ktf in Amsterdam in zyn eis
k 17-jarige Utrechter Oude
verwacht van heden tot
•Wvond: wisselende bewol
kt enkele buien. Krachtige.
kust tijdelijk harde tot
S3 westelijke wind. Iets
Uil "^dagtemperaturen.
(opgemaakt te 12.40 uur)
f 808 uur; onder 16.43 uur;
i: 14.57 uur; onder 3.56 uur
te Katwijk te 0.06 en 12.31
ffater te 8.23 en 20.35 uur
bestaat uit 34 pagina's
Hij achtte uitlokking van twee door
Hans van Z. gepleegde moorden en
uitlokking van een door hem ge
pleegde diefstal met geweldpleging
bewezen. Zyn eis was acht jaar ge
vangenisstraf met aftrek, gevolgd
door ter beschikkingstelling van de
regering.
De officier van justitie in Utrecht
heeft begin dit jaar dezelfde straf ge-
eist. De rechtbank heeft Oude Nol,
die hoger beroep aantekende, hierop
veroordeeld tot zes jaar gevangenis
straf en tbr.
De procureur-generaal schetste de
samenwerking van Hans van Z. en
Oude Nol als „de samenspanning van
twee figuren die geen remming heb
ben ten aanzien van de medemens.
Oude Nol had in Hans van Z. de
koele killer gevonden die de misda
den die hij in zijn hoofd had, kon
uitvoeren."
„Zelden komt het voor dat iemand
van deze leeftijd voor dergelijke mis
daden terecht staat. Tientallen keren
is hij al veroordeeld. Zijn hele leven
is deze man verstrengeld geweest met
de misdaad. Hij zit in een magische
cirkel van misdaad waar hij alleen
uitkomt als hy in de gevangenis zit.
De ontmoeting met de huiveringk
wekkende figuur van Van Z. is fataal
geweest voor de slachtoffers, maar
ook voor Oude Nol", zei de procu
reur-generaal verder.
Oude Nol hoorde de procureur-
generaal rustig aan. Slechts een en
kele keer riep hij: „Nee, nee". Voor
de eis had hij alleen een schampere
lach over.
MOSKOU (Reuter) —De Sowjet-
Unie heeft aan de grens met Rood-
China een nieuw militair district in
gesteld. De naam luidt „Centraal -
aziatisch militair district". Het om
vat Kazachstan, Kirgizië en Tad
jikistan, die samen meer dan 1600
kilometer grens met China gemeen
hebben. Tot commandant is generaal
Ljasjtsjenko benoemd, die bevelheb
ber van het militaire district Toerke-
stan is geweest.
WASHINGTON (AP) De Ame
rikaanse minister van Buitenlandse
Zaken William P. Rogers heeft gis
teravond verklaard, dat de Verenig
de Staten nieuwe stappen willen
doen in een poging om relaties met
China aan te knopen.
In een vraaggesprek voor een spe
ciaal programma over de betrekkin
gen tussen China, Rusland en de
Verenigde Staten van het televisie
station Columbia Broadcasting Sys
tem (CBS) zei Robers nogmaals, dat
de Verenigde Staten de rechtstreek
se besprekingen tussen de ambassa
deurs van China en de Verenigde
Staten, zo mogelijk in Europa, wil
len hervatten.
^*i||||||||||||||||||||||||||||||||||||llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllll_
I St.-Nicolaas Knipsel-prijs- j
1 vraag. Vandaag en morgen. 1
Zie de pagina Leids nieuws. j
ïillllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllHlllllllllllllllllllllllÜ!
(ADVERTENTIE)
De Heer J. W. Th. van Leuteren
Hertenlaan 27
Arnhem.
Totaal 187.278 prijzen Chevron
van 11,- t/m f 1000,-.
Tank bij Chevron I
en win zo'n prijs. j
DEN HAAG (GPD) De Anti-
Revolutionairen hebben dinsdag
in de Tweede Kamer hun verzet
tegen de belastingverlaging met
600 miljoen gulden niet opgege
ven. De Anti-Revolutionaire
woordvoerders Kieft en Goud
zwaard erkenden dat de regering
door een betere dekking van uit
gaven voor 1970 de ARP een heel
eind tegemoet is gekomen, maar
bleven nog bezwaren van con
juncturele aard houden.
De fractie, waarvan verluidt dat
een minderheid het regeringsvoorstel
steunt, stelde haar definitieve oor
deel echter uit tot de tweede ronde
het debat,
van het debat.
Willen de anti-revolutionairen een
botsing met de liberalen voorkomen
dan zullen ze toch moeten bijdraai
en Mr. Portheine, de woordvoerder
van de VVD. liet er althans geen
twijfel over bestaan dat voor ziin
fractie aan de operatie, zoals minis
ter Witteveen heeft voorgesteld, niet
meer is te tornen. Verschuiving van
de helft naar 1971. zoals de Anti-
Revolutionairen willen, kost volgens
MINISTER WITTEVEEN
mr Portheine de belastingbetaler 'n
bedrag van 150 miljoen.
De liberale woordvoerder noemde
de belastingoperatie 'n daad van sim
pele rechtvaardigheid en prees de
regering om haar moed om ondanks
alle moeiiykheden toch met het voor
stel te komen. Ook KVP en CHU
DEN HAAG (GPD) Enkele AR-
radicalen zullen morgen in Utrecht
een informeel gesprek hebben met
een aantal leden van Nieuw-Links,
zo deelde ons mr. P. J. A. Iden-
burg, een radicaal in de Anti-Revo
lutionaire Party, desgevraagd mee.
Met nadruk wees de heer Iden-
burg er op dat de ontmoeting geen
officieel beraad zal zijn. Het zou
voornamelijk een gesprek zijn over
de positie die de radicalen en
Nieuw-Links in hun eigen party in
nemen.
Mr. Idenburg zei dat de ontmoe
ting met enkele leden van de linkse
vleugel in de Party van de Arbeid
niets te maken heeft met het voor- I
stel van CNV-best uurder Lanser op i
het partyconvent van de ARP vori
ge week zaterdag in Utrecht om als i
ARP te bemiddelen tussen de PvdA
de KVP. De "adicalen hadden
hun afspraak met de Nieuw-Link-
sers reeds eerder gemaakt.
Van de zyde der radicalen zullen
behalve de heer Idenburg onder an
dere ook de heren Scholten en Bou-
kema aan het gesprek deelnemen
Welke Nieuw-Linsers by de ontmoe
ting in Utrecht zullen zyn, kon mr
Idenburg nog niet zeggen. Hy tiad
een afspraak gemaakt met de heer
A. van der Louw. vice-voorzitter
van de PvdA. dat deze een aantal
geestverwanten zou uitnodigen.
De heer Idenburg zei dat er na af
loop van het gesprek geen officiële
verklaring zal worden uitgegeven.
Hy verwacht dat ook in de toe
komst nog meer ontmoetingen us-
sen Nieuw-Links en de AR-radica
len zullen plaatsvinden.
steunden evenals de BP, de Groep
Harmsen, de SGP en de heer Jon
geling het regeringsvoorstel om de
tarieven in 1970 met 600 miljoen en
in 1971 met 300 miljoen te corrige
ren.
(Zie ook pagina 74
DE afkoelingsperiode na de alge
mene beschouwingen in de
Tweede Kamer hebben geen op
lossing geboden. Nog steeds staan
minister Witteveen van Financiën
en de a,nti-revolutionaire partij
tegenover elkaar. De minister
houdt vast aan de verkiezings
beloftes van zijn WD om de loon-
en inkomstenbelasting te verla
gen. Eigenlijk zou de WD het be
drag waar het omgaat 900 mil
joen in één jaar willen laten
vallen, maar als uiterste concessie
zijn de liberalen bereid om voor
1970 te gaan tot een verlaging van
600 miljoen.
Door dit volgens de ARP zake-
lijke, en niet politieke geschil
wordt de stemming in het rege
ringskamp er niet beter op. De
coalitiegenoten zijn de laatste we
ken niet verheugd over de pogin
gen in de anti-revolutionaire
kring om de samenwerking van
de drie christelijke partijen op
een laag pitje te zetten.
Premier De Jong mag er van
overtuigd zijn, dat er geen alter
natief is voor zijn „ploeg", maar
het lijkt er niet op dat ook de
anti-revolutionairen van dit be
sef zijn doordrongen. Zo ontstaat
er een sfeer van crisis rond het
Binnenhof en rond dit kabinet.
Maar met de zo geroemde „dui
delijkheid" heeft het optreden
van de anti-revolutionairen niets
te maken.
ADVERTENTIE
5 P i3 ié*.
ll - i Jb In*' tl
Dinsdag 18 november van 210 uur.
Woensdag 19 en donderdag 20 nov.
van 1010 uur.
Uit het Leidsch Dagblad van Ml
18 November 1869:
Hedenmorgen ongeveer te
zes uren is in de St. Aagten
straat, alhier, van een koestal
het dak en de voorgevel inge
stort. De bewoners hebben
geen ander letsel gehad dan
dat ze bij hun geivoon rant
soen eenig puin kregen.
Naar wij vernemen is de
heer P. E. Van Renesse,
waarnemend stationschef al
hier, met 1 Januari a.s. be
noemd tot stationschef te
Alkmaar, en de stationschef
te Alkmaar naar Leiden ver
plaatst.
