Minister Veringa ontwijkt
kritiek uit Tweede Kamer
2dagen
Brussel
f45.-
Oppositie steunt eisen
van werkende jeugd
Nolmag ik nu naar huis?"
3dagen
Z.-Limburg
f43.50
winterpot
f4.50
I Steun voor 'aanzet jes'
in Twente en Brabant
Voordelig en
lekker eten?
Wetsontwerp kan afwijken van nota-Veringa
NSR:
DEBAT WAS
TELEUR
STELLEND
DR. SEDNEY
PREMIER VAN
SURINAME
Geen extra
belasting op
tweede auto
Windhoos verwoest
kalkoenfokkerij
Baas voor één dag bij Werkspoor
99
Prof. Goedhuis
weigerde een
alcoholproef
PONDERDAG 13 NOVEMBER 1969
LE1DSCTI DAGBLAD
PAGINA 1
DEN HAAG (ANP) De Ne
derlandse Studentenraad heeft
naar aanleiding van het in de
Tweede Kamer gehouden debat
over de begroting van onder
wijs en wetenschappen en de
nota over de hervorming van de
bestuursstructuur der universi
teiten het volgende commen
taar:
„Het debat over de onderwijs
begroting, met name over de
nota bestuurshervorming, is
naar de mening van. de NSR
uitermate teleurstellend verlo
pen. Het pleidooi van de minis
ter voor vrijheid van onderzoek
en onderwijs kan, in het licht
van de versnelde centralisatie
van het financiële beheer en de
bestuurlijke organisatie die alle
autonomie van de universiteit
om zeep helpt, worden be
schouwd als oplichterij.
De nota versluiert deze
machtsgreep en de kamerleden
hebben deze facade ook niet
doorbroken. Overigens heeft de
minister de algemene kritiek op
de nota volledig genegeerd, en
alle uitgangspunten onverkort
gehandhaafd. Het debat over de
nota is trouwens ook nog ge-
frusteerd, doordat de minister
het erop heeft aangestuurd, het
icamerdebat te verlagen tot een
hearing en de kamerleden tot
nijvere aandragers van bouw
stenen, waarvan vervolgens al
dan niet gebruik kan worden ge
maakt.
De eigenlijke kritiek van de
studenten, namelijk dat de nota
de machtsconcentratie onaange
tast en onbedreigd laat, heeft in
de kamer nauwelijks weerklank
gevonden."
(van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) „Ik houd niet onverkort vast aan de
bestuursstructuur van de universiteiten zoals ik die in mijn nota
heb vastgelegd." Dit zei minister Veringa gistermiddag in de
Tweede Kamer naar aanleiding van de vele kritische opmer
kingen die vorige week in de Kamer over de nota werden ge
maakt.
Verklaring tekenen. West-
dultse reizigers, die per trein bij
Briegnitzsee de grens tussen Oost-
Duitsland en West-Berlijn passeren,
worden gedwongen een verklaring te
tekenen, dat zij Oost-Duitsland er
kennen.
ADVERTENTIE
Ideaal voor een kleine
herfstvakantie
Inclusief reis en hotel.
Volledig verzorgd!
van elk
station
Alle informatie in de
NS-reiskrant op de
stations.
voordelig
uit met NS
Over detailpunten in de toekom
stige structuur wilde de minister nu
nog niets zeggen omdat dat volgens
hem meer op zijn plaats is wanneer
hy een wetsontwerp hierover heeft
ingediend.
De moties van de heren Dijkstra
(D'66) en Masman (PvdA) vond hy
dan ook een vooruitlopen op de in
diening van dit wetsontwerp en
raadde daarom aan de moties voor
lopig te laten liggen.
De motie-Kessel (PPR), waarin
bepleit wordt de huidige wet op het
wetenschappelijk onderwijs zo te
veranderen, dat nu reeds de moge
lijkheid bestaat tot democratisering
van het universiteitsbestuur, raadde
dr. Veringa af.
Invloed
De minister hield wel vast aan een
aantal belangrijke punten uit zijn
nota. Zo merkte hij op dat hij de
universiteitsraad niet als hoogste or
gaan wil zien en dat de maatschap
pij wel degelijk invloed moet hebben
in het bestuur. Een autonomie van
de universiteit is volgens dr. Veringa
alleen juist op het gebied van on
derwijs en onderzoek, maar hy vond
het niet mogeiyk de universiteit vry
te laten in het beheer van de fi
nanciën.
Verder deelde de bewindsman mee
dat hy vooralsnog wil vasthouden
aan een geledingswyze opbouw van
de structuur, ook in de lagere niveaus.
Hy zei geen voorstander te zyn van
het zogenaamde one-man-one-vote-
systeem (gelyk stemrecht van de
drie geledingén van de universiteit).
Daartegenover wil de minister
wel dat er meer betekenis dan tot
nu toe wordt gegeven aan de een
heid van het wetenschappelyk korps,
zodat de bestaande scheiding tus
sen hoogleraar, docent en weten-
schappelyke staf wordt opgeheven.
PARAMARIBO (ANP) Dr Ju
les Scdney zal zeer waarschijnlyk de
nieuwe premier en minister van Al
gemene Zaken van Suriname wor
den. Dr. Sedney behoort tot de Pro
gressief Nationale Partij.
Andere PNP-ministers in het nieu
we Surinaamse kabinet zullen zyn:
handel en industrie: Just Rens. Op
bouw: dr. ir. Frank Essed. Bouw
werken. verkeer en waterstaat: I. Ru
dy Goossen. Arbeid en sociale zaken:
dr. Daisy Polanen.
Voorts is vernomen dat de vol
gende leden van de (Hindoestaanse
Vatan Hitkari Party (VHP) zitting
zullen nemen in het nieuwe kabi
net: H. Radhakishun, dr. Nanan
Pandy, Ameri Ali. mr. dr. J. Adhin
en ir. R. Shankar. Over de porte
feuille-verdeling van deze ministers
wordt nog overleg gepleegd.
De 47-jarige dr. Jules Sedney
maakte geen deel uit van de rege-
ring-Pengel van 1962. maar werd di
recteur van de Stichting Industrie en
Ontwikkeling Suriname. In maart
1965 werd dr. Sedney voor de Pro
gressieve Nationale Party gekozen tot
lid van de staten van Suriname. In
1958 werd hy voor de Nationale
Party Suriname in het parlement
gekozen.
De drie huidige geledingen zouden
in het korps gelyke stemkracht moe
ten hebben.
„Bouwstenen"
Van de zyde der oppositieparty en
werd de minister fel aangevallen
over het feit dat hij hoegenaamd
niet de wensen en kritiek uit de Ka
mer weerlegde. De heer Dykstra
(D'66): „Ik dacht dat de minister
een debat zou aangaan over de prin
cipes van de structuur van het we
tenschappelyk onderwijs".
De heer Dykstra had gewild, dat
juist op het punt van de universi
teitsraad een uitspraak zou moeten
worden gedaan, nog voor het ver-
schynen van het wetsontwerp. Hy
vroeg zich gisteravond af, of de mi
nister de Kamer soms ziet als een
adviesorgaan van de regering.
De socialist Masman noemde het
debat volstrekt onbevredigend. Aan
de bestaande onduidelykheden voegt
de minister nog een reeks toe, zo zei
hy. Mr. Masman: „Waarom ont-
ADVERTENTIE)
Uitgaan, winkelen,
eten en
drinken in het Parijs
van België!
Volledig verzorgd.
van elk
station
Alle informatie in de
NS-reiskrant op de
stations.
voordelig
uit met NS
DEN HAAG (GPD) Minister medisch onderwys in de technische
Veringa (Onderwijs en Wetenschap- I en sociale wetenschappen interes-
pen) heeft gisteravond de Tweede santé perspectieven zou kunnen ope-
Kamer zyn medewerking toegezegd i nen, maar zei, dat het te zyner tyd
voor de uitbouw van de technische ook in Limburg tot samenwerking
en economische hogescholen in j met andere wetenschappen zal kun-
Twente en Brabant tot complete nen komen.
I universiteiten. De minister aecep- De minister ontried de Kamer aan-
tcerde de motie, die VVD en CHU vaarding van de motie-Westerterp.
daartoe hadden ingediend en nam waarin door een tiental Brabantse
ook een amendement van de PvdA KVP'ers om uitstel van de beslissing
met dezelfde strekking over. j is gevraagd. In tweede termyn hand-
aj haaf de drs. Westerterp echter zyn
opvatting.
De minister noemde het alleen
om financiële redenen uitgesloten
naast Maastricht ook in Twente.
Eindhoven of Tilburg op korte ter
myn tot de vestiging van een nieu
we medische faculteit over te gaan.
Hy toonde echter waardering voor de
plannen, die in beide landsdelen en
zyn opgeworpen om tot de oprichting
van stichtingen voor klinisch hoger i
onderwys te komen, die zyn bedoeld j een aarsje
als „aanzetjes" voor medisch weten- voeraer-
schappelyk onderwys aldaar.
Dr. Veringa verdedigde met veel
overtuiging de keuze van Maastricht
als vestigingplaats voor de achtste
medische faculteit. Hy liet blyken
dat die keuze de regering vooral is
ingegeven door het motief van de
spreiding van het wetenschappelyk
onderwys en het belang van de re-
gionale volksgezondheid. De minis-
er erkende dat integratie van het
By de replieken toonde de socia
list dr. Tans zyn voorkeur voor Til
burg als vestigingsplaats voor een
Brabantse faculteit. De anti-revo
lutionair Van Bennekom liet weten,
dat zyn fractie verdeeld zal stem
men. „Zoals onze roomskatholieke
vrienden zeggen: ..Voor iedere heilige
aldus de AR-woord-
ADVERTENTH
wykt de minister een gedachtenwis-
seling?"
De bewindsman zei te willen wach
ten tot het wetsontwerp was inge
diend. Hy beschouwde alle opmerkin
gen, die er in de Kamer waren ge
maakt, als „bouwstenen", waarmee
hy by het opstellen van het ont
werp rekening zou houden. Zo liet hfj
zich ook niet uit over de wyze waar
op de maatschappy zal worden ver
tegenwoordigd in het universiteits-
MINISTER VERINGA
bestuur, noch of deze personen geko
zen of benoemd zullen worden.
Hoewel minister Veringa toezegde,
dat het wetsontwerp niet te gedetail
leerd zal zyn met de betrekking tot
de organisatie van de lagere niveaus,
waarschuwde hy. dat hy nooit heeft
gedacht aan een ongeclausuleerd ex
perimenteerartikel. zoals ondermeer
het kamerlid Masman had bepleit.
DEN HAAG (GPD) Staatsse
cretaris Grapperhaus (Financiën) is
niet van plan belasting te heffen op
een tweede auto. zo biykt uit de gis
teren verschenen memorie van ant
woord by het Wetsvoorstel heffing
motorrytuigenbelasting.
Niet alleen vindt de staatssecre
taris het hebben van een tweede au
to moeilyk te controleren, ook acht
hy het niet juist een objectieve be
lasting als de motorrytuigenbelas
ting waarby alleen gelet wordt
op de aard van het voertuig, de uit
voering en het gewicht wordt ge
koppeld aan een subjectief element
als het hebben van een tweede
auto.
Vraag naar de
Voor slechts
inclusief
een heerlijke, Hollandse
maaltijd.
Bij de stations
restaurants.
voordelig
uit met NS
VENLO (GPD) Een windhoos,
die gepaard ging met onweer en
regen, heeft gistermiddag de kalkoe
nenfokkerij van A. Jenniskens te
LJsselstein (gemeente Venray) to
taal verwoest. Van de drie fokbedry-
ven. waarin zestienduizend kalkoe
nen waren ondergebracht, werd één
bedrijf met de grond gelijkgemaakt.
Twee bedrijven werden zwaar be
schadigd. Plusminus drieduizend
kalkoenen vonden de dood onder
vallende balken en stenen, of ver
stikten.
Van het woonhuis en de varkens
stallen werden de daken vernield,
alsmede de bovengrondse elektrici
teitsleiding van de PLEM. De schade
aan pluimvee en gebouwen bedraagt
naai- schatting twee ton. De bedryfs-
schade is niet te schatten. De kal
koenen waren bestemd voor verkoop
tydens de kerstdagen. De windsto
ten waren zo hevig dat op een af
stand van vijf kilometer van de
fokkery nog dakbedekking gevonden
werd.
Negenduizend jonge kalkoenen, die
vandaag op het bedrijf zouden arri
veren, zullen elders worden onderge
bracht.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG (GPD) De rege
ringspartijen zijn tevreden met de
maatregelen die staatssecretaris
Grosheide (Onderwijs) voor de
werkende jeugd in petto heeft.
Voor zeker twee oppositiepartijen
blijven de toezeggingen die de
staatssecretaris in de Tweede Ka
mer deed onvoldoende: PvdA en
de Groep-Aarden houden vast
aan f 20 min extra op de begro
ting voor een dag per week onder
wijs voor alle 14- en 15-jarigen
met ingang van augustus volgend
jaar.
Staatssecretaris Grosheide wil
voor 1970 niet verder gaan dan een
voorwaardeiyk arbeidsverbod voor
jongens en meisjes van 15 jaar. Hy
was het met de Kamer eens dat dit
een noodmaatregel is en dat er zo
spoedig mogelijk een verlenging van
de leerplicht tot negen jaar en een
partiële onderwysplicht moet ko
men.
Volgens mej. Kessel (Groep-
Aarden) heeft een voorwaardelyk
arbeidsverbod voor een jaar geen
zin zonder meldingsplicht voor de
werkgevers. Zy meende dat hieraan
onmogelyk goed de hand kan wor
den gehouden.
Voor staatssecretaris Grosheide
staat nog niet vast waaraan voor
rang moet worden gegeven: ver
lenging leerplicht of de partiële on-
derwijsplicht. Hy was het in elk ge
val niet eens met de socialist mr.
Masman. die beiden tegeiykertyd in
augustus 1971 wilde dorvoeren.
Gebrek aan geld en personeel no
pen tot een keuze, aldus de staats
secretaris. De motie hierover van
de P.v.d.A zal in elk geval gesteund
worden door de V.V.D., die eerst de
leerplicht wil verlengen.
De K.V.P.'er Kleisterlee verweet de
P.v.d.A. gisteravond by de replieken,
dat deze fractie zwygt over doorbe
taling van loon Hy vond het onbe-
grypelyk dat de heer Masman ener-
zyds een motie voor 1971 heeft In
gediend en anderzyds het amende
ment Kessel steunt, waarin maatre
gelen voor '70 worden bepleit.
Conferentie
Er komt op korte termyn, waar-
schynlyk in december al, een con
ferentie met vertegenwoordigers uit
de werkende jeugd, deelde minister
Veringa de kamer mee. Staatssecre
taris Grosheide zal daarna in een
beleidsnota structurele maatregelen,
voorstellen. Uitelndeiyk wil de heer
Grosheide een dag vorming per week
voor alle werkende jongeren bene
den 18 jaar.
Op korte termyn is de staatssecre
taris voorstander .van afschaf
fing van het avondonderwys en af
schaffing van het cursusgeld voor
leerlingen met leerovereenkomst.
Hierover zal hy nog praten met
schoolbesturen en vakopleidings
organen.
Minister Veringa deelde nog mee
dat hy overweegt de afdelingen vor
mingswerk voor leerplichtvrye jeugd
en het leerlingwezen op zyn depar
tement samen te voegen tot een
nieuwe directie. De heer Kleisterlee
had hierom gevraagd.
De eindexamens by het VWO. Ha
vo en Mavo wil staatssecretaris
Grosheide wyzigen. Hy denkt aan
een schriftelyk examen met centra
le opgaven en daarnaast een school
onderzoek zonder gecomitteerden.
Voor het vak geschiedenis wil hy wat
het centraal schriftelyk werk betreft
een uitzondering maken.
In plaats van het schoolonder
zoek zou de minister ook een mon
deling examen met gecomitteerden
kunnen voorschryven. In bepaalde
gevallen wil staatssecretaris Groshei
de Latyn ook voor het Atheneum
aanwyzen als eindexamenvak. ter
wijl hy op dit terrein wil experimen
teren met de expressievakken.
LONDEN (GPD) De 62-Jarig»
prof. Goedhuis, die als diplo
maat zich beroepen heeft op zfjn di
plomatieke onschendbaarheid nadat
hy vorige week betrokken was ge
weest bij een auto-ongeluk wat de
dtrxxi van een 22-Jarige student tot
gevolg had. biykt geweigerd te heb
ben een alcoholproef af te leggen,
toen hy hiertoe door de politie werd
verzocht. Als diplomaat heeft htf
hiertoe het recht.
Het dagblad „The Daily Express*
dat zich op deze zaak gespitst heeft,
publiceerde gisteren twee getuigen
verklaringen van personen die ach
ter prof. Goedhuis hadden gereden
op de snelweg van Londen naar het
westen des lands. Het ongeluk vond
plaats 30 kilometer ten westen van
Engeland by de plaats Slough.
Eén van de getuigen, de heer Bea-
ley. zei dat prof Goedhuis zee*
„vreemd" had gereden. Bealy, die
60 meter achter prof. Goedhuis aan
had gereden, zei dat de professor
„verzuimde te remmen-en geen enke
le poging had gedaan om naar links
of rechte uit. te wyken".
Met een daverende klap
boorde zich gisteravond in
Echt een personenauto onder
de met een vaart van onge
veer 100 km per uur aanstor
mende tachtig ton zivare loa
van een goederentrein.
Bij dat ongeluk werd de 29-
jarige garagehouder Th,
Smeets uit Echt gedood*
Boekhouder Aben uit Roer
mond vader van negen
kinderen overleefde het
ongeluk. Hij werd zwaar ge
wond in het Laurentiuszie-
kenhuis in Roermond opge
nomen. De auto met de twee
inzittenden werd bijna een
kilometer door de goederen
trein meegesleurd.
UTRECHT (GPD) Nol is de
32-jarige Nol de Jong, onderne-
toingsraadsecretaris, stakingslei
der en voor een dag de grote baas
bij Werkspoor Utrecht. Het is half
zps. de dag-ploeg is in alle rust
afgezwaaid en de mannen van de
nachtploeg zijn binnen. Wat valt
er dan nog te doen voor de portier
Van de hoofdingang en dus vraagt
bij met een ernstig gezicht: „Nol,
mag ik naar huis"?
De portier mag gaan, zoals eer
der op de dag de werknemers met
ivoren opgenomen halve snipperda
gen voor het voetballen die middag
de poort uit mochten of de mensen
toet acuut ziekteverlof. Maar niet de
etakende werknemers .Ze zyn ook
gegaan. Nol de Jong heeft zijn
80 orde-commissarissen goed geïn
strueerd.
..In het bedryf blijven en niet naar
de voetbalwedstrijd. We hebben de
leiding van het bedryf en we zullen
als het kan met zoveel mogelyk
®ensen hier protesteren".
De ondernemingsraad wil een
protestactie, geen onbezonnen leeg
lopen van het bedryf, waaruit ge
makkei yk onzuivere motieven (voet
bal) te ooncluderen zouden zijn.
De mensen hebben zich hier aange
houden en zyn gebleven.
Is Nol de Jong hierover tevreden
en er trots op?
„Trots niet, wel erg tevreden. Te
vreden over de medewerking van de
mensen in het bedryf, ook tevreden
over de vakbonden die zich achter
de actie hebben opgesteld. En
trots? Ach, ik heb vandaag met een
paar anderen de leiding gehad van
de actie. Dat is een onderdeel van je
werk als secretaris van de onderne
mingsraad".
Met dit werk een volledige dag
taak, inclusief een groot stuk vrye
tyd, is Nol de Jong niet voor hon
derd procent tevreden.
„Wat me irriteert is het stuk on
macht. Je kunt niet altyd overzien
wat je moet doen. Je kunt niet al
tyd wat tegenover de problemen
stellen. Er is geen echt open over
leg met de directie. Als dat er was,
zou je je gewonnen kunnen geven
als de directie met, betere en steek
houdende argumenten zou komen.
Maar juist die behoorlyke informa
tie ontbreekt".
Heeft die directie volgens Nol de
Jong goede reden om vaak te zwy-
gen?
„Een van de topmensen van VMF
laat rustig in de krant schryven, dat
er niets gezegd wordt, omdat er een
communist in de ondernemingsraad
zit. Dat is ronduit een lulverhaal.
Dat gaat om Hogenberg, al zitten
er ook andere communisten in. Die
man is wat dogmatisch, maar een
goede collega. En als dit smoesje er
niet was. dan was er wel een ander.
Ze, hebben elke keer weer een ander
verhaal".
Voor Nol de Jong is er woensdag
heel wat spanning afgevallen. De
hele zaak heeft hem nog overvallen,
zegt hij. Vanaf maandag loopt hy
met de spanning over de afloop van
deze dag op zak. Spanning over
I nieuwe orders, spanning ook over de
houding van de vakbonden en span
ning over de mensen in het bedryf.
Als vertrouwensman van de werk
nemers van Werkspoor Utrecht, maar
ook als kaderlid van het NW, zit
hy als buffer tussen twee groepen,
die toch voor dezelfde belangen op
komen, die van het personeel en de
werkgel egeniheid.
Emotioneel staat Nol de Jong ge-
heel aan de kant van de mensen in
het bedrijf, maar hij heeft in de zes
jaar dat hij lid is van de onderne- i
mingsraad geleerd, dat. onbesuisde'
acties ndet tot de beste resultaten
leiden.
„Vanmorgen, toen de districtsbe
stuurders de actie overnamen en de
voorzitters van de bonden in de fa
briek waren, viel er bij my een stuk
spanning van de schouders af. Onze
bonden hebben vandaag een stuk ge
schiedenis geschreven. Ik ben biy,
dat we de bomden mee hebben. En
ook over de positieve opstelling van
de mensen bij Werkspoor. Zy hebben
onze leiding aanvaard".
En als de vakbonden niet achter
de staking hadden gestaan?
Nol de Jong aarzelend „Dan
hadden we met de leiding van de
staking genomen. Maar gelukkig ls
iedereen meegegaan. Ja. en als je
een goal maakt heb je wel zin om
door te voetballen